expertise Jaarplan ISE In dit nummer: Informatiekrant voor de medewerkers van Information Services Hoe vitaal is ISE?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "expertise Jaarplan ISE In dit nummer: Informatiekrant voor de medewerkers van Information Services Hoe vitaal is ISE?"

Transcriptie

1 expertise Informatiekrant nummer 32, 31 mei 2004 voor de medewerkers van Information Services In dit nummer: 1 Jaarplan ISE 2 Automatiseringscommissie 7 april Daniel Crawley: WebSphere is leuk en uitdagend 5 Cap Gemini Ernst & Young behaalt CMM level 2 6 Project Chorus 7 Europort+ 8 Architectuur van de infrastructuur 10 Bij Operations profiteert men van elkaar! 12 Vitaliteit in de praktijk 14 Ondernemingsraad 15 Base en Bac: een maandelijks optredend duo 17 Interbancair Schaaktoernooi 18 Alexanderpolder verlaten 19 Telefoongids 20 Inhuur externe capaciteit 21 Performacetesten met de Fortis Bank Access Key 21 Incidenten, Calamiteiten en ITIL 22 Loket voor Systems Central Mainframe 22 Pinautomaten worden beter beveiligd 23 Afscheid Olof Olofsen, tijdelijk afscheid Hiltje Bolt 23 OLB2-pilot succesvol van start 24 Personalia en benoemingen 24 Colofon Jaarplan ISE Het MT van ISE heeft besloten om een toekomstvisie neer te leggen. Een belangrijk onderdeel daarvan is het jaarplan, dat onlangs is gepresenteerd tijdens het keyplayersoverleg. In dat plan zijn de acties beschreven die op korte termijn worden uitgezet. Het jaarplan is gebaseerd op de vier doelstellingen van ISE, die begin van dit jaar zijn geformuleerd. Het MT heeft gekeken naar wat er in de afgelopen jaren rond deze doelstellingen is bereikt en naar wat er nog moet gebeuren. Dit laatste is vertaald naar concrete maatregelen, vaak voorzien van concrete targets. Deze maatregelen zijn soms opgenomen in projecten, soms in doelstellingen van mensen, en soms in doelstellingen die het MT zichzelf heeft opgelegd. Het jaarplan is bestemd voor zowel ISE zelf als voor de MT s van de metiers. Het is de bedoeling dat Kees Heijnen en Gertjan van der Leer op korte termijn, met het jaarplan onder de arm, een bezoek brengen aan alle MT s van de verschillende business lines die diensten afnemen van ISE. De doelstellingen van ISE zijn gebaseerd op de volgende vier peilers: Hoe vitaal is ISE? Continuïteit Deze doelstelling staat op nummer één. Naast alle projecten die ISE doet moeten we ervoor zorgen dat de business blijft draaien. Als er onverhoopt storingen zijn, moeten we die zo snel mogelijk oplossen en maatregelen nemen om ze in de toekomst te voorkomen. Kijkend naar de bereikte resultaten, zien we een toenemend aantal changes en een afnemend aantal incidenten. We zitten hiermee dus op een uitstekende weg. In een aantal gevallen is er nog steeds sprake van single points of failure: kennis en kunde die slechts bij een zeer beperkt aantal mensen aanwezig zijn. Dat kan een probleem opleveren als zo iemand op vakantie is. Dit probleem is de afgelopen tijd verminderd, zowel bij Infra als bij APM. Belangrijke doelstellingen zijn het aanscherpen van problem management en release management. Vooral dat laatste is een actueel onderwerp. Met de komst van KASSA zullen we langzamerhand overgaan naar release management door de hele bank heen. Dit lijkt beperkingen te hebben, maar het geeft ook veel voordelen. Maximale ruimte voor business-projecten Zie pagina 12! Met deze doelstelling geven we aan dat ISE de commerciële units de maximale mogelijkheid wil geven om op kosten te

2 kunnen sturen - dat wil zeggen dat de commerciële units zoveel als mogelijk de ruimte krijgen om IT-projecten uit te voeren om hun bedrijfsvoering en de resultaten te verbeteren. Dit kan alleen door de vaste kosten (nog steeds het leeuwendeel van onze totale kosten) terug te dringen. Kijkend naar de cijfers mogen we constateren dat er, ondanks een afnemend aantal fte s, zowel relatief als absoluut meer tijd aan projecten kan worden besteed. Er is 30% meer tijd beschikbaar voor business-projecten. Ondanks dit mooie cijfer gaat ISE door met saneren: stoppen met dingen dubbel doen, en meer voordelen behalen uit samenwerking met de verzekeraar. Dat laatste niet alleen aan de Infra-kant maar ook bij APM, bijvoorbeeld door kennisuitwisseling. Communicatie De business heeft de de uiteindelijke beslissingsbeveogdheid over de activiteiten die ISE wel of niet gaat uitvoeren. We kennen daarvoor de Automatiseringscommissie, maar ook project charters die met de MT s worden afgestemd. Diverse maatregelen zijn al genomen om de sturing door de business te verbeteren. Klanttevredenheidsonderzoeken spelen hierbij een rol; we constateren hier een stijgende lijn. Een noodzakelijke subdoelstelling is het verhogen van de voorspelbaarheid van projecten, door middel van projectrapportages en service level reporting. Hier ligt een extra taak op het gebied van communicatie. Ook op dit vlak wil ISE beter gaan presteren. Miscommunicatie leidt tot misvattingen, tot discussies en tot verkeerde beeldvorming. Communicatie is een moeilijk vak. ISE gaat dat beter doen. Kostenbesparingen De vierde doelstelling is en blijft het onder controle houden en reduceren van de kosten. In 2001 bedroegen de ISEkosten 263 miljoen euro, voor 2004 is het budget 209 miljoen euro (gecorrigeerd voor verhuizing van activiteiten tussen de metiers). Het aantal fte s is gedaald en zal in de toekomst nog wat verder dalen. Ook zijn besparingen voorzien als gevolg van verdere samenvoeging van systemen. Onlangs is de locatie Alexanderpolder afgestoten. Dit bespaart ISE 1 miljoen euro en Fortis Bank 2 miljoen euro per jaar. Uniformering van methoden en systeemontwikkeling is een van de andere bijdragen in de verdere reductie van de kosten van ISE. bron: presentaties in het keyplayersoverleg van 8 april 2004 Automatiseringscommissie 7 april 2004 Samenvatting van de notulen van de Automatiseringscommissie (AC). Secretaris van de AC is Martin de Borst. Statusrapportage Accounts & Payments De bottleneck bij de wijziging van de GEA-software wordt veroorzaakt door het ontbreken van definitieve specificaties. Het project wordt op korte termijn ingericht. Retail Banking en Commercial Banking worden betrokken. De haalbaarheidsstudie FIEN nadert de eindfase. Zorgpunt blijft de ISABELinspanning. Besluitvorming volgt in mei/juni. Het MT van ISE vraagt aandacht voor het feit dat het hier een majeur project betreft en wijst op de samenloop met andere grote projecten in hetzelfde PAY-domein, zoals SIPC en KASSA en de risico s die dat met zich brengt. Tevens wordt gewezen op de afspraak die in het Benelux Committee is gemaakt, bij de goedkeuring van CASH, om voorlopig geen nieuwe grote crossborder-projecten op te starten. Om te voorkomen dat bij ieder individueel project een zelfde discussie ontstaat wordt het zinvol geacht om in het Benelux Committee op 17 mei, waar de stand van zaken van CASH wordt gepresenteerd, dit uitgangspunt te laten herbevestigen. FICUS: in het kader van verschillende projecten vindt er een discussie plaats over de extern opgelegde voorschriften (bijv. privacywetgeving) rond de klantgegevens. PAY heeft een onderzoek opgestart om de consequenties in beeld te brengen. In dit kader wordt verwezen naar een tweetal notities vanuit Legal, namelijk in het kader van CREW en in het kader SLBE. Er is al veel uitgezocht in het kader van deze projecten en in overleg met Legal moeten op korte termijn de standpunten en oplossingen kunnen worden vastgesteld. De uitloop van SIPC betekent voor Nederland 6 tot 7 duizend extra mensuur. Retail Banking De consequentie van de technische Sprint-release voor de mogelijkheid van functionele wijzigingen is minder hard dan beschreven. Beperkte uitzonderingen zijn mogelijk. De Stuurgroep Prisma heeft inmiddels besloten voor het project PRISMA en webapplicaties in het algemeen de style guide voor de front-office uit België als uitgangspunt te nemen. Consequenties voor het conversietraject worden nog in beeld gebracht. De ervaringen van het pilot-kantoor voor de klantontdubbeling geven aan dat de complexiteit meevalt en de activiteiten handmatig op de kantoren kunnen plaatsvinden. Mede als gevolg van de problematiek rond Sign-plus is de verdere uitwerking opgeschort; eerst wordt de opmars rond de rekeningstructuren in KASSA-verband afgewacht en de impact daarvan voor Sign-plus. 2 expertise

3 De (onduidelijkheid over de) voortgang bij het WebSphere Infrastructuur-project blijft punt van zorg en heeft tot gevolg dat verschillende businessprojecten vertraging (gaan) ondervinden. Een planning is beschikbaar en wordt besproken in de Klankbordgroep. Bottleneck ligt met name bij de activiteiten die in Brussel moeten worden uitgevoerd. Inmiddels zijn Nederlandse resources in België ingezet voor o.a. de certificaten. (Zie ook het interview met Daniel Crawley op pagina 4- red.) Het beschikbaar stellen van informatie via sms moet gezien worden als een reactie op de markt; verschillende concurrenten doen het ook. Het betreft overigens een betaalde (door de cliënt te initiëren) dienst, waarvan de opbrengsten voor de bank minimaal zijn. Uitgangspunt is dan ook dat er minimale kosten verbonden moeten zijn aan de realisatie. Credits Basel II/Rating tools: er is een oplossing gevonden voor het probleem van het opladen van SE prospects in SMS SSC De implementatie van Europort+ is twee weken uitgesteld. Kwaliteit heeft geprevaleerd boven snelheid. Op grond van de testresultaten zijn nog enkele aanpassingen gedaan die extra testen tot gevolg hebben. (Inmiddels vond de implementatie succesvol plaats-red.) Private Banking De informatie-architectuur van Private is gepresenteerd in de Global Architecture Board. Ook andere metiers hebben presentaties verzorgd. Er zal nader overleg plaatsvinden over een presentatie van de ontwikkelingen rond de Global Architecture Board in de AC. In principe is besloten OLB2, ten behoeve van de Private-cliënten, versneld aan te sluiten op de GA-omgeving. Information Bank De insourcing van de Trade Handling (Ordina) heeft vooralsnog geen IT-consequenties. Er wordt gebruikt gemaakt van de bestaande mogelijkheden. CCA De implementatie van het onderwerp Scanning & Workflow schuift door van 1 juli naar 1 oktober, als gevolg van capaciteitstekort bij ISE België. Fase 1c van IAS blijft de nodige aandacht vragen t.a.v. de beschikbaarheid van resources bij CCA. Gemeld wordt dat DNB start met een onderzoek rond IAS. Budgettool: doelstelling is het nieuwe tool, in eerste instantie met beperkte functionaliteit, geïmplementeerd te hebben voor de start van de budgetronde Uitgangspunt is dat het tool wordt ingezet voor de ondersteuning van de aanlevering van de gegevens door de metiers en de processen binnen CCA zelf. Dit ter vervanging van de huidige spreadsheet-procedures. Het MT van ISE merkt op dat de investering voor het tool niet gebudgetteerd is binnen het ISE-budget. Nader overleg zal plaatsvinden. Onderwerpen Infrastructure Aan de hand van presentaties gaf Gertjan van der Leer een toelichting op de ontwikkelingen rond een viertal onderwerpen: Werkplekken Verwezen wordt naar een aantal projecten binnen Retail Banking, waarin de vervangingsstrategie in feite werd toegepast. Hier zijn goede ervaringen opgedaan en is aangetoond dat de kosten dalen. Het centraliseren van de printers levert tevens een grote besparing op t.a.v. het gebruik van cartridges, in verhouding de grootste kostenpost van een printer. Voordat de scan-functies van de Multi Functional Devices vrijgegeven worden, dient er onderzocht te worden wat de behoefte is. Deze functionaliteit is nu zeer beperkt beschikbaar en implementatie zal de nodige extra kosten met zich meebrengen. Het voorstel rond de doorbelasting van pc s en het beperken van de inzet van werkplekprinters wordt geaccordeerd door de AC Xbow Zowel project als werkplek hebben nu de naam XBow. De aanduiding Scorpius komt daarmee te vervallen. FORMI is inmiddels een zelfstandig project. De noodzaak van de vervanging van de werkplek wordt bevestigd door de problemen bij de uitrol van MPNL-werkstations bij Commercial Banking; verschillende driverproblemen moesten daarbij worden opgelost. Een van de belangrijkste issues is de consolidatie van de applicaties. Met name het testen van de applicaties is een belangrijke kostenpost en heeft grote invloed op de doorlooptijd. De invoering van de unieke UserID en role-based security valt buiten de scope van XBow en vindt plaats in afzonderlijke projecten (FUID en UUAM) Local free seating is definitief voor de hoofdkantoren binnen een land, de mogelijkheden van global free seating zijn in onderzoek. De gewenste consolidatie van applicaties speelt daarbij een belangrijke rol. Vanuit de AC wordt aangegeven dat deze functionaliteit voor een aantal metiers heel belangrijk is. Naar aanleiding van het commentaar zal worden nagegaan of er alternatieven zijn. Afgesproken wordt dat de consolidatieslag zo spoedig mogelijk wordt opgestart. De metiers spelen daarbij een belangrijke rol, zij moeten namelijk de keuzen maken. De genoemde besparing van fte in Nederland is nog gebaseerd op de oude aanpak, impact van de nieuwe aanpak moet nog vastgesteld worden. De doorlooptijd van de vervanging in Nederland wordt getaxeerd op anderhalf jaar. Voor 2004 is bij de metiers niets gebudgetteerd, voor 2005 moet wel rekening gehouden worden met XBow in de ISEbudgetten van de metiers. Alhoewel de applicaties getest worden door ISE moet de business zelf ook rekening houden met de nodige testinspanning. Tevens moeten de metiers rekening houden met conversie/aanpassingstrajecten en testinspanningen voor bijvoorbeeld met Excel en Access zelf ontwikkelde toepassingen. Afgesproken wordt dat, via de Klantteams, nadere informatie over de aanpak, organisatie, consequenties en indicaties van de inspanningen beschikbaar wordt gesteld. XBow gaat een forse aanslag doen op de capaciteit van de metiers. In combinatie met zaken als de nieuwe functiebeschrijvingen en de ARIS-conversie kunnen er capaciteitsproblemen gaan ontstaan en is prioritering wellicht een noodzaak. Lees verder op pagina 11 expertise 3

