guerrilla food De gids voor wildplukkers zoek, vind & eet!

Transcriptie

1 guerrilla food De gids voor wildplukkers zoek, vind & eet!

2 Remco van der Leij guerrilla food Zoek- en kookboek voor wildplukkers Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen

3 zoek, vind en eet! Als je een beetje oplet is buiten overal eten te vinden. En dat is echt niet heel anders dan het eten dat je in de supermarkt koopt. Van paddenstoel tot paardenbloem, van kastanje tot mossel, je kunt het allemaal in de buurt vinden. Ik noem het guerrilla food. Zoek, vind en eet! In stad, park, land of aan de kust. Met deze gids kijk je op een andere manier naar eten. Gebruik de zoekkalender op de volgende pagina's om elke maand iets in de natuur te vinden. De zoekacties zijn duidelijk omschreven en gaan vaak over alledaagse planten en dieren waarvan je geen idee hebt dat je die kunt eten. Heel leerzaam dus! Heb je gevonden wat je zoekt? Dan staat er ook een lekker en eenvoudig recept bij waarin dit ingrediënt de hoofdrol speelt. Helemaal niet moeilijk. Wel leerzaam en ontzettend lekker. De onderstaande icoontjes geven aan welke informatie je kunt vinden op de verschillende pagina s: = Zoek = Vind = Eet = Drink Veel plezier en eet smakelijk! Remco van der Leij Zuperzozial 5

4 zoekkalender jan feb mrt apr 8 Wilde mossel 14 Blaaswier 20 Berk 24 Koolzaad 30 Brandnetel 36 Paardenbloem 42 Veldzuring 46 Zeesla 52 Vlier 58 Alikruik 64 Duinroos 68 Dauwbraam 74 Klaver 78 Vlierbes 82 Rozenbottel 88 Eekhoorntjesbrood 94 Oester 100 Tamme kastanje 106 Noordzeegarnaal

5 mei jun jul aug sept okt nov dec

6 juli-maart WILDE MOSSELEN MET BAARD Waar en waarom Wilde mosselen groeien overal in Nederlands zeewater. Van de Waddenzee tot de Zeeuwse eilanden. Ze hechten zich aan rotsen en grote stenen die gebruikt worden voor dijken, pieren en strekdammen, maar ook aan palen in bijvoorbeeld jachthavens. Wilde mosselen zijn rijk aan eiwitten en een goed alternatief voor vlees. Daarbij hebben ze weinig nodig om lekker te smaken. Hun leven lang hebben ze vertoefd tussen allerlei zeewieren, zeesterren en ook krabbetjes. De smaak van de zee is zo aanwezig, daar kan geen ui, peterselie of scheut witte wijn tegen op. Eet ze daarom zo puur mogelijk. Hoe kom je eraan In het troebele Nederlandse zeewater is het lastig mosselen onder water te plukken. Wacht dus op laagtij en pluk ze dan van rotsen, pieren en strekdammen. Pluk de grote en laat de kleine zitten. Een volwassen mossel is tussen de vier en zes centimeter groot. Lang niet zo groot als de gekweekte mossel, maar klein is fijn; ze zijn verrukkelijk en vol van smaak. Let bij het plukken op de omgeving. Jachthavens kunnen misschien licht vervuild zijn. Pluk ze niet te dicht bij het zand, want dan zitten ze zelf ook vol met zand. Wanneer Het hele jaar door. Maar in de lente planten ze zich voort en is de smaak niet optimaal. Dus het is raadzaam om de reis naar zee niet tussen maart en pakweg juli te plannen. Houd wel goed de waterstand in de gaten. Check vooraf wanneer het eb is (bijvoorbeeld op getij.rws.nl) en zorg dat je er minimaal drie kwartier voordat het vloed wordt bent. Als het tij dan keert, ben jij klaar. Bewaren In een bak of pan, droog (niet in water), in de koelkast. Hoe eerder je ze eet, hoe lekkerder ze zijn; dan zit die zilte smaak van de zee er nog zo goed aan. Maar in de koelkast houden ze het wel een paar dagen uit. Wil je ze langer bewaren, of heb je te veel geplukt voor een maaltijd, kook ze dan zo snel mogelijk, haal de schaal eraf en vries ze in. Zo kun je een portie een aantal weken/maanden (afhankelijk van je vriezer) bewaren. Tip De grootste mosselen zitten aan de onderkant van rotsen, beschut tegen de golfslag 11

7 gf binnenwerk 6.indd :36

8 gf binnenwerk 6.indd :37

9 MEI grasbermburger Waar en waarom Zuring (in de volksmond ook wel zurkel genoemd) is een veldplant die overal in Nederland voorkomt, maar de voorkeur geeft aan de wat drassigere gebieden zoals polders. Er bestaan wel tweehonderd soorten, maar niet elke zuring is lekker of eetbaar. Een veelvoorkomende, makkelijk te herkennen soort is veldzuring; een plant die, zoals de naam al doet vermoeden zuur is. Hij is familie van de rabarber en bevat veel ijzer en vitamine C, maar ook een betrekkelijk hoog gehalte oxaalzuur (onttrekt calcium aan het lichaam, dus net als rabarber met mate eten). Het zuur van veldzuring helpt de spijsvertering bij vet eten. Ideaal dus voor op een hamburger! En lekker. Hoe kom je eraan Veldzuring groeit vaak tussen fluitenkruid en boterbloemen en is herkenbaar aan de lange rode stelen waar rode bloemetjes en weinig kleine bladeren aan groeien. Hij is 50 à 75 centimeter hoog. Pluk de bladeren en bloemen. Op de steel kun je kauwen, dat geeft een friszure smaak vast weleens gedaan als kind? De vergissing met de oneetbare waterzuring maak je gelukkig niet snel. Deze groeit langs oevers, heeft bladeren zo groot als een hand en is veel hoger, maximaal twee meter. Maar, zoals met alles uit de natuur: bij twijfel niet plukken. Wanneer Medio mei bloeit de zuring. Bewaren Een paar dagen in de koelkast. Tip De bladeren en bloemen doen het ook heel goed in een frisse salade. 45

10 DAUW- BRAAM Waar In de duinen rijk aan Vitamine C

11 RUBUS CAESIUS Matblauwe vrucht met naaldachtige zachte stekels Wanneer Augustus-september plukken Alleen de rijpe, voorzichtig lostrekken smaak Iets zurig

12 augustus-september DUIN- & DAUWBRAAM Waar en waarom Bramen vind je langs verwilderde stukken land, bosranden en treinsporen. Ze groeien aan grote struiken met veel uitlopers en takken. Misschien wel leuker is het zoeken naar de dauwbraam, ook wel duinbraam genoemd. Deze groeit in de duinen. De struik is lager, wat het plukken eenvoudiger maakt. De vruchten zijn prachtig mat van kleur, alsof er een laagje dauw op ligt. Vandaar de naam! Hoe kom je eraan Dauwbraam groeit niet ver van zee in de open duinen. De gewone braam groeit elders in het land. Pluk je aan het spoor, houd dan wel gepaste afstand tot de rails. Voor het plukken is het aan te raden een lang hemd te dragen want de struik heeft doornachtige takken. En pluk niet te laag en zeker niet aan de randen van smalle (vossen)paadjes; vossen kunnen tegen de struiken hebben geplast en via hun urine kan je besmet raken door een lintworm. Dat kan erg gevaarlijk zijn. Wanneer Vanaf midden zomer rijpen de wilde bramen van groen naar rood tot een sappige paarse vrucht. Laat de onrijpe bramen hangen, die kan je een week later plukken. Bewaren Laat de bramen een half uurtje liggen op een theedoek zodat de beestjes tijd hebben om ertussenuit te kruipen. Was de bramen en eet ze direct op of vries ze in voor later. Tip Beetje bukken bij het plukken en je ontdekt de rijpste bramen onder het bladerdek. 71

13 gf binnenwerk 6.indd :38

14 zoek, vind en eet! Eten zelf verzamelen in bos, weiland of park: wildplukken, of beter gezegd, Guerrilla Food is helemaal hip. In deze gids voor wildplukkers vind je 20 planten en dieren waarvan je niet wist dat je ze gewoon kunt eten! Gewoon uit je eigen tuin en bij jou in de buurt. Van mossels en paardenbloemen, tot berkensap en vlierbloesem Met praktische informatie én recepten Met handige seizoenskalender ISBN: NUR 440 Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen