Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO"

Transcriptie

1 Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Wandelbos Datum bezoek: 25 september 2013 In opdracht van: SWV PO Tilburg e.o. Rapporteur: P. Kooiman M&O-groep, s-hertogenbosch September 2013

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding De opbrengsten van het schoolbezoek Het onderwijsconcept De voorzieningen op de vijf velden Grenzen en groeimogelijkheden van de school Groeimogelijkheden en grenzen v.w.b. onderwijsconcept Karakterisering van de voorzieningen op de vijf velden Tot slot Bijlage 1: Enkele landelijke kengetallen Bijlage 2: Speciale onderwijsondersteuning per schoolprofiel

3 1. Inleiding Uw school 1 biedt onderwijsondersteuning aan leerlingen die speciale onderwijsbehoeften hebben. Wanneer uw school tegen haar grenzen aanloopt, is er de mogelijkheid om de leerling en zijn of haar ouders 2 te verwijzen naar een andere school, een school voor speciaal (basis)onderwijs. Scholen verschillen in de onderwijsondersteuning die zij (kunnen) bieden. Uit verwijsgedrag van scholen bijvoorbeeld blijkt dit heel duidelijk: een leerling waarbij de ene school tegen de grenzen van haar onderwijsondersteuning aanloopt, kan op een andere school zonder al te veel inspanning passend onderwijs krijgen. Soms is de reden makkelijk aanwijsbaar: een school in een gebouw met veel trappen en weinig ruimte is niet zomaar passend voor een leerling in een rolstoel. Maar meestal is het lastiger om aan te geven wanneer een leerling niet, en wanneer wel, op de school terecht kan. Zowel voor de school zelf, als voor ouders en voor de bovenschoolse organisatie die het bovenschoolse netwerk van ondersteuningsvoorzieningen inricht (schoolbestuur, samenwerkingsverband po, regionaal netwerk Passend Onderwijs), is het van belang te weten waar de school staat voor wat betreft de onderwijsondersteuning en wat mogelijkheden zijn om de onderwijsondersteuning te versterken en eventueel uit te breiden. In de audit is gekeken naar de match tussen de onderwijsbehoeften 3 van de leerlingen uit het voedingsgebied van de school met het onderwijsaanbod van de school. Deze match tussen vraag en aanbod is in kaart gebracht in termen van kenmerken van het ondersteuningsaanbod, van de school dus. Het profiel van het ondersteuningsaanbod van een reguliere school wordt bepaald door: de mate waarin het onderwijsconcept bijdraagt aan het zich geaccepteerd voelen van de leerling met speciale onderwijsbehoeften; de positie op vijf velden van onderwijsbehoefte: de hoeveelheid aandacht/handen in de groep; speciale onderwijsmaterialen; de ruimtelijke omgeving; expertise; samenwerking met externe instanties die zich ook met de ondersteuning voor het kind bezighouden. 1 Met school wordt steeds bedoeld school of andere eenheid van onderwijsondersteuning. 2 Waar in dit rapport staat ouders wordt steeds bedoeld ouders of verzorgers. 3 De onderwijsbehoefte is de instructie en ondersteuning die de leerling in de onderwijssituatie nodig heeft om een volgende stap te kunnen maken in het proces van cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling. 2

4 Informatie over deze kenmerken is verzameld door: een documentenanalyse (schoolplan, schoolgids, inspectierapport, website); een half gestructureerd interview/gesprek, het gesprek is gevoerd met: Dhr. J. Oosterwaal (directeur); Mevr. M-J. Franken (adjunct directeur / IB-er); Mevr. Th. Zegveld (leerkracht en RT); Mevr. E. van Holland (ouder) half gestructureerde observaties in de groepen 1/2, 3, en 7/8 met name ter ondersteuning van de bevindingen over het gehanteerde onderwijsconcept en het daarbij horende klassenmanagement; een gesprek met een groot deel van het schoolteam waarin de opvattingen rond en het draagvlak voor het onderwijs aan leerlingen met speciale onderwijsbehoeften aan de orde is geweest. In het gesprek met het schoolteam zijn de eerste indrukken vanuit het interview en de observaties verwerkt. In dit rapport doen wij verslag van onze bevindingen. Wij wijzen er op dat de informatieverzameling weliswaar uitgebreid en veelzijdig was, maar beperkt is door het karakter van een momentopname. 3

5 2. De opbrengsten van het schoolbezoek 2.1 Het onderwijsconcept Korte karakterisering van de school We zijn niet op jacht naar indicaties; we doen het zo lang mogelijk zelf. Deze uitspraak van de directeur van basisschool Wandelbos karakteriseert de werkwijze van het team als het gaat om de huidige invulling van Passend Onderwijs en kleurt de gegevens in, die verderop in dit verslag aan de orde komen. Basisschool Wandelbos is sinds het begin van de zeventiger jaren van de vorige eeuw gehuisvest op de huidige locatie, de kindercampus, Dit is een klein park met veel bomen en struiken, wat de ligging heel bijzonder maakt. Naast de school hebben ook de voorschoolse opvang, een peuterspeelzaal en een kinderdagverblijf hun thuisbasis op de kindercampus. De schitterende ligging in het parkje heeft veel voordelen voor de leerlingen, maar voor de school één groot nadeel: vanaf de weg is de school bijna niet te zien. Wie niet bekend is met basisschool Wandelbos, kan er gemakkelijk ongemerkt voorbij lopen. De omliggende wijk stamt net als het schoolgebouw uit de jaren zeventig. Deze wijk bestaat in de directe omgeving van de school vooral uit wat grotere en luxere koopwoningen en bungalows. Aan de overkant van nabijgelegen doorgaande weg ligt een buurt met sociale woningbouw, die voor een deel bewoond wordt door allochtone Nederlanders. Aanvankelijk kwamen de leerlingen van bs Wandelbos vooral uit het luxere gedeelte van de wijk, waar onder andere veel medewerkers van de nabijgelegen universiteit wonen. De school stond in die tijd wel bekend als een eliteschool en heeft in die periode een goede naam opgebouwd, als het gaat om schoolresultaten en de goede sfeer. Die goede naam werd breed bekend. Na verloop van tijd trok dat steeds meer leerlingen aan uit de buurt die aan de overkant van de grote weg ligt. Het aantal leerlingen van ouders van allochtone herkomst groeide en de populatie van de school veranderde daardoor van karakter. Het totale leerlingenaantal daalde echter toch in die periode. Dat kwam onder meer omdat onder invloed van de zojuist beschreven omslag, minder autochtone ouders hun kinderen aanmeldden op basisschool Wandelbos. Zij vetrokken grotendeels naar de verderop gelegen Jan Ligthartschool. Inmiddels is de leerlingpopulatie van bs Wandelbos gemêleerd. Een lastig punt is de grote migratie in het leerlingenbestand. Dat komt doordat een deel van de ouders geneigd is te shoppen en bereid is snel van school te veranderen. Management en organisatie De school heeft een platte organisatiestructuur. De omvang van het team is overzichtelijk en maakt dit mogelijk. De directeur geeft leiding aan de school, hierbij ondersteund door de adjunct-directeur, tevens IB-er. Er zijn 15 leerkrachten in het team, een onderwijs-assistent en een RT-er. De kern van het systeem van kwaliteitsbewaking en professionalisering wordt gevormd door de gesprekscyclus die Bs Wandelbos sinds enkele jaren hanteert. Evaluatie van het onderwijs, reflectie op het eigen handelen en maatregelen ter verbetering van de eigen werkwijze staan daarin telkens centraal. 4

6 De 158 leerlingen, teldatum 1 oktober 2012, zijn verdeeld over 8 groepen. De gemiddelde klassengrootte komt daarmee uit op ongeveer 20 leerlingen per groep. Er zijn drie combinatiegroepen 1/2 en één combinatiegroep 7/8. Er zijn maar weinig leerlingen die een klas overdoen; gemiddeld nog geen 2 leerlingen per jaar gerekend over de laatste vier schooljaren. In hoeverre heeft de school te maken met verschillen tussen leerlingen? Naar schatting van de geïnterviewde medewerkers ligt het niveau van leren over het geheel van de school rond het landelijk gemiddelde (C- tot B-laag). De toetsen door het jaar heen en de resultaten van de landelijke Cito-toets laten eenzelfde beeld zien. Een gemiddelde zegt lang niet alles, daarom is ook gesproken over de mate waarin sprake is van afwijkingen van dit gemiddelde, met andere woorden, de spreiding binnen de groepen. Zijn er in de klassen veel of weinig leerlingen die hoger of lager scoren dan het gemiddelde? Volgens de gesprekspartners betreft dat wel zo n 4 tot 8 leerlingen per groep, zeg maar 20 à 25%. Daarmee kan de leerlingpopulatie gekenschetst worden als matig heterogeen op het gebeid van leren. Op een aantal taal-onderdelen zitten de leerlingen iets onder het gemiddelde. Er wordt daarom op de school veel tijd besteed aan taal. Met name aan name technisch lezen wordt veel extra aandacht besteed in het kader van de wijkipuls aanpak van de gemeente Tilburg. Dat levert inmiddels betere resultaten op. Op het gebied van woordenschat en het begrijpend lezen zullen nog extra inspanningen verricht moeten worden, want daar zijn nog onvoldoende verbeteringen merkbaar. Enkele vragen in het interview richtten zich op de leerlingen die vanwege hun gedrag zodanig speciale aandacht nodig hebben, dat dit structureel extra inzet vraagt van de leerkracht. De deelnemers aan het interview geven aan dat sinds een jaar of acht de school meer aandacht geeft en moet geven aan gedrag en sociaal-emotionele ontwikkeling. Een tijdlang zijn zowel een gedragsspecialiste als een orthopedagoog aan de school verbonden geweest. De leerkrachten kunnen steeds beter met gedragsproblematiek omgaan, omdat zij veel geleerd hebben van de coaching van deze specialisten. Zij organiseren nu nog steeds onderlinge intervisiemomenten als daar behoefte aan is. Op dit moment is het aantal leerlingen dat speciale aandacht behoeft voor gedrag vrij laag: één, soms twee leerlingen per groep en in een aantal groepen speelt het helemaal niet. De aandacht die op gedrag gevraagd wordt, richt zich zowel op begrenzing van gedrag alsook op inzicht geven in het eigen gedrag en het effect dat dit heeft op anderen. Over het algemeen kan gezegd worden dat er rust heerst op school. Naast de toegenomen deskundigheid van de leerkrachten heeft de directie ook enkel organisatorische wijzigingen aangebracht die daaraan bijdragen. Zo zijn tijdens de korte pauzes alle leerkrachten buiten te vinden en zijn de pauzetijden aangepast. De culturele en taalachtergrond van de leerlingpopulatie is zeer divers. Dat geldt ook voor de sociaal-economische achtergrond van de leerlingen. Deze wordt vooral gekenmerkt door grote verschillen die bestaan tussen de leerlingen die aan de overkant van de weg in de sociale huurflats wonen en de leerlingen die vlak rond de school in de buurt wonen, waar vooral koophuizen staan. 5

