Lestip 'Lindbergh, het grote avontuur van een vliegende muis'

Transcriptie

1 Lestip 'Lindbergh, het grote avontuur van een vliegende muis' Over het boek Een muis blijft alleen achter in een gevaarlijke stad vol hongerige katten. Hij wil naar het land waar al zijn vrienden en familie wonen. Omdat hij daarvoor moet kunnen vliegen, begint hij aan de bouw van een vliegtuig. Dit verhaal wordt prachtig uitgebalanceerd in woord en beeld gebracht. Auteur(s) Torben Kuhlmann Uitgeverij De Vier Windstreken / 2014 Aantal pagina's 90 p. ISBN Genre Doelgroep 3de kleuterklas, 1ste leerjaar, 2de leerjaar Trefwoorden Auteur lestip Bert Wastijn Voor het lezen Optie 1: Raad het Plaatje - Memory Materiaal: - memory-kaartjes: elke foto afgedrukt in 2-voud, op papier of eventueel geplastificeerd (afbeeldingen: zie bijlage). Dit verhaal bestaat uit heel wat duidelijke personages en elementen. Eén manier om die elementen te introduceren is via een memory-spel. Opdracht: De kaarten worden met hun witte kant naar boven gelegd. De kinderen mogen elk om beurt twee afbeeldingen omdraaien. Hebben ze een duo, dan mogen ze die ergens ophangen (of langs de kant leggen). Ze mogen, indien dat lukt, ook beschrijven wat ze op de foto zien.

2 Als alle kaarten omgedraaid zijn, mogen de kinderen een verhaal proberen te creëren aan de hand van de afbeeldingen. Optie 2: Kringgesprek over reizen, verhuizen en vliegen Richtvragen: Welke kinderen zijn ooit al eens ergens op reis geweest? Waar zijn de kinderen naartoe gegaan? Welke kinderen zijn ooit al eens verhuisd? (Zijn dus ergens anders gaan wonen?) Vanwaar naar waar zijn ze dan gegaan? Waar zouden de kinderen graag naartoe willen gaan? Zouden ze daar willen wonen, of gewoon op vakantie gaan? Hoe willen ze daar dan naartoe gaan? Hebben de kinderen al gevlogen? Hoe hebben ze dat al gedaan/zouden ze dat graag (nog eens) willen doen? Tip - actualiteit: er is heel wat nieuws te verzamelen over migratie, vluchtelingen en manieren waarop mensen zich van punt A naar punt B verplaatsen. Vermits dit verhaal gaat over vluchten naar Amerika, is het niet oninteressant om daar ook even bij stil te staan. Opgelet: bekijk welke doelgroep kinderen je voor je hebt. Dit thema kan gevoelig liggen. Bij foto s of artikels is het niet onbelangrijk daar ook voldoende aandacht te hebben voor minder gevoelige afbeeldingen. Tip - geschiedenis: de Red Star Line (en gelijkaardige initiatieven) zijn manieren geweest voor Belgen om naar Amerika te vluchten. De verschillende boten in het boek liggen ook dicht bij de waarheid en onze geschiedenis. Kennen de kinderen de geschiedenis van de Red Star Line? (Film Titanic bijvoorbeeld ook.) Tip - kunst: Panamarenko heeft mooie vliegmachines ontwikkeld. Een boek of enkele foto s om vliegmachines te laten zien, kan inspirerend zijn. Tijdens het lezen Opvallend Op de tekening met al de foto s van uilen, is één kat geslopen. Heb je die ook gezien? Heb je het merk van de typmachine gezien (na de tekening met de stoommoter)? Flieger. Tips Op heel wat afbeeldingen staat een uil of een kat. De muis moet hier heel waakzaam voor zijn. Er kan met de kinderen worden afgesproken dat ze pas op fluisteren als ze op de prent een uil of een kat zien staan. In de overtocht naar Amerika, steekt de muis een bepaald land over. Herkennen de kinderen welk land (en welke stad) duidelijk te zien is? (Londen) Zien de kinderen de vrouw die iedereen toewuift op de prent met New York (de muis komt aanvliegen)? Weten ze ook hoe ze heet? Na het lezen

3 Optie 1: Kringgesprek over het boek Richtvragen over het verhaal Waarom wil de muis een vliegmachine bouwen? Hoe makkelijk was het voor de muis om een vliegmachine te bouwen? Hoe weet je dat? Hoe komt dat? Hoe ging de muis daar mee om? Hebben de kinderen zelf al eens een opdracht gehad dat ze moeilijk vonden? Hebben ze het op dezelfde manier aangepakt als de muis? Hoe dan? Hoe zou het komen dat de muizen naar Amerika zijn gevlucht? (Prenten) Als de kinderen ook allemaal muizen zouden zijn, zouden ze zich hierdoor ook laten wegjagen? Zijn er andere manieren om met die problemen om te gaan? Welke zien zij? Link met actualiteit kan hierbij gevoegd worden: vele vluchtelingen in België en Europa. Hoe zouden de kinderen die problemen aanpakken? Naast de muis, was er ook nog een rol weggelegd voor de kat, de uil en de mens. Hoe zien de kinderen het aandeel van de personages in het boek? Vinden ze hen goed, slecht, neutraal (weinig invloed op het verhaal). Maken ze hen bang, blij? Waarom? De uitvinding van muis was geïnspireerd door een muis die wel kon vliegen. Welk dier was dat? Kennen de kinderen nog dieren die kunnen vliegen? Welke uitvindingen zouden volgens de kinderen nog op dieren zijn gebaseerd? (Bv. Fiets op Paard of een Gloeilamp op vuurvliegjes) Richtvragen over de illustraties Net als andere boeken uit de KJV-selectie van Groep 2, lijken de prenten niet op de prenten van andere boeken. Het is voor sommige generaties een stijl die doet denken aan vroeger. Voor jonge kinderen wordt deze link misschien niet gelegd. Het is niet onbelangrijk dat mee te nemen in de bespreking van de prenten. Misschien is het een idee een oud fotoalbum op te snorren en bij te hebben voor tijdens/na de bespreking. Wat vinden de kinderen van de kleuren in het boek? Waarom vinden ze dat? Waarom zou de illustrator voor die kleuren gekozen hebben (oud en vergeeld, fotoalbums)? Wanneer zou het verhaal zich afspelen? Hoe zien ze dat? Wat zien de kinderen allemaal op de tekeningen? De muis aan het werk: hoe zien ze dat de muis werkt? Foto s: hoe zien ze de verwijzing naar foto s (de randjes: kennen ze dit? Toon eventueel een oude foto of een afdruk van zo n oude foto.) Kranten-artikels. Hebben de kinderen kunnen lezen wat op die artikels en foto s staat? Vraag hen er eentje uit te lichten (in grote of kleine groep). Laat hen vertellen wat erop staat en hoe dit in het verhaal kan passen.

