15e jaargang 20 januari 2010 redactioneel onafhankelijk magazine van de Hanzehogeschool Groningen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "15e jaargang 20 januari 2010 redactioneel onafhankelijk magazine van de Hanzehogeschool Groningen e-mail: hanzemag@org.hanze.nl"

Transcriptie

1 9 15e jaargang 20 januari 2010 redactioneel onafhankelijk magazine van de Hanzehogeschool Groningen Win 11,3 miljoen in de HanzeMag Geldquiz! Vier studenten vertellen eerlijk over hun inkomsten en uitgaven Moet de Stufi blijven? Hoge geldnood Studenten volgen kampbeul Demjanjuk

2 Marathonman Meindert is niet klaar voor de Elfsteden Eerst maar eens de Weissensee over Hij is klaar voor de Weissensee. Natuurlijk, sinds zijn zesde plaats op de Talent Trophy van 2009 is hij alleen maar sterker geworden. Maar de Elfstedentocht is voor Meindert Bouma waarschijnlijk net een dikke honderd kilometer te lang. Toch zal hij er bij zijn als het it giet oan klinkt. Sjoerd Huisman! Ja, dat is de man. Zo rap, die zette bij z n eerste vijfhonderd meter op de baan een 37-er op de klokken. Zomaar, uit het niets. Dat is sprinten. Nee, Meindert Bouma is nog lang niet zo ver als Huisman, die vorig jaar op de Oostvaardersplassen met een fenomenale eindsprint Nederlands kampioen op natuurijs werd. Hou op zeg, zo n eindschot is de droom. Ik sta nog maar aan het begin. De negentienjarige student aan het Instituut voor Sportstudies van de Hanzehogeschool (HG) begon pas op z n zestiende met marathonschaatsen. Nu heb ik spijt dat ik niet eerder ben begonnen. Ik heb talent, dat mag ik toch wel van mezelf zeggen? Dat mag best. De rijder uit de JB-ploeg staat 276-e op de wereldranglijst van marathonschaatsers en hij traint bij de Talentengroep Marathonschaatsen in Groningen. Als je junior af bent, heb je drie smaken. A, B of C. Ik ben nu nog C, maar dat moet veranderen. De A-rijders zijn de nationale top, in de B-klasse zitten de jongens er net onder en de C s zijn een mix van jong talent, voormalige toppers en fanatieke mindere goden. Het is een kwestie van prestaties neerzetten, dan kom je vanzelf hoger. Zijn techniek laat te wensen over. Ik bedoel: het kan beter. In de talentgroep hebben ze daar veel aandacht voor. We maken er echt studie van, met filmopnamen Rijden tegen de klok zegt me niks, ik wil mijn tegenstander zien opvreten. en al. Hoe kun je je houding verbeteren? Kun je beter gebruik maken van de bochten? Voor de lange baan komt de schaatser uit het Friese Broeksterwoude sowieso te kort. Dat bedoel ik met te laat begonnen. Maar dat maakt niet uit, marathonschaatsen is mooier. Ik weet nog dat ik mijn persoonlijk record op de vijfhonderd meter schaatste, een schamele 43-en-nog-wat. Man, ik was goed weg, maar in de eerste bocht hield ik Meindert Bouma: Gelukkig hoef ik niet te kiezen, schaatsen en skeeleren zijn een prima combi. al in om op m n tegenstander te wachten. Rijden tegen de klok zegt me niks. Ik wil mijn tegenstander zien, die wil ik opvreten. Dat heb je op de lange baan dus niet. Op de marathon wel. Prachtig, man tegen man. Marathonschaatsen ligt dichter bij het skeeleren, de sport waaraan Meindert zijn status als topsport-student op de HG te danken heeft. Skeeleren is zwaarder, maar schaatsen is moeilijker. Gewoon: je staat steviger op wieltjes dan op ijzers. Ik hoef gelukkig niet te kiezen. In de winter schaatsen en de rest van het jaar skeeleren. Is een prima combinatie. Op 20 januari staat in Oostenrijk de Weissensee Talent Trophy op de schaatskalender. Dé wedstrijd voor jong talent. Tachtig kilometer in weer en wind. Het mooiste is de sfeer. Iedereen is er, alle grote mannen die een week later opgaan voor de alternatieve Elfstedentocht, pers en publiek. Dat geeft je vleugels, je kunt net iets meer. Vorig jaar kwam Meindert als zesde over de meet. Tachtig kilometer is net iets te lang voor me. Het echte duurvermogen komt pas als je jaren training in de benen hebt. Zover ben ik niet. Als de Elfstedentocht dit jaar wordt verreden, is het dus te vroeg. Dan is het kijken waar het schip strandt. Maar ik doe wel mee, als het mag, want ik ben nog geen lid van de vereniging De Friesche Elf Steden. Tekst en foto: Boudewijn Otten Master your talent Mastervoorlichtingsdag 10 februari

3 INHOUD Pagina 4 Versus Voorstanders van de afschaffing van stufi houden kaken op elkaar Pagina 6 De echo van Sobibor: studenten volgen proces Demjanjuk. In mijn dromen heb ik al vier keer ondergedoken gezeten Pagina 7 Voor een dubbeltje op de eerste rij Bij de Les van Harry de Vries: Een bonus bij een negatief resultaat? Ja, dat hoor je wel eens de laatste tijd Pagina 9 Pagina 11 Studenten Toegepaste Psychologie geven aidsvoorlichting in India Win 11,3 miljoen!!!!! 7 Pagina 12/13 Een kijkje in de knip van Lisa, Esther, Victor en Christiaan Pagina 15 Als dat nou niet lukt, de eindjes aan mekaar knopen Pagina 16 HG-hogerejaars helpen Zuid-Afrikaanse studenten aan stage in Nederland Pagina 17 Loco Lisette, hoogstandje op de brug met ongelijke leggers 4 5int 4int 3int 12

