BEWEGEN SPORT & MAATSCHAPPIJ

Transcriptie

1 BEWEGEN SPORT & MAATSCHAPPIJ BSM 1

2 INHOUD VOORWOORD INLEIDING 1 BSM OP HET PASCAL COLLEGE Werkwijze Bewegen, Sport & Maatschappij Wat verwachten we van de leerlingen? Wat is het verschil tussen LO en BSM? Verhouding tussen praktijk en theorie Wat te doen als je geblesseerd bent Herkansingen en inhalen 14 2 PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING HAVO 4 & Het programma havo 4 BSM Het programma havo 5 BSM Eindtermen Bewegen, Sport & maatschappij 17 3 VOORBEELDEN THEORIE EN PRAKTIJK Theorie Praktijk 20 Voorbeeld module softbal 21 Beoordelingscriteria softbal 22 Voorbeeld eindbeoordeling softbal 23 4 METHODE Methode Be Sports Minded Youtube kanaal Mediatheek 25 2

3 VOORWOORD Voor je ligt de informatiegids voor het vak bewegen, sport en maatschappij (BSM). Deze gids is gemaakt om je te helpen met je profielkeuze voor havo 4 en om je inzicht te geven in het vak bewegen, sport en maatschappij. Wij zijn er van overtuigd dat het vak BSM een enorme meerwaarde heeft voor alle leerlingen van het Pascal College in de persoonlijke ontwikkeling richting een HBO opleiding of universitaire studie. Om een goed beeld te kunnen schetsen van de inhoud en vorm van het vak BSM hebben we deze informatiegids geschreven. Bewegen en sport vormen uiteraard de kern van het vak. In deze gids lees je hier alles over. Het vak wordt door ons met enorm veel plezier gegeven en we zijn ervan overtuigd dat BSM van ook van positieve invloed is op de overige vakken binnen jouw profiel. De Hogeschool van Amsterdam denkt er ook zo over. Ons programma is goedgekeurd door hun opleiding Academie voor lichamelijke opvoeding (ALO). Hieruit voortvloeiend hebben we een convenant met de ALO afgesloten. Wij werken intensief samen met de ALO en de overige convenantscholen om het programma zo goed en interessant mogelijk voor jullie te maken. Daarbij krijgen leerlingen die de ambitie hebben om een studie aan de ALO te gaan volgen de mogelijkheid om deel te nemen aan een exclusieve proefstudeerdag en kunnen wij je helpen om je optimaal voor te bereiden op het praktijkgedeelte van de toelatingstest van de ALO. Heel veel plezier met het lezen van deze informatiegids. Heb je hierna nog vragen, dan kan je altijd contact met één van de docenten uit de sectie lichamelijke opvoeding / bewegen, sport en maatschappij opnemen. Danny Wals Benne van Benthem Onno den Otter Liane de Groot Annelies Tump PASCAL COLLEGE IS EEN ALO CONVENANT SCHOOL 3

4 4

5 INLEIDING Bewegen, Sport en Maatschappij (BSM) kun je kiezen binnen de profielen EM, CM en NG. BSM is een vak voor sportieve leerlingen met een brede interesse in sport en bewegen. Het is je niet alleen te doen om zelf beter te leren bewegen, maar ook om dit zo goed mogelijk voor anderen te organiseren. Niet alleen bewegen is dus belangrijk; ook het regelen van bewegen staat centraal bij veel opdrachten. Het theoretische deel van BSM gaat over hoe sport en bewegen in de samenleving is georganiseerd in het verleden, tegenwoordig en wat de veranderingen in de nabije toekomst kunnen zijn. Je gaat op onderzoek naar wat mensen motiveert om te bewegen en te sporten. Hiervoor gebruiken we de methode Be Sports Minded. Bij het domein bewegen en gezondheid gaat om hoe je blessures kunt voorkomen en behandelen en hoe je het welzijn van mensen kunt beïnvloeden. Het interessante en bijzondere van BSM is dat we proberen je zoveel mogelijk in de praktijk te laten ervaren wat we in theorie behandelen. Op die manier krijgt het vak BSM meer betekenis en leer je bijvoorbeeld trainingsprincipes toe te passen in de praktijk. Een mooi voorbeeld hiervan is de samenwerking met de Cruyff foundation en de deelname aan het scholenkampioenschap van de Runnersworld Zandvoort circuitrun. BSM is vooral een praktijkvak waarin we veel sporten en bewegen. De opdrachten bewegen duren meestal zes tot acht lessen, langer dus dan je bij de lessen LO gewend bent. Op die manier zorgen we voor meer diepgang in de lesstof, maak je kennis met nieuwe sporten en is er meer aandacht voor het managen van bewegen. In havo 4 is het gros van de opdrachten een schoolexamen onderdeel. Deze tellen ook allen mee voor je overgangscijfer. Een aantal onderdelen tellen alleen mee voor je overgang. Al deze cijfers bij elkaar bepalen je overgang naar havo 5. In havo 5 zijn alle opdrachten onderdeel van je schoolexamen. Zowel in havo 4 als havo 5 heb je handelingsdelen. Een handelingsdeel is een opdracht die je voldoende moet afronden. Lukt dit niet? dan moet je dit herkansen totdat dit wel voldoende is. Naast de beweegopdrachten zijn er een aantal bijzondere opdrachten: het leren leidingen lesgeven, het leren organiseren van sportactiviteiten en het maken en uitvoeren van een trainingsprogramma. Deze informatiegids BSM geeft een overzicht van alle opdrachten die je bij het examenvak Bewegen, Sport & Maatschappij kunt verwachten. Van deze opdrachten (theorie, praktische opdrachten en handelingsdelen) zijn studiewijzers geschreven zodat je precies weet wat er van je wordt verwacht, wat je gaat leren, hoe dit proces er uit ziet en hoe je wordt beoordeeld. 5

