Sociale wijkteams: reshuffling of revolutie?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Sociale wijkteams: reshuffling of revolutie?"

Godelieve Wouters
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Sociale wijkteams: reshuffling of revolutie? Jos van der Lans G32-Debatmiddag de lokale overheid en de transformatie in het sociale domein 13 juni

2 TRANSITIE Andere verhoudingen tussen burgers en professionals/instituties. WIJKEN ALS LABORATORIUM

3 Misverstanden Geen zorgplicht voor je buren Geen of / of-vraagstuk, of substitutievraagstuk (minder overheid, meer burgers; minder profs, meer zelf doen) Geen verandering die afgedwongen wordt door bezuinigingen als gevolg van de financieel economische crisis van Wat dan wel?

4 Het systeem loopt vast complex ontoegankelijk consumentistisch bureaucratisch etiketteert duur werkt slechter bij meer problemen tegelijkertijd

5 Uitgaven 3000 Uitgaven zorg sinds 1972 (=100) bron: CBS Totaal uitgaven zorg Uitgaven gezondheidszorg Uitgaven w elzijnszorg 1000 Uitgaven AWBZ Bevolking in Nederland 500 Uitgaven per hoofd van de bevolking ** 2011**

7 Herontwerp van dienstbaarheid, omdat - er verkokerde systemen functioneren die zowel burgers als professionals hebben gegijzeld in bureaucratische logica en perverse prikkels. - we maatschappelijke hulpbronnen (burgerkracht) nu suboptimaal benutten - er nieuwe institutionele arrangementen nodig zijn om de kracht van burgers/netwerken en professionals optimaal te combineren. - => sociale wijkteams zijn daar een voertuig voor.

9 Twee bewegingen Professionals manifesteren zich in de leefwereld van burgers organisatie van professionele nabijheid. PROFESSIONELE EN INSTITUTIONELE BEWEGING Instituties openen zich voor burgers, ontdoen zich van hun leveranciersmonopolie en herontwerpen professionele dienstbaarheid. BURGERKRACHT

10 BURGERKRACHT PROF.KRACHT

12 BURGERKRACHT precizeren Relationeel microniveau MACHTSWISSELING - Eigen kracht Sociaal mesoniveau ONTINDIVIDUALISEREN sociale veerkracht: netwerken VERBINDEN - altruïsme-overschot Burgers als co-professionals maatjes, mentoren, buddies Mogelijk maken EIGENAARSCHAP Burgers als producenten Trusts, BewonersBedrijven, zelfbeheer, coöperaties

13 Institutionele en professionele beweging

14 Opkomst generalisten / sociale wijkteams Van veelvoud naar eenvoud EERSTE LIJN (Enschede/Leeuwarden) TWEEDE LIJN Weg uit de systeemwereld Leefwereld als spreekkamer

15 Uitweg uit bureaucratie / systemen / dure instituties 1 gezin/systeem, 1 professional, 1 plan/ programma, 1 budget Gebiedsgerichte aanpak, organisatie van nabijheid / korte lijnen Kleinschaligheid Netwerkorganisaties (Buurtzorg, Opvoedpoli) met zelfsturende teams Vermaatschappelijking 2.0 (zorg in woonsituatie) Housing First.

16 Talloze vraagstukken De breedte De aanpak De bezetting De buurt / burgers De organisatie De financiering

17 Wie stuurt? 1 GEMEENTE STUURT KRACHTIG (met of zonder burgers) Alles-in-een => Leeuwarder/Eindhovense model Nieuwe organisatie => nieuw voor oud Generalisten voor de burger / specialist in team Gebiedsgebonden/populatiegebonden financiering / wijkagenda s 2 HYBRIDE STURING èn gemeente en instellingen Lichte organisaties => detacheringsmodel Netwerksamenwerking => sterke coördinatie Oud maakt nieuw in wijksamenwerking / professionals krijgen ruimte 3. INSTELLINGEN sturen Iedere koker apart de wijk in: jeugd&opvoeding&gezondheidssteam, ggz, maatschappelijk werk en schuldhulpverlening VERLENGDE ARM-constructies Eenvoudiger?

18 Sturing sociaal domein Amsterdam

19 Winstwaarschuwing - bouw teams op de wijkwerkelijkheid niet op papier - voorkom blauwdrukken (totaal ingevulde compententielijsten van teamprofessionals) - laat het zich ontwikkelen, in plaats van het van te voren vast te leggen - het moet geen eenheidsworst worden - betrek burgers er bij, gooi het open en verbind - Kies een bottom up innovatiestrategie

20 CRAFTING COMMUNITIES sociale smederijen - Nieuwe institutionele arrangementen / sociale wijkteams - Frisse associaties van burgers en sociale ondernemers / professionals - Vrijplaatsen / onbepaalde ruimtes - Lokale werkplaatsen van publieke waarde - Niet-economische wederkerigheid - Lab voor lokale solidariteit / inclusiviteit - Ankerpunten voor herontwerp dienstbaarheid en inzet van professionele deskundigheid

21 Discussie gaat niet over wat burgers al dan niet moeten doen, de discussie gaat over hoe instituties functioneren TRANSITIE HERONTWERP DIENSTBAARHEID RUIMTE VOOR PROFESSIONALS ONTINSTITUTIONALISERING BURGERKRACHT ALS UITGANGSPUNT EIGENAARSCHAP ALS DOEL

22 Stelling 1 Ook zonder bezuinigingen moeten we de lokale verzorgingsstaat op een radicaal andere leest schroeien.

23 Stelling 2 Alleen door de financiering radicaal anders te organiseren en te ontdoen van perverse prikkels zijn we in staat om de bureaucratie en institutionele verkokering te doorbreken.

Vergelijkbare documenten

Lokalisering als ordeverstoring. Jos van der Lans Divosa / VU collegecyclus, afl. 3 8 mei

Lokalisering als ordeverstoring Jos van der Lans Divosa / VU collegecyclus, afl. 3 8 mei 2013 @josvanderlans We leven niet in een tijdperk van veranderingen, we leven in een verandering van tijdperk TRANSITIE