Bespaar tijd met Brein essentials Door: Janneke Stielstra

Transcriptie

1

2 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 2

3 Heb je de nieuwste versie van dit boek? Ik breng regelmatig updates en uitbreidingen in dit boek aan omdat het onderzoek naar ons brein volop in ontwikkeling is. Je kunt hier de nieuwste versie van dit e-book downloaden. Belangrijk Je mag dit e-book gratis weggeven aan wie je maar wil. Voorwaarde is dat er een link wordt geplaatst naar: Dit e-book mag uitsluitend in deze vorm worden verspreid, het is niet toegestaan de inhoud en/ of opmaak te wijzigen, of informatie uit dit e-book op een andere wijze te gebruiken. Over de Academie voor Leren en Ontwikkelen De Academie voor Leren en Ontwikkelen is een platform opgezet voor gelijkgestemde mensen die willen leren en ontwikkelen, het maximale uit hun brein willen halen, slimmer en productiever werken en gelukkiger willen worden. Op de Academie voor Leren en Ontwikkelen vind je enorm veel waardevolle tips, trucs en technieken op al deze fronten. In het logo van de Academie voor Leren en Ontwikkelen symboliseren de sterren het willen uitblinken en de O van Ontwikkelen staat voor het doelgericht bezig zijn. Op de website van de Academie voor Leren en Ontwikkelen hebben we een kennisbank gebouwd die voortdurend wordt vernieuwd en uitgebreid. Op dit moment vind je informatie over de volgende onderwerpen: - Leren leren - Life management - Brein leren - Time management 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 3

4 Woord vooraf Mijn naam is Janneke Stielstra, al sinds de middelbare school houd ik mij bezig met de vraag hoe je makkelijker en sneller kan leren. Ik worstelde met talen. Ik wilde graag het maximale eruit halen en ging op zoek naar technieken die mij konden helpen bij het leren. Uiteindelijk toen ik via het HBO op de voor mij onmogelijk geachte universiteit terecht kwam, was er een workshop mindmapping. In eerste instantie vond ik het maar raar. Maar hoe meer ik mij er in ging verdiepen en het ging toepassen hoe meer resultaat ik zag. Dit smaakte naar meer. Ik koos binnen personeelwetenschappen de afstudeer variant Human Resource en Development. Oftewel hoe kunnen mensen in organisaties zich zo goed mogelijk ontwikkelen. Tijdens mijn afstudeeronderzoek verdiepte ik mij in de verschillende stijlen die mensen hebben om te leren. De honger naar meer informatie over leren en ontwikkelen is niet meer weg gegaan. De afgelopen jaren heb ik mij verdiept in de werking van ons brein en hoe je deze kennis kan toepassen bij leren en ontwikkelen. Ik vraag mensen wel eens hoeveel uur heb je op de middelbare school Frans of wiskunde gehad. Na even nadenken komen mensen met een antwoord. Als ik de vraag stel wat heb je geleerd over je brein en hoe kun je hier het beste mee om gaan? Dan blijft het stil Ons brein bepaalt wat we voelen, denken en doen. Toch wordt er op scholen en organisaties nog zeer weinig aandacht aan besteed. Het is mijn missie om iedereen Brein essentials bij te brengen. Ik vind het fantastisch om mijn kennis (en bovenal ervaring) te delen met mensen die open staan voor nieuwe ontwikkelingen en ideeën en daar vervolgens ook resultaten mee behalen. Ik wens dan ook veel leesplezier met deze Brein essentials. Aangezien de wereld niet stilstaat, zijn alle ervaringen en suggesties met betrekking tot Brein essentials van harte welkom. Veel plezier! 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 4

5 Inhoudsopgave Woord vooraf... 4 Wat is Brein essentials... 7 Wat levert het je op?... 7 Voor wie is dit e-book geschikt?... 7 Hoe dit e-book te gebruiken... 7 Wat wil je uit dit e-book halen?... 8 Welke vragen wil je beantwoorden met dit e-book?... 8 Belangrijke bevindingen over jouw brein... 9 Breinquiz... 9 De hersenen, een kort overzicht Kunnen hersenen zich blijven ontwikkelen? Spiegelneuronen Mindmapping Wat is een mindmap? Voor wie is mindmapping? Voordelen van mindmapping Toepassingen Mindmapregels Oefening: maak zelf een mindmap Software Snellezen Waarom lezen we zo langzaam? Mythes omtrent snellezen Snelleeskampioenen Hoe snel lees jij? Hoe wordt jij een snelleeskampioen? Software Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 5