6 Bewegen, Sport en Maatschappij bestaat uit de domeinen: A. Vaardigheden B. Bewegen C. Bewegen en regelen D. Bewegen en gezondheid E. Bewegen en samenleving 6

7 1. BSM OP HET PASCAL COLLEGE BSM is een uitdagend vak voor iedereen met een brede interesse in sport. In het curriculum worden veel competenties ontwikkeld die goed aansluiten op de competenties die nodig zijn om succesvol te studeren op het HBO. Competenties als zelfregulerend leren, samenwerken, leiding geven, presenteren, coachen en reflecteren komen meerdere malen aan bod in het programma. Daarnaast leer je projectmatig werken, zelfsturend werken en feedback geven en ontvangen. Deze competenties komen in vrijwel iedere HBO opleiding goed van pas. Op onderstaande HBO en universitaire opleidingen sluit het programma bijzonder goed aan. Academie voor Lichamelijke Opvoeding en andere lerarenopleidingen Sociale wetenschappen Fysiotherapie Sportmanagement Zorg Geüniformeerde beroepen: luchtmacht, landmacht, marine, politie, brandweer, marechaussee, etc. Werken als (jeugd)trainer bij een sportvereniging Bewegingswetenschappen HANDBAL Het vak Bewegen, Sport & Maatschappij (BSM) is een keuzevak in het vrije deel van de bovenbouw binnen de profielen EM, CM en NG. Het is echter niet zomaar een keuzevak, want BSM is niet te vergelijken met LO: het is een heel ander vak. Hieronder vind je daarom meer informatie over dit sportieve keuzevak. BSM is een vak vol praktijk én theorie. Je gaat veel leren van en over bewegen. Je beweegt zelf, als sporter, maar je leert ook omgaan met de rollen van manager, coach en scheidsrechter. Je leert bovendien projectmatig werken vanuit een SMART doelstelling. Voor het onderdeel organiseren zijn we een unieke samenwerking aangegaan met de Cruyff Foundation. Als enige school in Nederland organiseren de BSM-leerlingen van het Pascal College een tweetal sporttoernooien volgens het Cruyff Foundation Heroes of the Cruyff court. Hiervoor ga je op één van de twee Cruyff Courts in Zaandam voor de kinderen uit de wijk en de omliggende scholen een sporttoernooi organiseren. Je wordt hierbij ondersteund door de Cruyff Foundation en hun eigen BSM-docenten. Je krijgt hiervoor financiële middelen. Je moet bijvoorbeeld een begroting maken en beheren. De Johan Cruyff Foundation zorgt voor lesmateriaal, prijzen en natuurlijk een kledingpakket. 7

