Programmaboekje. Inspiratiemiddag Digitale leermiddelen

Transcriptie

1 Programmaboekje Inspiratiemiddag Digitale leermiddelen Woensdag 13 juli 2016

2 Programma Waarom een inspiratiemiddag over digitale leermiddelen? 14:30-15:00 Ontvangst, inloop 15:00-15:30 Inleiding door Yvonne Kops en uitleg programma 15:35-16:00 Ronde 1 Uitgevers (Noordhoff, Malmberg, Thieme Meulenhoff) 16:05-16:30 Ronde 2 Open digitale content (ischolengroep, VO-content, Wikiwijs) 16:35-17:00 Ronde 3 Platforms gepersonaliseerd leren (Schoolmaster, Learnbeat, OpenEdu) 17:00-18:00 Italiaans buffet met o.a. de mogelijkheid om in gesprek te gaan met aanbieders en collega s 18:00-18:25 Ronde 4 Distributeurs leermiddelen (Iddink, Van Dijk) 18:30-19:00 Wrap-up en gezamenlijke afsluiting door Leon Spaan Goed onderwijs vinden we binnen Ons Middelbaar Onderwijs - gaat uit van wat de leerling kan en wie hij of zij is en helpt hem of haar de talenten van hoofd, hart en handen maximaal te ontplooien. We verrijken, verbreden en verdiepen de lesstof om dit te bereiken en steeds vaker experimenteren we met het aanbieden van snellere routes of het volgen van vakken op een ander niveau. Goede leermiddelen stellen de docent in staat het ontwikkelingsproces van alle leerlingen optimaal te begeleiden. In het gesprek hierover komt regelmatig voorbij dat de docent meer zelf wil kunnen bepalen, door materiaal van verschillende bronnen te arrangeren of zelf te ontwikkelen, al dan niet ondersteund door een methode die de aansluiting op de kerndoelen en examen eisen waarborgt. Leerlingen kunnen gemakkelijker hun eigen route door de leerlijn volgen als er adaptief materiaal beschikbaar is. De keuze voor de leermiddelen wordt doorgaans binnen het team gemaakt. Om in de komende jaren onze ambities waar te maken om nog beter aan te sluiten bij de ontwikkeling van leerlingen, is een gemeenschappelijke visie binnen een team op het toekomstig gebruik van leermiddelen van belang. Deze inspiratiemiddag is bedoeld om daar een bijdrage aan te leveren, door met elkaar een beeld te vormen van hoe de leermiddelenmarkt zich gaat of kan gaan ontwikkelen. We kunnen ook wat terug geven aan de aanbieders: welke elementen willen wij toevoegen aan de toekomstvisie van de aan bieders? Wat zien wij als ontwikkelingen die helpen en die we willen steunen, waar zien we dat mogelijke belemmeringen worden opgeworpen? Ik dank onze gasten voor hun bereidheid hun visie op de toekomst met ons te delen en wens ons allen een middag toe met inspirerende vergezichten. Yvonne Kops Raad van bestuur Ons Middelbaar Onderwijs 2 3

3 Noordhoff Uitgevers: Gepersonaliseerd leren Vertrouwen op eigentijds onderwijs Noordhoff uitgevers staat aan de vooravond van de lancering van nieuwe generatie methoden voor het voortgezet onderwijs. Methoden die docenten en leerlingen de mogelijkheid gaat geven om op echt adaptieve wijze te gaan werken. Hierbij zal elke leerling op zijn/haar niveau individuele leerroutes aangeboden krijgen. In de presentatie zal in gegaan worden op de visie die Noordhoff heeft op gepersonaliseerd leren en hoe wij dat binnen onze methoden concreet zullen gaan maken. Tevens krijgt u inzicht hoe wij dergelijk concept in samenspraak met de markt hebben ontwikkeld. Als grootste educatieve methodeontwikkelaar binnen het voortgezet onderwijs hebben wij nadrukkelijk de visie dat scholen in de komende jaren in een blended vorm (boeken naast ICT) zullen gaan werken. Waarbij de school bepaald waar het accent op komt te liggen. Hoe we dat willen gaan doen en welke prijsmodellen hierbij gehanteerd zouden kunnen worden is een onderdeel van de presentatie. Noordhoff wil de docenten optimaal ondersteunen bij dit proces om te komen tot meer maatwerk voor de leerlingen. Door middel van diverse vormen van training kunnen wij de school hierbij begeleiden zodat het optimale uit de leerlingen gehaald kan gaan worden. Het onderwijs is in beweging: technologische, onderwijskundige en maatschappelijke ontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op. Dit leidt tot toenemende complexiteit en steeds grotere diversiteit. Dat biedt kansen, maar vraagt ook veel van scholen, docenten en leerlingen. Malmberg gelooft dat de docent een centrale rol speelt in het onderwijs en ziet het als haar taak docenten te ondersteunen het beste uit leerlingen te halen. Dit wil ze doen met leeroplossingen die passen bij het onderwijs van vandaag én morgen. Met leeroplossingen, die vernieuwing daadwerkelijk voor docenten laat werken, zodat docenten aandacht kunnen besteden aan wat ze echt belangrijk vinden: onderwijs afgestemd op de individuele behoeften van leerlingen. De nieuwe generatie leermiddelen van Malmberg kenmerkt zich door een goed afgestemde mix van folio en digitaal. Onze leeroplossingen bevatten échte adaptiviteit. Door toepassing van de Knewton leertechnologie krijgen leerlingen op maat leerstof aangeboden. Uitgekiende dashboards geven docenten continue inzicht en overzicht over waar een leerling en de klas staat. Zodat hij altijd weet waar en aan wie hij extra aandacht moet geven. Trainingen en service afgestemd op de behoefte van de sectie en de docent ondersteunen de implementatie van en het werken met deze leeroplossingen. En tot slot biedt ons nieuwe business model scholen optimale flexibiliteit om te vernieuwen in een tempo dat bij de school past. Malmberg: alles om je leerlingen te laten slagen! René van Soest r.vansoest@noordhoff.nl Maartje Kessels maartje.kessels@malmberg.nl 4 5

