Schadelastbeperking: Bezava en de Wet verbetering hybride markt WGA

Transcriptie

1 Schadelastbeperking: Bezava en de Wet verbetering hybride markt WGA Nationale Administrateursdag november 2016 Door Marjol Nikkels

2 De werkgever betaalt de rekening Van Pemba, via premiedifferentiatie WGA, naar BeZaVa Pemba ( ) werkgever werd 5 jaar financieel verantwoordelijk voor WAO o.b.v eigen werkgeversrisico Vanaf 2007 : premiedifferentiatie WGA-vast (structuur conform Pemba maar andere grenzen, klein - groot) Bezava regelt vanaf 2014 ook rekening flex voor werkgever en kleine bedrijven betalen weer sectorale premie 2

3 Kosten van verzuim en arbeidsongeschiktheid voor werknemer Theo 1e jr. loondoorbetaling bij ziekte : e jr. loondoorbetaling bij ziekte : Re-integratie en arbokosten : WGA doorbelasting : 10 jaar - ca. : (*) Totaal : (**) WGA doorbelasting bestaat uit: 10 jaar lang het uitkeringsbedrag dat de (ex-)werknemer ontvangt in de LGU periode en de vervolguitkering Let op: Doorbelasting is gedurende een periode van 10 jaar, de uitkering loopt echter tot maximaal de pensioenleeftijd!! (*) Doorbelasting als gedifferentieerde premie of als premie eigenrisicodrager. (**) Daarnaast nog indirecte verzuimkosten, zoals vervangende kracht, productiviteitsverlies, omzetverlies 3

4 Welke rekening betaalt werkgever? Uitkering WGA Loongerelateerde uitkering Vervolguitkering Loonaanvullingsuitkering Last voor de werkgever Loongerelateerde uitkering Vervolguitkering (Fictieve) vervolguitkering Rekening gedurende maximaal 10 jaar (tenzij no-risk)! Loongerelateerde uitkering is lager indien persoon volledig zijn resterende verdiencapaciteit benut. Er mag geen negatieve re-integratie prikkel van toepassing zijn. Vandaar toerekening (fictieve) vervolguitkering wanneer de werknemer een loonaanvullingsuitkering krijgt De vervolguitkering die bij een WGA % dossier doorbelast wordt is 70% van het minimumloon: 70% * ,82 = ,17 4

5 Vraag: Waarom laten werkgevers zoveel geld liggen en worden publieke en private geldstromen nauwelijks gecontroleerd? Controleert uw organisatie de beschikking Werkhervattingskas (toerekening ZW- en WGA-uitkering) of de nota s aan de WGA-eigenrisicodrager? Benut u eventuele regres-mogelijkheden? Is bij de organisatie in beeld op welke werknemers de no-risk van toepassing is? 5

6 Is No-Risk voor iedereen in beeld? Maatregel Invulling maatregel No-Risk ZW No-Risk WIA Werkgevers hebben recht op Ziektewet via het UWV bij ziekte van een werknemer met structurele functionele beperkingen (SFB) of status arbeidsgehandicapte (AGH). Veelal binnen eerste vijf jaar van nieuwe dienstverband en gedurende vijf jaar na in dienst houden van werknemer die een WIA-uitkering toegekend heeft gekregen. Voor een Wajonger geldt onbeperkte no-risk. Ook kan no-risk verlengd zijn (nogmaals vijf jaar geldig). Bij WGA-instroom van een werknemer die aangenomen is met SFB of AGH en die binnen vijf jaar na dienstverband ziek is geworden, krijgt de werkgever NIET de WGA-lasten doorgerekend binnen het eigen risicodragerschap WGA of binnen de gedifferentieerde premie WGA. Voor een Wajonger geldt onbeperkte norisk. Ook kan no-risk verlengd zijn. 6

7 No risk en Ziektewetvangnet In dienst nemen No-risk Ziektewet vangnet Geen Toerekening WGA-lasten In dienst houden 7

8 Structureel functioneel beperkt (SFB) Een werknemer met een WGA-uitkering of een IVA-uitkering wordt beschouwd als iemand met structurele functionele beperkingen (SFB). Eindigt de uitkering bij een herbeoordeling, dan vervalt daarmee SFB! Een werknemer <35% a.o. is niet structureel functioneel beperkt tenzij na einde wachttijd: - de werknemer niet in dienst kon blijven bij de oude werkgever, niet zijn oude werkzaamheden kan doen, er 13 weken voor de WIA-keuring er nog geen nieuw dienstverband is gevonden; - De nieuwe werkgever neemt iemand aan met SFB en heeft recht op no-riskpolis en 3 jaar mobiliteitsbonus. 8

9 Indicatiestelling no-risk en premiekorting Door UWV Werkbedrijf: Het UWV Werkbedrijf verstrekt ook aan de gemeentelijke doelgroep (bijstand) indicatiestellingen op basis waarvan de no-risk en premiekorting geldt (art 29b lid 2 ZW); Een indicatiestelling is ook mogelijk wanneer het een onderwijsbeperking betreft (art. 29b lid 1 sub d en e ZW). 9

10 Breng no-riskrechten in kaart Werkgever mag twee maanden na start dienstverband vragen of werknemer een arbeidsgehandicaptenstatus heeft of structureel functioneel beperkt is (art. 38b ZW); Medische achtergronden of redenen hoeft werknemer niet te noemen; Resultaat: - Benut na uitvragen de no-riskpolis (controleer toerekeningen) - Benut de mobiliteitsbonus (= premiekorting) via de loonaangifte. 10

11 Totaal aantal a.o. uitkeringen dalen: WIA instroom nog te hoog m.n. door flex! 11

12 Bezava Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (BeZaVa) Middelgrote en grote werkgevers betalen vanaf 2014 naast WGA-vast ook een gedifferentieerde premie ZW Flex en WGA flex voor (tijdelijke) werknemers die ziek uit dienst gaan of die binnen 4 weken na het einde van hun dienstverband ziek worden (nawerking). Rekening over 12 jaar: ca ,- tot ,- 12

13 Bezava: modernisering van de Ziektewet Ontwikkeling aantal nieuwe WGA-uitkeringen (procenten van totaal) Vangnetter Geen vangnetter Bron: cijfers t/m 2009 rapport WIA-evaluatie cijfers 2010/2012 afgeleid uit informatie bij UWV-jaarverslag 2010 en 2012 Vangnetters kennen daarnaast een achterblijvende werkhervatting in de WGA (30% vs. 70%) 13

14 Gedifferentieerde premie Jaarlijks worden de gedifferentieerde premies vastgesteld door de Belastingdienst, op grond van de gegevens van het UWV. - UWV stuurt een brief naar de werkgever met daarin de gegevens van de uitkeringen welke voor het volgende jaar aan hem worden toegerekend - Gebaseerd op schadelast T-2 - De Belastingdienst stelt op basis van die gegevens de WGA en ZW-Flex premie vast. - Dus van groot belang dat jaarlijks de toerekening van het UWV en de Belastingdienst goed wordt gecontroleerd. 14

15 Flexmedewerker Einde contract Loondoorbetaling werkgever: art: 7:629 BW Uitkering Ziektewet Inkomen werknemer 104 weken Einde contract Activiteiten werkgever: WVP ERD: WVP UWV: WVP door UWW Re-integratieverplichtingen 104 weken 15

16 Ziek-uit-dienst-administratie Wordt er een ziek-uit-dienst-administratie bijgehouden? Meld zieke werknemer op laatste werkdag bij het UWV Verkort re-integratie verslag indien werknemer 6 10 weken ziek is Uitgebreid re-integratieverslag (arts stuurt medische deel) indien ziekte > 10 weken Let op dat bij onvoldoende re-integratie inspanning het UWV de ziekengelduitkering verhaalt op werkgever (verhaalsrecht UWV) 16

17 Gevolgen ZW-verzekerden: Eerstejaarskeuring Voor verzekerden met een eerste ziektedag op of na 1 januari 2013 is er na 52 weken een wijziging van zijn arbeid naar gangbare arbeid Gangbare arbeid is algemeen geaccepteerde arbeid Recht op Ziektewet vervalt als zieke werknemer vanaf 2e ziektejaar nog in staat is om tenminste 65% van het oude loon te verdienen Keuring volgens CBBS-systeem: kan verzekerde met gangbare arbeid meer dan 65% van zijn oude loon verdienen? Dezelfde wijze van keuren komt terug bij de WIA beoordeling! Gevolg: 40% uitstroom na 1 jaar Ziektewet en eerdere overgang naar Werkloosheidswet 17

18 Kosten (middel) grote werkgever WGA De uitkeringslasten komen 10 jaar voor rekening van de werkgever: Via een hogere gedifferentieerde WGA-premie (voor bedrijven die bij het UWV zijn) Als directe uitkeringslast: (voor bedrijven die eigenrisicodrager zijn en mogelijk een private verzekeringsdekking hebben) Let op: Bij regeling IVA geen marktwerking!! 18

