Inleiding. 1e Bestuursrapportage 2009

Transcriptie

1 Inleiding 1e Bestuursrapportage 2009 Teneinde de raad te informeren over de voortgang van de realisatie van de begroting 2009 worden in het kader van de beleidscyclus aan de raad bestuursrapportages voorgelegd. Deze bestuursrapportages zullen voor elk van de prioriteiten (en overige onderwerpen) ingaan op de stand van zaken betreffende o.a. de kwaliteit (realisatie van doelstellingen), de planning, financiën, (ontwikkeling van) risico's => controlerende rol raad. In de bestuursrapportages zullen echter niet alleen verklaringen voor afwijkingen op het terrein van de kwaliteit, planning e.d. worden gegeven. Ook zullen, daar waar nodig, voorstellen tot bijsturing aan de raad worden voorgelegd. Dus de bestuursrapportage legt niet alleen verantwoording af jegens de raad (controlerende rol raad), maar ook mogelijkheden tot bijsturing (stellen van nieuwe kaders (kaderstellende rol raad)). De opbouw van de bestuursrapportage ziet er als volgt uit: Deel 1. Prioriteiten 2009 Deel 2. Overige onderwerpen 2009 Deel 3. Financiën 2009 Deel 4. Managementinformatie 2009 Deel 5. Conclusies / Voorstellen tot bijsturing Als een 'rode draad' lopen de begrippen 'transparantie / openheid', 'verantwoording' en 'bijstelling' door de bestuursrapportage, namelijk: Transparantie / Openheid => Transparantie en openheid over de geleverde prestaties Verantwoording => Alleen sprake van een goede verantwoording bij openheid over de geleverde prestaties Bijstelling => Alleen op basis van een goede verantwoording (goede doorkijk van de huidige situatie) kan effectief bijgesteld worden. 1

2 2

3 Deel 1. Prioriteiten e Bestuursrapportage 2009 In dit deel wordt een inzicht gegeven in de voortgang van de voor 2009 benoemde topprioriteiten. Per prioriteit wordt waar nodig ingezoomd op de huidige stand van zaken t.a.v. de kwaliteit (doelstellingen), de voortgang (in tijd), de financiën (budget/krediet) en eventuele risico's. Substantiële afwijkingen en/of aandachtspunten worden met een rood blokje geaccentueerd, verwachte afwijkingen met een oranje blokje en prioriteiten die grotendeels volgens planning verlopen worden met een groen blokje geaccentueerd. THEMA MENS EN VOORZIENINGEN Buurtplatforms / leefbaarheidsagenda's Verbeteren betrokkenheid van de burger bij het bestuur in de gemeente Vaals; Het realiseren van een goede afstemming tussen hetgeen het gemeentebestuur wil bereiken in de kernen/wijken en de behoeften/noden van de inwoners van deze kernen/wijken. Concreet effect: Score hoger dan 6,3 bij het volgende Burgeronderzoek in 2010 v.w.b. het oordeel van de burger over het bestuur. Voortgang: Najaar 2008: opstellen leefbaarheidsagenda Vijlen en Lemiers voor Oprichten buurtplatform rondom Grenslandhal (V1), rondom Bloemendalpark (V2), rondom Von Clermontpark (V3) en rondom Pauluskerk (V4) inclusief afsluiten convenant en opstellen leefbaarheidsagenda Geheel 2009: continuering wijkgericht werken met behulp van de buurtplatforms Najaar 2009: opstellen leefbaarheidsagenda's 2010 samen met de buurtplatforms. Er zijn op dit moment 5 buurtplatforms actief, waarvan Vijlen, Lemiers en Vaals Zuid West al geruime tijd actief zijn. Voor wat betreft het buurtplatform Grenslandhal is op 27 april het convenant gesloten. Dit laatste zal ook binnenkort voor het buurtplatform kern Vaals gebeuren. De oprichting van het buurtplatform Von Clermontpark is enigszins vertraagd => weinig aanmeldingen. Hiervoor zal een andere weg worden ingeslagen (de buurt betrekken bij concrete projecten). De 5 genoemde (operationele) buurtplatforms zijn verzocht onderwerpen aan te dragen voor de leefbaarheidsagenda Deze kan dan vervolgens weer een plek krijgen in de gemeentebegroting In mei zal de raad alle buurtplatforms bezoeken. Na enige hobbels eind 2008 komt het werken met buurtplatforms goed op stoom. Wel zal gewaakt moeten voor onrealistische, overdreven verwachtingen aan beide kanten. 3