4 Samen leren vernieuwen De ischolengroep Why How Bij ThiemeMeulenhoff willen we talenten laten bloeien. Daarom vernieuwen we het leren, samen met scholen en docenten. Op een manier die iedere lerende past en die leren leuker maakt. What We verbinden innovatieve technologiemet slimme leerontwerpen en gedidactiseerde inhoud. Zo halen we samen meer uit ieder talent. Dit kenmerkt de nieuwe generatie leermiddelen van ThiemeMeulenhoff: Effectief en persoonlijk leren in een rijke interactieve leeromgeving. Dit betekent: directe feedback realtime inzicht in het leerproces mogelijkheid tot differentiëren De leerdoelen zijn inzichtelijk en extern gevalideerd. Het materiaal richt zich op eigentijdse, betekenisvolle leerervaringen voor de leerling. De leermiddelen kunnen op onderdelen verrijkt en/of gecombineerd worden, met eigen materiaal van docenten en materiaal van andere partijen. Elk jaar kan de mix van boek-digitaal drempelloos aangepast worden. Leermiddelen zijn (indien gewenst) toegankelijk via de meest gebruikte leer- en werkomgevingen binnen de school (o.a. elo s). De ischolengroep (isg) is een netwerk van meer dan zeventig scholen die werken of voornemens zijn te gaan werken met een 1:1-omgeving: een laptop of ipad per leerling. Het doel van de isg is het delen van kennis en ervaring op het gebied van 1:1-onderwijs om implementatie van ICT in de klas (kwalitatief) te bespoedigen zodat scholen bekende valkuilen weten te omzeilen. De activiteiten van de isg ontstaan vraaggestuurd en zijn gebaseerd op het principe van halen en brengen. Afgelopen drie jaar lag de focus van de bijeenkomsten voor het grootste deel op het ontwikkelen van digitale content en de onderlinge deling daarvan tussen scholen. Dit deden we middels het gratis platform itunes U en ibooks. Hiervoor organiseren we workshops en tweedaagse bootcamps waar docenten ondergedompeld worden in de nieuwe mogelijkheden met een apparaat in de klas. Daarnaast brengen we middels Good Practices scholen en docenten bijeen waar ze elkaar inspireren met succesverhalen en goede lesideeën. Ook organiseren we in samenwerking met commerciële partijen trainingen om een breed beeld te schetsen van de beste mogelijkheden op het gebied van onderwijs met ICT. In deze sessie bespreken we de ervaringen van de isg op het gebied van zelfstandige contentontwikkeling, en de kansen maar ook de obstakels die arrangeren en creëren van lesmateriaal met zich meebrengt. Renate Boers r.boers@thiememeulenhoff.nl Wouter Senden w.senden@ischolengroep.org 6 7