7 Deze verschillen zijn ook in de schoolgewichten terug te vinden. Er zijn 17 leerlingen met een leerlingengewicht van 0,3 en 51 leerlingen hebben een gewicht van 1,2. Hiermee heeft 43% procent van de 158 leerlingen van bs Wandelbos een gewicht, landelijk is dit 12,8 procent. Over het geheel genomen, is de leerlingenpopulatie van Basisschool Wandelbos te karakteriseren als matig heterogeen, in vergelijking met Nederlandse scholen in het algemeen. Het team van de school ervaart dat ook zo. In het teamgesprek kwam dit naar voren toen werd gezegd dat leerkrachten soms geconfronteerd worden met hogere eisen dan een aantal jaren geleden. Een leerkracht moet meer weten, meer kunnen, (meer) verschillen kunnen herkennen en daarmee om kunnen gaan. Hoe wordt binnen de school op speciale onderwijsbehoeften gereageerd? De algemene werkwijze op bs Wandelbos gaat uit van een indeling van de groep in drie niveaugroepen voor elk vak. Instructie wordt gegeven op deze drie niveaus zoveel mogelijk volgens het Directe Instructiemodel (DIM). Extra instructie volgt, indien nodig. Na de instructie wordt er door alle leerlingen zelfstandig gewerkt. De zelfwerk-tijd bedraagt 4-8 uur per week, afhankelijk van de groep waarin de leerling zit. De leerkracht kan dan extra aandacht en hulp geven aan kinderen die dat nodig hebben. Leerlingen werken met een weektaak waarin alle taken en opdrachten staan, die in één week door de leerlingen wordt gemaakt. De basisstof is de kern, die in principe voor alle leerlingen geldt. Daarnaast bestaat een mogelijkheid voor de meer begaafde leerlingen verdiepings- en uitbreidingstaken in de weektaak op te nemen. Voor de kinderen die moeite hebben met de basisstof is in de meeste gevallen een handelingsplan opgesteld en worden aangepaste taken in de weektaak opgenomen, die tot doel hebben de achterstand weg te werken. Dat werkt in veel gevallen erg goed. De bij het interview aanwezige ouder vertelde dat haar dochter zo, zonder dat het haar dochter zelf opviel, door extra en gerichte taken, een achterstand in lezen heeft ingelopen. De school blijkt in staat te zijn om kinderen een veilige leeromgeving te bieden; zij kunnen anders zijn, bijna zonder dat ze dat zelf merken. Wanneer een handelingsplan niet toereikend blijkt te zijn, wordt de basisstof (of een deel daarvan) vervangen door een minimumprogramma. Een deel van de opdrachten die in de weektaak staan beschreven, worden op de computer uitgevoerd. Leerlingen maken bij toerbeurt gebruik van de computers die in de klas aanwezig zijn. De leerlingen die speciale aandacht nodig hebben krijgen dit dus vooral door extra aandacht in subgroepen, nl. de niveaugroep waarin de leerling is ingedeeld. Het komt voor dat leerlingen individueel extra aandacht of instructie krijgen buiten de groep, dit zijn uitzonderingen en betreffen vooral de (negen) leerlingen met een eigen handelingsplan of individueel ontwikkelingsperspectief. In het teamgesprek werd dit aldus verwoord: Richt je zolang mogelijk op de groep, maar blijf oog houden voor het individu. De leerkracht die de RT geeft, zorgt in de meeste gevallen vooral voor extra handen in de klas. Zij kan assisteren in de klas en ook onderzoeken doen of extra instructie verzorgen aan individuele of groepjes kinderen. Op deze manier geeft de school de leerlingen met speciale onderwijsbehoeften extra ondersteuning zodat alle kinderen op de persoon toegesneden ontwikkelingsmogelijkheden krijgen. 6

8 Er gaat veel energie en aandacht naar de groep leerlingen die minder presteert. Het team wil in de toekomst bewust meer aandacht gaan besteden aan de middengroep en aan de meer getalenteerde leerlingen, want die komen eigenlijk nu wat te kort. Voor de laatste groep geldt, dat die nu al extra taken en opdrachten krijgen die ze zelfstandig moeten uitvoeren. De eerste toetsresultaten wijzen er echter op dat ze die zelfstandigheid daarbij nog niet altijd aankunnen. Het lijkt er op dat we ze te snel loslaten. De aanpak zal worden bijgesteld. In de volgende tabel staat per regel een dimensie weergegeven, met links en rechts de uitersten op de dimensie. Tijdens het interview is gevraagd aan te geven waar de school staat: duidelijk links, enigszins links, enigszins rechts, duidelijk rechts. Gevraagd werd om globaal te kijken naar de school en zo mogelijk een duidelijke richting aan te geven. Onderwijsconcept Overdragen van kennis X Zelf ontdekken Kennis verwerven X X Werken met kennis Klassikaal leren X Individueel en groepsleren Sturing van het leren door de leerkracht X Kinderen sturen eigen leren Alle leerlingen op bepaald basisniveau brengen X Maximale uit elke leerling halen Leerstof bepaalt de leerweg X X Beginsituatie van de leerling bepaalt de leerweg Nadruk op gestructureerde opdrachten X Nadruk op vrije opdrachten Beoordeling van prestaties o.b.v. gelijke normering X Beoordeling van leervorderingen o.b.v. beginsituatie van leerlingen Beoordeling door de leerkracht X Zelfbeoordeling door de leerling Evaluatie onderwijs o.b.v. leervorderingen groep X Evaluatie onderwijs o.b.v. leervorderingen individuele leerling Evaluatie onderwijs door de leerkracht X Evaluatie samen met leerlingen Toelichting In het gesprek dat ontstond naar aanleiding van het bespreken van bovenstaande dimensies kwam duidelijk naar voren dat er een tendens naar rechts herkenbaar is. Voor een deel is die tendens al duidelijk zichtbaar, ook in de klas tijdens de klasbezoeken, voor een ander deel is het een gewenste ontwikkeling die onder andere wordt ondersteund door de voornemens in het jaarplan van bs Wandelbos. Daarbij gaat het niet alleen om het invoeren van nieuwe methoden in het lopend schooljaar, waar een grotere rol is weggelegd voor het zelf ontdekken door leerlingen. Ook gaat het om het samenwerken van de leerlingen gericht te stimuleren en de leerlingen meer en meer eigen verantwoordelijkheid te geven. Tegelijkertijd zit er een grens aan de mogelijkheden van sturing door leerlingen, omdat de school een eigen verantwoordelijkheid heeft voor het behalen van resultaten. Dat geldt overigens ook voor het zelf ontdekken. Leerlingen verschillen in de mate waarin zij bijvoorbeeld gebaat zijn bij het zelf uitvinden van een best passende rekenstrategie. Sommige leerlingen hebben er meer aan als de leerkracht een bepaalde strategie aanleert. 7

