Brandweerfiets voor Hunsel Column van Ed Oomes Symbolen voor Rampenbestrijding Burgeralarmering De maat is vol Brandbestrijdingspool voor

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Brandweerfiets voor Hunsel Column van Ed Oomes Symbolen voor Rampenbestrijding Burgeralarmering De maat is vol Brandbestrijdingspool voor"

Transcriptie

1 Jaargang 6, nummer 7, 2006 Multidisciplinair vakblad voor hulpverleners Brandweerfiets voor Hunsel Column van Ed Oomes Symbolen voor Rampenbestrijding Burgeralarmering De maat is vol Brandbestrijdingspool voor Rijnmondgebied Bedrijfsbrandweer Aalsmeer gaat uitbreiden Kippen koelen Centralist zijn is een vak! Panne op de Rijn Berging, een grijs gebied Hulp van mini-vliegtuigen HTM Event Access System

2 Steeds meer grote jongens kiezen voor onze totaaloplossing spraak en data. En niet alleen de grote jongens! In Nederland zijn reeds diverse ziekenhuizen, het openbaar vervoer, verschillende beveiligingsbedrijven en stadswachten met ons in zee gegaan. En dat geldt ook voor enkele grote havenbedrijven in België. Waarom ze kiezen voor het internationale MPT-trunkingnetwerk van Entropia? Zeer snelle gespreksopbouw Optimale kanaalefficiëntie Beveiliging voor gebruikers Flexibiliteit: een open standaard gekoppeld met telefonie, paging, enz. Registratie en aansturing via internet Data applicaties, status meldingen en telemetrie GPS Tracking en Tracing Totale oplossing voor meldkamers Alarmmeldingen met GPS plaatsstempel Informatie in real time en on line beschikbaar Voor meer informatie kunt u Entropia Nederland bellen op het nummer

3 Colofon 6e jaargang nr 7, september 2006 Incident verschijnt tien keer per jaar Rond de 24e van de maand De juni/juli en augustus/septembernummers zijn gecombineerd. Vakblad Incident is een uitgave van Incident B.V. Postadres: Postbus 221, 3360 AE Sliedrecht Vestigingsadres Stationsweg 109, 3362 HC Sliedrecht Telefoon: +31 (0) Fax + 31 (0) info@vakbladincident.nl Redactie Henk Reinders (hoofdredacteur) redactie@vakbladincident.nl Bladmanagement en marketing Jeroen Zaunbrecher bladmanagement@vakbladincident.nl Advertentie-exploitatie Ilse van der Doelen advertentie@vakbladincident.nl Productiemanagement Cool Concepts frederieke@vakbladincident.nl Ontwerp & Opmaak JB&A Raster, Delft Druk JB&A, Wateringen Aan dit nummer werkten mee: Bianca Beemer, Sjoerd Erdtsieck, Rob Folmer, Jene van der Heide, Bram van t Hullenaar, Rob Jastrzebski, Rudgeri de Kort, Ed Oomes, Tina Reinders, Tamara Schiedon en Henk Reinders. Voortzetting en opzegging Uw abonnement wordt automatisch verlengd aan het einde van jaar. Wilt u uw abonnement opzeggen, dan moet u dat schriftelijk doen, minimaal twee maanden voor het einde van het jaar, naar: Vakblad Incident, Postbus 221, 3360 AE Sliedrecht. Zodra wij uw opzegging hebben ontvangen, sturen wij u een schriftelijke bevestiging met einddatum van uw abonnement. Dit is uw bewijs van opzegging. Voorwoord Onnodig veel doden Vijf voor acht is mijn voorwoord af. Ik besluit eerst even koffie te gaan zetten en naar het journaal te kijken, om het daarna nog één keer door te lezen voor ik het naar de zetterij stuur. Maar goed ook, want de TV heeft de hand weten te leggen op een concept van het rapport over de schipholbrand. Weg voorwoord. Daar moet het natuurlijk over gaan. Ik heb nog een paar dagen en volg de veldslag tussen pers, regering en onderzoekscommissie die volgt. De overheid heeft zich bij de bouw van de cellen niet aan de eigen bouw- en brandveiligheidsvoorschriften gehouden waardoor onnodig veel doden zijn gevallen. Dat is de hoofdconclusie. Prof. Van Vollenhoven bevestigt later dat dit klopt. Enkele dagen later laat minister Donner weten dat de commissie alleen naar de feiten had moeten kijken en geen politieke conclusies trekken. Ook dat doet hij niet rechtstreeks, maar als de brief van het ministerie aan de commissie uitlekt, ontkent Donner niet dat dit inderdaad in de brief staat. Als de slangen van de brandweer net zo hard zouden lekken, zouden we geen brand meer kunnen blussen. Eén zinnetje blijft steeds in mijn hoofd rondtollen: onnodig veel doden. Wat bedoelt de commissie daar mee? Dat het onnodig was dat er zoveel doden vielen? Hoeveel doden waren dan wel nodig geweest? Is het wel nodig dat er doden vallen? Kunnen we niet beter zorgen dat er geen doden vallen? Sterker nog, als de overheid (dat zijn wij samen zelf) mensen opsluit moet de overheid zorgen dat er geen doden vallen! Laten we maar even wachten tot alles openbaar is. De Tweede Kamer heeft gevraagd om dat nu snel te doen. In dit nummer van Incident kunnen we dat helaas niet meer meenemen. Gelukkig hebben we wel veel andere dingen. Voor onze brandweer-lezers een leuk artikel over de brandweer Hunsel in Limburg, over het koelen van kippen in Werkhoven en over zeer dikke slangen bij de Gezamenlijke brandweer Rotterdam. Voor onze ambulance-achterban natuurlijk een artikel over de agressie tegen ambulanceverpleegkundigen en een ander artikel over de functie van centralist. Voor de politie schrijft onze nieuwe medewerker Joop Wenstedt (hartelijk welkom!) over het gebruik van onbemande vliegtuigen voor surveillance en voor onze BHV lezers bevelen we beleefd een artikel aan over de BHV-brandweerorganisatie in de Bloemenveiling Aalsmeer. Voor wie in multidisciplinaire samenwerking is geïnteresseerd hebben we een verslag van 10 jaar oefening De Panne en een artikel over het gebruik van symbolen bij multidisciplinaire inzet. Kortom: weer een zeer afwisselend blad. We wensen u veel leesplezier en met u kijken we uit naar het rapport over de schipholbrand. Henk Reinders hoofdredacteur Incident

4 Wij zijn er voor u. Met zekerheid. De ademluchttechniek van INTERSPIRO zorgt vandaag de dag wereldwijd voor een succesvolle bescherming van mensen in de meest uiteenlopende inzet situaties. Dit is voor ons niet alleen een nobele motivatie maar ook de verplichting voor nog meer verantwoordelijkheid tijdens onze dagelijkse werkzaamheden. > Adembescherming boven water > Chemicalienbescherming > Adembescherming onder water Central Europe SFS Storm Firefighting Support Een uniek bedrijf in de brandweersector voertuigen, bluspompen en overige materialen alle voertuigen en bepakkingen pbm s, materialen en gereedschappen SFS Storm Firefighting Support BV Dintelweg LB Europoort (havennr. 6212) Telefoon : 0031 (0) Fax : 0031 (0) info@sfs-bv.nl internet :