4 Daniel Crawley over de status van de WebSphere-infrastructuur Daniel Crawley is per 1 april benoemd tot Global Technology Manager (GTM) WebSphere. Zijn opdracht is het versterken van de organisatie rond de WebSphere-infrastructuur. Daarbij bouwt hij voort op het beleid van zijn voorgangers. WebSphere is leuk en uitdagend, zegt Daniel, maar het is complexe materie. Er moet dus nog veel gebeuren. Er wordt gelukkig erg goed samengewerkt, ook internationaal. WebSphere is leuk en uitdagend Daniel Crawley: Met WebSphere gebeurt veel op applicatief gebied enkele voorbeelden zijn Prisma, GeMP, Fair, Oasis, egmk maar achter de schermen gebeurt ook veel op infrastructureel gebied. Er worden veel applicaties in snel tempo gebouwd. Ik wil niet zeggen dat de infrastructuur daarop achterliep, maar de complexiteit daarvan is tot nog toe door iedereen onderschat, ook door de applicatieontwikkelaars. Sinds 1 april ben ik Global Technology Manager WebSphere. Ik ga niets radicaal veranderen, ik volg voor het grootste deel de lijn van mijn voorganger. Alleen zijn we een spade dieper gegaan in de planning. We werden telkens verrast door het volume en door de complexiteit. We proberen die twee in de tang te krijgen. We hebben daarom een heel gedetailleerd plan gemaakt, over de drie landen. De organisatie rondom de WebSphereactiviteiten is ook aangepast. Er is nu een Steering Committee Global Websphere (SCGW). Alle GTM s van de Infra-afdelingen komen minimaal een keer per maand bij elkaar om over Web- Sphere-zaken te praten. Dat is erg belangrijk: WebSphere-applicaties worden het gezicht van de bank naar buiten en naar binnen en er zijn heel veel afhankelijkheden met andere technische domains. In elk land is een Local Technology Manager (LTM) aangesteld die verantwoordelijk is en als aanspreekpunt fungeert voor WebSphere. Vanwege het volume is het niet altijd mogelijk is om te weten wat zich in de andere landen afspeelt. Je moet dus in elk land iemand hebben die dat voor zijn verantwoordelijkheid neemt. Samenwerking met België en Luxemburg De samenwerking met mijn collega s in België en Luxemburg loopt uitstekend. We komen om de twee weken bij elkaar om planningen en andere onderwerpen te bespreken. We hebben een planning gemaakt op basis van twee uitgangspunten: hoe helpen we de meeste WebSphere-projecten en hoe kunnen we de grootste Web- Sphere-projecten helpen. Dat hebben we niet zelf bedacht; we hebben gekeken naar de projectportefeuille en naar de deadlines, en we hebben gesprekken gehad met de verschillende verantwoordelijken van Application Management. Je kunt niet iedereen altijd blij maken, maar we denken dat we op deze manier de meeste projecten kunnen helpen. Daniel Crawley is Global Technology Manager (GTM) WebSphere. Hij werkt samen met de Local Technology Managers (LTM) in België: Jean-Paul Colard en Luxemburg: Jean-Jacques Dubois. Daniel heeft de leiding van de WebSphere Competence Centre in Amsterdam overgedragen aan Edwin van de Klashorst. Andere WebSpheretaken heeft hij overgedragen aan Stanley van Kleef. De leiding voor het WebSphere-team binnen Distributed Services zal bij Hubertie van Kruining blijven. We besteden ook veel aandacht aan de generieke WebSphere-infrastructuur. Het probleem van generieke oplossingen is dat ze groot zijn en dat de doorlooptijd lang kan zijn. Veel projecten hebben een probleem dat snel opgelost moet worden. In het verleden is er veel 4 expertise

5 tijd besteed aan projectspecifieke oplossingen. Wat wij willen is dat er meer tijd wordt besteed aan generieke, structurele oplossingen. Daar heeft iedereen baat bij, ook projecten die om specifieke oplossingen vragen. Steeds meer behoefte aan Web- Sphere-kennis Je merkt dat er in de organisatie steeds meer behoefte komt aan informatie over WebSphere. Zeker binnen Application Management zie je twee hoofdsmaken ontstaan. De ene is Cobol. Dat is verreweg de grootste en dat zal de komende tijd zo blijven. Maar de tweede is Web- Sphere. Er zijn nog andere smaken, maar die komen meer en meer in de exotische hoek terecht. De meeste projecten die niet in Cobol op het mainframe kunnen worden uitgevoerd, die worden in WebSphere uitgevoerd. Of je krijgt een deling: de backend in Cobol en de front-end in Web- Sphere. Dus de combinatie van deze twee is ook erg sterk. Dit legt steeds meer gewicht in de WebSphere-schaal en dat betekent dat het meer gaat leven in de organisatie. We zien ook dat we meer mensen nodig hebben met kennis op dit gebied. Zo gaan we bijvoorbeeld meer architecten omscholen en opleiden voor WebSphere. Een van de zaken die het zo complex maken is de snelheid waarmee dingen veranderen. We zijn nu aan het kijken naar de volgende versie van Web- Sphere. Omdat het zo nieuw is zijn de verschillen vaak groot; de verschillen tussen versie 3 en 4 waren heel groot, en het verschil tussen versie 4 en 5 is ook nog heel groot. Wat het nog complexer maakt is dat een groot deel van de infrastructuur ligt in België. In Nederland en Luxemburg maken we dus gebruik van de Belgische infrastructuur. De komende maanden gaan we kijken hoe we over kunnen gaan naar de volgende versie van WebSphere. Tegelijk willen we de componenten steviger neerzetten en de infrastructuur robuuster maken. Nog een heleboel te doen Zoals ik zei is de internationale samenwerking erg goed. Een voorbeeld daarvan is de samenwerking met Web- Sphere Security in België. Daar was men voornamelijk bezig met de security van de generieke infrastructuur en had men onvoldoende capaciteit om te helpen met projecten in Nederland. Op initiatief van WebSphere Security is nu een samenwerkingsvorm gevonden waarin wij mensen naar België sturen om opgeleid te worden in de Belgische systemen. Die mensen kunnen nu dus Nederlandse projecten helpen, maar ze kunnen ook Belgische projecten helpen als men het daar erg druk heeft. Deze manier van samenwerken willen we verder uitbreiden, dus dat er meer uitwisseling van kennis en capaciteit tussen de drie landen plaatsvindt. Het slechten van muren tussen de landen en de WebSphere-afdelingen: daar heeft iedereen baat bij. WebSphere is leuk. Het is nieuw en uitdagend. Het gaat goed maar er is nog een heleboel te doen om WebSphere net zo betrouwbaar en robuust te maken als andere omgevingen. Nico Spilt WebSphere wijst de weg op de digitale snelweg. Cap Gemini Ernst & Young behaalt Cap Gemini Ernst & Young (CGEY) schaart zich met de Accelerated Delivery Center-werkwijze (ADC) sinds eind maart tussen de 15 bedrijven in Nederland die bij het Software Engineering Institute geregistreerd staan met minimaal CMM level 2. Bij de Compliant Assessment die is uitgevoerd tussen januari en maart 2004 zijn naast de interne werkwijze ook projecten beoordeeld die met de ADC-werkwijze worden uitgevoerd bij drie klanten van CGEY. Zo ook projecten bij Fortis Bank, EnergieNed en Rabo. In het Fortis Bank OASIS-project, uitgevoerd in het WSCC van Rotterdam, werken onze eigen mensen samen met CMM level 2 medewerkers van het ADC aan de ontwikkeling van een WebSphere-applicatie voor de Commodities-afdeling van de Corporatebank. Het werken op dit kwaliteitsniveau en met Rational Unified-process wordt binnen het team als zeer positief ervaren. Op 5 april werden ook wij uitgenodigd voor de officiële overhandiging van het certificeringrapport aan Cap Gemini Ernst & Young. Certificering voor CMM level 3 staat op de rol voor eind Egbert Lavaleije expertise 5

6 Een cross-borderfabriek voor de effectenafhandeling van Fortis Bank Project Chorus Een van de strategische doelstellingen van Fortis Bank is te komen tot een Benelux-bank. Dat wil zeggen een efficiënte bank waar iedere functie slechts eenmaal uitgevoerd wordt, in plaats van drie maal. Functies die zoveel mogelijk gebruik maken van een gemeenschappelijk geautomatiseerd systeem. Er lopen verschillende projecten om dat te bereiken. Een van die projecten is Chorus: dit project richt zich op de effectenafhandeling (securities handling) voor de retailmarkt. We spraken hierover met Wim Hut van het Securities Service Center (SSC), Jan de Reus (ISE) en Johan Berends (Private Banking). Zij zijn vanuit Nederland betrokken bij het Chorusproject. Dat project heeft zowel een business- als een IT-component. Competence centers Wim Hut: Bij Chorus zijn betrokken Securities Handling, Private Banking en ISE. Securities Handling gaat reorganiseren. ISE gaat ons daarbij helpen, want we gaan met z n allen ook naar een gemeenschappelijk informatiesysteem. En Private Banking, die hier in Nederland op de administratie van Information Banking zit, komt straks bij ons in de administratie. Dat is waarom wij met z n drieën optrekken. En dat doen we cross border. Chorus is een van de belangrijkste cross border-projecten. We zijn een Beneluxbank, en die bank wil de activiteiten die in de verschillende landen plaatsvinden gaan bundelen. De effectenafhandeling voor de retailmarkt willen we niet drie keer doen, maar één Johan Berends, Wim Hut, Jan de Reus keer. Het uiteindelijke doel is natuurlijk kostenbesparing. We willen toe naar één fabriek voor de effectenafhandeling. Maar die fabriek staat straks niet in één land: een deel komt in België, een deel in Nederland en een deel in Luxemburg. Dat noemen we competence centers; elk land zal straks enkele competence centers bevatten. Een competence center werkt voor de hele Benelux. Dit maakt het voor Securities Handling tot een ingewikkelde operatie. Voor ons was het het makkelijkst geweest om alles in één land neer te zetten, maar we hebben ook te maken met een sociale factor. De besparing wordt daarom gelijkmatig verdeeld over de drie landen. De competence centers zijn kwalitatief en kwantitatief zo verdeeld dat we denken dat op deze manier te kunnen bereiken. IT-aspecten Jan de Reus: De effectenafhandeling voor de Nederlandse cliënten gaat plaatsvinden op het shared platform, maar de financiële afhandeling blijft lokaal. We krijgen straks afgerekende transacties uit België, die wij moeten boeken in GA of Sprint om nota s naar de klant te sturen. Daar moeten we dus iets voor bouwen. Aan de IT-kant hebben we in Nederland de komende twee jaar zo n 40 manjaar ingepland. Chorus omvat twaalf IT-gerelateerde projecten. Het merendeel daarvan is cross border. Daarnaast zijn er lokale 6 expertise

7 projecten. In Nederland vinden deze plaats onder de noemer OIL: operational integration layer. De nieuwe front end was in eerste instantie ook lokaal, maar dat wordt waarschijnlijk een cross border-project omdat de functionaliteit die we willen realiseren ook in België gebruikt gaat worden. Een afgeleide doelstelling van Chorus is dat we willen proberen een standaard neer te zetten voor het doen van cross border-projecten. Er wordt nagedacht over de documenten die opgeleverd moeten worden, over de testmethodiek die we willen gebruiken. Als dat lukt, willen we deze werkwijze ook voor andere projecten gaan hanteren. Wat dat betreft staan we behoorlijk in de schijnwerpers: lukt het om cross border zo n zwaar project op poten te zetten en kunnen we dat vervolgens ook als standaard neerzetten. Private Banking Johan Berends: Voor Private Banking Nederland is er sprake van een wisseling van providers op het gebied van securities handling. Wij stappen over van de Information Bank naar het nieuwe shared platform in Brussel. De beslissing om over te gaan is op Fortis Bank-niveau genomen in kader van de realisatie van het one-bank concept. Deze realisatie vraagt echter ook veel tijd en aandacht van ons. Deze migratie legt een grote claim op de beschikbare resources. Dat betekent voor de komende jaren dat de focus voor een groot gedeelte op een intern vervangingsproject ligt. Gegeven de genomen beslissing is het voor Private Banking van zeer groot belang dat minimaal het bestaande niveau van de dienstverlening met bijbehorende functionaliteiten gehandhaafd blijft. Wij hebben een aantal specifieke wensen die te maken hebben met de Nederlandse wetgeving: de wet op het girale effectenverkeer, ons bewaarbedrijf dat nu juridisch gezien los staat van Fortis Bank. Dit betekent dat we de komende jaren bezig zijn met een project dat erop gericht is de functionaliteit die momenteel wordt geboden te ontwikkelen op het nieuwe shared platform. Dit lijkt vreemd, maar de rechtvaardiging moet gezocht worden in de strategische keuzes die zijn gemaakt. Gezien het belang van een hoogstaande dienstverlening op het gebied van securities handling, is de succesvolle implementatie voor ons van eminent belang. Grote problemen bij de invoer kunnen we ons niet permiteren. Dit betekent ook voor ons de komende jaren dus alle hens aan dek. Van Cronos naar Chorus Twee jaar geleden heeft McKinsey een onderzoek gedaan naar het samenvoegen van de operationsprocessen van Fortis Bank. Daar zijn verschillende voorstellen uit naar voren gekomen: de zogeheten Cronos-projecten. Een daarvan was Cronos SEC: het samenvoegen van de securities handling-activiteiten. De naam Cronos SEC is inmiddels veranderd in Chorus. In het derde kwartaal van 2003 heeft het Benelux Comité een go gegeven voor Chorus. De planning is dat eind 2005 het nieuwe shared platform operationeel is voor Retail Bank België en Luxemburg. In mei 2006 sluit Retail Nederland hier op aan, en in oktober 2006 zou Private operationeel moeten worden. Het nieuwe shared platform betekent ook dat Online Beleggen (zie vorige Expertise) en Europort (sinds kort Europort+) hier naartoe zullen overgaan. Nico Spilt EuroPort+ Bij Securities Service Center (SSC) is EuroPort+ in gebruik genomen, het nieuwe back-office systeem dat de plaats heeft ingenomen van het vroegere EuroPort. Dit back-office systeem wordt door SSC gebruikt voor de verwerking van effectentransacties en de bijbehorende portefeuilleadministratie. De Beleggingsteams gebruiken dit systeem om de opdrachten van Retailklanten in te voeren. In het geval van EuroPort+ staat de plus niet per definitie voor uitgebreider, wel voor gebruiksvriendelijker. Introductie van EuroPort+ werd onvermijdelijk toen bleek, dat bepaalde verouderde systeemsoftware niet langer door de betreffende leverancier ondersteund zou worden. In een vroeg stadium is begonnen met een intensief testtraject. Er zijn uitgebreide testspecificaties opgesteld, die na de oplevering van de eerste versie van EuroPort+ begin januari, bij het feitelijke testen gebruikt zijn. Projectleider Govert Eggink is erg tevreden over die testfase: Door grote inzet van de medewerkers van SSC en een aantal medewerkers van de Beleggingsteams is het gelukt het systeem in drie maanden volledig te testen. EuroPort+ maakt gebruik van een andere database (Oracle) dan het huidige EuroPort. Dit betekende dat tijdens het implementatieweekend ook een conversie van de gegevens moest worden uitgevoerd. De hiervoor ontwikkelde conversieprogrammatuur is verschillende keren intensief getest. Daaruit bleek dat de conversie aanzienlijk sneller verliep dan verwacht, waardoor uitwijk naar een extra lang weekend niet noodzakelijk was. De succesvolle introductie van EuroPort+ is het resultaat van een nauw samenwerkingsverband tussen de coördinatoren binnen het SSC, ISE Procesbeheer in Woerden, testers vanuit zowel SSC als Retail Bank en Syntel, de leverancier van het nieuwe systeem. bron: ExtraForte, april 2004 expertise 7

