EEN MOESTUIN EN EEN COMPOSTVAT OP DE SPEELPLAATS

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "EEN MOESTUIN EN EEN COMPOSTVAT OP DE SPEELPLAATS"

Transcriptie

1 EEN MOESTUIN EN EEN COMPOSTVAT OP DE SPEELPLAATS INSTITUUT DE MOT-COUVREUR MIDDELBAAR ONDERWIJS Groenten telen op een speelplaats, ze geduldig zien groeien en als de tijd rijp is, smullen van de oogst Dat is het project van het 5 e en 6 e middelbaar in het Instituut De Mot-Couvreur die met een compostbak de cirkel rond maakten! "De aarde is heel nat, we hoeven niet te gieten", merkt Youssef, leerling van het 5 e middelbaar, op. Hij staat recht op de speelplaats met een hand in de bloembak die dient als moestuin. "Volgend jaar moeten we eraan denken om gaten te boren in de bak of moeten we er een zeil boven kunnen leggen om te vermijden dat de planten te nat worden", stelt een andere leerling voor. Welkom bij de leerlingen van het 5 e middelbaar optie "humane ecologie" van het Instituut De Mot-Couvreur. Tussen april en mei hebben ze een moestuin en een compostbak geïnstalleerd samen met hun leerkrachten humane ecologie en toegepaste wetenschappen. Een project dat mooi past in hun schoolloopbaan en dat zelfs de leerlingen van de optie kok ten goede zal komen! TOEGEVOEGDE WAARDE VINDEN "Het voordeel is dat dit soort project snel geïmplementeerd kan worden", legt Laurence Auchet, verantwoordelijk voor de les humane ecologie, uit. "Maar om ervoor te zorgen dat het werkt, mag je de leerlingen niet forceren: je moet hun mening vragen en denken aan de toegevoegde waarde die dit project ze kan opleveren. " Goede tips voor de implementatie van een geïntegreerd project "compost en moestuin" in uw school Een compostbak voorzien om het vuilnis op school te beperken en de bak maken uit recuperatiemateriaal. Naast het beperken van de hoeveelheid afval zorgt composteren ervoor dat voedende elementen opnieuw in de bodem terechtkomen. Het is een waardevolle grondstof voor de moestuin en de CO2-cyclus is ermee rond (een uitgebreid hoofdstuk in de les van het 5 e middelbaar). Een moestuin installeren in een plantenbak om de smaak van seizoensgroenten opnieuw te ontdekken; kruidenthee maken op basis van aromatische planten (bv.: munt, tijm, verveine, enz.) en die verkopen om een klasproject of een eindejaarsreis te financieren; aan de leerlingen van de optie kok voorstellen om de tuingroenten en aromatische planten te gebruiken om hun schotels te kruiden. Aangezien drievierde van de leerlingen in de klas geen tuin heeft, had de leerkracht juist ingeschat dat ze het wel leuk zouden vinden om te experimenteren met een beplantingsproject op school. Maar dat is niet alles! Want in het kader van de les humane ecologie moeten de leerlingen van het 6 e middelbaar leren om een "bio" chalet op de speelplaats in goede banen te leiden. PAGINA 1 OP 3 INFOFICHE_valorisation_ecoles_FR.DOC - 28/08/2013 Deze fiche werd opgesteld door Réseau IDée, op initiatief van Leefmilieu Brussel.