4 voor versus tegen Stufi in de prullenmand? Het kabinet moet bezuinigen, wellicht ook op het onderwijs. De studiefinanciering vervangen door een leenstelsel zou een manier zijn om te beknibbelen. HG-bestuurder Henk Pijlman is tegen. Openlijke voorstanders moet je met een lampje zoeken. De pleitbezorgers Bij een sociaal leenstelsel wordt de basisbeurs als gift afgeschaft. Daarvoor in de plaats komt een lening die studenten na afstuderen terugbetalen naar rato van inkomen. Het idee werd in 1995 voor het eerst geopperd door de PvdA omdat die partij het oneerlijk vind dat mensen met lage inkomens via de belasting meebetalen aan de opleidingen van studenten. Tachtig procent van de studenten in het hoger onderwijs komt immers uit gezinnen uit de rijkste helft van de bevolking. Bovendien is studeren een investering die in de regel prima rendeert. Afgestudeerden uit het hoger onderwijs verdienen gemiddeld fiks meer dan mensen met een lagere opleiding. Hoewel er binnen partijen als PvdA, VVD en CDA veel over het sociaal leenstelsel wordt gesproken, pleiten maar weinig politici openlijk voor afschaffing van de studiefinanciering. Een ronde langs enkele Groningse gemeenteraadsfracties leverde zelfs geen enkele openhartige voorstander op. Wel duiken in de media af en toe voorstanders op van het sociaal leenstelsel. Econoom Bas Jacobs van de Erasmus Universiteit noemt het argument van de tegenstanders dat een leenstelsel drempelverhogend werkt onzin (Volkskrant, oktober 2007). Als je niet terug kunt betalen wordt de lening namelijk kwijtgescholden. Jacobs noemt de basisbeurs schertsend zelfs een subsidie voor zuipende corpsballen. Volgens Intermediair van mei 2008 is voormalig staatssecretaris van Onderwijs Rick van der Ploeg (PvdA) ook voorstander. Van der Ploeg, tegenwoordig hoogleraar Economie in Oxford, zou zelfs een combinatie bepleiten van hogere collegeleden en een sociaal leenstelsel. Studenten zouden dan bewuster kiezen voor een studie en een gemotiveerdere studiehouding aannemen. Voor Van der Ploeg en andere voorstanders zoals Dinand Webbink, onderwijseconoom bij het Centraal Planbureau, is Australië het grote voorbeeld. Daar zijn de collegegelden geleidelijk verhoogd. Studenten betalen nu de werkelijke kosten voor hun studie, rond de tienduizend euro per jaar, daarvoor lenen ze bij de staat. Toch zou dat geen negatief effect gehad hebben op de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Henk Pijlman, voorzitter College van Bestuur Er gaat inderdaad een hardnekkig gerucht dat één van de negentien werkgroepen zal voorstellen om de studiefinanciering te vervangen door een sociaal leenstelsel. Het kabinet zou daar veel voor voelen, ook al omdat het anderhalf miljard euro kan opleveren. Als het de bedoeling is om dat geld in te zetten om het financieringstekort te dempen, omdat het kabinet zo n tachtig à negentig miljard in de banken heeft gestoken, ben ik tegen. Het wegsnoeien van de studiebeurs om die banken te betalen kan echt niet. Ook als het geld zou worden gebruikt om bezuinigingen in het onderwijs te voorkomen ben ik tegen. Er kán niet worden bezuinigd in het onderwijs. Een sociaal leenstelsel verhoogt de drempel om te studeren. Dat kan niet anders. Die drempel is de laatste jaren trouwens al een heel eind verhoogd. De basisbeurs van 250 euro in de maand is eigenlijk het enige wat over is van de overheidssteun aan studenten. De rest moeten studenten al aanvullen met leningen en baantjes. Mocht de politiek onverhoopt besluiten het Foto: leenstelsel Pepijn in van te den voeren, Broekedan moeten er keiharde garanties zijn dat het geld wordt teruggepompt in het onderwijs om te bereiken wat in de door de volledige Tweede Kamer ondersteunde motie-hamer wordt gevraagd. Die motie stelt dat Nederland qua investeringen in onderwijs en onderzoek binnen vijf jaar bij de topvijf van OESO-landen moet horen. Als het daarvoor is bedoeld, en studenten krijgen er dus ook echt iets voor terug, moet je hierover kunnen discussiëren. Als de politiek zichzelf serieus neemt, dan wordt er niet in het onderwijs gesneden. Mocht het leenstelsel er komen, dan moet dat ook gepaard gaan met een campagne om studenten duidelijk te maken dat ze het risico kúnnen nemen. En laten we reëel zijn: mensen nemen ook tophypotheken waarbij ze eindeloos rente betalen. Waarom zou je dan niet in je studie willen investeren? Op zich is er niets op tegen dat je in jezelf investeert zodat je later meer verdient. Overigens, het moet wel een sociaal leenstelsel zijn waarbij je niet hoeft af te lossen als je geen werk hebt. Luuk Steemers 4 HANZEMAG WOENSDAG 20 JANUARI 2010 [9]