8 Wat doe je verder bij BSM? Enkele voorbeelden van les gebonden activiteiten zijn: freerunning, discuswerpen, golf, hardlopen, judo, softbal, beachvolleybal en turnen. Daarnaast krijg je ook les in EHBSO en de kunst van het les- en training geven. Ook zijn er voor het vak BSM opdrachten die je als huiswerk doet, bijvoorbeeld het bezoeken van een topsportwedstrijd of -evenement en het beoefenen van een sport die je nog niet eerder hebt gedaan. Om je hierbij te helpen organiseert de sectie BSM samen met de Leerlingenvereniging enkele sportreizen. Zo gaan we jaarlijks schaatsen, skiën in Bottrop (indoor, in Duitsland) en watersporten zoals wake boarden en waterskiën. Hier kun je tegen betaling aan meedoen. 1.1 WERKWIJZE BEWEGEN, SPORT & MAATSCHAPPIJ De kern van het vak BSM is bewegen! Waar je bij LO gewend bent om drie tot vier lessen aan een onderwerp te besteden zal dat bij BSM zes tot acht lessen zijn, zodat we nog meer inhoud kunnen geven aan dit onderwerp. We verwachten in de eerste plaats dat je hierdoor vaardiger wordt in het betreffende onderdeel, maar ook dat je beter leert managen, leiding geven, analyseren en organiseren. Tijdens deze lessen proberen we je via aansprekende lesmethodes actief te betrekken bij de lessen. Wij maken als docenten bepaalde keuzes die te maken hebben met de mogelijkheden binnen onze accommodatie en het beschikbare materiaal. Van jullie verwachten we ook dat je een beargumenteerde keuze kunt maken. Die keuzes hebben bijvoorbeeld te maken met het veilig en verantwoord inrichten van een bewegingssituatie, het ontwerpen van een dans of hoe een toernooi wordt georganiseerd. BSM op het Pascal College is een leervak in beweging. Bij BSM gaan we er vanuit dat je in de lessen komt om iets te leren. Van en over bewegen wíllen leren moet je dus ook laten zien. Hierbij zijn vier fasen te onderscheiden: het oriënteren op het onderwerp: waarom ga je dit onderdeel doen en vooral wat wil je leren? het plannen gaat over wanneer je wat gaat doen en hoe. het uitvoeren van de opdracht betekent bij BSM dat je actief aan de slag gaat. Het liefst ook op eigen initiatief en met eigen verantwoordelijkheid. Er wordt een groot beroep op je gedaan wat betreft het zelfstandig op gang brengen en houden van bewegingssituaties (wat doe je, waar en hoe?). Hierbij streven we er niet alleen naar dat er gespeeld en geleerd wordt, maar ook dat er plezier aan wordt beleefd. het evalueren en reflecteren op het leerproces (hoe ging het en hoe kan het beter?) en het leerresultaat (wat heeft het opgeleverd en wat kan ik ermee?). Daarbij is het belangrijk dat je probeert de juiste dingen te doen én de juiste dingen goed te doen. Wat betreft het evalueren en het reflecteren zal je niet alleen worden beoordeeld op het leerresultaat (afstand, hoogte, snelheid e.d.), maar ook op het leerproces. Hoe ben je tot het resultaat gekomen? Hoe heb je met anderen gewerkt? De docent is degene die je bij 8

9 dat leerproces begeleidt en waar je een beroep op kunt doen. Het goed ontwikkelen van deze studievaardigheden legt een goede basis voor studeren in het HBO. Een tweede ontwikkeling binnen het curriculum van BSM op het Pascal College is goed leren onderzoeken volgens een zestal stappen: 1) 1. Taakdefinitie: wat is het probleem of de uitdaging, definieer het informatieprobleem en bepaal welke informatie je nodig hebt. 2. Zoekstrategieën: inventariseer welke bronnen beschikbaar zijn en kies daaruit de beste bronnen. 3. Gebruik van de informatie: analyseer de informatie in een bron en selecteer relevante informatie op bruikbaarheid en betrouwbaarheid 4. Verwerken van de informatie: verwerk de informatie uit de verschillende bronnen (lees, kijk, hoor, voel) en verwerk relevante informatie uit de verschillende bronnen 5. Presentatie (synthese): schrijf een eindverslag en/of presenteer je onderzoek of opdracht. 6. Evaluatie: op het leerproces van jezelf en het proces van het samenwerken; op het product, dus tot welk resultaat ben je gekomen? Ben je tevreden? Wat zou je in vervolg anders doen? HOCKEY Deze stappen komen in een aantal grote opdrachten aan de orde zoals het opstellen van een trainingsprogramma. Je kunt deze stappen echter ook bij kleinere opdrachten hanteren zoals bijvoorbeeld bij opdrachten als lesgeven of organiseren. 9