2 Dat was een goede gelegenheid om vertrouwd te raken met de "ethische" minionderneming: een project dat over een volledig schooljaar werd gevoerd En mooi meegenomen is dat die productverkoop (fruitsap, appelen, peren, enz.) diende om een deel van de eindejaarsreis voor het 6 e middelbaar te financieren. Een perspectief dat het 5e en 6 e van de optie humane ecologie als muziek in de oren klinkt! DE GELEGENHEID OM SAMEN TE WERKEN Beschikken over een hele reeks aromatische planten om kruidenthee te maken die ze volgend jaar in hun bio-chalet zullen verkopen: dat is een idee van de leerlingen van het 5 e! Ook willen ze de aandacht trekken van de klassen van het 4 e jaar ingeschreven voor de kooklessen door ze compost ter beschikking te stellen en door ze een aanvoer van verse en seizoensgroenten te verschaffen die zonder pesticiden of meststoffen geteeld zijn. De vuilnisbakken voor afvalscheiding in de school waren niet voldoende om de hoeveelheid gegenereerd afval te beperken. "Om de leerlingen uit de richting kok aan te sporen het afval in de witte zakken te beperken dachten we dat het nuttig zou zijn ze te composteren", legt Julie Decastiau, leerkracht toegepaste wetenschappen, uit. Maar er was geen sprake van om een bak in de winkel te gaan kopen, want de leerlingen moesten actief bij het project betrokken worden. "Ik heb ze documentatie gegeven en ze gezegd dat het de bedoeling was materiaal te recupereren om een compostbak te maken", legt de leerkracht uit. "De week erna zijn ze met deurklinken en scharnieren gekomen want ze beseften Didactische middelen en bronnen De vzw Le début des haricots voor pedagogische steun en activiteiten voor de leerlingen rond de moestuin en composteren: Leefmilieu Brussel: (< Particulieren < Praktische zaken < Mijn tuin < Een moestuin bewerken) Het pakket "Mijn moestuin in de stad" met zaadjes en alle nuttige info. Meer info om dit pakket aan te schaffen: Stad Brussel: (< Brussel in thema's < Milieu & Reinheid < Milieu < Milieuraadgeving < Info & advies < Compostering) Brussels museum van De Molen en De Voeding: Kokopelli-zaaigoed voor het behoud van biodiversiteit: dat een compostbak moest kunnen afgesloten worden. " Dan hebben de leerlingen planken en materiaal gerecupereerd van het schoolpersoneel. "En toen waren ze helemaal gewonnen om het project verder te zetten", onderstreept Julie Decastiau. Wat de moestuin betreft heeft Laurence Auchet de verschillende teams omkaderd en elk ervan gevraagd om een "architect" uit te kiezen belast met de supervisie van de werken. Terwijl een klas de plantenbak heeft gemeten, de plannen heeft getekend en de plek van de plantenbak heeft gekozen in functie van de lichtinval, heeft de andere zich gedocumenteerd over de combinatie van de planten en heeft ze een kalender opgemaakt voor het zaaien, het onderhoud en de waarnemingen. "Uiteindelijk heeft iedereen zijn steentje bijgedragen, maar op verschillende niveaus. " NIET ZOZEER HET RESULTAAT MAAR WEL DE AFGELEGDE WEG TELT! Tijm, peterselie, munt, basilicum, wortelen, winterpostelein, radijzen Eind mei waren er nog maar weinig groenten en aromatische planten die uitkwamen in de moestuin van het 5e en het 6 e. Daarbij kwam nog dat de leerlingen op school nog niet echt gebruik maakten van de compostbak. "Gezien het afval dat we terugvinden in de omgeving denk ik niet dat ze al goed weten waarvoor een compostbak dient", aldus een ironische Noami die onmiddellijk de idee lanceert om borden te maken over het bestaan en de werking van een compostbak op school. PAGINA 2 OP 3 INFOFICHE_valorisation_ecoles_FR.DOC - 28/08/2013 Deze fiche werd opgesteld door Réseau IDée, op initiatief van Leefmilieu Brussel.

3 "Wat heeft goed en minder goed gewerkt? " "Wat hadden we kunnen doen om de planten beter te laten groeien? "... Het is via die vragen dat Mevrouw Auchet haar les humane ecologie heeft afgerond met de leerlingen van het 5 e jaar. "Als de moestuin dit jaar niet veel groenten heeft gegeven, dan moeten lessen geleerd worden uit de manier waarop het werd aangepakt. Zo kunnen de leerlingen het woord nemen om mogelijkheden te analyseren en te concretiseren. Want dat maakt de rijkdom van een project uit! ", besluit Laurence Auchet. De klas aansporen om het experiment opnieuw te doen door ze alle kansen te bieden en nieuwe mogelijkheden aan te reiken voor september volgend jaar Dat is de sleutel tot het succes! INFO SCHOOL Instituut De Mot-Couvreur, Nieuwe Graanmarkt 24 te 1000 Brussel Verantwoordelijken voor het project "moestuin": Laurence Auchet, leerkracht humane ecologie (en Emilie Cuypers) Verantwoordelijke voor het project "compost": Julie Decastiau, leerkracht toegepaste wetenschappen Contact: PAGINA 3 OP 3 INFOFICHE_valorisation_ecoles_FR.DOC - 28/08/2013 Deze fiche werd opgesteld door Réseau IDée, op initiatief van Leefmilieu Brussel.