5 Inhoud 6-7 Brandweerfiets voor Brandweer Hunsel. Henk Reinders en Bianca Beemer De brandweer Hunsel is vorige maand met het hele korps abonnee geworden op Incident. Dat leverde een fraaie brandweerfiets op, voorzien van de nieuwe logo s. De redactie van Incident ging de fiets naar Limburg brengen en sprak er met commandant Wiet Zentjens. We wilden graag iets doen voor onze vrijwilligers, vertelt Wiet. Het wordt steeds moeilijker om nieuwe vrijwilligers te krijgen en door alle taken die we er bij krijgen, wordt het ook steeds moeilijker om aan het thuisfront uit te leggen waar we mee bezig zijn. Dankzij Vakblad Incident blijven de vrijwilligers en hun partners op de hoogte De maat is vol, we moeten nú wat gaan doen! Rudgeri de Kort Jaap Jongejan laat namens de vakbond CNV ambulancezorg weten nog voor het einde van het jaar de eerste concrete acties te willen zien naar aanleiding van geweldsincidenten tegen hulpverleners. Er is meer nodig dan constateren dat agressie tegen ambulancepersoneel niet mag en wijzen naar de overheid, zegt Jongejan. Op dit moment wordt er gewerkt aan een samenwerking tussen de vakbond, de betrokken ministeries en ambulancediensten in het hele land. Volgens Jongejan is de onwetendheid over de Nederlandse ambulancezorg onder het publiek bepalend voor wat hij noemt de hufterigheid van de samenleving tegen de hulpverleners Blussen met liter per minuut Rob Jastrzebski De Gezamenlijke Brandweer in het Rotterdamse haven- en industriegebied krijgt deze maand de beschikking over een uniek grootschalig brandbestrijdingssysteem. De zogenaamde Industriële Brandbestrijdings Pool moet het mogelijk maken om de grootste voorzienbare brand in een brandstofopslagtank of tankput effectief te bestrijden. Hiervoor zijn speciale blusunits met een uitzonderlijk groot blusvermogen in aanbouw. Voor het transport van het benodigde bluswater en schuimvormend middel is een watertransportsysteem van 8-duims slangleidingen (200 mm) ontwikkeld. Hiervoor is een speciale slangenhaakarmbak gebouwd voorzien van enorme haspels, waarmee in totaal ruim 10 kilometer slangleiding kan worden afgelegd; bij acht slangleidingen over meter afstand. 3 Onnodig veel doden hoofdredactioneel 9 Column Ed Oomes 10 Symbolen voor Rampenbestrijding en Grootschalig Optreden Jene van der Heide en Bram van t Hullenaar 13 Ontruimingsoefening Amsterdam met nieuwe alarmering Henk Reinders 20 Bedrijfsbrandweer Bloemenveiling Aalsmeer gaat uitbreiden Tina Reinders 23 Kippen Koelen Henk Reinders 26 Centralist zijn is een vak! Tamara Schiedon 28 Tien jaar oefenen op de Gelderse rivieren Rob Jastrzebski 31 Berging, een grijs gebied qua wetgeving Rob Folmer 36 HTM Event Access System, mobiele toegangscontrole met PDA Henk Reinders 39 Kort Nieuws Hulp van mini-robotvliegtuigen Joop Wenstedt De Amerikanen maken in Irak op grote schaal gebruik van robotvliegtuigen. Gemaakt van piepschuim, vliegen ze vooruit bij elk konvooi, om te kijken of er geen hinderlagen zijn. Voordelen die worden geroemd zijn snelheid van inzet, overzicht van de situatie, betere inzet van manschappen en een teruglopend aantal gewonden. In juni 2004 werd op voorstel van de Politie een proefvlucht boven Amsterdam centrum uitgevoerd. Politiefunctionarissen konden alles bekijken wat ze wensten. Het werd een klinkend succes want tijdens de proefvlucht werd een illegale lozing ontdekt. Onze nieuwe medewerker Joop Wenstedt beschrijft de voordelen en beperkingen van deze nieuwe techniek. Brandweerfiets voor Hunsel Column van ed oomes symbolen voor rampenbestrijding Burgeralarmering de maat is vol BrandBestrijdingspool voor rijnmondgebied BedrijfsBrandweer aalsmeer gaat uitbreiden Centralist zijn is een vak! panne op de rijn Kippen Koelen Berging, een grijs gebied Hulp van mini vliegtuigen Htm event access system Kippen vallen om als ze het te heet krijgen. Omdat de hulp aan dieren in nood een brandweertaak is, koelt op de voorpaginafoto de brandweer van Cothen in zomertenue het dak van een kippenschuur. Incident

6 De brandweer Hunsel is vorige maand met het hele korps abonnee geworden op Incident. Dat leverde een fraaie brandweerfiets op, voorzien van de nieuwe logo s. Bianca Beemer en Henk Reinders gingen de fiets uit Sliedrecht naar Limburg brengen en spraken er met commandant Wiet Zentjens. Brandweerfiets voor brandweer Hunsel Door Bianca Beemer en Henk Reinders Wiet Zentjens We wilden graag iets doen voor onze vrijwilligers, vertelt Wiet. Het wordt steeds moeilijker om nieuwe vrijwilligers te krijgen en door alle taken die we er bij krijgen, wordt het ook steeds moeilijker om aan het thuisfront uit te leggen waar we mee bezig zijn. We kregen hier Incident natuurlijk op de kazerne en daar zag je altijd mensen in lezen. Toen ik dat aanbod met die fiets zag, leek me dat een goed idee. Dan komt het blad bij iedereen thuis, dan lezen ze over de landelijke ontwikkelingen en kunnen ook de partners lezen wat er zoal speelt. En die fiets met brandweerlogo is natuurlijk ook handig en ontzettend leuk om te hebben. Hunsel Hunsel is een rustige gemeente, bestaande uit vijf kerkdorpen met in totaal ruim 6000 inwoners, gelegen langs de snelweg Eindhoven-Maastricht, halverwege tussen Weert en Roermond. Sinds 1959 heeft Hunsel een eigen brandweerkorps. Alle 23 leden (1 vrouw, 22 mannen) zijn vrijwilliger, ook de commandant. Wiet: Ik denk dat vrijwillig commandant een uitstervend ras is. Ik ben hier de laatste, dat is wel duidelijk. De gemeente Hunsel heeft niet lang meer te gaan. Midden-Limburg krijgt per 1 januari te maken met gemeentelijke herindeling. Aanvankelijk leek het er ook nog even op dat Hunsel bij de stad Weert zou worden gevoegd, maar het werd tenslotte de nieuwe gemeente Leudal samen met Roggel, Heythuysen en Haelen. Een gemeente met ruim inwoners. Het was de vraag wat er met de brandweer moest gebeuren. De normale situatie is dat je dan een nieuw, gemeentelijk brandweerkorps Leudal vormt, in dit geval met vier posten. Maar het wetsontwerp over de vorming van veiligheidsregio s is al bijna afgerond en daarin staat dat de gemeenten moeten opgaan in die veiligheidsregio s. Je kunt van de herindeling ook gebruik maken door direct in te spelen op die regiovorming. De meningen daarover verschilden. Toekomst brandweer De stuurgroep Leudal (gevormd door burgemeesters en wethouders van de betrokken gemeentes) wilde een eigen brandweer Leudal oprichten. Dat heeft als voordeel dat de gemeente er zeggenschap over heeft. Dan breng je straks iets eigens in bij de regio. De gemeente Hunsel is erg brandweer-minded. We krijgen veel steun van het gemeentehuis en de burgemeester komt vaak kijken op de kazerne en bij oefeningen. De brandweer is echt iets van onze gemeenschap. Daar zijn we trots op. Maar van de wet moeten we vroeger of later toch opgaan in een groter geheel. De andere stroming, de werkgroep brandweer (gevormd door de brandweercommandanten en de veiligheidsfunctionarissen van de betrokken gemeentes) wilde daarom een fase met een gemeentelijke brandweer Leudal liever overslaan en maar meteen samen met brandweer Weert en Nederweert het brandweerdistrict Weert oprichten, dat straks toch één van de vier districten van de veiligheids- 6 Incident

7 dien ook nog zes werknemers in mijn kapperszaak die ik aan het werk moet houden. We blijven als brandweer Leudal in ieder geval samen werken met brandweerpreventiebureau Weert. Ook voor de commandovoering heeft het gevolgen. Wiet Zentjens is als adjunct hoofdbrandmeester-1 e klas hoog genoeg gekwalificeerd als commandant van de brandweer Hunsel. Het is wel eens gebeurd dat kapper Zentjens iemand aan het knippen was als de pieper voor brandweerman Zentjens afging. Dan rende hij weg en moest de klant half geknipt naar huis en de volgende dag terugkomen. Dat kun je doen als je één uitruk in de maand hebt. Maar als het er een paar per dag worden, dan kan dat niet meer, dan gaan ze naar een andere kapper. En ook andersom kan het niet. Voor een korps met vier posten, 80 vrijwilligers en een verzorgingsgebied met inwoners zal er een hoofdbrandmeester of nog hoger moeten worden aangesteld. In Leudal is die niet te vinden, dus dat wordt een beroeps van buiten. regio Limburg-Noord wordt. Voordeel daarvan is dat je in een tijd waarin het steeds moeilijk wordt om vrijwilligers te krijgen, veel extra taken kunt overlaten aan beroeps die zich daarop specialiseren. In Hunsel bijvoorbeeld is geen eigen preventist, die taak doet het brandweerpreventiebureau district Weert tot onze volle tevredenheid. Hadden we zelf een preventist moeten opleiden, dan had die alles moeten weten van alle onderwerpen. En dat is haast niet te doen. In Weert heeft iedere preventist zijn eigen specialisatie. Wij zitten hier bijvoorbeeld in de zomer met ontzettend veel Polen die asperges komen steken. Die worden door de boeren ondergebracht in schuren. Daar moet de brandveiligheid natuurlijk wel gecontroleerd worden. In Weert heeft één preventist zich daar helemaal op gespecialiseerd. Een andere medewerker van het bureau is weer gespecialiseerd in vuurwerk. Al die wetgeving is zo ingewikkeld, daar heb je echt specialisten voor nodig. Hoe groter je bent, hoe meer FTE en hoe meer specialisten. Iedereen ziet wel in dat het op de langere termijn niet anders kan, maar voor de korte termijn heeft de stuurgroep ervoor gekozen om toch de brandweer Leudal op te richten, om nog iets eigens te houden. Dat is wat ons betreft natuurlijk OK, al zien we er als vrijwilligers wel een beetje tegenop om nu eerst veel vrije tijd te steken in vergaderen over het goed opzetten van de brandweer Leudal, terwijl je weet dat je misschien volgend jaar al moet gaan vergaderen over opgaan in district Weert. Die tijd gebruiken we als brandweer liever voor brandweerwerk. Zelf heb ik boven- Korps Zoals gezegd bestaat het korps Hunsel uit 23 brandweerlieden. Dat lijkt veel voor een korps met één blusvoertuig, maar dat is het niet. Wiet: Vroeger werkte iedereen hier op het land, of bij plaatselijke ondernemers. Als dan de pieper afging stond de kazerne zó vol. s Avonds is dat nog steeds zo, maar overdag niet meer. We hebben hier een klein beetje industrie, maar de meeste mensen werken overdag elders. Vanuit Weert (12 km) of Roermond (15 km) kun je als de pager afgaat nooit snel genoeg naar Hunsel rijden, je pak aantrekken en daarna binnen acht minuten ter plaatse zijn. We moeten dan ook steeds meer moeite doen om overdag de parate sterkte te garanderen. Daarom hebben we die 23 man echt nodig. We doen elk jaar met de gemeente acties om nieuwe mensen aan te trekken. Het afgelopen jaar hebben we een grote campagne gehouden, waar drie man op zijn gekomen. We hadden eigenlijk op iets meer gehoopt, vooral op mensen die overdag in het dorp werken. Maar dat zijn er steeds minder. Wat dat betreft hebben we hier natuurlijk dezelfde problemen als bij andere vrijwilligerskorpsen. Volgende keer het vervolg. Incident

8

9 Safety Equipment bv leverancier van diensten en materialen voor BEDRIJFSHULPVERLENING * AED * alarm nooduitgang * alarmbel * anglia evacuatiedoek * armbandherkenning * bedrijfsnoodplan * bedrijfsnoodplankoffer * blusdekens * brancards * brandblustoestellen * brandmeldcentrale * brandslanghaspel * brandwondenkompres * break a light * cursus BHV * cursus brandbest. * cursus EHBO * deurcontroller * eerste hulppaneel * eerste hulptas m/cap * evacuatiestoel * handstaaflantaarns * helmen * heuptas BHV * instructieplaten * isolatiedekens * keybox * kiss of life * koolmonoxyde meld. * mag charger * megafoon * metaaldetector * micro mask * mini-pictogrammen * nalichtende borden * noodsleutelkastje * noodverlichting * omikron * ontruimingsplattegronden * oogspoelhulppost * oogspoeldouche * ontruimingssticker * opbergkast BHV * opslagkast chem.stoffen * personenzoeksysteem * pictogrammen * portofoons * powerflare * rook/vluchtmaskers * rookmelders * safety firestop * signalisatie * sirenes * sleutelbeveiliging * smokexcape * stroboscoopflitser * veiligheidsbrillen * veiligheidsmes * veiligheidsvesten * verbandtrommels * vluchtladders * vluchtweganalyse * vluchtwegmarkering * vluchtwegplattegronden * "wat te doen bij brand" Vraag brochure: Safety Equipment bv Bosrand XA Schiedam tel / fax info@safetyequipment.nl Internet: Column van Ed Oomes: Vuurtje stoken Het was inderdaad prachtig weer in juli. Zo mooi en zo lang achter elkaar, dat ik erop rekende dat het in augustus ook niet mis zou worden. In die gedachte overigens gevoed door de gezamenlijke pers, die elkaar overschrijvend meldde dat de kans op een mooie augustus na een prachtige juli heel groot was. Het was in die omstandigheid dat ik mijn koffer pakte om af te reizen naar een camping in Frankrijk. En hoewel ik als geen ander pleit voor rationele preparatie met risico-analyses en kans maal effect scenario s, was genoemde koffer vooral gevuld met kledingstukken die prima pasten bij het tijdens het inpakken heersend subtropisch klimaat. Maar tijden veranderen en het weer ook. Toen het kwik op de derde dag weer niet boven de 18 graden uitsteeg en het kippenvel zich permanent leek te vestigen wegens te kort schietende kledij, was aanvullende actie noodzakelijk. Wij zouden een vuurtje gaan stoken, en wel in de open haard van ons blokhutje op de camping. Want, beste lezers, een camping is leuk maar de rug wil zelfs op vakantie niet op een matje en bovendien hecht ik zeer aan koude witte wijn; zaken die nauwelijks te combineren zijn met een tent. Een blokhut dus, met koelkast en open haard. Nou wil het toeval dat ik de eerste twee dagen van de vakantie had zitten lezen in een boek van J. Goudsblom, Vuur en beschaving. In dat boek beschrijft hij het menselijk beschavingsproces aan de hand van de beheersing van het vuur. Naarmate de vuurbeheersing toeneemt, ontwikkelt de beschaving zich verder. Volgens Goudsblom is vuurbeheersing namelijk meer dan een techniek. Er zijn ook mentale eigenschappen en vormen van sociale organisatie voor nodig. Een vuur blijft niet vanzelf aan, het heeft verzorging nodig om te blijven branden. Dat betekent dat er gesprokkeld moet worden, al in tijden dat het niet nat is buiten. Het gesprokkelde hout moet droog worden opgeslagen op redelijke loopafstand van het vuur. Er moeten taakverdelingen worden gemaakt (sprokkelaars, bewakers van het vuur, stokers) en roosters worden opgesteld als het vuur 24 uur moet blijven branden. Zeker in het begin van vuurgebruik kon de mens niet zelf vuur maken en moest men gevonden vuur brandend zien te houden. Vuur was dus een kostbaar bezit en dat trok andere concurrerende stammen aan die op afstand gehouden moesten worden. Goudsblom stelt dat juist de organisatie en de communicatie die nodig is om het vuur brandend te houden ook leidt tot succesvol gedrag in andere situaties. Groepen in het bezit van vuur moesten zich altijd schikken naar de eisen die het onderhoud ervan stelde. Door vuur aan de menselijke behoeften aan te passen, moesten zij hun eigen menselijke gewoonten aanpassen aan het vuur. Met deze zin op het netvlies begreep ik dat er gewoontes aangepast moesten worden. Dus onderdrukte ik de behoefte om de middagborrel aan te vangen en vertrok met mijn zoontje richting het bos om sprokkelhout te zoeken. Ik weet niet of u wel eens sprokkelhout heeft gezocht met een jongetje van bijna vijf, maar neem van mij aan dat daar veel organisatie en communicatie mee gepaard gaat. Nee, die is te lang. En die is te nat. Volgens mij zit deze nog aan de boom. Hier heeft een hond op zitten poepen of zo, laat die maar liggen. Enzovoorts. Maar uiteindelijk hadden we toch een aardig stapeltje hout verzameld. Opgewekt togen we naar de stookplaats, alwaar dankzij moderne technologie en een oude krant de vlammen al snel langs de grote houtblokken omhoog kropen: het vuur was aan! Gedurende een uur gooiden we van alles in de vlammen; stukken bast, papiertjes en vooral pistacheschillen. Maar het werd allengs minder. De grote houtblokken, vriendelijk verstrekt door de campingbaas, bleken zowel te vochtig als te groot voor de kleine haard. Buiten regende het pijpestelen waarmee de kans op nieuwe droge houtjes verkeken was. En al het andere brandbare materiaal was verspild in tijden van overvloed: het vuur ging uit. Zuchtend keek ik mezelf aan. Ik zou in prehistorische tijden met moeite beschaven, zoveel was pijnlijk duidelijk geworden op een koude en natte middag in de Franse jungle. Incident

10 Symbolen voor Rampenbestrijding en Grootschalig Optreden Door Jene van der Heide en Bram van t Hullenaar Bij rampenbestrijding en grootschalig optreden worden steeds vaker digitale kaarten gebruikt. Een kaart is immers een krachtig communicatiemiddel voor de verschillende hulpdiensten. Deze Geografische Informatie Systemen (GIS) worden steeds vaker multidisciplinair ingezet om elkaar snel te informeren over de situatie in het rampgebied. Om GIS multidisciplinair in te zetten dienen de kaarten wel eenvoudig en snel gelezen te kunnen worden door de verschillende samenwerkende partijen, zoals de brandweer, politie, GHOR en gemeenten. Er wordt immers gecommuniceerd onder grote tijdsdruk en de ontvanger van de boodschap moet de situatie op de kaart in één oogopslag kunnen herkennen en verwerken om adequaat te kunnen reageren. Een belangrijke voorwaarde voor goede en snelle communicatie via de kaart is het spreken van dezelfde taal. Men moet elkaars kaarttekens kennen en begrijpen. Dit is momenteel niet altijd het geval. Het ontbreekt in Nederland aan een landelijke standaard symbolenset voor de rampenbestrijding en grootschalig optreden die door alle partijen gebruikt kan worden. Adviesbureau dimagine voert in het kader van het subsidieprogramma Ruimte voor Geo-Informatie van het ministerie van VROM een project uit dat zich richt op de ontwikkeling van een dergelijke symbolenset Het programma Ruimte voor Geo-Informatie Op 1 maart 2004 verstrekte het Ministerie van VROM een subsidie van 20 miljoen Euro aan het innovatieprogramma Ruimte voor Geo-Informatie (RGI), dat wordt uitgevoerd door een daartoe opgerichte stichting met dezelfde naam. De missie van het RGI luidt: de verbetering en innovatie van de Nationale Geo-Informatie Infrastructuur en het geo-kennisveld in Nederland voor een adequaat en efficiënt bestuur en een krachtig bedrijfsleven. In het programma RGI zijn veel projecten opgenomen gericht op de geo-informatievoorziening ten tijde van rampen. Voorbeelden zijn Brandweer 100% mobiel en Hoogwatervoorspelling. Het project dat in dit artikel centraal staat en in februari 2006 door het RGI is goedgekeurd, heet: SRGO. Het project SRGO SRGO staat voor Symbolenset voor Rampenbestrijding en Grootschalig Optreden. Het doel van het project SRGO luidt: het ontwikkelen van een basisset symbolen die, SRS, specialist in Safety Management, biedt bedrijven één veiligheidsoplossing aan voor hun totale veiligheidsondersteuning. Meer dan 200 medewerkers zijn elke dag actief voor onze klanten vanuit vier bedrijfslocaties (België, Nederland, Duitsland en Frankrijk). Wij werven aan voor de regio s Rotterdam-Rijnmond en Nederlands Limburg (m/v) PROFIEL - Rijksdiploma brandwacht/manschappen - in het bezit van eigen vervoer - rijbewijs cat. B VOORKEUR - rijksdiploma hoofdbrandwacht - ervaring bij projecten in de (petro)chemie strekt tot aanbeveling - flexibele ingesteldheid INTERNE OPLEIDINGEN - VCA-basis - VCA-vol - gasmeten in de (petro)chemie Ex-Ox-Tox - werken als buitenwacht (mangat-wacht) in de (petro)chemie - werken met kleine blusmiddelen - eerstelijnsinterventie (België) ONS AANBOD Waar kun je op rekenen? Een mensgerichte organisatie waarvan het succes bepaald wordt door de werksfeer en de waarde van de medewerkers. Wij bieden je een boeiende functie in een moderne en dynamische werkomgeving. Wil je meewerken aan de verdere expansie van SRS in Nederland? Aarzel dan niet en solliciteer vandaag nog! Formuleer je motivatie en stuur je cv op naar: SRS NV - T.a.v. Dhr Peter Qualm Moezelweg 136 F - Harbour N 5603 NL-3198 LS Europoort Rt Tel.: +31 (0) peter.qualm@srs-europe.com Voorbeeld Een geladen tankwagen kantelt, vlakbij een woonwijk. De benzine loopt het riool in. De rampenorganisatie wordt opgetuigd. De hulpdiensten rukken uit. De burgemeester zit met zijn staf gereed om besluiten te nemen in het gemeentehuis. Ter plekke wordt exact op een (digitale) kaart aangegeven waar de tankwagen ligt. Welk symbool kies je hiervoor? De wegen worden afgezet, een ontruimingsgebied bepaald, de riolering wordt dichtgezet en bewoners worden opgevangen in een sporthal in de buurt. Hoe geef je dit allemaal leesbaar aan op een kaart, zodat iedereen snapt hoe de situatie is en weet waar wat aan de hand is en hoe hiernaar te handelen? 10 Incident

Brandweer Nederland Samen sterk, samen veilig

Brandweer Nederland Samen sterk, samen veilig Brandweer Nederland Samen sterk, samen veilig Met hart en ziel Brandweer Nederland staat voor 31.000 brandweermensen die zich met hart en ziel inzetten voor hun medemens. Die 24 uur per dag en 7 dagen

Nadere informatie

brandweer Nieuwegein Zuid Jij ook? Kom bij de brandweer!

brandweer Nieuwegein Zuid Jij ook? Kom bij de brandweer! I brandweer Nieuwegein Zuid Jij ook? Kom bij de brandweer! Brandweer Veiligheidsregio Utrecht zoekt vrijwilligers Werken bij de brandweer: voor sommigen is het een droom, voor anderen een roeping. Werken

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Boerendijk AH Woerden (tijdens kantooruren)

Boerendijk AH Woerden (tijdens kantooruren) De opleidingseisen voor vrijwilligers zijn gelijk aan die voor beroepsbrandweerlieden. We verwachten van je dat je bereid bent om voor je opleiding een deel van je vrije tijd op te offeren. De basisopleiding

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

hittebestendig? Kom DE BUSSUMSE BRANDWEER

hittebestendig? Kom DE BUSSUMSE BRANDWEER jij Ben hittebestendig? Kom DE BUSSUMSE BRANDWEER versterken! De brandweer van Bussum De brandweer van Bussum draagt zorg voor het beperken en bestrijden van gevaar voor onze inwoners (en dieren) bij brand

Nadere informatie

Dialogen website Motiveren tot rookstop

Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialoog verandertaal uitlokken en versterken Goedemorgen. Heeft u problemen gehad sinds uw vorige controle? Ja, eigenlijk wel. Mijn tanden zijn sterk verkleurd.

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Bedrijfshulpverlening: informatie voor werknemers

Bedrijfshulpverlening: informatie voor werknemers Bedrijfshulpverlening: informatie voor werknemers Elk bedrijf heeft één of meerdere bedrijfshulpverleners nodig. De bedrijfshulpverleners hebben een voorpostfunctie: zij treden op als voorpost van brandweer,

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 1 Januari 2015 Van de redactie Hallo, Een nieuw jaar en ook weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Veiligheidsregio in vogelvlucht. Jos Stierhout

Veiligheidsregio in vogelvlucht. Jos Stierhout Veiligheidsregio in vogelvlucht Jos Stierhout Programma Welkom door Steven van de Looij Veiligheidsregio in grote lijnen Film 24 uur veiligheidsregio Bezoek meldkamer Dieper in de organisatie Onze programma

Nadere informatie

Organisatie: Kinderdagverblijf Beerengoed Contactpersoon: Mevr. Schelberg. Het betrof een aangekondigde ontruimingsoefening.

Organisatie: Kinderdagverblijf Beerengoed Contactpersoon: Mevr. Schelberg. Het betrof een aangekondigde ontruimingsoefening. Evaluatie formulier ontruimen Organisatie: Kinderdagverblijf Beerengoed Contactpersoon: Mevr. Schelberg vpt-efo.001.doc Datum: 14 10 2013 Korte omschrijving van de situatie: Betrof een rookontwikkeling

Nadere informatie

DE IDEALE VEILIGHEIDSBALANS

DE IDEALE VEILIGHEIDSBALANS EFFICIËNTE COMBINATIE VAN MENS, KENNIS EN TECHNOLOGIE DE IDEALE VEILIGHEIDSBALANS Nieuwe dreigingsbeelden vragen om een andere inrichting van het veiligheidsbeleid. DE IDEALE VEILIGHEIDSBALANS Efficiënte

Nadere informatie

Daarom hebben Sociaal Zandvoort en de PvdA de volgende vragen aan het college.

Daarom hebben Sociaal Zandvoort en de PvdA de volgende vragen aan het college. Schriftelijke vragen van Zandvoort, 6 mei 2015. Aan het College van B&W Geachte College, Sociaal Zandvoort heeft een controle uitgevoerd naar de staat van brandkranen. Sociaal Zandvoort en de PvdA maken

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Verenigingen van Eigenaren en Centraal Beheer Achmea. Samen staan wij als een huis

Verenigingen van Eigenaren en Centraal Beheer Achmea. Samen staan wij als een huis Verenigingen van Eigenaren en Centraal Beheer Achmea. Samen staan wij als een huis Inhoud Een goede basis voor uw VvE. 3 U bepaalt zelf wat u nodig heeft. 4 Bent u voor genoeg geld verzekerd? Wij helpen

Nadere informatie

Allianz Nederland Levensverzekering N.V. Voor u zijn wij er wel degelijk

Allianz Nederland Levensverzekering N.V. Voor u zijn wij er wel degelijk Allianz Nederland Levensverzekering N.V. Voor u zijn wij er wel degelijk Dit zijn wij U kent het Allianz Pensioen. Een pensioen dat staat voor betaalbaarheid, gemak en deskundigheid. Een pensioen van een

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 2030 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Directie Weerbaarheidsverhoging Afdeling veiligheidsregio's Schedeldoekshaven

Nadere informatie

Op de foto is een bord te zien van een doner kebab tent bij het station van hoofddorp. Op dit bord hebben ze geprobeerd te communiceren met de

Op de foto is een bord te zien van een doner kebab tent bij het station van hoofddorp. Op dit bord hebben ze geprobeerd te communiceren met de Op de foto is een bord te zien van een doner kebab tent bij het station van hoofddorp. Op dit bord hebben ze geprobeerd te communiceren met de mensen, maar naar mijn mening komt dit niet goed over bij

Nadere informatie

Kwaliteitssysteem Zorgboerderijen

Kwaliteitssysteem Zorgboerderijen Jaarverslag November 2012 - december 2012 Boerderijnummer: 1576 Kwaliteitssysteem Zorgboerderijen Versie 4.1, juni 2011. Federatie Landbouw en Zorg Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd of openbaar

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Voor iedereen die een gelukkig en succesvol leven niet aan het toeval wil overlaten

Voor iedereen die een gelukkig en succesvol leven niet aan het toeval wil overlaten Voor iedereen die een gelukkig en succesvol leven niet aan het toeval wil overlaten Anderen over het werk van David en Arjan: Met hun boek en hun seminars maken De Kock en Vergeer heel Nederland gelukkig.

Nadere informatie

Kijk eens wat ik kan! Prago 1984-2014

Kijk eens wat ik kan! Prago 1984-2014 Kijk eens wat ik kan! Prago 1984-2014 Voorwoord Over dit boekje We wilden graag een boekje maken. Samen met de cursisten van Prago. De vraag was: Wil je iets moois maken voor ons boekje? Je mag zelf weten

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

11 PREVENTIE II 12 ONVEILIGE PLEKKEN 13 AANVULLENDE VRAAG ONVEILIGE PLEKKEN. pagina 31. Komt het wel eens voor dat u:

11 PREVENTIE II 12 ONVEILIGE PLEKKEN 13 AANVULLENDE VRAAG ONVEILIGE PLEKKEN. pagina 31. Komt het wel eens voor dat u: PREVENTIE II Komt het wel eens voor dat u:. s avonds of s nachts niet open doet, omdat u het niet veilig vindt? 2. in uw eigen buurt omloopt of omrijdt om onveilige plekken te vermijden? 3. uw kind(eren)

Nadere informatie

Bedrijfshulpverlening Alle regels op een rij

Bedrijfshulpverlening Alle regels op een rij Bedrijfshulpverlening Alle regels op een rij 2 Bedrijfshulpverlening? Alle regels op een rij! INHOUD 1 Wat is BHV? 2 BHV verplicht? 3 Aantal BHV ers 4 Taken BHV ers 5 Opleidingseisen 6 Boetes en aansprakelijkheid

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Alles over de ambulance Lesboekje voor groep 5 & 6

Alles over de ambulance Lesboekje voor groep 5 & 6 Alles over de ambulance Lesboekje voor groep 5 & 6 1 1 Colofon Dit lesboekje is uitgegeven door: Ambulancezorg Nederland Veerallee 68 Postbus 489 8000 AL Zwolle T 038 422 57 72 F 038 422 26 47 info@ambulancezorg.nl

Nadere informatie

Dankzij Burgernet was mijn weggelopen dochtertje binnen een half uur gezond en wel weer gevonden

Dankzij Burgernet was mijn weggelopen dochtertje binnen een half uur gezond en wel weer gevonden Filmpje Het kenteken van dat verdachte busje kon ik mooi rechtstreeks doorgeven aan de meldkamer dankzij Burgernet Dankzij Burgernet was mijn weggelopen dochtertje binnen een half uur gezond en wel weer

Nadere informatie

Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November

Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November Parkinson Café Delft en omstreken website: Sophia Revalidatie (sportkantine), www.parkinsoncafedelfteo.nl Reinier de Graafweg 1, email:

Nadere informatie

Infopunt 07 4 december 2013

Infopunt 07 4 december 2013 Infopunt 07 4 december 2013 Vol verwachting klopt ons hart! De school ziet er feestelijk uit met alle Sinterklaas versieringen en natuurlijk, onze grootste blikvanger, die prachtige boot. Bij en in de

Nadere informatie

Thema 4 Communicatie. Taalhulp Telefoneren. Informele situaties - opbellen en opnemen. Hoi, Diana. Hallo, Diana van Someren. Hi, met. Hé, met John.

Thema 4 Communicatie. Taalhulp Telefoneren. Informele situaties - opbellen en opnemen. Hoi, Diana. Hallo, Diana van Someren. Hi, met. Hé, met John. Thema 4 Communicatie Taalhulp Telefoneren Informele situaties - opbellen en opnemen Hoi, Diana. Hallo, Diana van Someren. Hi, met. Hé, met John. Met Diana. Met Diana van Someren. Is John ook? Is Diana

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

Onderzoek naar de nazorg bij dikke darmkanker door de huisarts of de chirurg en het gebruik van een persoonlijke interactieve website (I CARE studie).

Onderzoek naar de nazorg bij dikke darmkanker door de huisarts of de chirurg en het gebruik van een persoonlijke interactieve website (I CARE studie). Onderzoek naar de nazorg bij dikke darmkanker door de huisarts of de chirurg en het gebruik van een persoonlijke interactieve website (I CARE studie). Verbetert de zorg na de behandeling van dikke darmkanker

Nadere informatie

Evaluatie project webshop 2.0

Evaluatie project webshop 2.0 Evaluatie project webshop 2.0 Kim Krijt MM2A Kim Ik vind dat de productie erg goed is verlopen, wij hebben onderling geen problemen gehad. Ik vind dat er erg goed werk is geleverd. Als ik het vergelijk

Nadere informatie

Ik ben Peter Nouwen, werk bij Nouwad en heb voor mijn afstudeeropdracht gegevens 'uit het veld' nodig. Deze kunt u mij aanreiken.

Ik ben Peter Nouwen, werk bij Nouwad en heb voor mijn afstudeeropdracht gegevens 'uit het veld' nodig. Deze kunt u mij aanreiken. Introductie Fijn dat u deze enquete wilt invullen. Het kost u hooguit 1 minuut van uw tijd. Uw ingevulde gegevens zijn anoniem. U hoeft uw persoonlijke gegevens niet in te vullen, tenzij u een uittreksel

Nadere informatie

sarie, mijn vriend kaspar en ik

sarie, mijn vriend kaspar en ik sarie, mijn vriend kaspar en ik Leen Verheyen sarie, mijn vriend kaspar en ik is een theatertekst voor kinderen vanaf 4 jaar en ging in première op 12 september 2009 bij HETPALEIS in Antwerpen 1 ik: het

Nadere informatie

Ons kenmerk C220/ Aantal bijlagen 1

Ons kenmerk C220/ Aantal bijlagen 1 Directie Bestuur & Organisatie Bestuur en Veiligheid Integrale Veiligheid en Handhaving de leden van de commissie Algemeen Bestuur Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon (024) 329 91 11 Telefax

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 5 Juni/Juli 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar:

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Een vrijwilliger in uw bedrijf? Dat werkt als de brandweer

Een vrijwilliger in uw bedrijf? Dat werkt als de brandweer Een vrijwilliger in uw bedrijf? Dat werkt als de brandweer Een vrijwilliger in uw bedrijf? Dat werkt als de brandweer Wat heeft u als werkgever aan een medewerker die soms alles uit zijn handen laat vallen

Nadere informatie

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven Toespraak staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens het bedrijvencongres Samen scholen, pure winst! op 11 september 2009 in Eindhoven. Dames en heren, Allereerst wil ik de

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels.

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. Hi! I am de steenkool. De cole of de stone. I am black, zwart. And I kan fire geven. Jongens, dat is wat die Europese

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG a 1 1 > Retouradres: Postbus 20901, 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der StatenGeneraal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 16 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070

Nadere informatie

Ik ga mijn spreekbeurt houden over vuur. Ik heb alvast op het bord geplakt waar ik het over ga hebben:

Ik ga mijn spreekbeurt houden over vuur. Ik heb alvast op het bord geplakt waar ik het over ga hebben: Ik ga mijn spreekbeurt houden over vuur. Ik heb alvast op het bord geplakt waar ik het over ga hebben: Op het bord 1. Blij met vuur 2. Wat is vuur? 3. Vuur maken 4. Lekker warm 5. Verbranden zonder vlammen

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Workshop A Hoe werkt de gemeenteraad?

Workshop A Hoe werkt de gemeenteraad? Workshop A Hoe werkt de gemeenteraad? Workshop A Hoe werkt de gemeenteraad? Korte omschrijving workshop De workshop begint met een kort filmpje over de gemeenteraad. De workshopleider doet vervolgens met

Nadere informatie

NVB BHV Opleidersdag Presentatie Jan den Berk. Voeg hier het organisatie onderdeel in. Doel van deze presentatie. Agenda

NVB BHV Opleidersdag Presentatie Jan den Berk. Voeg hier het organisatie onderdeel in. Doel van deze presentatie. Agenda Jan van den Berk Rabobank Nederland BCM Facility Management Juni 2014 Doel van deze presentatie Inzicht geven in de wijze waarop Rabobank Nederland invulling heeft gegeven aan de BHV-organisatie met de

Nadere informatie

Ik staar over het water

Ik staar over het water Ik staar over het water Het is zondag 5 december als de burgemeester ons belt. Kom snel naar het water, zegt hij. We gaan. Het regent eens een keer niet, en de zon schijnt. Als we aankomen op de plek waar

Nadere informatie

Waarom stage? Regels stage Interview 1+2 Stage eindverslag 1+2

Waarom stage? Regels stage Interview 1+2 Stage eindverslag 1+2 Waarom stage? Regels stage Interview 1+2 Stage eindverslag 1+2 Naam Klas Mentor Waar loop jij stage? Naam 1 e stagebedrijf Adres Telefoon Stagebegeleider Startdatum stage Einddatum stage Aantal stagedagen

Nadere informatie

AlarmServiceCentrale, telefoondiensten en tal van extra s. Altijd iemand die waakt over uw mensen, gebouwen en installaties

AlarmServiceCentrale, telefoondiensten en tal van extra s. Altijd iemand die waakt over uw mensen, gebouwen en installaties AlarmServiceCentrale, telefoondiensten en tal van extra s Altijd iemand die waakt over uw mensen, gebouwen en installaties Een veilig gevoel dat er iemand actie onderneemt als dat nodig is Laat uw waardevolle

Nadere informatie

Finale weekend club competitie

Finale weekend club competitie Finale weekend club competitie Ploegentijdrit Zaterdag stond als allereerst de ploegentijdrit op programma. Jawel hoor we moesten als eerste van start. We waren maar met 5 in plaats van 6 man. Start ging

Nadere informatie

Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand.

Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand. Thema 5 Woonomgeving Oefening 2 Situatie 1 Pardon meneer, mag ik iets vragen? Jazeker, wat kan ik voor doen? Weet u het postkantoor is? Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna

Nadere informatie

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test Beeld Hoofdstuk 5 Uitgeschreven tekst NL test www.ncrv.nl/ncrvgemist/8-1-2011/nl-test-2011-afl-1 (fragment tot 8:53 min.) NL test (NCRV) Duur fragment: 8:53 min. Duur uitzending: 24:49 min. Datum uitzending:

Nadere informatie

Korps Diepenveen zoekt vrijwilligers (m/v)

Korps Diepenveen zoekt vrijwilligers (m/v) Informatiefolder Korps Diepenveen zoekt vrijwilligers (m/v) gemeente Deventer september 2003 Werving vrijwilligers Brandweer Diepenveen Als gevolg van de gemeentelijke herindeling in 1999 zijn de gemeenten

Nadere informatie

Wat is Burgernet? Leeuwarden en Dantumadiel (politieregio Fryslân), Breukelen, Maarssen, De Ronde Venen en Nieuwegein (politieregio Utrecht).

Wat is Burgernet? Leeuwarden en Dantumadiel (politieregio Fryslân), Breukelen, Maarssen, De Ronde Venen en Nieuwegein (politieregio Utrecht). Wat is Burgernet? Burgernet is een uniek samenwerkingsverband tussen burgers, gemeente en politie om de veiligheid in de woon- en werkomgeving te bevorderen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een telefonisch

Nadere informatie

Blijf jij cool. als het heet wordt? Word vrijwilliger! Hollands Midden

Blijf jij cool. als het heet wordt? Word vrijwilliger! Hollands Midden Blijf jij cool als het heet wordt? Word vrijwilliger! Hollands Midden Uitdagend en veelzijdig Vrijwilliger bij de brandweer Wil jij je steentje bijdragen en als vrijwilliger aan de slag? Maar dan wel iets

Nadere informatie

Informatiemateriaal BEZOEKERSINFORMATIE KANTOOR DEN HELDER

Informatiemateriaal BEZOEKERSINFORMATIE KANTOOR DEN HELDER S6 Informatiemateriaal BEZOEKERSINFORMATIE KANTOOR DEN HELDER HSEQ Welkom bij GDF SUEZ E&P Nederland Neem voor uw en onze veiligheid de tijd om deze bezoekersinformatie door te lezen. Registratie Als bezoeker

Nadere informatie

WAAROM DOEN WE ONDERZOEK?

WAAROM DOEN WE ONDERZOEK? 02 WIE ZIJN WE? De Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (Inspectie OOV) is onafhankelijk toezichthouder op het terrein van politie, brandweer, Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR),

Nadere informatie

VEILIGE LEEFOMGEVING

VEILIGE LEEFOMGEVING Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond Samen werken aan een VEILIGE LEEFOMGEVING Continuïteit van de samenleving Veilige leefomgeving Zelfredzame samenleving Veilige bouwwerken Effectieve hulpverlening Beschermen

Nadere informatie

De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld,

De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld, De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld, heeft wel de toekomst. Over vijf jaar zal één op de vijf bouwwerken in Nederland volgens een concept gebouwd worden. Wat is dat en wat betekent het voor

Nadere informatie

Jaarverslag januari 2013 - december 2013. Naam zorgboerderij. Boerderijnummer: 1585. Kwaliteitssysteem Zorgboerderijen

Jaarverslag januari 2013 - december 2013. Naam zorgboerderij. Boerderijnummer: 1585. Kwaliteitssysteem Zorgboerderijen Plaats hier eventueel foto of logo van uw zorgboerderij arverslag januari 2013 - december 2013 Naam zorgboerderij Boerderijnummer: 1585 Kwaliteitssysteem Zorgboerderijen Versie 4.1, juni 2011. Federatie

Nadere informatie

Germa de Vos. Kletsboek. Een vrolijk voorleesboek

Germa de Vos. Kletsboek. Een vrolijk voorleesboek Germa de Vos Kletsboek Een vrolijk voorleesboek 1 Het huis van de tien kinderen 1., daar kun je haast niet lopen. Overal zitten kleintjes hun vetertjes te knopen. 2., daar is het altijd feest, omdat er

Nadere informatie

Informatiemateriaal BEZOEKERSINFORMATIE

Informatiemateriaal BEZOEKERSINFORMATIE S9 Informatiemateriaal BEZOEKERSINFORMATIE KANTOOR zoetermeer HSEQ Welkom bij GDF SUEZ E&P Nederland Neem voor uw en onze veiligheid de tijd om deze bezoekersinformatie door te lezen. Registratie Als bezoeker

Nadere informatie

Nr. 41: 9 september 2012 Een digitaal platform voor mensen die elkaar ontmoeten bij de Perronmeetings

Nr. 41: 9 september 2012 Een digitaal platform voor mensen die elkaar ontmoeten bij de Perronmeetings Spoor ❶ Het begin Nr. 41: 9 september 2012 Een digitaal platform voor mensen die elkaar ontmoeten bij de Perronmeetings B & W: Bid en Werk De vakantieperiode is voor bijna iedereen weer voorbij. Een heerlijke

Nadere informatie

Het Rode Kruis kiest bij conflicten geen partij. Het kiest altijd voor de slachtoffers, tot welke zijde zij ook behoren.

Het Rode Kruis kiest bij conflicten geen partij. Het kiest altijd voor de slachtoffers, tot welke zijde zij ook behoren. Het Rode Kruis is ontstaan uit het verlangen hulp te bieden, zonder onderscheid. Overal ter wereld handelt de organisatie volgens dezelfde zeven grondbeginselen: Menslievendheid Onpartijdigheid Neutraliteit

Nadere informatie

Sta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner:

Sta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner: Boetseweg 47 7895 AV Roswinkel telefoon: 0591 785 780 www.jolandalinders.com e-mail: info@jolandalinders.com IBAN: NL32 KNAB 0729 6439 99 BIC: KNABNL2H KvK nummer: 59561742 BTW nummer: NL155366701B02 Alsjeblieft!

Nadere informatie

Welkom bij tekst. Presentatie 4 november 2014. Paul Disselhorst

Welkom bij tekst. Presentatie 4 november 2014. Paul Disselhorst Welkom bij tekst Presentatie 4 november 2014 Paul Disselhorst tekst Programma: Stand van zaken SallandGlas. Waarom ook alweer? Terugblik op vooruitgang. De voordelen op een rij. Wat kost het? Wat krijgt

Nadere informatie

School Info. Beter inzicht, hogere kwaliteit en meer omzet

School Info. Beter inzicht, hogere kwaliteit en meer omzet School Info Beter inzicht, hogere kwaliteit en meer omzet SchoolsConnect is een totaalconcept voor onderwijsinstellingen. Gemakkelijk internet en telefonie is altijd fijn op een school. Ook de veiligheid

Nadere informatie

Voorwoord 7 Inleiding 11

Voorwoord 7 Inleiding 11 Inhoud Voorwoord 7 Inleiding 11 1. Klanttevredenheid volstaat niet 13 2. De verkoper centraal 23 3. Wat is klantknuffelen? 31 4. Het knuffelhormoon 41 5. Praktische knuffeltips 49 6. Het knuffelonderzoek

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

I K B E N B R A N D W E E R

I K B E N B R A N D W E E R IK BEN BRANDWEER Waar staat de brandweer voor? Wie zijn wij? Wat doen wij? En hoe willen wij gezien worden? Behulpzaam, deskundig en daadkrachtig. Dat is de brandweer. Maar wat betekent dit voor jou en

Nadere informatie

Bijzondere vakantie op Cyprus Ans van den Helm

Bijzondere vakantie op Cyprus Ans van den Helm Bijzondere vakantie op Cyprus Ans van den Helm In 2011 gingen mijn man en ik 10 dagen op vakantie naar Cyprus. Toen we geland waren, stond er een taxi klaar, om ons naar ons vakantieverblijf, te brengen.

Nadere informatie

Excellenties, Dames en heren,

Excellenties, Dames en heren, Alleen de uitgesproken tekst geldt. Welkomstwoord van drs. Ank Bijleveld-Schouten, Commissaris van de Koningin in de provincie Overijssel, bij de opening van de relatiebijeenkomst Lente in Overijssel,

Nadere informatie

Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen?

Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen? Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen? Vooraf Oud en nieuw is leuk en gezellig: oliebollen eten, spelletjes doen, televisie kijken, met zijn allen aftellen tot twaalf uur en vuurwerk afsteken.

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Hans van der Beek. over schrijven en alles

Hans van der Beek. over schrijven en alles Hans van der Beek over schrijven en alles Hijschrijftcolumns,boekenennogveelmeer, behoorttotde KunstenMedia redactievanhet Parool,isvadervantweejongensenisbezigte halveren.juist,afvallen.hansvanderbeekschrijft.

Nadere informatie

Naam: Valérie den Besten Klas: G&I A Datum: 06-11-15 Module: Project 100% presence Begeleider: Irene van Peer Groep 11 (team 14)

Naam: Valérie den Besten Klas: G&I A Datum: 06-11-15 Module: Project 100% presence Begeleider: Irene van Peer Groep 11 (team 14) Naam: Valérie den Besten Klas: G&I A Datum: 06-11-15 Module: Project 100% presence Begeleider: Irene van Peer Groep 11 (team 14) Reflectieverslag Maandag hebben we gebrainstormd en we hebben voor mijn

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B2 nr. 3)

Luisteren: muziek (B2 nr. 3) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U

Nadere informatie

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent? Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

1 0.0% 0 2 0.0% 0 3 0.0% 0 4 0.0% 0 5 0.0% 0 6 2.0% 1 7 18.4% 9 8 38.8% 19 9 18.4% 9 10 20.4% 10

1 0.0% 0 2 0.0% 0 3 0.0% 0 4 0.0% 0 5 0.0% 0 6 2.0% 1 7 18.4% 9 8 38.8% 19 9 18.4% 9 10 20.4% 10 De bereikbaarheid van de praktijk De dagelijkse openingstijden van de praktijk? 1 0.0 0 2 0.0 0 3 0.0 0 4 0.0 0 5 0.0 0 6 2.0 1 7 18.4 9 8 38.8 19 9 18.4 9 10 20.4 10 Gemiddeld cijfer 8.4 De bereikbaarheid

Nadere informatie

Meld. seksueel misbruik. aan de commissie-samson

Meld. seksueel misbruik. aan de commissie-samson Meld seksueel misbruik aan de commissie-samson Help ons Mijn naam is Rieke Samson en ik wil je vragen om ons te helpen bij het onderzoek naar seksueel misbruik van kinderen en jongeren. Zelf ben ik voorzitter

Nadere informatie

plastraining voor kinderen adviezen voor ouders

plastraining voor kinderen adviezen voor ouders plastraining voor kinderen adviezen voor ouders Uw kind start met een plastraining op de polikliniek Kindergeneeskunde van het OLVG. Uw kind volgt de training omdat hij problemen heeft met zijn blaas.

Nadere informatie

Samenwerken aan Brandveiligheid

Samenwerken aan Brandveiligheid Gemeente Leiderdorp Gemeente Leiderdorp Wie zijn wij als Brandweer Hollands Midden? Wat mag u van ons verwachten en hoe zijn we aan elkaar verbonden? Samenwerken aan Brandveiligheid Missie Brandweer Hollands

Nadere informatie

De tijd die ik nooit meer

De tijd die ik nooit meer De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.

Nadere informatie

Ontdek in 10 minuten hoe uw e-mailmarketing beter kan. Vul de vragenlijst in en bekijk de resultaten.

Ontdek in 10 minuten hoe uw e-mailmarketing beter kan. Vul de vragenlijst in en bekijk de resultaten. WHITEPAPER Test uw e-mailmarketing Door senior e-mailmarketingadviseur Paul Knapp Ontdek in 10 minuten hoe uw e-mailmarketing beter kan. Vul de vragenlijst in en bekijk de resultaten. Deel I: Vragen over

Nadere informatie

Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen?

Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen? Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vorige week zijn we begonnen met voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het

Nadere informatie

Datum 27 oktober 2014 Onderwerp Antwoorden kamervragen over het toenemende aantal drugslabs in seniorenflats

Datum 27 oktober 2014 Onderwerp Antwoorden kamervragen over het toenemende aantal drugslabs in seniorenflats 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Hoofdstuk 3: Jij als leider!

Hoofdstuk 3: Jij als leider! Kijk eens in de spiegel Hoofdstuk 3: Jij als leider Elke dag als je opstaat, sta je waarschijnlijk een moment voor de spiegel. Misschien let je er niet meer bewust op, maar als je voor de spiegel staat

Nadere informatie

Les 4: De enquête van 1887

Les 4: De enquête van 1887 Les 4: De enquête van 1887 De enquête van 1887 Wat is een enquête? Men kan onderzoeken welk tv-programma het meest bekeken wordt, welke boeken het meest worden gelezen en welke soep een Nederlander de

Nadere informatie