10 Ga je bijvoorbeeld lesgeven aan een klas dan moet je in tweetallen eerst bepalen wat je wilt gaan doen in overleg met je docent en wat de mogelijkheden zijn qua ruimte, tijd, materiaal, oefenstof en leerlingen. Als je goed geïnventariseerd hebt wat de mogelijkheden zijn, dan ga je kijken wat voor jullie relevant is en keuzes maken wat je wilt gebruiken. Dat verwerk je in de lesvoorbereiding die je voorlegt aan je docent. Als deze zijn goedkeuring geeft, dan ga je de daaropvolgende les in tweetallen de les geven. Je presenteert dan je bevindingen aan de klas. Na afloop van de les vraagt je docent vaak wat je er zelf van vond. Hij vraagt ook aan de klas of de les leuk was, of ze veel gedaan hebben en of ze iets geleerd hebben. In je beoordeling betrekken we niet alleen de manier waarop je terugkijkt op je functioneren als lesgever, maar ook op hoe je je hebt voorbereid. Kortom, we zijn ervan overtuigd dat deze stappen je helpen bij goed onderzoek doen en dat is echt niet alleen bij een theoretisch onderzoek. Daar willen wij je bij helpen en we zijn er van overtuigd dat deze manier van werken en studeren voor jou een meerwaarde zal zijn bij je vervolgopleidingen. 1) Kaap, A. van der, Schmidt. V. (2007) Naar een leerlijn informatievaardigheden. SLO, Enschede 10

11 1.2 WAT VERWACHTEN WE VAN DE LEERLINGEN? Bij BSM ben je in beweging. Zowel lichamelijk als geestelijk. Kwaliteit in bewegen staat centraal. Dat betekent dat je zelf heel veel gaat sporten, maar ook anderen in beweging gaat zetten. Dat kan zijn bij het voorbereiden en uitvoeren van een warming up, maar ook bij het organiseren van een sporttoernooi voor de Johan Cruyff foundation. Wij zijn op zoek naar lerende winnaars in de les. Lerende winnaars zijn leerlingen met een growth mindset, een attitude waarbij willen leren, beter worden in dat wat je doet en elkaar stimuleren centraal staan. Ook vragen we je betrokken, nieuwsgierig en positief kritisch te zijn. Door het leren van geven en krijgen van feedback, het reflecteren op eigen handelen en het bewust zijn van je te behalen doelen, laten we je je voor een groot deel je eigen leerproces reguleren. Dat klinkt heel imponerend, maar het komt er op neer dat je voor een groot gedeelte zelf verantwoordelijk bent voor de weg waarlangs je dingen gaat leren. Alle lessen volg je in sportkleding. Kleed je bij de buitenlessen zo dat je op een comfortabele manier kunt sporten. Slecht weer bestaat niet, slechte kleding wel. Voor de lessen die binnen plaatsvinden geldt dat je schoon sportschoeisel draagt dat door je docent goedgekeurd is voor binnen gebruik. Tijdens de lessen BSM heb je altijd het boek Be Sports Minded mee. Werk je vanuit een reader, neem die dan ook mee. Zorg ervoor dat je altijd goed voorbereid de les binnen komt. Moet je een product (verslag, opdracht, filmpje o.i.d.) inleveren? Zorg er dan voor dat je dit voor de deadline inlevert. 11

12 12

13 1.3 WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN LO EN BSM? Alle leerlingen volgen in het gemeenschappelijke deel lichamelijke opvoeding. Het vak BSM is te kiezen binnen de profielen EM, CM en NG. De programma s lijken op elkaar omdat bewegen centraal staat, maar er zijn toch duidelijke verschillen: Bij BSM is er sprake van een grotere theoretische diepgang. Bij LO worden geen theorielessen gegeven. Grotere praktische diepgang bij de beweegopdrachten waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen sporten die betrekkelijk nieuw zijn en bekende sporten waarin een hoger niveau van bewegen mag worden gevraagd. Groter accent op regelende rollen. Bij BSM worden dezelfde regelrollen zoals handelen als scheidsrechter, observeren, coachen en organiseren gevraagd als bij LO alleen komen ze vaker aan bod, worden er hogere eisen aan gesteld, zijn de opdrachten complexer en wordt er een groter beroep gedaan op reflecteren zodat je er van leert voor een volgende keer. Leren lesgeven en leren organiseren zijn de meest in het oog springende opdrachten. Meer studielast: LO volg je twee lesuren per week en BSM volg je twee tot vier lessen per week extra. Ten opzichte van LO is dit bijna twee keer zoveel tijd. Meer nadruk op analyseren en reflecteren of het terugkijken op datgene waar je mee bezig bent geweest, daarover discussiëren en er conclusies uit trekken. Bijvoorbeeld bij bewegen speelt niet alleen het observeren van spelers maar ook het analyseren van bewegingen bij bepaalde opdrachten een belangrijke rol. 1.4 VERHOUDING TUSSEN PRAKTIJK EN THEORIE De sportpraktijk is leidend bij het vak BSM. Bewegen beslaat ongeveer 3/4 van de lessen. Voor de theorie hebben we soms tijd nodig om een onderwerp, (theorie, PO of handelingsdeel) toe te lichten en daarvan de essentie aan te geven. Vervolgens willen we dat jullie er zelf mee aan de slag gaan. Dat betekent soms dat je zelf keuzes kunnen maken, dat er wordt gedifferentieerd op verschillende niveaus en dat er van je wordt verwacht dat je zelfstandig samenwerkt in kleine groepen. Je kunt ook als expert in een bepaald onderwerp een presentatie geven. Lesgeven aan je eigen BSM groep is daar een voorbeeld van. We proberen de opdrachten waarbij je bewegen moet regelen, denk hierbij aan lesgeven of organiseren, zo in te richten dat dit tijdens de praktijk van de lessen LO of BSM kan plaatsvinden. Het organiseren van een toernooi voor de Johan Cruyff foundation onder de noemer van heroes of the Cruyff courts is een mooi voorbeeld van hoe theorie en praktijk elkaar ontmoeten bij BSM. Door de fijne verdeling tussen theorie en praktijk durven we te stellen dat BSM het mooiste vak op het Pascal College is! 13

