Kwetsbare zwangere, perinataal zorgaanbod op maat

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Kwetsbare zwangere, perinataal zorgaanbod op maat"

Floris Hendrik Geerts
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Kwetsbare zwangere, perinataal zorgaanbod op maat VUB: Prof Katrien Beeckman Nursing and Midwifery research group UZ Brussel: Dr Monica Laubach, Mevr An Spinnoy, Mevr Katelijne De Koster, mevr Zeynep Almaci, mevr Ann Linster, Sophie Van Kerckhoven, Prof dr Leonardo Gucciardo Erasmushogeschool Brussel, olpleiding vroedkunde: Florence D Haenens

2 Situering Fetal origins hypothesis (Barker, ) Rol sociaal- economische en culturele verschillen Prenatale zorg: Klinisch belang (preventie en behandeling) Psychologisch belang (informatie) Richtlijnen voor prenatale zorg in België Kwetsbare populaties minder optimale zorg, zo leert ook een Brusselse studie (Beeckman et al, 202) 2

3 Resultaten Brusselse studie (n=333) Aanvang zorgtraject na 2 weken: 36/333(0,8%) Aantal consultaties: Mediaan 2 (25-P75: 0-5; range 3-40) Totaal traject: inhoud en timing zorgen (CTP tool) Percentage vrouwen 3

4 Resultaten Brusselse Studie (n=333) Determinanten aanvang na 2 weken Origine EU-5 Geen EU-5 OR*:.72 [ ] Equivalent inkomen Matig - Hoog Laag OR* 2.54 [ ] Vaste gynaecoloog Ja Neen OR*:.79 [ ] % * Adjusted Odds (95% Confidence Interval), logistische regressie Beeckman et al, Matern Child Health, 20; 5(7) 4

5 Origine Andere Resultaten Brusselse studie (n=333) Determinanten aantal consultaties Sub Saharisch Afrika Maghreb EU-5 AdjVR*: 0.86 [ ] Opleidingsniveau Hoger AdjVR*:.22 [.0-.35] Secundair Geen secundair Equivalent inkomen Hoog Matig laag AdjVR*:.4 [ ] AdjVR*:.09 [.0-.9] Continuïteit van zorg COC >= 50% Adj VR*:0.88 [ ] COC <50% Aantal visites * Adjusted Visit Ratio (95% Confidence Interval); Poisson Regression Beeckman et al, BMC Public Health, 200; 0:527 5

6 Resultaten Brusselse Studie (n=333) Determinanten CTP percentage vrouwen in CTP appropriate Origine België Maghreb OR*: 0.38 [ ] Andere Opleidingsniveau Hoger onderwijs Geen hoger onderwijs OR* 0.58 [ ] Continuïteit van zorg COC >= 50% COC <50% OR*: 0.56 [ ] % *Adjusted Odds (95% Confindence interval), ordinale regressie Beeckman et al., Eur J Public Health, 203; 23 () 6

7 Resultaten Brusselse studie (n=333) Percentage premature geboorten per CTP categorie Inadequate/intermediate Sufficient AdjOR*: 0.30 [ ] Appropriate AdjOR*: 0.2 [ ] % * Adjusted Odds (95% Confidence Interval), logistische regressie Beeckman K et al, European Journal of Public Health, 203, 23(3) 7

8 Conclusie Brusselse Studie (n=333) Aanvang traject Aantal visites Inhoud en Timing van zorg Determinanten: Voorspellend Bevorderend Zwangerschapsgerelateerd Origine Inkomen Zorgverstrekker Origine Opleidingsniveau Origine Opleidingsniveau Inkomen Logische factoren Continuïteit Continuïteit Resultaten in zelfde lijn als Nederland Deliver study (Feijen- de Jong et al.) Rotterdam: Generation R study (Choté A et al.) 8

9 Brussel, gekenmerkt door sociaal kwetsbare populatie Groot armoede risico 33% vrouwen heeft inkomen onder armoedegrens vergeleken met 6,% in Vlaanderen (SILC 203; armoederapport 203, observatorium voor gezondheid en welzijn Brussel hoofdstad ) Negatieve elementen: Éénoudergezinnen meest kwetsbaar, zeker bij werkloosheid Kinderen in gezin zonder volwassnen met diploma hoger secundair Kinderen in gezin met minstens volwassene geboren buiten de EU (welzijnsbaromotere Brussels Armoederapport, 204) Stijgend aantal kinderen geboren in armoede Risico grootst in Brussel (32,5% vs 0,9% Vlaanderen) (Welzijnsbarometer, 204) geboortes in Brussel in 203 (tov in 2000) (CePip, 203) 9

