CONSULTATIEDOCUMENT DEMOCRATISCHE VERHOUDINGEN Ter open consultatie 16 oktober 2014

Transcriptie

1 CONSULTATIEDOCUMENT DEMOCRATISCHE VERHOUDINGEN Ter open consultatie 16 oktober 2014 Inleiding en opdracht De bondsvergadering van de NADB heeft in de vergadering van 17 mei 2014 ingestemd met het voornemen van het bestuur om een statutenwijziging voor te bereiden. Het doel daarvan is de bond meer democratisch te maken. Het bestuur heeft een werkgroep Democratische verhoudingen ingesteld met de volgende opdracht: Formuleer een onderbouwd voorstel tot wijziging van de statuten waarmee de aangesloten dansers en de andere belanghebbenden een evenredige en democratische vertegenwoordiging krijgen in de Bondsvergadering van de NADB. De werkgroep bestaat uit de volgende personen: Arno Faassen voorzitter van de werkgroep en bestuurslid van de NADB Phien Abbink actief danssporter en vertrouwenspersoon van de NADB Onno Butter voormalig danssporter en lid van de NADB Topsportcommissie René Ewals actief danssporter en voorzitter van de NADB Atletencommissie Henk Peter Vos voormalig danssporter, trainer-coach en wedstrijdorganisator André de Werdt trainer-coach en wedstrijdorganisator De werkgroep heeft deze opdracht uitgewerkt. Dit document bevat deze uitwerking. De werkgroep heeft de bevindingen besproken met het bestuur. De werkgroep is ook benieuwd naar de reacties van dansers en andere belanghebbenden. Deze reacties kunnen in de vorm van antwoorden op de vragen in dit document worden opgestuurd aan De werkgroep ontvangt de reacties graag uiterlijk 30 oktober en zal alle ontvangen reacties beoordelen en waar mogelijk en gewenst meenemen in het eindvoorstel. Wat is het probleem? De bondsvergadering van de NADB bestaat momenteel uit ongeveer 130 leden 1 die volgens de statuten stemrecht hebben. Zij hebben ieder 1 stem. Het merendeel van deze leden is trainer/coach. Ook zijn er ongeveer 20 verenigingen lid die ieder 1 stem hebben. Deze verenigingen vertegenwoordigen een onbekend aantal verenigingsleden. Dit betekent dat verreweg het grootste deel van de actieve dansers geen lid van de NADB is. Zij hebben dan ook geen stem in de koers en het beleid van de bond. Ook de aangesloten stichtingen 2 zijn volgens de statuten geen leden van de NADB en hebben formeel geen stemrecht. De meesten van de 110 personen met een jurylicentie zijn lid van de NADB in de hoedanigheid van trainer/coach. Er zijn ook personen met een jurylicentie die geen lid zijn van de NADB. De werkgroep stelt twee kernproblemen vast: 1. De NADB is er voor de dansers, maar de structuur belemmert het lidmaatschap van deze groep. Dit geldt in mindere mate ook voor officials. Dit probleem zit in artikel 4 Leden van de statuten. Degenen die lid zouden moeten zijn, moeten wel lid kunnen worden. 1 Cijfers van april Waaronder Gehandicapten Danssport (SRN en Stichting Danssport Op Maat en Stichting Rollatordans Nederland), Streetdance (IDO--Holland), International, Dancesport Association (IDA), Chalans Dance Professionals (Paaldansen), United Dance Organisation (UDO), Baton/Twirl (NTSB), Rock & Roll (NRRA), Salsa (SalsaBond Nederland), Country Line Dance (UCWDC). 1

2 2. De vormgeving van de bondsvergadering als algemene ledenvergadering levert een vertegenwoordigingsprobleem op: trainers/coaches, die niet democratisch gekozen zijn, hebben tezamen 85% van de stemmen. 