14 1.5 WAT TE DOEN ALS JE GEBLESSEERD BENT? Als je sport kun je ook geblesseerd raken. Voor de sport die je beoefent is dat nadelig, voor BSM heeft dat ook consequenties. Het examenvak bestaat namelijk uit veel opdrachten, die veelal beoordeeld en afgesloten moeten worden. Als je geblesseerd bent dan kun je dat misschien niet optimaal doen. Bij BSM speelt niet alleen het leerresultaat een rol, maar ook het leerproces tijdens de lessen. Allereerst ben je ten allen tijde aanwezig in de les. Je kunt namelijk bij BSM allerlei ondersteunende activiteiten in de les uitvoeren, waardoor je toch nog actief kunt zijn en er iets van kunt leren dat je nodig hebt bij de volgende lessen. Bij iedere opdracht, of het nu theorie of praktijk is, besteden we bij BSM gemiddeld acht lessen aan eenzelfde onderwerp voordat je beoordeeld wordt. Omdat we in de lessen veel bezig zijn met praktijkonderdelen is het lastig om deze lessen in te halen. Actief aanwezig zijn in de lessen is essentieel om tot goede prestaties te komen. Heb je een langdurige blessure, dan overleg je samen met je docent wat de mogelijkheden zijn. Dat kan zijn dat je een vervangende opdracht krijgt, maar ook dat je de opdracht pas een jaar later moet inhalen bij een andere lesgroep. Omdat we zo veel opdrachten hebben is het in je eigen belang dat je zo weinig mogelijk opdrachten moet inhalen en dat je de opdrachten probeert goed af te sluiten. Bij een blessure geldt uiteraard wel dat het herstellen en revalideren van je blessure de eerste prioriteit heeft. 1.6 HERKANSINGEN EN INHALEN In het PTA havo 4 en 5 staat beschreven onder welke voorwaarden je toetsen en praktische opdrachten kunt herkansen en inhalen. Dit betekent dat je de theorietoetsen net als andere toetsen mag herkansen volgens de officiële herkansingsregeling. Bij de praktische opdrachten bewegen geldt dat we je tijdens de praktijklessen een inhaal-en/ of herkansingsmoment geven. Bij grote opdrachten zoals lesgeven, organiseren en het trainingsprogramma waarbij je een verslag moet inleveren geldt dat het verslag moet voldoen aan de daarvoor gestelde regels zoals de opbouw van het verslag en het verwijzen naar bronnen. In het geval dat de docent meent dat je plagiaat hebt gepleegd, dan wordt dit gemeld bij de examencommissie. Die commissie doet dan uitspraken over hoe het verslag beoordeeld wordt en wat de sanctie is. Het trainingsprogramma en het organiseren van de sportactiviteiten zijn dusdanige praktische opdrachten dat deze niet herkansbaar zijn. Begin dus op tijd, plan je activiteiten goed en vraag tijdig om hulp. In de jaarplanning wordt aangegeven wanneer je een opdracht moet inleveren of moet afronden. 14

15 2. PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING HAVO 4 & 5 VOORBEELD VOORBEELD 15

