Noord-Hollandse toplandschappen route km

Transcriptie

1 Noord-Hollandse toplandschappen route m 0 Grachtengordel van Amsterdam De grachtengordel van Amsterdam is het gebied rond de kern van Amsterdam langs de drie Amsterdamse hoofdgrachten: de Herengracht, de Keizersgracht en de Prinsengracht. Vanaf de Brouwersgracht buigen deze grachten zich evenwijdig aan elkaar geleidelijk naar het zuid-oosten en worden ze met water gevoed door de rivier de Amstel. De grachtengordel is, zoals de auteur en Amsterdam kenner, Geert Mak het schrijft, het mooiste monument van Amsterdam. En zeker één van wereldformaat. De grachtengordel werd aangelegd als staduitsbreiding in de 17de eeuw. In de gordel zijn veel fraaie grachtenpanden gebouwd die nog steeds getuigen van de Gouden Eeuw, de rijke periode van Amsterdam Polder de Ronde Hoep De Polder de Ronde Hoep heeft een specifiek veervormig patroon als je het van uit de lucht bekijkt. Dat patroon wordt gevormd door de turfontginningsgrachten die gegraven zijn vanuit een central as. De grens van dit gebied wordt gevormd door enerzijds de Amstel en anderzijds de Bullewijk.

2

3 Bollenstreek De Bollenstreek is de streek waar veel van de Nederlandse bollenteelt plaatsvindt, gekenmerkt door de vele bollenvelden. De Bollenstreek wordt vooral geroemd om de tulpen, en in mindere mate om de krokussen, narcissen en hyacinten. De Bollenstreek ontwikkelde zich in eind van de 16e eeuw en in de 17e eeuw. Vooral de tulpenmanie speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling tot wat nu bekend staat als Bollenstreek. In het noorden wordt het Kennemerland, een deelgebied van de Bollenstreek, sinds 1865 onderbroken door het Noordzeekanaal.

4 Kennemerduinen Nationaal Park de Kennemerduinen.

5 Strandwallensysteem van Haarlemmerliede en Spaarnwoude Het Strandwallensysteem van Haarlemmerliede en Spaarnwoude werd door de provincie als aardkundig monument uitgeroepen. Deze ruggen werden parallel gevormd met de zee, die hier nu al lang verdwenen is, maar waar de strandwal nog wel te zien is als een zandige ophoping, en dus iets hoger gelegen gebied in dit vlakke landschap Zuid-Kennemerland

6 Fort van Krommeniedijk Het fort van Krommeniedijk maakt deel uit van de Stelling van Amsterdam Kronkelende weg nabij fort Krommeniedijk De kronkelende weg nabij fort Krommeniedijk loopt over een oeverwal van de rivier de Krommenie. Een oeverwal ontstaat doordat bij het buiten de oevers treden van de rivier telkens een beetje zand wordt afgezet vlak bij de rivier. Door het vele malen

7 buiten de oevers treden krijg je geleidelijk aan een verhoging langs de rivier, wat een oeverwal is. Aangezien die iets hoger ligt en meestal uit zand bestaat verkoos men vroeger deze stroken om er wegen op aan te leggen Alaardermeer Het Alaardermeer en het Uitgeestermeer zijn twee natuurlijke veenmeren. Rondom liggen de veenpolders van Waterland en Zeevang De Beemster, het schoolvoorbeeld van een oude

8 9 De Beemster, het schoolvoorbeeld van een oude droogmakerijen Een droogmakerij is een bemalen polder die van oorsprong een meer of deel van de zee was. Het is een echte specialiteit van de Nederlanders. 95% van alle droogmakerijen in Europa liggen in Nederland. De meeste droogmakerijen vertonen een landschappelijke eenvoud, of eentonigheid als je dat niet kan smaken. De oudste Hollandse droogmakerijen dateren van de eerste helft van de zestiende eeuw. Het betreft in die tijd kleine meertjes in Noord-Holland die experimenteel worden drooggelegd. De eerste grote droogmakerij, de Zijpe, valt aan het einde van de zestiende eeuw droog. Bekender zijn echter de zeventiendeeeuwse en latere droogmakerijen, waarvan de Beemster ( ) de eerste belangrijke was. Deze polder staat sinds 1999 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO omdat het zo een specifieke geometrische patronen vertoont die typisch zijn bij een polderontginning. Een deel van die polder was ook een onderdeel van de Stelling van Amsterdam die men onder water kon zetten als een strategische afscherming van Amsterdam. Een van de voornaamste redenen voor de droogmakerijen was het bekomen van landbouwgrond Markermeer Het Markermeer staat gekend onder de verschillende namen Hoornsche Polder of Zuidelijk IJsselmeer. Het meer met een oppervlak van maar liefst 700 ² ligt geklemd tussen Noord-Holland, Flevoland en het Noordelijk IJsselmeer. Het meer is op de meeste plaatsen 2 tot 4 meter diep en is genoemd naar het schiereiland Marken, in het zuidwesten van het meer. De term Markermeer vloeit voort uit de geplande inpoldering van dit gebied tot Markerwaard. Aangezien dat plan van de baan is, is de term Zuidelijk IJsselmeer feitelijk juister. Zowel het noordelijk als het zuidelijk deel zijn immers overblijfsel van de voormalige Zuiderzee en vormen historisch en geografisch een eenheid. Het Markermeer gaat zuidelijk over in het IJmeer en noordelijk in het (Noordelijke) IJsselmeer Polders van Zeevang en Waterland

9 De polders van Zeevang en Waterland werden reeds in de 12de eeuw bedijkt, waardoor dit gebied droog kwam te staan. De onwateringssloot werd aangelegd loodrecht op de aanwezige veenrivieren De Schermer De Droogmakerij de Schermer werd droog gelegd in Door het droogleggen kwamen de oude zeekleibodems aan het oppervlak die nu nog steeds te zien zijn.

10

11 Duinen van Bergen en Schoorl De Kerf Op deze plaats lag al 1000 jaar geleden een zeegat dat door de afzetting van zeeduinen verlandde. In 1997 bedacht men een project om de veranderingen van het duinlandschap te bestuderen en de effecten te zien toen hier nog een zeegat was. Men groef 'De Kerkf'. De Kerf is een opening die gegraven is in de duinen van Bergen om binnentromend zeewater toe te laten en zo de verandering in het duinenlandschap te kunnen bestuderen. Zo een opening in de zeereep wordt ook een slufter genoemd.

12

13

14 Wieringermeerpolder De Wieringermeerpolder ligt 2.5 tot 5m beneden de zeespiegel of het NAP. De grond in deze polder werd afgezet in en aan de rond van de ondiepe Zuiderzee. Het bestaat voornamelijk uit kalkarme klei en wadafzettingen. Het resultaat is een typisch zeekleilandschap met een open, boomloze akkergrenzen. In net geploegde velden kan je soms de krekenpatroonen zien van toen dit nog een ondiepe zee en wad was. Dit landschap behoort tot een van de jongste landschappen in Europa. Het Wieringermeer werd pas in 1930 ingepolderd.

15 Stopgezette landaanwinningen en Zuiderzeewerken aan Waddenzee De Zuiderzeewerken waren een project waarmee de Zuiderzee werd afgesloten tot IJsselmeer en deels werd ingepolderd. Ze behoren tot de grootste waterbouwkundige projecten ooit uitgevoerd. 75 jaar werd er aan gewerkt. Van de publicatie van het plan van Cornelis Lely in 1891 tot aan de voltooiing van de dijk Enkhuizen Lelystad in 1975 hebben de werken meer dan driekwart eeuw in beslag genomen. Reeds aan het eind van de Middeleeuwen had men de techniek om met windmolens het land droog te malen. Naarmate de techniek vorderde, werd het mogelijk steeds grotere gebieden droog te leggen. De Beemster werd het beroemdste voorbeeld. In de 19de eeuw was er het plan Lely om goede kleigronden die onder de Zuiderzee lagen als landbouwgrond aan te wenden. De minder vruchtbare zandgronden die vooral voorkomen in het midden van de Zuiderzee werden ontzien. De Watersnoodramp van 1916 is de druppel geweest die de emmer deed overlopen, waardoor de wet werd aangenomen en het initiatief werd gestart. Het resultaat is nu onder ander zichtbaar als de spectaculaire afsluitdijk en de enorme landwinningsgebieden van de polders rondom het IJsselmeer zoals Flevoland.

16

17

18 De Waddenzee met de eilanden De Waddeneilanden liggen in de Noordzee, ten noorden van Nederland en Duitsland en ten westen van Denemarken. Tussen de eilanden en het vaste land ligt de Waddenzee, die bij eb grotendeels droogvalt en daardoor een zeer belangrijk fourageergebied is voor vogels. De Nederlandse eilanden hebben een oppervlakte van 405,2 ² en tellen ongeveer inwoners.het grootste eiland is het Nederlandse Texel. (Bron: Wikipedia)