Memo. Aan De leden van de raad. Datum 27 oktober Van Het college/ wethouder drs. F.J.M. Speel /

Transcriptie

1 II gemeente Zoetermeer Welzijn Werk Zorg en Inkomen Postbus AA Zoetermeer Memo Aan De leden van de raad Datum 27 oktober 2009 Van Het college/ wethouder drs. F.J.M. Speel / Onderwerp Stand van zaken gevolgen veranderingen AWBZ B&W AKKOORD. Datum:'2,f/ioli), 1. Inleiding Dit memo geeft antwoord op twee vragen. Welke Zoetermeerse burgers krijgen geen begeleiding meer door de veranderingen in de AWBZ? En hoe kan de gemeente hen hierover goed informeren en hen ondersteunen? Aanleiding is de motie in het voorjaarsdebat van 18 juni Het college heeft daarin beloofd een plan van aanpak te maken voor burgers die geen begeleiding meer krijgen. Dat plan staat eveneens in deze memo. 2. Wat is er veranderd in de AWBZ? Sinds 2009 kunnen mensen geen 'ondersteunende begeleiding' of 'activerende begeleiding' meer krijgen. Er is nog maar één vorm, begeleiding genoemd. Deze AWBZ-begeleiding is bestemd voor mensen met matige en ernstige problemen met zelfstandig functioneren op vijf terreinen: sociale redzaamheid, bewegen en verplaatsen, probleemgedrag, psychisch functioneren en oriëntatiestoornissen. Het CIZ bepaalt of iemand recht heeft op begeleiding. In Zoetermeer hebben op 1 januari mensen een indicatie voor begeleiding. 3. Voor wie heeft dit gevolgen? Gevolgen voor burgers Het schrappen van ondersteunende en activerende begeleiding heeft gevolgen voor twee groepen burgers. 1. Mensen met psychosociale problemen die ondersteunende begeleiding kregen. Denk aan klanten van instellingen voor maatschappelijke opvang en vrouwenopvang en de niet-opvanginstellingen zoals thuiszorginstellingen, welzijnswerk voor ouderen, activeringscentra en GGZ-instellingen. Zij kunnen geen beroep meer doen op de AWBZ-begeleiding. In Zoetermeer gaat het om een grove schatting van circa 35 personen. De verantwoordelijkheid voor de deze groep personen is overgeheveld naar de centrumgemeenten. Voor Zoetermeer is dat de gemeente Den Haag. 2. Mensen die om andere redenen recht hadden op ondersteunende of activerende begeleiding. Denk aan licht verstandelijke beperkingen, lichte gedragsproblemen, beginnende ouderdomsklachten en zintuiglijke beperkingen Hun rechten vervallen per Dit wordt de Pakketmaatregel AWBZ genoemd. Een deel van hen krijgt geen AWBZ-begeleiding meer. In Zoetermeer gaat het tot nu toe om 101 mensen, aldus het CIZ. De verantwoordelijkheid voor deze groep personen is niet één op één overgeheveld naar de gemeente. De gemeente heeft voor deze groep in beperkte mate extra financiële middelen gekregen ( zie paragraaf 5). Opvallend * Het CIZ heeft een apart herindicatieproject. Hierin is onderzocht wat de gevolgen zijn bij herindicatie voor de groep die valt onder de Pakketmaatregel. Van de 153 klanten die voor de peiling zijn benaderd, reageert tweederde positief. Zij willen de begeleiding voortzetten. 29 procent reageert niet en 5 procent wil geen begeleiding meer. Conclusie: op basis van de

