De toekomst van onze voedselvoorziening is lokaal

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De toekomst van onze voedselvoorziening is lokaal"

Annemie de Valk
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 De toekomst van onze voedselvoorziening is lokaal Jan Willem van der Lokale Voedseldag van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten, Gent, 30 September 2016

Lid Rotterdam Food Council Bestuur diverse Stichtingen SLB

2 Introductie Onderzoeker LEI-WUR Short Food Supply Chains Mede-oprichter Eetbaar Rdam Denktank Stadslandbouw Rdam Lid Rotterdam Food Council Bestuur diverse Stichtingen SLB Principal Investigator Food AMS Lid Rural Network Assembly EU

3 Overzicht Hoe ziet de toekomst er uit? Zijn we goed bezig? Bijdrage korte ketens en stadslandbouw aan betere levenskwaliteit Zijn kk en slb economisch haalbaar? Welke rol voor de stad en landelijke gemeenten?

4 Voedselprijzen

6 Export orientatie NL landbouw Volgens de FAO kunnen kleinschalige stadstuinen 700 miljoen mensen voeden

8 Problemen huidige landbouw (Wiskerke 2009) Neerwaartse druk boeren inkomens Milieuproblemen Gebrek aan kwaliteit en diversiteit Groeiend consumenten wantrouwen Gezondheidsproblemen (overgewicht en ondergewicht)

9 Onderwerp Agro-industriële zoekrichting Agro-ecologische zoekrichting Economische positie primaire producenten Ecologische duurzaamheid Sensorische kwaliteit Consumenten vertrouwen Gezondheid Uitwisselbare positie in voedselketen; grootschalige productie; high-tech; kostprijsverlaging door arbeidsreductie Technische oplossingen voor milieuproblemen: emissieloze stallen, genetisch gemodificeerde gewassen, agroparken; eco-efficiënte distributiesystemen Gestandaardiseerde grondstof; diversiteit wordt aan eind van de keten gecreëerd door levensmiddelenindustrie Kwaliteitsborgingsystemen (HACCP, ISO, EurepGap) en keurmerken van industrie/supermarktwezen Industriële benadering van gezondheid: minder vet, minder suiker, verrijkt met omega, vitamine, e.d. Toegevoegde (maatschappelijke) waarde productie; arbeid als middel om waarde toe te voegen; ambachtelijkheid Kringlooplandbouw; lokale variëteiten; natuurlijke veerkrachtige productiesystemen; vermindering voedselkilometers Gecreëerd door boeren en/of verwerkers; kwaliteit is uiting van regiospecificiteit (grond, klimaat, variëteiten, tradities) en ambachtelijkheid Persoonlijk vertrouwen; beschermde oorsprongsbenaming; sociale controle Mediterraan dieet, oer-dieet, vers voedsel, genieten van eten (sociaalculturele dimensie van eten), voldoende bewegen Wiskerke (aangepast)

10 Voorlopige conclusies Er zijn geen food deserts in NL, eerder het tegendeel Meer met minder (efficiency) is te simpel, het gaat ook om andere zaken (inkomen=opvolging, markt orientatie, vertrouwen en lifestyle) Biologisch versus gangbaar is te eenvouding, BIG Organic is ook problematisch High tech versus Romantiek is te eenvoudig Assembleren als innovatie proces

11 Agro-industrieel (biologisch gecertificeerd) BiJo s, Gravezande

12 Agro-ecologicsch (niet biologisch gecertificeerd) Growing Power, Milwaukee

13 Plant factories, Japan Tamagawa University Tokyo

15 Mini Dairy

16 Hoe voeden we onze steden van de toekomst?

17 Definitie stadslandbouw Urban agriculture is:..an industry that produces, processes and markets food and fuel, largely in response to the daily demand of consumers within a town, city, or metropolis, on land and water dispersed throughout the urban and peri-urban area, applying intensive production methods, using and reusing natural resources and urban wastes, to yield a diversity of crops and livestocks.. (UNDP 1996)

