1. Aanleiding Aanleiding voor dit raadsvoorstel is het uitkomen van de decembercirculaire 2014.

Transcriptie

1 RAADSVOORSTEL raadsvergadering: 4 maart 2015 onderwerp: Decembercirculaire 2014 gemeentefonds bijlage: ontwerp-besluit datum: 23 februari 2015 gemeenteblad I nr.: 13 agenda nr.: 7 Aan de gemeenteraad, 1. Aanleiding Aanleiding voor dit raadsvoorstel is het uitkomen van de decembercirculaire In de raadsvoorstellen over de circulaires over het gemeentefonds zetten wij de financiële gevolgen van de circulaire op een rij. Wij vragen u in te stemmen met het verwerken in jaarrekening en begroting van de mutaties ten opzichte van de voorgaande circulaire (de septembercirculaire). Conform bestendige gedragslijn zullen mutaties die op een specifiek gemeentelijk taakveld betrekking hebben worden doorvertaald naar een hoger of lager uitgavenbudget, tenzij u anders beslist. Meer informatie over de betekenis van de circulaires over het gemeentefonds treft u aan in de bijlage. 2. Doelstelling Inzicht verschaffen in de ontwikkeling van de algemene uitkering en de decentralisatie- en integratie-uitkeringen. Inzicht verschaffen in de doorwerking van deze inkomstenmutaties naar corresponderende uitgavenbudgetten. Toestemming verkrijgen voor het verwerken van de wijzigingen in uitkeringen en corresponderende uitgavenbudgetten in de jaarrekening 2014 en begroting 2015 e.v.. Noot: De decembercirculaire is de basis voor de jaarrekening 2014 voor wat betreft de uitkeringsjaren 2012, 2013 en Mutaties in de uitkeringen voor 2015 en verder leiden tot aanpassing van de desbetreffende begroting. 3. Samenvatting decembercirculaire 2014 Zonder teken = tekortverhogend. Min-teken = tekortverlagend Jaarrekening 2014 en Begroting meerjarenraming Jaarrekening 2014 Begroting 2015 en meerjarenraming Baten / Lasten Algemene uitkering vlg. septembercirculaire Algemene uitkering vlg. decembercirculaire Wijziging algemene uitkering a.g.v. circulaire B 2 Wijziging corresponderende uitgavenbudgetten L 3 Totaal effect decembercirculaire op jaarrekening en begroti Tabel 1 Bedragen x Het financiële effect van de decembercirculaire op jaarrekening en begroting is weergegeven in tabel 1, regel 3. Het is opgebouwd uit een wijziging van de algemene uitkering (batenkant van de begroting) en daarmee samenhangende wijzigingen in uitgavenbudgetten (lastenkant van de begroting). Een nadere specificatie van de bedragen is opgenomen in paragraaf 4. Mutaties in oude jaren, in dit geval een nadeel van voor het uitkeringsjaar 2012, worden verwerkt in het jaar 2014 (zie tabel 2, rubriek 1c). De voornaamste elementen uit deze decembercirculaire zijn: 1. Er worden wat scheefheden rechtgetrokken in de bij de afgelopen meicirculaire geïntroduceerde nieuwe verdeling van het gemeentefonds. Verder wordt de decentralisatie-uitkering Centra voor Jeugd en Gezin naar de algemene uitkering overgeheveld; dit heeft een gering herverdeeleffect tot Gb