2 gegevens van het CIZ kan nog weinig worden gezegd over de gevolgen van de Pakketmaatregel voor Zoetermeerse klanten (zie bijlage 1). > Bijna een derde van het aantal opgeroepen klanten heeft de indicatie laten verlopen zonder naar het CIZ te reageren. Volgens het CIZ heeft dit te maken met het overlijden van een klant, de overstap naar verblijf in een instelling en zorgaanbieders die tegen een klant zeggen dat hij of zij niet meer in aanmerking komt voor begeleiding, ontevredenheid van de klant met de hulp en de wens van de klant om de hulp via mantelzorg te regelen, (zie bijlage 2). Gevolgen voor instellingen Instellingen worden geconfronteerd met sociaal kwetsbare klanten die behoefte hebben aan begeleiding. Deze instellingen weten soms niet hoe de begeleiding voortgezet kan worden. 4. Plan van aanpak: wat gaat de gemeente hieraan doen? Burgers actief wilzen op MEE De gemeente gaat alle klanten die buiten de boot dreigen te vallen actief benaderen. We willen ze wijzen op MEE die van VWS de opdracht heeft gekregen om ondersteuning te regelen voor mensen die begeleiding verliezen. Tot nu toe maken weinig mensen hier gebruik van. Slechts twee klanten uit Zoetermeer hebben tot nu toe MEE-Zuid Holland ingeschakeld. Lastig punt is dat we, op grond van de Wet op de privacy, geen gegevens mogen doorspelen aan MEE. We zullen contact opnemen met deze klanten en toestemming vragen om de gegevens door te sturen naar MEE. MEE zal vervolgens contact opnemen met de klanten en hen desgewenst thuis bezoeken. Burgers actief wilzen op de vele voorzieningen in Zoetermeer Zoetermeer is rijk aan voorzieningen. Voor allerlei problemen is er een specifieke instelling. Het blijkt echter lastig voor mensen om door de bomen het bos te zien. De gemeente gaat hierin duidelijkheid scheppen. Dat doen we allereerst door de sociale kaart te verbeteren. Deze staat op Verder maken we momenteel een inventarisatie van alle collectieve voorzieningen voor sociaal kwetsbaren, ouderen en gehandicapten. Burgers actief wijzen op Wmo huishoudelilke hulp Sommige mensen die hun AWBZ-begeleiding verliezen, komen in aanmerking voor Wmo huishoudelijke hulp niveau 3, kortweg HH3. Dit houdt in dat zij hulp krijgen bij de organisatie van een ontregeld huishouden als gevolg van psychische problemen, een verstandelijke beperking of een combinatie van problemen. Sinds januari 2009 zijn er 27 aanvragen gedaan voor HH3. Na een huisbezoek zijn er drie aanvragen toegekend, vier ingetrokken, zestien afgewezen en vier zijn nog in behandeling. Het grote aantal afwijzingen heeft te maken met instellingen die de wegvallende financiering proberen te regelen via de Wmo huishoudelijke hulp (zie bijlage 3). Voorzieningen opnieuw organiseren De gemeente is bezig om de toegang tot voorzieningen opnieuw te organiseren. Als het om sociaal kwetsbare cliënten gaat, is onze inzet erop gericht de aanvragende instelling zo goed mogelijk de weg te wijzen. Hiervoor overleggen we regelmatig met de centrumgemeente Den Haag. Samen met Den Haag brengt Zoetermeer in beeld welke doelgroep voor welke voorziening in aanmerking komt en hoe de indicatiestelling en de financiering is geregeld. Dit wordt afgestemd in het platform OGGZ. Hierin zitten alle Zoetermeerse organisaties die sociaal kwetsbaren begeleiden. Investeren in snelle verwijzingsliinen en wederzijdse contacten tussen instellingen en Wmo loketmedewerkers en klantmanagers De gemeente wil dat iedere aanvraag zorgvuldig wordt afgehandeld. Er is regelmatig contact tussen instellingen en de gemeente over het uitwisselen van informatie en werkwijzen. De ouderenadviseurs zitten inmiddels fysiek in het Wmo-loket. Met MEE worden afspraken gemaakt over nauwe samenwerking en informatie uitwisseling.