9 Bij de dimensie kennis verwerven versus werken met kennis en de dimensie waar gevraagd wordt naar wat bepalend is voor de leerweg, gaven de gesprekspartners aan dat de school zich bevond in het midden op een 5-puntsschaal. Er is daarnaast een verschil tussen onderbouw en bovenbouw bij een aantal dimensie, zoals evaluatie (in bovenbouw meer en meer samen met de leerlingen). De beoordeling gebeurt door de leerkracht, maar bovenbouwleerlingen krijgen meer verantwoordelijkheid. Dat komt bijvoorbeeld tot uiting wanneer leerlingen keuzeopdrachten krijgen, waarbij zij een keuze maken voor het niveau waarop ze die opdracht dan gaan uitvoeren. De werkwijze van de school is zo, dat voor elke jaargroep een streefdoel is vastgesteld, dat weliswaar niet door elke leerling zal worden gehaald, maar dat wel als ijkpunt dient. Bij de evaluatie daarvan wordt gekeken naar resultaten op groepsniveau en op individueel niveau. De analyse van de groepsresultaten vindt plaats in gesprek met de directeur, waarbij aan de orde is of de leerkracht de beoogde doelen met de groep bereikt heeft en welke omstandigheden daarbij een rol hebben gespeeld in positieve of negatieve zin. Met de IB-er wordt meer naar de resultaten van het individuele kind gekeken. In de laatste drie jaar zijn een of soms twee leerlingen verwezen naar het SBO, ongeveer vergelijkbaar met het landelijk gemiddelde. Een belangrijk criterium voor eventuele stappen richting verwijzing is of de leerling zich op bs Wandelbos gelukkig voelt. Dat wordt natuurlijk deels bepaald door de mate waarin aan de speciale onderwijsbehoeften van een leerling voldaan kan worden, maar er spelen wel degelijk ook persoonlijke verschillen tussen leerlingen een rol. Het schooljaar 2009/2010 was in dit verband een wat wonderlijk jaar voor bs Wandelbos. Naast 5 verwijzingen naar het SBO bleven in dat jaar ook 4 leerlingen zitten, iets dat daarna niet meer is voorgekomen. Tijdens de audit is dit punt overigens verder niet besproken. Naar het SO zijn in de afgelopen vier jaar geen verwijzingen geweest Er is één leerling op bs Wandelbos met een rugzakje, in cluster 2. Dat is laag in vergelijking met het landelijk beeld. De landelijke vergelijkingsgegevens zijn te vinden in bijlage 1. Het aannemen van nieuwe leerlingen waarvan al duidelijk is dat zij een indicatie voor leerlinggebonden financiering hebben, wordt mede bepaald door de vraag of de leerkrachten van de groep waar de leerlingen terecht zal komen, voldoende geëquipeerd is om die speciale ondersteuning te bieden. Indien nodig zal de school dat toetsen bij de collega s van het SO. Daarnaast speelt een belangrijke rol in deze afweging, of de ondersteuning gedurende meerdere jaren kan worden geboden. Leerstijlen Er wordt door de leerkrachten in toenemende mate rekening gehouden met en ingespeeld op verschillende leerstijlen van de leerlingen. De leerkrachten variëren steeds meer in hun aanpak bij instructie en proberen ook bij het maken van de weektaken rekening te houden met de leerstijl van de individuele kinderen. 8

10 Hoe wordt de continuïteit van de onderwijsondersteuning voor elke leerling verzekerd? Elke leerling heeft op zijn of haar eigen niveau passende ondersteuning nodig. De basis hiervan wordt gevormd door het groepsplan dat de leerkracht voor elk vak en voor de hele groep maakt. Hierin staan de doelen voor de komende periode beschreven en die vormen zoals eerder vermeld, het belangrijkste onderwerp in de gesprekscyclus die jaarlijks wordt doorlopen. Deze gesprekscyclus kent drie momenten, een plangesprek aan het begin van het jaar, een tussenevaluatie in februari en een evaluatiegesprek aan het einde van het schooljaar. Deze cyclus sluit nauw aan bij de principes van opbrengstgericht werken (OGW). De resultaten van het onderwijs worden geanalyseerd en bezien wordt of er verbeteringen mogelijk zijn. Het groepsplan wordt uitgevoerd door gebruik te maken van de combinatie van werken in niveaugroepen, het instructiemodel en de weektaken. Bs Wandelbos maakt gebruik van de 1-zorgroute en tekent daarbij aan dat deze aanpak nog niet volledig is geïntegreerd in de dagelijkse manier van werken. Het dyslexie-protocol wordt gebruikt; aan een vergelijkbaar protocol voor dyscalculie wordt gewerkt. Het eigenaarschap van de onderwijsondersteuning ligt bij de groepsleerkracht. Deze is de eerst verantwoordelijke en voor de ouders ook de eerst aanspreekbare persoon. Tot en met groep 5 krijgen alle leerlingen zoveel mogelijk alle basisstof aangeboden. In alle groepen wordt indien nodig, voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften een individueel handelingsplan gemaakt. De school stelt de bijdrage hieraan van ouders erg op prijs en laat dat zien door hen te stimuleren om mee te denken tijdens alle stappen die doorlopen worden. De leerkrachten en de directie van bs Wandelbos spreken openhartig met ouders. De bij het gesprek aanwezige ouder herkent zich sterk in deze aanpak en is daarover zeer tevreden. Ook van andere ouders heeft zij positieve geluiden gehoord. In de bovenbouw wordt ook de leerling zelf betrokken bij het opstellen en uitvoeren van het handelingsplan. Zo denkt de leerling mee over wat voor hem of haar de beste aanpak is. Niet alleen voor leerlingen die aan de onderkant uitvallen, maar ook voor meer begaafden worden individuele oplossingen gezocht. De school heeft geen standaard aanpak voor meerbegaafde leerlingen. Er wordt gezocht naar individuele oplossingen, in samenspraak met de ouders. Er is extra materiaal beschikbaar in de vorm van een Hoogbegaafdheidskoffer die door het schoolbestuur aan alle aangesloten scholen ter beschikking is gesteld. Sporadisch komt het voor dat een leerling een klas overslaat. De overdracht van leerlingen met speciale onderwijsbehoeften wanneer zij naar een volgende groep gaan, vindt plaats in een gesprek tussen de twee betrokken leerkrachten. In dit gesprek wordt het evaluatieverslag besproken dat de oude leerkracht heeft opgesteld; hetzelfde verslag dat ook aan het einde van het jaar onderwerp van gesprek is met directie en IB-er. De interne begeleiding is bedoeld om dit proces te ondersteunen en de grote lijnen te bewaken. De IB-er is aanwezig bij een aantal gesprekken in de cyclus en is de vraagbaak voor de leerkrachten. Ook onderhoudt zij de externe contacten. 9

11 Naast een volgsysteem voor de leerresultaten, gebruikt bs Wandelbos ook een volgsysteem voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. Gekozen is voor de Sociale Competentie ObservatieLijst (SCOL) die vooral bedoeld is om: de ontwikkeling van sociale competenties op klasse- of op schoolniveau planmatig te volgen; mede met de uitkomsten van de SCOL-scores het onderwijs inhoudelijk vorm te geven; zo gauw mogelijk in beeld te krijgen welke leerlingen extra ondersteuning nodig hebben. De leerkrachten leggen hun observaties vast in dit systeem en de resultaten worden niet alleen met de ouders, maar eerst met de leerlingen besproken. De school in haar netwerk Er is zeker sprake van deling van het voedingsgebied met een ander school. Bs Antares ligt vlakbij in hetzelfde postcodegebied en heeft een kwart meer leerlingen dan Wandelbos. Deze school behoort tot hetzelfde bestuur als bs Wandelbos en betrekt haar leerlingen in nog wat grotere mate uit de wijk waar vooral sociale huurwoningen staan (49% gewichtenleerlingen). In het segment van hoger opgeleiden en wat beter gesitueerden concurreert bs Wandelbos met de wat verder weg gelegen Jan Ligthartschool. De begeleiding vanuit het samenwerkingsverband en/of vanuit andere instanties komt voor het grootste deel van de Ambulant Begeleider (AB) die ten behoeve van de leerling met lgf geregeld op school komt. De AB ondersteunt met name de leerkrachten van de groep waarin de leerling met lgf zit. Wanneer het nodig is, bijv. in verband met mogelijke verwijzing naar het SBO, is er een goed contact met de collega s van SBO Westerwel. Bs Wandelbos heeft daarnaast wel behoefte aan snelle ondersteuning en hulp, met name als zich een crisissituatie voordoet. Het duurt dan te lang voordat er daadwerkelijk een expert op school aanwezig is. De extra ondersteuning voor leerlingen wordt georganiseerd in de keten school schoolbestuur samenwerkingsverband. In het interview is gevraagd naar waar de sturing ligt van de (inrichting van) de extra ondersteuning. Die ligt duidelijk bij de school. Die is niet alleen verantwoordelijk maar ook richtinggevend voor de wijze waarop de ondersteuning voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften wordt georganiseerd. De leerkracht vervult hierbij als bemiddelaar tussen leerling en ouders en school een spilfunctie. In de toekomst onder de nieuwe wet Passend Onderwijs, zal deze verantwoordelijkheid nog duidelijker naar voren komen. De directie verwacht overigens niet dat er na invoering van de wet Passend Onderwijs direct heel veel zal veranderen. Er zullen zeker veranderingen optreden, maar die zullen pas in de loop van de tijd zichtbaar worden. 10

