Kwaliteit Programmabegroting

Transcriptie

1 Kwaliteit Programmabegroting Rkc Staphorst Rekenkamercommissie Staphorst Bregien Goosselink Secretaris / onderzoeker rekenkamercommissie b.goosselink@dalfsen.nl

2 Inhoudsopgave Bestuurlijke Nota 1 1 Onderzoeksverantwoording / Aanleiding / Doelstelling en vraagstelling / Onderzoeksuitvoering / Leeswijzer 3 2 Conclusies en aanbevelingen / Conclusies / Aanbevelingen 7 3 Reactie college van B&W 8 4 Nawoord rekenkamercommissie 9 Nota van bevindingen 10 1 Begrotingscyclus Staphorst / Kaders voor de inrichting van de begrotingscyclus / Functioneren begrotingscyclus in de praktijk / Rolinvulling raad bij de begrotingscyclus 15 2 Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme / Programmadoelen / Relatie met inhoudelijke beleidskaders / Verantwoordings- en voortgangsinformatie / Oordeel over kwaliteit van dit programma 25 3 Ruimte en Wonen / Programmadoelen / Relatie met inhoudelijke beleidskaders / Verantwoordings- en voortgangsinformatie / Oordeel over kwaliteit van dit programma 34 Bijlagen 35 Bijlage 1. Onderzoeksvragen 35 Bijlage 2. Bronnen 36 Bijlage 3. Vermelding beleidskaders Ruimte en Wonen 37 Rapport / Kwaliteit Programmabegroting i

3 Rapport / Kwaliteit Programmabegroting ii

4 Bestuurlijke Nota Rapport / Kwaliteit Programmabegroting 1

5 1 Onderzoeksverantwoording 1.1 / Aanleiding De gemeenteraad heeft in het presidium van 5 april 2012 aangegeven dat het gewenst is dat er onderzoek wordt gedaan naar de vraag hoe SMART de begroting is. Ook wil de raad graag weten of zij nog beter kan sturen op de programmabegroting. Naar aanleiding van deze vraag heeft de rekenkamercommissie besloten een onderzoek uit te voeren naar de kwaliteit van de programmabegroting. 1.2 / Doelstelling en vraagstelling Op basis van deze doelstelling is de rekenkamercommissie gekomen tot een vijftal hoofdvragen. Deze hoofdvragen zijn vervolgens vertaald in een aantal deelvragen. In bijlage 1 treft u een overzicht van alle hoofd- en deelvragen. Hoofdvragen 1. Hoe SMART is de begroting? 2. In hoeverre geeft de programmabegroting 2011 heldere kaders voor sturing door de raad? 3. In hoeverre wordt gerapporteerd over de voortgang en het doelbereik van de programma s? 4. Weet de raad tijdens en aan het eind van het kalenderjaar wat de mate van realisatie van de programma s is? 5. Kan dat proces beter, waarmee wordt bedoeld of de raad nog scherpere politieke keuzes kan maken. 1.3 / Onderzoeksuitvoering Het onderzoek is uitgevoerd door de secretaris / onderzoeker van de rekenkamercommissie. Zij is hierbij ondersteund door een onderzoeker van onderzoeksbureau Necker van Naem. Het onderzoek is uitgevoerd op basis van dossieranalyse en een aantal interviews. In bijlage 2 treft u een overzicht van de geraadpleegde bronnen en personen. De rekenkamercommissie heeft zich in dit onderzoek gericht op de kwaliteit van de programmabegroting. Daartoe heeft zij allereerst de begrotingscyclus in kaart gebracht en de kaders zoals die voor de inrichting van de begrotingscyclus zijn vastgesteld. Vervolgens heeft de rekenkamercommissie een verdiepingsslag gemaakt: voor twee programma s uit de begroting heeft de rekenkamercommissie nader in beeld gebracht op welke wijze de sturingsinformatie in de programmabegroting tot stand komt en wat de kwaliteit is van deze informatie (zie hierna voor de selectie van programma s). Hierbij heeft de rekenkamercommissie zowel gekeken naar 2011 als naar Tenslotte is ook de programmabegroting 2013 in de rapportage betrokken. Selectie programma s Voor de verdiepingsslag heeft de rekenkamercommissie twee programma s geselecteerd. De selectie is tot stand gekomen aan de hand van de volgende selectiecriteria. / Spreiding over de beleidsterreinen / Spreiding over de afdelingen / Het programma moet de samenleving direct raken / Het programma moet van enige financiële omvang zijn Rapport / Kwaliteit Programmabegroting 2

6 / Er is sprake van gemeentelijke invloed op het programma Op basis van deze selectiecriteria zijn de volgende programma s uit de begroting geselecteerd: / Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme / Ruimte en Wonen Wederhoor Op basis van de bevindingen uit de dossierstudie en interviews hebben de onderzoekers een conceptrapport opgesteld. Dit betrof een Nota van Bevindingen. Medio augustus 2013 is de ambtelijke organisatie in de gelegenheid gesteld om de rapportage te controleren op feitelijke juistheid. Vervolgens zijn conclusies en aanbevelingen opgesteld. Het rapport inclusief conclusies en aanbevelingen is op 14 oktober 2013 aan het college van B&W voorgelegd voor een bestuurlijke reactie. Op XX heeft de rekenkamercommissie haar eindrapport vastgesteld. 1.4 / Leeswijzer Dit rapport bestaat uit conclusies en aanbevelingen en een Nota van Bevindingen. In hoofdstuk 1 van de Nota van Bevindingen beschrijft de rekenkamercommissie de (kaders voor de) begrotingscyclus in de gemeente Staphorst. In hoofdstuk 2 gaat de rekenkamercommissie in op het programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme. In hoofdstuk 3 komt het programma Ruimte en Wonen aan bod. In het rapport is ook de reactie van het college van B&W opgenomen. Rapport / Kwaliteit Programmabegroting 3

7 2 Conclusies en aanbevelingen 2.1/ Conclusies De hoofdvragen van dit onderzoek richtten zich hoofdzakelijk op de mate waarmee de raad met de begroting een instrument in handen heeft om kaders te stellen en de voortgang te monitoren en hoe de raad hier invulling aan geeft. De rekenkamercommissie heeft de volgende zes conclusies getrokken. Conclusie 1: Jaarlijks wordt veel tijd en aandacht besteed aan het opstellen van de P&C begrotingsdocumenten, vooral door de afdeling financiën. Allereerst stelt de rekenkamercommissie vast dat de ambtelijke organisatie en het college de afgelopen jaren stevig hebben ingezet op de ontwikkeling van de P&C begrotingscyclus. Zo is in 2008 het werken met de kadernota ingevoerd, heeft er in 2012 een wijziging plaatsgevonden in de wijze waarop de prioriteiten worden weergegeven en heeft het college bij de uitwerking van het coalitieprogramma besloten terug te gaan tot één bestuursrapportage per jaar. De rekenkamercommissie concludeert ook dat de raad bij deze ontwikkelingen nauwelijks actief betrokken is geweest. Conclusie 2: Op beleidsniveau is de P&C- begrotingscyclus moeilijk te volgen De rekenkamercommissie concludeert als tweede dat op beleidsniveau de P&C begrotingscyclus moeilijk te volgen is. Dit komt in verschillende aspecten naar voren: / De begroting biedt geen integraal overzicht van de doelen die de gemeente nastreeft. Bij het opstellen van de programmabegroting 2012 is er voor gekozen enkel de prioriteiten uit het coalitieprogramma op te nemen. Hiermee biedt de begroting alleen inzicht in de prioriteiten zoals die door de coalitie gesteld zijn. / Een heldere koppeling tussen programmabegroting en beleidsnota s ontbreekt. De P&C documenten bieden geen eenduidig overzicht van de vigerende beleidskaders per beleidsterrein (het overzicht op de website en de beleidskaders zoals benoemd in de programmabegroting komen niet overeen). Dat maakt het niet duidelijk wat nu de vigerende beleidskaders zijn en hoe deze zich verhouden tot de prioriteiten als benoemd in de programmabegroting. / Bij de doelen in de P&C documenten wordt vervolgens ook geen expliciete verbinding gelegd met inhoudelijke beleidsnota s, wat maakt dat de (doelstellingen uit de) beleidsnota s en de programmabegroting niet één op één vergelijkbaar zijn. Dat maakt het lastig via de begroting de voortgang van het (achterliggende) beleid te monitoren. / De wijze waarop doelen geformuleerd zijn, maakt het ingewikkeld te volgen welke resultaten er zijn. Overigens ziet de rekenkamercommissie hierin wel een verbetering en zijn de doelen in de programmabegroting 2012 en 2013 concreter omschreven dan in Daarom kan er ook een betere monitoring plaatsvinden. / Daarnaast concludeert de rekenkamercommissie dat binnen de ambtelijke organisatie de begroting weinig sturingswaarde heeft. Er wordt geen koppelingen gelegd tussen de begroting en bijvoorbeeld afdelingsplannen of urenregistratie. De koppeling met inhoudelijke beleidsnota s wordt beschouwd als de verantwoordelijkheid van inhoudelijke afdelingen. In de praktijk is de koppeling tussen programmabegroting en rekening en inhoudelijke beleidsnota s niet altijd helder en herleidbaar. De begroting wordt meer beschouwd als een verplichting, dan als een instrument waarmee raad, college en Rapport / Kwaliteit Programmabegroting 4

8 ambtelijke organisatie gezamenlijk de prioriteiten voor het komend jaar bepalen. Conclusie 3: Het is moeilijk om in de begroting de financiële consequenties van de inhoudelijke beleidskeuzes te volgen. In de derde plaats concludeert de rekenkamercommissie dat het moeilijk is om in de begroting de financiële consequenties van inhoudelijk beleidskeuzes te volgen. Dat is onder meer gevolg van: / Dat de doelen worden weergegeven aan de hand van de prioriteiten uit het coalitieprogramma en inzicht in de financiën wordt gegeven op kostenplaatsniveau. Daar waar bij inhoudelijke doelen wordt geprobeerd op hoofdlijnen informatie te verstrekken, wordt ten aanzien van de financiën de informatie juist op detailniveau verstrekt. Dit komt zeer waarschijnlijk voort uit de keuze van de raad om vooral op financiën te sturen. / Het feit dat de inhoudelijke doelen worden gesteld aan de hand van de prioriteiten van het coalitieprogramma. Daarmee worden alleen een aantal prioriteiten uit het coalitieprogramma benoemd en biedt de begroting geen inzicht in al het bestaande beleid waaraan uitvoering wordt gegeven. In de financiële component van een programma worden echter alle kosten meegenomen, zowel de kosten die gemoeid zijn met de uitvoering van bestaand beleid als de uitvoering van prioriteiten. In financiële zin wordt hierin geen onderscheid gemaakt. Dit maakt dat een koppeling tussen inhoudelijke doelen en financiën moeilijk gelegd kan worden. / Dat geldt in zekere zin ook voor de kadernota. Daarin wordt nieuw beleid opgenomen in de Lijst van Investeringen. Op die manier is snel inzichtelijk wat de kosten zijn die met nieuwe investeringen gemoeid zijn. Investeringen worden daarin echter per afdeling weergegeven, niet per prioriteit of per programma. Dat maakt het complex om via de kadernota te volgen aan welke beleidsdoelstellingen nieuwe investeringen bijdragen. Conclusie 4: Jaarrekening en begroting sluiten op elkaar aan In de vierde plaats concludeert de rekenkamercommissie dat de begroting en jaarrekening qua structuur en opbouw goed op elkaar aansluiten. Omdat in de begroting de koppeling met inhoudelijke beleidsnota s en met de financiën nog niet gelegd is, is dit ook in de jaarrekening nog niet terug te vinden. Over de financiën wordt in de jaarstukken 2012 op hoofdlijnen gerapporteerd. De totale kosten van het programma worden weergegeven. Hierbij worden geraamde en gerealiseerde kosten naast elkaar gezet. In tegenstelling tot de jaarstukken 2011 is het in 2012 dus mogelijk om de voortgang van het programma ten opzichte van de raming te volgen. Vervolgens worden de belangrijkste verschillen tussen realisatie en raming uiteengezet. Dit laatste gebeurt aan de hand van producten, bijvoorbeeld hogere kosten interim manager (product Oudh/Mus), of lichtmasten VV Staph. N.t.v. res. z. best (product 530/1). 1 Er wordt echter geen uitleg gegeven waarom die kosten voor de interim manager hoger uitvielen of er kosten nodig waren ten behoeve van lichtmasten. 1 Jaarstukken 2012, programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme, p. 50. Rapport / Kwaliteit Programmabegroting 5

9 Conclusie 5: De raad kan meer sturen op de inrichting van de P&C begrotingscyclus Belangrijke kaderstelling ten aanzien van het sturend vermogen van de gemeenteraad, bestaat uit de inrichting van de P&C begrotingscyclus. De rekenkamercommissie concludeert dat de raad hierbij meer aan het stuur kan zitten, dan hij tot nog toe deed: / Zo is de wijze waarop er in de praktijk invulling wordt gegeven aan de P&C begrotingscyclus, niet conform de door de raad vastgestelde kaders in de financiële verordening. In het verleden werden er jaarlijks twee bestuursrapportages opgesteld; één in het voorjaar, één in het najaar. Dit is ook de werkwijze zoals opgenomen in de financiële verordening. In 2011 heeft het college besloten dit terug te brengen naar één bestuursrapportage per jaar. In 2012 is voor het eerst één bestuursrapportage uitgebracht en in 2013 als bijlage van de kadernota. Het uitbrengen van één bestuursrapportage is ook niet conform de eigen financiële verordening, die voorschrijft dat er twee bestuursrapportages moeten worden opgesteld. / Bij de programmabegroting van 2012 heeft zich een wijziging voorgedaan door in de begroting niet alle beleidsdoelen op te nemen, maar deze te beperken tot de prioriteiten zoals gesteld in het coalitieprogramma. De raad is, voor zover de rekenkamercommissie heeft kunnen vaststellen, niet actief bij deze wijziging betrokken. Gelet op de kaderstellende rol van de raad ten aanzien van de inrichting van de P&C begrotingscyclus, en gelet op de consequenties van deze keuze voor de sturingsmogelijkheden van de raad, was het betrekken van de raad op zijn plaats geweest. Overigens stelt de rekenkamercommissie ook vast dat hier door de raad geen vragen over zijn gesteld. Conclusie 6: Raad hanteert geen eenduidige wijze van behandeling van de P&C begrotingscyclus In de zesde plaats concludeert de rekenkamercommissie dat de raad geen eenduidige wijze van behandeling van de begrotingscyclus hanteert en hier ook geen afspraken over heeft gemaakt: / Zo valt bij de behandeling van de programmabegroting 2013 op dat fracties op verschillende manieren de behandeling van de programmabegroting voor zich zien. Sommige fracties geven een algemene beschouwing, andere fracties zijn van mening dat algemene beschouwingen plaatsvonden bij de behandeling van de kadernota / In de raad ligt het zwaartepunt van de begrotingsbehandeling op de financiële, boekhoudkundige kant. Door sommige betrokkenen wordt de begrotingsbehandeling geduid als een technische exercitie, waarbij met name financieel specialisten aan zet zijn. Dit is niet in lijn met de gedachte achter de invoering van de programmabegroting, die juist bedoeld is om op hoofdlijnen en doelbereik te kunnen sturen. Rapport / Kwaliteit Programmabegroting 6

10 Tot slot stelt de rekenkamercommissie vast: / De benaming van de documenten niet eenduidig is; / Dat de kadernota s en bestuursrapportages via de gemeentelijke website niet beschikbaar zijn. Op de gemeentelijke website, bij visie en beleid, zijn wel de programmabegrotingen en jaarstukken beschikbaar, maar enkel de kadernota / Via het gemeentelijk raadsinformatiesysteem zijn wel de raadsvergaderingen terug te luisteren waarin documenten behandeld zijn, en ook begeleidende raadsvoorstellen zijn beschikbaar, maar de kadernota of de bestuursrapportage zelf zijn niet raadpleegbaar. 2.2/ Aanbevelingen 1. Sta als raad expliciet stil bij de wijze waarop inrichting gegeven moet worden aan de P&C begrotingscyclus De (inrichting van) de P&C begrotingscyclus behoort tot één van de belangrijkste kaderstellende mogelijkheden van de raad. De ambtelijke organisatie en het college hebben in de afgelopen jaren ingezet op de ontwikkeling van de P&C begrotingscyclus. De rekenkamercommissie beveelt dan ook aan om naar aanleiding van dit onderzoek als raad nog eens expliciet stil te staan bij de inrichting van de P&C begrotingscyclus en de wijze waarop de raad daar invulling aan wil geven. 2. Kies er als raad voor om zowel inhoudelijk als financieel op hoofdlijnen te sturen De raad stuurt nu vooral op financieel detailniveau. Wij bevelen de raad aan om zowel financieel als inhoudelijk op hoofdlijnen te sturen. De conclusies uit dit onderzoek kunnen daarbij als agendapunten worden meegenomen. 3. Zorg ervoor dat de nieuwe raad straks voldoende bagage heeft om met het college af te spreken hoe de P&C begrotingscyclus wordt ingericht De raad heeft recentelijk, ten aanzien van de bestuursrapportage, bij het college aangedrongen de bestuursrapportage en de begroting zoveel mogelijk te integreren. De wethouder heeft hierbij aangegeven dat dit zal gebeuren bij de behandeling van de volgende P&C begrotingscyclus. De rekenkamercommissie acht het hierbij van belang om de nieuwe raad die dan aan het roer staat, voldoende te equiperen om over de inrichting van de begrotingscyclus met het college verder te spreken. Een instrument dat daarvoor ingezet zou kunnen worden is het aanbieden van een workshop. Desgewenst is de rekenkamercommissie graag bereid op basis van dit onderzoek een workshop te verzorgen of hier een bijdrage aan te leveren. Rapport / Kwaliteit Programmabegroting 7

11 3 Reactie college van B&W P.M. Rapport / Kwaliteit Programmabegroting 8

12 4 Nawoord rekenkamercommissie P.M. Rapport / Kwaliteit Programmabegroting 9

13 Nota van bevindingen Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 10

14 1 Begrotingscyclus Staphorst 1.1 / Kaders voor de inrichting van de begrotingscyclus Financiële verordening Naast het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV), die uiteraard van toepassing is op de inrichting van de begrotingscyclus, is de Financiële Verordening gemeente Staphorst 2009 van toepassing. Met het vaststellen van de Financiële Verordening, op 3 november 2009, heeft de gemeenteraad kaders gesteld met betrekking tot de inrichting van de begrotingscyclus. In kader 1.1 is opgenomen wat er in de financiële verordening is vastgelegd. Kader 1.1 Bepalingen over inrichting begrotingscyclus in Financiële Verordening 2 In de Financiële Verordening is onder meer bepaald dat: / De raad bij aanvang van de nieuwe raadsperiode de programma s voor een programmabegroting vaststelt; / De raad stelt voor 15 november de programmabegroting vast; / Het college op basis van de meicirculaire een kadernota opstelt met een voorstel voor het beleid en de financiële kaders van de ontwerpbegroting. De raad stelt de kadernota vast in de laatste vergadering voor het zomerreces; / Het college de raad tussentijds informeert door middel van twee bestuursrapportages: viermaandsrapportage (1e berap, aan de raad aangeboden voor 31 juli) negenmaands-rapportage (2e berap, aan de raad aangeboden voor 31 december); / De inrichting van de bestuursrapportage aansluit bij de programma-indeling van de begroting en ingaat op: / Afwijkingen ten opzichte van de programmabegroting, zowel wat betreft financiële middelen, als wat betreft inspanningen en resultaten; Stand van zaken in de voortgang van het Bestuurskader; Voortgang van de uitvoering van investeringswerken. / Het college voor 31 mei de gecontroleerde jaarstukken, inclusief accountantsverklaring aan de raad aanbiedt. / In de jaarstukken legt het college verantwoording af over de uitvoering van de programma s. hierbij geeft het college aan: Wat is bereikt; Welke goederen en diensten zijn geleverd; Wat de kosten zijn; Hoe de resultaten zich verhouden tot de in de begroting gestelde doelen. Bij de behandeling van de financiële verordening in de commissie en in de raad, worden vragen gesteld over de behandeling van de kadernota in de laatste vergadering voor het zomerreces. Door een aantal fracties wordt er onder meer op aangedrongen dat het college zich hierbij niet laat vastpinnen op de laatste vergadering voor het reces, maar dat behandeling voor het zomerreces zal plaatsvinden. Door de wethouder wordt dit toegezegd. 3 In het dictum van de financiële verordening is dit niet aangepast. 2 Financiële Verordening gemeente Staphorst 2009, inwerkingtreding d.d. 1 november Audioverslag raadsvergadering d.d. 3 november 2009, agendapunt 10. Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 11

15 Geen andere kaders De raad heeft met betrekking tot de inrichting van de begrotingscyclus, geen andere kaders vastgesteld dan de Financiële Verordening. Intern zijn er wel aanvullende kaders of richtlijnen van toepassing op de inrichting en het functioneren van de begrotingscyclus. Deze wordt alleen ter kennisgeving aan de raad gestuurd. 1.2 / Functioneren begrotingscyclus in de praktijk In de praktijk bestaat de begrotingscyclus in Staphorst uit de volgende documenten: / Kadernota / Begroting / Najaarsbestuursrapportage / Jaarrekening / Managementrapportage (deze is voor intern gebruik) Kadernota Het werken met een kadernota is ingevoerd in Er heeft geen formele besluitvorming plaatsgevonden over de keuze te gaan werken met een kadernota. Wel is de kadernota in 2009 opgenomen in de financiële verordening. Uit de toelichting op de gemeentelijke website, blijkt dat het college twee redenen had om te gaan werken met een kadernota: / De raad stelt vooraf de kaders Tot dit jaar was het gebruik dat de begroting en dus het te voeren beleid in november door de raad werd besproken en vastgesteld. De praktijk wijst uit dat de mogelijkheden om dit aan te passen niet zo groot zijn omdat de begroting dan min of meer is dichtgetimmerd. De gemeenteraad krijgt nu gelegenheid vooraf te besluiten. Wat wil de raad: wel, niet, anders, eerder of later. Het college verwerkt dit dan in de begroting. 4 / Verbetering inzichtelijkheid van het meerjarenbeleid Door deze kadernota krijgt het meerjarenbeleid de aandacht die het moet hebben. Dat is nodig omdat de voorschriften een sluitende meerjarenbegroting verplicht stellen en doordat er de komende jaren een aantal grote investeringen staan gepland waarvoor dekking moet zijn. 5 De eerste kadernota was de kadernota (kadernota 2008). Deze is in de raad behandeld op 19 en 23 juni Voor het begrotingsjaar 2010 is geen kadernota opgesteld. Voor zover de rekenkamercommissie heeft kunnen vaststellen, heeft hierover geen afstemming met de raad plaatsgevonden. Betrokkenen geven aan dat een lastig punt bij de kadernota is, dat deze nog niet alle relevante informatie bevat. Dit omdat op het moment van opstellen van de kadernota, nog niet alle relevante informatie (met name de juni-circulaire) beschikbaar is. Om die reden heeft de portefeuillehouder financiën samen met de afdeling financiën eind 2012 een voorstel uitgewerkt waarin de kadernota, net na de zomer behandeld zou moeten worden. Het college zag echter weinig meerwaarde in dit voorstel. 4 Geraadpleegd d.d. 28 maart Geraadpleegd d.d. 28 maart Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 12

16 Hiervoor had het college twee argumenten: / De afgelopen jaren is stap voor stap toegewerkt naar een betere stroomlijning van het begrotingsproces. De raad en de organisatie zijn net gewend aan de kadernota vóór de zomer; / Als de kadernota pas na de zomer behandeld wordt, komt de behandeling van kadernota en begroting wel erg dicht bij elkaar te liggen. Dit is bezwaarlijk, omdat er dan te weinig ruimte is om nog aanpassingen te kunnen doen in de begroting. Het brengt bovendien het risico met zich mee dat kadernota en begroting een duplicaat van elkaar worden. Dit voorstel is in het college besproken, het voorstel is niet aan de raad voorgelegd. Begroting en jaarrekening De programmabegroting en jaarrekening zijn ingedeeld in tien beleidsprogramma s en zeven paragrafen. 6 Die indeling is in de loop der jaren hetzelfde gebleven. In de beleidsprogramma s worden vervolgens per programma een aantal hoofddoelstellingen geformuleerd. Deze worden vervolgens uitgewerkt in een aantal prioriteiten en activiteiten (zie ook de hoofdstukken 2 en 3, waarin twee programma s worden omschreven). Wijziging in weergave prioriteiten Bij de programmabegroting 2012 heeft er een wijziging plaatsgevonden van de wijze waarop de prioriteiten worden weergegeven. Vanaf die begroting worden in de beleidsprogramma s de prioriteiten zoals opgenomen in het coalitieprogramma [N.B.: het coalitieprogramma kent dezelfde thematische indeling als de programma-indeling in de programmabegroting]. Deze wijziging is gedaan op voorstel van het college en de ambtelijke organisatie (afdeling financiën). Het college heeft de raad hierover geïnformeerd in de programmabegroting Daarin merkt het college het volgende op: met als doel uw raad te ondersteunen in het beoordelen van het te voeren beleid heeft het onderdeel wat doen wij daarvoor? in de programmabegroting een inhoudelijke wijziging ondergaan. Het coalitieprogramma en de uitwerking hiervan in het collegeprogramma vormen de basis. Wij menen door deze aanpassing dat de informatiewaarde wordt verbeterd en de kaderstellende en controlerende rol van uw raad versterkt. 7 Voor zover de rekenkamercommissie heeft kunnen vaststellen is de raad niet vooraf bij deze wijziging betrokken. Gevolg van deze wijziging is dat de programmabegroting vooral ingaat op bestuurlijke prioriteiten (zoals vastgelegd in het collegeprogramma) en veel minder op bestaand beleid. Ten aanzien van de financiën wordt in de programmabegroting onder het kopje wat mag het kosten overigens wel ingegaan op bestaand beleid. De financiële consequenties van prioriteiten zijn weergegeven onder het kopje investeringen. Ambtelijk wordt aangegeven dat als een prioriteit leidt tot een investering het navolgbaar is via krediet, nacalculatie en monitoring. In de rekening 2012 legt het college verantwoording af over de gestelde prioriteiten. Daarbij wordt ingegaan op de prioriteiten zoals opgenomen in het Coalitieakkoord en wordt tevens ruimte geboden aan prioriteiten anders dan uitvoering van Coalitieprogramma. 8 6 Het betreft de volgende 10 programma s: 1. Algemeen bestuur en organisatie; 2. Openbare orde en veiligheid, 3. Ondernemen, 4. Verkeer, Openbare Ruimte en Water, 5. Leren en Leven, 6. Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken, 7. Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme, 8. Ruimte en Wonen, 9. Financiën en Belastingen, 10. Algemene dekkingsmiddelen. En de volgende 7 paragrafen: 1. Weerstandsvermogen, 2. Onderhoud van kapitaalgoederen, 3. Financiering, 4. Bedrijfsvoering, 5. Verbonden partijen, 6. Grondbeleid, 7. Lokale heffingen. 7 Programmabegroting , slotopmerkingen, p Bijvoorbeeld Jaarstukken 2012, programma 7, Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme, p. 49. Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 13

17 Voor de kadernota geldt hetzelfde. Ook die kent dezelfde indeling in programma s en geeft vervolgens per programma de bestuurlijke prioriteiten zoals opgenomen in het Coalitieakkoord. Mocht er invulling gegeven worden aan een prioriteit die niet was opgenomen in het Coalitieakkoord, dan wordt dit vermeld. 9 Bestuursrapportages In het verleden werden er jaarlijks twee bestuursrapportages opgesteld; één in het voorjaar, één in het najaar. Dit is ook de werkwijze zoals opgenomen in de financiële verordening. Bij de uitwerking van het coalitieprogramma heeft het college besloten uitvoering te gaven aan - de beleving bij de raad om de informatie te beperken tot hoofdlijnen en - de administratieve lastendruk bij de organisatie te verminderen. Om deze redenen heeft het college besloten de bestuursrapportage terug te brengen naar één per jaar. In 2012 is voor het eerst 1 bestuursrapportage uitgebracht en in 2013 als bijlage bij de kadernota. Het uitbrengen van één bestuursrapportage is niet conform de eigen financiële verordening. Bij de behandeling van de najaarsrapportage, eind 2012, heeft de raad zijn ongenoegen geuit over het feit dat de najaarsrapportage (en de cijfers die daarin staan), pas ná de begroting beschikbaar komen. De raad heeft het college vervolgens verzocht uit te zoeken of het niet mogelijk is de bestuursrapportage vóór de begrotingsbehandeling beschikbaar te stellen. Naar aanleiding hiervan heeft het college gekeken of dit mogelijk was. Op 30 januari 2013 heeft de ambtelijke organisatie hierover advies uitgebracht aan het college, namelijk dat behandelen van de bestuursrapportage vóór de begrotingsbehandeling niet mogelijk is. Argument dat hiervoor gegeven wordt, is dat het praktisch niet realiseerbaar is, omdat het zou betekenen dat de bestuursrapportage uiterlijk 8 oktober in de raad zou moeten liggen. Dat betekent dat de bestuursrapportage voorafgaand aan het zomerreces moet worden opgesteld en bestuurlijk vastgesteld. Dit zou betekenen dat afwijkingen in urenramingen en andere relevante budgetafwijkingen niet meegenomen kunnen worden, met als gevolg dat in december alsnog een rapportage dient te worden vastgesteld. 10 Het advies over het vervroegen van de bestuursrapportage, maakt deel uit van de voorstel over de doorontwikkeling van de planning&control-cyclus Dit advies is ter besluitvorming aan het college voorgelegd. Het college heeft het voorstel vervolgens ter kennisname aan de raad voorgelegd. In de raadsvergadering van 26 februari 2013 wordt door één van de raadsleden voorgesteld dit voorstel te agenderen voor de volgende raadsvergadering. 12 Dit gebeurt in de raadsvergadering van 9 april Daarin geven verschillende fracties aan eraan te hechten dat de gegevens uit de bestuursrapportage voor de begrotingsbehandeling beschikbaar komen. Uiteindelijk zegt de wethouder toe dat, met behoud van de huidige P&C begrotingscyclus, wordt gekeken waar meer integratie van documenten plaats kan vinden. Dit zal gebeuren bij de behandeling van de volgende P&C-cyclus, dat zal zijn na de komende verkiezingen in maart Kadernota 2013 Het meest recente document uit de begrotingscyclus is de kadernota In het eerste hoofdstuk van die kadernota valt te lezen: Dit jaar wordt de informatie op een iets hoger abstractieniveau gepresenteerd dan gebruikelijk. Dit heeft twee redenen: / In de eerste plaats is aan de situatie van onduidelijkheid en onzekerheid, zoals benoemd in de kadernota 2012, weinig veranderd. Onbekend zijn de gevolgen van het zogenaamde lente-akkoord, het sociaal akkoord, de onduidelijkheid over de uitvoering van die decentralisatie en de uitkomst van de mei-circulaire. Dat gegeven heeft ons college dit jaar bij het uitwerken van financiële 9 Een voorbeeld hiervan is de prioriteit Breedtesport, Programma 7, Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme, Kadernota 2013, p Adviesnota B&W, Planning&control-cyclus 2013, d.d. 30 januari Vastgesteld in college d.d. 5 februari Advies voor het MT, Doorontwikkeling P&C-cyclus, (ADV / ), d.d. 28 januari Audioverslag raadsvergadering d.d. 26 februari Audioverslag raadsvergadering d.d. 9 april 2013, agendapunt 11. Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 14

18 analyses, scenario(s) en voorstellen in het bijzonder bemoeilijkt. In deze nota is noodzakelijkerwijs gewerkt met aannames. Uw raad wordt gevraagd deze nota in dat perspectief te lezen. / In de tweede plaats komen we tegemoet aan het signaal vanuit uw raad om ten dienste van het streven het proces van kaderstelling steeds verder te verbeteren. De informatie niet op detailniveau, maar op hoofdlijnen te presenteren. 14 In hoofdstuk 2 van de Kadernota wordt een samenvatting gegeven en worden voorstellen voor beleidskeuzes gegeven. In hoofdstuk 3 worden de beleidsontwikkelingen voor de periode geschetst. Daarin wordt de raad onder andere aangespoord zich uit te spreken over de vraag wat voor gemeente willen wij zijn?. Een visie op het type gemeente dat Staphorst wil zijn, kan een basis vormen voor een beleidsmatige benadering van (bezuinigings)maatregelen. 15 Het aantreden van de nieuwe raad, in 2014, zou hierbij een natuurlijk moment vormen op hieraan invulling te geven. Totstandkoming kadernota, begroting en jaarrekening Bij het opstellen van de kadernota s, begrotingen en jaarrekeningen is een grote rol weggelegd voor de afdeling financiën. Uit interviews is duidelijk geworden dat de betrokkenheid van andere afdelingen beperkt is. Voor het opstellen van de kadernota, begroting en jaarrekening wordt de verantwoordelijke afdeling gevraagd informatie aan te leveren en een format in te vullen. Het is voor betrokkenen niet altijd duidelijk wat de afdeling financiën met die informatie doet. De mogelijkheid bestaat dat de afdeling financiën zonder afstemming met de verantwoordelijke afdeling wijzigingen in de tekst aanbrengt. Intern, binnen de organisatie, worden kadernota, begroting en rekening niet als een sturingsinstrument ervaren. Ook ligt er geen koppelingen tussen de begroting en bijvoorbeeld afdelingsplannen of urenregistratie. De koppeling met inhoudelijke beleidsnota s wordt beschouwd als de verantwoordelijkheid van inhoudelijke afdelingen. In de praktijk is de koppeling tussen programmabegroting en rekening en inhoudelijke beleidsnota s niet altijd helder en herleidbaar (zie ook hoofdstuk 2 en 3). De begroting wordt meer beschouwd als een verplichting, dan als een instrument waarmee raad, college en ambtelijke organisatie gezamenlijk de prioriteiten voor het komend jaar bepalen. Overigens stelt de rekenkamercommissie ook vast dat de kadernota s en bestuursrapportages via de gemeentelijke website niet beschikbaar zijn. Op de gemeentelijke website, bij visie en beleid, zijn wel de programmabegrotingen en jaarstukken beschikbaar, maar enkel de kadernota Via het gemeenlijk raadsinformatiesysteem zijn wel de raadsvergaderingen terug te luisteren waarin documenten behandeld zijn, en ook begeleidende raadsvoorstellen zijn beschikbaar, maar de kadernota of de bestuursrapportage zelf zijn niet raadpleegbaar / Rolinvulling raad bij P&C begrotingscyclus Bij de behandeling van de programmabegroting 2013 valt op dat fracties op verschillende manieren de behandeling van de programmabegroting voor zich zien. Sommige fracties geven een algemene beschouwing, andere fracties zijn van mening dat algemene beschouwingen plaatsvonden bij de behandeling van de kadernota De rekenkamercommissie stelt vast dat hierover geen eenduidige afspraken zijn gemaakt. 14 Kadernota 2013, p Kadernota 2013, p Bijvoorbeeld de behandeling van de kadernota 2012, &agendapunt= &encoding=h264#agenda_ Of de behandeling van de Bestuursrapportage 2012, 12&encoding=h264#agenda_ De kadernota 2013 is via het RIS wel te raadplegen. Geraadpleegd d.d. 12 juli Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 15

19 In interviews wordt verder aangegeven dat de begrotingsbehandeling veelal vooral een technische exercitie is, waarbij de financiële, boekhoudkundige kant van de begroting vaak meer aandacht krijgt dan de politieke (inhoudelijke) keuzes die voorliggen. Hierbij wordt geleund op raadsleden met grote financiële deskundigheid. Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 16

20 2 Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme In dit hoofdstuk gaat de rekenkamercommissie nader in op het programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme (programma 7). De rekenkamercommissie geeft de doelen uit het programma weer en brengt in kaart hoe deze doelen terugkomen in de begrotingscyclus. Ook de aansluiting met inhoudelijke beleidsnota s wordt in kaart gebracht. 2.1 / Programmadoelen Doelstellingen in programmabegroting 2011 Het programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme in de programmabegroting 2011 kent de volgende algemene doelstellingen: / het bevorderen van een actieve deelname aan sport- en bewegingsactiviteiten; / het behoud van het cultureel erfgoed binnen de gemeente Staphorst; / het aanbieden van recreatieve en toeristische mogelijkheden aan burgers en bezoekers; / het stimuleren van meer mogelijkheden voor dagrecreatie in samenwerking met VVV en eventueel andere instellingen. Vervolgens wordt voor drie onderdelen (sport, cultuur en recreatie en toerisme) een visie / beleidsuitgangspunten weergegeven: / Sport De gemeente Staphorst draagt zorg voor de voorzieningen voor sport- en bewegingsactiviteiten en stimuleert de deelname er aan door de breedtesport. De verenigingen, sportraad en de combinatiefunctionaris hebben daarbij een actieve rol. / Cultuur Het in stand houden van de monumenten en de bijgebouwen wordt gestimuleerd. / Recreatie en Toerisme. De gemeente vervult een voorwaarde scheppende rol en ondersteunt particuliere initiatieven door aansluitend hierop zaken mogelijk te maken als: wandelpaden, kamperen bij de boer, recreatieve fietspaden en toeristische opstappunten. Het programma is verder uitgewerkt in prioriteiten. Deze prioriteiten bestaan uit: / zwembad; / sportaccommodaties; / jeugd en sport; / recreatie en toerisme; / cultuur en cultuurhistorie. Voor elk van deze prioriteiten wordt een kwalitatieve en kwantitatieve doelstelling genoemd evenals de activiteiten die voor dat jaar zijn gepland. Zo bestaat de kwalitatieve doelstelling voor de prioriteit jeugd en sport bijvoorbeeld uit het stimuleren van sport als vrijetijdsbesteding. 18 Als kwantitatieve doelstelling is faciliteren van sportbeoefening genoemd. 19 Er wordt invulling gegeven aan deze doelstellingen door in 2011 een plan van aanpak met scholen en sportverenigingen op te stellen door inschakeling van een combinatiefunctionaris. In tabel 2.1 zijn een 4-tal prioriteiten die verband houden met sport en recreatie en toerisme weergegeven. 18 Programmabegroting 2011, Programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme, p Programmabegroting 2011, Programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme, p. 86 Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 17

21 Tabel 2.1 Doelstellingen Programmabegroting Prioriteit Kwalitatieve doelstelling Kwantitatieve doelstelling Activiteiten 2011 Zwembad Sportaccommodaties Jeugd en sport Recreatie en toerisme Onderzoek naar continuïteit Faciliterend beleid ten opzichte van (niet) basissporten stimuleren van sport als vrijetijdsbesteding Bevorderen R & T waar cultuurhistorie en natuur centraal staan Nagaan mogelijkheden tot voortzetting na 2017 Voorzien in accommodaties faciliteren van sportbeoefening Uitvoering 1 e fase nieuwe beleidsnota R & T 2009 (incl. aansluiting op prov. Wandelnetwerk) vzv financieel mogelijk Uitvoering regionaal vervolgtraject Reestdal Overleg starten met bestuur Overleg met AMBC over uitbreiding terrein met Sita terrein, maar ook verkenning toekomstig terrein Ontwikkelen van bouwplan voor SC Rouveen Opstellen PvA met scholen en sportverenigingen door inschakeling combinatiefunctionaris Herijking Beleidsnota R&T (incl. wandelnetwerk en nieuwe rec. Fietspaden) vzv financieel mogelijk Onderhoud bestaande recr. wandel- en fietsroutes In het programma wordt een koppeling tussen algemene doelstellingen en prioriteiten niet expliciet gemaakt. De kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen vormen een uitwerking van de geformuleerde prioriteiten. Deze doelstellingen zijn vaak breed geformuleerd, zoals bijvoorbeeld bij sportaccommodaties waar als doelstelling voorzien in accommodaties staat. Daarmee is niet eenduidig wat precies wordt bedoeld. Ook een tijdsplanning voor deze doelstelling ontbreekt. Dat alles maakt het voor deze doelstelling niet mogelijk te bepalen of het doel realistisch is. Ook evaluatie van de doelstelling is niet eenvoudig, daar de doelstelling niet meetbaar is geformuleerd. Met de gehanteerde werkwijze wordt niet altijd duidelijk hoe de activiteiten bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen. Bij de activiteiten wordt geen onderbouwing gegeven voor de gemaakte keuzes en in welke mate deze bijdragen aan de doelstellingen. Relatie met financiën In de programmabegroting wordt geen inzicht gegeven in de kosten per programma. De paragraaf wat doen we daarvoor en de kopjes investeringen zijn leeg. De kosten voor de het realiseren van doelstellingen (de daarvoor geraamde budgetten) worden daarmee niet inzichtelijk gemaakt. Ook een algemeen overzicht van lasten en baten voor het programma ontbreekt. Programmabegroting 2012 en 2013 In de Programmabegroting 2012 is de indeling en samenstelling van het programma aangepast. De algemene programmadoelstellingen zijn verdwenen. Er zijn prioriteiten weergegeven per beleidsterrein. De prioriteiten zoals die in de programma s worden benoemd, zijn de prioriteiten zoals gesteld in het 20 Programmabegroting 2011, Programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme, p. 86 Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 18

22 coalitieprogramma (zie ook paragraaf 1,2). Tevens wordt aangegeven waar men afwijkt van de uitvoering van het coalitieprogramma. Nadeel van deze werkwijze is dat enkel de doelstellingen voor toekomstige bestuurlijke prioriteiten inzichtelijk worden gemaakt, en niet de doelstellingen die nagestreefd worden met bestaand beleid. De programmabegroting geeft op deze manier dus geen totaaloverzicht van alles wat de gemeente op het terrein van Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme doet. Naast de keuze voor de weergave van enkel de prioriteiten uit het coalitieprogramma, is ook de weergave van de prioriteiten veranderd ten opzichte van de programmabegroting In de programmabegroting 2012 heeft men het onderscheid tussen kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen laten vallen. Toegevoegd is hoe de doelen bereikt moeten worden, wat de resultaten zijn in voorgaande jaren en wat er in de daaropvolgende jaren gedaan moet worden. In tabel 2.2 is hiervan voor één van de prioriteiten uit dit programma een voorbeeld gegeven. Tabel 2.2: weergave prioriteiten in programmabegroting Beleidsterrein Welk doel willen we bereiken ( = coalitieprogramma) Hoe willen we dat doel bereiken ( = collegeprogramma) Wat hebben we bereikt t/m 2011? Wat gaan we doen / prioriteit(en) in 2012? Wat in 2013 e.v.? Fiets- en wandelpaden Versterken toeristische aantrekkelijkheid dooronderzoek instellen naar mogelijkheden om (externe) middelen te verkrijgen voor fiets- en wandelpadennetwerk. Het college zal onderzoeken op welke wijze (externe) middelen beschikbaar komen Fietsknooppuntensyst eem is gerealiseerd. Idem voor cultuurhistorische fietsroute. Aanvraag provinciaal subsidie wandelnetwerk eind 2011, incl. stappenplan in uitvoering. Voorbereiding realisatie wandelnetwerk Verdere voorbereiding en realisatie wandel- netwerk. Opvallend is verder dat er, naast de prioriteiten uit het coalitieprogramma, ook een prioriteit is toegevoegd die anders is dan uitvoering van het coalitieprogramma. Dat is een prioriteit op het gebied van Breedtesport. Niet aangegeven is waarom deze prioriteit niet was opgenomen in het coalitieprogramma, maar wel is toegevoegd aan de programmabegroting. Relatie met financiën In tegenstelling tot de programmabegroting 2011, biedt de programmabegroting 2012 voor het programma Sport wel inzicht in de financiën per programma. Onder een apart kopje wat mag het kosten?, wordt per programma inzicht geboden in de kosten van het programma. Dit betreft een totaaloverzicht van de kosten voor dit programma, waarin ook de baten en lasten van het staande beleid voor het programma inzichtelijk worden gemaakt. Dit is inclusief de financiële ontwikkeling in voorgaande jaren en een meerjarenraming (met inzicht in toekomstige financiële ontwikkelingen). Dit biedt de mogelijkheid om de financiële voortgang van het programma (beter) te monitoren. De weergave van de baten en lasten inclusief een beknopte toelichting bij wijzigingen zorgen er voor dat een trend in baten en lasten per programma inzichtelijk wordt. Het is echter wel zo dat dit gebeurt op een detailniveau (namelijk op kostenplaatsniveau). Bovendien wordt niet zichtbaar hoe kostenplaatsen (en de inzet van middelen) zich verhouden tot de prioriteiten. De begroting biedt dus geen inzicht in de financiële consequenties van bepaalde doelstellingen en prioriteiten. 21 Programmabegroting 2012, programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme, p. 95. Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 19

23 Kadernota 2013 In de kadernota 2013 wordt, per programma, ingegaan op de prioriteiten uit het coalitieprogramma. Dit gebeurt volgens dezelfde indeling als gehanteerd in de programmabegroting. In tabel 2.3 is een voorbeeld gegeven van één van de prioriteiten uit het programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme. Tabel 2.3 weergave prioriteiten in Kadernota Beleidsterrein Welk doel willen we bereiken ( = coalitieprogramm a) Hoe willen we dat doel bereiken ( = collegeprogramma ) Wat hebben we bereikt t/m 2012? Wat gaan we doen / prioriteit(en) in 2013? Wat in 2014? Fiets- en wandelpaden Versterken toeristische aantrekkelijkheid dooronderzoek instellen naar mogelijkheden om (externe) middelen te verkrijgen voor fiets- en wandelpadennetwerk. Het college zal onderzoeken op welke wijze (externe) middelen beschikbaar komen Het wandelnetwerk rond IJhorst is aangelegd. Verdere aanleg in rest van de gemeente vindt plaats in 1 e helft Realisatie wandelnetwerk In de kadernota wordt geen koppeling gelegd met de financiën per programma. De kadernota is beleidsarm opgesteld. Nieuw beleid wordt separaat via de Lijst van Investeringen aangeboden. Investeringen worden in de Lijst van Investeringen per afdeling weergegeven. 2.2 / Relatie met inhoudelijke beleidskaders Doelen worden niet alleen benoemd en gesteld in de programmabegroting, maar ook in inhoudelijke beleidsnota s. In de programmabegroting worden de relevante beleidskaders benoemd. Tabel 2.4 geeft een overzicht van de beleidskaders zoals die in de drie meest recente programmabegrotingen worden genoemd. Ook de beleidskaders die op de website van de gemeente Staphorst staan, zijn vermeld. Tabel 2.4 Vermelding beleidskaders in Programmabegroting en op website gemeente Beleidskaders zoals genoemd in PB 2011 Belvedere-project Breedtesportnota Coalitieprogramma Beleidskaders zoals genoemd in PB 2012 Coalitieprogramma ; Nota beeldende kunst 2002 Nota Recreatie en Toerisme 2009 Beleidskaders zoals genoemd in PB 2013 Coalitieprogramma ; Nota beeldende kunst 2002 Nota Recreatie en Toerisme 2009 Beleidskaders zoals beschikbaar op website gemeente 23 Beleidsnota Recreatie en Toerisme Beleidsregels subsidieverstrekking sociaal cultureel werk Evenementenbeleid Nota beeldende kunst Kadernota Sport 2007 Kadernota Sport 2007 Kadernota sport 22 Kadernota 2013, programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme, p Geraadpleegd d.d. 14 januari 2013 Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 20

24 2002 Nota privatisering sportaccommodaties 2002 Buurt onderwijs Sportproject: start schooljaar Buurt onderwijs Sportproject: start schooljaar Monumentenlijst Nota Recreatie en Toerisme 2009 Arrangement cultuurparticipatie: met provincie Overijsel Arrangement cultuurparticipatie: met provincie Overijsel Nota Breedtesport Sportnota gemeente Staphorst Prestatieafspraken Cultuureducatie met provincie Overijssel Prestatieafspraken Cultuureducatie met provincie Overijssel Het overzicht maakt duidelijk dat niet overal dezelfde beleidskaders worden benoemd. Ook lijken voor hetzelfde beleidsdocument soms verschillende benamingen te worden gehanteerd (zo blijft bijvoorbeeld onduidelijk of de Sportnota gemeente Staphorst , Kadernota sport en Kadernota sport 26 het zelfde document betreft). Ten slotte valt op dat het overzicht in de programmabegroting en op de website niet overeen komt. Zo wordt in de programmabegroting het Evenementenbeleid en de Monumentenlijst niet genoemd. Het arrangement cultuurparticipatie wordt genoemd in de programmabegrotingen 2012 en 2013, maar is niet terug te vinden op de website. Ook de relatie tussen verschillende beleidsnota s wordt niet altijd duidelijk. Dat is het geval bij de Programmabegroting 2011 waar op het beleidsterrein sport meerdere beleidsnota s benoemd worden (de Breedtesportnota , Nota privatisering sportaccommodaties 2002 en de Sportnota gemeente Staphorst ). In de opvolgende jaren wordt enkel de Kadernota Sport vermeld. Omdat de Nota Breedtesport nog wel op de gemeentelijke website vermeld staat, is onduidelijk of de Nota Breedtesport nog tot het vigerend beleid behoort of niet. Om een vergelijking te kunnen maken tussen de doelstellingen uit de programmabegroting en die uit de achterliggende inhoudelijk beleidskaders worden twee beleidskaders verder uitgediept: de Kadernota Sport 27 en de Nota Recreatie en Toerisme Doel is na te gaan in hoeverre de doelstellingen uit begroting en nota overeen komen en na te gaan hoe de relatie wordt gelegd tussen beide sturingsdocumenten van de gemeenteraad. Relatie doelen Programmabegroting en Kadernota Sport In de Kadernota Sport staan de volgende algemene doelstellingen: / Het bevorderen van deelname aan bewegingsactiviteiten waarbij extra aandacht uit gaat naar de volgende doelgroepen: jeugd/jongeren, ouderen en gehandicapten. / Garanderen van de duurzaamheid van de sportdeelname. Iedereen die eenmaal voor sportbeoefening heeft gekozen moet een leven lang kunnen blijven sporten. Bijvoorbeeld door te bevorderen dat sportverenigingen zich niet alleen op de jeugd richten, maar ook de oudere inwoners van Staphorst iets te bieden hebben; / Verhogen van de kwaliteit van de sportbeoefening. Dit komt tot uiting in de te plegen investeringen in accommodaties, maar ook in ondersteuningsmogelijkheden voor verenigingen; De gemeente heeft hierin een voorwaardenscheppende rol. 24 Programmabegroting Programmabegroting Website gemeente Staphorst 27 Er wordt in de Programmabegroting van 2011 en 2012 gesproken over zowel de Sportnota als de Kadernota Sport De Kadernota Sport op de website kent geen datering en jaartal. Op basis van de informatie uit de inleiding van deze Kadernota Sport gaan wij er vanuit dat deze nota dateert uit Gezien het feit dat er geen versie uit 2007 op de website staat vermeld gaan wij er vanuit dat de Sportnota en Kadernota Sport 2007 het zelfde beleidskader betreft. Rapport rekenkamercommissie Staphorst / Kwaliteit Programmabegroting 21