5 Exchange Festival 2010 KORT NIEUWS 21 studenten van de minor Creating an International Event en een grote groep vrijwilligers organiseerden op 14 januari in de Appel, het Atrium en het cultuurcafé van de Cast het Exchange Festival Thema was: Where s your head at? Let s enjoy unity. Live muziek, lekkere culturele hapjes, uitdagende games en relaxt een film kijken waren de highlights van het spetterende evenement. De opbrengst gaat naar de Hanze University Foundation. Deze HG-stichting wil kansarme Afrikaanse jongeren een kans geven om te kunnen studeren. Foto: Renee Zaal RUG begint universitaire pabo De Rijksuniversiteit Groningen start in september 2010 met een academische opleiding basisonderwijs (pabo). Samen met de Hanzehogeschool, de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en de Groningse vestiging van Stenden Hogeschool wil de RUG zo een kwaliteitsimpuls geven aan het basisonderwijs in Noord-Nederland. De universitaire Pedagogische Academie is alleen toegankelijk voor studenten met een vwo-diploma. Ze volgen een geïntegreerd programma van vier jaar waarna ze twee bachelordiploma s krijgen. Een diploma Lerarenopleiding Basisonderwijs en een universitair diploma Pedagogische Wetenschappen met specialisatie Onderwijskunde. De uni-pabo laat jaarlijks zestig studenten toe. Geert-Jan van der Wal wint Veluwemeer De dit jaar aan het Instituut voor Sportstudies afgestudeerde Geert-Jan van der Wal won op 14 januari de tweede marathon op natuurijs van dit jaar, de klassieker Veluwemeer. Van der Wal was de sterkste op het erbarmelijke sneeuwijs dat ijsclub Elberg voor de schaatsers had schoongeveegd. Van de 136 rijders slaagden er slechts elf in de volledige honderd kilometer af te leggen. Onder de uitvallers bevond zich tweevoudig wereldkampioen Sprint Erben Wennemars (die ooit een blauwe maandag Fysiotherapie studeerde aan de HG), die zijn eerste marathon moest staken na een gemene val. Logopedie krijgt bijzonder kenmerk De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie NVAO heeft een bijzondere kwaliteit toegekend aan de opleiding logopedie van de Hanzehogeschool. Het competentiegerichte onderwijsprogramma van de opleiding wordt landelijk gebruikt en heeft als basis gediend voor het Europese opleidingsprofiel. Door de voortrekkersrol die Logopedie vervult, waardeert de NVAO dit facet met het predicaat excellent. De Groningse opleiding is de enige die een verkorte route heeft van bachelor naar master. De bachelor-studenten volgen daarvoor onderdelen van de studie bij de opleiding Taalwetenschap van de Rijksuniversiteit. Er studeren vierhonderd studenten. Groningen verdient euro aan student De locale economie in Groningen wint volgens de Nederlandse Organisatie voor toegepastnatuurwetenschappelijk onderzoek TNO 25 duizend euro per student. In opdracht van de landelijke vereniging voor studentenhuisvesters Kences onderzocht TNO de invloed van universiteiten, hogescholen, academische ziekenhuizen en onderzoekscentra op de locale economie. Ze keken niet naar het belang van een hoog opgeleide bevolking, maar naar de directe effecten van het kennisbedrijf. Negen banen in het hoger onderwijs en Research & Development leveren de locale economie gemiddeld twee afgeleide banen op. Groningen telt naar verhouding de meeste studenten van Nederland (één op de vier inwoners is student). Donitas heeft internationaal studententeam De Groningse volleybalclub Donitas heeft als eerste in Nederland een volledig internationaal volleybalteam geformeerd. Het team bestaat uit internationale studenten uit de stad Groningen. Omdat veel buitenlandse studenten de stad al na een jaar verlaten is dit een bijzondere prestatie. Het internationale volleybalteam speelt nog geen officiële wedstrijden, omdat het gemengd is. Wel trainen ze iedere week. Donitas is één van de 51 sportverenigingen van de studentensportvereniging ACLO. De ACLO telt sportende studenten en heeft zich als doel gesteld veel aandacht te geven aan internationalisering. Conservatorium houdt Spaans HaFaBraprogramma Van 3 tot en met 5 februari houdt het Prins Claus Conservatorium voor de tiende keer een internationaal project op het gebied van Ha- FaBra Directie (de opleiding tot dirigent van Harmonie, Fanfare en Brassband). Dit jaar is het thema Spanish Size Conducting. Op het programma staan lezingen, masterclasses en workshops voor aankomende dirigenten van harmonieorkesten, fanfarekorpsen en brassbands. Op zaterdag 6 februari speelt de Marinierskapel der Koninklijke Marine onder leiding van HaFaBra-studentdirigenten en José Rafael Pascual Vilaplana een gevarieerd programma van Spaanse componisten in de Oosterpoort in Groningen. HGmedewerkers hebben gratis toegang. Kaarten reserveren: w.a.j.aalders@pl.hanze.nl. FM bezorgt Glazen Huis flinke duit Op de kop af euro haalden Jesper Scholte, Anja Batema en Judith Vos op voor de benefietactie Serious Request van het radioprogramma Het Glazen Huis. De derdejaars Facility Management liepen stage bij Tocht om de Noord, waar zij verantwoordelijk waren voor de sponsorwandeltocht Ommelandsereis. Op 20 december bereikten 150 wandelaars uit zestig Groningse dorpen de Grote Markt. Het geld dat de sponsors lapten, gaat naar projecten die malaria de wereld uit moeten helpen. In totaal haalde Groningen bijna achtenhalve ton op, de Ommelandsereis was het initiatief dat het meeste geld in het laatje bracht. Keibestuur 2010 benoemd Van 16 tot en met 20 augustus organiseert het nieuwe KEI-bestuur de jaarlijkse introductieweek voor eerstejaars, de KEI-week. Het zevenkoppige dagelijks bestuur van Stichting KEI bestaat uit voorzitter Freek Jorna, secretaris Manouk Agterberg en penningmeester Sjoerd Huisman, Corine Vork is directeur acquisitie, John van Belkum doet de werving en promotie voor het festival en Bart Atema en Ellen Eissens de evenementenorganisatie. Ellen Eissens is de enige HG-student in het bestuur, ze studeert Commerciële Economie. [9] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 5