5 Arrangeren met open digitaal leermateriaal, een stap naar écht maatwerk! Open digitale content Er is waarschijnlijk in het gehele onderwijs geen docent te vinden die alle leerstof uit het leermateriaal dat hij of zij ter beschikking heeft, in zijn geheel zal gebruiken. Van oudsher vinden docenten het erg prettig om methodes, boeken of andere leermaterialen aan te vullen met eigen materiaal en aan te passen aan hun eigen wensen. Vroeger ging dat met pen, papier, schaar lijm en kopieer apparaat. Tegenwoordig kan dat onder andere met de arrangeertool van Wikiwijs, in combinatie met het open digitaal leermateriaal van de Stercollecties. Een applicatie die zo gemakkelijk onder de knie te krijgen is, dat er van docenten eigenlijk nauwelijks digitale kennis wordt gevraagd. Op dit moment hebben veel leerlingen van onze scholen de beschikking over computers, tablets, laptops of smartphones. Hoe fijn zou het zijn als we al het extra materiaal, dat we graag met onze leerlingen willen delen, op een simpele manier kunnen toevoegen aan bestaand materiaal, zodat de leerlingen dit dan op hun devices kunnen gebruiken. Tijdens deze presentatie kun je zelf ervaren dat het voor docenten mogelijk is om binnen zeer korte tijd, aan de slag te kunnen met het arrangeren van hun eigen leermateriaal. Zij kunnen de actuele en leerlinggerichte leerlijnen van Stercollecties op maat arrangeren en inzetten naar wens. Teksten, opdrachten en toetsen zijn naar eigen inzicht in te zetten, te combineren en aan te vullen, op een manier die past bij het leerniveau van de leerlingen. Stercollecties zijn altijd open beschikbaar en afspeelbaar onafhankelijk van platform of device. Wikiwijs is eind 2009 van start gegaan als initiatief van de toenmalige minister van onderwijs Plasterk. Waar bij de introductie van Wikiwijs de nadruk vooral lag op het zoeken van open digitaal leermateriaal is de laatste jaren het (re)arrangeren van digitale content steeds belangrijker geworden. Veel scholen gebruiken reguliere methodes maar een groeiend percentage daarvan heeft de behoefte om daarop te variëren met open digitale content. Daarnaast zijn er scholen die bezig zijn met eigen curriculumontwikkeling en daar passend (digitaal) lesmateriaal bij zoeken. Door de grote aandacht voor meer differentiatie en meer gepersonaliseerd leren is het gebruik van open digitaal materiaal nog verder toegenomen. Immers: een bepaald onderwerp dient dan verschillende malen op bijvoorbeeld verschillend niveau of leerstijl te zijn afgedekt. Dit heeft ook gevolgen voor het gewenste type materiaal: in dit kader wordt materiaal gezocht en gemaakt waarmee de leerling direct zelfstandig aan de slag kan, inclusief instructie en (interactieve) oefeningen met feedback. Wikiwijs heeft hierop ingespeeld door het verder uitbouwen van de (re) arrangeertool Wikiwijs Maken, met de mogelijkheid Wikiwijsarrangementen te kopiëren en aan te passen, voor docenten om samen te werken in teams, de mogelijkheid om interactieve oefeningen op te nemen en om het Wikiwijs arrangement in diverse vormen te downloaden (pdf, e-book) en een Wikiwijsarrangement te kunnen inlezen in elo s en LMS en waardoor leerlingen kunnen worden gevolgd en resultaten kunnen worden geanalyseerd. John van Dongen johnvandongen@vo-content.nl Linda le Grand L.Legrand@kennisnet.nl 8 9

6 Magister als springplank voor Gepersonaliseerd leren Learnbeat de meestgebruikte leeromgeving voor leren op maat Iedereen wenst zijn leerlingen de opleiding toe die optimaal past bij zijn of haar mogelijkheden, interesses en talenten. Veel scholen zoeken daarom naar een passende manier om steeds meer gepersonaliseerd onderwijs aan te bieden. Op sommige scholen krijgt het zelfs al concreet handen en voeten. Eén ding is zeker: het zal van veel docenten een grote omslag in denken en in werken vragen. In aanvulling op Magister bouwen wij op dit moment aan een volledig nieuwe module die docenten en leerlingen helpt om Gepersonaliseerd leren in de praktijk te realiseren. In de inventarisatie Op weg naar Gepersonaliseerd leren hebben zes OMO scholen het afgelopen jaar helder omschreven wat docenten en leerlingen de komende jaren denken nodig te hebben. Met deze input én alle vertrouwde data uit Magister wordt nu een innovatieve leeromgeving gebouwd. Docenten kunnen leermiddelen van verschillende aanbieders én van henzelf arrangeren tot individuele leerroutes. Monitoring dashboards geven overzicht en inzicht om leerlingen bij te sturen en te coachen. Leerlingen krijgen mogelijkheden om keuzes te maken en te reflecteren op hun vaardigheden. Hiermee creëren we met elkaar de omgeving waarin de leerling méér eigenaar wordt van zijn eigen leerproces! Learnbeat is de beste en meestgebruikte digitale leeromgeving in het voortgezet onderwijs! Al 150 scholen in het VO en MBO werken met de ruim 40 methodes voor 10 verschillende vakken die op Learnbeat beschikbaar zijn. Met Learnbeat is digitaal lesgeven en leren een verrijking: naast de bestaande methodes kunnen docenten eenvoudig eigen lesmateriaal toevoegen. Veel eigen materiaal? Desgevraagd digitaliseren wij alle materialen in Learnbeat. Docenten volgen de voortgang van hun leerlingen op de voet en leerlingen kunnen naast de standaardopgaven een gepersonaliseerde leerroute volgen. Door onze ruime ervaring bieden we scholen een maatwerkprogramma bij de implementatie van Learnbeat. Denk hierbij aan trainingen voor docenten in het werken met digitale modules, differentiatie in de klas, het zelf maken van lesmodules of workshops visie en strategie voor directies. Vandaag een Learnbeat account aanvragen, morgen beginnen. Klinkt niet alleen mooi, dat is het ook. Tijdens de presentatie komen alle mogelijkheden van de leeromgeving aan bod. Daarnaast delen we ervaringen van docenten die met Learnbeat werken en geven we praktische handvatten voor het vormgeven van een implementatietraject. Heleen van der Laan Eelco Huizing 10 11