DE VINGER LEGGEN OP GELUID OM HET TE SLIM AF TE ZIJN

DE VINGER LEGGEN OP GELUID OM HET TE SLIM AF TE ZIJN DE VINGER LEGGEN OP GELUID OM HET TE SLIM AF TE ZIJN INSTITUT DE L'ANNONCIATION - LAGER ONDERWIJS Onder stoelen, op banken, in de eetzaal Het Institut de l Annonciation heeft beslist de geluidsproblematiek

Nadere informatie

HOE KRIJG JIJ PUNTEN? WAT LEERLINGEN DENKEN OVER HET EVALUATIEBELEID IN HET SECUNDAIR ONDERWIJS

HOE KRIJG JIJ PUNTEN? WAT LEERLINGEN DENKEN OVER HET EVALUATIEBELEID IN HET SECUNDAIR ONDERWIJS HOE KRIJG JIJ PUNTEN? WAT LEERLINGEN DENKEN OVER HET EVALUATIEBELEID IN HET SECUNDAIR ONDERWIJS HET ONDERZOEKSRAPPORT VAN DE VLAAMSE SCHOLIERENKOEPEL > HOE KRIJG JIJ PUNTEN? : HET ONDERZOEKSRAPPORT Onderzoek

Nadere informatie

Goed eten, minder weggooien. 1 Goed eten, minder weggooien

Goed eten, minder weggooien. 1 Goed eten, minder weggooien Goed eten, minder weggooien 1 Goed eten, minder weggooien Inhoudsopgave Inleiding 3 Verspilling: wat, wie, waarom en hoeveel? 4 Verspilling beperken, is 6 Onze aankopen voorbereiden? Dat is een goed idee

Nadere informatie

III. HOE WERKT EEN BREDE SCHOOL?

III. HOE WERKT EEN BREDE SCHOOL? INHOUDSOPGAVE III. HOE WERKT EEN BREDE SCHOOL? A. Het opstarten van een brede school... 3 1. Fasen in het opstartproces... 4 1.1. Verkennen... 4 1.2. Plannen maken... 8 2. Om rekening mee te houden...

Nadere informatie

Hoe? Zo! Bring Your Own Device (BYOD)

Hoe? Zo! Bring Your Own Device (BYOD) Hoe? Zo! Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Wat is BYOD? 4 3 Hoe kun je BYOD zinvol inzetten? 7 4 Wat zijn de consequenties van de invoering van BYOD? 10 5 Hoe werkt BYOD voor medewerkers? 14 6 Hoe kan ik BYOD

Nadere informatie

OPVATTINGEN VAN DOCENTEN OVER LEREN EN ONDER- WIJZEN

OPVATTINGEN VAN DOCENTEN OVER LEREN EN ONDER- WIJZEN juni 2004 nummer 57 OPVATTINGEN VAN DOCENTEN OVER LEREN EN ONDER- WIJZEN Studie huis Auteur Yvonne de Vries Redactie Wynand Wijnen en Jos Zuylen onder redactie van G.J. van Ingen Drs. R. Schut Prof. Dr.

Nadere informatie

1. Au, dat doet pijn!

1. Au, dat doet pijn! Tien manieren om focussen te gebruiken in het dagelijkse leven. Door Ann Weiser Cornell. Bron : website Focusing Resources 06/02/09 www.focusingresources.com Vertaald door Tine Swyngedouw (11/08/09). Toen

Nadere informatie

Het pedagogische antwoord op ontkoppelingen

Het pedagogische antwoord op ontkoppelingen Leraren en schoolleiders hebben in het oude systeem (nog) de neiging om extern te attribueren. Daarmee schrijven zij het succes en het falen toe aan anderen en raken ontkoppeld van zichzelf en de organisatie.