4 Buurtplatforms / leefbaarheidsagenda's Risico's Organisatorisch risico: wijkgericht werken (integrale aanpak van de buurt) moet gemeengoed worden in de hele (ambtelijke) organisatie. Per buurtplatform is een accountmanager aangesteld, die het overleg met het buurtplatform coördineert. Deze werkwijze moet verankerd worden in de gemeentelijke organisatie. Wijkgericht werken is nog geen gemeengoed in de hele (ambtelijke) organisatie. Er is nog veel overleg en afstemming nodig en ook een cultuuromslag bij mensen om van buiten naar binnen te gaan werken. Teneinde deze verandering in werk- en denkpatroon een extra impuls te geven, worden de mensen uit de ambtelijke organisatie betrokken bij de buurtplatfoms hierin getraind. Ontmoetingsplekken Door het realiseren van twee ontmoetingsplekken moet de leefbaarheid in de kern Vaals verbeterd worden. Voortgang: Najaar 2008: besluitvorming raad inzake planvorming 1e ontmoetingsplek. Voorjaar 2009: realisatie en inrichting 1e ontmoetingsplek. Inventarisatie wensen betrokken partijen (middels inschakeling van de buurtplatforms), vertaling wensen naar planvorming voor wat betreft de 2e ontmoetingsplek. Medio 2009: besluitvorming raad inzake planvorming 2e ontmoetingsplek. Medio / najaar 2009: realisatie en inrichting 2e ontmoetingsplek Risico's Financieel risico: krediet van per ontmoetingsplek is ingeschat op basis van de investering speelvoorziening Lemiers Sinds eind 2008 is de gemeente in gesprek met het buurtplatform Vaals Zuid West om in dit gebied een ontmoetingsplek te realiseren. Aangezien er bij de omwonenden behoorlijke scepsis heerst over de realisatie van een ontmoetingsplek, hebben het buurtplatform en de gemeente gezamenlijk een enquête onder de omwonenden gehouden. De buurt spreekt zich in de enquête uit tegen het realiseren van een ontmoetingsplek uit angst voor overlast. De tweede voorziene plek voor een ontmoetingsplek in het Von Clermontpark, achter de uitvoeringszaal Obelisk is besproken in de stuurgroep van het project Von Clermontpark, hetgeen niet heeft geleid tot een constructieve aanpak maar een afwijzende houding door projectontwikkelaar en Woningstichting. Wellicht dat rondom de brede school Tamboerijn een nieuwe locatie voor een ontmoetingsplek ontstaat. Voor wat betreft beide ontmoetingsplekken wordt gepoogd vóór de zomer nog een voorstel voor te leggen aan de raad, zodat realisatie van de twee ontmoetingsplekken in de voorziene danwel gewijzigde vorm kan plaatsvinden. Voorstel: Bijgestelde planning vaststellen en instemmen met het eventueel voorleggen van alternatieven. 4

5 Volksgezondheid Afname gezondheidsproblematiek zoals overgewicht, roken, overmatig alcoholgebruik, depressiviteit etc. Voortgang: Najaar 2008 Voorjaar 2009 Geheel 2009 Najaar 2009 Herijking lokale nota volksgezondheid / opstellen uitvoeringsplan voor het jaar Besluitvorming raad over uitvoeringsplan voor het jaar Uitvoeren uitvoeringsplan volksgezondheid Verwerken gegevens seniorenmonitor => opstellen uitvoeringsplan voor het jaar Besluitvorming raad over uitvoeringsplan voor het jaar Op 9 maart 2009 is het uitvoeringsplan volksgezondheid 2009 besproken door de raadscommissie Mens & Voorzieningen. Naast onderzoeken het uitvoeren van monitors door de GGD bevat het uitvoeringsplan ook actiepunten waar de gemeente met partners voor aan de lat staat, onder andere actiepunt 3 gezondheid als punt op de leefbaarheidsagenda's van de buurtplatforms. Het lukt niet om al in het voorjaar samen met de GGD in gesprek te gaan met de buurtplatforms en te peilen aan welke acties op het vlak van volksgezondheid behoefte is. Gepoogd wordt dit in de maanden mei, juni op te starten, zodat hetgeen waaraan behoefte is op het vlak van volksgezondheid wel nog zijn weg naar de leefbaarheidsagenda's 2010 van de buurtplatforms vindt. Risico's Risico in planning: De stappen, aangegeven bij de jaarlijkse herijking / actualisatie van de nota, zijn afhankelijk van de beschikbaarheid van de gegevens van de nieuwe Gezondheidsenquête. Financieel risico: In de begroting is jaarlijks opgenomen voor de uitvoering van de actiepunten voortvloeiend uit de lokale nota volksgezondheid. Onduidelijk of dit voldoende is. Aandachtspunt: Alle zeilen moeten worden bijgezet om de actiepunten van het uitvoeringsplan volksgezondheid 2009 aan te pakken => aandacht en sturing nodig. Risico niet meer van toepassing. Actiepunten uit het uitvoeringsplan 2009 staan veelal los van de uitvoering van de diverse monitors. In het uitvoeringsplan 2009 is opgenomen voor de ondersteuning van de GGD bij het actiepunt gezondheid als punt op de leefbaarheidsagenda's van de buurtplatforms. Er resteert dus nog voor buurtgerichte gezondheidsacties. 5

6 Monitor ontwikkeling sociale gegevens / plan Vaals krimpproof Pro-actief kunnen inspelen op de bevolkingskrimp --> niet ontkennen, niet (zomaar) accepteren, maar actief anticiperen. Middels het plan Vaals Krimpproof enerzijds inzicht krijgen in de verwachte ontwikkeling van de bevolkingsomvang per kern en de consequenties van de verwachte omvang voor de kwaliteit van de leefbaarheid en anderzijds concrete adviezen verkrijgen om de teruggang van de bevolkingsomvang tegen te gaan danwel de kwaliteit van de leefbaarheid bij een dalende omvang op peil te houden. Voortgang: Voorjaar 2009: Start onderzoek 'bevolkingsprognose Vaals ' en de hieraan verbonden maatschappelijke effecten. Voorjaar / medio 2009: Inventarisatie gevolgen bevolkingsdaling voor de voorzieningen (o.a. onderwijsvoorzieningen, welzijnsvoorzieningen, e.d.), de arbeidsmarkt, de woningmarkt, de vrijwilligers, etc.. Medio / najaar 2009: Opstellen plan Vaals krimpproof / ontwikkelen monitor Najaar 2009: Besluitvorming raad over plan 2010 e.v.j.: Uitvoeren plan Er is een projectplan Vaals krimpproof opgesteld, dat voorziet in besluitvorming door de raad in de decembervergadering over het plan Vaals krimpproof en een ontwikkelde monitor. De eerste fase van het projectplan de zoektocht naar een geschikt adviesbureau om mede het plan Vaals krimpproof op te stellen, heeft een vertraging van pakweg 1 maand opgelopen vanwege de werkzaamheden voor de bestuurskrachtmonitor en het (financieel) Verdiepingsonderzoek van de Provincie Limburg, wordt echter nu in aanloop genomen. 6

