Transurethrale resectie van een blaastumor (TURT)

Transcriptie

1 1/6 Urologie Transurethrale resectie van een blaastumor (TURT) Inleiding In deze folder leest u informatie over het verwijderen van een tumor in de blaas. Onderzoek heeft aangetoond dat u een tumor in de blaas hebt. Uw behandelend arts heeft met u besproken dat deze verwijderd moet worden. De ingreep die hiervoor wordt verricht wordt TURT genoemd, transurethrale resectie van een tumor. Transurethraal betekent dat de operatie via de plasbuis (urethra) wordt uitgevoerd, dus via de natuurlijke weg. Resectie wil zeggen dat de tumor wordt weggesneden met behulp van een stalen lisje waardoor stroom wordt geleid. Het woord blaastumor wordt gebruikt voor alle 'ruimte-innemende processen' die uitgaan van de blaaswand. Om de juiste diagnose te stellen is steeds microscopisch onderzoek nodig van het weefsel nadat dit is weggenomen. Blaastumoren worden onderverdeeld in: Oppervlakkig groeiende tumoren uitgaande van het blaasslijmvlies, die niet ingroeien in de spierwand Invasief groeiende tumoren die zich wel tot in de spierwand uitbreiden. TURT is een geschikte behandeling voor beide soorten tumoren. In het eerste geval is TURT een afdoende behandeling, bij invasief groeiende tumoren is na de TURT nog verdere behandeling noodzakelijk (bijvoorbeeld operatie of een bestralingskuur). Een blaastumor moet altijd worden verwijderd omdat deze groter kan worden, bloedingen kan veroorzaken en invasief kan worden. Ofschoon er uitwendig geen zichtbare wond is, dient de ingreep als een echte operatie beschouwd te worden. U wordt onder algehele narcose of onder verdoving met behulp van een ruggenprik geopereerd. U kunt deze folder ook bekijken op de website: Voorbereiding voor opname Na het gesprek met de uroloog gaat u naar de afdeling anesthesie en de afdeling opname (beide op poli C2). Ook hebt u een gesprek met de apothekersassistent over uw medicijngebruik. Afdeling Anesthesie De anesthesioloog bespreekt met u onder welke vorm van verdoving de operatie zal plaatsvinden. Dit kan zijn met behulp van een ruggenprik of onder algehele anesthesie (narcose). U krijgt een vragenlijst van de secretaresse. In de vragenlijst kunt u bijzonderheden over uw gezondheid en medicatiegebruik aangeven. Juiste informatie is belangrijk, omdat bepaalde medicatie van invloed kan zijn op de medicatie die voor de verdoving wordt gebruikt. De secretaresse maakt voor u een afspraak bij de anesthesioloog. Meer informatie over anesthesie leest u de folder uw operatie en anesthesie.

2 2/6 Afdeling Opname Bij de afdeling opname krijgt u informatie over: de datum van operatie wanneer u moet stoppen met het innemen van bloedverdunnende middelen (indien van toepassing) wanneer u door de afdeling opname gebeld wordt over hoe laat u zich op de opnamedag moet melden vanaf welk tijdstip u niets meer mag eten, drinken of roken. Een slokje water om medicijnen in te nemen of tanden te poetsen mag. Bevestiging opnamedatum Een week voor opname wordt de ingreep telefonisch bevestigd. Dan hoort u ook op welke verpleegafdeling u wordt verwacht. U meldt zich op de afgesproken datum en tijd bij de gastenservice in de centrale hal; u wordt naar de verpleegafdeling begeleid. Voorbereiding thuis Wanneer u bloedverdunnende medicijnen gebruikt moet u hiermee in overleg met de behandelend arts tijdig voor de operatie stoppen. Voor de opname neemt u mee: poliklinische afsprakenkaart met het ponskaartje inschrijvingsbewijs van uw zorgverzekering medicijnen in het bijbehorende doosje / verpakking die u gebruikt (ook als u dit al door hebt gegeven aan bijv. de anesthesist). In plaats hiervan mag u ook uw actuele medicijnpaspoort meenemen naam en telefoonnummer van uw contactpersoon gemakkelijk zittende kleding Enkele tips: neem geen geld of kostbare bezittingen (sieraden, enz.) mee naar het ziekenhuis. Wij zijn niet aansprakelijk voor verlies of diefstal. neem iets te lezen mee op de afdeling zijn radio en televisie aangesloten waar u gebruik van kunt maken. In verband met de hygiëne geven wij u het advies vooraf thuis te douchen en eventuele make-up en sieraden te verwijderen. Patiëntveiligheid Ter verhoging van de patiëntveiligheid vragen onze medewerkers regelmatig naar uw naam en geboortedatum. Daarnaast wordt rondom de operatie meerdere malen een checklist afgewerkt, waarbij men nagaat of alle gegevens juist zijn en of alle handelingen zijn uitgevoerd. Ook bij de overdracht van de operatieafdeling naar de verpleegafdeling vindt deze controle plaats.