10 Brussel, gekenmerkt door sociaal kwetsbare populatie Geboren worden in Brussel (CePip, 203) 203: geboortes Sociaal kwetsbare populatie 44,4% niet Belgisch bij bevalling; 7,4% moeders heeft niet de oorspronkelijke Belgische nationaliteit. Andere oorspronkelijke nationaliteiten: Marokkaans (2,5%) en Frans (4,4%), Congolees en Roemeens (elk 4,2%). 4,9% alleenstaand 29,8% geen diploma hoger middelbaar 55% actief op arbeidsmarkt

11 Sociale kwetsbaarheid in de Praktijk: aanbevelingen Ondersteuning kwetsbare vrouwen Reminders en boodschappen, bv SMS (Jareethum et al, 2008) Psychosociale ondersteuning (Bullock, 2002; Tough, 2006) Centering Pregnancy (Massey, 2006; Reynders M) Relatie, informatie en management continuïteit (Freeman, 06) Voor het beleid Stimuleren vaste zorgverstrekker, rol voor préconceptionele zorg, bijscholen medische secretariaten, inscholing nieuwkomers

12 Kwetsbare zwangere, perinataal zorgaanbod op maat in UZ Brussel Screenen naar sociale kwetsbaarheid Prenatale psychosociale ondersteuning Aangepast postpartum pad maatschappelijk kwetsbaren (PPZMAK)

13 Kwetsbare zwangere, perinataal zorgaanbod op maat in UZ Brussel Screenen sociale kwetsbaarheid Geïntegreerd Automatisch Testfase /6/ 5 Operationeel 5//

14 Screenen naar sociale kwetsbaarheid Automatische score, opbouw algoritme Waarde Waarde Opleiding Vrouw Communicatie Beroep Geen opleiding beëindigd Lager onderwijs Secundair onderwijs Hoger onderwijs Spreekt één van landstalen Kent onvoldoende NL, FR of EN Via partner of andere persoon Via intercultureel bemiddelaar Zelfstandige Bediende Arbeidster Helpster Zonder beroep (bewust thuis) Werkzoekend Invalide Student Sociale klasse vrouw inkomen Geboorteland van de vrouw Geboorteland van de moeder Loontrekkende Zelfstandige Vervanginkomen Steuntrekkende/leefloon Geen eigen inkomen België Oudste EU 5 landen (niet België) EU 27 zonder EU 5 en België Turkije Marokko en Egypte Centraal Afrika Afrika, andere landen Subsaharisch Afrika Zuidoost Azië Noord Azië,West Azië,NabijeOosten Rusland en andere niet Oost EU Noord Amerika Zuid ;Centraal Amerika en Caraïben Australië Andere

15 Screenen naar sociale kwetsbaarheid Piloottest over 2 maanden ( juni- 5 aug 205) 347 scores, 239 volledige scores (68,9%) 53 vrouwen hebben score hoger dan 3 => 22,2% blijkt kwetsbaar 239 Geboorteland Geboorteland moeder Opleidingsniveau Communicatie Sociale klasse Inkomen Beroep Tewerkstelling 0 0 0, ,5 0 0,5 Geen risico Wel risico Effectieve implementatie 5 januari

16 Screenen naar sociale kwetsbaarheid Bij risico sociale kwetsbaarheid Pop up voor arts/vroedvrouw Mail naar ondersteuningsteam Doorverwijzing psychosociaal ondersteuningsprogramma

17 Kwetsbare zwangere, perinataal zorgaanbod op maat in UZ Brussel Screenen naar sociale kwetsbaarheid Prenatale psychosociale ondersteuning Aangepast postpartum pad maatschappelijk kwetsbaren (PPZMAK)

18 Prenatale psychosociale ondersteuning Sociale risico Screening bij anamnese, score >3 doorverwijzing weken psychosociaal consult : vroedvrouw en Kind en Gezin weken pscyhosociaal consult 2: vroedvrouw en Kind en Gezin weken pscyhosociaal consult 3: vroedvrouw en Kind en Gezin 34 weken pscyhosociaal consult 4: vroedvrouw en Kind en Gezin Huisbezoek K&G