19 19

20 Vaststelling premies Werkhervattingskas Sectorale premiedifferentiatie voor kleine werkgevers t.m. 10 maal de gemiddelde loonsom (tot en met ) Combinatie van sectorale en individuele premiedifferentiatie voor middelgrote werkgevers >10 t.m. 100 maal de gemiddelde loonsom (tussen t.m ) Individuele premiedifferentiatie voor grote werkgevers >100 maal de gemiddelde loonsom (boven ) 20

21 Verdeling sector premiedifferentiatie middelgroot Percentage individueel bepaalde premie naar werkgeversgrootte 21

22 Individueel werkgeversrisico over T-2 Jaar T is het jaar waarvoor de premie wordt vastgesteld T-2 is het refertejaar: uitkeringen in dat jaar bepalen hoogte van premie in jaar T Geldt voor zowel WGA-vast, WGA-flex als ZW-flex 22

23 Rekengrootheden Gemiddeld percentage Minimumpremie is 25% van gem. percentage. Maximumpremie is 400% van gem. percentage Rekenpercentage Gemiddelde percentage gecorrigeerd voor maximumpremie Gemiddelde werkgeversrisicopercentage uitgangspunt t-2: dus voor 2017 is dat 2015 Uitkeringen / premieplichtig loon Correctiefactor werkgeversrisico 23

24 Parameters Werkhervattingskas 2017 WGA totaal 2017 ZW-flex 2017 Rekenpercentage 0,76% 0,40% Gemiddelde percentage 0,74% 0,35% Maximumpremie 2,96% 1,4% Minimumpremie 0,18% 0,08% Gemiddelde werkgeversrisicopercentage 0,39% 0,22% Correctiefactor 1,47 1,42 24

25 Gedifferentieerde premie Stap 1: Individueel werkgeversrisico berekenen (A.O.-lasten t-2 / gemiddelde loonsom t-6 t/m t-2) * 100 Stap 2: opslag of korting (Uitkomst stap 1 - gem. AO risico) * correctiefactor Stap 3: gedifferentieerde premie Rekenpercentage +/- uitkomst stap 2 Stap 4: controle of premie tussen minimum en maximum ligt 25

26 Groot bedrijf zonder WGA schade Individuele werkgeversrisicopercentage = 0% Premie WGA-totaal : 0,76% (rekenpercentage) + 1,47 * (0 0,39%) = 0,1867% afgekapt op twee decimalen naar beneden wordt dit 0,18%. OF eerst korting berekenen en van de rekenpremie afhalen: Korting 1,47 * (0 0,39%) = -0,5733% De korting halen we van de rekenpremie af, oftewel 0,76% minus 0,5733 = 0,1867% 0,18% 26

27 Groot bedrijf met WGA schade Gemiddelde premieplichtige loonsom : ,- Gedane WGA-uitkeringen in 2015: ,- Individueel werkgeversrisico is 1% (nl / * 100) Berekening opslag / korting : 1,47 * (1% - 0,39%) = 0,89% (uitkomst wordt naar beneden afgekapt) Totale gedifferentieerde premie: 0,76% (rekenpercentage) + 0,89% (opslag) = 1,65% Deze premie valt binnen de minimum- en maximumgrens. 27

28 ZW flex premieberekening WHK Gemiddelde premieplichtige loonsom ZW-flex uitkeringen in 2015: Individueel werkgeversrisico = 0,70% (berekening is / *100) Het individueel werkgeversrisico van 0,7% wordt afgezet tegenover het landelijk gemiddelde ZW-flex risico van 0,22%. Dit bedrijf krijgt een opslag omdat het individuele werkgeversrisico hoger is dan het landelijk gemiddeld werkgeversrisico. Het verschil wordt nog gecorrigeerd met de correctiefactor werkgeversrisico die gegeven is op 1,42. 28

29 Premieberekening Berekening opslag: 1,42 * (0,70% - 0,22%) = 0,6816% Gedifferentieerde premie: 0,40% (rekenpercentage) + 0,6816% (opslag) = 1,0816% De premie wordt afgekapt op twee decimalen achter de komma dus 1,08% De premie valt binnen de minimum en maximumpremies voor het jaar

30 ZW flex premie groot bedrijf zonder schade Stel bedrijf had geen instromers gehad Ind. Werkgeversrisicopercentage = 0%. Berekening korting: 1,42 * (0,0% - 0,22%) = - 0,3124% Gedifferentieerde premie: 0,40% (rekenpercentage) minus 0,3124%) = 0,0876% - Premie wordt naar beneden afgekapt op twee decimalen achter de komma dus 0,08%. Dit is ook minimumpremie ZW in