2 gevolg. Een en ander is van invloed op het resultaat van de jaarrekening 2014 en het saldo van de begroting 2015 en volgende jaren. Zie paragraaf 4, toelichting 1.a1. 2. De decembercirculaire bevat een nieuwe decentralisatie-uitkering voor de periode voor het inrichten van een regionaal werkbedrijf. Hilversum krijgt deze uitkering als centrumgemeente. Voor het uitkeringsjaar 2014 bedraagt de uitkering en voor 2015 en respectievelijk Conform bestendig beleid wordt de uitgavenkant van de begroting met deze bedragen verhoogd. Dat doen wij door middel van het opnemen van een stelpost in afwachting van een uitvoeringsprogramma. Per saldo heeft e.e.a. dus geen effect op het resultaat van de jaarrekening 2014 en het saldo van de begroting 2015 en volgende jaren. Zie paragraaf 4, toelichting 1.b1. 3. De uitkomsten van de Najaarsnota van het rijk zijn niet verwerkt in de decembercirculaire. Naar verluidt zou er sprake zijn van onderbesteding op de rijksbegroting Volgens de afspraken met het rijk (samen trap op en af) werkt dit negatief door in de algemene uitkering Het zou gaan om een verlaging van het gemeentefonds van 60 mln (voor Hilversum een nadeel van ca. 0,3 mln). In de meicirculaire 2015 wordt bekend gemaakt om welk bedrag het precies gaat (zie paragraaf 5). 4. Informatie sociaal domein a. De bedragen sociaal domein 2015 zijn niet gewijzigd, maar nog niet definitief. Aanpassingen kunnen voortvloeien uit: De verschuiving van cliënt-groepen van en naar het sociaal domein, realisatiecijfers in relatie tot uitkering beschermd wonen, nader onderzoek naar uitgaven voor jeugd-ggz, compensatie voor loon- en prijsontwikkelingen etc. In de meicirculaire 2015 zullen de budgetten 2015 worden aangepast. b. In tegenstelling tot eerdere berichten bevat deze circulaire niet de uitkomst voor individuele gemeenten van het voorlopige objectieve verdeelmodel jeugdzorg (onderdeel sociaal domein). Naar verwachting wordt de uitkomst in de meicirculaire 2015 bekend gemaakt. c. De septembercirculaire bevatte de voorlopige uitkomst van de berekening van de nieuwe WMO-uitkering volgens de nieuwe objectieve verdeelmodellen voor begeleiding (alle gemeenten) en voor beschermd wonen (centrumgemeenten). Inmiddels is mede op basis van het advies van de VNG besloten het objectieve verdeelmodel voor begeleiding met ingang van 2016 te gaan invoeren (met een overgangsregeling). Voor beschermd wonen wordt een nieuw objectief verdeelmodel ontwikkeld. De uitkering 2016 voor dit onderdeel zal daarom overeenkomstig de huidige verdeling plaatsvinden (op basis van historische kosten). 4. Toelichting financiële mutaties In tabel 2 hieronder worden alle mutaties in de algemene uitkering (baten) weergegeven die het gevolg zijn van de decembercirculaire. De mutaties zijn onderverdeeld in de rubrieken algemeen (1a), specifiek (1b) en techniek (1c). Op de cursieve regels wordt het effect weergegeven van mutaties op corresponderende uitgavenbudgetten (lasten). In het algemeen geldt dat mutaties die betrekking hebben op specifieke taken worden doorvertaald naar de relevante uitgavenbudgetten; een voor- of nadeel in de algemene uitkering leidt dan tot een hoger respectievelijk lager uitgavenbudget en heeft zo per saldo geen effect op het resultaat van de jaarrekening of het saldo van de begroting. De toelichtingen bij de mutaties zijn in de meeste gevallen overgenomen uit de circulaire. Gb

3 Zonder teken = tekortverhogend. Min-teken = tekortverlagend MUTATIES A.G.V. CIRCULAIRE Jaarrekening 2014 Begroting 2015 en meerjarenraming Baten/ Lasten 1a Algemene uitkering; algemene mutaties a1 Mutaties in omvang en verdeling gemeentefonds B Vervallen balanspost belastingscapaciteit B 1b Algemene uitkering + uitgavenbudgetten; specifieke mutaties b1 Implementatie participatiewet (DU) B Mutatie corresponderend budget L 1c Techniek Verwerking mutaties 2012 en 2013 in begroting B 1 Totaal (= effect op de begroting; zie tabel 1, regel 2) Tabel 2 Bedragen x a. Algemene uitkering; algemene mutaties 1.a1; Mutaties in de omvang en de verdeling van het gemeentefonds De uitkeringen 2012 en 2014 vallen hoger uit als gevolg van kleine mutaties in de verdeling van het gemeentefonds. Voor 2012 hadden wij hierop al geanticipeerd door het opnemen van een balanspost ad Deze kan nu vervallen. Doordat het werkelijke voordeel in 2012 lager is dan het bedrag van de balanspost ontstaat voor 2012 per saldo een klein nadeel ( ), dat verwerkt zal worden in de jaarrekening Vanaf 2015 resulteren de aanpassing van de bij de meicirculaire geïntroduceerde nieuwe verdeling van het gemeentefonds én de overheveling van de decentralisatie-uitkering Centrum voor Jeugd en Gezin naar de algemene uitkering in een beperkt structureel nadelig effect. Daarnaast ontvangt Hilversum in de jaren 2015, 2016 en 2017 een tijdelijke, in 3 jaar aflopende compensatie, omdat in de nieuwe verdeling van het gemeentefonds de kazernes niet meer meetellen voor de algemene uitkering. Per saldo laten de jaren 2015 tot en met 2017 daardoor een voordeel zien (zie ook hoofdstuk 3, eerste bolletje). Alle mutaties in rubriek 1a beïnvloeden het resultaat van de jaarrekening 2014 of het saldo van de begroting 2015 en volgende jaren. 1b. Algemene uitkering; specifieke mutaties 1.b1; Implementatie participatiewet (DU: decentralisatie-uitkering) De decembercirculaire bevat een nieuwe decentralisatie-uitkering voor de periode voor het inrichten van een regionaal werkbedrijf. Hilversum krijgt deze uitkering als centrum-gemeente. Voor het uitkeringsjaar 2014 bedraagt de uitkering en voor 2015 en respectievelijk Conform bestendig beleid wordt de uitgavenkant van de begroting met deze bedragen verhoogd. Dat doen wij door middel van het opnemen van een stelpost in afwachting van een uitvoeringsprogramma. Per saldo heeft e.e.a. dus geen effect op het resultaat van de jaarrekening 2014 en het saldo van de begroting 2015 en volgende jaren. Zie paragraaf 4, toelichting 1.b1. Aangezien het jaar 2014 op het moment van verschijnen van de decembercirculaire al bijna voorbij is, stellen wij voor het voor het uitkeringsjaar 2014 te ontvangen bedrag van te reserveren. 5. Risico s en onzekerheden De herverdeel-effecten sociaal domein (jeugd, participatie en nieuwe WMO) wanneer vanaf 2016 wordt overgestapt op andere verdeelmodellen. Eventuele herverdeel-effecten wanneer de integratie-uitkering sociaal domein wordt overgeheveld naar de algemene uitkering. De volgende en laatste tranche van het groot onderhoud van het gemeentefonds waarin voor de nog niet getoetste taakvelden werk en inkomen, brandweer en rampenbestrijding, volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing en onderwijshuisvesting Gb