16 2.1 HET PROGRAMMA HAVO 4 BSM Periode Toetsing SE Toetsing overgang Theorie paragraaf 1 Softbal Speerwerpen 2 Toets 1.6 / 1.7 Hoogspringen Judo 3 Lesgeven 2 (hoogspringen) Trainingsschema Freerunning/ bewegingsbaan 4 Toets 3.1 t/m 3.5 Handbal Beachvolleybal 2.1 HET PROGRAMMA HAVO 5 BSM Handelingsdeel: sport-cv Lesgeven 1 warming-up Toets paragraaf Warming-up en cooling-down 2.2 Rol van: jurylid, coach, scheidsrechter, spelleider 2.3 Lesgeven 1.6 Meten van fitheid 1.7 Verbeteren van fitheid 1.1 Gezonde leefstijl 1.5 Voeding 3.1 Toekomst oriëntatie 3.2 Historie van bewegen 3.3 Huidige sportcultuur 3.4 Organisatie van bewegen en sport 3.5 Toekomst van bewegen en sport Periode Toetsing SE Toetsing overgang Theorie paragraaf 5 Cruijff Community program 2.1 Communicatie 2.4 Het organiseren van bewegingsactiviteiten 1.3 Het bewegingsapparaat 6 Toets 1.3 en Het bewegingsapparaat 1.4 Blessurepreventie 7 Bezoek een topsportevenement Beoefen een nieuwe sport Dansen 16

17 2.3 EINDTERMEN BEWEGEN, SPORT & MAATSCHAPPIJ DOMEIN A â VAARDIGHEDEN (Sub)domein Eindtermen havo 1. De kandidaat kan bewegingssituaties kiezen, arrangeren en begeleiden, voor zichzelf maar vooral voor anderen en daar op reflecteren DOMEIN B â BEWEGEN Subdomein B1 Spel Subdomein B2 Turnen Subdomein B3 Bewegen op muziek Subdomein B4 Atletiek Subdomein B5 Zelfverdedigingsspelen Subdomein B6 Keuzeactiviteiten 2. De kandidaat kan deelnemen aan minimaal één doelspel, één terugslagspel en één slag- en loopspel, waarbij het gaat om verdieping van het niveau van deelname voor wat betreft complexiteit van het bewegen, diversiteit in taken en in contexten en het afstemmen van het eigen bewegen op dat van anderen 3. De kandidaat kan deelnemen aan meerdere turnactiviteiten binnen twee van de volgende deelgebieden: springen, zwaaien, acrobatiek, balanceren en klimmen, waarbij het gaat om verdieping van het niveau van deelnemen, individueel en samen. 4. De kandidaat kan twee dansen van minimaal zestien muzikale lengtes uitvoeren binnen één of meerdere deelgebieden van bewegen op muziek, waarbij het gaat om verdieping ten aanzien van veranderingen van tijd en ruimte, opeenvolging van verbindingen en veranderingen van opstelling en positie van de dansers ten opzichte van elkaar. 5. De kandidaat kan deelnemen aan minimaal één looponderdeel, één werponderdeel en één springonderdeel, waarbij het steeds gaat om verdieping van de juiste afstemming van de constituerende elementen (timing, richting, snelheid, afstand) ten opzichte van elkaar. 6. De kandidaat kan deelnemen aan minimaal één zelfverdedigingspel, in partij- en/of demonstratievorm, waarbij het gaat om verdieping van de eigen aanvallende initiatieven en het goed reageren op initiatieven van de partner. 7. De kandidaat kan deelnemen aan minimaal twee door de leerling te kiezen bewegingsactiviteiten die niet tot één van de hierboven genoemde activiteitengebieden behoren, waarbij het gaat om leren van de beginselen of het verdiepen van de bestaande bekwaamheid. 17