19 Prenatale psychosociale ondersteuning Inhoud psychosociale ondersteuning Focus op Kind Oa kinderopvang, voedingskeuze,... Focus op Ouder Oa voorlichting (Kind in Beeld), informatie, regelen zelfstandige vroedvrouw, kraamzorg,... Focus op context Bespreken verblijfssituatie, bespreking terugbetaling zorg, bespreking risico s, organisatie postpartum, hulp bij administratieve zaken,... Focus op ouderschap Bespreking emoties, beleving, verwachtingen; aftoesten draaglast/draagkracht,... Inschakelen Intercultureel bemiddelaar Overleg sociale dienst

20 Prenatale psychosociale ondersteuning Evaluatie van deze interventie in prospectieve studie (206) Effect op zorggebruik? Content and Timing of care in Pregnancy tool Effect op outcome? Prematuriteit, laag geboortegewicht Effect op psychosociaal welbevinden? Self esteem Depressie: EPDS Sociale steun Consultation satisfaction

21 Prenatale psychosociale ondersteuning Sociale risico Screening bij anamnese, score >3 doorverwijzing weken psychosociaal consult : vroedvrouw en Kind en Gezin vragenlijsten weken pscyhosociaal consult 2: vroedvrouw en Kind en Gezin vragenlijsten weken pscyhosociaal consult 3: vroedvrouw en Kind en Gezin 34 weken pscyhosociaal consult 4: vroedvrouw en Kind en Gezin Huisbezoek K&G vragenlijsten vragenlijsten

22 Kwetsbare zwangere, perinataal zorgaanbod op maat in UZ Brussel Screenen naar sociale kwetsbaarheid Prenatale psychosociale ondersteuning Aangepast postpartum pad maatschappelijk kwetsbaren (PPZMAK)

23 Aangepast postartum pad maatschappelijk kwetsbaren (PPZMAK) Ontwikkeling transmuraal zorgpad tot 6 weken postpartum Samen met Erasmushogeschool, trekkers Florence D Haenens (opleiding vroedkunde) en Sophie Van Kerckhoven (UZ Brussel) Ondersteuning Koning Boudewijnstichting 7 fasen methodiek, Netwerk Klinische Paden Interdisciplinaire werkgroepen In zelfde beweging als algemeen postpartum pad

24 Aangepast postartum pad maatschappelijk kwetsbaren (PPZMAK) Betrokken partijen Intramuraal Extramuraal Kwetsbare vrouwen Projectmanagers Diensthoofd moeder-kind Wetenschappelijk medewerker Vroedvrouwen VK Hoofdvroedvrouw VK Vroedvrouwen Mat Hoofdvroedvrouw Mat Gynaecoloog Pediater Kinesitherapeuten Intercultureel bemiddelaar Sociaal verpleegkundige Zelfstandige vrvr K&G /ONE Familiehulp Diepte interviews naar noden en verwachtingen Expertisecentrum kraamzorg Volle Maan Solidariteit voor het gezin Huis voor gezondheid WGC Medikuregem Huis der Gezinnen Huis van het Kind Jette Huisarts

27 Aangepast postartum pad maatschappelijk kwetsbaren (PPZMAK) Intramuraal: Basis is normaal pad postpartumzorg + Extra ondersteuning Betrekken Sociale dienst Betrekken intercultureel bemiddelaar Evaluatie readiness for discharge Evaluatie depressie, Stein Blues scale Bespreken en meegeven ondersteunende brochures Kind in Beeld (K&G) Controle zorgen aan huis, indien nodig zelf organiseren Ontslagbrieven voor verschillende partners, overzicht van wat gebeurde, wat de vrouw nog (niet) kan Organisatie afspraak controle op 6 weken

29 Aangepast postartum pad maatschappelijk kwetsbaren (PPZMAK) Extramuraal: Basis is normaal pad postpartumzorg In ontwikkeling

30 Kwetsbare zwangere, perinataal zorgaanbod op maat in UZ Brussel Screenen naar sociale kwetsbaarheid Prenatale psychosociale ondersteuning Aangepast postartum pad maatschappelijk kwetsbaren (PPZMAK)... We zijn op weg

31 Prof Katrien Beeckman, Dr Monica Laubach, Mevr An Spinnoy, Mevr Katelijne De Koster, mevr Zeynep Almaci, mevr Ann Linster, Sophie Van Kerckhoven, Florence D Haenens, Prof dr Leonardo Gucciardo

Vergelijkbare documenten

Perinataal project WGC DE Brug en WGC Medikuregem

Perinataal project WGC DE Brug en WGC Medikuregem Het BBBru-team! - Karlijn de Goede - Samira Gharbaoui - Catherine Geypen - Caroline Massy BBBru Een project van twee Brusselse wijkgezondheidscentra De