3 5. Krijgt Zoetermeer extra geld? Zoetermeer heeft vanaf 2008 structureel ,- ontvangen voor ondersteuning aan ontregelde gezinnen. Dit is toegevoegd aan het budget voor HH 3. Voor 2009 en 2010 ontvangt de gemeente voor dagopvang en persoonlijke verzorging respectievelijk ,- en ,-. Ook deze middelen zijn structureel Over deze budgetten zullen nadere afspraken worden gemaakt met Reakt die deze dagbesteding aanbiedt. Voor de mensen die onder de Pakketmaatregel AWBZ vallen, krijgen de gemeenten vanaf 2010 in totaal 127 miljoen in het gemeentefonds. Dit zijn geen nieuwe middelen. In 2007 en 2008 hebben gemeenten middelen overgehouden aan de Wmo en dit overschot mogen de gemeenten houden om de gevolgen van de AWBZ-maatregelen te kunnen opvangen. Ook dit budget willen wij inzetten voor de doelgroep. Meer weten? Neem contact op met Linda Hazenkamp en Peter Esseveld, hoofdafdeling Welzijn / Afdeling WZI. L.Hazenkamp@Zoetermeer.nl en P.Esseveld@Zoetermeer.nl

4 Bijlage 1 Procedure die de klant van het CIZ doorloopt Stapi Het CIZ neemt klanten met een indicatiebesluit ondersteunende of activerende begeleiding met een eind datum vanaf in een apart herindicatieproject op. Stap 2 Het CIZ stuurt deze klanten een brief met het verzoek om een nieuwe indicatie aan te vragen. De klant ontvangt een formulier Aanvraag Begeleiding en een informatieblad. Stap 3 Bij stap 3 zijn er drie mogelijkheden: 1. De klant stuurt het ingevulde formulier terug. Indicatiestellers van het project Herindicaties bekijken of deze mensen aanspraak kunnen maken op de nieuwe functie Begeleiding en geven een indicatiebesluit af. Dat gebeurt op basis van een dossieronderzoek en vervolgens een telefonisch of mondeling onderzoek. Het indicatiebesluit wordt opgestuurd naar de klant. 2. De klant reageert niet. In dat geval wordt een rappelbrief gestuurd. Reageert de klant nog niet dan wordt maximaal drie keer telefonisch contact gezocht met de klant. Levert dit geen resultaat op? Dan volgt een kennisgevingsbrief aan de klant. 3. De klant reageert wel maar de gegevens zijn onvolledig. Er wordt met de klant contact opgenomen om de gegevens te achterhalen. Dan gaat het verder als bij 1. Stap 4 Het project herindicaties van het CIZ publiceert wekelijks een postcode overzicht. Met behulp hiervan kunnen zorgaanbieders nagaan of hun klanten aangeschreven zijn. Zorgaanbieders zijn door het CIZ gevraagd hun klanten te stimuleren om een nieuwe aanvraag te doen. Stap 5 Het CIZ wijst klanten tijdens de herindicatie op de mogelijkheid om ondersteuning van MEE te krijgen. Ook vraagt het CIZ de klant om toestemming om de NAW-gegevens van de klant naar de gemeente te mogen sturen. Stap 6 De gemeente ontvangt van het CIZ de NAW-gegevens van de klanten die minder of geen begeleiding meer krijgen. Stap 7 De gemeente gaat na of deze klanten bij de Wmo bekend zijn en benadert de klanten actief met de vraag of hun NAW-gegevens naar MEE overgedragen mogen worden. Stap 8 MEE neemt contact op met deze klanten en maakt zo nodig een afspraak voor een huisbezoek. MEE onderzoekt samen met de klant welke hulp/activiteiten/opvang voor de klant het meest passend is en verwijst de klant naar dit aanbod. Stap 9 De klant wordt verwezen naar één van de collectieve gemeentelijke voorzieningen, zoals het maatschappelijk werk, de formuuerenbrigade en het ouderenwerk. De klant kan ook verwezen worden naar het Wmo loket waar hij een aanvraag kan doen voor een individuele Wmo-voorziening zoals huishoudelijke hulp categorie 3.