4 wordt bekeken hoe de werkelijke uitgaven van gemeenten voor die taakvelden zich verhouden tot het aandeel dat er binnen de algemene uitkering voor gelabeld is. Uit berichtgeving rond de Najaarsnota van het rijk valt af te leiden dat het rijk in 2014 minder heeft uitgegeven dan begroot. Dit werkt nadelig door in het gemeentefonds (samen trap af). In de decembercirculaire is hierover niets opgenomen. Naar verluidt kan het gaan om een nadeel voor het gemeentefonds van 60 mln (voor Hilversum een nadeel van ca ). E.e.a. zal in de meicirculaire 2015 worden verwerkt. 6. Burgerparticipatie N.v.t. 7. Communicatie N.v.t. 8. Duurzaamheid N.v.t. 9. Rechtmatigheidskader Het op basis van een raadsbesluit in jaarrekening en/of begroting verwerken van de mutaties van een gemeentefondscirculaire is uit oogpunt van een rechtmatigheid noodzakelijk. 10. Voorstel 1. De mutaties van tabel 3, kolommen 2012 t/m 2014, rechtstreeks te verwerken in de jaarrekening 2014; 2. De begroting 2015 en volgende jaren te wijzigen conform tabel 3, kolommen ; 3. Een reserve in te stellen voor de decentralisatie-uitkering implementatie participatiewet; 4. De voor het uitkeringsjaar 2014 (zie sub 3) toe te voegen aan de reserve implementatie participatiewet. Dit bedrag in 2015 weer aan de reserve te onttrekken en de uitgavenkant van de begroting 2015 met een stelpost ter grootte van dit bedrag te verhogen (zie tabel 3, kolom 2014 t/m 2016, regels 1.b1). Zonder teken = tekortverhogend. Min-teken = tekortverlagend WIJZIGING BEGROTING: SAMENVATTING Jaarrekening 2014 Begroting 2015 en meerjarenraming Progr. Lasten (L)/ Baten (B) Algemene uitkering vlg. septembercirculaire Algemene uitkering vlg. decembercirculaire Aanpassing raming algemene uitkering B 1 Aanpassing raming alg. uitk en 2013 (verw. in jr B 1.a1 Vervallen balanspost belastingcapaciteit B 1.b1 Toevoeging budget implementatie participatiewet aan reserve L 1.b1 Onttrekking budget aan reserve implementatie participatiewet B 1.b1 Opname stelpost implementatie participatiewet L 1.b1 Opname stelpost implementatie participatiewet L 3 TOTAAL (zie tabel 1, regel 2) Tabel 3 Bedragen x Burgemeester en wethouders van Hilversum, de secretaris, de burgemeester, I.C. de Vries P.I. Broertjes Dit onderwerp is behandeld in de commissievergadering Economie & Bestuur d.d. 18 februari De fracties D66, HvH en SP adviseren de raad positief. De fracties CU, VVD en LH maken een voorbehoud op de punten 3+4. De fracties GrL, PvdA, Hilversum1 en CDA maken een voorbehoud. Gb