7 Wet Maatschappelijke Ondersteuning Burgers en zorgvragers moeten gebruik kunnen maken van collectieve en individuele zorg- en welzijnsvoorzieningen, zodat zij langer zelfstandig leven en langer kunnen deelnemen aan het maatschappelijke en sociale verkeer. Voortgang: Najaar 2008: Opstellen uitvoeringsplan WMO 2009 Voorjaar 2009: Besluitvorming raad inzake uitvoeringsplan WMO 2009 Geheel 2009: uitvoeren uitvoeringsplan WMO 2009 Najaar 2009: Opstellen uitvoeringsplan 2010 / besluitvorming raad uitvoeringsplan 2010 Risico's Financieel budgettair risico: Op basis van de huidige doorrekeningen / extrapolaties vertoont de uitvoering van de WMO in 2009 e.v.j. Voor Vaals een aanzienlijk overschot (van ), mede veroorzaakt door de hogere uitkering van het Rijk. Er mag echter niet vergeten worden, dat het uitvoeringsplan nog niet financieel geconcretiseerd is en de WMO een open-einde-regeling is. Ten aanzien van dit laatste ligt een stijging van de vraag naar ondersteunende diensten door de demografische ontwikkelingen (vergrijzing) en extramuralisering (meer zorgbehoevende ouderen) voor de hand. Het uitvoeringsprogramma WMO 2009 is op 12 januari 2009 door de raadscommissie Mens & Voorzieningen besproken en op 10 februari 2009 (definitief) door het college vastgesteld. Veel van de punten opgenomen in het uitvoeringsprogramma WMO 2009 komen elders in deze rapportage aan bod (buurtplatforms, ontmoetingsplekken, Centrum voor Jeugd en Gezin, BOS-project). Bij prestatieveld 3 (informatie en advies) zijn acties geformuleerd gerelateerd aan het WMO-loket. Enkele van deze acties, zoals de kwaliteit van de werkprocessen verhogen en afstemming met de transferverpleegkundige, hebben enige vertraging opgelopen. Voor wat betreft prestatieveld 4 (ondersteunen van vrijwilligers en mantelzorgers) ligt het onderzoek naar vrijwilligerswerk en mantelzorg vrijwel op schema => in mei wordt het rapport opgeleverd. Bij prestatieveld 5 (bevorderen deelname) is er weinig animo van de zijde van ondernemers om het realiseren van een boodschappendienst op te pakken. Wel is het zo dat het buurtplatform in Lemiers dit wil oppakken en we hopen dat de Albert Heijn, die eind 2009 in Vaals zijn deuren opent, dit ook zal oppakken. Aandachtspunt: De uitvoering van prestatieveld 3 en prestatieveld 5 van het uitvoeringsprogramma verloopt stroef en heeft extra aandacht en sturing nodig. Vanuit dit overschot worden onder andere de acties van het uitvoeringsprogramma bekostigd (bijvoorbeeld het onderzoek naar vrijwilligerswerk en mantelzorg. 7

8 THEMA WONEN EN VERKEER Stadsvernieuwingsproject Von Clermontpark Doelstellingen van het project zijn: opwaardering ruimtelijke kwaliteit; ombuiging daling inwonersaantal; meer evenwichtige mix van woningvoorraad en bevolkingssamenstelling. Voortgang: Voorjaar 2009: - Voortzetting bouwwerkzaamheden commerciële ruimtes met bovenliggende appartementen en parkeergarage (gereed medio 2009) - Voortzetting bouwwerkzaamheden grondgebonden woningen (gereed najaar 2009) - Vermoedelijke start bouw boogvormig appartementencomplex (gereed voorjaar 2010) - Vermoedelijke start bouw appartementencomplex 'Clarens' (gereed medio 2010) Medio 2009: - Voortzetting bouwwerkzaamheden commerciële ruimtes met bovenliggende appartementen en parkeergarage (gereed medio 2009) - Voortzetting bouwwerkzaamheden grondgebonden woningen (gereed najaar 2009) - Voortzetting bouw boogvormig appartementencomplex (gereed voorjaar 2010) - Start opstellen bestemmingsplan Von Clermontpark Risico's Risico planrealisatie: De gemeente is één van de partners in dit project en heeft vrijwel geen instrumenten om sturend op te treden richting de projectontwikkelaar voor wat betreft de planning van de bouwactiviteiten. Vandaar dat alle planningen indicatief van aard zijn. De oplevering van de commerciële ruimtes en de parkeergarage was in eerste instantie voorzien voor juli / augustus Als gevolg van de strenge winter (vorstverlet) is de voorziene oplevering verschoven naar oktober De bouwwerkzaamheden grondgebonden woningen zijn in februari 2009 gestart (enkele maanden later dan gepland) => oplevering is voorzien voor medio Zoals bekend bouwt Situs niet en lopen er onderhandelingen tussen Situs en de Woningstichting over overdracht. Er is nog geen overeenstemming tussen de Woningstichting en Situs over de overdracht, ook nog geen direct uitzicht hierop. De huidige financieeleconomische crisis is hier mede debet aan. Situs heeft een gewijzigde bouwvergunning ingediend ( geen grote wijzigingen aan de buitenkant ), deze is ook inmiddels verleend. Op korte termijn gaat Situs het project onder andere middels een verkoopbrochure op de markt zetten. Als dit succesvol is, kunnen de bouwwerkzaamheden medio / eind 2009 starten. Voorstel: Bijgestelde planning vaststellen voor wat betreft de bouwwerkzaamheden commerciële ruimtes / parkeergarage, boogvormig appartementencomplex en het appartementencomplex 'Clarens. Er wreekt zich wederom dat de gemeente weinig sturings- en beïnvloedingsmogelijkheden heeft richting Situs en de Woningstichting. Daarnaast speelt de financieel-economische crisis ook een niet te onderschatten rol. 8