12 2.2 De voorzieningen op de vijf velden Wij beschrijven hier de voorzieningen van de school tegen de achtergrond van alle mogelijke voorzieningen die op dit moment op scholen, van wat voor soort dan ook, bestaan. In de praktijk heeft geen enkele school alle voorzieningen. Van reguliere scholen kan, in de huidige verdeling van mensen en middelen onder de schoolsoorten, verwacht worden dat zij maar beperkt kunnen scoren op deze velden van ondersteuningsvoorzieningen. De basisvoorzieningen die elke reguliere school heeft uitgaande van een minimale rijksbekostiging, veronderstellen we aanwezig, en vermelden we dus niet. Bij de flexibilisering van waar en hoe de extra mensen en middelen vanuit ondersteuningsbekostiging worden ingezet, is het interessant na te gaan waar voor een school groeimogelijkheden liggen, en waar de grenzen zijn. Veld 1: de hoeveelheid aandacht/handen in de klas Dit veld gaat over de hoeveelheid aandacht, uitgedrukt in beschikbare menskracht ( handen ) bij het lesgeven in de klas. We tellen de uren die feitelijk beschikbaar zijn voor leerlingen. Buiten de klas is voor leerlingen het volgende beschikbaar: Een vakleerkracht voor het gymnastiekonderwijs voor alle groepen, totaal ongeveer 11 uur per week. Voor de groepen 3 t/m 8 in totaal ongeveer 4 uur per week extra handen in de klas van de RT-er die dan met individuele leerlingen of met kleine groepjes werkt; Ongeveer 1 dag per week een onderwijsassistent die extra handen biedt in de groepen 1/2. Alles bij elkaar komt dat neer op een gemiddelde van 3 uur per week extra handen per groep. Het tutorlezen wordt intensief beoefend: 2 x per week doen alle leerlingen van de groepen 3 t/m 8 hieraan mee. En drie keer per jaar is er een techniek-dag. Er zijn een aantal vaders die dan altijd hun medewerking verlenen. Veld 2: de onderwijsmaterialen We kijken bij dit veld alleen naar specifieke materialen voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. We laten de materialen die bijna op elke school te vinden zijn buiten beschouwing en maken dus geen opsomming van de orthotheek. Ook kunnen we in de audit niet nagaan in welke mate materialen daadwerkelijk gebruikt worden. Ba Wandelbos heeft het volgende beschikbaar: Met speciale didactische kenmerken: Alternatieve methodes, voor lezen, spelling en rekenen; Materialen gericht op zelfredzaamheid, nl.de Hoogbegaafdheidskoffer voor leerlingen met talenten; Materialen gericht op visuele informatieverwerking, nl. t.b.v.de leerling met lgf. 11

13 Met speciale pedagogisch/psychologische kenmerken: Methode voor sociaal-emotionele ontwikkeling, nl. Een doos vol gevoelens en Een huis vol gevoelens en axen ; In verband met kindspecifieke fysieke belemmeringen zijn de volgende materialen beschikbaar: De Fijne Motoriekkoffer Aangepaste tafel (hoogte en hellingshoek) Air-kussens Aangepaste schrijfmaterialen Veld 3: de ruimtelijke omgeving Bs Wandelbos is geheel rolstoeltoegankelijk (alles begane grond); de drempels zijn verwijderd of voorzien van hellingplaatjes. De aula kan indien nodig gebruikt worden als time-out ruimte. Het speelplein is geschikt voor leerlingen die veel behoefte hebben aan klimmen en rennen. Door de ligging in het park ( het bos ) en de opknapbeurt van 3 jaar geleden, biedt het speelplein veel mogelijkheden als speel- en leeromgeving. Er zijn geen ruimten die geschikt zijn voor verzorgingsactiviteiten. De school heeft een eigen speel- en gymlokaal. Er zijn plannen voor schooltuinen, maar die zijn nog niet gerealiseerd. Veld 4: de expertise We onderscheiden teamexpertise en specialistische expertise. Met teamexpertise wordt gedoeld op kennis en ervaring die geïntegreerd is in de teamaanpak en geïnternaliseerd in het handelen van alle medewerkers. Het team van bs Wandelbos heeft expertise op het gebied van handelingsgericht werken. Dat wil zeggen: het hele team heeft in 2009 een cursus gevolgd en is volgens deze aanpak gaan werken. Nu, vier jaar later, constateert de directie dat de scherpte er wat af is en dat het goed is om dit thema tijdens een of meer studiedagen weer op te pakken. Eerder is al aangegeven dat ook het opbrengstgericht werken deel uit maakt van de teamexpertise. De PDCA-cyclus wordt zowel in de klas als in de gesprekken met de directie en IB-er gebruikt. Ook zijn alle leerkrachten goed op de hoogte van de ondersteuningsvoorzieningen rond de school en in de regio. De school beschikt verder over een teamaanpak op gedrag. Hiervoor wordt het programma Leefstijl gebruikt. er staan duidelijke afspraken op papier, onder andere in de schoolgids en de aanpak werkt in de praktijk. Alle teamleden beschikken over voldoende competenties om de ouders als partner te betrekken bij de onderwijsondersteuning voor hun kind. Het team heeft in een eerder stadium 4 aangegeven expertise te willen ontwikkelen op het gebied van taal(-verbetering) en op het gebied van het ondersteunen van leerlingen met concentratieproblemen. Een tweede vorm van expertise is de specifieke, bij één of meer collega s aanwezige expertise. Deze specialistische expertise kan soms, kortdurend, nodig zijn. 4 AVS; Kind op de gang!, Managementrapportage bs Wandelbos, 21 oktober

14 De beschikbaarheid van expertise (gecertificeerd) op specifieke gebieden is bij bs Wandelbos als volgt: Binnenschools Buitenschools snel toegankelijk Expertiseveld nee ja Visuele beperkingen nee ja Auditieve beperkingen nee ja Spraakmoeilijkheden en taalstoornissen ja ja Verstandelijke beperkingen ja ja Motorische beperkingen nee ja Beperkingen door chronische ziektes nee ja Autisme Spectrum Stoornissen (ASS) ja ja ADHD en ADD nee ja Angst- en hechtingsstoornissen nee ja Overige psychiatrische aandoeningen ja ja Gedragsproblemen nee ja Dyslexie ja ja Onderwijsachterstanden andere culturen Een van de teamleden volgt een cursus op het gebied van spraak- en taalbelemmeringen; binnenkort zal deze expertise dus binnenschools beschikbaar zijn. Drie collega s hebben een brede Masteropleiding oude stijl gevolgd; een teamlid volgt de master SEN, met als specialisatie: Begeleiding. Veld 5: de samenwerking met andere instanties nooit sporadisch regelmatig vaak gemeenschappelijk handelingsplan SMW X X Bureau Jeugdzorg X X GGD X X GGZ X X MEE X Kinderziekenhuis X Revalidatiekliniek X Justitiële inrichting X KDC X MKD X Gemeente X De school maakt deel uit van verschillende netwerken, o.a. het Groot Zorgteam met GGD en SMW, waar individuele kinderen met brede ondersteuningsbehoeften worden besproken; het ZAT, -met Jeugdzorg, GGD en GGZ-, dat een bredere en meer wijkgerichte scoop heeft. Verder wordt deelgenomen aan de IB-netwerken van het samenwerkingsverband en van de stichting Xpect primair. 13

15 3. Grenzen en groeimogelijkheden van de school 3.1 Groeimogelijkheden en grenzen v.w.b. onderwijsconcept Een basis voor onderwijs aan kinderen met diverse onderwijsbehoeften wordt gelegd door het onderwijsconcept van de school. Op het gebied van de diversiteit zijn twee kenmerken van het onderwijsconcept bepalend: het draagvlak binnen het team, en de mate waarin de lesstof dan wel de individuele onderwijsbehoefte van de leerling uitgangspunt van het lesprogramma is. Dit laatste kenmerk kan worden gezien als een dimensie van methodegestuurd naar leerlinggestuurd. Aan het ene uiterste van die dimensie staan de scholen die bijna de volledige lestijd de methode als leidraad hanteren 5. Leerlingen die onvoldoende uit de weg kunnen met de standaardmethode krijgen herhalingsstof, extra instructie of verdiepingsstof zoals die binnen de methode is gegeven. Het gemiddelde niveau en tempo van de standaardmethode is maatgevend. Scholen die dit concept welbewust hanteren zijn vaak van opvatting dat een leerling bij de groep houden betekent dat de leerkracht zijn of haar uiterste best doet om de zwakkere leerling voor wat betreft zijn of haar prestaties zoveel mogelijk bij de gemiddelde groep aan te laten haken. Het andere uiteinde van de dimensie wordt bezet door scholen die hun onderwijsconcept afstemmen op de specifieke groep die op dat moment de klas vormt. De start ligt bij de individuele onderwijsbehoeften van leerlingen met hun individuele ontwikkelings- en leerlijnen. Het overzicht van die lijnen in de groep geeft mogelijkheid tot het bundelen van de leerlijnen waar deze (bijna) samenvallen. De instructieplanning wordt afgestemd op deze gebundelde leerlijnen. De werkvormen in de groep zijn vaak heterogeen, waardoor een leerling bij de groep houden hier een gelijke betekenis heeft voor elke leerling. Bij een dergelijk concept worden veelal ook standaardmethoden en methodegebonden toetsen gebruikt, maar dan als middel zonder dat zij direct het didactisch en pedagogisch handelen sturen. Alle scholen hebben te maken met verschillen tussen kinderen. Relevant voor Passend Onderwijs zijn verschillen tussen leerlingen op het gebied van: leercompetenties leerstijlen gedragscompetenties gedragsstijlen culturele achtergronden gezinsachtergronden Van een extra vergroting van de range van onderwijsbehoeften in een klas is sprake bij combinatieklassen. 5 Onderzoek van de SLO wijst uit dat gemiddeld ongeveer tweederde van de lestijd op Nederlandse scholen met gebruik van standaardmethoden les wordt gegeven. 14

