Clock Drawing Test. Afkorting. Doelstelling/ beschrijving. Doelgroep. Soort meetinstrument. Afname CDT

Transcriptie

1 Clock Drawing Test Afkorting CDT Doelstelling/ beschrijving Deze test was ontwikkeld om de visueel constructieve capaciteiten te beoordelen. Later werd de test uitgebreid naar het onderzoeken van het cognitief verminderd functioneren, stoornissen in de ruimtelijke oriëntatie en verwaarlozing van bijvoorbeeld een lichaamshelft. Het principe van de CDT is dat de cliënt een klok tekent, daar de cijfers in plaatst en dan een bepaald uur weergeeft door de wijzers op de juiste plaats te tekenen. Meestal wordt gekozen om het uur 11u10 weer te geven, dit door de grote sensitiviteit bij het opsporen van neurocognitieve stoornissen. Deze test kan gebruikt worden als aanvulling van de Mini-Mental State Examination (MMSE). leefmilieu, 2013) Doelgroep De CDT of Clock Drawing Test is een meetinstrument dat gebruikt wordt bij ouderen en personen met dementie of cognitieve stoornissen. Soort meetinstrument Aanvullend bij gestandaardiseerde vragenlijsten Afname Benodigdheden: - Blanco blad - Balpen of potlood Voorbereiding: Zorg voor een rustige omgeving waar de cliënt zich comfortabel voelt. Stel jezelf voor en leg het doel van het meetinstrument uit aan de cliënt. Afname zelf: Binnen deze bachelorproef wordt gekozen voor De CDT volgens Sunderland. De cliënt krijgt drie instructies, elke instructie mag herhaald worden tot de cliënt het begrijpt zonder extra aanwijzingen te geven. De cliënt moet proberen een cirkel te tekenen op een leeg blad papier. Als volgt wordt de cliënt gevraagd om de cijfers van een klok in de cirkel te plaatsen. Als laatste krijgt de cliënt de opdracht om de wijzers op 11u10 te tekenen in de klok.

2 Score: De scoring van deze test gebeurt als volgt. Wanneer de cliënt de eerste instructie juist uitvoert en de cirkel volledig tekent en sluit dan levert dit twee punten op. Bij de tweede opdracht kan de cliënt vier punten krijgen wanneer de alle cijfers aanwezig zijn en als deze op de juiste plaats staan. Bij de laatste taak kan de cliënt eveneens vier punten verdienen door de juiste wijzer op de juiste plaats te tekenen. Bij deze versie wordt een drempelscore van 6 op 10 gehanteerd, 6 of meer wordt als normaal beschouwd. (Sunderland, et al., 1989) Afnameduur Dit meetinstrument neemt niet meer dan vijf minuten tijd in beslag. Verkrijgbaarheid Hier is geen meetinstrument voor nodig, een blanco blad of blad met voorgetekende cirkel is voldoende. Het is wel van belang om te weten welke versie er gebruikt wordt om op de juiste manier te kunnen scoren. Zie verder voor een overzicht van de verschillende versies. Klinimetrische eigenschappen Betrouwbaarheid en reproduceerbaarheid: - Uit onderzoek blijkt dat de CDT een goede betrouwbaarheid heeft. Bij een test retest werd een betrouwbaarheid gemeten tussen 0,70 en 0,78 bij personen met Alzheimer dementie - Wanneer de test door meerdere beoordelaars wordt afgenomen scoort de test een coëfficiënt tussen 0.86 en 0,97. o Dit wil zeggen dat er bijna geen verschil aangetoond kan worden wanneer de test door een andere beoordelaar afgenomen wordt. Er is ook geen verschil opgemerkt tussen klinische en niet klinische beoordelaars (Sunderland, et al., 1989) Validiteit: - De CDT heeft een goede sensitiviteit van 86,7% en een hoge specificiteit van 92,7% voor het opsporen van de ziekte van Alzheimer De psychometrische eigenschappen van de verschillende versies zijn gelijkaardig

3 leefmilieu, 2013; Sunderland, et al., 1989; Wolf-Klein, Silverstone, Levy, Brod, & Breuer, 1989) Hanteerbaarheid -De CDT is snel en eenvoudig af te nemen. -Weinig benodigdheden vereist -kan gebruikt worden in combinatie met andere meetinstrumenten leefmilieu, 2013) Type training vereist Er is geen specifieke training vereist om de CDT af te nemen. Leeftijd Dit meetinstrument is geschikt voor ouderen met cognitief verminderd functioneren. Jaar publicatie - De eerste versie: De versie gebruikt in deze beschrijving: 1989 ICF domein Functies en anatomische eigenschappen

4 Opmerkingen Er bestaan verschillende versies van de CDT, bij sommige versies is een voorgetekende cirkel aanwezig en moet de cliënt een bepaald uur in de cirkel tekenen of alle cijfers van de klok op de juiste plaats schrijven. In andere versies krijgen de cliënten en leeg blad papier en moeten ze zelf een klok (cirkel) tekenen en daar de cijfers op de juiste plaats in plaatsen. Om deze test juist te kunnen scoren is het belangrijk om te weten welke versie er gebruikt wordt. In onderstaande illustratie staat een overzicht met de bijzonderheden per versie leefmilieu, 2013). Illustratie: Vergelijking van verschillende scoring en bijzonderheden per versie leefmilieu, 2013). Bronnenlijst federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu. (2013, mei 21). cognitief verminderd functioneren. Opgeroepen op februari 15, 2016, van Federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu:

5 dencebasednursing/physiologicaldomain/neurologicandcognitivefunction/alterationofcogniti vefunction/index.htm#.vsspascmcpe Sunderland, T., Hill, J., Mellow, A., Lawlor, B., Gundersheimer, J., Newhouse, P., et al. (1989). Clock Drawing in Alzheimer's Disease - A Novel Measure of Dementia Severity. Journal of the American Geriatric Society, Wolf-Klein, G., Silverstone, F., Levy, A., Brod, M., & Breuer, J. (1989). Screening for Alzheimer's Disease by Clock Drawing. Journal of the American Geriatrics Society,