6 Studenten volgen proces John Demjanjuk CHRIS De echo van Sobibor Zes vierdejaars Communicatie kregen van hun docent Wiggele Wouda de volgende woorden voor hun afstudeerspecialisatie: vernietigingskamp Sobibor en Jules Schelvis. Els Roorda (22) en Sophie Visser (24) kenden de Tweede Wereldoorlog alleen uit verhalen van hun grootouders. Foto: Dagblad van het Noorden Boven: v.l.n.r : Sophie Visser, Els Roorda, Loes van der Laan Onder: v.l.n.r : Fabienne Jungerhans, Jan-Joost Baks, Maaike Bolhuis Heftig onderwerp. Werden jullie direct gegrepen door de verschrikkingen van de Holocaust? Els: Ik realiseerde me opeens, waarom weet ik zo weinig van de Tweede Wereldoorlog? Wij zijn de laatste generatie die de verhalen van onze grootouders kunnen horen. Onze kinderen zullen geen mensen meer kunnen spreken die het zelf hebben meegemaakt. Terwijl het zo belangrijk is dat deze geschiedenis niet wordt vergeten. Het is dichterbij dan ik dacht. Hoe hebben jullie je voorbereid? Els: We hebben ontzettend veel kranten en boeken gelezen, documentaires bekeken, heel veel gepraat met de groep en we zijn naar Kamp Westerbork geweest. Onze coach zei: duik in dat vernietigingskamp. Sophie: We beseffen nu in wat voor tijd wij zijn geboren en wat het woord oorlog betekent. En nu spreek ik voor de hele groep. Laatst was in de Reünie de klas van Anne Frank op tv, dat móest ik zien. We zitten zelf al een half jaar in de oorlog. In mijn dromen heb ik al vier keer ondergedoken gezeten. 6 HANZEMAG WOENSDAG 20 JANUARI 2010 [9] Jules Schelvis is de enige Nederlandse Sobibor-overlevende. Hebben jullie hem zelf gesproken? Sophie: We hebben hem twee keer geïnterviewd. Onze documentaire is een portret over Jules Schelvis met het oog op het mogelijke laatste grote naziproces, tegen John Demjanjuk. Jules heeft dertig jaar zijn mond gehouden omdat hij bang was dat niemand hem zou geloven. Hij vond het geweldig dat wij oprecht geïnteresseerd waren in zijn verhaal. We hebben unieke beelden. Het was voor het eerst dat hij zijn gevoelens uitte voor een camera. Els: We proberen het onderwerp zo objectief mogelijk te belichten. Zowel Jules als Demjanjuk zijn slachtoffers. Demjanjuk had misschien ook geen andere keuze om te overleven. Hoe heb je de kant van Demjanjuk belicht? Sophie: We hebben Douwe Draaisma (red: psycholoog en bijzonder hoogleraar aan de RUG, gespecialiseerd in het menselijk geheugen) bereid gevonden het verhaal van Demjanjuk te vertellen. Hij heeft een eerder proces tegen Demjanjuk uit Israël gevolgd. Hij legt uit hoe je bepaalde keuzes maakt. Demjanjuk vocht tegen de hongersdood, Jules voor zijn leven. Jullie zijn nu bijna klaar met monteren? Els: We hebben 25 uur materiaal en daar moet uiteindelijk een half uur van overblijven. We beginnen met nieuwsflitsen van het proces in München waar we op 30 november waren. We laten de chaos rond het proces zien en daar eindigen we ook mee. Sophie: Op 29 januari is de eindpresentatie van De echo van Sobibor. Daarna gaan we bekijken wat we ermee gaan doen. De boodschap moet worden uitgedragen. Loes Vader John Demjanjuk (89), oorspronkelijk Ivan Demjanjuk, is een Oekraïense immigrant in de Verenigde Staten die ervan wordt beschuldigd tijdens de Tweede Wereldoorlog een beruchte nazikampbeul te zijn geweest in vernietigingskamp Sobibor. In Sobibor zijn in de Tweede Wereldoorlog zo n 170 duizend joden omgekomen. Ruim 34 duizend daarvan kwamen uit Nederland. Demjanjuk staat terecht voor medeplichtigheid aan deze moorden. Van alle mensen die in Sobibor terechtkwamen, hebben nog geen vijftig gevangenen, onder wie achttien Nederlanders, de verschrikkingen van het kamp overleefd. Onder de achttien Nederlandse mede-aanklagers is één Sobiboroverlevende: de 88-jarige Jules Schelvis uit Amstelveen. Stufi Het zal velen zijn ontgaan in de kerstroes, maar in december kwam De Telegraaf met het redelijk schokkende nieuws dat steeds meer scholieren en studenten stoppen met hun opleiding vanwege hoge schulden. Om het hoofd boven water te houden, besluiten jongeren die in financiële problemen zitten om zich te storten op bijbaantjes, wat vaak leidt tot ernstige vertraging of zelfs het helemaal niet afmaken van hun opleiding. Daar moet wat aan gedaan worden, vindt staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken. Ondertussen studeert het kabinet rustig door op het mogelijk afschaffen van de studiefinanciering. Als je daar de economische crisis nog even bij optelt, kun je er vanuit gaan dat de komende jaren financieel pittig gaan worden voor studenten en scholieren. Ik was het tot voor kort hartgrondig eens met onze Collegevoorzitter Henk Pijlman (zie pagina 4): die studiefinanciering moet blijven! Maar ik heb me bedacht. Eén van de redactieleden van ons blad opperde ineens een hele goede alternatieve oplossing. Schaf de studiefinanciering af, maar dan ook gelijk het collegegeld. Maak vervolgens ook alle boeken en ander studiemateriaal gratis, en voila! Wat zal dat een administratieve rompslomp schelen! We komen er wel uit, zolang die lelijke IBG-torens maar tegen de vlakte gaan. Weg met de Informatie Beheer Groep! Weg met de bureaucratie! Goed, zo ver zal het wel niet zo snel komen, maar het houdt me in ieder geval bezig. Gek genoeg ben ik nog ruim in de minderheid. In september 2009 waarschuwde Tweede- Kamerlid Tofik Dibi (GroenLinks) alle studenten al voor het naderende onheil. Het systeem van de studiefinanciering wordt in de toekomst niet meer haalbaar. Denk daar nu alvast zelf over na, tipte hij, zodat wij straks niet met een verrassing komen. Tot nu toe reageren studentenbonden vooral afkeurend op het voorstel voor afschaffing. Natuurlijk, wie zal er nu juichen wanneer een gift wordt omgezet in een lening? Maar Dibi heeft een goed punt. Alleen tegen zijn is niet genoeg. Studentenbonden zullen met goede alternatieven moeten komen, anders lopen ze straks hoogstwaarschijnlijk achter de feiten aan. Als iedereen moet bezuinigen, dan ontkomen ook studenten daar niet aan. Roep dus niet alleen tegen!, maar kom met iets concreets. Als je plan de afschaffing van de IBG behelst, dan heb je mijn steun in ieder geval al binnen. Chris Wind

7 Komt een Belg bij de deurenwinkel bij de les bij de les In de rubriek Bij de Les ervaart een redacteur aan den lijve hoe het onderwijs op de Hanzehogeschool reilt en zeilt. Boudewijn Otten zit bij FEM voor een dubbeltje op de eerste rij, maar het kwartje valt rijkelijk laat. Foto: Pepijn van den Broeke FEM-docent Harry de Vries: Jullie willen meteen het mes in Het Bedrijf zetten. Maar hoho! Niet te gretig. Foto: Luuk Steemers Saskia vindt dat Het Bedrijf terug moet naar de onderhandeltafel. De prijs die ze betalen voor de grondstoffen moet omlaag. En anders moeten ze maar wat mensen ontslaan. Nou, denkt Anton, de arbeidsproductiviteit moet flink omhoog. Of de productie, suggereert Vincent. Nee, joh, de productie moet juist omlaag, werpt Sanne tegen. De eerstejaars Financieel Economisch Management die op 7 januari de op één na laatste les voor het tentamen Management Accounting volgen, zijn niet van de voorzichtige soort. Wat heet, hun voorstellen aan Het Bedrijf zijn rigoureus. De dertien eerstejaars hadden een kwartier de tijd om het ex ante budget (het geld dat men normaal gesproken uitgeeft om een product te maken) en het ex post budget (het geld dat men daaraan in een bepaalde periode daadwerkelijk heeft uitgegeven) te vergelijken. Dames en heren, zegt docent Harry de Vries, we zijn inmiddels voorbij de management accounting. Leuk, hè? Maar hij adviseert de studenten, lekker losgekomen na bijna drie uur cijferen en breinbreken, wel om eerst goed te kijken voordat ze roepen. De cijferanalyses zijn de aanleiding voor vermoedens en vragen, niet voor oordelen en veroordelen. De Vries wijst op het bord waarop de uitkomst van een berekening staat, met een dikke min ervoor. Het Bedrijf heeft duidelijk méér geld uitgegeven aan personeel dan ze normaal gesproken doen. Dan kun je voorstellen om meteen het mes in van alles en nog wat te zetten. Maar hoho! Niet te gretig. Dames en heren, we zijn nu voorbij management accounting. Leuk, hè? Je kunt ook even met de personeelschef praten. Want er kunnen goede redenen voor zijn. Noem er eens een paar Even daalt de stilte neer in lokaal T 701 in de Van Olst Toren van de Hanzehogeschool. Dan gaat Nienke een lichtje op. Misschien heeft het personeel een vette bonus gekregen? Dat sluit De Vries bijna uit. Een bonus bij een negatief resultaat? De laatste jaren hoor je dat wel eens, maar het is niet echt hét voorbeeld van goed financieel beleid. Martina heeft een beter idee. Misschien zijn er meer zieke medewerkers dan gemiddeld. Dat betekent dat ze meer uitzendkrachten moesten inhuren. Die kosten Het Bedrijf meer geld. Ja, dát zou best eens kunnen. Prima. Maar we hoeven die vraag niet zelf te beantwoorden. De sommen die we maakten, geven haarfijn aan wáár we verklaringen moeten zoeken. Bij de personeelschef, bij de inkoopmanager of bij het hoofd van de productie. En die verklaringen moet de financiële man kunnen oplepelen als de baas hem op het matje roept. Je kunt natuurlijk niet aankomen met k-weenie. Management Accounting draait om het afleggen van verantwoording aan bazen en eigenaars. De eigenaar wil weten of het geld dat hij in de onderneming steekt wat oplevert. De baas is verantwoordelijk voor de doelmatigheid. De simpelste verkoopwet is dat de kostprijs van een product lager moet zijn dan de verkoopprijs. Anders maak je geen winst. Hoewel? Laten we een Belg nemen, zegt De Vries. Da s altijd leuk. Die Belg belt mij op omdat hij twintig deuren wil kopen. Omdat het een Belg is, probeer ik hem af te zetten. Ik vraag honderd euro per deur. Maar die Belg is helemaal niet dom: z n laatste bod is vijftig euro per deur. Voor het maken van een deur ben ik zestig euro kwijt. Ik twijfel, moet ik op zijn bod ingaan? Niet doen!, waarschuwen de eerstejaars. Dat ligt er maar aan, zegt De Vries. Als mijn kostprijs, die zestig euro dus, bestaat uit een variabel deel dat lager is dan vijftig euro zou ik het best eens een keertje kunnen doen. Kijk, de vaste kosten die ik maak, ben ik sowieso kwijt, ook als ik helemaal niks verkoop. Ik kan die dus terugverdienen als ik wel met de Belg in zee ga. Daarom moeten de eerstejaars goed weten hoe een kostprijs is opgebouwd: welk gedeelte van de prijs bestaat uit variabele kosten en welk gedeelte uit vaste kosten? Over die vaste kosten hebben we het volgende keer. En over twee weken is daar het tentamen. Echt moeilijk wordt het niet, maar het is goed om veel te oefenen, want het wordt veel en twee uur is kort. Daarom moet je de rekenformules vlot kunnen toepassen. Uit je hoofd leren! Dames en heren, ingerukt mars! Boudewijn Otten [9] JANUARI WOENSDAG HANZEMAG 7