9 Woningbouwprogramma Vijlen en Lemiers Door middel van het realiseren van circa 40 woningen in Vijlen en circa 20 woningen in Lemiers de leefbaarheid in deze kernen vergroten Voortgang: Vijlen Najaar 2008 / voorjaar 2009 Voorjaar 2009 Medio 2009 Bouwvergunningtraject (aanvraag bouwvergunning door Woningstichting) loopt parallel met de bestemmingsplanprocedure. Bouwrijp maken gebied door gemeente Start bouwwerkzaamheden Woningstichting Start verkoop vrije kavels door de gemeente Het beeldkwaliteitsplan en het bestemmingsplan zijn gereed. Er vindt vooroverleg met de provincie over het bestemmingsplan plaats. Ook is er vooroverleg met de Welstand over het Wozoco-bouwplan. Diverse onderzoeken (civieltechnisch e.d.) lopen. Een en ander loopt dus redelijk op schema, lichte vertraging => start bouwwerkzaamheden Woningstichting (Wozoco) in het najaar van 2009; start verkoop vrije kavels door de gemeente in het najaar van Lemiers Voorjaar 2009 Start bouwwerkzaamheden Wozoco Het betreft de sloop van een bestaand complex en nieuwbouw van 14 appartementen. Eind 2008 heeft een info-bijeenkomst voor de omwonenden plaatsgevonden en aansluitend ook overleggen. De Welstand heeft onlangs een negatief advies uitgebracht over het plan (te massaal). Het is nog onduidelijk, wat dit procedureel voor de uitvoering van het plan c.q. de start van de bouwwerkzaamheden betekent. Voorstel: Bijgestelde planning v.w.b. woningbouwopgaven Vijlen en Lemiers vaststellen. 9

10 Centrumplan Vaals Doel is het verbeteren van de leefbaarheid, aantrekkelijkheid en de omgevingskwaliteit van het centrum van Vaals, in de vorm van: herstructurering van het woningaanbod; inbreng kwaliteit en duurzaamheid in de woonomgeving, met als onderscheidende elementen historisch erfgoed, kunst en groen; combinatie hoogwaardige woningbouw, retail, monumenten en openbare ruimte met goede verkeersontsluiting en voldoende parkeergelegenheid; benadrukken historisch erfgoed in woonomgeving; logische routering kernwinkelgebied en historisch centrum. Voortgang: Najaar 2008: afsluiten intentie-overeenkomst met ontwikkelingspartner Woningstichting 2009 / 2010: Opstellen gebiedsontwikkelingsplan voor het centrum en definiëren en uitwerken van deelprojecten. Er is in januari 2009 een projectplan Centrumplan opgesteld, dat uitgaat van verschillende op te leveren deelproducten zoals een masterplan (gebiedsontwikkelingsplan) en vlekkenplannen (deelgebiedsprojecten). Het masterplan (hetgeen stedenbouwkundig wordt beoogd) wordt momenteel uitgewerkt en opgesteld. Hieraan is ook een eerste financiële haalbaarheidstoets gekoppeld. Het masterplan zal na de zomer met de raad besproken worden. Ondersteunend aan het masterplan (en de vlekkenplannen) worden ook enkele programmatische onderzoeken uitgevoerd: profilering/imago => deskresearch op basis van reeds bestaand beschikbaar materiaal; woningbouwprogramma => onderzoek naar kwalitatieve wensen doelgroepen ook gerelateerd aan project Vaals Krimpproof, moet nog worden opgepakt; retail => onderzoek wordt op later tijdstip opgestart, na aanschuiven commerciële partijen; verkeer => Kragten onderzoekt dit, rapport eind april / begin mei gereed. Aangezien het masterplan een dynamisch karakter heeft, is de globale uitwerking van de vlekken / deelgebieden zoals Julianaplein, terrein Kleine Wereld Lindestraat, grensgebied Vaals- Aken ook al opgestart. 10

11 Centrumplan Vaals Risico's: Financieel risico: Dit project zal een eigen exploitatie-opzet krijgen. Via deze opzet zullen de te maken kosten afgedekt moeten worden door de opbrengsten (grondverkopen e.d.) uit het project. Hier schuilt vrijwel altijd een zeker financieel risico in. Risico in fasering / t.a.v. derden partijen: Realisatie van het project vindt plaats in samenwerking met diverse, externe partijen (onder andere de Woningstichting). Planning en uitvoering is derhalve ook afhankelijk van deze partijen. Dekking van kosten is voorzien middels exploitatie-opzet centrumplan danwel exploitatieopzet vlekkenplan => insteek voor gemeente is budgettair neutraal. Buitengebied Het reguleren van ontwikkelingen in het Buitengebied op grond van een gebiedsontwikkelingsplan dat gericht is op: realisatie van de ecologische hoofdstructuur; behouden danwel versterken van de kwaliteit van het buitengebied, onder andere door het beperken van nieuwe bebouwing in het groene gebied en de kleine kernen; terugbrengen van het authentieke coulissen-landschap; ontwikkelen van een grensoverschrijdend natuurgebied, met name gericht op fiets- en wandelactiviteiten; het beperkt toestaan van ontwikkelingen (bijvoorbeeld zorgsector) ter (financiële) ondersteuning van de kwaliteit van het gebied. Voortgang: Najaar 2008: afsluiten intentieovereenkomst met ontwikkelingspartners Habitura BV (een landelijk opererende ontwikkelaar in groen) en ASR Vastgoed BV (Nederlands grootste belegger in groen) / 2010: Opstellen gebiedsontwikkelingsplan voor het buitengebied en definiëren en uitwerken deelprojecten Het project heeft enige vertraging opgelopen als gevolg van de financieel-economische crisis en de perikelen rondom Fortis (Fortis Vastgoed gaat verder onder de naam ASR Vastgoed). Op 23 april heeft een excursie in het buitengebied plaats met betrokkenen zoals Habitura, ASR Vastgoed, de provincie, Staatsbosbeheer e.d. Aansluitend hieraan is ook de intentieovereenkomst tussen gemeente, Habitura en ASR Vastgoed ondertekend. Er is reeds een basisdocument opgesteld door Heusschen Copier Landschapsarchitectuur. Dit basisdocument bevat elementen van een gebiedsontwikkelingsplan ( kapstok ) en herbergt een aantal businesscases (waaronder gebiedsontwikkeling Drielandenpunt) die de komende tijd uitgewerkt worden. 11