6 Gouden driehoek Time management Succesvolle mensen Belangrijkste vaardigheid time management Top 10 tijdverspillers Getting Things Done Wat is Getting Things Done De vijf stappen om werkstroom in goede banen te leiden Heel veel lijstjes Wekelijks onderhoud Geheim recept van mijn eigen sausje Hoe begin je nu met GTD? Hoe onthouden we informatie? Antwoorden op de breinquiz Tot slot Op de hoogte blijven Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 6

7 Wat is Brein essentials Met Brein essentials ga je tijd besparen. Brein essentials leert je hoe je het maximale uit je brein kunt halen. De afgelopen jaren zijn er spectaculaire ontdekkingen gedaan op het gebied van de werking van het brein. In dit e-book krijg je een kijkje in je brein. Daarnaast leer je breinvriendelijke technieken als mindmapping en snellezen. Met een mindmap gebruik je de spontane manier waarop je hersenschors het liefst leert: door associatie en verbeelding. Je leert hoe je dit kunt gebruiken in je werk, bij vergaderingen, bij het maken van aantekeningen en bij leren. Maar er is meer: je leert hoe je de informatieoverload kunt beheersen. Er voor te zorgen dat je brein niet overvol raakt. Beter voor je brein en dus beter voor jou. Ik laat je kennis maken met time management technieken van onder andere David Allen (Getting Things Done). Brein essentials samengevat: Belangrijke bevindingen over jouw brein Mindmapping Snellezen Timemanagement technieken Wat levert het je op? Inzicht in de laatste neurologische ontwikkelingen van ons brein Verhoogde productiviteit Sneller leren Makkelijker leren Beter onthouden Tijd besparen Voor wie is dit e-book geschikt? Dit boek is geschikt voor iedereen met een brein. Iedereen die meer uit zijn brein wil halen en slimmer en effectiever wil werken. Hoe dit e-book te gebruiken Dit e-book werkt alleen als je het gaat toepassen. Je kan nog zo veel lezen maar het gaat pas werken als je het gaat toepassen. Doe alle opdrachten. Maak een mindmap van dit boek en herhaal, herhaal, herhaal en herhaal Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 7

8 Wat wil je uit dit e-book halen? Een doelstelling geeft focus. Als je beter weet wat je doel is haal je meer uit deze Brein essentials. Schrijf hieronder op wat je uit dit e-book wilt halen. Maak het zo specifiek mogelijk. Welke vragen wil je beantwoorden met dit e-book? Als je jezelf vragen stelt dan wordt je zogenaamde Reticulair Activeringssysteem (RAS) geactiveerd. Je brein gaat zich focussen op het beantwoorden van deze vragen. Schrijf hier jouw vragen waar je graag antwoord op wilt Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 8

9 Belangrijke bevindingen over jouw brein De afgelopen jaren zijn er spectaculaire ontdekkingen gedaan op het gebied van de werking van het brein. De hersenwetenschap bevindt zich in een stroomversnelling. Allereerst krijg je een aantal quiz vragen en een kort overzicht van de hersenen. Daarna wordt er antwoord gegeven op de vraag of hersenen zich kunnen blijven ontwikkelen. Vervolgens gaan we in op de ontdekking van spiegelneuronen. De neuroloog Vilyanur Ramachandran van de University of California noemde de ontdekking van spiegelneuronen even belangrijk als de ontdekking van het DNA. Breinquiz Allereerst gaan we eens kijken wat je al weet over jouw brein. De antwoorden vind je achterin dit e- book. Stelling 1 A B Je brein heeft 10-20% van alle zuurstof in ons lichaam nodig Je brein heeft % van alle zuurstof in ons lichaam nodig Stelling 2 A B Je brein heeft ongeveer 25% van alle energie van ons lichaam nodig Je brein heeft ongeveer 40 % van alle energie van ons lichaam nodig Stelling 3 A B Je brein is 15% van je lichaamsgewicht Je brein is 5% van je lichaamsgewicht Stelling 4 A B Je brein heeft 100 miljoen hersencellen Je brein heeft 100 miljard hersencellen 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 9