5 Bijlage Algemene uitleg over de betekenis van circulaires over het gemeentefonds Er verschijnen jaarlijks drie circulaires over het gemeentefonds: De meicirculaire, de septembercirculaire en de decembercirculaire. De circulaires bevatten informatie over de financiële gevolgen van rijksbeleid voor de algemene uitkering, de integratie- en decentralisatie-uitkeringen en sinds kort de nieuwe budgetten voor het sociaal domein. Tezamen vormen deze uitkeringen de belangrijkste inkomstenbron van gemeenten. De meicirculaire is gebaseerd op de voorjaarsnota van het rijk en vormt de basis voor de gemeentebegroting van het komende jaar (i.c. de begroting 2015). De septembercirculaire is gebaseerd op de rijksbegroting. Deze circulaire verschijnt te laat om nog rechtstreeks in die begroting te kunnen verwerken. De mutaties als gevolg van deze circulaire leggen wij daarom in de vorm van een begrotingswijziging aan u voor. De decembercirculaire vormt de basis voor onze jaarrekening en bevat alleen die onderwerpen die nog voor de algemene uitkering van het lopende jaar van belang zijn. De algemene uitkering en de integratie- en decentralisatie-uitkeringen zijn in beginsel vrij besteedbaar. Sommige onderdelen zijn weliswaar gelabeld voor specifieke taken of beleidsvelden, en voor met name integratie- en decentralisatie-uitkeringen, is ook een aparte verdeelsystematiek ontworpen, maar van een bestedingsplicht is geen sprake. Overigens worden in Hilversum net als in veel andere gemeenten gelabelde budgetten op een enkele uitzondering na wel voor de betreffende taak gebruikt. Circulaires over het gemeentefonds zijn financieel-technisch van aard. Voor zover een circulaire inhoudelijke informatie bevat is deze op hoofdlijnen. De in een circulaire verwerkte rijksmaatregelen zijn op het moment van uitbrengen van een circulaire meestal nog niet goed uitgewerkt. Er gaan vaak meerdere circulaires overheen, voordat de financiële impact van een maatregel volledig bekend is cq vaststaat. Aanvullende inhoudelijke informatie komt langs andere weg naar de gemeenten toe. Als die relevant is voor de kaderstelling, wordt u hierover via de inhoudelijk betrokken portefeuille geïnformeerd. Gb

6 RAADSBESLUIT De raad van de gemeente Hilversum, Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 20 januari 2015; BESLUIT: 1. De mutaties van tabel 3, kolommen 2012 t/m 2014, rechtstreeks te verwerken in de jaarrekening 2014; 2. De begroting 2015 en volgende jaren te wijzigen conform tabel 3, kolommen Een reserve in te stellen voor de decentralisatie-uitkering implementatie participatiewet; 4. De voor uitkeringsjaar 2014 (zie sub 3) toe te voegen aan de reserve implementatie participatiewet. Dit bedrag in 2015 weer aan de reserve te onttrekken en de uitgavenkant van de begroting 2015 met een stelpost ter grootte van dit bedrag te verhogen (zie tabel 3, kolom 2014 t/m 2016, regels 1.b1). Zonder teken = tekortverhogend. Min-teken = tekortverlagend WIJZIGING BEGROTING: SAMENVATTING Jaarrekening 2014 Begroting 2015 en meerjarenraming Progr. Lasten (L)/ Baten (B) Algemene uitkering vlg. septembercirculaire Algemene uitkering vlg. decembercirculaire Aanpassing raming algemene uitkering B 1 Aanpassing raming alg. uitk en 2013 (verw. in jr B 1.a1 Vervallen balanspost belastingcapaciteit B 1.b1 Toevoeging budget implementatie participatiewet aan reserve L 1.b1 Onttrekking budget aan reserve implementatie participatiewet B 1.b1 Opname stelpost implementatie participatiewet L 1.b1 Opname stelpost implementatie participatiewet L 3 TOTAAL (zie tabel 1, regel 2) Tabel 3 Bedragen x Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 4 maart 2015, de griffier, de voorzitter, A.E.M. Randsdorp, a.i. P.I. Broertjes Raadsbesluit genomen inclusief de aangenomen motie: M15/05 Geen beukennoten in de regio. Gb