12 Buitengebied Risico's: Financieel risico: Dit project zal een eigen exploitatie-opzet krijgen. Via deze opzet zullen de te maken kosten afgedekt moeten worden door de opbrengsten (grondverkopen e.d.) uit het project. Hier schuilt vrijwel altijd een zeker financieel risico in. Risico in fasering / t.a.v. derden partijen: Realisatie van het project vindt plaats in samenwerking met diverse, externe partijen (onder andere ASR Vastgoed BV en Habitura BV). Planning en uitvoering is derhalve ook afhankelijk van deze partijen. Opzet is dat er een financiële verevening plaatsvindt tussen projecten die geld kosten en projecten die geld opleveren. Maatregelen Maastrichterlaan Het verbeteren en vergroten van de leefbaarheid van de omwonenden van de Maastrichterlaan en het handhaven van het kernwinkelgebied als economisch hart van Vaals Voortgang: Najaar 2008: afronding plannen Voorjaar 2009: besluitvorming raad over plannen Medio 2009 najaar 2010: uitwerken plannen naar (uitvoerings)bestek, aanbesteding en opdrachtverlening 2011: uitvoering reconstructie Maastrichterlaan Risico's: Financieel / budgettair risico: toereikendheid geraamd krediet ( maatregelen Maastrichterlaan, overheveling studie revitalisering Selzerbeek en rioolrenovatie Maastrichterlaan) De plannen (het ontwerp e.d.) zijn vrijwel gereed en worden nu financieel vertaald middels een zogenaamde directieraming. Besluitvorming in de raad is voorzien voor de raadsvergadering van 13 juli 2009, aansluitend hierop wordt een realisatie-overeenkomst afgesloten met de provincie. Het is nog onduidelijk wat de benodigde / gevraagde gemeentelijke bijdrage voor de maatregelen Maastrichterlaan zal zijn. 12

13 THEMA WERK EN ECONOMIE Uitstroombeleid Uitstroombeleid is nodig om een afname van het aantal bijstandsgerechtigden te bewerkstelligen, zodat we ook meer in de pas met omringende gemeenten gaan lopen (Vaals heeft relatief gezien 3x zoveel bijstandsgerechtigden). Verder is uitstroombeleid een van de beste manieren om armoede te bestrijden, namelijk door mensen (weer) aan het werk te helpen. Voortgang: Najaar 2008: Opstellen nota uitstroombeleid (inclusief relatie naar WMO-beleidsplan en nota Economische Structuur); Besluitvorming raad over nota uitstroombeleid; 2009 e.vj.: Uitvoering geven aan uitstroombeleid. Risico's Risico i.v.m. planrealisatie (bereiken doelstelling): De gemeente Vaals kan lokaal zeker zijn steentje bijdragen t.b.v. tegengaan instroom en bevorderen uitstroom, dit wordt echter ook sterk bepaald door de landelijke en regionale economische situatie. De nota uitstroombeleid met tal van projecten is op 15 december 2008 vastgesteld door de raad. Voor het jaar 2009 staat de uitvoering van de volgende projecten / activiteiten op de agenda: Integrale fraude-aanpak => er is een startbijeenkomst geweest tussen Pentasz en de gemeente, hier is nog geen vervolg aan gegeven; Stage- en werkervaringsplekken => In eerste instantie wordt gefocust op de eigen ambtelijke organisatie. Het invullen van 3 plekken in 2009 binnen de ambtelijke organisatie van de gemeente Vaals moet kunnen lukken. Voor wat betreft de professionele, gesubsidieerde instellingen wordt dit vanaf medio 2009 opgestart / ingestoken (begrotingen), zodat e.e.a. in 2010 gerealiseerd kan worden. Maatschappelijke banen => Nog niet opgestart, concrete start 2e halfjaar van Er is onvoldoende zicht op vraag en aanbod en wat nodig is voor begeleiding. Maatwerktraject => Na moeizame start opgepakt, wel in beperktere vorm dan eerst gepland. Aandachtspunt: De uitvoering van de nota uitstroombeleid verloopt stroef (samenwerking en afstemming vergt veel tijd), voortdurend aandacht en sturing nodig. Als gevolg van de financieel-economische crisis is het vrijwel onmogelijk de doelstellingen van de nota uitstroombeleid (bijvoorbeeld maatwerktraject: jaarlijks worden 30 personen extra duurzaam richting arbeid bemiddeld) te bereiken. 13