4 Tip: misschien kunnen de kinderen een gelijkaardige collage maken van kranten-artikels en foto s. Als je papier in koffie legt en dan laat drogen, krijgen ze ook zo n vergeelde kleur. Vraag de kinderen om een ander boek uit de KJV-selectie te kiezen. Het maakt niet uit welk boek. Laat hen verwoorden waarom de tekeningen op elkaar lijken en waarom de tekeningen niet op elkaar lijken. Zou de andere tekenstijl ook bij dit verhaal passen en omgekeerd? Welke dingen vinden ze leuker bij dit boek? Welke dingen vinden ze leuker bij de prenten van het andere boek? Waarom? Optie 2: Creëer je eigen vlieg-uitvinding De muis heeft meermaals moeten proberen om een goede vlieg-uitvinding te doen. Maar met veel geduld en opnieuw proberen, is hij erin geslaagd om een machine uit te vinden om van Europa (waar wij wonen) naar Amerika te vliegen. We proberen nu ook zelf eens een machine uit te vinden. Materiaal - waardevol kosteloos materiaal (keukenrolletjes, toiletrolletjes, botervlootjes, kranten ) - Papier (kleur, net, klad) - Lijm - Wasco s, stiften, kleurpotloden - Eventueel touw, saté-stokjes Opdracht De kinderen krijgen de ruimte om zelf een uitvinding te doen. Dat kan zowel in 2D (een schets, een bouwpatroon zoals op de binnenkaft) als 3D (door zelf een vliegmachine te bouwen). Daarbij mogen en kunnen ze gebruik maken van het ter beschikking gelegde materiaal. Vraag de kinderen ook over het volgende na te denken: Een naam voor hun uitvinding Waar ze naartoe willen vliegen Waarom ze daar naartoe willen vliegen Laat de kinderen na het knutselen of uitwerken van hun bouwplan, in een kring hun uitvinding toelichten. Tip: je kunt er voor kiezen om de kinderen een bestaand voorwerp (zoals een vliegtuig of luchtballon) te laten heruitvinden, of je kunt hen proberen te stimuleren iets totaal nieuw uit te vinden. Afhankelijk van de fantasie, kan een bestaand vliegtuig ook heel wat onbekende snufjes bevatten (zoals een onzichtbaarheids-ruitenwisservloeistof-kraantje). Tip: hou eventuele inspiratiebronnen achter de hand. Zo is er Panamarenko, de strip van Jommeke De straalvogel of schetsen van Leonardo Da Vinci. Optie 3: Een Vliegrace: de aanhouder wint Materiaal

5 - A4 papier (klad, net of kleur) - Baken duidelijk zichtbaar een uitdagende afstand af. Minimaal 10 meter. - Boeken of instructies om papieren vliegtuigjes te plooien. - Filmpje met instructies om papieren vliegtuigjes te plooien. (zoekterm vliegtuig bouwen via YouTube) Opdracht Daag de kinderen uit om een blad papier over een afgebakende afstand heen te laten vliegen. Ze mogen zelf kiezen en uitzoeken hoe ze dat doen. (Belangrijk is dat weinig tot geen kinderen er direct in slagen). De eerste 5 minuten mogen de kinderen niets anders gebruiken dan het blad papier. De kinderen mogen direct en eindeloos proberen. De volgende 5 minuten worden de boeken of instructies ter beschikking gesteld. De kinderen mogen blijven proberen. De laatste 5 minuten, is er ook het filmpje met instructies te bekijken. De kinderen mogen blijven proberen. De kinderen die er geraakt zijn, staan aan de overkant en mogen de andere kinderen niet helpen. Zij kunnen eventueel verder vliegtuigjes vouwen of versieren aan de overkant. Nadat (bijna) iedereen is overgeraakt, is een kringgesprek om te ventileren aangewezen. Vraag hoe de kinderen de oefening hebben ervaren. Bevraag of het moeilijk was. Waarom het (niet) moeilijk was. Vraag of ze gedacht hebben om te stoppen. Waarom zijn ze wel/niet gestopt met proberen? Maak duidelijk de link met de muis: deze kende aan het begin niets, wist niets over vliegen en werkte maanden aan de verschillende versies. Tip: Als blijkt dat de kinderen te snel over raken, mag de afstand zeker nog vergroot worden. Iedereen kan dan opnieuw proberen. Tip: de overkant inkleden met een Amerikaanse vlag, een afbeelding van het vrijheidsbeeld (of met een prent uit het boek), maakt de inkleding interessanter! Andere leestips De straalvogel - Jommeke - Sven Nys (Ballon Media)