8 Huisvesting internationale studenten niet meer verantwoordelijkheid HG Je moet doen waar je goed in bent paulien De RUG en de Hanzehogeschool hebben besloten de verantwoordelijkheid voor de huisvesting van internationale studenten uit handen te geven. Corporatie de Huismeesters neemt het stokje over. Met ingang van dit jaar zal Housing Office ophouden te bestaan. Nou ja, de naam blijft gewoon, maar de organisatie die tot voor kort onderdeel was van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en de Hanzehogeschool (HG), is vanaf nu onderdeel van woningcorporatie de Huismeesters. De stichting is opgeheven omdat de onderwijsinstellingen huisvesting van internationale studenten niet meer als primaire taak zien. Volgens coördinator Jolanda de Vries van Housing Office verandert er voor de studenten helemaal niets. Alleen het huurcontract ziet er een beetje anders uit, dat is alles. Voor de medewerkers geldt eigenlijk hetzelfde. Studentbeheerders houden hetzelfde salaris, maar hebben een nieuw contract getekend en vallen nu officieel onder de Huismeesters. Maar juist nu beide instellingen van plan zijn de komende jaren meer internationale studenten binnen te halen, lijkt het enigszins vreemd om de verantwoordelijkheid af te schuiven naar een woningcorporatie. Het is zeker niet zo dat de HG en RUG de gehele verantwoordelijkheid over de schutting hebben gegooid, zegt De Vries. Er wordt nog steeds jaarlijks gekeken naar de kwaliteit van de kamers en naar de huur- en borgprijzen. Je verliest nooit de verantwoordelijkheid, bevestigt Leo Heijne, hoofd Studentenzaken aan de HG. Wanneer de huisvesting niet in orde is, worden we meteen afgestraft doordat we gewoon minder studenten binnen krijgen. Dus mochten er klachten zijn, dan zullen we meteen aan de slag gaan om er iets aan te doen. Volgens Heijne is de verwachte grotere toestroom juist één van de hoofdredenen om voor deze nieuwe constructie te kiezen. Wij zijn geen huisvesters. Je moet doen waar je goed in bent. Het moet allemaal veel flexibeler worden en daar zijn de woningcorporaties gewoon beter in. Er moet meer gekeken worden naar types studenten. Sommige studenten komen echt om te feesten en eisen weinig luxe, anderen willen best iets meer betalen voor wat meer rust en ruimte. Er is de afgelopen jaren veel veranderd, mede ook door het Akkoord van Groningen. Groningen heeft grote ambities, wil graag een kennisstad zijn. Daar hoort ook bij dat we nog meer studenten zullen aantrekken in de toekomst, zowel nationaal als internationaal. Er wordt veel gesproken over de huisvesting, de laatste tijd niet altijd in positieve zin. Het is goed dat woningcorporaties ook een actieve rol spelen in die discussie, zelf met oplossingen komen. Dat gebeurt steeds meer. Er wordt nu ook gekeken naar goede locaties voor toekomstige studentenhuizen, bijvoorbeeld in het gebied Friesestraatweg/Reitdiep. Maar ook op kleinere schaal vinden we al goede oplossingen. Zo wonen er sinds kort internationale studenten in seniorenappartementen aan de Plutolaan, midden tussen de bejaarden. Dat gaat echt prima, zolang er maar goede afspraken worden gemaakt. Chris Wind Ov-shitkaart Ik staar me letterlijk blind op de babyrozeblauwe site van de ov-chipkaart. Mijn ogen jeuken en ik knijp ze tot spleetjes om de schade aan mijn netvlies te beperken. Het jaar 2010 is inmiddels begonnen en dat betekent dat de ov-kaart zoals we die kennen, geschiedenis is. Nu ben ik al tegen afschaffing van de ov-vergoeding voor studenten, maar die nieuwe ov-chipkaart kan ik echt missen als kiespijn. Geef mij maar dat oude stukje geplastificeerd papier terug. De hulplijnen van de verantwoordelijke instanties zijn een chaos. Het ov-bureau heeft zijn zaakjes niet op orde. Het ov-chipbedrijf wordt op de kast gejaagd door boze studenten en stuurt ze dus maar door naar de muur, oftewel de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De klantenservice van DUO verwijst studenten inmiddels al door naar de Groninger Studentenbond (GSb) en de Landelijke Studenten Vakbond. De steunpuntlijn van de GSb staat roodgloeiend van alle klachten en hulpvragen. Mijn oren klapperen er af en toe van. Studenten die na drie aanvragen en vijf ingeleverde pasfoto s nog steeds geen kaart hebben en vervolgens uit de bus worden gezet omdat een buschauffeur de oude ov-kaart niet accepteert. En heb je dan eindelijk die kaart binnen, dan moet je hem nog ophalen bij het ovchipkaartoplaadpunt. Want ja, die kaart thuisgestuurd krijgen is één ding, maar dan heb je het zogenaamde studentreisproduct natuurlijk nog niet. Stiekem bedoelen ze daar gewoon activeren mee, maar de bedenkers houden kennelijk van vage termen. Ach, dat past ook wel bij de vaagheid van de hele invoering van die chipkaart. Dat ophalen is een ware crime. Studenten moeten verspreid over de maand op ongeveer alfabetische volgorde hun reisproduct halen. Dat betekent dat ik hem nog niet mag halen, maar ik heb het laatst toch lekker geprobeerd. En, gelukkig, het schermpje gaf aan dat mijn weekabonnementje op me stond te wachten. Ik wilde het (en mezelf) niet langer in de kou laten staan, dus ik klik ophalen aan. Het apparaat is er hoopvol mee bezig Maar dan, helaas mislukt! Kennelijk mág ik hem echt niet voor mijn beurt ophalen. In welke wereld is dat nou efficiënt? Vandaag probeerde ik het opnieuw, weer tevergeefs. Terwijl de rij studenten achter mij zucht, vraag ik me af of hun achternamen wel allemaal met letters tussen F en M beginnen. International Student House Blekerslaan is één van de elf internationale studentenhuizen in Groningen Pablo Suarez Attias Paulien Vinke 8 HANZEMAG WOENSDAG 20 JANUARI 2010 [9]

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Rapportage Juli 2013 Meer informatie: info@wijzeringeldzaken.nl Samenvatting (1/3) 1. Veel 17-jarigen maken de indruk verstandig om te gaan

Nadere informatie

Onderzoek Afschaffen stufi

Onderzoek Afschaffen stufi Onderzoek Afschaffen stufi 30 Mei 2014 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 29 tot en met 30 mei, deden 1648 jongeren mee. Hiervan waren er 574 scholier en 951 student. De uitslag

Nadere informatie

Studeren in 2015-2016. Check je geld! Wat je moet weten over studiekosten. www.wijzeringeldzaken.nl

Studeren in 2015-2016. Check je geld! Wat je moet weten over studiekosten. www.wijzeringeldzaken.nl Studeren in 2015-2016 Check je geld! Wat je moet weten over studiekosten www.wijzeringeldzaken.nl Alles over studeren en geldzaken op een rij: Zorgen over geld, daar zit niemand op te wachten. Zeker niet

Nadere informatie

Studeren in 2015-2016. Check je geld! Wat je moet weten over studiekosten. www.wijzeringeldzaken.nl

Studeren in 2015-2016. Check je geld! Wat je moet weten over studiekosten. www.wijzeringeldzaken.nl Studeren in 2015-2016 Check je geld! Wat je moet weten over studiekosten www.wijzeringeldzaken.nl Alles over studeren en geldzaken op een rij: Zorgen over geld, daar zit niemand op te wachten. Zeker niet

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen.

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 103 103 HOOFDSTUK 7 Wat gaan we doen? WOORDEN 1 Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 2 Op 22 november zijn we 25 jaar

Nadere informatie

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer KLEM Katja en Udo in de schulden Anne-Rose Hermer Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen 1 Katja ontmoet Udo Katja is bijna negentien jaar. Ze woont nog bij haar ouders. Katja werkt in een warenhuis.

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design Woord voor Woord is een programma mondelinge vaardigheden NT2 voor analfabete beginners. Het omvat 12 lessen. De ontwikkeling van het programma en de daarbij behorende video s is mogelijk gemaakt door

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

September de maand van weerbaarheid

September de maand van weerbaarheid September de maand van weerbaarheid Het thema van deze maand is weerbaarheid. Het komt steeds vaker voor in het nieuws, kinderen die gepest worden. Vaak sta je als ouder machteloos. Hieronder volgt een

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Van de Amerikaanse psycholoog Michael W. Fordyce 1. Wees actief en ondernemend. Gelukkige mensen halen meer uit het leven omdat ze er meer in stoppen. Blijf niet op

Nadere informatie

Hoe gaat het met je studie?

Hoe gaat het met je studie? 195 195 HOOFDSTUK 12 Hoe gaat het met je studie? WOORDEN 1 Kies uit: onvoldoende controleren gymnastiek mening huiswerk 1 Heb je je al gemaakt? 2 Ik was op school niet zo goed in. Ik vond sport niet leuk.

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Thema Informatie vragen bij een instelling

Thema Informatie vragen bij een instelling http://www.edusom.nl Thema Informatie vragen bij een instelling Les 30. Herhaling thema Wat leert u in deze les? De woorden uit les 27, 28 en 29. Informatie vragen bij een instelling. Veel succes! Deze

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

Interview met de Nederlandse studenten in de werkgroepen.

Interview met de Nederlandse studenten in de werkgroepen. Wie zijn wij: Daag! Mijn naam is Jorrit en ik ben 23 jaar jong. Ik ben geboren en getogen in Leeuwarden. Ik zit nu in het 2e jaar van de lerarenopleiding Economie. Bij deze wil ik jullie veel plezier en

Nadere informatie

Dag! kennismaken. Ik ben Eric.

Dag! kennismaken. Ik ben Eric. Vocabulaire Oefening 1 Woordweb Dag! Waar kom je vandaan? groeten Goedemorgen! de ontmoeting Hoe heet je? kennismaken Hoi! mensen Hallo! Ik ben Eric. nieuw Ik kom uit Engeland. Hallo, ik ben Mila. Ik ben

Nadere informatie

Bewindvoering: hoe werkt het?

Bewindvoering: hoe werkt het? Bewindvoering: hoe werkt het? Samen je centen de baas JE HEBT EEN BEWINDVOERDER. EN NU? Een tijdje terug heb je ervoor gekozen om je geld samen met Mijn Geld en Zo te regelen. De rechter vindt dit goed.

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

Mascha Pijnenborg. Naast een nieuwe outfit, hoort daar ook een natuurlijk ook nieuwe fiets bij. Deze fiets kon ik begin januari op gaan halen!

Mascha Pijnenborg. Naast een nieuwe outfit, hoort daar ook een natuurlijk ook nieuwe fiets bij. Deze fiets kon ik begin januari op gaan halen! Nieuwsbrief Mascha Pijnenborg Uitgave 1, 2011 Nieuw jaar, nieuwe ploeg, nieuwe fiets Een nieuw jaar is begonnen! Mijn oude ploeg bestaat nu écht niet meer en ik start nu officieel bij het nieuwe Dolmans

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap.

Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. EET PALEO 3 Inhoudsopgave Inleiding 6 Mijn Paleo verhaal 8 De 7 stappen in het kort 12 Stap 1 Richt je op de praktijk 14

Nadere informatie

[zelf op te maken en in te vullen > denk hierbij aan het tonen van een foto en/of logo van de bank, je naam etc.

[zelf op te maken en in te vullen > denk hierbij aan het tonen van een foto en/of logo van de bank, je naam etc. Beschrijving Deze gastles gaat over inzicht krijgen in je inkomen en uitgaven. Jongeren moeten zorgen dat ze inkomen hebben. Anders is het lastig om een eigen leven in te vullen. Zakgeld, kleedgeld, baantje,

Nadere informatie

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl R O S A D E D I E F Arco Struik Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl In de winkel 3 Bart 5 Een lieve dief 7 De telefoon 9 Bij de dokter 11 De blinde vrouw 13 Een baantje 15 Bijna betrapt

Nadere informatie

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Het Studenten Uitgaven Onderzoek is in mei 2014 afgenomen bij 886 respondenten met een leeftijd van 17-25 jaar. De studenten volgen een HBO- of

Het Studenten Uitgaven Onderzoek is in mei 2014 afgenomen bij 886 respondenten met een leeftijd van 17-25 jaar. De studenten volgen een HBO- of Het Studenten Uitgaven Onderzoek is in mei 2014 afgenomen bij 886 respondenten met een leeftijd van 17-25 jaar. De studenten volgen een HBO- of WO-opleiding in één van de twaalf grootste studentensteden

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

Onderzoek: Sociaal leenstelsel

Onderzoek: Sociaal leenstelsel Onderzoek: Sociaal leenstelsel Publicatiedatum: 14-11-2014 Over dit onderzoek Het 1V Jongerenpanel, onderdeel van EenVandaag, bestaat uit 3000 jongeren van 12 t/m 24 jaar. Aan dit online onderzoek, gehouden

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. ik regel mijn geldzaken

Inhoud. Mijn leven. ik regel mijn geldzaken Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Bewaren...5 Hoofdstuk 2 Administratie...7 Hoofdstuk 3 Inkomsten... 8 Hoofdstuk 4 Uitgaven... 10 Hoofdstuk 5 Sparen... 12 Hoofdstuk 6 Verzekeringen...15 Hoofdstuk 7 Begroting...

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

Desiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag

Desiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag Doelgroeponderzoeksverslag Interviews Naam: Sharlene Piar Arends leeftijd: 59 Hoe zou jij een tienermoeder helpen als jij een vrijwilliger was? En waarmee zou je een tienermoeder mee helpen? Advies geven

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

We spelen in het huis van mijn mama deze keer, Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen

Nadere informatie

Masters hangen aan Eelco's lippen...

Masters hangen aan Eelco's lippen... Masters hangen aan Eelco's lippen... De spanning voor het WK-Masters in Lyon loopt bij de deelnemers aan Project 2015 al danig op. Daarom hebben we Eelco gevraagd of hij een keer met ons wilde praten over

Nadere informatie

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand Antwoordenmodel Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1 Oefening 1 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009 255 euro per maand 272 euro per maand 182.000 studenten 200.000 studenten 5.800 Nederlandse

Nadere informatie

LYRICS. 1. Dat is de toon van de waarheid Door: A.L. Snijders, 26 oktober 2006

LYRICS. 1. Dat is de toon van de waarheid Door: A.L. Snijders, 26 oktober 2006 LYRICS 1. Dat is de toon van de waarheid Door: A.L. Snijders, 26 oktober 2006 omdat ik ontdekt heb dat er niets boven de waarheid gaat die hele toon die is zo bijzonder dat is de toon van de waarheid begrijp

Nadere informatie

BINNENSUIS Jehudi van Dijk

BINNENSUIS Jehudi van Dijk BINNENSUIS Jehudi van Dijk Op het toneel staat een vrouw. Ze draagt gewone kleren en ze heeft een horloge om. Ook staat er een stoel en een prullenbak en ligt er een pluisje op de grond. Ik denk altijs

Nadere informatie

Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper

Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper Het lampje is aan, dat betekent dat we gaan filosoferen. Isa-Noa vertlede in de eerste les dat zij lippenstift en badeendjes

Nadere informatie

ECONOMIE VOOR VMBO BOVENBOUW. 3 vmbo - (k)gt ANTWOORDENBOEK

ECONOMIE VOOR VMBO BOVENBOUW. 3 vmbo - (k)gt ANTWOORDENBOEK ECONOMIE VOOR VMBO BOVENBOUW 3 vmbo - (k)gt ANTWOORDENBOEK Hoofdstuk 2 Het inkomen van consumenten Paragraaf 1 Welke soorten inkomens zijn er? 1 Oppassen. 2 3 Werken in de horeca mag je pas na je zestiende.