14 Armoedebeleid Het voorkomen van armoede door het ondersteunen van de kwetsbaarste groepen (minima en andere hulpbehoevenden) Voortgang: Najaar 2008 e.v.: Uitvoering geven aan armoedebeleid => Korte termijn: onder andere uitvoering participatiefonds, schoolkostenfonds en opstellen armoedemonitor. Lange termijn: opstellen en uitvoeren plan van aanpak (ter voorkoming) van de armoedeval, aangaan van samenwerkingsverbanden met Essent, WML, Woningstichting, Kredietbank, GGD, e.d. De nota armoedebeleid is op 23 juni 2008 door de raad vastgesteld en vanaf het 2e halfjaar van 2008 voortvarend ter hand genomen. De uitvoering van de diverse regelingen (schoolkostenfonds, participatieregeling) verloopt moeizaam. Het gebruik ('beroep doen op') bijvoorbeeld van het schoolkostenfonds blijft achter bij de verwachtingen. Derhalve wordt nagedacht hoe het gebruik bevorderd kan worden (proactieve benadering van de doelgroep) en vindt overleg plaats met de Stichting Leergeld en het Sophianum over een informatiecampagne om het gebruik te bevorderen. Verder was het moeilijk om voor wat betreft het noodfonds een een deugdelijke uitvoeringsregeling op te stellen. Dit is uiteindelijk toch eind april gelukt. Medio 2009 worden de 'acties lange termijn' uit de nota armoedebeleid opgepakt. Drielandenpunt Omvorming van het Drielandenpunt tot een prachtig park voor recreatie en landschap reikend over de drie landsgrenzen. Realiseren aantrekkelijke fysieke verbinding tussen Drielandenpunt en centrum Vaals Voortgang: Najaar 2008: afsluiten intentieovereenkomst met ontwikkelingspartners Habitura BV (een landelijk opererende ontwikkelaar in groen) en Fortis Vastgoed BV (Nederlands grootste belegger in groen) / 2010: Opstellen gebiedsontwikkelingsplan voor het buitengebied en definiëren en uitwerken deelprojecten Zoals aangegeven bij de prioriteit Buitengebied, is de gebiedsontwikkeling Drielandenpunt onderdeel van de gebiedsontwikkeling Buitengebied (vormt de kapstok ). Op 23 april heeft een excursie in het buitengebied en Drielandenpunt plaatsgevonden met betrokkenen zoals Habitura, ASR Vastgoed, de provincie, Staatsbosbeheer e.d. Aansluitend hieraan is op 23 april ook de intentieovereenkomst tussen gemeente, Habitura en ASR Vastgoed ondertekend. Daarna wordt de gebiedsontwikkeling Drielandenpunt als onderdeel van de gebiedsontwikkeling Buitengebied nader uitgewerkt. 14

15 Drielandenpunt Risico's Financieel risico: Dit project zal een eigen exploitatie-opzet krijgen. Via deze opzet zullen de te maken kosten afgedekt moeten worden door de opbrengsten (grondverkopen e.d.) uit het project. Hier schuilt vrijwel altijd een zeker financieel risico in. Risico in fasering / t.a.v. derden partijen: Realisatie van het project vindt plaats in samenwerking met diverse, externe partijen (onder andere Fortis Vastgoed BV en Habitura BV). Planning en uitvoering is derhalve ook afhankelijk van deze partijen. Zie ook Buitengebied. Uitgangspunt is dat dit een zogenaamd + project is, d.w.z. dat er meer directe opbrengsten (uit ontwikkelingen) worden gegenereerd, dan dat er kosten zijn. Vervolgens vindt dan weer verevening met zogenaamde - projecten plaats. 15

16 Economische structuur Het verbeteren van de lokale economische structuur en de werkgelegenheidsstructuur (afhankelijkheid en omvang) Voortgang: Najaar 2008: opstellen nota economische structuur --> uitwerking 4 speerpunten van de kadernota: - maak gebruik van de kansen die Aken biedt; - investeer in horeca, toerisme en recreatie, maar besteedt ook aandacht aan aanverwante sectoren; - creëer (nieuwe) werkgelegenheid - maak prestatie-afspraken met ketenpartners Najaar 2008: vaststellen nota Economische structuur door de raad 2009 e.v.j: Uitvoering geven aan actiepunten nota Economische structuur. De nota Economische Structuur met tal van projecten is op 15 december 2008 door de raad vastgesteld. In het voorjaar van 2009 zouden de projecten Vaals werkt, Ondernemerstafel, Bombardier en Busproject opgepakt worden. Het project Vaals werkt is breder opgepakt, ook elementen van projecten zoals Hospitality, Beroepsvoorlichting en Ondernemerstafel worden hierbij meegenomen. Een goed voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld de Horeca-experiencedag, die op 9 april plaatsvond. De gemeente Vaals, ondernemers en het UWV-werkbedrijf waren hierbij betroken => tweeledig doel: vorm geven aan / vullen jongerenloket en aan beroepsvoorlichting doen. Het busproject is enigszins vertraagd. Het is echter nog steeds de bedoeling, dat eind 2009 Nederlands-Duitse busteams actief zijn. Er is heel veel te doen geweest omtrent het project Bombardier. Oorspronkelijk zou Bombardier 100 personen een leerwerktraject bieden, waarvan na selectie 60 personen een jaarcontract zouden krijgen. Bombardier heeft het aantal van 60 aangepast tot 30. Er zijn de afgelopen tijd daadwerkelijk ongeveer 10 personen gestart (overgebleven na sollicitatieprocedures). Er kan onder andere gesteld worden, dat Pentasz onvoldoende zicht heeft op de (competenties e.d. van de) cliënten in het bestand (zie ook project Maatschappelijke Banen bij uitstroombeleid). Aandachtspunt: Alhoewel de uitvoering van de nota Economische Structuur grotendeels conform planning verloopt, is het wel zaak lering te trekken uit opgedane ervaringen bij projecten zoals bijvoorbeeld Bombardier => oppakken als je erop toegerust bent. 16