5 ^^;' i.*-k. - -I* J~< -*J«1-1. f_- _ ftv_ * 1**3^' Proces project Herindicaties CIZ r' v'crstuien, foimuüer.";^ Aanvraag Begeleiding van de cliënt binnen 17 dg V'--r5turen ' 'sppe'b'ilcf, Aanvtaac! Begeleiding van de cliënt binnen 17 dg Route bepalen op basis van^dossier ondef-zoek Administratief., afhandesen op ba&ts van dossieronderzoek Plann-sn onderzoek met'de client of, " contactpetsoon' ^. Uitvoeren,van een. tejefoniscb.of face to face onde'rz'oek Geen gehooi bij cliënt of Versturen verzoek contactpersoon] tot bellen maken \ van een afsptaak ' I,voor onderzoek. van de dient binnen X7 dg van de ciïënt of contactpersoon Bellen met de., client *óf contactpersoon (max'. 3 kcer)v ^ r-~ Vci sturen - ^ kijmisgevlngs-' bl tef ; H, Opsteiien ' indicatiebesluit r versturen, indicatiebesluit' naarde client en" AZR

6 Bijlage 2 Welke rapportages maakt het CIZ voor gemeenten? Het CIZ maakt in 2009 drie soorten rapporten over de aanspraak op de AWBZ-functie Begeleiding: Algemene kwartaalrapportages Het CIZ maakt ieder kwartaal - tot 1 januari voor elke gemeente een rapport 'Begeleiding AWBZ 2009'. De peildata hiervoor zijn: 1 april, 1 juli, 1 oktober en 1 januari. In de rapportages staat onder meer hoeveel personen per gemeente na herbeoordeling door het CIZ geen of minder uren begeleiding krijgen. Deze rapportages zijn openbaar. Alleen de algemene rapportage over het eerste kwartaal 2009 is tot nu toe beschikbaar. Het CIZ is er niet in geslaagd de rapportages tijdig aan te leveren. Cliëntrapportages In de cliëntrapportages staan gegevens van cliënten die dit jaar opnieuw geïndiceerd zijn en minder of geen aanspraak kunnen maken op AWBZ-begeleiding. In deze rapportages staan alleen gegevens van personen die hiervoor schriftelijk toestemming hebben gegeven aan het CIZ. De beschikbare cliëntrapportage voor Zoetermeer dateert van september Voortgangsrapportages Deze rapportage bevat per gemeente gegevens over hoeveel cliënten zijn aangeschreven en wat de respons was. De beschikbare voortgangsrapportage voor Zoetermeer dateert van september 2009.

7 Bijlage 3 Overzicht afgewezen HH3 aanvragen Drie thuisloze jongeren tussen de 18 en 27 jaar. Zij staan op de wachtlijst van een project begeleid wonen waarvoor de financiering van de begeleiding niet Is geregeld. Aanmelder is zorgaanbieder RG consult. Afgewezen omdat RG consult geen aanbieder is voor HH3 en deze jongeren niet zelfstandig wonen. Doorverwezen naar Regionaal Meld- en Coördinatiefunctie, voortijdig schoolverlaters (RMC) en naar maatschappelijke opvang in de centrumgemeente. Twee personen die dagbesteding vergoed willen krijgen. Aanmelder: zorgaanbieder Reakt. Afgewezen omdat Reakt geen aanbieder is van HH3 zorg. Deze personen kunnen wel van de gratis activiteiten van Reakt gebruik maken. De gemeente is in overleg met Reakt over subsidiering van dagbestedingsactiviteiten. Drie ouderen met eenzaamheidsproblematiek. Afgewezen en doorverwezen naar ouderenadviseurs die een aanbod in de collectieve voorzieningen regelen. Vier aanvragen wegens gezinsproblematiek/opvoedingsondersteuning. Afgewezen en doorverwezen naar de voorliggende voorzieningen: sociaal medische indicatie kinderopvang. Home Start, gebruikelijke zorg en bureau Jeugdzorg. Vier overige personen met uiteenlopende problematiek. Terugverwezen naar het CIZ of naar de maatschappelijke opvang.