16 Leerkrachten op scholen die vooral methodegestuurd werken, rekken naarmate er meer verschillende kinderen in hun klas zitten, de mogelijkheden van hun onderwijsaanbod steeds verder op. Manieren om binnen het methodegestuurde concept onderwijs te bieden aan leerlingen met verschillende onderwijsbehoeften zijn o.a.: het groeperen van handelingsplannen; het werken in niveaugroepen; zelfstandig werken; vergroting van de expertise van de leerkracht; incidentele toepassing van vormen van leren in heterogene groepen; de keuze van methodes die heel veel ruimte bieden voor gedifferentieerd werken. Omdat het uitgangspunt van de les bepaald is door de centrale aanpak van de methode, betekent elke nieuwe onderwijsbehoefte een extra aanpassing bij die aanpak. Wanneer veel aanpassingen nodig zijn, beleeft de leerkracht dit vaak als een stapeling van taken, en daarmee als een toenemende belasting. Soms uit zich dit door de behoefte van de leerkracht aan steeds meer orde en rust in de klas, om de controle te kunnen houden over alle verschillende activiteiten die gelijktijdig plaatsvinden. Met het toenemen van de organisatorische belasting van de leerkracht, blijft er minder tijd en energie over voor het ter plekke inspelen op specifieke behoeften van leerlingen op het moment dat die zich aandienen. Het methodegestuurde onderwijsconcept is begrensd in haar capaciteit om kinderen met andere onderwijsbehoeften op te nemen. In het volgende schema wordt het onderwijsconcept van basisschool Wandelbos weergegeven in de relatie tussen de mate waarin de lesmethode sturend is en de mate waarin diversiteit van leerlingen opgevangen kan worden. De gebogen lijn geeft van links naar rechts een mogelijk model van de ontwikkeling van een onderwijsconcept, startend bij het leerstofjaarklassensysteem met een strakke hantering van standaardmethoden. Via het oprekken van de methodegestuurde aanpak toont het model een omslag in de aanpak naar het starten van de lesinhoud bij de individuele onderwijsbehoeften van de leerlingen in de klas. Let wel: de richting van links naar rechts geeft alleen een wenselijke richting aan wanneer: De school meer ruimte wil bieden aan de bestaande diversiteit onder de leerlingen. De school meer leerlingen met speciale onderwijsbehoeften onderwijs wil kunnen bieden. De leerlingpopulatie van de school steeds meer divers wordt. 15

17 Scholen bevinden zich ergens op of onder de gebogen lijn. Bs Wandelbos bevindt zich op positie: Zoals in de inleiding gezegd hebben wij geen opvatting over de wenselijkheid van de positie van de school: een school kan sterk onderwijs bieden naar tevredenheid van alle betrokkenen op elke positie van de grafiek. De volgende suggesties als groeimogelijkheden en grenzen geven wij voor het geval dat de school wil groeien naar een breder profiel in de zin dat meer verschillen tussen leerlingen mogelijk zijn. Groeimogelijkheden voor bs Wandelbos voor wat betreft het onderwijsconcept: (Nog meer) gebruik maken van de mogelijkheden die de bosachtige omgeving en de natuurlijke ligging van de school kunnen bieden om zich verder qua onderwijsaanpak te profileren;. Systematisch onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om de leerlingen zeker in de bovenbouw meer zelfsturend en zelf ontdekkend te laten leren. Dat kunnen relatief eenvoudige hulpmiddelen zijn, zoals bijv. breder inzetten van de uitleg-kaarten zoals leerlingen die gebruiken in groep 7/8. Dat kan ook inhouden gerichter in te spelen op de verschillen in leerstijlen. Dit kan de leerkracht ruimte bieden om op verschillen tussen leerlingen in te spelen; Scholing van het team in het toepassen van coöperatieve werkvormen, waardoor leerlingen met elkaar leren samenwerken, elkaar helpen en uitleg geven; samen vraagstukken oplossen en opdrachten maken; Organiseren van structureel meer handen in de klas door het inzetten van stagiaires van de PABO en de OA; 16

18 Nagaan welke mogelijkheden er zijn voor een aanbod voor meer- en hoogbegaafden bijv. in de vorm van een plusklas. Kennisdeling: organiseren van momenten voor kennisdeling, intervisie en collegiale ondersteuning om zo de reeds beschikbare expertise van individuele teamleden te delen en daarmee die van de collega s te verdiepen en te vergroten. Grenzen voor bs Wandelbos voor wat betreft het onderwijsconcept: In het teamgesprek kwam aan de orde dat leerkrachten merken dat allochtone ouders vaak nog meer moeite hebben het anders zijn van hun kind te accepteren dan autochtone ouders. Dat is een aandachtspunt wanneer de school openheid hoog in het vaandel heeft staan. De omvangrijke administratie die nodig is om de doelen, de groepsplannen en de individuele handelingsplannen te maken is tijdens het teamgesprek als een belemmering (tijdsklem) benoemd. Uit de combinatie van de eerstgenoemde groeimogelijkheid en de aangegeven grenzen komt een punt naar voren waarover het team verder kan gaan in haar gedachteontwikkeling over Passend Onderwijs. 3.2 Karakterisering van de voorzieningen op de vijf velden In het licht van Passend Onderwijs kunnen vier schoolprofielen 6 binnen het regulier basisonderwijs worden onderscheiden, te weten: 1. de netwerkschool 2. de smalle ondersteuningsschool 3. de brede ondersteuningsschool en 4. de inclusieve school. Onder deze vierdeling van schoolprofielen ligt een dimensie die loopt van gesegregeerd ( exclusie ) naar geïntegreerd onderwijs ( inclusie ). In andere woorden: de netwerkschool profiteert adequaat en optimaal van de geïnstitutionaliseerde speciale ondersteuning binnen andere instellingen, zoveel mogelijk gelegen in de directe omgeving van de school. Deze is aanwezig in andere speciale scholen, of in gespecialiseerde zorginstellingen als een revalidatiecentrum. Op de inclusieve school daarentegen is in principe alle speciale onderwijsondersteuning in huis aanwezig om leerlingen met speciale onderwijsbehoeften te kunnen handhaven, mede door een vaste partnerrelatie met zorginstellingen buiten het onderwijs zoals het genoemde revalidatiecentrum. De schoolprofielen kunnen ook benaderd worden vanuit een ontwikkelingsperspectief, waarbij de netwerkschool als beginfase en de inclusieve school als eindfase wordt gezien. Op die manier kunnen scholen die zichzelf herkennen in één van de schoolprofielen, de intentie uitspreken om te streven naar een ander, nabijgelegen schoolprofiel. 6 Greven, L.F. en Timmerhuis, A. (2008). Passend Onderwijs. Kansen in beeld! Utrecht: Sardes (Sardes Speciale Editie 8). 17

19 Bedenk dat deze vier schoolprofielen ideaaltypisch zijn. In de praktijk komen er allerlei (sub)varianten voor die uiteindelijk wel weer zijn te herleiden naar één van bovenstaande schoolprofielen op het gebied van speciale onderwijsondersteuning. Uiteraard is het schoolprofiel waartoe de school zich ontwikkelt ook geen statische grootheid. Schoolprofielen veranderen met de transformatie van de schoolpopulatie en de schoolkeuzen daaromtrent mee. Hierna worden de voorzieningen op de school per veld, na een omschrijving, ingedeeld als passend bij een netwerkschool, een smalle ondersteuningsschool, een brede ondersteuningsschool of een inclusieve school. We kiezen een karakterisering die zo dicht mogelijk bij de situatie van uw school komt. De beschrijving in de tabellen betreft dus niet een exacte beschrijving van de situatie van uw school. De volledige tabellen van de prototypes staan in de bijlage bij dit rapport. Veld 1: de hoeveelheid aandacht/handen in de klas De omschrijving van de huidige situatie past bij het in bijlage 2 omschreven profiel van een netwerkschool Veld Setting 1. Hoeveelheid aandacht en tijd Binnen de klas Er is één paar handen in de klas, de lkr 7 zorgt zelf voor bijv. preteaching, werken aan de instructietafel, op tijdelijke basis (een uur per week). Er wordt gewerkt met de gegeven groepsgrootte (± 25 leerlingen). Binnen de school Er is speciale onderwijsondersteuning door rt er en/of ib er, op tijdelijke basis (gedurende enkele uren per week). De hoeveelheid aandacht, ofwel de handen in de klas is afhankelijk van: de beschikbare formatie; de organisatie van de groepen in de school; de beschikbare handen van buiten de formatie (ouders, stagiaires ). Op bs Wandelbos kan wellicht meer gebruik gemaakt worden van de mogelijkheden die stagiaires kunnen bieden in dit opzicht. 7 In deze tabel en de andere tabellen komen meerdere afkortingen voor. Daarbij staat lkr voor leerkracht, vlkr voor vakleerkracht, oa voor onderwijsassistent, ou voor ouder, mll voor medeleerling, rt er voor remedial teacher, ib er voor intern begeleider, ab er voor ambulant begeleider, so voor speciaal onderwijs, lgf voor leerlinggebonden financiering, pgb voor persoonsgebonden budget, ihp voor individueel handelingsplan, opp voor ontwikkelingsperspectief. 18

20 Veld 2: de onderwijsmaterialen De omschrijving van de huidige situatie past bij het in bijlage 2 omschreven profiel van een netwerkschool. Veld Setting 2. Onderwijsmaterialen Binnen de klas Er wordt waar nodig gebruik gemaakt van niveaudifferentiatie in de lesmethoden. Er is aanvullend remediërend materiaal voor de kernvakken, behorend bij de gebruikte lesmethoden. Binnen de school Er zijn onderwijsmaterialen beschikbaar die tegemoet komen aan specifieke didactische kenmerken en speciale pedagogische/ psychologische kenmerken (bijv. beloningssysteem). De omvang en de hoeveelheid van het beschikbare specialistische onderwijsmateriaal komt overeen met wat wordt aangetroffen in de meeste scholen. Veld 3: de ruimtelijke omgeving De omschrijving van de huidige situatie past bij het in bijlage 2 omschreven profiel van een netwerkschool. Veld Setting Binnen de klas Binnen de school 3. Ruimtelijke omgeving Aan de tafel van de leerlingen met speciale onderwijsbehoeften wordt éénop-één begeleiding gegeven. Er is op de gang ruimte waar éénop-één begeleiding of begeleiding van een (sub)groepje leerlingen kan plaatsvinden. Wanneer we kijken naar de overige ruimtelijke voorzieningen van bs Wandelbos voor behoeften op het gebied van bewegen, verzorging of leren, is er als eerste een goede toegankelijkheid voor rolstoelen. Daarnaast valt vooral op dat het speelplein en de ruimtelijke ligging van de school in het park heel bijzonder zijn en uitdagende mogelijkheden bieden voor leren en bewegen. Wanneer we kijken naar het landelijk beeld, zien we dat bijna elke school bij dit veld 3, de ruimtelijke omgeving, wel iets eigens te bieden heeft. Om voor dit veld de kwalificatie smalle ondersteuningsschool te krijgen, wordt zo n eigenheid expliciet ook ingezet om met verschillen tussen leerlingen om te gaan. 19