7 Grijp de kans om uw onderwijs te blijven verbeteren Gepersonaliseerd leren vraagt om innovatieve distributie - op maat Stelt u zich eens voor: met een paar handelingen een les op maat samenstellen. Helemaal afgestemd op de leerbehoefte van uw leerlingen. Niet meer afhankelijk zijn van één methode, maar verschillende modules uit externe bronnen in een handomdraai kunnen combineren met eigen materiaal. Een van de medeoprichters van OpenEdu zal dit live voor u presenteren: hoe u binnen enkele minuten materiaal uit wikiwijs, bijvoorbeeld VO Content, klaarzet voor uw leerlingen. Daarna kunt u het materiaal volledig, letter voor letter, naar eigen inzicht bewerken. Toets vervolgens de opgedane kennis van leerlingen en volg deze individueel of als groep aan hand van verschillende rapportages. U kunt ten alle tijde de vele functionaliteiten die Moodle biedt toevoegen aan het lesmateriaal. Welke vernieuwende leermiddelen en prijsmodellen kunnen we de komende jaren verwachten? Wat bieden de drie grote uitgeverijen én de kleinere innovatieve spelers? Hoe kunnen we leermiddelen zo flexibel mogelijk inzetten en inrichten? En wat kunnen we daarbij leren van de muziekindustrie? Deze vragen staan centraal in de presentatie van Iddink. Er wordt bovendien stilgestaan bij de resultaten van het OMO-Iddinkgroep Doorbraakproject dat een zestal verschillende OMO scholen onlangs heeft doorlopen. Het principe is eenvoudig waarbij u zelf alle regie in handen heeft: u zoekt - importeert - personaliseert - leren - toetst - evalueert. OpenEdu is een complete dienstverlener rondom de grootste opensource ELO Moodle. Naast de Wikiwijs integratie bestaat het platform uit een compleet geïntegreerde portfolio, virtual classroom en koppelingen met DTDL (Uitgevers), Magister, SOM, Google Apps, Office 365, Drillster en Readspeaker. Patrick Zuidhof p.zuidhof@openedu.nl Pieter Dubois p.dubois@iddink.nl 12 13

8 Flexibel Leren - Leermiddelen inzetten zoals ú dat wilt. Samen met u staan we stil bij de nieuwe vragen die het onderwijs bezighouden. Wat betekenen deze voor de beschikbaarheid en inzet van leermiddelen? Blended learing, curriculumbewustzijn, arrangeren en innovatieve mogelijkheden uit binnen- en buitenland. Met Flexibel Leren tonen wij oplossingen die wij samen met scholen ontwikkeld en in gebruik genomen hebben. Met Flexibel Leren bieden we ruimte om in uw eigen tempo, op uw manier te werken aan gedifferentieerd onderwijs. Een manier die bij uw school, het vak en de docent past. Flexibel Leren biedt oplossingen voor onderwijs op maat, vanuit een organisatorisch perspectief. Het wegnemen van belemmeringen vergroot de flexibiliteit van het onderwijsaanbod richting leerlingen. Docenten krijgen de ruimte om inhoudelijk keuzes te maken en middelen om het lesaanbod te verrijken. Flexibel Leren: Geef professionals ruimte: laat docent kiezen voor inhoud. Ook met behoud van folio (blendend learning). Lessen beter afstemmen op individuele leerroutes. Putten uit méér bronnen, differentiëren naar niveau en tempo, Kiezen voor alternatieven, niet beperkt tot één methode. Peter ter Burg peter.terburg@vandijk.nl 14 15

9 Spoorlaan 171 Postbus 574, 5000 AN Tilburg telefoon