31 Berekening wegingsfactor middelgrote bedrijven De wegingsfactor (C) = (Loonsom werkgever Loonsomgrens klein) / ( Loonsomgrens hoog Loonsomgrens klein) Stel loonsom is ,- ( )/ ( ) = 0,

32 Stel er is bij bouwbedrijf schade WGA Stel individueel bepaalde premie is max. van 2,96% Sectorale premie is 1,11% Individueel : 0,4064 * 2,96% = 1,202944% Sectoraal : (1-0,4064) * 1,11% = 0,658896% Totale WGA-WHK premie = 1,86184% Deze wordt afgekapt op twee decimalen achter de komma, oftewel de premie wordt 1,86% Als de loonsom nog steeds ,- bedraagt, dan is de premie 1,86% * = ,-. 32

33 Bepaalde tijd contract bij grote werkgever 33

34 Wat is hybride markt? Een keuzemogelijkheid voor zowel ZW als WGA Publiek (bij UWV) of privaat (eigen risicodragerschap) Publiek: gedifferentieerde premie Werkhervattingskas gebaseerd op T-2 Privaat met verzekering voor eigen risicodragerschap - Verzekering vrijwel altijd nodig bij WGA om borgstelling te verkrijgen (tenzij volledig overheid, dan geen borgstelling nodig) 34

35 Rentedekkingsstelsel versus omslagstelsel Omslagfinanciering mogelijk bij UWV: binnenkomende premies moeten genoeg zijn om uitkeringen voor dat jaar te doen Rentedekkingsstelsel bij private verzekeraar: verzekeraar moet premie berekening op de contante waarde van de toekomstige uitkeringen (premie in 1 jaar moet dekking geven voor 10 jaar uitkeringen) 35

36 ERD-schap WGA versus publiek 2014 : ca bedrijven eigen risicodrager : ca. 89 mrd loonsom = ca. 46% totale nat. loonsom 2015: ca bedrijven zijn eigen risicodrager met loonsom van ca. 84 miljard euro (=43% totale nationale loonsom). 2016: schatting verdere daling naar ca. 42% van de loonsom Grote terugkeer per met name ook van kleine bedrijven naar UWV 36

37 ZW ERD schap neemt juist toe Grote bedrijven zijn massaal eigenrisicodrager ZW geworden sinds 2014 In 2015 : werkgevers eigenrisicodrager met een gezamenlijke loonsom van 61 miljard euro. In 2014 waren dit er met een loonsom van 47 miljard euro. Het marktaandeel van eigenrisicodragers ZW is gestegen van 24 procent van de loonsom in 2014 naar 31 procent van de loonsom in : verwachting stijging ZW ERD tot 36% van loonsom 37

38 Hybride markt WGA stond op klappen Aanvankelijke lage premie bij verzekeraar (ook inlooprisico te laag gecalculeerd) Veel schade voor verzekeraar door WGA % Premieverhogingen van wel 500% Forse verliezen bij verzekeraar (1,6 mrd) Terugtrekking uit WGA markt door private verzekeraars Geen concurrentie mogelijk indien terugkeer naar UWV mogelijk is vier jaar lang op minimumpremie en verzekeraars wel realistische risico s moesten dekken 38

39 Level playing field? Conclusie er is geen level playing field vandaar systeemwijziging: problemen voor verzekeraars: Door minimaal vier jaar op minimumpremie terug te keren naar UWV Verzekeraars hielden alle uitloopschade (brandende huizen) Verzekeraars afhankelijk van claimbeoordeling bij UWV Herbeoordelingen WGA vonden niet plaats Enorme instroom WGA % ipv IVA waardoor verzekeraars verkeerde premies hebben berekend Premiegaranties vijf jaar: bottleneck voor verzekeraar 39

40 Wet verbetering hybride markt WGA Aanpassing WFSV, WIA met ingangsdatum 2017 met o.a. Terugkeer WGA premie o.b.v. alle historische WGA-lasten i.p.v. op minimumpremie! Bij keuze ERD van publiek over naar privaat : staartlasten WGA (vast en flex) ontstaan voor 2017 blijven achter bij UWV ongeacht grootte! Bij terugkeer naar UWV op of na , dan geldt verplichting om 3 jaar te blijven (aanpassing anti duiventil maatregel). 40