18 DOMEIN C â BEWEGEN EN REGELEN Subdomein C1 Bewegen in de rol van beweger Subdomein C2 Regelen in de rol van begeleider Subdomein C3 Regelen in de rol van organisator 8. De kandidaat kan er in bewegingssituaties medeverantwoordelijkheid voor dragen dat bewegingssituaties zelfstandig en veilig ontworpen en ingericht worden, op gang gebracht, op gang gehouden en beëindigd worden en indien wenselijk worden aangepast aan de kenmerken en de wensen van de deelnemers. 9. De kandidaat kan bij bewegingsactiviteiten van een groep deelnemers de rollen van instructeur, coach/begeleider, scheidsrechter/ spelleider en jurylid vervullen. 10. De kandidaat in binnen- of buitenschools verband een bewegingsactiviteit (helpen) voorbereiden, organiseren, evalueren en daarvan verslag doen, waarbij de gekozen organisatievorm moet passen bij de (context van de) bewegingsactiviteit. DOMEIN D â BEWEGEN EN GEZONDHEID Subdomein D1 Bewegen en welzijn Subdomein D2 Bewegen en welzijn Subdomein D3 Blessurepreventie en -behandeling 11. De kandidaat kan verklaren welke betekenissport en bewegen heeft voor de gezondheid in ruime zin, ook in relatie tot andere persoonsgebonden en maatschappelijke gezondheidsbeïnvloedende factoren. 12. De kandidaat kan een aantal fitheidtesten toepassen, de resultaten daarvan interpreteren en op basis van de waarde daarvan voor de verbetering van het prestatievermogen een specifiek trainingsprogramma kiezen en opstellen voor zichzelf, een ander of een groep. 13. De kandidaat kan bij de inrichting van en deelname aan bewegingssituaties laten zien dat hij oog heeft voor de eigen veiligheid en die van anderen en hij kan de meest voorkomende blessures correct herkennen, daarbij eerste hulp verlenen en waar nodig deskundige hulp inroepen. DOMEIN E â BEWEGEN EN SAMENLEVING Subdomein E1 Toekomstoriëntatie Subdomein E2 Samenleving en bewegingscultuur Subdomein E3 De organisatie van sport en bewegen 14. De kandidaat kan op basis van eigen ervaring met werkzaamheden in het werkveld sport en bewegen een bewuste keuze maken voor de eigen (toekomstige) rol in dat werkveld. 15. De kandidaat kan de ontwikkeling van en de diverse aspecten en verschijningsvormen van de huidige bewegingscultuur verklaren en aangeven welke factoren van invloed zijn op de deelname van verschillende bevolkingsgroepen aan de bewegingscultuur. 16. De kandidaat kan de kenmerkende overeenkomsten en verschillen in structuur en organisatie van sport en bewegen op meerdere niveau s en in meerdere verschijningsvormen aangeven. 18

19 19

20 3. VOORBEELDEN THEORIE EN PRAKTIJK In dit hoofdstuk geven we een impressie van de theorie en praktijk binnen BSM. De theorie zit verweven in het lesprogramma. Daarvan wordt een gedeelte plenair behandeld in de lessen en een gedeelte opgegeven voor zelfstudie. Praktijkonderdelen zullen in de lessen worden behandeld, en vragen soms ook voorbereidingstijd voorafgaand aan de lessen. 3.1 THEORIE We werken met de methode Be Sports Minded. In dit boek komen 3 grote thema s aan bod: - Bewegen en gezondheid - Bewegen en regelen - Bewegen en samenleving Deze thema s ondersteunen praktijkopdrachten of worden als opzichzelfstaand thema behandeld. De toetsvorm varieert in de vorm van SE-toets, o-toets, praktische opdracht (werkstuk) of heb je simpelweg nodig om een praktijkonderdeel goed af te kunnen sluiten. In blok 1 van havo 4 behandelen we bijvoorbeeld paragrafen over de warming-up en lesgeven (1.2, 2.2 en 2.3) omdat lesgeven 1, het geven van een warming-up op het programma staat. Zo kun je met behulp van de theorie je praktijkopdrachten beter uitvoeren, en krijgt de theorie direct betekenis. In blok 4 staat er een SE-toets op het programma over hoofdstuk 3. Hoofdstuk 3 gaat over bewegen en samenleving en leert je over de geschiedenis van de sport en de huidige plaats van sport in de maatschappij. 3.2 PRAKTIJK Voor het beoordelen van praktijkonderdelen maken we veelal gebruik van rubrics. Dit is een schematisch overzicht van de te ontwikkelen vaardigheden, omschreven op verschillende niveaus. Na een lessenreeks van doorgaans 6 tot 8 lessen, volgt en een afsluitende les waarin je vaardigheid in het betreffende thema wordt getoetst. Je vaardigheid betreft niet alleen je kwaliteit van bewegen in het betreffende thema, maar ook je spelregelkennis, coaching, leerproces, scheidsrechters rol en/of tactische vaardigheden. Wanneer je begint aan een nieuw thema, krijg je te horen op welke manier je wordt beoordeeld. In de 6 tot 8 lessen heb je de tijd om je vaardigheden te trainen. Dit doe je door de instructies van je docent te volgen, door je eigen ontwikkeling te analyseren en te sturen en ook die van je medeleerlingen. Voor een goede beoordeling voor de praktijkvakken van BSM is vanzelfsprekend een hoger niveau nodig dan bij LO. Om je een beeld te geven van de beoordeling kun je op de volgende pagina s de beoordelingscriteria voor softbal bekijken. 20