8 Henk Houtzager en Kees Prins over de toekomstvisie Architectuur van de infrastructuur Fortis Bank is bezig om een visie te ontwikkelen op de toekomst. Wat is de strategie, waar gaat de bank in zijn totaliteit naartoe? Dit alles in het kader van de one bank-gedachte. In het verlengde hiervan is ISE bezig een visie te ontwikkelen op het gebied van de infrastructuur-architectuur. De wensen van de business kunnen immers alleen verwezenlijkt worden als de infrastructuur op orde is. De visie wordt ontwikkeld voor de periode , maar zal daarna voortdurend worden aangepast. De opdracht hiertoe is gegeven aan ISE Architecture onder leiding van Paul Thysens. We spraken met Henk Houtzager (Application Management Architecture Guidelines & Testmanagement) en Kees Prins (Infrastructure Architecture). Onze opdracht was te onderzoeken wat de visie op het gebied van infrastructuur-architectuur wordt in de periode De eerste stap was het tekenen van een framework met de componenten die we onderkennen binnen Infrastructuur. Welke domeinen onderscheiden we, hoe verhouden die zich onderling. Al deze componenten hebben we gerangschikt, vanaf de interface met de gebruiker, met alle systemen die daaronder liggen, en helemaal aan de onderkant de netwerklaag die daarbij komt kijken. (schema hieronder) tuur worden onderkend. Je hebt een domein central systems, distributed systems, netwerken enzovoort. In dat plaatje zie je dezelfde gele blokjes terugkomen. (schema op pagina hiernaast) Workshop Daarna moest de visie worden vormgegeven: waar staan we nu en waar willen we in 2006 zijn? We hebben daartoe een workshop georganiseerd met alle GTM s en LTM s die verantwoordelijk zijn voor de verschillende domeinen. Dit om hun visie naar boven te krijgen en om tot een gezamenlijke visie te komen. We zijn twee dagen met het onderwerp bezig geweest. Iedereen beelden en bereikten we dat het geen plan per domein werd, maar een gezamenlijk plan. Om die workshop in goede banen te leiden hebben we een procesmodel van de Meta Group gebruikt. Dat is een methode waarmee je de gewenste situatie in beeld kunt brengen. De basis van dat procesmodel is in feite heel simpel: als je wilt weten waar je over een aantal jaren staat, dan moet je ten eerste weten waar je vandaag de dag staat, en ten tweede moet je weten welke zaken hierop invloed hebben. Dat is enerzijds je omgeving: de buitenwereld, wat gebeurt er op IT-gebied en wat zijn de ontwikkelingen met betrekking tot de business. Anderzijds zijn dat de interne klanten van Infra, dus de verschillende business lines maar bijvoorbeeld ook Application Management. Voor wat betreft de externe zaken hebben we gebruik gemaakt van onderzoekbureaus. Zo heeft Gartner een verhaal verteld over wat de belangrijkste ontwikkelingen zijn op business- en IT-gebied in de komende jaren. Voor de interne zaken hebben we gebruik gemaakt van de jaarlijkse plannen die gemaakt worden door de business. Daarin zijn behalve alle concrete projecten ook de strategische doelen aangegeven: wat vindt de business van strategisch belang om de komende jaren te bereiken. Vervolgens hebben we datzelfde plaatje nog een keer getekend, maar dan op de manier die overeenkomt met de domeinen zoals die binnen Infrastrucheeft verteld over zijn onderdeel en we hebben samengewerkt in groepjes uit verschillende domeinen. Op die manier nam iedereen kennis van elkaars denk- Gemeenschappelijk beeld Al deze gegevens hebben we doorgenomen en geconsolideerd, om een gemeenschappelijk beeld te krijgen van wat de business wil op IT-gebied. Een van de conclusies is dat heel veel projecten die men gaat doen cross-border gaan spelen: zowel de infrastructuur als het beheer zullen dus cross-border geregeld moeten zijn. Ook komen we zaken tegen als customer intimacy, dat wil 8 expertise

9 zeggen meer weten over de klant dan alleen zijn saldo. Dit is allemaal als input gebruikt door de verschillende domeinen om te kijken wat dit voor hun plannen betekent. Een andere invaslhoek is, dat de keuzen binnen IT niet helemaal vrij zijn. Er zijn een paar algemene spelregels die voor alle domeinen gelden. Die leggen we als IT aan onszelf op. Bijvoorbeeld: het moet robuuste technologie zijn. We willen niet het nieuwste van het nieuwste in huis halen, want dan krijg je ook met alle kinderziektes te maken. Wij willen projecten doen en het moet gewoon werken. Zo zijn er nog meer richtlijnen die als input gediend hebben We hebben de GTM s en de LTM s gevraagd om dit uit te werken voor hun eigen domein: wat is de situatie nu en waar wil je in 2006 staan? En als je dan terugrekent: welke mijlpalen wil je eind 2005 en eind 2004 bereikt hebben? Al deze stukken zijn we nu aan het samenvoegen tot een document. Als dat document compleet is en als we het hebben gecontroleerd op consistentie tussen al de domeinen, dan gaan we ermee langs de business: dit zijn onze toekomstplannen op IT-gebied, dekt dit jullie behoeften en leggen we prioriteit bij de juiste zaken? En vervolgens komen daar dan de plannen uit, beginnend bij One bank-principe Het belang van deze exercitie is tweeledig. Enerzijds intern: hebben de verschillende domeinen een doorwrocht verhaal, en kloppen hun plannen met wat de business nodig heeft. Anderzijds extern: kunnen we aan de analisten die Fortis Bank beoordelen laten zien dat de bank een goede visie heeft op wat ze de komende jaren gaat doen. Een van de uitdagingen voor de komende jaren is om te kijken naar de verschillende computercentra die we hebben bij Fortis Bank. Het doel is dat er in 2006 een plan ligt over hoe daarmee om te gaan. Er zijn nogal wat computercentra, zeker als je ook naar de dochters kijkt. Een belangrijk doel is het bereiken van kostenbesparingen. Een andere doelstelling is het vormgeven van het one bankprincipe, zowel binnen de business als binnen de IT. Maar we moeten wel definiëren wat one bank precies is. Het is geen monoliet waar alle functies inzitten. Je kunt een matrix onderscheiden met globaal versus lokaal, en met generiek versus specifiek. Je hebt dus zaken die je globaal en generiek kunt oplossen, maar je zult ook zaken hebben die globaal zijn maar specifiek voor een bepaald domein. Of zaken die specifiek zijn voor een metier en daarbij ook landgebonden. Wat er precies in welk hokje terecht komt, dat moeten we nog gaan bepalen, samen met de business. De periode is om een bepaalde reden gekozen. We dachten eerst aan , maar we hebben dit gesynchroniseerd met een ander project dat binnen de bank loopt: Cockpit. Dat project is vormgegeven door McKinsey en heeft betrekking op de financiële performance van de bank. Het leek ons handig om de plannen die wij ontwikkelen binnen hetzelfde tijdschema te plaatsen. We zijn het document nu aan het afronden. Volgend jaar gaan we dit proces opnieuw doorlopen, maar dan voor de periode Het is dan minder werk dan nu, omdat we nu alles moesten opschrijven. In de volgende jaren hoeven we alleen de veranderingen te verwerken. Dit is een goede exercitie geweest, ook voor de collega s binnen Infrastructuur. Die zien nu wat meer van wat er in de andere domeinen gebeurt. Nico Spilt expertise 9

10 OPC: Optimalisatie procedures van Operations Control Bij Operations Profiteert men van elkaar! Gebruik elkaars kennis en kunde, moet men bij Operations gedacht hebben. De afdelingen Control, Planning en Process Management kunnen onderling het nodige voor elkaar betekenen. Zo is de een sterk in het opzetten van procedures met bijbehorende beheeradministraties en de ander bedreven in het rond om de klok bewaken en besturen van bedrijfssystemen. Wat nu als we deze procedures met administraties beter inzetten bij het bewaken van de bedrijfssystemen en daardoor een taakverlichting (efficiëntie) kunnen realiseren bij onszelf en degene die deze administraties voert? En wat nu als deze werkwijze leidt tot een hogere beschikbaarheid (effectiviteit) van bedrijfssystemen? Deze gedachten zijn vanuit de praktijk aangedragen, in de vorm van verbeter- punten, door medewerkers van de afdeling Control en vanuit de leiding van Operations. Het heeft geleid tot het definiëren van het deelproject Optimalisatie procedures van Operations Control, afgekort OPC. In het tweede kwartaal van 2004 zullen de eerste resultaten zichtbaar worden op de brug. Het kader van OPC De realisatie van OPC valt binnen het kader van het programma Profit, met als rode draad één technisch platform. Dit is naast Prisma en Kassa een onderdeel van het plan Kern Bancair. De afde- lingen Planning en Process Management van het domein Operations zijn bij de operationele procesverbeteringen nauw betrokken. Operations zorgt voor verbetering van de huidige procedures met bijbehorende beheeradministraties alsook de vulling ervan, ten behoeve van het bewaken en besturen van bedrijfssystemen. Het domein Systems, tesamen met de divisie Application Management, ondersteunt hierbij door de functionaliteit van bestaande beheerhulpmiddelen uit te breiden. Het domein Distributed Services past hiervoor een Oracle-omgeving aan, qua data-modellering en gebruikersinterface. Hierop staat een deel van de beheeradministraties van Process Management. Kerntaken Operations Control De kerntaken van een operator bestaan uit monitoring, control, routing en reporting. Onder monitoring wordt het bewaken van ict-componenten (application, server, router, switch, ) verstaan. Het wordt gevoed door de storingssignalen, de alerts, afkomstig van deze ict-componenten. De activiteit control betreft de besturing ervan, zoals handelingen met betrekking tot power on/off, up/down en start/stop alsmede handelingen te verrichten als een toepassing draait, ook wel running application fase genoemd. Voor het inroepen van ondersteuning alsmede voor het vastleggen van daadwerkelijke verstoringen is routing van event-informatie van belang. De verstoringen en de prestaties van Operations Control worden via reporting zichtbaar gemaakt. 10 expertise

11 Het project OPC OPC legt de randvoorwaarden voor een efficiënte en effectieve dienstverlening vanuit het domein Operations aan de business lines. OPC reduceert daar waar mogelijk de handmatige handelingen, te verrichten tijdens de fase running applications, op bovengenoemde kerntaken. Voorbeelden hiervan zijn: tape handling: het automatiseren en robotiseren van backup/restore handelingen. console handling: het actief monitoren van slechts een klein aantal consoles. console handling: het correlleren van bij elkaar horende alerts tot één storingsmelding ( event ). console handling: het automatisch afgeven van commando s bij een, mogelijke, verstoring. OPC ondersteunt daar waar mogelijk de resterende handmatige handelingen, door middel van toegankelijke administraties en semi-automatische procedures. Bijvoorbeeld: in twee muisklikken bij de uitleg van een verstoring met bijbehorende operator-instructies. in twee muisklikken een storingsmelding doorzetten naar een (incident-) registratiesysteem. het per ict-component waarop verstoring optreedt, online beschikken over service-informatie (klant, dienst en dienstenniveau) of support-informatie (vereiste ondersteuning). OPC zorgt voor een herstructurering van de huidige alerts en draagt nieuwe aan. Als laatste houdt OPC zich bezig met het inbedden van de hulpmiddelen en bijbehorende administraties. Voor de administraties is met name Process Management verantwoordelijk. Deze bepaalt per storingsmelding: de uitleg van het storingssignaal. de operator-instructies om te komen tot herstel van de verstoring. Daarnaast zijn zij verantwoordelijk voor de eerder genoemde service- en supportinformatie. Tot slot Process Management is verantwoordelijk voor de operationele dienstverlening. Deze is gerelateerd aan bedrijfssystemen. Bedrijfssystemen zijn opgebouwd uit ict-componenten. Hiervoor heeft Process Management een beheeradministratie ingericht. Control draagt o.a. zorg voor het bewaken en besturen van ict-componenten. Planning doet dit voor de batch-verwerking. De administratie van Process Management is hierbij sterk ondersteunend en daardoor mede bepalend voor het al dan niet professioneel kunnen uitoefenen van hun taken. Hoe beter Control en Planning hun taken kunnen uitoefenen hoe meer het de taak van Process Management verlicht zorg te dragen voor de bijbehorende afgesproken operationele dienstverlening. Bij Operations profiteert men van elkaar! Willem van den Brink, projectleider OPC Vervolg van pag. 3 Het is van belang dat de metiers een en ander inzichtelijk maken en mogelijke problemen tijdig signaleren. Analoge lijnen Op de hoofdkantoren heeft een inventarisatie plaatsgevonden. Aandachtspunt zijn externen die voor de communicatie met hun bedrijf gebruik maken van analoge lijnen. De voorgestelde aanvraagprocedure kan hiervoor gehanteerd worden. De mogelijkheid zal worden onderzocht om overzichten te leveren, per metier, van de huidige van toepassing zijnde lijnen. De voorgestelde aanpak wordt geaccordeerd met de kanttekening dat de feitelijke uitvoering gefaseerd en in goed overleg met de metiers gaat plaatsvinden. Telefonie Het project heeft consequenties voor het nummerplan in Utrecht. Er moet een splitsing aangebracht worden tussen de nummers van de bank en de verzekeraar. Aangezien er geen sprake is van aaneengesloten ranges, zullen er telefoonnummers wijzigen. Voor Retail Banking, maar ook voor andere business lines, is het niet acceptabel als de zogeheten commerciële nummers gaan wijzigen; de consequenties zijn te ingrijpend. Afgesproken wordt dat Retail Banking in beeld brengt om welke nummers het gaat en dat ISE zal onderzoeken welke alternatieven er zijn. De consequenties van VABENE zijn ingrijpender. Binnen de Benelux moeten de laatste 5 cijfers uniek zijn. Dat betekent dat een groot aantal omnummeringen zou moeten plaatsvinden. De vraag komt naar voren of crossborder freeseating voor telefonie over de volle breedte wel noodzakelijk is de kosten en consequenties zijn ingrijpend, de besparingen zijn voor een belangrijk deel ook op andere wijze te realiseren. ISE zal zoeken naar alternatieven om de doelstellingen, waaronder freeseating, te bereiken. Martin de Borst expertise 11