Nadere informatie

Praktijkvoorbeelden van communicatie met ouders in het primair onderwijs

Praktijkvoorbeelden van communicatie met ouders in het primair onderwijs Goed worden en goed blijven Communicatie met ouders Praktijkvoorbeelden van communicatie met ouders in het primair onderwijs Over het informeren van ouders over de kwaliteit van de school en het betrekken

Nadere informatie

MIJN KIND HEEFT EEN HANDICAP. Wat betekent Passend Onderwijs voor ons?

MIJN KIND HEEFT EEN HANDICAP. Wat betekent Passend Onderwijs voor ons? MIJN KIND HEEFT EEN HANDICAP Wat betekent Passend Onderwijs voor ons? Wat is er aan de hand? Elk kind in Nederland heeft recht op goed onderwijs. Voor kinderen met een lichamelijke of meervoudige handicap

Nadere informatie

KHLim Katholieke Hogeschool Limburg vzw Departement Sociaal-agogisch werk

KHLim Katholieke Hogeschool Limburg vzw Departement Sociaal-agogisch werk KHLim Katholieke Hogeschool Limburg vzw Departement Sociaal-agogisch werk Campus OLB, Oude Luikerbaan 79, 3500 Hasselt tel.: 011 28 82 70 fax: 011 28 82 69 www.khlim.be/saw B a c h e l o r n a b a c h

Nadere informatie

Iedereen moet kunnen meedoen

Iedereen moet kunnen meedoen Nieuwe wet voor maatschappelijke ondersteuning in uw gemeente Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Inhoud 2 Voorwoord 5 Wat is de Wmo? 5 Waarom is de Wmo belangrijk? 9 Negen taken voor uw

Nadere informatie

Lees eerst de vraag Over opdrachten verkennen en addertjes onder het gras vermijden

Lees eerst de vraag Over opdrachten verkennen en addertjes onder het gras vermijden Lees eerst de vraag Over opdrachten verkennen en addertjes onder het gras vermijden Kaat Timmerman EvErt van Wijk Waarom Lees eerst Belgen de vraag niet kunnen voetballen en Nederlanders nooit Over opdrachten

Nadere informatie

Een goed gesprek voorkomt erger

Een goed gesprek voorkomt erger Een goed gesprek voorkomt erger een handreiking voor ouders bij een klacht over school Voorwoord Wat doet u als u of uw kind een probleem heeft met de school? Sinds 1998 is er een wettelijke klachtenregeling

Nadere informatie

Ook deze jeugd heeft de toekomst!

Ook deze jeugd heeft de toekomst! Ook deze jeugd heeft de toekomst! In de tijden van bezuinigingen wordt volop gekeken waar het voor minder kan. Uitkeringen staan onder druk en wie maar enigszins kan werken, moet aan de slag. Op papier

Nadere informatie

Professionals en ondersteuning

Professionals en ondersteuning Professionals en ondersteuning bij mediaopvoeding 1 2013 Nederlands Jeugdinstituut / Stichting Mijn Kind Online Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van

Nadere informatie

Feedback. Soorten feedback Evaluatieve feedback: Goed gewerkt. Descriptieve feedback: Goed gewerkt. Je hebt alle belangrijke elementen opgenomen.

Feedback. Soorten feedback Evaluatieve feedback: Goed gewerkt. Descriptieve feedback: Goed gewerkt. Je hebt alle belangrijke elementen opgenomen. Feedback Wat is feedback? Feedback gaat over het terugkoppelen van informatie. Nicolien van Hamel 1 legt het kort en bondig uit: Feedback betekent letterlijk: terugkoppeling. Bij feedback hoor je van de

Nadere informatie

SINT JOOST AAN ZEE. Natuur op school BIODIVERSITEIT BEVORDEREN EN ERVAN LEREN EN GENIETEN

SINT JOOST AAN ZEE. Natuur op school BIODIVERSITEIT BEVORDEREN EN ERVAN LEREN EN GENIETEN SINT JOOST AAN ZEE Natuur op school BIODIVERSITEIT BEVORDEREN EN ERVAN LEREN EN GENIETEN Ouders en kinderen brengen eigenhandig meer natuur binnen de schoolmuren, ze beleven de natuur in de stad en samen

