Cultuur en ontwikkeling in India, Kirgizië en Nederland

Transcriptie

1 Antwoordmodel In de voetsporen van Cultuur en ontwikkeling in India, Kirgizië en Nederland Dit antwoordmodel hoort bij het leskatern In de voetsporen van. In sommige gevallen is het geschreven antwoord niet de enige mogelijkheid, maar zijn andere logische redeneringen ook mogelijk. Grijze vragen zijn zogeheten differentiatievragen en maken een verschil tussen vmbo, havo en vwo. Van de vier casussen is de casus over gender het meest geschikt voor het vmbo, de casus over gezin voor havo en de casussen over religie en werk voor vwo. Dit hangt vooral samen met de aard van de opdrachten en de taligheid van de bronnen. Vragen of opmerkingen kunt u mailen naar Martin de Wolf: m.dewolf@fontys.nl.

2 Casus 1 Gezin Welke invloed heeft een kinderwens? Opdracht 1 a Vergrijzing. b Groter: nu is er een grote groep mensen van jaar en deze zullen gemiddeld ouder dan 80 worden. Dan neemt het aantal ouderen dus alleen maar toe. c India: meer jongens dan meisjes. Je mag verwachten dat dit in de toekomst minder zal worden, aangezien de overheid hard aan het nadenken is hoe het probleem verholpen kan worden. Kirgizië: Te veel jongeren. Dit probleem zal in de toekomst waarschijnlijk kleiner worden. In bron 5 en 6 kun je zien dat het aantal geboortes afneemt en dat er meer mensen (vooral jongeren) naar het buitenland trekken. Hierdoor zal het land op een gegeven moment in evenwicht komen. d Die kans is relatief klein. Er zijn in Nederland eerder te weinig ouderen dan te weinig jongeren. Er is in Nederland ook geen cultuur waarbij ouders een voorkeur voor jongens boven meisjes hebben en de natuur zorgt dan voor een evenwicht tussen beide seksen. Opdracht 2 a tm c Zie de schema s op de volgende pagina voor de juiste antwoorden. d In India en in Nederland. In India is de sterkere voorkeur voor jongens cultureel bepaald. In Nederland is het cultureel bepaald dat mannen en vrouwen gelijke kansen dienen te hebben. Daardoor werken meer vrouwen en krijgen meer vrouwen minder kinderen. 2

3 Figuur A Oorzaken van bevolkingsproblemen in India hoge bevolkingsgroei Geboortebeperking sterke voorkeur voor jongens meisjes zijn duurder meisjesabortussen Meer jongens dan meisjes Figuur B Oorzaken van bevolkingsproblemen in Kirgizië Besparing kosten huishouden eer van de familie huwelijken op jonge leeftijd Meer kans op meer kinderen hoge bevolkingsgroei weinig kans op werk Jongeren trekken weg 3

4 Figuur C Oorzaken van bevolkingsproblemen in Nederland Verbeterde gezondheidszorg beperkte kinderopvang hogere levensverwachting meer oudere mensen Vergrijzing Meer werkende vrouwen minder kinderen Introductie anticonceptiepil vrouwenemancipatie Opdracht 3 a Mogelijke gevolgen van de bevolkingsproblemen in deze landen zijn. a) Voor India: een ongelijke verdeling tussen jongens en meisjes zorgt later voor een grote groep mannen die geen huwelijkspartner kunnen vinden en alleen blijven. b) Voor Kirgizië: als veel jongeren het land uittrekken, omdat er te weinig werk is, zal met name het platteland sterk vergrijzen. Hierdoor bestaat het risico dat landbouwgebieden op een gegeven moment onderbevolkt raken. c) Voor Nederland: een hoge mate van vergrijzing zorgt voor hoge sociale lasten. Ouderen krijgen in Nederland een AOW-uitkering en als er meer ouderen komen zal een kleinere groep werkenden steeds meer belasting moeten betalen. b Eigen antwoord. Zorg wel dat je op een logische manier beargumenteerd. Voorbeelden van argumenten zijn: 1) In Nederland zijn de kosten van het bevolkingsprobleem het hoogst; 2) In Nederland zijn we het rijkst en kunnen we de problemen het gemakkelijkst aan; 3) In Kirgizië is men minder welvarend en is het belangrijk dat veel jongeren het land mee opbouwen; 4) Als er geen werk is in Kirgizië, dan zouden de jongeren wel blijven. 5) India heeft al een grote bevolking; als er meer jongens dan meisjes worden geboren, dan zal dat een remmend effect hebben op de bevolkingsgroei en dat is goed; 6) Als veel mannen alleen blijven en geen vrouw kunnen vinden, dan brengt dat veel sociale risico s met zich mee. Opdracht 4 a Bron 9: Nederland. Bron 10: Kirgizië. Bron 11: India. b Sterk punt bron 9: de stichting stimuleert veilige zwangerschappen en lost daarmee voor een deel het Nederlands probleem op (er komen meer kinderen). Zwak punt bron 9: het is erg vrijblijvend en de kans is 4

5 c d klein dat ineens veel vrouwen meer kinderen zullen krijgen. Sterk punt bron 10: Shoola stimuleert jongeren op het platteland te blijven. Zwak punt bron 10: Shoola heeft geen activiteiten om bijvoorbeeld het aantal geboortes te beperken en als er dan nog steeds veel kinderen geboren worden, zal het voor jongeren moeilijk blijven om een goed bestaan op het platteland op te bouwen. Sterk punt bron 11: vrouwen krijgen een duidelijke rol in de samenleving. Zwak punt bron 11: de activiteiten van de vrouwen zorgen er nog niet gelijk voor dat de vrouwen ook een bijdrage kunnen leveren aan het gezinsinkomen. Voorbeelden van alternatieve oplossingen. Nederland: ouders op andere manieren stimuleren meer kinderen te krijgen, ouderen langer bij de economie betrekken, de economische activiteiten meer op ouderenzorg en recreatie richten. India: bedrijven stimuleren meer vrouwen aan te nemen, succesvolle vrouwen vaker in de media, educatieprogramma s op scholen om jongens en meisjes bewust te maken van hun gelijke rol in de samenleving. Kirgizië: voorlichtingsprogramma s voor geboortebeperking, hogere inkomensgrens voor het platteland, ontmoedigingsprogramma s om te migreren. Eigen antwoord. Opdracht 5 Welke invloed heeft een kinderwens? Een kinderwens heeft een grote invloed. In Nederland is de kinderwens klein, waardoor we een steeds oudere bevolking hebben. Dat heeft de nodige financiële consequenties. In India heeft men een kinderwens, waarbij jongens meer gewenst zijn dan meisjes. Dit heeft vooral grote sociale consequenties. En in Kirgizië wil men veel kinderen, waardoor er voor veel jongeren weinig werk is. Elke kinderwens heeft dus weer andere consequenties en je kunt dus stellen dat de invloed groot is. 5

6 Casus 2 Religie Welke invloed heeft godsdienst in het dagelijkse leven? Opdracht 1 a In India en Nederland wonen veel meer migranten, waardoor er ook meer verschillende soorten religies voorkomen. In Kirgizië wonen maar weinig migranten. b In Nederland zijn veel inwoners niet gelovig. c Eigen antwoord. Opdracht 2 a Overeenkomsten: alle godsdiensten streven ernaar dat mensen goed leven en een slecht leven zal bestraft worden. Verschillen: in het hindoeïsme geloven mensen in meerdere goden (bij de islam en het christendom in één god), in het hindoeïsme is het geen schande rijk te worden (bij het christendom en de islam is dat niet zo nadrukkelijk). De islam gaat veel meer uit van een waarschuwing aan de mensheid, terwijl het christendom naastenliefde centraal heeft staan en het hindoeïsme uitgaat van kama, artha en dharma. b De islam en het christendom. Beide geloven zijn gebaseerd op één god en veel verhalen uit de koran komen ook in de bijbel voor. c In India en Kirgizië speelt religie een grote rol in het leven van de mensen. Dit kun je mooi, vreemd of heel normaal vinden. Beargumenteer je antwoord! Opdracht 3 a Het christendom: de tien geboden. Het hindoeïsme: dharma ofwel je maatschappelijke en religieuze verplichtingen. De islam: de vijf zuilen. b Overheden zouden moeten zorgen voor scholing, water en hygiëne! c ICCO is een protestant-christelijke organisatie, die haar werk baseert op christelijke waarden. Je kunt bepaalde argumenten noemen om deze organisatie niet te steunen, maar vanuit religieuze overwegingen zijn er als je de website goed bekijkt geen redenen te vinden waarom je deze organisatie niet zou moeten steunen. d In Nederland vinden ouders het belangrijker dat kinderen zich verdraagzaamheid en respect voor anderen eigen te maken dan in India of Kirgizië. In India en Kirgizië is dit ook minder belangrijk dan in landen als bijvoorbeeld China en Venezuela, maar net zo belangrijk als in bijvoorbeeld Oostenrijk of Rusland. 6

7 Opdracht 4 a Niet elke religieuze groepering voelt zich erkend en het kaartje laat juist zien dat men in India veel waarde hecht aan een religieus leven. Als mensen het gevoel hebben dit niet ten volle te kunnen doen, dan bestaat er een kans dat men daartegen in opstand komt. En in India leidt dit dus zelfs tot geweld! b Er is feitelijk maar één uitspraak die wellicht tot minder geweld zal leiden: I Dit is te vergelijken met onderdrukking van de behoeften van mensen aan religieuze uiting. Dit zal eerder tot meer geweld leiden. II Geweld met geweld bestrijden is niet altijd de beste oplossing. III Als mensen het goed hebben, zullen ze minder snel geneigd zijn de wapens op te pakken. Het verbeteren van de levensomstandigheden is dus een goed idee! IV Dit lijkt op een struisvogeleffect: je stopt je hoofd in het zand en doet net alsof er niets aan de hand is, maar het geweld gaat gewoon door. Hier ontloopt de overheid haar verantwoordelijkheid! Opdracht 5 Welke invloed heeft godsdienst in het dagelijkse leven? Er zijn zowel positieve als negatieve aspecten. De positieve aspecten worden zichtbaar in het feit dat religies een grote bijdrage leveren aan ontwikkelingssamenwerking. Religie is echter ook een bron van geweld. Daarbij is er geen religie die beter is dan de andere! Vaak is geweld te koppelen aan de levensomstandigheden van mensen. Zolang mensen een goed leven hebben, is de kans op negatieve effecten van religie kleiner. En dan kan religie vooral hoop bieden. 7

8 Casus 3 Gender Zijn jongens meer waard dan meisjes? Opdracht 1 a De positie van vrouwen in India is een stuk lager dan de positie van mannen. De gegevens in de tabel van bron 1 geven dat duidelijk aan. Vrouwen verdienen veel minder, hebben minder belangrijke functies en zijn vaker analfabeet. De levensverwachting ligt weliswaar iets hoger dan die van mannen, maar over het algemeen worden vrouwen 4 tot 6 jaar ouder dan mannen en daar is India helemaal geen sprake van. Aan de andere kant zijn er vrouwen in India die belangrijke posities bekleden en zich proberen in te zetten voor de emancipatie van de vrouw. President Prahtiba Patil is daar een voorbeeld van, maar het is de vraag hoeveel zij werkelijk voor de Indiase vrouw kan betekenen. b Een grote rol: vanuit hindoeïsme wordt gesteld dat de vrouw de man moet dienen om zo een hogere reïncarnatie te bereiken. c Volgens Thread hebben vrouwen meer verantwoordelijkheidsgevoel dan mannen en investeren zij hun geld eerder in zaken die het huishouden ten goede komen dan in andere zaken. d Je zou kunnen stellen dat de positie van vrouwen verbeterd kan worden als meer vrouwen beter geschoold zijn. Nu is meer dan vijftig procent van de vrouwen analfabeet. Als dit percentage naar beneden wordt gebracht, dan zullen meer vrouwen een goede baan kunnen vinden, gemiddeld hogere inkomens hebben en betere posities kunnen bekleden. Opdracht 2 a 1) De financiële positie; vrouwen verdienen slechts 65 procent van hetgeen mannen verdienen. De financiële positie van vrouwen is dus lager dan die van mannen. 2) De culturele positie; vrouwen hebben weliswaar gemiddeld een hoge opleiding, maar hebben nog mar weinig belangrijke banen in de samenleving. Daarnaast bestaat er in Kirgizië een fenomeen als bruid kidnapping en dat komt ook de positie van de vrouwen niet ten goede: zij kunnen immers niet zelf hun huwelijkspartner uitzoeken. 3) De politieke positie; het feit dat slechts enkele vrouwen actief zijn in de Kirgizische politiek is wel een teken dat de positie van vrouwen laag is. b Als er meer armoede voorkomt en mensen niet in staat zijn om een bruiloft te betalen, dan is de kans groot dat bruid kidnapping vaker zal voorkomen. c Financiële positie: de vrouwen proberen hun levensomstandigheden te verbeteren, onder andere door zich te richten op spaargelden en trainingen. 8

9 Politieke positie: Mehr Shavkat probeert daarnaast vrouwen actief deel te laten nemen in de lokale politiek. d Overeenkomsten: er is geen sprake van en huwelijk waarbij twee mensen uit liefde voor elkaar hebben gekozen. In sommige gevallen kennen de bruid en bruidegom elkaar al en heeft de familie besloten dat het goed zal zijn als zij zouden trouwen. Zowel in India als in Kirgizië wordt dit feitelijk door jongeren geaccepteerd. Verschillen: In sommige gevallen hebben meisjes in India de mogelijkheid om op voorhand nee te zeggen tegen een huwelijkspartner. Dat is bij bruid kidnapping meestal niet het geval. Daarnaast dient men in India voor de bruid een bruidsschat te betalen en ook dat is in Kirgizië niet het geval. e Eigen mening. Voorkom dat je hier ongenuanceerde uitspraken over doet, maar probeer je in te leven in een Indiase of Kirgizische jongen of meisje. Opdracht 3 a 1: Nederlande vrouwen verdienen altijd nog minder dan Nederlandse mannen. 2: Er zijn veel minder vrouwen met hoge functies dan mannen. b Stelling III is het meest waarschijnlijk. De andere twee stellingen zijn onjuist: mannen werken helemaal niet harder en vrouwen hebben over het algemeen geen lagere opleiding dan mannen. c Jongensvraag: Argumenten kunnen gaan over de feiten die bij vraag a zijn genoemd. Meisjesvraag: Eigen mening. d Waarschijnlijk is de uitkomst dat de jongere vrouw meer kansen en mogelijkheden heeft gehad dan de oudere vrouw(en). Dit is een voorbeeld van emancipatie. Opdracht 4 Zijn jongens meer waard dan meisjes? Financiële positie: in zowel India, Kirgizië als Nederland hebben vrouwen gemiddeld een lager inkomen dan mannen. De verschillen tussen mannen en vrouwen zijn in Nederland het kleinst en in India het grootst. Culturele positie: in India hebben de vrouwen een culturele achterstand door de invloed van het hindoeïsme. In Kirgizië lijken vrouwen een gelijkwaardige positie te hebben als het om onderwijs gaat, maar gezien de banen die vrouwen bekleden in de samenleving krijgen toch nog minder ontplooiingsmogelijkheden. In Nederland hebben vrouwen op het eerste oog gelijke kansen als mannen, maar is een magazine als Opzij toch nog nodig om de positie van de vrouw onder de aandacht te kunnen houden. Politieke positie: India kent een vrouwelijke president, maar haar functie is eigenlijk alleen maar ceremonieel. Toch kun je stellen dat vrouwen in India de kans hebben om politiek actief te worden. Dat is in Kirgizië een heel ander verhaal: daar zijn veel minder vrouwen politiek actief. In Nederland is Neelie Kroes een goed voorbeeld van de mogelijkheid voor 9

10 vrouwen om de politieke top te bereiken, maar weinig vrouwen volgen haar voorbeeld. 10

11 Casus 4 Werk Zijn er gelijke kansen voor iedereen op de arbeidsmarkt? a Westerse allochtonen hebben vaak minder aanpassingsproblemen en spreken vaak een taal die meer overeenkomsten vertoond dan niet-westerse allochtonen. Het is dan gemakkelijker om een goede baan te vinden. b In principe wel: allochtonen worden op deze manier begeleid naar een baan door middel van kennis over de Nederlandse samenleving en kennis van de Nederlandse taal. c 1: Steeds meer gemeenten zijn dit probleem actief aan het bestrijden. 2: Kinderen van allochtonen zullen minder moeite hebben met de Nederlandse taal dan hun ouders. d Eigen antwoord. Een vijfpuntenplan zou gericht kunnen zijn op verschillende aspecten van deze allochtonenproblematiek: tekort aan stageplaatsen, negatieve beeldvorming, taalachterstand, kennis van de Nederlandse cultuur en integratie in het algemeen. Opdracht 2 a In het platteland: hier leven de mensen nog het meest traditioneel en zijn er minder invloeden van buitenaf. In de stad wonen zoveel mensen dat verschillen tussen kasten gemakkelijker kunnen vervagen en al helemaal als er een wetgeving is die het kastenstelsel verbiedt. Op het platteland kennen mensen elkaar en kom je minder snel van je kaste af. b Het beroep van Subramanian past het beste bij de shudra s. Brahmanen hebben vaak de hoogste beroepen in de samenleving, zoals rechter, bestuurder of rector van een school. Kshatriya s vallen net onder de brahmanen en behoren tot de kaste van de militairen en ordehandhavers. Hier kun je denken aan generaals, politiecommandanten of vergelijkbare beroepen. Vaishya s zijn de handelaren en ambachtslieden. Hier kun je aan een groot aantal verschillende beroepen denken. c De vertaling van REDS voor Organisatie voor Landbouwscholing en Ontwikkeling klinkt natuurlijk veel neutraler dan de Organisatie voor de Ontwikkeling van Kastelozen. REDS zou dan wellicht veel meer weerstand of veel minder fondsen krijgen vanuit India dan nu het geval is. d Op basis van dit rollenspel zou kunnen blijken dat iedere kaste er belang bij heeft om het kastenstelsel zoveel mogelijk in stand te houden, omdat er altijd wel iemand onder je staat. Alleen de dalit s hebben niemand onder zich, maar die zijn politiek en economisch niet machtig genoeg om dit systeem te doorbreken. Opdracht 3 a Je kunt zowel zeggen dat migratie goed is als dat migratie niet goed is. Migratie is goed als je ervan uitgaat dat het mensen nieuwe kansen biedt en de familie in de herkomstgebieden er vaak financieel beter van wordt. Migratie is niet goed als je ervan uitgaat dat jonge mensen uit gebieden wegtrekken en een gemiddeld oudere 11

12 bevolking achterlaten om daar het werk te doen. Je zult hier dus een genuanceerd antwoord moeten formuleren. b De kinderen zijn aan het werk en gaan niet naar school. Dit zal waarschijnlijk nodig zijn om voldoende gezinsinkomen bij elkaar te sprokkelen. Voor veel migranten is het niet altijd even gemakkelijk om voldoende geld te verdienen. c Aan de ene kant zullen veel migranten zich realiseren dat onderwijs belangrijk is, maar als je onvoldoende inkomen hebt om iedereen te kunnen voeden, dan is dat een lastige keuze. d Eigen antwoord. e De situatie in Kirgizië is het beste te vergelijken met de situatie in Nederland, aangezien hier ook sprake is van een migrantenprobleem. De werkloosheid is in Kirgizië echter meer maatschappelijk van aard (de wijze waarop de samenleving is georganiseerd), terwijl je in Nederland kunt zeggen dat we te maken hebben met een cultureel probleem (aangezien taal een cultureel aspect is en we in Nederland vooral met taalproblemen te maken hebben). Opdracht 4 Zijn er gelijke kansen voor iedereen op de arbeidsmarkt? In de drie landen waar deze casus over ging zijn er geen gelijke kansen op de arbeidsmarkt. In India staat het kastenstelsel sterk in de weg, in Nederland het taalprobleem bij migranten en in Kirgizië is er simpelweg niet genoeg werk voor iedereen. Deze problemen lijken in India het lastigst op te lossen: het kastenstelsel zit zo diep in de samenleving verankerd, dat je dat niet van de ene op de andere dag kunt veranderen. In Kirgizië is de problematiek erg afhankelijk van de vraag of de economie genoeg kan groeien om iedereen voldoende werk te bieden. En in Nederland gaat het om de vraag of de samenleving de migranten voldoende kansen wil bieden en of allochtonen in staat zijn de Nederlandse taal voldoende te beheersen. Je zou kunnen stellen dat de situatie in Nederland dan het gemakkelijkst op te lossen is, maar of ze daar in India en Kirgizië net zo over denken, is natuurlijk maar de vraag. 12