15% van de stemmen bestaat uit indirecte vertegenwoordiging van dansers door verenigingen, die zelf onafhankelijk van hun ledental ieder één stem hebben in de bondsvergadering. Het gaat hier echter maar om een beperkt deel van het aantal geregistreerde dansers. Dit probleem zit in artikel 16 Bondsvergadering van de statuten. Degenen die lid zijn, moeten wel hun stem kunnen laten doorklinken. Huidige artikel 4, lid 1: 1. De NADB kent als lid: a. verenigingen met volledige of beperkte rechtsbevoegdheid (verenigingen); b. natuurlijke personen die lid zijn van een onder a. bedoelde vereniging (verenigingsleden); c. natuurlijke personen die danstrainer en/of danscoach zijn (trainer/coaches); d. de vereniging van persoonlijke leden van de NADB (die in de statuten en reglementen ook als een vereniging wordt aangeduid); e. natuurlijke personen die geen lid zijn van een onder a. bedoelde vereniging, geen trainer/coach zijn, maar lid zijn van de Vereniging van persoonlijke leden van de NADB (persoonlijke leden). Huidige artikel 16, Bondsvergadering: 1. De bondsvergadering bestaat uit alle verenigingen, alle trainers/coaches en alle persoonlijke leden. 2. De verenigingsleden en de persoonlijke leden worden in de bondsvergadering vertegenwoordigd door hun vereniging, die namens hen in de bondsvergadering het stemrecht uitoefent. De trainers/coaches vertegenwoordigen zich zelf in de bondsvergadering. 3. De algemene vergadering van een vereniging beslist wie als vertegenwoordiger van de vereniging in de bondsvergadering de vereniging vertegenwoordigt. Een vereniging kan zichzelf en haar verenigingsleden onderscheidenlijk persoonlijke leden in de bondsvergadering door meer dan één vertegenwoordiger doen vertegenwoordigen, maar het stemrecht komt toe aan slechts één vertegenwoordiger, 4. Elke vereniging en iedere trainer/coach heeft in de bondsvergadering één stem. 5. Een vereniging en een trainer/coach dat geschorst is, heeft geen stemrecht. Vraag 1: Is dit volgens jou een volledige en juiste weergave van het probleem? Vind jij het belangrijk de ledenstructuur en zeggenschapsstructuur van de NADB te wijzigen? Voorstel tot oplossing van kernprobleem 1: aanpassen van de lidmaatschapsstructuur De basis voor nieuwe democratische verhoudingen ligt in de lidmaatschapsstructuur. Nu kunnen volgens de statuten alleen dansverenigingen, leden van dansverenigingen, trainers en coaches en (via de vereniging van persoonlijke leden) persoonlijke leden lid zijn. In de toekomstige lidmaatschapsstructuur moeten juist ook de dansers lid van de NADB kunnen worden. De werkgroep hanteert het algemene uitgangspunt dat de juridische structuur geen belemmering moet zijn; iedereen die zich betrokken voelt bij de danssport en de NADB kan lid worden. Dat is in de huidige situatie niet het geval en dat verhoudt zich slecht tot het zijn van de nationale bond voor alle dansvormen. 2

3 De huidige NADB kent vele soorten betrokkenen. Trainers en coaches, dansscholen, verenigingen van dansers, regio s, verschillende dansvormen, juryleden: zowel individuen als organisaties maken de NADB, elk met verschillende organisatiegraden en belangen. Om evenredigheid in de democratische verhoudingen te krijgen, is het noodzakelijk de huidige situatie te vereenvoudigen. De werkgroep stelt daarom voor om de NADB een vereniging van individuen te laten zijn. Individuen laten hun stem horen los van de verbanden waar zij toe behoren en ongeacht of zij als danser, trainer, vrijwilliger, bestuurslid, official of anderszins bijdragen aan de danssport. Alle individuen samen vormen de NADB. Individuen zijn bovendien uniek, waardoor is gewaarborgd dat het ene individu niet sterker staat dan het andere. Om te benadrukken dat danssporters het fundament vormen van de danssport, stelt de werkgroep voor in de statuten twee categorieën van natuurlijke personen te onderscheiden: danssporters en persoonlijke leden. Voorkomen moet worden dat het omvormen tot een vereniging van individuen negatieve effecten heeft voor de danssport. De werkgroep onderkent dat het voor dansorganisaties voordelen kan hebben om bij de nationale bond aangesloten te zijn, bijvoorbeeld in belangenbehartiging in nationaal of internationaal verband en het kunnen aanvragen van subsidies. Zulke voordelen komen ten goede aan de danssport. De werkgroep stelt daarom voor om het voor rechtspersonen mogelijk te laten blijven om buitengewoon lid van de NADB te zijn, op voorwaarde dat zij (mede) hetzelfde doel beogen als de NADB. Buitengewone leden hebben geen stemrecht. De bij de buitengewone leden aangesloten individuen kunnen zelf wel lid worden. Het voorstel is om artikel 4, lid 1 van de statuten te wijzigen in: 1. De NADB kent als lid: a. natuurlijke personen die actief de danssport bedrijven (danssporters). b. natuurlijke personen die niet tot a. behoren (persoonlijke leden). c. rechtspersonen met volledige of beperkte rechtsbevoegdheid, welke uitsluitend dan wel mede het in artikel 2 gestelde doel beogen (buitengewone leden). Vraag 2: Ben je het ermee eens dat de NADB een vereniging van individuen en met name van danssporters moet worden? Omnummeren De nieuwe lidmaatschapsvormen zouden zoveel mogelijk automatisch gevuld kunnen worden met de huidige leden. Hiervoor wordt een omnummertabel gemaakt. In het Algemeen Reglement kan bepaald worden dat het afnemen van een licentie door een natuurlijk persoon automatisch leidt tot het lidmaatschap van de NADB van die persoon voor het kalenderjaar waarin de licentie wordt afgenomen. Dit automatisme werkt bij de eerste licentie de je afneemt in een jaar, je kunt immers geen twee keer lid zijn. Geregistreerde dansers die bijvoorbeeld in enig jaar een NADB danspas kopen, worden daarmee lid van de NADB (categorie danssporters). Dit kan geautomatiseerd gebeuren. Dansers die wel geregistreerd staan, maar geen licentie afnemen, zullen zichzelf moeten kunnen aanmelden als lid. Tot het persoonlijk lidmaatschap kunnen worden toegelaten: personen die een functie vervullen binnen de NADB, trainers, coaches, organisatoren, juryleden en andere 3

4 officials. Wederom kunnen degenen die enige licentie afnemen automatisch als lid worden geregistreerd (bijvoorbeeld de jurylicentie). Aan het verstrekken van licenties kunnen net als nu voorwaarden verbonden zijn, zoals het hebben van het juiste diploma. NB. De werkgroep is van mening dat leden en kandidaatleden van vaste NADBcommissies of organen lid dienen te zijn (hetzij als danser, hetzij als persoonlijk lid). Dit zou in het Algemeen Reglement moeten worden verankerd. Voor ad hoc commissies met een tijdelijk karakter is dit niet nodig, zodat eenvoudig externe kennis kan worden georganiseerd. Aan de huidige aangesloten organisaties zou het buitengewoon lidmaatschap toegekend kunnen worden, tenzij zij daar zelf van af wensen af te zien (bijvoorbeeld omdat alle bij die organisatie aangesloten individuen zelf al lid worden). Vraag 3: vind je ook dat het ledenbestand automatisch tot stand kan worden gebracht door middel van licentieverlening: iedereen met een NADB danspas of jurylicentie is automatisch lid? Kernprobleem 2: Democratische vertegenwoordiging De NADB kent nu als hoogste orgaan een bondsvergadering die is vormgegeven als algemene ledenvergadering: alle leden worden periodiek bijeengeroepen en ieder lid (trainers/coaches, lidverenigingen en de vereniging van persoonlijke leden) heeft 1 stem in de vergadering. In praktijk komt ongeveer 20% van de leden naar de bondsvergadering. Het grootste deel van de aanwezige leden is een niet-gekozen professional, vaak een trainer of coach. Danssporters zijn niet of nauwelijks vertegenwoordigd. Dit zal anders moeten, als de NADB de overgang maakt naar een vereniging van individuen die op basis van gelijkwaardigheid een stem hebben in de koers van de NADB. Van bondsvergadering naar bondsraad De werkgroep stelt voor het hoogste orgaan de huidige bondsvergadering - om te vormen tot een bondsraad volgens een ledenraadmodel. Een ledenraadmodel is een vorm van getrapte vertegenwoordiging waarin door de leden gekozen personen voor een bepaalde periode het hoogste orgaan van een organisatie vormen. Een dergelijke bondsraad benoemt de leden van het bondsbestuur en controleert en beoordeelt het gevoerde beleid. De bondsraadleden zijn dus zelf geen bestuurders. Zij komen minimaal 1x per jaar bijeen om de jaarrekening vast te stellen, het bestuur décharge te verlenen voor het gevoerde beleid, contributies vast te stellen, de begroting en meerjarenbeleidsplan voor de komende periode goed te keuren, enzovoorts. Een grote bondsraad belemmert het houden van een goede effectieve vergadering, een te kleine kan problemen geven bij afwezigheid en eenzijdig zijn. De werkgroep denkt dat een bondsraad van 24 bondsraadleden een goede balans zou kunnen zijn. De bondsraad wordt voorgezeten door de bondsvoorzitter, die optreedt als technisch voorzitter en evenmin als andere bestuursleden - zelf geen lid is van de bondsraad. Ieder bondsraadlid heeft 1 stem in de vergadering en besluitvorming vindt plaats bij meerderheid van stemmen (behalve bij statutenwijzigingen of een besluit tot ontbinding, daar gelden zwaardere vereisten). Bij stakende stemmen is een voorstel verworpen. Het is niet mogelijk om een ander bondsraadlid te machtigen. Machtiging voor bondsraadleden zou immers afbreuk doen aan het committent dat zij door kandidaatstelling hebben afgegeven. 4

5 De functie van bondsraadlid vervalt door beëindiging van het lidmaatschap van de NADB, door het aanvaarden van een met dit lidmaatschap onverenigbare functie of door ontslag door de Tuchtcommissie van de NADB. Lidmaatschap van de bondsraad is bijvoorbeeld onverenigbaar met een lidmaatschap van het bondsbestuur. Adviserende leden van de bondsraad hebben het recht daarin het woord te voeren. De werkgroep adviseert om de lijst adviserende leden te beperken tot leden van de permanente organen die door de bondsraad zelf worden benoemd. Daarmee zouden in ieder geval de leden van de kascommissie en de leden van het bondsbestuur adviserende leden van de bondsraad zijn. De huidige statutaire bepalingen die zien op het uitschrijven, verzorgen en houden van de bondsvergadering, kunnen voor de bondsraad in stand blijven. Vraag 4: ben je het ermee eens dat de instelling van een bondsraad een goed alternatief is voor het huidige model om de stem van de danssporters te laten horen? Het verkiezen van bondsraadleden (verkiezingsmodel) Bondsraadleden zullen democratisch worden gekozen door de leden. Zij worden gekozen voor een periode van 4 jaar. Aansluitend aan deze periode zijn zij 1x herkiesbaar. Na twee aansluitende termijnen zal in ieder geval een periode van 4 jaar moeten volgen voordat een lid zich weer kandidaat kan stellen als bondsraadlid. De werkgroep denkt dat het verstandig is om niet elke vier jaar een compleet nieuwe Bondsraad te verkiezen en adviseert elke twee jaar de helft van de zetels via verkiezing te vullen. Ieder natuurlijk lid mag een stem uitbrengen op een kandidaatbondsraadlid naar keuze. Met natuurlijk lid wordt bedoeld de categorieën a (dansers) en b (persoonlijke leden) uit het voorstel voor lidmaatschap. Dit is een belangrijk uitgangspunt. Ten eerste betekent het geen stemrecht voor aangesloten verenigingen, organisaties etc: zij kunnen buitengewoon lid zijn, maar hebben geen stemrecht. Ten tweede betekent het dat alle leden rechtstreeks een stem moeten kunnen uitbrengen op een kandidaat (en niet bijvoorbeeld verenigingen namens hen). Dit is de kern van de democratisering. De werkgroep heeft zich gebogen over de wijze waarop het verkiezingsproces zou kunnen plaatsvinden zodat ieder natuurlijk lid zijn stem op een kandidaatbondsraadlid kan uitbrengen. Elektronische verkiezingen zijn daarbij overwogen, maar hebben naar mening van de werkgroep te veel haken en ogen. Privacyaspecten, het waarborgen van de betrouwbaarheid en eerlijkheid, het gebrek aan adressen onder sommige leden, de complexiteit van termijnen en de kosten maken elektronische verkiezing een brug te ver. De werkgroep volgt de gedachte dat het verkiezen van de bondsraadleden zou moeten plaatsvinden in een tweejaarlijks te organiseren, fysieke landelijke verkiezingsvergadering waar alle leden van de NADB welkom zijn. Dit lijkt het minst kostbaar en praktisch haalbaar om goed te organiseren. De verkiezingsvergadering wordt voorgezeten door de bondsvoorzitter en is geen orgaan: het is een bijeenkomst waar een verkiezing plaatsvindt en waar (desgewenst) consultatie en discussie kan plaatsvinden. De bondsraad blijft daarmee het hoogste besluitvormende orgaan van NADB, de 5

6 verkiezingsvergaderingen zijn een plek van ontmoeting en reflectie, besluitvorming blijft beperkt tot het kiezen van nieuwe bondsraadleden. Het is vanzelfsprekend gewenst dat zoveel mogelijk (dansende) leden zo n landelijke vergadering gaan bijwonen. De landelijke opzet geeft reisafstanden en daarmee een belemmering. De werkgroep beveelt daarom aan om de landelijke verkiezingsvergadering te omgeven met het nodige randgebeuren, vooral gericht op behoeften van dansers. De dag kan de functie van een ledencongres krijgen, met workshops, thematische deelsessies, het in het zonnetje zetten van vrijwilligers en dergelijke. Om leden die niet in staat zijn de geplande dag te komen toch in staat te stellen hun stem uit te brengen, stelt de werkgroep voor twee machtigingen per stemgerechtigd aanwezig lid toe te staan. Het bondsbestuur zal in een regeling vastleggen waaraan een machtiging moet voldoen. Kandidaatstelling: het uitschrijven van een verkiezingsvergadering (minimaal zes weken van tevoren) door het bondsbestuur gaat gepaard met een oproep tot kandidaatstelling. Ieder meerderjarig lid (natuurlijk persoon) kan zich kandidaat stellen, voorzien van een motivatie. De stukken voor de vergadering worden twee weken voor de vergadering op de website gepubliceerd, inclusief een overzicht van de dan aangemelde kandidaten. De werkgroep zal in zijn eindrapport een voorstel voor het precieze verloop van het stemproces tijdens de verkiezingsvergadering opnemen. Voorstel is om in een tussentijdse vacature te voorzien via opvulling door de eerstvolgende persoon op de reservelijst, gevormd door de kandidaatbondsraadleden die niet zijn verkozen, voor het resterende deel van de termijn. Is deze lijst niet toereikend, dan loopt de vacature mee in de eerstvolgende verkiezing. Verkozen bondsraadleden kunnen zelf een lijn kiezen hoe zij contact willen houden met hun achterban, binnen door de bondsraad gestelde kaders. Vraag 5: Vind je het een goed idee om de bondsraad te laten kiezen op een landelijke vergadering voor alle leden? Overgangsperiode Het voorgestelde ledenraadmodel en verkiezingsmodel maken een overgangsperiode mogelijk. Om te zorgen voor continuïteit kan er voor gekozen worden om de huidige leden tijdens de laatste bondsvergadering 12 bondsraadleden te laten kiezen voor een periode van 2 jaar en de eerste verkiezingsvergadering de overige plekken te laten opvullen. Zo ontstaat het juiste ritme in de termijnen, wordt gezorgd voor blijvende betrokkenheid en is de kans dat niet in één keer tenminste 24 kandidaatbondsraadleden kunnen worden gevonden beperkt. Vraag 6: vind je ook dat er een overgangsperiode moet komen naar het nieuwe model waarbij de huidige ledenvergadering de helft van de bondsraad voor de komende periode kiest? Slotvraag: heb je nog andere ideeën en wensen die te maken hebben de democratisering van de NADB die je wilt delen met de werkgroep? 6