10 Stelling 5 A B Rond je 25ste gaan je hersenen achteruit Rond je 35ste gaan je hersenen achteruit De hersenen, een kort overzicht Je brein is samengesteld uit ongeveer (honderd miljard) hersencellen (neuronen) en omvat bovendien zo n biljoen gliacellen. Deze laatste worden gebruikt om verbindingen tussen neuronen tot stand te brengen. Elke keer als je je hersenen gebruikt, communiceren de neuronen met elkaar. Als je iets nieuws leert maken de neuronen een nieuwe verbinding met een andere neuron. Zo kunnen er tussen elke cel ongeveer tot zelfs verbindingen worden aangelegd. Het lijkt op het geleidelijk vrij maken van een pad in een bos. Eerst gaat het lastig omdat je je door het struikgewas en boomtakken heen moet worstelen. Daarna gaat het steeds makkelijker en kan je het pad steeds beter belopen. Ditzelfde gebeurt ook in je brein. Hoe vaker je een gedachte of een feit hoort of iets doet of leert hoe sterker en efficiënter de verbindingen tussen je hersencellen worden. Hoe meer sporen en paden je kunt aanleggen en gebruiken hoe sneller en efficiënter je denken wordt. Een hersencel kan je vergelijken met een boom. De takken van een hersencel worden de dendrieten genoemd. Deze ontvangen signalen. Er is een stam die signalen doorgeeft ook wel axon genoemd Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 10

11 Appartementencomplex Het brein kan je vergelijken met een appartementencomplex. De hersenen zijn het resultaat van een lang proces van evolutie. De onderste laag van het appartementencomplex is het oudste deel van de hersenen en wordt ook wel het reptielenbrein genoemd. Het reptielenbrein is verantwoordelijk voor het automatisch regelen van onze ademhaling, bloedsomloop, hartslag, temperatuurregeling. Daarnaast zitten hier ook onze overlevingsinstincten (voeding), en onze voortplantingsdrang (seksueel gedrag). Met andere woorden onze meest primitieve levensfuncties die noodzakelijk zijn voor ons eigen voortbestaan en het voortbestaan van de menselijke soort. Het is het stukje brein dat het snelst reageert. Het reptielenbrein kwam 500 miljoen jaren geleden tot stand. De reptielen konden zich honderden miljoenen jaren lang gemakkelijk staande houden. In de loop van miljoenen jaren hebben zoogdieren, onder de invloed van de externe omgeving, een nieuw soort hersenen ontwikkeld, bovenop het reptielenbrein; het zoogdierenbrein. Het zoogdierenbrein ofwel limbische systeem speelt een grote rol bij emotionele reacties die met overleven te maken hebben. Het limbische brein ontvangt impulsen vanuit het reptielenbrein en werkt deze informatie uit. Deze evolutionaire ontwikkeling gaf het zoogdier meer keuzes dan het reptiel en verhoogde daarom de overlevingskansen van zoogdieren. Emoties lijken wel bewuste gevoelens, maar het zijn lichamelijke reacties die ons van gevaar weg moeten leiden, liefst richting beloning. Emoties worden voortdurend in ons opgewekt, al zijn we ons daarvan meestal niet bewust. Het menselijk brein is pas jaar oud en vergeleken met het reptielenbrein en het zoogdierenbrein komt het nog maar net kijken. Dit brein is groot en machtig, maar tegelijkertijd zwak. Het levert grote denkkracht, waardoor wij ongeëvenaarde intellectuele prestaties kunnen leveren. Het is zwak, omdat dit brein het vaak moet afleggen tegen de instincten van het reptielenbrein en de emoties van het zoogdierenbrein. Ontwerp hersenen niet altijd handig Weer even terug naar het appartementencomplex. Als je de hersenen met een appartementencomplex zou vergelijken is het ontwerp van de hersenen niet altijd even handig gedaan. Zoals aangegeven is ons brein een lang proces in de evolutie. Bovenop het reptielenbrein is men verder gaan bouwen met het zoogdierenbrein en het menselijk brein. Er werden dus nieuwe onderdelen toegevoegd maar de bestaande delen bleven in tact. Het was beter geweest om 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 11

12 bepaalde oude delen te vervangen, of flink te renoveren maar dat is niet gebeurd. Gevolg is dat we allemaal van onszelf denken dat we slimme en nadenkende mensen zijn, die geen domme beslissingen nemen, omdat we altijd goed nadenken. Dit is niet het geval, onder bepaalde omstandigheden leidt deze opbouw van de hersenen tot irrationeel gedrag. Ons reptielenbrein, maar vooral ons emotioneel brein heeft sterk de neiging om ons denkend brein te overheersen. We reageren vanuit primitieve functies als angst en agressie. De leeuw in ons komt naar boven. Dit gedrag is alleen handig waar bijvoorbeeld overleving aan de orde is dan neemt het reptielenbrein het helemaal over. Stel je voor dat je aangevallen wordt door een wild dier, of dat je plots langs alle kanten beschoten wordt door vijandige soldaten, dan is je eerste reactie vluchten of vechten. Je gaat niet eerst even staan nadenken wat je zal doen. Pas wanneer het eerste gevaar geweken is, ga je nadenken hoe je je eruit kan redden. Je hebt nu een kijkje in je brein gekregen. De afgelopen jaren zijn er spectaculaire ontdekkingen gedaan op het gebied van de werking van het brein. Je krijgt antwoord op de vraag of de hersenen zich kunnen blijven ontwikkelen en daarna leer je meer over de buitengewone ontdekking van de spiegelneuronen. Kunnen hersenen zich blijven ontwikkelen? Er is de afgelopen jaren gigantisch veel onderzoek gedaan naar onze hersenen. Het goede nieuws is dat onze hersenen zich kunnen blijven ontwikkelen. Vroeger dacht men dat rond je 25ste je hersenen langzaam afstierven. Nu heb je meteen antwoord op stelling vijf van de quiz. Dit was dus een instinker. We hebben ontdekt dat onze hersenen zichzelf voortdurend aanpassen én vernieuwen. Margriet Sitskoorn, hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan de Universiteit van Tilburg doet onderzoek hoe we onze hersenen door de juiste training kunnen beïnvloeden. Zij heeft een boek geschreven over het maakbare brein. Het maakbare brein beschrijft hoe de hersenen zich ontwikkelen en hoe dit zich verhoudt tot het leren van een tweede taal, een absoluut gehoor of het onderdrukken van impulsen. Duidelijk is dat onze hersenen plastisch zijn. Dat wil zeggen dat of je nu twintig of vijftig bent je kan nog steeds nieuwe vaardigheden aanleren en jezelf blijven ontwikkelen. Nu je op de hoogte bent dat je brein plastisch is heb je al een grote voorsprong. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat als je meer weet van je brein en de wetenschap dat je brein plastisch is, mensen meer gemotiveerd zijn om te leren Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 12

13 Spiegelneuronen Spiegelneuronen zijn hersencellen die nadoen wat je een ander ziet doen. Een ander geeuwt en jij ziet het. In je hoofd worden dan hersencellen actief die de hersencellen van de gaper nadoen. Spiegelneuronen zijn per toeval ontdekt. Wetenschappers van de Universiteit van Parma (Giocomo Rizzolati, Vittorio Gallese en Leonardo Fogassi) onderzochten de neurale hersenactiviteit van apen. Ze vonden in het hersenonderzoek van makaakaap een soort hersencel dat niet alleen actief was bij bepaalde handelingen maar ook als de aap die handeling bij een andere aap zág. Of de aap dus zelf een appel pakte of zag dat een andere aap dat deed, in beide gevallen kwamen dezelfde hersencellen in actie. Bron: wikipedia Het begrip van de spiegelende hersencel of spiegelneuron was geboren. In eerste instantie was er alleen indirect bewijs voor het bestaan van spiegelneuronen. Tijdens een recent onderzoek is voor het eerst de activiteit van spiegelneuronen in het menselijk brein waargenomen. De onderzoekers ontdekten dat de spiegelneuronen duidelijk actiever werden wanneer een persoon een taak uitvoerde en wanneer de persoon kon zien dat de taak werd uitgevoerd. Deze activiteit werd gemeten in de hersendelen betrokken bij beweging en het geheugen (iets wat nog niet eerder was gedaan). De ontdekking bevestigt dat spiegelneuronen in meerdere delen in de hersenen aanwezig zijn dan tot nu toe werd aangenomen. Dit suggereert dat, aangezien verschillende hersendelen verantwoordelijk zijn voor verschillende functies, spiegelneuronen acties van andere mensen op een complexe en rijke manier spiegelen. Omdat spiegelneuronen actief zijn zowel wanneer een actie wordt uitgevoerd als wanneer diezelfde actie wordt waargenomen, vermoedt men dat spiegelen het neurale mechanisme is waarmee acties, intenties en emoties van andere mensen automatisch begrepen worden Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 13