12 Het nieuwe verzuim- en reïntegratiebeleid van Fortis Bank en de betekenis daarvan voor ISE Vitaliteit in de praktijk Fortis Bank is bezig met het opzetten van een nieuw verzuim- en reïntegratiebeleid. Een van de doelen is het terugdringen van het ziekteverzuim en de WAO-instroom. Maar een tweede doel is zeker zo belangrijk: zorgen dat Fortis Bank een aantrekkelijk bedrijf is en blijft, waar gemotiveerde mensen werken. Kortom: een vitale organisatie. Wat betekent dit nieuwe beleid voor Information Services? En hoe gaat dat er in de praktijk uitzien? We spraken daarover met Jos Borghols, die dit project vanuit HR Fortis Bank leidt, en met Gertjan van der Leer, die hier vanuit het MT van ISE bij betrokken is. Wat houdt het onderwerp vitaliteit in? Jos Borghols: De verzuimcijfers bij de banken zijn over het algemeen vrij hoog. Dat geldt ook voor de WAO-instroom. Als je alleen maar naar het verzuim kijkt, dan vind je misschien wel een deeloplossing maar geen totaalaanpak. Verzuim is namelijk geen op zichzelf staand verschijnsel: het is het gevolg van een aantal andere zaken, het is lang niet altijd het gevolg van ziekte. We zijn daarom gekomen tot het begrip vitaliteit: als je een bedrijf hebt met goed gemotiveerde mensen, dan zijn je prestaties veel hoger en zijn uitvalsverschijnselen als verzuim en WAO-instroom aanzienlijk lager. Bij Fortis en bij Fortis Bank bestaat het gevoel dat we, na jarenlang bezuinigen en het realiseren van kostensynergieën, toe zijn aan een up-swing in het bedrijf. Daar past vitaliteit goed in. Je kunt waarschijnlijk niet werken aan kostenbesparingen, fte-reducties en sluiting van kantoren, en tegelijk ook aan de positieve kant van de zaak. Maar nu is het moment aangebroken om te kijken waar we dit eigenlijk met zijn allen voor doen: het runnen van een bank/verzekeringsbedrijf, met goed gemotiveerde mensen. Daarvoor is het belangrijk dat je een strategie hebt waar mensen zich in kunnen vinden. Je moet ervan uitgaan dat mensen die hier werken, hier komen om hun werk goed te doen. Als je werk doet dat je leuk en nuttig vindt, dan draagt dat veel bij aan wat je uiteindelijk wilt realiseren. Het is de kunst voor elk metier om een zinvolle en zingevende strategie te ontwikkelen voor het eigen bedrijfsonderdeel. Vitaliteit is een visie, het is niet iets waarvan je besluit om dat vanaf aanstaande maandag te gaan doen. Hoe past het nieuwe verzuim- en reïntegratiebeleid in deze visie? Jos: Waar het in dit project primair om gaat, is dat we de rollen van de leidinggevende en de medewerker meer willen aanscherpen. Daar omheen opereren de bedrijfsarts, de Arbodienst en de HRfunctionarissen. Als je ervan uitgaat dat verzuim primair veroorzaakt wordt door de onbalans van mensen, in mensen, dan kan die onbalans ook worden veroorzaakt door situaties in het werk. Of door situaties tussen werk en privé in: de werkprivébalans. We willen graag dat het tussen leidinggevende en medewerker bespreekbaar wordt wat de oorzaken zouden kunnen zijn van verzuim. We praten over verzuim - niet over ziekteverzuim. Want mensen die ziek zijn die kunnen op hun werk zitten, en mensen die thuis zijn zijn lang niet altijd ziek. Het begrip ziek hanteren we niet meer. Als in de normale werksituatie goed wordt gecommuniceerd tussen medewerker en leidinggevende, dan kun je ook openlijk praten over dingen die de medewerker dwars zitten. Je kunt dan waarschijnlijk heel veel verzuim voorkomen, doordat je op tijd bepaalde problemen onderkent en aanpakt. 12 expertise

13 Van een medewerker mag je verwachten dat hij beschikbaar is voor de functie, dat hij presteert en dat hij gemotiveerd is. Dat is iets wat je contractueel vastlegt: iemand treedt in dienst van het bedrijf omdat hij denkt dat hij iets kan bijdragen aan dat bedrijf. Als iemand er vaak niet is, dan mag hij daar dus best op worden aangesproken door zijn leidinggevende. Omgekeerd: je kunt wel verlangen dat een medewerker gemotiveerd is, maar hij moet ook gemotiveerd worden. Sommige leidinggevenden houden zich heel erg met de business bezig, maar eigenlijk is het belangrijker om de mensen waaraan je leiding geeft te helpen het bedrijfsproces goed uit te voeren. We hebben dus liever dat een leidinggevende zich als people manager opstelt, want je bent veel productiever als alle mensen die aan jou rapporteren hun werk goed doen, dan dat je alleen zelf goed presteert. Wat is hierin de rol van HR en van de bedrijfsarts? Jos: Het komt voor dat een medewerker vastloopt in de situatie op het werk. Soms is de leidinggevende onderdeel van het probleem van de medewerker. In zo n geval zal de HR-adviseur een rol moeten spelen als een soort vertrouwenspersoon, die de medewerker helpt of doorverwijst om het probleem op te lossen. Andersom is er een rol van HR naar de leidinggevende toe. Als er in bepaalde units of afdelingen dingen niet goed gaan, dan kan dat te maken hebben met de stijl van leidinggeven. Dan zal de HR-functionaris daarover met die leidinggevende moeten communiceren, of met de naasthogere leidinggevende. De rol van de bedrijfsarts wordt ook anders. Mensen die echt ziek zijn gaan naar hun huisarts. De bedrijfsarts hoeft dus geen doktersrol te vervullen, die moet veel meer een adviseur zijn. Een bedrijfsarts kan vaststellen of mensen in onbalans zijn of dat een afdeling in onbalans is. Daar kan hij iets mee doen. Veel verzuim heeft niets met ziekte te maken, althans niet ziek in de betekenis die een arts eraan geeft. Kort gezegd: de medewerker die zich ziek meldt gaat naar de huisarts voor een diagnose en een behandeladvies, terwijl de bedrijfsarts degene is die kan bepalen of je kunt werken. Waarom vindt ISE dit project zo belangrijk? Gertjan van der Leer: Ten eerste omdat er vanuit de rol van de leidinggevende, ook in geval van verzuim, meer aandacht aan de medewerkers gegeven moet worden en kan worden. Ik denk dat dat goed is voor de motivatie van de mensen. Ten tweede hebben we een hoop werk de komende jaren, als ik kijk naar alles wat we doen rond CASH-projecten. Het ziekteverzuim bij ISE zit rond de 4,9%. Dat is geen gigantisch probleem. Maar als we dat percentage met een punt kunnen terugdringen, scheelt ons dat 10 fte s. Van elk uur dat we extra kunnen krijgen, moeten we gebruik maken. Kortom: iedereen wordt er beter van, zowel de mensen zelf als de organisatie. Bij ISE werkt een groot aantal echt enthousiaste mensen. Ik geloof niet dat we problemen hebben met ontevreden medewerkers die vanuit die optiek zullen verzuimen. Ander de andere kant: het is een grote club van bijna 1000 mensen. Dan heb je altijd een aantal die wat minder lekker in hun vel zitten. We zitten natuurlijk ook in een organisatie die de nodige veranderingen achter de rug heeft en waar voor de toekomst nog steeds een aantal vraagtekens aanwezig zijn. We hebben met het CASH-project geprobeerd om - zeker voor de korte termijn - een aantal duidelijkheden te scheppen. Ik denk dat dat een positief effect heeft op de motivatie van de medewerkers. Jos: Het gaat bij de vitale organisatie niet alleen om het terugdringen van het verzuim, maar ook om het verhogen van de motivatie van de mensen. Het effect is dus dubbel: je bespaart op de kosten van het verzuim, en je bereikt voordeel doordat de mensen beter gemotiveerd zijn. Dat gaan we binnenkort ook meten met een medewerkerstevredenheidsonderzoek. Je zult waarschijnlijk zien dat als het verzuim omlaag gaat, de motivatie stijgt. Zijn er al ervaringen met deze nieuwe manier van werken? Jos: Eigenlijk nog niet veel. We hebben een kleine pilot gedaan binnen HR zelf, maar we hadden toen nog niet de beschikking over het nieuwe verzuimen reïntegratiesysteem. Dat is in aanbouw, het is half juni klaar. Dat systeem heb je wel nodig, want dat dwingt als het ware een andere handelwijze af van medewerkers en leidinggevenden. Uit de pilot bij HR is gebleken dat het contact met thuis zittende medewerkers tot een daling van het verzuim leidt. Het is tot nu toe not done om iemand te bellen die zich ziek heeft gemeld en nu thuis zit. Het doorbreken van dat patroon is iets wat moeite kost, maar het is iets wat wij zeer essentieel vinden: het bespreekbaar maken van de reden expertise 13

14 Doelstelling en aanpak bij ISE ISE heeft als doelstelling het terugdringen van het ziekteverzuim van 4,9% in de afgelopen twaalf maanden tot 4% in het eerste kwartaal van In juni worden workshops georganiseerd voor de leidinggevenden van ISE. In deze workshops, die een ochtend duren, wordt gewerkt aan bewustwording en kennisoverdracht met betrekking tot het nieuwe beleid. Na de workshops zullen in het teamleidersoverleg praktijksituaties worden besproken. De medewerkers van ISE zullen worden geïnformeerd in het reguliere werkoverleg. Dit zal gebeuren door middel van een presentatie door leidinggevende en personeelsfunctionaris. waarom iemand thuis zit. Het gaat niet om iemand die voor de eerste keer in twee jaar een griepje heeft, maar het gaat om mensen die meer dan 2 of 3 keer per jaar langdurig ziek zijn, of mensen die 8 keer per jaar kort verzuimen. Als je terugkijkt, dan zie je dat mensen die in de WAO terecht zijn gekomen vaak op zo n manier zijn begonnen. Het systeem helpt om dit soort verhoogde risico s tijdig te signaleren. Normaal weet een leidinggevende toch wel of er iets met een medewerker aan de hand is? Jos: Het voordeel van het systeem is dat de rollen die ik genoemd heb - medewerker, leidinggevende, bedrijfsarts en HRfunctionaris - als het ware worden afgedwongen. Je wordt automatisch in een bepaalde mode gezet om datgene te doen wat er van je verwacht wordt. Daarnaast is het zo dat alle partijen die een rol spelen voor hun deel inzage hebben in het systeem. Het systeem houdt bij of alle partijen hun werk goed doen in het hele proces. Het kan zichtbaar maken of de leidinggevende of de Arbodienst wel contact onderhouden met medewerkers die thuis zitten. Die medewerkers moeten ook beschikbaar zijn. Iemand kan niet zeggen: ik ben thuis en ik ben niet bereikbaar. Het systeem geeft signalen af: je zou op die dag bellen, heb je dat gedaan en wat waren je bevindingen? Het antwoord wordt vastgelegd in het dossier dat wordt opgebouwd. Vervolgens kan de leidinggevende besluiten om een keer met de bedrijfsarts te bellen: geef mij advies, want ik weet niet goed raad met deze situatie. Werkt het systeem ook omgekeerd: dat slechte leidinggevenden eruit worden gepikt? Jos: Niet helemaal, maar je kunt wel zien dat de communicatie misschien niet goed verloopt tussen leidinggevende en medeweker. De medewerker zou dan moeten worden geprikkeld om contact op te nemen met de naasthogere leidinggevende, of met een HR-functionaris die advies kan geven. Aan de verzuimcijfers kun je zien op welke afdelingen er hoog verzuim optreedt. Dan moet je wel goed analyseren wat er aan de hand is. Daarover moet je op hoog niveau met elkaar overleggen. Gertjan: Door de informatie uit het systeem kun je samen met de leidinggevenden kijken wat er aan de hand is: is de werkdruk te hoog, moeten we het werk anders organiseren, zijn de omstandigheden niet goed. Er zijn vele mogelijke oorzaken, waarvan een slecht functionerende leidinggevende er eentje is. Het aardige van het systeem is dat je verbeteringen kunt aanbrengen in de organisatie op basis van indicaties, eigenlijk op basis van symptomen. Binnenkort vinden er workshops plaats voor leidinggevenden. Waarom is het belangrijk dat zij daar aan deelnemen? Gertjan: Het is goed om een gezamenlijke basis te hebben. Dezelfde aanpak, dezelfde achtergrond, dezelfde doelstelling. We willen met z n allen het ziekteverzuim bij ISE terugdringen. Er mag ook best wat competitie zijn tussen de afdelingen; iemand die achterloopt zal harder zijn best doen. Er is niets mis met competitie: die helpt ons allemaal verder, zowel de medewerkers als de organisatie. En het is ook leuk voor een leidinggevende: het maakt zijn prestaties zichtbaar. Jos: Ik vind het ontzettend plezierig dat ISE dit project zo voortvarend oppakt. Ineke de Haan, Nico Spilt Ondernemingsraad Op 14 mei was Jan van Rutte aanwezig bij het overleg met de OR-commissie ISE. Met hem is gesproken over de algemene gang van zaken met betrekking tot ISE, waaronder de benoeming van de heer Darweesh tot Chief Information Officer / General Manager IT. Actuele onderwerpen zijn de adviesaanvraag IT Control en Process Support, XBOW en Scorpius, en het project Online Banking. De OR-commissie ISE bestaat uit Nanda Stuurman (voorzitter), Ruud Schaad, Sander Koopman, Hans Span en Nico Spilt. Secretaris is Ellen Dekker van het OR-bureau. De commissie heeft een keer per maand een overlegvergadering met het MT van ISE, in de persoon van Gertjan van der Leer en Riet van der Vliet. In het komende nummer van KORT, het informatiebulletin van de OR, zal uitgebreider aandacht worden besteed aan bovengenoemde onderwerpen. Voor eerder verschenen nummers van KORT verwijzen we naar de site van de OR. Deze is te vinden via het menu HR ISE op FortisNet ISE. 14 expertise

15 Base en Bac: een maandelijks Ten behoeve van het periodiek opmaken van de financiële balans van Fortis Bank, alsmede het rapporteren hierover aan bijvoorbeeld DNB en aandeelhouders, is er in de afgelopen jaren door Application Management CCA, samen met een aantal gegevensaanleverende partijen als IPS en Information Bank, gewerkt aan een nieuwe systeemarchitectuur. Inmiddels zijn alle componenten daarvan in gebruik genomen. optredend duo In oktober 2001 besloot de toenmalige projectgroep Fatima de vooronderzoeksfase voor een nieuw te bouwen balanssysteem af te ronden en het realisatietraject voor de betreffende systemen te starten. De nieuwbouw diende bestaande systemen (het maandstaatsysteem van MeesPierson en het vergelijkbare VSB-systeem) te vervangen. Door integratie van de balansadministratie van beide oorspronkelijk banken (de GBNadministratie was al geïntegreerd: deels met de VSB- en deels met de MP-administratie) zou een gunstiger financieel beeld ontstaan, en zou een grote hoeveelheid handmatig werk kunnen komen te vervallen. Door een deel van het systeem per 1 januari 2003 in gebruik te nemen kon tevens worden voldaan aan aangepaste rapportage-eisen van DNB. Vanaf begin 2002 is APM CCA doende geweest met de realisatie van een en ander. Gedurende dit traject zijn we geconfronteerd met vele aanvallen van buiten af: veranderende eisen van DNB, reorganisaties binnen ISE en CCA, extra rapportageeisen in het kader van IAS en het doorsluizen van gegevens naar onze Belgische moeder. Al met al geen saai traject: het inpassen van al deze wensen en eisen vergde nogal wat creativiteit. Systeemtechnische aspecten Ook qua systeemtechnische aspecten is het niet saai geweest. De kern van het batchsysteem is het mainframesysteem Base. Dit is gebouwd in Cobol en slaat gegevens op in een DB2-database op het GA-platform. De gegevens worden maandelijks aangeleverd vanaf verschillende platformen en systemen: GA-platform, met o.a. RPS, CM/CR, LO, FB- Effect, vanaf de IPS-platformen Sprint en Ninja, het grootboek vanuit het decentrale systeem Smartstream, en tenslotte nog een handvol spreadsheets met niet in een handige basisadministratie vastliggende gegevens. Met name de enorme hoeveelheid gegevens vanuit IPS kostte wat hoofdbrekens. Inmiddels is de doorlooptijd van deze batchverwerking teruggebracht van zo n 26 uur naar goed 10 uur, en is er een tabellensysteem gecreëerd waarmee de balansadministraties van de oorspronkelijke banken tot één administratie kunnen worden geïntegreerd. expertise 15

16 Om aangeleverde gegevens te kunnen corrigeren en aanvullen onze basisadministraties zijn niet altijd optimaal is er een correctietool gebouwd. Dit systeemdeel (Bac) is gebouwd in Oracle Designer en functioneert op een RS6000-platform. De inhoud van de Oracle-database kan tevens benaderd worden met Business Objects (ad-hoc queries). Voor deze constructie is gekozen omdat de standaard on-line faciliteiten op het GA-platform (ESDF) niet toereikend waren voor de door de gebruikers gewenste functionaliteit. De door Base verwerkte gegevens worden doorgegeven aan de Oracle- database van Bac. Correcties gedaan in Bac worden teruggeleid naar Base (ook weer via PowerCentre interfaces), en ondergaan daar de batchverwerking. Het resultaat daarvan komt dan weer in Bac terug. De gebruiker kan dan het effect van zijn correcties beoordelen. Het heen en weer transporteren van de gegevens tussen Base en Bac gebeurt met behulp van PowerCentre-toepassingen. Een samenspel van Oracle, MQ en CICS zorgt voor de triggering van CA7, de batch-scheduling tool op het mainframe, die hiermee het hele proces onder controle heeft. Nadat het correctie- en aanvullingenproces is afgerond, worden de gegevens vanuit Base doorgesluisd naar de balansrapportagesystemen (pakketten) Fire en Frango, en naar het Fortis Bank Information Warehouse voor verder gebruik door systemen en/of afdelingen. Leuk project Kortom, een leuk project, mede door de samenwerking van de verschillende technische disciplines: mainframers voor Base, Oracle Designers en Business Objecters voor Bac, Information Warehouse-ontwikkelaars voor o.a. de Het opmaken van de balans Wij ontvangen maandelijks vanuit de aanleverende systemen standeninformatie. Dit zijn saldi op rekeningen of contracten (zoals hypotheken of vreemde-valutadeals), zoals die op de maandultimo geldig zijn. Enerzijds ontvangen we deze standen voor alle cliëntrekeningen en contracten, anderzijds standen vanuit onze eigen grootboekadministratie. Binnen het systeem Base zijn een aantal controlefaciliteiten gebouwd om de samenhang tussen deze verschillende onderdelen te waarborgen en een sluitende balans te benaderen. Na binnenkomst binnen Base worden alle gegevens op geldigheid (bijvoorbeeld datumvelden, coderingen, onderlinge samenhang) getoetst en vindt een controle op volledigheid van alle aanleveringen plaats. Daarna worden alle los aangeleverde gegevens per relatie aan elkaar gekoppeld tot zogeheten kredietarrangementen. Vervolgens vindt een aantal balanstechnische processen plaats waarbij debet- en creditstanden binnen een kredietarrangement met elkaar worden verrekend (salderen en compenseren), en debetstanden worden verrekend met dekkingen (hypotheek verrekenen met bijvoorbeeld de hypotheekgarantie, of de waarde van het onderpand). Aan de hand van gegevens als productsoort en cliëntsoort worden een aantal rubriceringen uitgevoerd, waardoor de bedragen worden voorzien van balansspecifieke coderingen als RACO en Magnitude-code. Tenslotte worden na deze processen de gegevens vastgelegd in de database als zogeheten saldodelen. Hiervan bestaan drie verschillende types: rekeningen en contractgegevens van cliënten, effectengegevens en grootboeksaldodelen. Elk met zijn eigenaardigheden. De saldodelen en de brongegevens worden doorgeschoten naar het systeem Bac, en staan daar ter beschikking van de gebruikers. Zij kunnen via Business Objects zelf queries op de data uitvoeren (en daarmee een eerste balansanalyse uitvoeren), en via de Designer-schermen correcties / aanvullingen inbrengen. Setjes correcties worden dan weer verzonden naar Base (op het mainframe), gaan daar opnieuw door de batchprocessen heen en worden weer teruggeschoten naar Bac. Dit proces (in de wandelgangen rondje Bac genaamd) diende volgens specificaties grofweg binnen een uur afgehandeld te worden. Momenteel worden er al rondjes Bac geklokt van minder dan een half uur. Na het initieel vullen van Base en Bac (na de maandultimo) zijn er zes werkdagen nodig voor de eindgebruikers om alle correcties en aanvullingen in te brengen. Nadat alle cijfers zijn zoals ze behoren te zijn, kan de afdeling Financiële Administratie vanuit Bac het proces maandafsluiting opstarten. Hierdoor wordt allereerst een proces in gang gezet dat nagekomen resultaatcorrecties uit het grootboek ophaalt en bijwerkt in Base. Vervolgens is er een proces dat de balans van de moederbank opdeelt in balansen per metier. Daarna worden de databases van Base en Bac bevroren, en worden er interfacebestanden aangemaakt ten behoeve van DNB-rapportages (via pakket Fire), commerciële balans (via pakket Frango), aanlevering aan het Belgische rapportagesysteem Magnitude (via het FBNL Information Ware- House en de Belgische tegenhanger CREW), en tenslotte wordt er een historische set gegevens bewaard in een datamart (onderdeel van het FBNL Information WareHouse). Ook andere afdelingen binnen FBNL ontvangen gegevens: MEC/Credits via hun systeem KRIS, ALM via hun systeem Rente Risico Rapportage. Aan het einde van de maand wordt het mainframe systeem Base weer geleegd. Historie blijft deels geaggregeerd en voor korte tijd bewaard in Bac, en langdurig en gedetailleerd in de datamart (onderdeel IWH). 16 expertise

17 datamart, PowerCentre-ontwikkelaars voor het realiseren van interfaces tussen mainframe en decentrale systemen, externe pakketleveranciers (pakket Fire). En het was een leuk project doordat mensen uit verschillende bedrijfsonderdelen afkomstig zijn: Sprint/Ninja als grote aanleveraar van gegevens met dank aan Erik Janssen en Jan Hattuma en de leden van hun teams. Fortis ASR als ontwikkelaar en beheerder voor Bac. Met bijzondere dank aan Jeanet van Spelde en Sietze Veenstra. Hun inzet maakt het begrip releasekalender verteerbaar. Infra, waar ondersteuning is geleverd vanaf concept architectuur (dank aan Hap Be) tot en met implementatie en beheer (Procesbeheer CCA en Generiek, en de zwoegers van Security Management die altijd nog net op tijd de lees/schrijfrechten goed konden zetten). De Database Administrateurs die ons bij nacht en ontij met de performance hielpen. Speciale dank aan Otto Walter, Piet Klarenbeek en Thijs van der Feltz. Alle bedenkers en bouwers van Application Management CCA. En iedereen met eigen achtergrond, cultuur en referentiekader En natuurlijk ook een leuk project omdat we werken voor afdelingen (CCA/FA en CCA/C&R) waar we aan project en systeem toegewijde collega s ontmoeten. Die wel eens mopperen omdat het zo lang duurt en omdat ISEers geen enkel begrip voor debet/credit, actief/passief en +/- is bij te brengen. Maar dan toch weer constructief meehelpen om realiseerbare oplossingen voor onbegrepen problemen te bedenken. Fijn ook dat we door kunnen bouwen aan het gerealiseerde systeem: nu nog nazorgactiviteiten, later dit jaar ook aanpassingen in het kader van IAS, en aangepaste regelgeving van DNB en daarna nog aanpassingen in het kader van Basel II. En doorlevering van gegevens naar België. Hierbij wordt Base steeds meer als integratielaag gebruikt om de FBNgegevens samen te voegen en te harmoniseren. Dit verzwaart de functie van het systeem, die er feitelijk op gericht is om een balansrapportage te maken. Maar zolang we dit hoofddoel niet uit het oog verliezen blijft er veel mogelijk. Jan Nab Interbancair Op 24 april 2004 werd het 24e Interbancair Schaaktoernooi gespeeld bij de SNS-bank te 's-hertogenbosch. In dit jaarlijkse evenement verdedigden dit keer 28 teams de eer van hun financiële instelling. Hierbij wist de teamcaptain van Fortis Bank, Rinus Degeling, liefst vier teams op de been te brengen. ING Bank 1 en Fortis Bank 1 wisten hun favorietenrol waar te maken door na drie rondes samen de eerste plaats te delen. In de vierde ronde wist Fortis Bank het op papier sterkere ING knap op 2-2 te houden. In de zesde en laatste voorronde kon Fortis Bank een plaats in de finale zeker stellen door in een zinderende wedstrijd tegen het sterke Van Lanschot Bankiers een 2,5-1,5 overwinning te boeken. En dit ondanks het feit dat Fortis Bank zijn sterke kopman Gerard Welling op de valreep moest missen. Schaaktoernooi De resterende spelers, Onno van Dijk, Gerrit de Rooij, Patrick Huis in 't Veld en topscorer Marco Grotendorst wisten dit gemis te compenseren door er een extra schepje bovenop te doen. In de finalewedstrijd speelden zij opnieuw tegen ING Bank. Het verschil in speelsterkte werd hen nu helaas wel fataal, maar ondanks de 3-1 nederlaag hebben zij een uitstekende prestatie geleverd. De overige Fortis-teams waren gelijkmatig verdeeld in de eindstand: Fortis 2, 3 en 4 eindigden op resp. plaats 15, 22 en 28. Traditie is dat de organisatie van dit toernooi rouleert over de deelnemende financiële instellingen. Nog onzeker is of de budgetaanvraag die teamcaptain Rinus Degeling heeft ingediend om het Interbancair Schaaktoernooi volgend jaar naar Fortis Bank te halen wordt gehonoreerd. Men hoopt uiteraard op een positieve beslissing zodat zij volgend jaar in een thuiswedstrijd wellicht de eerste plaats kunnen pakken, evenals drie jaar geleden. Schaakliefhebbers die op de mailinglist geplaatst willen worden, kunnen zich aanmelden bij Rinus Degeling (m.degeling@hetnet.nl). expertise 17

18 Alexanderpolder verlaten Op 22 april deed de laatste ISE er het licht uit op de Alexanderpolder. Hiermee is een eind gekomen aan de situatie dat de Rotterdamse medewerkers van Application Management over twee locaties verspreid waren: ze zitten nu allemaal op de Blaak. Voor een aantal collega s was deze verhuizing niet iets waar ze direct op zaten te wachten. Het pand aan de Marten Meesweg had op zichzelf misschien weinig bijzonders te bieden, maar het was makkelijk bereikbaar: niet alleen met de trein maar ook met de auto. Ook was het naar verluidt prettig toeven in een zeker café naast station Alexanderpolder. Maar wat horeca betreft scoort de Blaak ook niet slecht, zoals Kees Heijnen liet zien in de welkomstpresentatie die hij gaf voor de uit Alexanderpolder overgekomen collega s. Tijdens deze presentatie kwam ook Ben Wijnvoord aan het woord. Als huisvestingsmanager Rotterdam maakte hij van de gelegenheid gebruik om het een en ander te vertellen over het werk van Facility Management. Hij liet weten bijzonder te spreken te zijn over de samenwerking met de Locatieteams van ISE, die samen met Facility Management deze verhuizing hebben voorbereid en uitgevoerd. Verhuizen is een continu proces In dit geval waren de Locatieteams van de Blaak en de Coolsingel bij de verhuizing betrokken. We spraken met Lex Muller, Peter van Deventer en Ton de Korte over wat er allemaal bij zo n operatie komt kijken. De ontruiming van de Alexanderpolder stond al lang op het programma, maar is door allerlei oorzaken steeds uitgesteld. Eind vorig jaar is de draad weer opgepakt. Lex Muller: Om deze 90 mensen te kunnen verhuizen van Alexanderpolder naar de Blaak, zijn bij elkaar zo n 200 verhuisbewegingen nodig geweest. Andere afdelingen moesten ruimte maken, zodat de medewerkers van ISE enigszins bij elkaar konden komen te zitten. We hadden hier ook nog een operatorruimte van ex-gb, met een verhoogde vloer en bekabeling eronder. Die ruimte hebben we omgebouwd tot kantoorruimte; dat was een fikse verbouwing. Peter van Deventer: Een verhuizing kost tijd, maar met de voorbereiding en de nazorg is veel meer tijd gemoeid dan met de eigenlijke verhuizing. De Alexanderpolder was in twee dagen leeg, maar we zijn weken bezig geweest met het voorbereiden van werkplekken, met administratieve zaken, met het aanpassen van het netwerk. En na de verhuizing heb je dan nog de nodige 18 expertise

19 Enkele feiten en cijfers De opdracht om te verhuizen is medio december 2003 bekrachtigd door het MT van ISE. Volgens planning zou de verhuizing begin april moeten plaatsvinden. De planning is gehaald, op de feitelijke verhuizing na: die is twee weken uitgesteld omdat er een probleem was met de vloerbedekking. Op de Alexanderpolder werkten ongeveer 100 ISE-collega s. Daarvan zijn er 90 verhuisd naar de Blaak. De overigen zijn naar Woerden gegaan. Op de Blaak werken nu ongeveer 225 APMmedewerkers, plus ruim 15 medewerkers van het Locatieteam. Het pand Blaak 555 wordt nu voor 20% in beslag genomen door ISE. Uit de Alexanderpolder zijn ongeveer 15 containers met oude pc s, beeldschermen en andere spullen afgevoerd. nazorg. In dit geval was het extra intensief, want we moesten ook de ontmanteling van een heel pand regelen. Iedereen die van de Alexanderpolder naar de Blaak is verhuisd heeft een nieuw toestelnummer gekregen. Het afstoten van het pand Alexanderpolder bespaart ISE een miljoen euro per jaar; voor Fortis Bank is de besparing twee miljoen euro per jaar. Ton de Korte: Om al deze verhuizingen mogelijk te maken, hadden we de medewerking nodig van verschillende andere metiers. Die hebben we gelukkig gekregen. We zijn nu klaar met de verhuizing van ISE, maar inmiddels staat Accounts & Payments te trappelen. Het gaat allemaal gewoon door. Lex Muller: Verhuizen is een continu proces. Dinsdag en donderdag zijn onze vaste verhuisdagen. Soms worden er op zo n dag 2 man verhuisd, soms 15. En soms heb je grote projectverhuizingen. Al deze verhuizingen worden uitgevoerd door Facility Management in samenwerking met onze Locatieteams. De locatieteamleiders zijn tevens verhuiscoördinator: wie een werkplek wil laten verhuizen, moet dus altijd contact opnemen met de betreffende locatieteamleider. Nico Spilt Telefoongids Het meest geraadpleegde onderdeel van FortisNet is de interne telefoongids. Het is belangrijk dat de inhoud van deze gids overeenstemt met de werkelijkheid. Sta je verkeerd in de gids, dan loop je het risico dat je post gaat rondzwerven of dat mensen jou telefonisch niet kunnen bereiken. Ook is het storend als in de gids een verkeerde afdeling bij jouw naam vermeld staat. Je opent de telefoongids door linksonder in het scherm te klikken op Phone Guides, daarna Gids NL. Volg daarna de instructies in het scherm. Hierin is aangegeven op welke manieren je kunt zoeken in de gids en op welke manier je mutaties kunt doorgeven. Het is ook handig om je pasfoto in de gids te laten zetten. Hoe je dat doet, is eveneens in de telefoongids aangegeven. Beschik je niet over een digitale foto, dan kan de afdeling Communicatie van ISE een gewone foto voor je scannen. Stuur je foto naar huispost W Schrijf achter op de foto je naam en huispostcode. De foto krijg je natuurlijk weer terug. expertise 19

20 Inhuur externe capaciteit Gedurende het eerste kwartaal van 2004 is de procesgang rond de inhuur van externe capaciteit binnen ISE verlegd. Hieronder is de gang van zaken beschreven. Preferred en special suppliers Jaarlijks worden door ISE/IT-Purchase raamovereenkomsten met preferred en special suppliers afgesloten. Waar mogelijk wordt op dit gebied met Fortis ASR samengewerkt. De overeenkomsten hebben een looptijd van een jaar. Met iedere supplier wordt regelmatig geëvalueerd. De uitkomsten leiden tot een jaarlijkse herziening van de groep suppliers. Binnen ISE/IT-Purchase is een contractmanager (René van Rijn) verantwoordelijk voor de commerciële kant van het segment externe capaciteit: detachering en uitbesteed werk. Voor 2004 zijn de preferred suppliers: Avance (alleen Infra), Capgemini, LogicaCMG, Flex ICT, IBM, Ordina en PinkRoccade. Special suppliers die regelmatig diensten op meer specifieke terreinen leveren zijn Arinso, Bergler, DCE Consultants, Delion, Getronics, SCD, SCP, Solidium en YoungWood. Tarieven baseline Interne vacatures Sinds 2001 heeft ISE een baseline van maximale marktconforme tarieven ingesteld. Al naar gelang de marktomstandigheden wordt deze baseline jaarlijks aangepast. Alle suppliers hebben zich aan de baseline-tarieven geconformeerd. Capaciteitsmanagement Vanaf begin van dit jaar is per divisie een capaciteitsmanager actief voor het segment externe capaciteit. Dit zijn Etienne Gmelich Meijling voor Infrastructure en Martin van Duin voor Application Management. Lijnmanagers dienen hun aanvragen primair in bij de capaciteitsmanagers. Deze lopen de aanvraag na op volledigheid, leggen de aanvragen vast, maken budgetchecks en controleren op goedkeuring door de divisiemanager. Als aan alle voorwaarden is voldaan wordt de aanvraag doorgezet naar het loket Order & Invoice Processing binnen Infra-support. Infra Support, loket Order & Invoice Processing Door het team van Order & Invoice Processing worden diverse soorten inkooporders verwerkt in SAP. Ook aanvragen voor externe capaciteit komen hier binnen. Binnenkort wordt gestart met de analyse om ook deze orders aan te laten sluiten op SAP Materials Management. De aanvragen worden door Miranda Somma of een collega doorgezet naar de suppliers. Reacties van suppliers (meestal in de vorm van cv s) worden verzameld en intern doorgezet naar de lijnmanagers. projectmedewerker WebSphere Infrastructure projectmedewerker Enterprise System Management projectmedewerker Central Storage medewerker Control Deze vacatures zijn gepubliceerd op FortisNet ISE en stonden bij het ter perse gaan van Expertise nog open. Selectie, screening en contracten van kandidaten Na selectie van de cv s worden door de lijnmanagers enkele intake-gesprekken gevoerd met interessante kandidaten. Voordat een medewerk(st)er definitief kan worden ingezet moeten de gegevens van de kandidaat door Veiligheidszaken gescreend worden. Daarna wordt een identificatiepas uitgereikt waarop tevens het logo van het desbetreffende bedrijf is aangebracht. Als laatste stap in het proces wordt een, bij de raamovereenkomst behorende, deelovereenkomst vervaardigd. Tijdverantwoording (Timesheet) Normaal gesproken, met uitzondering van fixed-price projecten, zal iedere externe medewerk(st)er tijd moeten schrijven. Nadat de screenings-procedure is afgerond, worden de gegevens van de kandidaat op een Personeels Gegevens Formulier (PGF) aan het Projectbureau doorgegeven. Binnen het Projectbureau wordt ervoor gezorgd dat alle gegevens binnen het tijdverantwoordingsysteem (Timesheet) worden vastgelegd. Als een door de lijnmanager goedgekeurde urenverantwoording ontbreekt wordt de betaling van een factuur tegengehouden. Duur, verlengen en stopzetten van contracten Voor iedere in te zetten medewerk(st)er wordt een deelovereenkomst behorende bij de raamovereenkomst vervaardigd. De duur van deze deelovereenkomst is meestal drie maanden met stilzwijgende maandelijkse verlenging, tenzij anders overeengekomen. Dit houdt in dat lijnmanagers geen verlengingen meer hoeven op te geven. Bij beëindiging van een contract van een externe medewerk(st)er dient rekening gehouden te worden met een opzegtermijn van één maand. René van Rijn 20 expertise

Inhoudsopgave. Bewust willen en kunnen 4. Performance Support 5. Informele organisatie 5. Waarom is het zo moeilijk? 6

Inhoudsopgave. Bewust willen en kunnen 4. Performance Support 5. Informele organisatie 5. Waarom is het zo moeilijk? 6 Inleiding De afgelopen vijftien jaar hebben we veel ervaring opgedaan met het doorvoeren van operationele efficiencyverbeteringen in combinatie met ITtrajecten. Vaak waren organisaties hiertoe gedwongen

Nadere informatie

1 Dienstbeschrijving all-in beheer

1 Dienstbeschrijving all-in beheer 1 Dienstbeschrijving all-in beheer De all-in beheer overeenkomst van Lancom is modulair opgebouwd. U kunt bij Lancom terecht voor deelgebieden zoals helpdesk ondersteuning of backup, maar ook voor totale

Nadere informatie

Van Samenhang naar Verbinding

Van Samenhang naar Verbinding Van Samenhang naar Verbinding Sogeti Page 2 VAN SAMENHANG NAAR VERBINDING Keuzes, keuzes, keuzes. Wie wordt niet horendol van alle technologische ontwikkelingen. Degene die het hoofd koel houdt is de winnaar.

Nadere informatie

TARGET2 nieuwsbrief. Inhoud. De TARGET2 nieuwsbrief. Projectplanning TARGET2

TARGET2 nieuwsbrief. Inhoud. De TARGET2 nieuwsbrief. Projectplanning TARGET2 TARGET2 nieuwsbrief Informatie over de migratie van TOP naar TARGET2 januari 2006, nr 2 Inhoud De TARGET2 nieuwsbrief Projectplanning TARGET2 1 1 Migratie naar TARGET2 Het testprogramma 3 3 De meest recente

Nadere informatie

ISM: BPM voor IT Service Management

ISM: BPM voor IT Service Management ISM: BPM voor IT Service Management ISM: BPM voor IT Service Management Het jonge IT-vakgebied wordt bestookt met allerlei frameworks om grip te krijgen op de input en output: ITIL, ASL, BiSL, COBIT en

Nadere informatie

Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties

Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties DKTP Informatie Technologie Veembroederhof 1 1019 HD Amsterdam Telefoon 020 427 52 21 Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties Voor de meeste projectgroepen die software ontwikkelen vormt

Nadere informatie

Digitaal Loket: kansen of kosten

Digitaal Loket: kansen of kosten Digitaal Loket: kansen of kosten 27 oktober 2011 www.gentleware.nl janjaap.vanweringh@gentleware.nl 06-12.1234.15 1 Onderwerpen Wat is een digitaal loket? Waarom een digitaal loket? Stappenplan Do s en

Nadere informatie

Taakcluster Operationeel support

Taakcluster Operationeel support Ideeën en plannen kunnen nog zo mooi zijn, uiteindelijk, aan het eind van de dag, telt alleen wat werkelijk is gedaan. Hoofdstuk 5 Taakcluster Operationeel support V1.1 / 01 september 2015 Hoofdstuk 5...

Nadere informatie

Advies. Advies over en ondersteuning bij het (initieel) inrichten/optimaliseren van de structuur van de(it Service Management)organisatie

Advies. Advies over en ondersteuning bij het (initieel) inrichten/optimaliseren van de structuur van de(it Service Management)organisatie DIENST Advies over en ondersteuning bij het (initieel) inrichten/optimaliseren van de structuur van de(it Service Management)organisatie Advies over en ondersteuning bij het initieel inrichten/optimaliseren

Nadere informatie

DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet

DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet Ronald.geuze@nl.ibm.com, Ronald.vanteeffelen@nl.ibm.com Consolidatie en Virtualisatie van Intel en UNIX platformen de praktijk 18/03/2009 DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet 2009 IBM

Nadere informatie

Dragon1 EA Tool. Business case webbased EA tool. Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode!

Dragon1 EA Tool. Business case webbased EA tool. Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode! Dragon1 EA Tool Business case webbased EA tool Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode! uw organisatie, datum, versie #.#, documentstatus eigenaar/budgetverantwoordelijke: Kies op deze

Nadere informatie

Whitepaper. Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie te vergroten. ..het effect van vreemde ogen.. VERTROUWELIJK. www.implementatie-erp.

Whitepaper. Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie te vergroten. ..het effect van vreemde ogen.. VERTROUWELIJK. www.implementatie-erp. Whitepaper Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie te vergroten..het effect van vreemde ogen.. VERTROUWELIJK W E www.implementatie-erp.nl info@opdic.nl Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie

Nadere informatie

Zou het niet iedeaal zijn

Zou het niet iedeaal zijn Zou het niet iedeaal zijn ...als op de eerste werkdag van een nieuwe medewerker alles klaarstaat?! Er zal geen discussie over bestaan. Het zou ideaal zijn wanneer alle voorzieningen op de eerste werkdag

Nadere informatie

Een centrale Operations bridge met Service Level Management

Een centrale Operations bridge met Service Level Management HP Software: Apps meet Ops 2015 Een centrale Operations bridge met Service Level Management Marcel de Wit/ March 31 st, 2015 HP Software: Apps meet Ops 2015 Operations Bridge "A physical location where

Nadere informatie

The Road to Working Capital Excellence. Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal

The Road to Working Capital Excellence. Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal The Road to Working Capital Excellence Werken aan structurele verbeteringen door het tussen de oren krijgen van werkkapitaal The road to Working Capital Excellence Vraag Aanpak Toepassing Resultaat Quick

Nadere informatie

Whitepaper ERP Vreemde ogen

Whitepaper ERP Vreemde ogen Whitepaper ERP Vreemde ogen Citrien Procesconsult Braamweg 77 3768 CE SOEST T 06 14 27 19 97 W www.roaldvanderheide.nl E info@roaldvanderheide.nl Vraagstelling Hoe de kans op een succesvolle ERP-implementatie

Nadere informatie

ITIL en/of eigen verantwoordelijkheid

ITIL en/of eigen verantwoordelijkheid ITIL en/of eigen verantwoordelijkheid Leo Ruijs 20 SEPTEMBER 2011 INNOVATIEDAG MANSYSTEMS Service8 B.V. Stelling ITIL BEPERKT DE EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN MEDEWERKERS EN HEEFT DAARMEE EEN NEGATIEVE

Nadere informatie

Regie uit een andere Branche. Hoe om te gaan met de vraag en de levering. Facto Magazine Congres 12 mei 2009. www.quintgroup.com

Regie uit een andere Branche. Hoe om te gaan met de vraag en de levering. Facto Magazine Congres 12 mei 2009. www.quintgroup.com Regie uit een andere Branche Facto Magazine Congres 12 mei 2009 Hoe om te gaan met de vraag en de levering THIS DOCUMENT CONTAINS PROPRIETARY INFORMATION, WHICH IS PROTECTED BY COPYRIGHT. ALL RIGHTS RESERVED.

Nadere informatie

bedrijfsbrochure maak kennis met iunxi

bedrijfsbrochure maak kennis met iunxi bedrijfsbrochure maak kennis met iunxi De infrastructuur van een metropool als Hong Kong kan vergeleken worden met de ICT-infrastructuur van een organisatie, waar de kwaliteit, beschikbaarheid en schaalbaarheid

Nadere informatie

Whitepaper. Veilig de cloud in. Whitepaper over het gebruik van Cloud-diensten deel 1. www.traxion.com

Whitepaper. Veilig de cloud in. Whitepaper over het gebruik van Cloud-diensten deel 1. www.traxion.com Veilig de cloud in Whitepaper over het gebruik van Cloud-diensten deel 1 www.traxion.com Introductie Deze whitepaper beschrijft de integratie aspecten van clouddiensten. Wat wij merken is dat veel organisaties

Nadere informatie

Testomgevingen beheer

Testomgevingen beheer Testomgevingen beheer Testen brengt het verwachte resultaat en de huidige toestand bij elkaar. Het geeft aanknopingspunten om de planning te maken, het product te verbeteren en om zorgen bij belanghebbenden

Nadere informatie

Gedetailleerde versie info@mirada.nl

Gedetailleerde versie info@mirada.nl Gedetailleerde versie info@mirada.nl Mirada BV Agenda Wat is Time IT? Wanneer heb je Time IT nodig? Hoe gebruik je Time IT? Implementatie en test trajecten Van chaos naar Structuur.. Wat is Time IT Het

Nadere informatie

Praktijkcase de ervaringen van Koenen en Co met de transitie naar de cloud. Koenen en Co en Valid

Praktijkcase de ervaringen van Koenen en Co met de transitie naar de cloud. Koenen en Co en Valid Praktijkcase de ervaringen van Koenen en Co met de transitie naar de cloud Koenen en Co en Valid Koenen en Co is de vooruitstrevende totaaladviseur voor zakelijk Zuid- Nederland. Met vestigingen in Maastricht

Nadere informatie

Factsheet CONTINUOUS VALUE DELIVERY Mirabeau

Factsheet CONTINUOUS VALUE DELIVERY Mirabeau Factsheet CONTINUOUS VALUE DELIVERY Mirabeau CONTINUOUS VALUE DELIVERY We zorgen ervoor dat u in elke volwassenheidsfase van uw digitale platform snel en continu waarde kunt toevoegen voor eindgebruikers.

Nadere informatie

Dé cloud bestaat niet. maakt cloud concreet

Dé cloud bestaat niet. maakt cloud concreet Dé cloud bestaat niet. maakt cloud concreet 1 Wilbert Teunissen wilbert.teunissen@sogeti.nl Cloud Cases Strategie De rol van Functioneel Beheer 2 Onderwerpen 1. Context? Hug 3. the Impact cloud! FB 2.

Nadere informatie

Olde Bijvank Advies Organisatieontwikkeling & Managementcontrol

Olde Bijvank Advies Organisatieontwikkeling & Managementcontrol SAMENVATTING ITIL ITIL is nog steeds dé standaard voor het inrichten van beheerspocessen binnen een IT-organisatie. En dekt zowel applicatie- als infrastructuur beheer af. Indien gewenst kan ITIL worden

Nadere informatie

20 mei 2008. Management van IT 1. Management van IT. Wat is dat eigenlijk? IT organisaties: overeenkomsten en verschillen

20 mei 2008. Management van IT 1. Management van IT. Wat is dat eigenlijk? IT organisaties: overeenkomsten en verschillen Management van IT Han Verniers PrincipalConsultant Han.Verniers@Logica.com Logica 2008. All rights reserved Programma Management van IT Wat is dat eigenlijk? IT organisaties: overeenkomsten en verschillen

Nadere informatie

Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden

Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden STUDIEDAG Projectmatig werken in lokale overheden LEUVEN 27 oktober 2011 Projectmatig werken in de lokale sector Katlijn Perneel, Partner, ParFinis Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden 1 Inhoud

Nadere informatie

Gemeente Amsterdam digitaliseert dienstverlening

Gemeente Amsterdam digitaliseert dienstverlening Gemeente Amsterdam digitaliseert dienstverlening De overheid zet zwaar in op e-government, bijvoorbeeld door verbetering van de digitale dienstverlening aan de burger. De gemeente Amsterdam pakt deze vernieuwingsslag

Nadere informatie

CONSTANT ONDERHANDEN WERK ZORGT VOOR STABIELE DOORLOOPTIJDEN

CONSTANT ONDERHANDEN WERK ZORGT VOOR STABIELE DOORLOOPTIJDEN CONSTANT ONDERHANDEN WERK ZORGT VOOR STABIELE DOORLOOPTIJDEN Klanten verwachten tegenwoordig een grotere leverbetrouwbaarheid, tegen lagere kosten, met betere kwaliteit en dat allemaal tegelijk. Diegenen

Nadere informatie

Business Service Management Eén ERP-oplossing voor al uw beheer

Business Service Management Eén ERP-oplossing voor al uw beheer WHITEPaPER: BUSINESS SERVICE MANAGEMENT Business Service Management Eén ERP-oplossing voor al uw beheer IT SERVIcE PRoVIDER auteur: Herman Rensink WHITEPAPER: BUSINESS SERVICE MANAGEMENT 2 Met GENSYS levert

Nadere informatie

HOE EEN ACCOUNTANT ZIJN DNA VERANDERT

HOE EEN ACCOUNTANT ZIJN DNA VERANDERT Exact Online CASE STUDY HOE EEN ACCOUNTANT ZIJN DNA VERANDERT www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY HOE EEN ACCOUNTANT ZIJN DNA VERANDERT En daarna dat van ondernemers Onze branche staat

Nadere informatie

PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D

PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D Auteur : P. van der Meer, Ritense B.V. Datum : 17 juli 2008 Versie : 1.3 2008 Ritense B.V. INHOUD 1 VERSIEBEHEER...1 2 PROJECT

Nadere informatie

Meer Business mogelijk maken met Identity Management

Meer Business mogelijk maken met Identity Management Meer Business mogelijk maken met Identity Management De weg naar een succesvolle Identity & Access Management (IAM) implementatie David Kalff OGh 14 september 2010 't Oude Tolhuys, Utrecht Agenda Herkent

Nadere informatie

Factsheet E COMMERCE BEHEER Managed Services

Factsheet E COMMERCE BEHEER Managed Services Factsheet E COMMERCE BEHEER Managed Services E COMMERCE BEHEER Managed Services We zorgen voor een gegarandeerd stabiel, snel en schaalbaar e-business platform. Efficiënt beheer is cruciaal voor de continuïteit

Nadere informatie

ADVISIE SERVICE SOLUTIONS

ADVISIE SERVICE SOLUTIONS SERVICE SOLUTIONS ADVISIE SERVICE SOLUTIONS Uw ERP systeem is van essentieel belang voor de dagelijkse bedrijfsvoering. De serviceverlening van Advisie is er daarom op gericht om verstoringen van het systeem

Nadere informatie

Betere dienstverlening door eigen verantwoordelijkheid. Stop met procesgericht ICT-beheer!

Betere dienstverlening door eigen verantwoordelijkheid. Stop met procesgericht ICT-beheer! Betere dienstverlening door eigen verantwoordelijkheid Stop met procesgericht ICT-beheer! Agenda 19.00 Welkom 19.05 Terugblik op presentatie Service managersdag 2011 19.30 Gelaagdheid in dienstverlening

Nadere informatie

De weg naar SOA bij de Gemeente Rotterdam

De weg naar SOA bij de Gemeente Rotterdam De weg naar SOA bij de Gemeente Rotterdam Een reisverslag OGH Fusion Middleware SOA dag 19-5-2010 Lonneke Dikmans Oracle Ace Director Inhoud 2 Architectuur Doelstellingen Rotterdam Veilig, betrouwbaar

Nadere informatie

HERGEBRUIK VAN REQUIREMENTS

HERGEBRUIK VAN REQUIREMENTS HERGEBRUIK VAN REQUIREMENTS EEN PRAKTISCHE AANPAK BUSINESS ANALYSE CENTER OF EXCELLENCE - SYNERGIO Inhoudsopgave 1 HERGEBRUIK VAN REQUIREMENTS... 3 1.1 GEBRUIKEN VERSUS HERGEBRUIKEN... 4 2 STRATEGIE...

Nadere informatie

Functioneel Applicatie Beheer

Functioneel Applicatie Beheer Functioneel Applicatie Beheer Functioneel Applicatie Beheer Goed functioneel beheer werkt als smeerolie voor uw organisatie en zorgt voor een optimale aansluiting van de informatievoorziening op de primaire

Nadere informatie

Cloudscan We nemen de tijd om uw organisatie goed in kaart te brengen en de Cloud op uw organisatie aan te passen.

Cloudscan We nemen de tijd om uw organisatie goed in kaart te brengen en de Cloud op uw organisatie aan te passen. Veel ondernemers vragen zich af wat de Cloud nu precies is en wat het voor hun onderneming kan betekenen. CAB holland geeft u duidelijkheid. Cloud kan een antwoord zijn op drie IT vraagstukken: 1. U wilt

Nadere informatie

Motie Ondersteuning Standaardisatie Uitvoeringsprocessen. voor BALV 17 november 2014

Motie Ondersteuning Standaardisatie Uitvoeringsprocessen. voor BALV 17 november 2014 Motie Ondersteuning Standaardisatie Uitvoeringsprocessen voor BALV 17 november 2014 Gemeente Zaanstad namens gemeenten Zwolle, Leeuwarden, Amersfoort, Haarlemmermeer, Rotterdam, Utrecht, Enschede en Apeldoorn

Nadere informatie

Zero Based Begroten. De andere kant van de kaasschaafmethode

Zero Based Begroten. De andere kant van de kaasschaafmethode Zero Based Begroten De andere kant van de kaasschaafmethode Je moet de tijd nemen voor Zero Based Begroten, en je moet lef hebben Zero Based begroten legt een duidelijke relatie tussen de doelstellingen,

Nadere informatie

Sturing op ICT STRATEGISCHE BESLUITVORMING GOVERNANCE INNOVATIE. 24 sept 2015; Jurgen Bomas

Sturing op ICT STRATEGISCHE BESLUITVORMING GOVERNANCE INNOVATIE. 24 sept 2015; Jurgen Bomas Sturing op ICT STRATEGISCHE BESLUITVORMING GOVERNANCE INNOVATIE Sturen op ICT en samenhang met business Maes als onderzoek model Vanuit onderzoek in bedrijfsleven: IT beslissing Rol Directie Consequentie

Nadere informatie

Een business case voor credit management software

Een business case voor credit management software Een business case voor credit management software Waarom? Wat kost het? Wat levert het op? Voor ons als CE-iT, is het duidelijk waarom je als organisatie credit management software moet gebruiken. Niet

Nadere informatie

Qsuite in een mobiele applicatie. Geschikt voor telefoon en tablet

Qsuite in een mobiele applicatie. Geschikt voor telefoon en tablet Qsuite in een mobiele applicatie Geschikt voor telefoon en tablet Er is geen stoppen meer aan Het internetgebruik in de wereld neemt iedere dag toe. IT is overal,. Internet is steeds meer, vaker en sneller

Nadere informatie

5 GOUDEN TIPS VOOR HELDER ONLINE PROJECTMANAGEMENT IN HET MKB

5 GOUDEN TIPS VOOR HELDER ONLINE PROJECTMANAGEMENT IN HET MKB 5 GOUDEN TIPS VOOR HELDER ONLINE PROJECTMANAGEMENT IN HET MKB VIJF GOUDEN TIPS VOOR HELDER ONLINE PROJECTMANAGEMENT IN HET MKB Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Inleiding 3 Veranderingen in de markt 3 De vijf

Nadere informatie

HET BLOEMMODEL. Peter van Leeuwen Directeur Instellingen ING Mid Corporates

HET BLOEMMODEL. Peter van Leeuwen Directeur Instellingen ING Mid Corporates HET BLOEMMODEL Peter van Leeuwen Directeur Instellingen Mid Corporates MID CORPORATES Doelgroep Bedrijven met omzet > 5 en < 250 miljoen of > 50 werknemers Instellingen uit gezondheidszorg of Public Sector

Nadere informatie

De impact en implementatie van de outsourcing op de bedrijfsvoering is als één van de 6 deelprojecten ondergebracht binnen het project outsourcing.

De impact en implementatie van de outsourcing op de bedrijfsvoering is als één van de 6 deelprojecten ondergebracht binnen het project outsourcing. Bijlagen 1 en 2: Aanbevelingen en opvolging Gateway Reviews (corsa 2018017934) Bijlage 1: Aanbevelingen en opvolging Gateway Review 2018 Aanbeveling Opvolging Status Opmerking 1. Richt een apart project

Nadere informatie

Nieuwsbrief Sociaal Domein Kop van Noord-Holland

Nieuwsbrief Sociaal Domein Kop van Noord-Holland Nieuwsbrief Sociaal Domein Kop van Noord-Holland Maandag 28 juli 2014 Nieuwsbrief nummer 3 Colleges Den Helder, Schagen en Hollands Kroon wijzigen samenwerking Sociaal Domein De colleges van Den Helder,

Nadere informatie

Zijn ERP Systemen log?

Zijn ERP Systemen log? Zijn ERP Systemen log? Intelligent op weg Waar gaat het om? ERP is een verzamelnaam voor toepassingen welke door organisaties worden gebruikt ter ondersteuning van de primaire bedrijfsprocessen. Een aantal

Nadere informatie

Resultaat risico inventarisatie Noordelijk Belastingkantoor

Resultaat risico inventarisatie Noordelijk Belastingkantoor Resultaat risico inventarisatie Noordelijk Belastingkantoor NOTITIE AAN: Bestuur NBK 11-1-2019 VAN: VKA STATUS: Aanleiding en vraag Het Noordelijk Belastingkantoor (hierna: NBK) verzorgt voor drie noordelijke

Nadere informatie

Resultaatgericht werken

Resultaatgericht werken Resultaatgericht werken Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 2 De afsprakencyclus...4 Stap 1. De voorbereidingsfase...4 Stap 2. Het planningsgesprek...5 Stap 3. Het voortgangsgesprek...5 Stap 4. Het waarderingsgesprek...5

Nadere informatie

Incore Solutions Learning By Doing

Incore Solutions Learning By Doing Incore Solutions Learning By Doing Incore Solutions Gestart in November 2007 Consultants zijn ervaren met bedrijfsprocessen en met Business Intelligence Alle expertise onder 1 dak voor een succesvolle

Nadere informatie

HOE DE KANS OP EEN SUCCESVOLLE ERP- IMPLEMENTATIE TE VERGROTEN

HOE DE KANS OP EEN SUCCESVOLLE ERP- IMPLEMENTATIE TE VERGROTEN WHITEPAPER HOE DE KANS OP EEN SUCCESVOLLE ERP- IMPLEMENTATIE TE VERGROTEN..HET EFFECT VAN VREEMDE OGEN.. Copyright 2014 OPDIC W www.implementatie-erp.nl E info@implementatie-erp.nl Hoe de kans op een succesvolle

Nadere informatie

6. Project management

6. Project management 6. Project management Studentenversie Inleiding 1. Het proces van project management 2. Risico management "Project management gaat over het stellen van duidelijke doelen en het managen van tijd, materiaal,

Nadere informatie

Efficiëntie? Dat is werken

Efficiëntie? Dat is werken Efficiëntie? Dat is werken met actuele informatie. Punt. Isabel Corporate Synchroniser Isabel Corporate Synchroniser Hoe efficiënt werkt u vandaag? Vandaag is het uitwisselen van bestanden tussen Isabel

Nadere informatie

Dynamic infrastructure. Expertvisie: In vijf stappen naar een dynamische it-infrastructuur

Dynamic infrastructure. Expertvisie: In vijf stappen naar een dynamische it-infrastructuur Expertvisie: In vijf stappen naar een dynamische it-infrastructuur Expertvisie: In vijf stappen naar een dynamische it-infrastructuur We behandelen in dit document de 5 stappen naar een dynamische it-infrastructuur:

Nadere informatie

STORAGE AUTOMATION IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE

STORAGE AUTOMATION IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION STORAGE AUTOMATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE EEN EFFECTIEVE EN KOSTENEFFICIËNTE OPLOSSING VOOR DATAGROEI De druk op systeembeheerders

Nadere informatie

Voorblad Inhoudsopgave Inhoud

Voorblad Inhoudsopgave Inhoud Voorblad Inhoudsopgave Inhoud (INHOUD) Achtergronden We moeten een website voor een jonge catering en een party service bedrijf bouwen. Dit bedrijf is gespecialiseerd in verzorging van borrelhapjes en

Nadere informatie

Doe de poll via the Live App

Doe de poll via the Live App INGRID LIGTHART Je software in de private cloud Doe de poll via the Live App Iedereen heeft het over cloud Cloud is de toekomst Doe mee aan de private cloud poll! Geef nu uw mening via de Exact live app

Nadere informatie

Projectmanagement opdrachten geselecteerd door ikdoeprojecten.nl

Projectmanagement opdrachten geselecteerd door ikdoeprojecten.nl Projectmanagement opdrachten geselecteerd door ikdoeprojecten.nl Bijgewerkt tot en met 18 januari 18 1 interim Projectmanager Datawarehouse Vastgoed gezocht! enkele maanden, gemiddeld 3, 4 of 5 dagen per

Nadere informatie

PQR Lifecycle Services. Het begint pas als het project klaar is

PQR Lifecycle Services. Het begint pas als het project klaar is PQR Lifecycle Services Het begint pas als het project klaar is IT wordt een steeds crucialer onderdeel van de dagelijkse bedrijfsvoering. Waar u ook bent, het moet altijd beschikbaar en binnen bereik zijn.