21 Veld 4: de expertise De omschrijving van de huidige situatie past bij het in bijlage 2 omschreven profiel van een smalle ondersteuningsschool. Veld Setting Binnen de klas Binnen de school 4. Expertise De lk hebben enige kennis van en competenties op het gebied van de speciale onderwijsbehoeften. Enkele leerkrachten hebben zich verdiept in de meest voorkomende problemen / aandoeningen / stoornissen. De rt er en/of ib er hebben kennis van en competenties op het gebied van vele speciale onderwijsbehoeften. Een deel van het team heeft kennis van en competenties op het gebied van de speciale onderwijsbehoeften. Een manier om naar de groei van de expertise te kijken, is door het onderscheid te maken tussen teamexpertise en individuele expertise. De inzet van individuele expertise is altijd zinvol, maar heeft veel meer effect wanneer dit ingebed is in een expertomgeving van het team. Bijvoorbeeld een team dat een gezamenlijke expertise heeft op gedrag, weet veel meer opbrengst te halen uit de specifieke expertise van één van de leerkrachten op autisme, dan een team dat géén teamaanpak heeft. Het team van bs Wandelbos heeft expertise op diverse terreinen die relevant zijn voor het omgaan met verschillen (zie paragraaf 2.2, veld 4 op pag. 12). Uit het gering aantal verwijzingen blijkt dat deze expertise ook hiervoor daadwerkelijk wordt ingezet. Zeker als daarbij in aanmerking wordt genomen dat IB-er en directie aangeven dat de school niet snel een indicatie voor leerlinggebonden financiering of verwijzing naar S(B)O zal aanvragen. Veld 5: de samenwerking met andere instanties De omschrijving van de huidige situatie past bij het in bijlage 2 omschreven profiel van een smalle ondersteuningsschool. Veld Setting Binnen de klas Binnen de school 5. Samenwerking met andere instanties De lk onderhouden contacten met de ib er om op de hoogte te blijven. Er is geregelde samenwerking en afstemming met professionals uit so en zorginstellingen. De behoefte aan samenwerking met andere instanties groeit mee met de aanwezigheid op school van leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Bs Wandelbos neemt deel aan diverse netwerken en heeft een voldoende groot netwerk van externe contacten die kunnen worden ingeschakeld als daar behoefte aan is. 20

22 4. Tot slot Over het geheel genomen is bs Wandelbos te karakteriseren als een smalle ondersteuningsschool. Doorslaggevend voor dit oordeel is dat op twee essentiële aspecten de school duidelijk het predicaat smalle ondersteuningsschool verdient, nl voor wat betreft het onderwijsconcept en de expertise van team en individuele leerkrachten. De aangegeven groeimogelijkheden op het algemene onderwijsconcept van de school en op de vijf velden bieden perspectief op een verdere versterking van het bestaande profiel en wellicht, op termijn, in de richting van een brede ondersteuningsschool. Onderwijsconcept Netwerkschool Smalle ondersteuningsschool X Brede ondersteuningsschool Inclusieve school Onderwijsvoorzieningen: 1. Handen in de klas X 2. Materialen X 3. Ruimtelijke omgeving X 4. Expertise X 5. Relaties X De aangegeven groeimogelijkheden bieden kansen om meer leerlingen met speciale onderwijsbehoeften onderwijs te kunnen bieden, maar ook om de gewone leerlingen meer aan hun specifieke onderwijsbehoeften aangepast onderwijs te bieden. Of een dergelijke groei wenselijk is, is vanzelfsprekend afhankelijk van de opvattingen van de school, haar schoolbestuur en het samenwerkingsverband waar zij deel van uitmaakt. Basisschool Wandelbos heeft zich laten kennen als een open, gastvrije school. De openheid en de dynamiek van het team zijn verfrissend. Het team gaf er blijk van dat zij de discussie rond de onderwijsondersteuning naar aanleiding van de ontwikkelingen rond Passend Onderwijs graag aangaat en deze op niveau kan voeren. Hopelijk ondersteunt dit rapport het team bij deze discussie. Met dank voor de prettige ontvangst, Drs. Paul Kooiman 21

23 Bijlage 1: Enkele landelijke kengetallen Cijfers schooljaar Per 100 leerlingen op een basisschool zijn er gemiddeld over het hele land: ~ 2,7 leerlingen sbo ~ 0,5 leerling cluster 2 ~ 1,3 leerlingen bekostigingscategorie 1 (langdurig zieken, zeer moeilijk lerenden, cluster 4) 8 ~ 0,1 leerlingen bekostigingscategorie 2 (lichamelijke beperkingen) ~ 0,2 leerlingen bekostigingscategorie 3 (meervoudige beperkingen) ~ 1 leerling met een rugzak cluster 3 of 4 ~ 0,3 leerling met een rugzak cluster 2 De verblijfsduur van een leerling op het speciaal basisonderwijs is gemiddeld 4 (tot 5) jaar. Het gemiddelde deelnamepercentage aan het speciaal basisonderwijs bedraagt 2,8%. Bij een verblijfsduur van 4 jaar verwijst een basisschool gemiddeld 2,8% : 4 jaren = 0,7% per jaar. Bij een basisschool van bijvoorbeeld 300 leerlingen kan er gemiddeld per jaar een verwijzing naar het sbo van 0,7% van 300 leerlingen = 2,1 leerling verwacht worden. De verblijfsduur op het so schatten wij op 5 (tot 6) jaar. Bij een school van bijvoorbeeld 300 leerlingen zou je dus verwachten dat 9 : - eens in de drie jaar een leerling verwezen wordt naar cluster 2; - twee keer in drie jaar een leerling verwezen wordt naar cluster 3; - een keer in de twee jaar een leerling verwezen wordt naar cluster 4; - er 1 leerling is met rugzakje cluster 2; - er 1 leerling is met een rugzakje cluster 3; - er 2 leerlingen zijn met een rugzakje cluster 4. 8 Op grond van de cijfers van 2013 zijn de volgende bedragen aan de orde: < 8 jaar: categorie ,00; categorie ,00; categorie ,00. > 8 jaar: categorie ,00; categorie ,00; categorie ,00. 9 Deze aantallen zouden gelden wanneer alle leerlingen via het regulier onderwijs naar het speciaal onderwijs zouden stromen. In werkelijkheid vindt verwijzing soms al plaats vóór dat de leerling een reguliere school heeft bezocht. 22

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: St. Caecilia Datum bezoek: 19 augustus 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Heleen Versteegen M&O-groep,

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel van

Schoolondersteuningsprofiel van Schoolondersteuningsprofiel van 1. Inleiding De Zwaluw ligt aan de rand van het dorp Nes aan de Amstel. De school telt rond de 100 leerlingen, die zijn verdeeld over 5 groepen. In het gebouw zijn ook een

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Prins Bernhard Datum bezoek: 22 augustus 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Open Hof Datum bezoek: 29 augustus 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: obs De Blaak Datum bezoek: 8 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Sicco Baas M&O-groep, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Armhoefse Akker Datum bezoek: 23 oktober, 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Sicco Baas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: RK Basisschool Christoffel Datum bezoek: 17 september, 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Sicco Baas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs

Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs Naam onderwijsvoorziening: De Bongerd Datum bezoek: 23 mei 2013 In opdracht van: Samenwerkingsverband IJssel Berkel Rapporteur: Pauline van

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool De Borne Datum bezoek: 31 oktober, 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Sicco Baas M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: St. Jozef Datum bezoek: 30 september In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Heleen Versteegen M&O-groep, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool de Bron Bestuur: Stg. Kath. Basisonderwijs Goirle Datum bezoek: 11 september 2013 In opdracht van: Swv Passend Onderwijs

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Don Sarto Datum bezoek: 25 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Irma Miedema M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO basisonderwijs

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO basisonderwijs Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO basisonderwijs Naam onderwijsvoorziening: Jozefschool Datum bezoek: 17 januari 2013 In opdracht van: SWV Amstelland Zuid en De Veenlanden Rapporteur: Sicco

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO Naam onderwijsvoorziening: Openbare Basisschool Dorus Rijkers Datum bezoek: 4 juni 2013 In opdracht van: Stichting Openbaar Onderwijs Noord Rapporteur:

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool De Wingerd in Esbeek Datum bezoek: 16 september In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Irma Miedema

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Berkeloo Datum bezoek: 24 september In opdracht van: SWV-PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Sicco Baas M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: d n Hazennest Datum bezoek: 24 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: P. Kooiman M&O-groep, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: rkbs De Wegwijzer Datum bezoek: 3 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Rob van Haren M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: De Kikkenduut te Oisterwijk Datum bezoek: 5 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Ina Latuputty