3 3/6 Operatiedag Op de afgesproken dag en tijdstip meldt u zich op afdeling D1. Als u zich bij de Gastenservice in de centrale hal meldt, wordt u naar de afdeling begeleid. Op de afdeling wordt u ontvangen door een verpleegkundige die u wegwijs maakt op de afdeling. De verpleegkundige houdt een kort opnamegesprek met u. De verpleegkundige vraagt u ook te plassen, de urine wordt voor de operatie nog gecontroleerd. Uw bloeddruk en lichaamstemperatuur worden gemeten en uw hartslag wordt geteld. Voor de operatie krijgt u een operatiejasje aan. Sieraden (kettingen, horloge, ringen, etc.) moeten allemaal af. Waardevolle spullen kunt u het beste thuis laten. Bril, contactlenzen, hoorapparaat of een gebitsprothese kunt u op- of inhouden. U krijgt voor de operatie al medicatie die door de anesthesioloog is voorgeschreven. Dit zijn tabletten voor de pijn, zodat die alvast kunnen inwerken en een tabletje waar u wat slaperig van wordt. De verpleegkundige brengt u met bed naar de operatieafdeling. U krijgt een infuus ingebracht en de anesthesioloog dient de verdoving toe. Indien nodig wordt het te opereren gebied op de operatieafdeling onthaard. De operatie Na de anesthesie wordt de blaas geïnspecteerd. Hiervoor ligt u op de rug met uw benen opgetrokken (in beensteunen). Er wordt een hol instrumentje in de plasbuis gebracht tot in de blaas om de blaas te bekijken en de tumor te verwijderen. Het instrumentarium om te opereren wordt via dit holle buisje in de blaas gebracht. De tumor wordt verwijderd met behulp van een stalen lisje waardoor een elektrische stroom loopt; de tumor wordt laag voor laag afgeschraapt tot in het gezonde weefsel. Er ontstaat dus een inwendige wond in de blaas. De blaas wordt voortdurend tot ontplooiing gebracht door een spoelvloeistof in de blaas te brengen. Tussendoor wordt de blaas steeds geleegd waarbij de losgemaakte deeltjes van de tumor mee naar buiten komen. Kleine bloedinkjes zijn meestal dicht te schroeien met het stalen lisje. Na verwijdering van de tumor wordt de blaas nogmaals goed gespoeld. Er wordt een katheter (een dun slangetje) achtergelaten in de blaas omdat de urine na de operatie meestal bloederig is. Na de operatie Na de operatie wordt u naar de uitslaapkamer gebracht, daar verblijft u een a twee uur, afhankelijk van hoe u zich voelt. Daarna haalt de verpleegkundige u weer op. U hebt dan een infuus en katheter in, deze blijven gewoonlijk 1 dag en 1 nacht in om te zorgen voor een goede urine-afvoer en om de kleur van de urine te controleren. Via het infuus krijgt u vocht toegediend en eventueel antibiotica ter voorkoming van infectie. Als het gaat om een oppervlakkige tumor kan de uroloog besluiten om de katheter en infuus eerder te verwijderen, waardoor u eerder met ontslag kunt en als dagopname opgenomen wordt. Na de operatie controleert de verpleegkundige hoe het met u gaat, of de pijn onder controle is, het gevoel in de benen terug komt. Zij zal uw bloeddruk en pols controleren. U krijgt medicatie om trombose te voorkomen. U mag weer drinken en eten als u daar zin in heeft. Na de operatie krijgt u de mogelijkheid om met uw contactpersoon te bellen.