14 Je hebt nu kennis gemaakt met een aantal belangrijke ontdekkingen over je brein. Er komen nu een aantal breintechnieken aan de orde. De eerste die aan de orde komt is mindmapping. Mindmapping Allereerst leer je aan wat mindmapping is en voor wie het geschikt is. Daarna komen een aantal voordelen van mindmapping aanbod. Er worden voorbeelden gegeven waarvoor we mindmapping kunnen gebruiken. Vervolgens vind je in een mindmap de mindmapregels. Nu staat er regels maar je moet het meer zien als handvatten om een mindmap te kunnen maken. Je krijgt een oefening en tot slot geef ik aan welke software ik gebruik en wat de voor- en nadelen hiervan zijn. Wat is een mindmap? Mindmapping is een methode om slimmer, sneller te denken en te plannen. Met mindmapping benut je beide hersenhelften. Een mindmap is een baanbrekende techniek die al door meer dan tweehonderdvijftig miljoen mensen wordt gebruikt. Mindmapping is een schematische manier van noteren, die aansluit op hoe de hersenen van nature informatie verwerken. Zoals al eerder aangegeven kan je een hersencel met een beetje fantasie vergelijken met een boom. Als je nu naar de hersencel kijkt en naar het plaatje van een mindmap dan zie je ook weer verdacht veel overeenkomsten. Het is dan ook niet voor niks dat mindmapping ook wel het Zwitsers zakmes van het brein wordt genoemd. Voor wie is mindmapping? Mindmapping is speciaal voor mensen die: Sneller en beter willen onthouden Veel informatie moeten verwerken Snel nieuwe kennis moeten opdoen Hun creativiteit willen vergroten Meer rust in hun hoofd willen creëren Niet harder maar slimmer willen werken Productiever willen zijn 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 14

15 Voordelen van mindmapping Mindmapping is efficiënter bij het opslaan, herinneren en achterhalen van informatie dan welke andere manier van informatie vastleggen dan ook. Dat komt omdat mindmapping de samenwerking van onze beide hersenhelften stimuleert en gebruikt. Dit is gebleken na hersenonderzoek op het gebied van het geheugen en versnelde leertechnieken. Met mindmapping benut je je brein beter met een factor 5 à 10. Je kunt hierdoor meer informatie verwerken, je krijgt beter overzicht, je kunt beter onthouden en sneller leren. Toepassingen Mindmapping kunt je op allerlei gebieden inzetten. Enkele voorbeelden zijn: Schrijven van artikelen Het organiseren van een event Bijhouden van je dagboek in de vorm van een mindmap Studeren Brainstormen Vergaderen Plannen Mindmapregels Deze mindmap is gemaakt met imindmap van Tony Buzan Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 15

16 Oefening: maak zelf een mindmap Maak een mindmap met dingen waar jij geluk uit put/ waar jij blij van wordt Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 16

17 Software Veel mensen vragen mij wat voor computerprogramma gebruik jij nu om te mindmappen? Er is gigantisch veel software op de markt om te kunnen mindmappen. Ik zelf gebruik Mindjet (voorheen mindmanager) en imindmap van Tony Buzan. Voordeel van mindmapping op de computer is dat je het makkelijk kan aanpassen. Voordelen Mindjet Mindjet is uitermate geschikt voor wie veel met Microsoft Office producten werkt want de interface vormgeving ziet er exact hetzelfde uit als de Office 2007 producten. Mindjet is waarschijnlijk de meest uitgebreide versie van alle mindmap software producten. De mogelijkheden zijn bijzonder uitgebreid maar toch is de software redelijk eenvoudig te gebruiken. Nadelen mindjet Helaas is het wel één van de duurdere mindmapping software programma s. De mindmaps uit deze software worden vaak businessmaps genoemd. Deze businessmaps zijn niet opgezet zoals Tony Buzan mindmaps voor zich zag. In deze businessmaps ontbraken veelal de organische vormen en gekleurde takken en een vrijheid van plaatsing van takken. Voordelen imindmap Met het uitbrengen van imindmap kwam hier verandering in. Dit was de eerste mindmaptool die echte organische mindmappen naar de computer bracht; volledig Buzan approved dus. Nadelen imindmap Voor het gebruik van mindmapping in een business omgeving zijn er andere zaken belangrijk zoals snelheid, overzicht en goede samenwerking met andere office pakketten. Hier heeft imindmap nog een weg te gaan. De meeste zaken kùnnen wel maar zijn niet zo handig als bijvoorbeeld Mindjet. Je hebt nu kennis gemaakt met de eerste breintechniek. Hierna komt de volgende breintechniek aanbod.