41 Eerbiedigende werking situatie Eerbiedigende werking van gemaakte keuzes op 1 juli 2015 of eerder. Bij terugkeer in 2016 van privaat naar UWV geldt huidige structuur voor premiejaar 2016 (voor grote bedrijven de minimumpremie), vanaf 2017 is premievaststelling o.b.v. de eigen historische WGA-lasten (dus hogere premie). De (middel)grote werkgever die in 2016 uitstapt van publieke naar privaat (ERD) zal alleen de bestaande WGA-uitkeringslasten in 2016 zelf moeten financieren. - En vanaf 2017 hoeven ze dit niet meer zelf te financieren omdat staartlasten WGA van personen dan achter blijven bij UWV! Bedrijven gaan schoon over van publiek naar privaat. 41

42 Procedure eigen risico dragen WGA Aanvragen bij Belastingdienst, mogelijk per 1 januari / 1 juli van ieder jaar. Uiterlijk 13 weken vooraf aanvragen, dus voor 1 oktober / 1 april. Garantiestelling overhandigen! Garantie dat bij faillissement lasten niet worden afgewikkeld op publiek stelsel. Verzekeraar of bank financiert dan uitkeringen van ex werknemer van failliet bedrijf. 42

43 Controle van toerekening Klopt de UWV-nota / of de toerekening binnen gedifferentieerde premie? Controle op no-riskpolis Controle op ingangsdatum uitkering Controle op regres Controle of werknemer bekend is en eerste ziektedag binnen contractsperiode ligt 43

44 Afweging maken m.b.t. re-integratie! Re-integratieverantwoordelijkheid gedurende 10 jaar voor WGA-eigenrisicodrager! Regie op re-integratie bij werkgever of bij UWV Ook na 2 jaar dus voortzetting plan van aanpak (re-integratievisie opstellen) Werkgever moet voldoen aan Algemene Wet bestuursrecht (Awb) en wordt in dat kader aangemerkt als een Zelfstandig bestuursorgaan (ZBO) OR heeft adviesrecht bij afweging WGAeigenrisicodragerschap (artikel 25 WOR) 44

45 Premieverdeling wg er en wn er 50% premie door werknemers is vastgelegd bij Stichting van de arbeid al in 2004 (vanwege gezamenlijke belang om instroom te beperken) bij UWV is dat de voor het bedrijf geldende publieke premie (zowel van WGA-flex als WGA-vast) is private premie lager dan is dit voordelig voor werknemer Werkgever mag dit zonder overleg toepassen Doet werkgever het niet, dan wordt het niet als belast loonvoordeel gezien voor werknemer 45

46 WGA Flex en Vast: samenvoeging in 2017 Overgangssituatie zou eerst gelden tot 2016 maar is jaar uitgesteld tot 2017 (brief van 20 februari 2015) 2017: samenvoeging WGA-flex en WGA-vast tot 1 WGA-totaal In 2017: gedifferentieerde premie of eigenrisicodragerschap voor alle WGA-gevallen (incl. flex) Wet verbetering hybride markt WGA - Vanaf 2017 geldt bij overgang van publiek naar privaat dat staartlasten WGA achterblijven bij UWV - Bij teruggang van privaat naar UWV, geldt afrekening gedifferentieerde premie op historische schade 46

47 Cofinanciering bij interventies door private verzekeraar Verzekeraars zijn de financieel belanghebbende voor aansturing re-integratie Benut re-integratiesubsidies en co-financiering door verzekeraars! 47

48 Afweging ZW-eigenrisicodragerschap Zelf arbo- en re-integratiebegeleiding betekent meer grip op schadelast Let op het is een semi-eigenrisicodragerschap, want het UWV blijft eindverantwoordelijk Een werkgever is voor een officiële beschikking nog altijd gehouden om dit bij het UWV neer te leggen. Bijv. bij niet meewerken aan re-integratie zoals opschorten of tijdelijk of geheel stoppen van loon. UWV beoordeelt adviesaanvraag van werkgever en geeft vervolgens beschikking binnen 3 werkdagen af 48

49 Samenvatting regie geldstromen sociale zekerheid Controle op WIA beschikkingen (is wel of niet WGA % terecht) Controle op WGA beschikking gedifferentieerde premie of nota aan eigenrisicodrager. Controle op no-riskpolis gedurende vijf jaar (Ziektewet vangnet geen WIA risico) bij aannemen van persoon met AG status of SFB status Onbeperkte no-riskpolis voor Wajong er Let op Ziektewet vangnet gedurende vijf jaar (bij in dienst houden WGA-er) 49

50 Vragen? 50