21 VOORBEELD MODULE SOFTBAL Opdracht Doel Waar voer je de opdracht uit? Hoe voer je de opdracht uit? Wat moet de opdracht opleveren? De module softbal staat in het teken van het ontwikkelen van de volgende vaardigheden en het vergaren van de volgende kennis: Kennis hebben van de spelregels; De spelregels kunnen toepassen in de rol van speler, coach en scheidsrechter; Samen aanvallen en verdedigen om het spel te winnen; Basisprincipes binnen het aanvallen toepassen; Basisprincipes binnen het verdedigen toepassen; Uiteraard staat het ontwikkelen van de honkbalhandelingen met en zonder bal binnen het bovenstaande centraal. Denk hierbij aan het uitvoeren van het slaan, het gooien, vangen, fielden en pitchen. Het kennismaken met softbal als sport. Centraal hierbij staat het ontwikkelen van het spelen vanuit een basistaak. Binnen de lessen BSM op het sportveld van Pascal College. Binnen de lessen BSM krijg je les in bovenstaande leerstof en vaardigheden. Deze leerstof en vaardigheden pas je toe in de toetsles aan het eind van blok 1. Je maakt kennis met softbal als sport en ontwikkelt je vaardigheden om te kunnen spelen vanuit een basistaak. De volgende competenties geldend voor het vak BSM worden ontwikkeld. Subdomein B1 Spelen Subdomein C1 Bewegen in de rol van beweger Subdomein C2 Regelen in de rol van begeleider 1. De kandidaat kan deelnemen aan minimaal 1 doelspel, 1 terugslagspel en 1 slag- en loopspel, waarbij het gaat om verdieping van het niveau van deelname voor wat betreft complexiteit van het bewegen, diversiteit in taken en in contexten en het afstemmen van het eigen bewegen op dat van anderen 8. De kandidaat kan er in bewegingssituaties medeverantwoordelijkheid voor dragen datbewegingssituaties zelfstandig en veilig ontworpen en ingericht worden, op gang gebracht, op gang gehouden en beëindigd worden en indien wenselijk worden aangepast aan de kenmerken en wensen van de deelnemers. 9. De kandidaat kan bij bewegingsactiviteiten van de groep deelnemers de rollen van instructeur, coach/ begeleider, scheidsrechter/spelleider en jurylid vervullen. Hoe komt de beoordeling tot stand? Binnen de toetsles wordt je beoordeeld aan de hand van de beoordelingsrubric softbal. 21

22 BEOORDELINGSCRITERIA SOFTBAL 22

23 VOORBEELD EINDBEOORDELING SOFTBAL naam beoordeeld door klas datum gespeelde veldposities: P-C-1H-2H-3H-KS-LV-MV-RV (omcirkelen) Criteria beoordeling opmerkingen 1. Gooien (pitchen) O V G U 2. Slaan 3. Inblijven (honklopen) 4. Uitmaken 5. Veldverdediging 6. Scheidsrechter, spelregels Algemeen oordeel: cijfer Opmerkingen Onvoldoende (tot 5,5), voldoende (tot 7,0), goed (tot 8,5), uitstekend t/m 10) 23

24 4. METHODE 4.1 BE SPORTS MINDED Voor het theoriegedeelte van het vak bsm maken we gebruik van de methode Be sports minded. Je krijgt het boek in havo 4 tegelijk met een licentie. Met deze licentie kun je inloggen op de website en krijg je toegang tot het leermateriaal. Je kunt er diagnostische toetsen en formats voor opdrachten downloaden. Het boek wordt in zowel havo 4 als in havo 5 gebruikt, hierna moet je het weer inleveren. Het theorieboek Be Sports-Minded heeft een duidelijke hoofdstukindeling op basis van de domeinen: - Bewegen en regelen - Bewegen en gezondheid - Bewegen en samenleven. In het theorieboek staat naast de theorie over het sportvak ook theorie over voeding, het organiseren van een evenement en het doen van een onderzoek. 24

25 4.2 YOUTUBE KANAAL Voor zowel het vak lo als bsm is er een youtube kanaal beschikbaar. De sectie lo en bsm hebben hier verschillende filmpjes geplaatst. Deze filmpjes geven meer inzicht in de achtergronden van bewegen of specifieke sporten. Je kunt hier informatie inwinnen over de uitvoering van bepaalde bewegingshandelingen. Op het kanaal vind je zowel filmpjes die gemaakt zijn door de sectie lo als verzameld zijn door de sectie lo. Het kanaal is te vinden via: MEDIATHEEK In de mediatheek vind je een aantal boeken en publicaties die je kunt gebruiken als bronnen voor de verschillende opdrachten. Denk hierbij aan een boek over testen en meten in de sport, een boek en DVD over het trainen van jonge voetballers en boeken met uitleg over verschillende sporten. Gebruik deze boeken bij het maken van je opdrachten, het voorbereiden van het lesgeven en/of het maken van je profielwerkstuk in havo 5. 25

26 PASCAL COLLEGE 2016 PASCALSTRAAT DA ZAANDAM