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: OBS Gesworen Hoek Datum bezoek: 19 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Pendula Datum bezoek: 7 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: obs Bibit Datum bezoek: 22 augustus 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Sicco Baas M&O-groep, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: OBS Yore Datum bezoek: 1 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Paul Kooiman M&O-groep, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool de Regenboog Bestuur: Stg. Kath. Basisonderwijs Goirle Datum bezoek: 10 september 2013 In opdracht van: Swv Passend

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: eerste Jan Ligthartschool Datum bezoek: 17 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Rob van Haren

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Antares Datum bezoek: 27 augustus 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Sicco Baas M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Antonius Biest-Houtakker Datum bezoek: 14 mei 2013 In opdracht van: Samenwerkingsverband PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Irma

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: OBS Koolhoven Datum bezoek: 2 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool De Bienekebolders Datum bezoek: 9 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Irma Miedema

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Kameleon Datum bezoek: 1 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Jenaplanschool Rennevoirt Datum bezoek: 24-9-2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Helen Parkhurst Datum bezoek: 23 september en 3 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur:

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Den Bongerd Datum bezoek: 21 augustus In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Irma Miedema M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: RKBS De Bloemaert Datum bezoek: 19 september, 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Sicco Baas M&O-groep,

Nadere informatie

Audit Onderwijszorgaanbod IVO Primair Onderwijs

Audit Onderwijszorgaanbod IVO Primair Onderwijs Audit Onderwijszorgaanbod IVO Primair Onderwijs Naam onderwijsvoorziening: OBS De Tarthorst, Wageningen Datum bezoek: 14 september 2011 In opdracht van: SWV Veluwe Rijn Vallei Rapporteur: Caroline van

Nadere informatie

De actuele kaart van het samenwerkingsverband

De actuele kaart van het samenwerkingsverband De actuele kaart van het samenwerkingsverband Bevindingen externe audit Schoolondersteuningsprofielen Bron: Rapportage AUDIT ONDERSTEUNINGSAANBOD IVO versie regionale indeling swv PLEIN 013 (po 30-04 Tilburg

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Tiliander Datum bezoek: 5 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Karin Vaessen M&O-groep,

Nadere informatie

ONDERSTEUNINGSPROFIEL. De Meeander

ONDERSTEUNINGSPROFIEL. De Meeander ONDERSTEUNINGSPROFIEL De Meeander Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. De school... 4 2.1 Het onderwijsconcept... 4 2.2 De voorzieningen op de vijf velden... 5 3. Grenzen en groeimogelijkheden van de school...

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. 26 Ibs 'T Pompebled

Schoolondersteuningsprofiel. 26 Ibs 'T Pompebled Schoolondersteuningsprofiel 26 Ibs 'T Pompebled Inhoudsopgave Toelichting... 3 DEEL I INVENTARISATIE... 5 1 Typering van de school... 5 2 Basisondersteuning... 6 3 Deskundigheid voor ondersteuning... 8

Nadere informatie

Audit Onderwijszorgaanbod IVO Primair Onderwijs

Audit Onderwijszorgaanbod IVO Primair Onderwijs Audit Onderwijszorgaanbod IVO Primair Onderwijs Naam onderwijsvoorziening: Datum bezoek: 08-09-2011 In opdracht van: SWV Veluwe Rijn Vallei Aanwezig bij het interview: Dhr. Hans Bierman (directeur) Mw.

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs

Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs Naam onderwijsvoorziening: Buikslotermeer Datum bezoek: In opdracht van: 25 april Openbaar Onderwijs Amsterdam Noord Rapporteur: Sicco Baas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: basisschool De Alm Datum bezoek: 2 september, 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Sicco Baas M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool De Molenhoek te Oisterwijk Datum bezoek: 12 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur:

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: De Kleine Akkers Datum bezoek: 22 augustus 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Ina Latuputty M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: De Heerevelden te Tilburg Datum bezoek: 3 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Ina Latuputty

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Den Bijstere Datum bezoek: 17 september In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Irma Miedema M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool De Bunders Datum bezoek: 2 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: drs. Jeroen Schuitert

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Panta Rhei Datum bezoek: 2 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Aboe el-chayr Datum bezoek: 28 augustus, 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Sicco Baas M&O-groep, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Starrebos Datum bezoek: 7 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Karin Vaessen M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Willibrordusschool Datum bezoek: 10 september 2013 In opdracht van: SWV PO Tilburg e.o. Rapporteur: P. Kooiman M&O-groep, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. 11KM00 Basissch Insp J. Cryns

Schoolondersteuningsprofiel. 11KM00 Basissch Insp J. Cryns Schoolondersteuningsprofiel 11KM00 Basissch Insp J. Cryns Inhoudsopgave Toelichting... 3 DEEL I INVENTARISATIE... 6 1 Typering van de school... 7 2 Kwaliteit basisondersteuning... 7 3 Basisondersteuning...

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: OBS Overhoeks Datum bezoek: 14 mei 2013 In opdracht van: Stichting Openbaar Onderwijs Noord Rapporteur: Alfons Timmerhuis M&O-groep,

Nadere informatie

1. De hoeveelheid handen in de klas De omschrijving van de Kajuit past bij het profiel van een smalle ondersteuningsschool.

1. De hoeveelheid handen in de klas De omschrijving van de Kajuit past bij het profiel van een smalle ondersteuningsschool. Het schoolondersteuningsprofiel van OBS De Kajuit Inleiding Voor u ligt het Schoolondersteuningsprofiel (SOP) van OBS De Kajuit. Met de invoering van de wet op Passend Onderwijs is elke school verplicht

Nadere informatie

Rapport Audit Onderwijs ondersteuningsaanbod IVO Primair Onderwijs

Rapport Audit Onderwijs ondersteuningsaanbod IVO Primair Onderwijs Rapport Audit Onderwijs ondersteuningsaanbod IVO Primair Onderwijs Naam onderwijsvoorziening: Parcivalschool Datum bezoek: 8 september 2011 In opdracht van: Samenwerkingsverbanden Arnhem e.o. Rapporteur:

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs

Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs Naam onderwijsvoorziening: IJplein Datum bezoek: 9 april 2013 In opdracht van: Stichting Openbaar Onderwijs Noord Rapporteur: Sicco Baas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Meander Datum bezoek: 31 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: obs De Driehoek Datum bezoek: 23 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: drs. Jeroen Schuitert

Nadere informatie

Onderwijsondersteuningsprofiel

Onderwijsondersteuningsprofiel Onderwijsondersteuningsprofiel Naam school Casper Diemerschool Ingevuld op November 2018 Typering van de school als onderwijsondersteuningsvoorziening De Casper Diemerschool is een school waar les gegeven

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool De Zuidwester Datum bezoek: 28 augustus In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Irma Miedema M&O-groep,

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool De Sleutel Bestuur: Stichting Opmaat Datum bezoek: 24 september 2013 In opdracht van: Swv Passend Onderwijs 30-04

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel Vrije School De Zwaneridder Wageningen

Schoolondersteuningsprofiel Vrije School De Zwaneridder Wageningen Schoolondersteuningsprofiel Vrije School De Zwaneridder Wageningen Wageningen, 1 augustus 2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. De beschrijving van het onderwijs... 4 2.1 Het onderwijsconcept... 5 2.2

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Montessorischool De Elzen Datum bezoek: 29 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: drs. J. Schuitert

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. 53 Basisschool Matthijsje

Schoolondersteuningsprofiel. 53 Basisschool Matthijsje Schoolondersteuningsprofiel 53 Basisschool Matthijsje Inhoudsopgave Toelichting 3 DEEL I INVENTARISATIE 5 1 Typering van de school 5 2 Basisondersteuning 6 3 Deskundigheid voor ondersteuning 8 4 Ondersteuningsvoorzieningen

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool De Stappen Bestuur: Xpect Primair Datum bezoek: 18 september 2013 In opdracht van: Swv Passend Onderwijs 30-04 Tilburg

Nadere informatie

CBS De Ark. Onderwijs Ondersteuningsprofiel

CBS De Ark. Onderwijs Ondersteuningsprofiel Onderwijs Ondersteuningsprofiel CBS De Ark 1. Naam en adres CBS De Ark Acaciahage 17 19 9501 WD Stadskanaal Tel: 0599-614924 email: de-ark@picto.nl www.cbsdeark.picto.nl 2. Denominatie Wij zijn een open

Nadere informatie

Onderwijsondersteuningsprofiel

Onderwijsondersteuningsprofiel Onderwijsondersteuningsprofiel Naam school Casper Diemerschool Ingevuld op Oktober 2016 Typering van de school als onderwijsondersteuningsvoorziening De Casper Diemerschool is een school waar les gegeven

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel

Schoolondersteuningsprofiel Schoolondersteuningsprofiel 2017-2018 Naam school: CBS t Kompas Radewijk Ingevuld op: 1 oktober 2017 Typering van de school als onderwijsondersteuningsvoorziening We hebben in ons team 1 interne begeleider

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. Het Duet. Het Duet, Prinses Christinalaan 120, 1421 BN Uithoorn 0297-500666

Schoolondersteuningsprofiel. Het Duet. Het Duet, Prinses Christinalaan 120, 1421 BN Uithoorn 0297-500666 Schoolondersteuningsprofiel Het Duet Het Duet, Prinses Christinalaan 120, 1421 BN Uithoorn 0297-500666 Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 1. De huidige stand van zaken.... 4 2.1 Het onderwijsconcept...