17 THEMA BESTUUR EN DIENSTVERLENING Samenwerking gemeenten Vaals Gulpen-Wittem Valkenburg a/d Geul De gemeenten streven naar een samenwerking waarbij: a. de kracht van de kleinschaligheid wordt behouden b. maar tegelijkertijd de potentie van schaalvergroting binnen wordt gehaald. Voortgang: Eind 2008 / begin 2009: besluitvorming in de drie gemeenteraden inzake wel of niet nauwere samenwerking Gulpen-Wittem, Valkenburg a/d Geul en Vaals middels voor te leggen basisdocument Voorjaar 2009: Inventarisatie van het samenwerkingsperspectief per te onderscheiden beleidsterreinen 2009 en 2010: Nadere uitwerking van de inhoud en de vorm van de samenwerking van de ambtelijke organisaties alsmede de concretisering van de diverse samenwerkingsprojecten. Om deze voorbereidende werkzaamheden uit te kunnen voeren zijn middelen nodig (bijvoorbeeld extern advies en ondersteuning). Alle drie de gemeenten nemen hiertoe (als onttrekking aan de algemene reserve) in de begroting op. Risico's Bestuurlijk risico: De voornaamste randvoorwaarde voor het slagen van een dergelijke nauwere samenwerking is van affectieve en emotionele aard. Het gaat om bestuurlijk commitment, politieke continuïteit, onderling vertrouwen, respect, openheid en duidelijkheid. Verborgen bestuurlijke agenda's of niet uitgesproken (afwijkende) meningen zijn echte boosdoeners in dit verband. Op 28 maart 2009 hebben de gemeenteraden van Gulpen-Wittem, Vaals en Valkenburg zich unaniem en zonder voorbehoud uitgesproken voor nadere samenwerking. Aan de colleges van de drie gemeenten is opdracht gegeven een startnotitie met uitgangspunten voor samenwerking voor te bereiden. Besluitvorming hierover is voorzien voor de raadsvergadering van 13 juli Voorstel: Bijgestelde planning voor wat betreft het traject om te komen tot nauwere samenwerking tussen Gulpen-Wittem, Vaals en Valkenburg vaststellen. 17

18 Veiligheidsplannen Het verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid in de woonkernen Voortgang: Geheel 2009: Participatie Veiligheidshuis Uitvoeren woonkernschouwen (gecombineerde dag- en avondschouw) Toepassen Politiekeurmerk Veilig Wonen Risico's Risico t.a.v. derden partijen: Uitvoering veiligheidsplannen vindt plaats met andere partijen => politiedistrict Kerkrade, andere gemeenten, Trajekt. Problemen bij deze derden (capaciteit, budget) kunnen dus gevolgen hebben voor het uitvoeren van de in Vaals afgesproken maatregelen. Het Veiligheidshuis is pakweg 1½ jaar geleden gestart. In het 1e jaar (2008) heeft het Veiligheidshuis v.w.b. de aanpak van overlastgevende jeugd en huiselijk geweld voldaan aan de subsidienormen, echter v.w.b. de aanpak van veelplegers niet als gevolg van het ontbreken van voldoende procesmanagementcapaciteit. Deze is inmiddels wel ingevuld. In december heeft een gecombineerde dagavondschouw in Cottessen plaatsgevonden. Alle knelpunten zijn inmiddels aangepakt. Voor wat betreft het Toepassen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen is de 1e fase in Vijlen en Lemiers afgerond. Dienstverleningsconcept De doelstelling is professionalisering, meer integrale en kwalitatief hoogwaardige dienstverlening aan de klant (burger). Producten zullen zoveel mogelijk vanuit één centraal punt (publieksbalie) geredeneerd vanuit de klantvraag aangeboden worden. Voortgang: 2009: uitvoering dienstverleningsconcept (o.a. doorontwikkeling WMO-loket, opstellen kwaliteitshandvest, e.d.) In 2009 wordt doorgegaan op de ingeslagen weg van 2008, inhoudend de uitvoering van de diverse actiepunten opgenomen in het dienstverleningsconcept. Er is een kwaliteitshandvest met servicenormen opgesteld. Verder is het afgelopen ½ jaar het aantal doorverwijzingen (van frontoffice naar backoffice) in kaart gebracht (o-meting) => Naar aanleiding van de 0-meting wordt de doelstelling 'minder doorverwijzen' uit het dienstverleningsconcept nader geconcretiseerd en voorzien van acties. 18