Nadere informatie

Vandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen

Vandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Vandaag is rood. Pinksteren 2014 Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Dat mooie rood was ooit voor mij Een kleur van passie

Nadere informatie

WIJ en jij Wet investeren in jongeren

WIJ en jij Wet investeren in jongeren Ik heb een WW-uitkering. Krijg ik een werkleeraanbod? Je krijgt pas een werkleeraanbod als je WW-uitkering is afgelopen. Zolang je een WW-uitkering krijgt, geldt voor jou de sollicitatie- en reintegratieplicht

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

Ik ben de Klomp. Europees landbouwbeleid groep 5-6. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent.

Ik ben de Klomp. Europees landbouwbeleid groep 5-6. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent Zo! Goedemorgen of goedemiddag, wat is t? Ik moet zo de koeien weer melken, dus... Excuus, dat ik wat stink. Ik heb het zo

Nadere informatie

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps

Nadere informatie

Studiefinanciering? of sparen voor de studie van uw kinderen

Studiefinanciering? of sparen voor de studie van uw kinderen Studiefinanciering? of sparen voor de studie van uw kinderen De studiefinanciering gaat in september 2015 drastisch veranderen. Het zogenaamde leenstelsel wordt geïntroduceerd. Dat heeft heel veel financiële

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

Jong en veelbelovend

Jong en veelbelovend Jong en veelbelovend Geen bedrijf kan zonder jong talent. Ook Facilicom niet. Maar in tijden van krimp is het moeilijk om plekken voor hen te creëren. Hoe gaan jonge talenten hiermee om? Denken ze een

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk?

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk? 25 december 2015 1 e Kerstdag Sixtuskerk te Sexbierum Ds. A.J. (Anneke) Wouda Teksten: Hebr. 1:1-6 en Lucas 2: 15-21 Geliefden van God, gemeente van Christus, Kerstochtend 2015 U zit midden in een kerstviering,

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Openingstekst: (Door een ouder en kind) A. Zeg zou jij het licht aandoen? Je moet opschieten, want het is bijna tijd. Dadelijk

Nadere informatie

Wat eten we vanavond?

Wat eten we vanavond? 35 35 HOOFDSTUK 3 Wat eten we vanavond? WOORDEN 1 Kies uit: jam school slager boodschappen vegetariër 1 Dorien eet geen vlees. Ze is. 2 Moniek houdt van zoet. Ze eet graag op brood. 3 Johan, ik ga naar

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is?

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is? 100 Col 's beklimmen in 40 dagen met een totale afstand van 4100 kilometer. Eddy Driessen uit Arnhem wil die tocht gaan afleggen en dat doet hij voor zijn plezier maar ook voor het goede doel. Namelijk

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113 Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen?

Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen? Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vorige week zijn we begonnen met voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het

Nadere informatie

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak. Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het

Nadere informatie

Jaarverslag 2013-2014

Jaarverslag 2013-2014 NOVA Voorzitter Anthony Matthijsen 24-9-2014 Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Mijn taken... 3 Externe contacten... 4 Vergaderingen... 4 Administratie... 4 Commissies... 5 Eerstejaarsfeest... 5 De club...

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar?

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.

Nadere informatie

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer -

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon Beste lezer, Ik hoop dat jouw doorzettingsvermogen

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

SHEPHERD. Foto s gemaakt door: Cordaid- Karin Mol Tekst: Frank van Lierde

SHEPHERD. Foto s gemaakt door: Cordaid- Karin Mol Tekst: Frank van Lierde SHEPHERD Op deze factsheet ontmoet je een paar van de vrouwen en hun kinderen die door SHEPHERD worden gesteund. Cordaid Microkrediet is erg blij dat jullie je inzetten voor microkrediet en tegen armoede.

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden, September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje

Nadere informatie

Studentendecanaat. De Topsportregeling. het gebeurt op windesheim

Studentendecanaat. De Topsportregeling. het gebeurt op windesheim Studentendecanaat De Topsportregeling het gebeurt op windesheim Colofon Deze informatiebrochure is uitgegeven door het Studentendecanaat van Christelijke Hogeschool Windesheim. Redactie: Marketing en Communicatie

Nadere informatie

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement 51 51 HOOFDSTUK 4 Te huur WOORDEN 1 1 Ik woon in een flat op de vierde.... a verdieping b appartement 2 Het is een rijtjeshuis met een grote woonkamer en drie.... a tuinen b slaapkamers 3 Mijn woonkamer

Nadere informatie

2c nr. 1 zinnen met want en omdat

2c nr. 1 zinnen met want en omdat OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen

Nadere informatie

Publiekstekst Wet investeren in jongeren

Publiekstekst Wet investeren in jongeren Publiekstekst Wet investeren in jongeren Juni 2009 Deze publicatie is gemaakt door Stimulansz in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Stimulansz spreekt haar dank uit aan alle

Nadere informatie

Stellingen Stemwijzer beter begrijpen

Stellingen Stemwijzer beter begrijpen Stellingen Stemwijzer beter begrijpen 1. Bindend referendum Bij een referendum laten mensen weten wat ze van iets vinden. Bijvoorbeeld of een land bij de Europese Unie mag of niet. Of dat de inwoners in

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Gezond met geld. Zo doe je dat. Uitkomen met je inkomen in duidelijke stappen

Gezond met geld. Zo doe je dat. Uitkomen met je inkomen in duidelijke stappen Gezond met geld Zo doe je dat Uitkomen met je inkomen in duidelijke stappen Gezond met geld Zo doe je dat Tineke Post Uitgeverij Gelderland Voorwoord Crisis in Europa crisis in Nederland. Bezuinigen, bezuinigen.

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie