Hogere techniek afvalwaterzuivering Module 2

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Hogere techniek afvalwaterzuivering Module 2"

Petra Timmermans
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Hogere techniek afvalwaterzuivering Module 2 Cursusboek Nieuwegein, 2013 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l

2 Stichting Wateropleidingen, december 2013 Groningenhaven PE Nieuwegein Versie 6.0 Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van Stichting Wateropleidingen.

0 Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding en kader Projectaanpak Leerdoelen Inleiding Projectinitiatief Projectaanpak en -beheersing Stap 1: projectdefinitie Stap 2: projectbeheersing Stap 3, 4 en 5: toetsing en vaststelling Partijen in het bouwproces Fasering Contractvorm en wijze van aanbesteding klassieke contractvorm gemengde contractvormen aanbestedingsregels en -procedures gunningscriteria aanbestedingsprocedures Kwaliteitsborging Programma van eisen Leerdoelen: Inleiding Hoofdonderdelen van het programma van eisen Beschrijving van de situatie Beschrijving van de locatie Beschrijving huidige installatie Prestatie-eisen Zuiveringscapaciteit Effluenteisen Randvoorwaarden van de opdrachtgever Knelpunten Operationele aspecten Procesautomatisering en informatiesystemen Planning Slibafzet en -hergebruikmogelijkheden Levensduur Toepassing van ontwerpstandaards Randvoorwaarden vanuit de omgeving Kosten Leerdoelen Inleiding Initiële kosten Kapitaallasten... 31

7.1 klassieke contractvorm... 11 2.7.2 gemengde contractvormen... 11 2.7.3 aanbestedingsregels en -procedures... 12 2.7.4 gunningscriteria... 13 2.7.5 aanbestedingsprocedures... 13 2.8 Kwaliteitsborging.

4 4.5 Exploitatielasten Looptijd, aflossings- en afschrijvingstermijn Investeringsbeslissingen Methode 1: totale jaarlijkse kosten Methode 2: Terugverdientijd Methode 3: Constante waarde Gevoeligheidsanalyse Kosten beïnvloedende factoren Zuiveringsconcept Invloed belastingontwikkeling Voorbezinking Beluchtingssystemen Fosforverwijdering Stikstofverwijdering Slibverwerking Operationele kosten Waterlijn Sliblijn Rekenvoorbeelden Voorbeeld 1 berekenen kapitaalkosten Voorbeeld 2 terugverdientijd Voorbeeld 3 netto contante waarde Voorbeeld 4 invloed keuze chemicaliën Voorbeeld 5 gevoeligheidsanalyse Systeemkeuze Leerdoelen Inleiding Selectie van technieken Schaalgrootte van het zuiveren Voorbehandeling Keuze voor zandverwijdering en systemen met en zonder voorbezinktank Beluchtingssystemen Fosforverwijdering Voorprecipitatie Simultane chemische fosforverwijdering Map proces Biologische fosforverwijdering Stikstofverwijdering Voorbeelden van configuraties Nabezinking Desinfectie Centrale of decentrale slibontwatering Keuze directe slibontwatering of indikking gevolgd door ontwatering Keuze voor het type slibontwateringsapparatuur Alternatieve zuiveringstechnieken Membraanbioreactor Slib op drager Aeroob korrelslib/nereda... 79

.. 37 4.9.4 Beluchtingssystemen... 38 4.9.5 Fosforverwijdering... 38 4.9.6 Stikstofverwijdering... 38 4.9.7 Slibverwerking... 39 4.10 Operationele kosten... 39 4.10.1 Waterlijn... 39 4.10.2 Sliblijn.

5 USBF Deelstroombehandeling Koude Anammox in de waterlijn Nabehandeling Opstellen van een variantenvergelijking Vaststellen uitgangspunten Inpassen van bestaande installatiedelen Beschrijving basisvarianten Gebruik van modellen bij de vergelijking van varianten Dimensioneren en ontwerpen Leerdoelen Inleiding Opstellen processchema Proces flow diagram PID Symbolen en aanduidingen Hydraulische aspecten Statisch en dynamisch verval Berekenen leidingweerstanden Waterschijf boven een overstortrand Menging Massabalansen Slibleeftijd en nitrificatieruimte Denitrificatieruimte Berekening zuurstofinbreng capaciteit Fosfaatbalans voor berekenen biologische fosforverwijdering Fosfaatbalans bij chemische fosforverwijdering Slibbalans bij berekenen retourslibcapaciteit Dimensionering van procesonderdelen Ontvangstwerk en roostergoed Zandverwijdering Keuze voor het aantal straten Voorbezinking Dimensionering selector Anaerobe tank voor biologische fosforverwijdering Dimensioneren beluchtingstank Dimensioneren beluchtingsinstallatie Dimensionering van nabezinktanks Nereda installaties Membraanbioreactoren Effluentbemaling Slibindikking Slibgisting Slibontwatering Anaerobe waterzuivering Het SHARON proces voor deelstroombehandeling Het Anammox proces Ventilatie en geurbehandeling

.. 91 6.1 Leerdoelen... 91 6.2 Inleiding... 91 6.3 Opstellen processchema... 91 6.3.1 Proces flow diagram... 91 6.3.2 PID... 92 6.3.3 Symbolen en aanduidingen... 93 6.4 Hydraulische aspecten... 93 6.4.1 Statisch en dynamisch verval.

6 Lay-out Modelleren Modellen en computerprogramma s Statische en dynamische simulatie Voorbeelden van modellen Werken met modellen Civiele techniek Inleiding Terreinindeling Ruimtebeslag Hydraulisch ontwerp Algemeen Vervalberekeningen Hoogtelligging Materiaalgebruik algemeen Werktuigbouwkunde Inleiding Pompen Stroming van vloeistoffen Het totale pomprendement NPSH en cavitatie Leidingen Inleiding Statische-, dynamische- en manometrische opvoerhoogte Leidingweerstand Combinatie van pompen leidingkarakteristieken De invloed van lucht- en/of gasinsluitingen in persleidingen Waterslag Menging Onderwatermengers Menging slibgisting Scheiden Roostergoedverwijdering Slibontwatering Beluchten Elektrotechnische installatie en besturing Opbouw van de elektrische installatie Uitvoerorganen Hoofdschakelelementen Besturing PLC Besturingsplan Testen van een besturing Signaalgevers

.. 140 7.5 Materiaalgebruik... 141 7.5.1 algemeen... 141 8 Werktuigbouwkunde... 143 8.1 Inleiding... 143 8.2 Pompen... 143 8.2.1 Stroming van vloeistoffen... 143 8.2.2 Het totale pomprendement... 144 8.

7 9.5.1 IP-beschermingsklasse van elektromotoren Werking en temperatuur Motorvermogen, arbeidsfactor cos φ en rendement Aanzetmethoden Veiligheid in elektrische installaties Elektrische gevaren Beveiligingen van elektromotoren Aardlekbeveiliging Aarding Bliksembeveiliging Kooi van Faraday en elektromagnetische comptabiliteit Voorschriften Ontwikkelingen op gebied van besturingssystemen Human Machine Interface SCADA-systeem DCS Gegevenspresentatie en archief Bussystemen Meet- en regeltechniek en procesautomatisering Inleiding de corrigerende organen.p&i-schema's Regeltechnische kenmerken van processen Procesregelsystemen Feed-back regeling (terugkoppeling) Feed-forward regeling (Sturing) Master-slave of cascade regeling Verhoudingsregeling Regelaars Corrigerende organen Energie Inleiding Hoofdvormen van energie Energie, vermogen en energie-inkoop Elektriciteitsverbruik Warmtebehoefte Gasproductie en slibverwarming Gasproductie bij anaerobe afbraak Slibverwarming Warmtekrachtkoppeling Installatie-uitvoeringen wkk-installatie Economisch rendement energie-opwekking Nieuwe ontwikkelingen Opstarten en testen van de zuivering Leerdoelen

.. 174 9.6.6 Kooi van Faraday en elektromagnetische comptabiliteit... 174 9.6.7 Voorschriften... 174 9.7 Ontwikkelingen op gebied van besturingssystemen... 175 9.7.1 Human Machine Interface... 176 9.

8 12.2 Inleiding Bestek Aanbesteding, gunning en bouw Testen en opstarten Omvang Civiel technisch, mechanisch en elektrisch gereed Procedures Werkwijze Draaiboek en protocollen Toezicht directie Planning en voortgang Verantwoordelijkheden Civiel technisch gereed maken Mechanisch gereed maken Elektrisch gereed maken Droogtesten Civiel Natte testen Civiele testen Mechanisch-elektrisch Voorbeelden van natte testen Oplevering en ingang onderhoudstermijn Algemeen Technologische opstart Opstart biologie (beluchtingstank) Opstart Membraanbioreactor Testen en opstart van zandfiltratie Opstart slibgisting Opstart biofilter ten behoeve van luchtbehandeling Procesbeheersing Leerdoelen: Inleiding De mens in evenwicht met proces en automatisering Procesbesturing Procesbeveiliging Procescontrole Onderhoud en asset management zuiveringsbeheer Leerdoelen Wat is asset management? De definitie van asset management De doelstelling van asset management De assets van asset management De levenscyclus van een asset Het asset management systeem (AMS) Waarom asset management en hoe? Generiek doorvoeren management systeem Het bewerkstellingen van kosteneffectiviteit

.. 226 12.6.7 Mechanisch gereed maken... 226 12.6.8 Elektrisch gereed maken... 227 12.7 Droogtesten... 228 12.7.1 Civiel... 228 12.8 Natte testen... 229 12.8.1 Civiele testen... 231 12.8.2 Mechanisch-elektrisch.

9 Rollen rondom de assets Pas 55: Specification for the optimized management of physical assets Asset management bedrijven Risicodenken Onderhoud Het begrip onderhoud Beheer en onderhoud Onderhoud per vakgebied Fasemodel in relatie tot onderhoudsorganisatie De plaats van het onderhoud in de organisatie Onderhoudsmanagement De driehoek management, technologie en engineering Onderhoudsprocessen Sturing van onderhoudsprocessen Typische indicatoren voor onderhoud (RAMS) het onderhoudsbeheersysteem Onderhoudstechnologie Terminologie Onderhoud methodieken Onderhoudsengineering Onderhoudsbewust ontwerpen Onderhoud in relatie tot afdeling projecten/nieuwbouw Bottlenecks van een biologische awzi Leerdoelen: Inleiding Wat zijn bottlenecks? Het belang van het kennen van de bottleneck van een awzi Herkennen van bottlenecks en de plaats in de organisatie Bottlenecks op het niveau van procesonderdelen Beschikbare capaciteit Benodigde capaciteit Systematiek Bottlenecks op het niveau van processen Onvoldoende bufferende of egaliserende capaciteit Capaciteit nabezinktanks Nieuwe duurzamheidsambities Troubleshooting water en slib Leerdoelen: Inleiding De plaats van troubleshooting in de organisatie In de praktijk veel voorkomende problemen Stikstofverwijdering Ammonificatie Nitrificatie Denitrificatie Voorwaarden voor het optreden van denitrificatie Uitspoeling van zwevende stof en licht slib

.. 279 14.6 Onderhoudsmanagement... 280 14.6.1 De driehoek management, technologie en engineering... 281 14.6.2 Onderhoudsprocessen... 281 14.6.3 Sturing van onderhoudsprocessen... 283 14.6.4 Typische indicatoren voor onderhoud (RAMS).

10 Nabezinktank: scheiding en recirculatie Nabezinktank: indikking Nabezinktank: buffering Nabezinktank: constructieve en mechanische oorzaken Overige procesmatige oorzaken Dosering van poly-elektroliet Visie op toekomstige ontwikkelingen Leerdoelen Inleiding Watersysteem en waterketen Historie watermanagement drinkwater Afvoer van regenwater sanitatie afvoer van afvalwater Rioleringssystemen Afvalwaterzuivering Ontwikkelingsrichting Effluenteisen Duurzaamheid hergebruik Ruimtebeslag Kosten Toekomstige stedelijk sanitatiesystemen Scheiden van waterstromen Decentrale zuivering Toegepaste technologie

.. 325 17.4.1 watermanagement... 325 17.4.2 drinkwater... 328 17.4.3 Afvoer van regenwater... 328 17.4.4 sanitatie... 328 17.4.5 afvoer van afvalwater... 330 17.4.6 Rioleringssystemen... 331 17.4.7 Afvalwaterzuivering.

Vergelijkbare documenten

Uitgebreide techniek afvalwaterzuivering

Uitgebreide techniek afvalwaterzuivering Cursusboek Nieuwegein, 2014 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l Stichting Wateropleidingen, januari 2014 Groningenhaven 7 3433 PE Nieuwegein Versie 4.0