19 Deel 2. Overig beleid e Bestuursrapportage 2009 In het eerste deel van deze bestuursrapportage is vooral ingezoomd op de zogenaamde top-prioriteiten. Geconstateerd moet worden dat in een aantal gevallen de tijdplanning van de prioriteiten vanwege diverse redenen niet (geheel) gehaald wordt. De top-prioriteiten zijn vooral van incidentele, projectmatige, aard en beslaan slechts een zeer beperkt deel van de ambtelijke capaciteit. Het grootste deel wordt ingezet t.b.v. de uitvoering van de diverse reguliere, vaak wettelijke, taken. Daarnaast lopen er, parallel aan de uitvoering van de genoemde top-prioriteiten, ook nog diverse andere projectmatige zaken, de zogenaamde overige onderwerpen. overige onderwerpen Herijking gemeentelijke gebouwen Medio 2008 bij de bespreking van de kadernota 2009 en later de begroting 2009 is besloten bij de nota herijking gemeentelijke gebouwen in te steken op een bezuiniging van per jaar middels acties / aanpassingen bij de gymzaal Vaals en de Auw Sjoel. De aanpassing bij de Auw Sjoel (versobering van het beheer) is per 1/1/2009 geëffectueerd (bezuiniging van meer dan op jaarbasis). Voor wat betreft de gymzaal Vaals worden op dit moment samen met Heton Sport nog gegevens (betreffende verenigingen) uitgezocht en beoordeeld. Bespreking van de nota herijking gemeentelijke gebouwen is voorzien voor de raadsvergadering van 13 juli Centrum voor Jeugd en Gezin De planning van de begroting 2009, namelijk in het voorjaar van 2009 opstellen van een lokaal plan en besluitvorming van de raad hierover medio 2009 is achteraf te rangschikken als te optimistisch. Er is wel inmiddels een projectplan opgesteld, dat uitgaat van verschillende fases, zoals evaluatie Brede School, behoefte onderzoek bij ouders en kinderen, opstellen beleidsplan en implementeren CJG. Het bespreken / vaststellen van het beleidsplan door de raad is voorzien voor het voorjaar van 2010, waarna vervolgens de implementatie wordt opgepakt. Vaals voldoet hiermee aan de wettelijke verplichting in 2011 een Centrum voor Jeugd en Gezin te hebben. BOS-project De lopende activiteiten verlopen voorspoedig. In het laatste jaar van het BOS-project wordt gefocust op het continueren van de (succesvolle) activiteiten en de verankering van deze activiteiten i.s.m. de scholen. Plaatsen kunstwerken in Vijlen en Lemiers Werkzaamheden verlopen conform planning. Er is opdracht verstrekt voor het vervaardigen van de kunstwerken (zowel voor Vijlen alsook voor Lemiers). In juni zijn de kunstwerken gereed, zodat deze eind juni / juli geplaatst kunnen worden. Lokale Educatieve Agenda De concept LEA van de schoolbesturen van eind 2008 was niet duidelijk, niet concreet. Inmiddels is een en ander aangepast, concreter gemaakt. Gepoogd wordt voor het schooljaar een verdere concretiseringsslag te maken. Verkeersprioriteiten Voor het jaar 2009 staan vanuit het plan verkeersprioriteiten diverse projecten op de rol, namelijk: Epenerbaan inrichten als ETW type 1 => Wordt uitgevoerd gelijktijdig met het groot onderhoud wegen (3e kwartaal 2009); Onderzoek verkeerscirculatie Tentstraat / Bosstraat => Wordt opgepakt na afronding besluitvorming maatregelen Maastrichterlaan; Inzet DSI => Is / wordt ingezet op diverse plekken (Wolfskuilenweg, Eschberg). 19

20 Actualisatie bestemmingsplan buitengebied Voor wat betreft het bestemmingsplan buitengebied ziet de verdere planning er als volgt uit: beoordeling / doorlichting concept voorontwerp bestemmingsplan + bespreking met klankbordgroep (mei 2009); vaststellen voorontwerp door college en daarna ter inzagelegging (juni 2009); definitieve vaststelling van het voorontwerp bestemmingsplan door het college (augustus 2009); vaststelling bestemmingsplan buitengebied door de raad (december 2009). Omgevingsvergunning / WABO De uitvoering van het projectplan (uitgangspunt: invoering per 1/1/2010) vordert gestaag. Binnenkort wordt de keuze voor de te gebruiken software gemaakt. Milieubeleid De klimaatbeleidsvisie, een van de majeure onderdelen van de milieubeleidsvisie , wordt opgepakt middels SLOK (stimulering lokale klimaatinitiatieven), een regeling van de provincie. Hierbij bestaat wel de verplichting vóór 1 september 2009 de SLOK-aanvraag inclusief klimaatdoelstellingen in te dienen => dit betekent uiterlijk 13 juli in de raad. De huidige planning voorziet erin, dat eind mei klimaatdoelstellingen zijn opgesteld en in juli door de raad besproken en vastgesteld kunnen worden. Reconstructie Wolfskuilenweg Werkzaamheden zijn aanbesteed en gegund; uitvoering vindt plaats van april t/m juli Monumentenbeleid Onlangs is min of meer een doorstart van dit project gemaakt. Er wordt een inventarisatie van de 62 panden (aangewezen monumenten) v.w.b. de onderhoudsbehoefte gemaakt => eind april is deze inventarisatie gereed. Het betreft hier sec de onderhoudstoestand. De koppeling van financiën aan deze onderhoudsbehoefte wordt vervolgens inzichtelijk gemaakt door de Monumentenwacht. Daarnaast wordt ook gepoogd in juni hernieuwd met de eigenaren van de panden om de tafel te gaan zitten, zodat het in het slop geraakte proces weer vlotgetrokken kan worden. Groenstructuurplan Vaststelling van het Groenstructuurplan door de raad is ietwat vertraagd. De financiële vertaling van het plan neemt ietwat meer tijd in beslag dan voorzien. Bespreking en vaststelling van het Groenstructuurplan is voorzien voor de raad van juli. Euregionale In de begroting 2009 werd ervan uitgegaan, dat alle deelprojecten eind 2008 gerealiseerd zouden zijn. Dit is niet gelukt voor het deelproject opwaarderen Drielandenpunt => in januari is de opdracht verstrekt, uiterlijk 1 mei zijn de werkzaamheden gereed. De evaluatie van het deelproject shuttleverbinding inclusief een voorstel naar de toekomst wordt vóór de zomer middels een raadsinformatiebrief voorgelegd aan de raad. Daarentegen is het niet mogelijk het voorstel inzake de doorontwikkeling van het project Euregionale voor de zomer voor te leggen aan de raad. De moeizame afstemming met de Euregionale partners is hier grotendeels debet aan. Uitvoeringsprogramma Toerisme & Recreatie Er resteert in wezen nog een onderdeel van het uitvoeringsprogramma, namelijk de websites kleinschalige verblijfsaccommodaties => het ICT-centrum van de Hogeschool Zuyd is opdracht gegeven e.e.a. uit te voeren. Daarnaast wordt ook gewerkt aan een eindevaluatie van het uitvoeringsprogramma (ook gerelateerd aan de strategische visie) => bespreking hiervan in de raad is voorzien voor de raad van 13 juli