18 Definitie stadslandbouw Stadslandbouw is: In en nabij steden Gebruikmakend van stedelijke reststromen Gericht op de lokale markt

19 Definitie korte ketens 0 tot 1 partij tussen boer en consument Afstand 25 tot 40 km (in sommige landen veel meer: NY foodshed is 200 mile=320 km)

20 Lokaal/regionaal voedsel: waarom? Voedsel kilometers Kwaliteit Boeren inkomens Transparantie Circulaire economie Meervoudig productief landschap Inclusieve economie Innovatie

21 Voedsel kilometers

23 Alternatieven voor exoten

24 Smaak aardbeien

25 Neerwaartse druk boeren inkomen (Backus, ten Pierick, van Galen en Jager, 2011)

26 Power in the supply chain

27 Power in the supply chain

28 Webshops

29 No bricks, only clicks

32 Ketenverkorting vanwege transparantie

39 Bedrijventerrein/natuur->stadslandbouw

41 Parc Agrari del Baix Llobregat

42 Parco della Risaie

43 Laagdrempelige arbeidsmarkt

44 HotspotHutspot

46 Kernactiviteiten van akkerbouwbedrijf Novifarm Bouwplan 2015 Output Bestemming 350 ha tarwe grondstof Nederland 56 ha luzerne grondstof Benelux 60 ha suikerbieten grondstof Wereld 32 ha verhuur 10 ha faunaranden 15 ha knolselderij eindproduct Europa 68 ha uien eindproduct Wereld 180 ha aardappelen eindproduct Wereld Doelstelling 2016: 10 ha aardappels via de korte keten naar de consument in Rotterdam e.o. met onze strategische partner Bram Ladage.

47 Het begin (2012); de jaarlijkse aardappeloogstdag

48 heeft geresulteerd in een nieuw concept.bram s Rotterdamse Stoof!

49 Strategische orientaties Green deal stadsgerichte landbouw Ruimte voor Stadslandbouw in Rotterdam PPS stadsgerichte Tuinbouw Cost Action Urban Agriculture Europe WG 3

50 Vijf zoekrichtingen Differentiatie (onderscheidend aanbod) Diversificatie (meerdere functies) Lage kosten (breed toegankelijk) Gedeeld eigenaarschap (verregaande betrokkenheid) Ervaringen (in plaats van producten of diensten)

51 Differentiatie Onderscheid door transparantie, raskeuze (smaak, kleur, ethnisch, vergeten). Onderscheid door bereiding (super vers, ambachtelijk, rauw, zonder additieven), en/of verkoop (via boerenmarkt, webwinkel).

52 Diversificatie Naast voedsel andere functies (kinderopvang, zorg, recreatie, natuur, educatie, loonwerk, energie, compostering, bedrijfsuitjes) Economies of scope ipv scale

53 Lage kosten Schaalvergroting, mechanisatie Onbenutte hulpbronnen inzetten, recycling van grondstoffen en materialen, lagere levensstandaard (tiny house)

54 Gedeeld eigenaarschap Burgers willen meer grip op het voedselsysteem maar zijn ook bereid actief bij te dragen Niet alleen als consument maar ook als coproducent (financiering, arbeid, land/vastgoed) Open source kennis en ervaring

55 Unieke ervaringen Verkoop een verhaal ipv een product Authentieke ervaringen zijn onvervangbaar en onbetaalbaar Pay as you want

56 Rol overheden Mensen bij elkaar brengen Ruimte creeren Duurzaam inkopen (launching customer) Innovatie stimuleren Herziening GLB->voedselbeleid

Vergelijkbare documenten

Verdienmodellen stadslandbouw

Verdienmodellen stadslandbouw Jan Willem van der Schans Jan-willem.vanderschans@wur.nl @JWvdS KLV Alumni bijeenkomst, Den Haag, 13 october 2016 Introductie Onderzoeker LEI-WUR Short Food Supply Chains