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: basisschool Jeanne d Arc Datum bezoek: 21 mei 2013 In opdracht van: Samenwerkingsverband PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Irma

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool De Triangel Datum bezoek: 10 oktober In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Irma Miedema M&O-groep,

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. 11BF00 De Mienskip

Schoolondersteuningsprofiel. 11BF00 De Mienskip Schoolondersteuningsprofiel 11BF00 De Mienskip Inhoudsopgave Inhoud Toelichting... 4 DEEL I INVENTARISATIE... 7 1 Typering van de school... 7 2 Kwaliteit basisondersteuning... 8 3 Basisondersteuning...

Nadere informatie

Audit Onderwijszorgaanbod IVO Primair Onderwijs

Audit Onderwijszorgaanbod IVO Primair Onderwijs Audit Onderwijszorgaanbod IVO Primair Onderwijs Naam onderwijsvoorziening: De Zilverzwaan Datum bezoek: 15 november 2011 In opdracht van: Samenwerkingsverband Over Betuwe Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool de Regenboog Tilburg Bestuur: Stichting Tangent Datum bezoek: 1 oktober 2013 In opdracht van: Swv Passend Onderwijs

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel

Schoolondersteuningsprofiel Schoolondersteuningsprofiel April 2014 Halderweg 43-45 6721 ZJ Bennekom 0318-415346 info@juliana.cnsede.nl www.juliana.cnsede.nl -1- Inhoudsopgave Deel I Inventarisatie...3 1. Korte typering van de school...

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. 15QG00 Horizon

Schoolondersteuningsprofiel. 15QG00 Horizon Schoolondersteuningsprofiel 15QG00 Horizon Inhoudsopgave Toelichting... 3 DEEL I INVENTARISATIE... 6 1 Typering van de school... 7 2 Kwaliteit basisondersteuning... 7 3 Basisondersteuning... 8 4 Deskundigheid

Nadere informatie

Kengetallen en basisinformatie SOP

Kengetallen en basisinformatie SOP Schoolondersteuningsprofiel o.b.s... Kengetallen en basisinformatie SOP Zie laatste pagina voor aanwijzingen bij het invullen Naam school Obs Oosterboerschool Adres en plaats KP Laan 22 Naam directeur

Nadere informatie

Met basisondersteuning in het onderwijs wordt de ondersteuning bedoeld die elke school minimaal biedt.

Met basisondersteuning in het onderwijs wordt de ondersteuning bedoeld die elke school minimaal biedt. Basisondersteuning Met basisondersteuning in het onderwijs wordt de ondersteuning bedoeld die elke school minimaal biedt. De basisondersteuning is gebaseerd op de volgende bronnen. De afspraken die de

Nadere informatie

Locatie Sprang-Capelle Rembrandtlaan ES Sprang-Capelle T Locatie Landgoed Driessen Burgemeester van Casterenstraat GA

Locatie Sprang-Capelle Rembrandtlaan ES Sprang-Capelle T Locatie Landgoed Driessen Burgemeester van Casterenstraat GA SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL Koningsschool Wat is het schoolondersteuningsprofiel en waar dient het voor? Het schoolondersteuningsprofiel beschrijft welke ondersteuning wij kinderen kunnen bieden die op

Nadere informatie

7 Passend onderwijs. 7.1 Algemeen. 7.2 Interne begeleiding. Schoolgids 2012-2013

7 Passend onderwijs. 7.1 Algemeen. 7.2 Interne begeleiding. Schoolgids 2012-2013 7 Passend onderwijs 7.1 Algemeen Kinderen zijn nieuwsgierig en willen graag leren. Deze eigenschap hoort bij het kind zijn. Alle kinderen verdienen aandacht en zorg, maar zeker ook diegenen die moeite

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofielen Plein Prins Bernhardschool

Schoolondersteuningsprofielen Plein Prins Bernhardschool Schoolondersteuningsprofielen Plein013 2016 Prins Bernhardschool Rapport audit School-Ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Prins Bernhardschool Datum bezoek : 9 november 2015 In opdracht

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel

Schoolondersteuningsprofiel Schoolondersteuningsprofiel Verkorte versie Wij beogen met deze verkorte versie het voor ouders vlot en inzichtelijk wordt wat onze mogelijkheden en ambities zijn op het gebied van passend onderwijs. De

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. 10GE00 Bs De Vier Heemskinderen

Schoolondersteuningsprofiel. 10GE00 Bs De Vier Heemskinderen Schoolondersteuningsprofiel 10GE00 Bs De Vier Heemskinderen Inhoudsopgave Toelichting... 3 DEEL I INVENTARISATIE... 6 1 Typering van de school... 7 2 Kwaliteit basisondersteuning... 7 3 Basisondersteuning...

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Basisschool Klinkers Datum bezoek: 26 augustus 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel versie 2.0

Schoolondersteuningsprofiel versie 2.0 1 Schoolondersteuningsprofiel versie 2.0 november 2017 Ieder kind heeft recht op passend onderwijs. Om dat te kunnen aanbieden, moet een school precies weten wat ze met de leerlingen wil bereiken en hoe

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofielen Plein Wandelbos

Schoolondersteuningsprofielen Plein Wandelbos Schoolondersteuningsprofielen Plein013 2016 Wandelbos Rapport audit School-Ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Wandelbos Datum bezoek: 19 november 2015 In opdracht van: Plein013 Rapporteur:

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: basisschool De Vlashof Datum bezoek: 25 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Rob van Haren

Nadere informatie

Hoe volgt en begeleidt Montessori-Zuid de leerlingen?

Hoe volgt en begeleidt Montessori-Zuid de leerlingen? Hoe volgt en begeleidt Montessori-Zuid de leerlingen? Opbrengstgericht onderwijs, een verzamelnaam voor het doelgericht werken aan het optimaliseren van leerlingprestaties. systeem van effectieve schoolontwikkeling

Nadere informatie

Definitieve versie 1 mei 2015

Definitieve versie 1 mei 2015 1 Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel Het Spectrum Algemene gegevens School Het Spectrum BRIN 27xk Directeur Dhr. J. Ligthart Adres Robert van t Hoffstraat 10, 3059 PN Rotterdam Telefoon 010-2222842

Nadere informatie

Cornelis Haak School

Cornelis Haak School 1 Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel Cornelis Haak School Algemene gegevens School Cornelis Haak School BRIN 11BY Directeur J. Ligthart Locatieleider R. Liefhebber Adres Algiersstraat 6, 3067 MZ

Nadere informatie

Ondersteuningsprofiel De Krugerstee

Ondersteuningsprofiel De Krugerstee Ondersteuningsprofiel De Krugerstee 1. Inleiding 2. Algemene gegevens l 2a. Contact en vaststellingsgegevens l Naam: Krugerstee Naam school Adres: Westerenkweg 23, 8172 VT, Vaassen Brin: 06FV Telefoon:

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. Juni 2015. Jozefschool (03KF) Gerberastraat 2 1431 SG Aalsmeer

Schoolondersteuningsprofiel. Juni 2015. Jozefschool (03KF) Gerberastraat 2 1431 SG Aalsmeer Schoolondersteuningsprofiel Juni 2015 Jozefschool (03KF) Gerberastraat 2 1431 SG Aalsmeer Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Huidige stand van zaken... 3 1.1 Het onderwijsconcept... 3 1.2 De voorzieningen

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Jan Ligthart Driecant Datum bezoek: 3 sptember 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Pauline van der Zwet-Kortekaas

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Willibrordusschool - Alphen Datum bezoek: 1 oktober 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: Heleen Versteegen

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs

Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs Rapport audit onderwijs ondersteuningsaanbod IVO basisonderwijs Naam onderwijsvoorziening: OBS De Pijlstaart, Vinkeveen Datum bezoek: 2 oktober 2012 In opdracht van: Swv Amstelland Zuid en De Veenlanden

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel SWV Friesland 2018

Schoolondersteuningsprofiel SWV Friesland 2018 Schoolondersteuningsprofiel SWV Friesland 2018 1. Schoolselectie Schoolgegevens Schoolnaam : IKC Middelstein Plaatsnaam : Midlum Brinnummer : 12EV 1. Soort onderwijs Basisonderwijs 2. Wat is uw e-mailadres?

Nadere informatie

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO

Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Rapport audit onderwijs ondersteuningsprofiel IVO Naam onderwijsvoorziening: Jan Ligthartschool - Rendierhof Datum bezoek: 17 september 2013 In opdracht van: SWV PO 30-04 Tilburg e.o. Rapporteur: drs.

Nadere informatie

Figuur 1: Leerlingen in basisonderwijs (2010-2011)

Figuur 1: Leerlingen in basisonderwijs (2010-2011) Passend onderwijs U heeft er vast al wel over gehoord: passend onderwijs. Maar wat is het nu precies en wat betekent dat voor onze school? Waarom gingen op 6 maart 2012 50.000 mensen uit het onderwijs

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel 2.0

Schoolondersteuningsprofiel 2.0 1 Schoolondersteuningsprofiel 2.0 Ieder kind heeft recht op passend onderwijs. Om dat te kunnen aanbieden, moet een school precies weten wat ze met de leerlingen wil bereiken en hoe ze de lesstof wil aanbieden.

Nadere informatie

BASISSCHOOL DE BRON SPIESHEEM NJ VEENENDAAL TEL

BASISSCHOOL DE BRON SPIESHEEM NJ VEENENDAAL TEL SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL BASISSCHOOL DE BRON SPIESHEEM 54 3907 NJ VEENENDAAL TEL. 0318-508510 E-MAIL: DEBRON@GAVESCHOLEN.NL PASSEND ONDERWIJS - ELKE SCHOOL ZORGPLICHT?! Met het ingaan van de Wet passend

Nadere informatie