Nadere informatie

SAMENVATTING. Kenmerken van leerprocessen

SAMENVATTING. Kenmerken van leerprocessen SAMENVATTING Dit verslag gaat over de vraag hoe leerprocessen die plaatsvinden buiten het officiële circuit van onderwijs- en opleidingsinstellingen (het formeel onderwijs) beter herkenbaar kunnen worden

Nadere informatie

Zorg voor senioren; hoe eerder, hoe beter! Beschrijving van het project Buurtcontactpersonen in Utrecht Binnenstad en Utrecht Noordoost

Zorg voor senioren; hoe eerder, hoe beter! Beschrijving van het project Buurtcontactpersonen in Utrecht Binnenstad en Utrecht Noordoost Zorg voor senioren; hoe eerder, hoe beter! Beschrijving van het project Buurtcontactpersonen in Utrecht Binnenstad en Utrecht Noordoost Stade Advies Utrecht, mei 2008 Lous Brouwer in opdracht van i.s.m.

Nadere informatie

DE INFOBEURS. Beroepsopleiding, werk, werkervaring, stage. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

DE INFOBEURS. Beroepsopleiding, werk, werkervaring, stage. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS DE INFOBEURS Jongeren die nieuw aankomen op de school hebben wellicht veel vragen over hoe het eraan toegaat op de school, of ze kunnen gaan werken, welke stageplekken tof zijn, Daarnaast zijn jongeren

Nadere informatie

Inclusief onderwijs en de praktijk in de klas in het voortgezet onderwijs

Inclusief onderwijs en de praktijk in de klas in het voortgezet onderwijs Inclusief onderwijs en de praktijk in de klas in het voortgezet onderwijs Samenvattend Rapport 2005 European Agency for Development in Special Needs Education Dit rapport is geschreven en uitgegeven door

Nadere informatie

Hoe als school om te gaan met de nasleep van de aanslag in Parijs?

Hoe als school om te gaan met de nasleep van de aanslag in Parijs? Hoe als school om te gaan met de nasleep van de aanslag in Parijs? Suggesties en lesbrieven voor leerkrachten in (vreedzame) basisscholen De aanslag op de redactie van het satirische tijdschrift Charlie

Nadere informatie

Inleiding. Projectmap Kanker op een :{ ander

Inleiding. Projectmap Kanker op een :{ ander 1 Inleiding Stel je eens voor: die onschuldige pijn in je been blijkt opeens een kwaadaardige vorm van kanker te zijn. Jaarlijks krijgen tientallen jongeren in België een dergelijk verdict te horen. Er

Nadere informatie

Recht in de roos. Werken rond kinderrechten in de derde graad van het lager onderwijs. Deel 1: kinderrechten en kinderrechteneducatie

Recht in de roos. Werken rond kinderrechten in de derde graad van het lager onderwijs. Deel 1: kinderrechten en kinderrechteneducatie Recht in de roos Werken rond kinderrechten in de derde graad van het lager onderwijs Deel 1: kinderrechten en kinderrechteneducatie COLOFON Auteur Gerrit Maris Werkten hieraan mee Vrijwilligers, onder

Nadere informatie

Eerst. lukken. dacht ik dat gaat niet. Humanitas MentorMaatjes onder de loep

Eerst. lukken. dacht ik dat gaat niet. Humanitas MentorMaatjes onder de loep Eerst dacht ik dat gaat niet lukken Humanitas MentorMaatjes onder de loep Mentormaatjes zijn jonge en gemotiveerde vrijwilligers in de leeftijd van 18 en 35 jaar die leerlingen ondersteunen bij wie het

Nadere informatie

ONDERSTEUNING BIJ HET LEZEN

ONDERSTEUNING BIJ HET LEZEN ONDERSTEUNING BIJ HET LEZEN De meeste leerlingen hebben geen moeite met lezen op zich. Maar vanaf het moment dat ze langere teksten moeten lezen en globale vragen beantwoorden of als ze impliciete informatie

Nadere informatie

5. Toetsen om te leren

5. Toetsen om te leren 5. Toetsen om te leren Op Internet kwam ik dit bericht uit 1997 tegen: AMSTERDAM - De Montessorischolen voor voortgezet onderwijs halen slechtere eindexamenresultaten dan scholen van andere richtingen.

Nadere informatie