4 4/6 Risico's en complicaties Tijdens de operatie kan er een gaatje in de blaas ontstaan (perforatie). Dit hangt samen met de grootte en de plaats van de blaastumor. De spoelvloeistof die tijdens de operatie wordt gebruikt kan dan buiten de blaas komen, waarna de operatie wordt beëindigd om verdere lekkage te voorkomen. Een klein gaatje in de blaaswand sluit vanzelf, bij een grotere perforatie is soms een buikoperatie nodig om het weggelekte vocht te verwijderen en het gat te sluiten. Deze complicatie is zeldzaam. Na de operatie kan een blaasbloeding optreden met mogelijk bloedverlies en stolselvorming tot gevolg. Meestal stopt zo'n bloeding spontaan na het toedienen van spoelvloeistof via de blaaskatheter. Soms is het nodig opnieuw de blaas te spoelen en de bloeding te stoppen. Een andere complicatie die na de operatie kan optreden is een urineweginfectie die gepaard gaat met koorts. Meestal kan deze goed worden behandeld met antibiotica. Nog weken na de operatie kan een ontsteking optreden, die zich bij mannen soms uit als een bijbalontsteking. Normaal gesproken is zo'n ontsteking afdoende te behandelen met antibiotica. Bij mannen is het mogelijk dat er langere tijd na de operatie een vernauwing van de plasbuis ontstaat. Soms is hiervoor een nieuwe operatieve ingreep noodzakelijk. Na de operatie kunnen blaaskrampen optreden en kunt u een schrijnend gevoel hebben in de plasbuis, hiervoor zijn medicijnen; meld dit aan de verpleegkundige De dag na de operatie. De uroloog komt s morgens bij u langs en beslist of infuus en katheter verwijderd kunnen worden en maakt verdere afspraken. De verpleegkundige verwijdert het infuus en de katheter. Om vorming van stolsels te voorkomen kan u het beste wat meer drinken. Als het plassen goed gaat kunt u in de loop van de morgen met ontslag. Volgens afspraak komt u op controle bij uw behandelend arts. Deze zal u inlichten over de resultaten van het microscopisch onderzoek van het verwijderde weefsel. Daarnaast wordt besproken of nader onderzoek en/of behandeling nog noodzakelijk is. In ieder geval zal steeds na enige maanden opnieuw in de blaas gekeken moeten worden om te inspecteren of er geen nieuwe blaastumoren ontstaan zijn. Ook hierna blijft u onder controle, omdat blaastumoren de neiging hebben terug te keren. Ziekte of verhindering Als u door ziekte of een andere reden verhinderd bent uw afspraak na te komen, neem dan zo snel mogelijk contact op met de polikliniek Urologie. Wij maken dan een nieuwe afspraak met u. Tot slot Deze brochure betreft een algemene voorlichting en is bedoeld als extra informatie naast het gesprek met uw behandelend arts. Bijzondere omstandigheden kunnen aanleiding geven tot wijzigingen. De uroloog bespreekt dit met u. Vragen Bij vragen over uw behandeling kunt u zich contact opnemen met de polikliniek Urologie. Wij zijn van maandag tot en met vrijdag van uur bereikbaar op telefoonnummer

5 5/6 Geheimhouding en recht op privacy Alle medewerkers van ons ziekenhuis, dus ook artsen en verpleegkundigen, hebben een geheimhoudingsplicht. Alleen als u schriftelijk toestemming geeft, mogen zij gegevens aan derden verstrekken. Degenen die bij uw behandeling betrokken zijn, mogen alleen onderling gegevens opvragen en uitwisselen als dat voor uw behandeling nodig is. Het recht op privacy houdt nog meer in. Alle (para)medische, verpleegkundige en verzorgende handelingen moeten worden uitgevoerd zonder dat anderen dat kunnen zien. Een vertrouwelijk gesprek met een zorgverlener dient in een aparte ruimte gevoerd te worden. Wij doen ons best om deze afspraken na te komen. Meer informatie staat in de folder De rechten en plichten van de patiënt, verkrijgbaar op de afdeling. Adresgegevens SKB Streekziekenhuis Koningin Beatrix Bezoekadres: Beatrixpark BN Winterswijk Postadres: Polikliniek Uroloogie Postbus GG Winterswijk T F info@skbwinterswijk.nl Website:

6 6/6 Bijlage Adviezen voor thuis Het is belangrijk dat u de volgende adviezen in acht neemt om de kans op complicaties te verminderen U mag gedurende 3 weken niet fietsen Gedurende 3 weken niet zwaar tillen en persen. Eventueel kan de ontlasting minder hard gemaakt worden met behulp van vezelrijke voeding en eventueel. medicijnen. Het is belangrijk, dat u veel drinkt; 1½ tot 2 liter per dag (geen alcohol) wacht 3 weken met het gebruik van alcohol. Het plassen kan een branderig gevoel geven; u zult meer aandrang hebben en vaker naar toilet moeten. De urine kan soms nog bloederig zijn, wat niet verontrustend is. Wanneer u duidelijk bloedstolsels plast, neem dan contact op met de uroloog. Bij pijn mag u paracetamol innemen (of de door de uroloog voorgeschreven pijnstillers) Herstarten van eventuele bloedverdunners: in overleg met de uroloog. Op de afsprakenkaart staat genoteerd wanneer u bij de arts terug moet komen voor controle. Neem contact op met de polikliniek Urologie indien: - de pijn toeneemt (ernstige brandende pijn bij het plassen) - u niet meer kunt plassen - er pus of bloed(stolsels) uit de plasbuis komt - u meer dan 38,5 ºC koorts hebt - u vragen of andere problemen hebt. Wij zijn bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van tot uur op telefoonnummer Als u in de eerste 24 uur na de behandeling ( s avonds of s nachts) problemen hebt, kunt u contact opnemen met de afdeling Spoedeisende Hulp, telefoon foldernummer: uro 466 versie augustus 2012