Nadere informatie

TESTEN % ITIL & ASL & BISL WAT HEEFT EEN TESTER AAN ITIL? EEN PRAKTISCH HULPMIDDEL OF BUREAUCRATISCHE BALLAST?

TESTEN % ITIL & ASL & BISL WAT HEEFT EEN TESTER AAN ITIL? EEN PRAKTISCH HULPMIDDEL OF BUREAUCRATISCHE BALLAST? TESTEN % ITIL & ASL & BISL WAT HEEFT EEN TESTER AAN ITIL? EEN PRAKTISCH HULPMIDDEL OF BUREAUCRATISCHE BALLAST? ITIL INFORMATION TECHNOLOGY INFRASTRUCTURE LIBRARY OPGEKOMEN IN DE JAREN 1980 ITIL V2 IN 2001

Nadere informatie

VOORBEELD VAN EEN IMPLEMENTATIESTRATEGIE

VOORBEELD VAN EEN IMPLEMENTATIESTRATEGIE VOORBEELD VAN EEN IMPLEMENTATIESTRATEGIE Dit document presenteert de implementatiestrategie voor de uitrol van het systeem binnen de organisatie. De implementatiestrategie is gefundeerd op het reduceren

Nadere informatie

Bijeenkomst PeopleSoft 9.1

Bijeenkomst PeopleSoft 9.1 Bijeenkomst PeopleSoft 9.1 Een update Projectteam 11 juli 2013 17-7-2013 Delft University of Technology 1 1 Challenge the future PeopleSoft 9.1 Informatiesessie Doel: Over en weer informatie uitwisselen

Nadere informatie

zelf regie eigenaarschap vertrouwen

zelf regie eigenaarschap vertrouwen Showcase HBO, 2015 LTC, Pim Mulier en Winnock (samen Santrion) begeleiden meerdere HBO opleidingen thema gericht. Thema s die onder andere spelen zijn: werkdruk, organisatieverandering, het nieuwe werken,

Nadere informatie

Goed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI

Goed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI getronicspinkroccade.nl Goed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI Machteld Meijer Zeist, 3 oktober 2006 Inhoud Domeinen en modellen Functioneel beheer en BiSL Rol van BiSL in SPI 1 Goed functioneel

Nadere informatie

BeheerVisie ondersteunt StUF-ZKN 3.10

BeheerVisie ondersteunt StUF-ZKN 3.10 Nieuwsbrief BeheerVisie Nieuwsbrief BeheerVisie 2015, Editie 2 Nieuws BeheerVisie ondersteunt StUF-ZKN 3.10 BeheerVisie geeft advies MeldDesk App Message Router MeldDesk Gebruikers Forum Nieuwe MeldDesk

Nadere informatie

Waarde creatie door Contract Management

Waarde creatie door Contract Management Waarde creatie door Contract Management Value Next voor opdrachtgever en opdrachtnemer Herman van den Hoogen M: 06-53.96.36.14 www.hoogen- Procurement.com Nick Piscaer M: 06-37.60.03.12 nick.piscaer@ziggo.nl

Nadere informatie

Het succes van samen werken!

Het succes van samen werken! White paper Het succes van samen werken! Regover B.V. Bankenlaan 50 1944 NN Beverwijk info@regover.com www.regover.com Inleiding Regover B.V., opgericht in 2011, is gespecialiseerd in het inrichten en

Nadere informatie

GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE

GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE 2 OMNEXT IN HET KORT Broncode als bron van informatie Gevestigd in NL, UK en USA Kennis van meer dan 40 diverse technologieën Verschillende

Nadere informatie

Ik ga het niet doen, en mijn mensen ook niet!

Ik ga het niet doen, en mijn mensen ook niet! Ik ga het niet doen, en mijn mensen ook niet! Wat zijn de belangrijkste eisen en uitdagen van jouw organisatie in de komende 6 maanden? Welke kritische succesfactoren worden er gesteld? Waar liggen de

Nadere informatie

Checklist risicofactoren IT-projecten

Checklist risicofactoren IT-projecten Organisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 5 Checklist risicofactoren IT-projecten In onderstaande checklists zijn de factoren die het slagen van een project beïnvloeden opgenomen. Projectomvang Hoe groot is

Nadere informatie

Checklist Audit voor Shared Service Centers SSC Evidence/brondocument Opmerkingen Wel of niet een SSC? Evidence/brondocument Opmerkingen

Checklist Audit voor Shared Service Centers SSC Evidence/brondocument Opmerkingen Wel of niet een SSC? Evidence/brondocument Opmerkingen Checklist Audit voor Shared Service Centers 1 SSC Evidence/brondocument Opmerkingen Stel vast dat een SSC als accountable eenheid georganiseerd is Grootboeknummer in boekhoudsysteem, er moet een budget

Nadere informatie

Whitepaper implementatie workflow in een organisatie

Whitepaper implementatie workflow in een organisatie Whitepaper implementatie workflow in een organisatie Auteur: Remy Stibbe Website: http://www.stibbe.org Datum: 01 mei 2010 Versie: 1.0 Whitepaper implementatie workflow in een organisatie 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Zie verder mijn gespecificeerde werkervaring

Zie verder mijn gespecificeerde werkervaring Curriculum Vitae Personalia Voornaam : Achternaam : Adres : PC + woonplaats : Telefoonnummer : E-mail : Geboortedatum en plaats : Burgerlijke staat : Nationaliteit : Skills / Expertise Werkervaring Optimalisatie

Nadere informatie

Kostenverrekenmodel. Financiële randvoorwaarden. Bijlage bij raadsvoorstel 20 februari 2014

Kostenverrekenmodel. Financiële randvoorwaarden. Bijlage bij raadsvoorstel 20 februari 2014 Kostenverrekenmodel Bijlage bij raadsvoorstel 20 februari 2014 Inleiding In september 2013 stemden de raden Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel in met de door de colleges aan de hand van het rapport Innovatief

Nadere informatie

Het beste recept voor een efficiënte bedrijfsvoering

Het beste recept voor een efficiënte bedrijfsvoering Print Services Het beste recept voor een efficiënte bedrijfsvoering We zitten er bovenop met professioneel gereedschap Totale controle begint met professioneel gereedschap Voor het beste resultaat gebruikt

Nadere informatie

Werkwijze Verbetering & Vernieuwing (V&V)

Werkwijze Verbetering & Vernieuwing (V&V) Werkwijze Verbetering & Vernieuwing (V&V) Inhoudsopgave Nut en Noodzaak Eerste resultaten Afgestemde werkwijze Wijze van terugkoppeling aan directie 2 Vernieuwing & Verbetering: noodzaak en onderscheid

Nadere informatie

Eén, twee of alle disciplines op weg naar één centraal self service portaal

Eén, twee of alle disciplines op weg naar één centraal self service portaal Eén, twee of alle disciplines op weg naar één centraal self service portaal Eén, twee of alle disciplines op weg naar één centraal self service portaal Bijna iedereen die binnen een wat grotere organisatie

Nadere informatie

BISL Business Information Services Library. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.

BISL Business Information Services Library. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. BISL Business Information Services Library Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2

Nadere informatie

Transavia ISM. Agenda

Transavia ISM. Agenda Transavia ISM Agenda Transavia Uitgangspunten voor ISM ISM Implementatie bij Transavia Ontwikkeling van het proces Procesmatig werken binnen Transavia Wat heeft ISM opgeleverd. Transavia ISM presentatie

Nadere informatie

Proactief en voorspellend beheer Beheer kan effi ciënter en met hogere kwaliteit

Proactief en voorspellend beheer Beheer kan effi ciënter en met hogere kwaliteit Proactief en voorspellend beheer Beheer kan effi ciënter en met hogere kwaliteit Beheer kan efficiënter en met hogere kwaliteit Leveranciers van beheertools en organisaties die IT-beheer uitvoeren prijzen

Nadere informatie

Microsoft Dynamics CRM & Integrated Innovation

Microsoft Dynamics CRM & Integrated Innovation Microsoft Dynamics CRM & Integrated Innovation 22 mei 2008 Qurius Page 1 Agenda Uitdagingen People Ready Business Integrated Innovation Case: FNV Bondgenoten Qurius en samenvatting Qurius Page 2 Uitdagingen

Nadere informatie

24/7. Support. smart fms

24/7. Support. smart fms 24/7 Support Smart FMS vindt het van het grootste belang dat haar klanten helder inzicht hebben in de voorwaarden, zekerheid over gemaakte afspraken en het vertrouwen in haar als softwareaanbieder. Het

Nadere informatie

Professionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES

Professionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES Professionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES ONZE VISIE OP PROFESSIONEEL SOFTWARE ONTWIKKELEN Bij succesvolle softwareontwikkeling draait

Nadere informatie

Factsheet CMS & DIGITAL MARKETING BEHEER Managed Services

Factsheet CMS & DIGITAL MARKETING BEHEER Managed Services Factsheet CMS & DIGITAL MARKETING BEHEER Managed Services CMS & DIGITAL MARKETING BEHEER Managed Services We zorgen voor een gegarandeerd stabiel, snel en schaalbaar digitaal platform. Efficiënt beheer

Nadere informatie

Congres Architectuur in de Zorg

Congres Architectuur in de Zorg Congres Architectuur in de Zorg Men neme een architect Recept voor een goed zorgsysteem Nieuwegein, 23 juni 2011 Even voorstellen Even voorstellen M&I/Partners, Speerpunten in de zorg EPD-strategie en

Nadere informatie

Op 14 maart 2017 publiceerde het DNB Expertisecentrum Operationele en IT Risico's een memo 'Toelichting Toetsingskader Informatiebeveiliging 2017'.

Op 14 maart 2017 publiceerde het DNB Expertisecentrum Operationele en IT Risico's een memo 'Toelichting Toetsingskader Informatiebeveiliging 2017'. Inleiding Op 14 maart 2017 publiceerde het DNB Expertisecentrum Operationele en IT Risico's een memo 'Toelichting Toetsingskader Informatiebeveiliging 2017'. Hierin wordt aangegeven dat DNB in 2017 met

Nadere informatie

Projectmanagement De rol van een stuurgroep

Projectmanagement De rol van een stuurgroep Projectmanagement De rol van een stuurgroep Inleiding Projecten worden veelal gekenmerkt door een relatief standaard projectstructuur van een stuurgroep, projectgroep en enkele werkgroepen. De stuurgroep

Nadere informatie

Whitepaper. Outsourcing. Uitbesteden ICT: Wat, waarom, aan wie en hoe? 1/6. www.nobeloutsourcing.nl

Whitepaper. Outsourcing. Uitbesteden ICT: Wat, waarom, aan wie en hoe? 1/6. www.nobeloutsourcing.nl Uitbesteden ICT: Wat, waarom, aan wie en hoe? 1/6 Inhoud Uitbesteden ICT: Wat, waarom, aan wie en hoe? 3 Relatie tussen ICT en 3 Outsourcen ICT: Wat? 3 Cloud Services 3 Service Level Agreement 3 Software

Nadere informatie

Voortgangsrapportage fusie. Klankbordgroep november 2013

Voortgangsrapportage fusie. Klankbordgroep november 2013 Voortgangsrapportage fusie Klankbordgroep november 2013 Voorwoord De stuurgroep: Beste leden van de klankbordgroep. Voor u ligt de laatste voortgangsrapportage. We zijn er klaar voor, werken aan de laatste

Nadere informatie

CMS Ronde Tafel. Cloud Continuity. Ir. Jurian Hermeler Principal Consultant

CMS Ronde Tafel. Cloud Continuity. Ir. Jurian Hermeler Principal Consultant CMS Ronde Tafel Cloud Continuity Ir. Jurian Hermeler Principal Consultant Introductie Quint Wellington Redwood Onafhankelijk Management Adviesbureau Opgericht in 1992 in Nederland Ruim 20 jaar ervaring

Nadere informatie

SOA en de echte waarheid over transformatie

SOA en de echte waarheid over transformatie SOA en de echte waarheid over transformatie Art Ligthart Partner, Ordina Apeldoorn IT Congres 2008 21 januari 2008 1 Wat gaan we doen? De consequenties van de invoering van Service Oriented Architectures

Nadere informatie

Onderzoeksrapport dienstenchequegebruikers. software consultancy training

Onderzoeksrapport dienstenchequegebruikers. software consultancy training Onderzoeksrapport dienstenchequegebruikers software consultancy training Inleiding De dienstencheque vierde onlangs zijn tiende verjaardag. In 2012 waren er bijna 870.000 actieve gebruikers van dienstencheques

Nadere informatie

Testen. Presentatie. Open-i Software Services BV, Maarssen Datum : 06-07-2013 Versie : 1.2

Testen. Presentatie. Open-i Software Services BV, Maarssen Datum : 06-07-2013 Versie : 1.2 Testen Presentatie Open-i Software Services BV, Maarssen Datum : 06-07-2013 Versie : 1.2 Algemeen Tegenwoordig behoeft het belang van testen nauwelijks nog te worden uitgelegd. Binnen organisaties speelt

Nadere informatie

Vragen en Antwoorden naar aanleiding van Shell Engagement Sessies

Vragen en Antwoorden naar aanleiding van Shell Engagement Sessies HSE Q1. Dienen incidentmeldingen straks via het Shell systeem gedaan te worden of via het Johnson Controls systeem? A1. Incidenten dienen zowel aan Shell als binnen Johnson Controls gemeld te worden. Omdat

Nadere informatie