18 De volgende breintechnieken die aan de orde komt is snellezen. Snellezen Als er één vaardigheid is die eigenlijk iedereen zouden moeten leren, dan is het snellezen. We krijgen op dit moment per dag ongeveer net zo veel informatie als iemand uit de middeleeuwen een heel leven kreeg. Snellezen is één van de meest effectieve methode om tijd te besparen. Je hebt geleerd dat je brein plastisch is en dus nieuwe vaardigheden kan aanleren. Snellezen is een kwestie van oefenen, oefenen, heel veel oefenen. In dit e-book leer je waarom we zo langzaam lezen. Daarna krijg je inzicht in welke mythes er zijn rondom snellezen. Vervolgens leer je hoe je je huidige leessnelheid kunt meten en maak je kennis met enkele snelleeskampioenen. Daarna krijg je enkele tips om ook een snelleeskampioen te worden. Je krijgt een paar oefeningen om je ogenspieren te trainen. Tot slot krijg je enkele suggestie welke software je kan gebruiken om het leren snellezen te ondersteunen. Waarom lezen we zo langzaam? Er verschillende redenen waarom we langzaam lezen. Teruglezen Ken je dat: je hebt een stuk gelezen en je hebt geen idee wat je zojuist hebt gelezen. Je leest de tekst die je net hebt gelezen nog een keer. Dit wordt teruglezen genoemd. Dit is een gewoonte die je bewust of onbewust hebt aangeleerd. Hierbij springt je oog een paar woorden terug. Dit doen we uit gewoonte of omdat je de tekst niet helemaal begrepen hebt. Teruglezen kan ook te maken hebben met weinig zelfvertrouwen. Het is bewezen dat het teruglezen van de tekst geen enkele invloed heeft op het beter begrijpen van de tekst. Je kan dit voorkomen door je leessnelheid op te voeren. Vergelijk het met het rijden van een auto. Als je op de snelweg vijftig gaat rijden kan je allerlei dingen doen die eigenlijk niet bedoeld zijn om onder het rijden te doen. Rij je echter 180 dan zal je je helemaal moeten focussen op het autorijden. Dit zelfde geldt ook voor snellezen. Voer je de snelheid op dan krijg je meer focus en gaat je begrip ook omhoog. Vocaliseren & subvocaliseren Met vocaliseren bedoelen we de neiging om mee te praten als we aan het lezen zijn. Subvocaliseren doen we ongemerkt en is het inwendig meepraten. Subvocaliseren vertraagt je leessnelheid omdat we maximaal ongeveer 400 woorden per minuut kunnen spreken. Snellezen is lezen op denksnelheid in plaats van spreeksnelheid. Waardoor je dus veel sneller dan 400 woorden per minuut kan lezen Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 18

19 Mythes omtrent snellezen 1. Je geniet minder als je snel leest Het tegendeel is waar. Veel mensen hebben juist een hekel aan lezen gekregen omdat het zo langzaam gaat. 2. Je moet altijd op één snelheid lezen Afhankelijk van de moeilijkheid van de tekst kan je variëren in snelheid. Je kunt het wederom vergelijken met autorijden. Als het heel hard regent dan pas je je snelheid ook aan. Dit geldt voor lezen ook. 3. Je slaat woorden over als je snel leest Snellezer concentreren zich niet op één woord maar lezen in clusters of in groepen woorden. Je slaat dus niks over. Daarom is snellezen juist zo interessant voor bijvoorbeeld advocaten of anderen die zeer veel moeten lezen voor hun vak. 4. Je begrijpt minder als je snel leest Dit is misschien wel het meest voorkomende misverstand over snellezen. Het tegenovergestelde is waar, snellezen verhoogt je begrip. Omdat je tijdens het snellezen meerdere woorden tegelijk leest, kun je de betekenis in de context zien. Daarnaast is snellezen zoals al eerder aangegeven, lezen op denksnelheid in plaats van spreeksnelheid. De denksnelheid is gemiddeld rond de 1200 woorden per minuut. De gemiddelde leessnelheid is rond de 250 woorden per minuut. Geen wonder dus dat onze hersenen afdwalen naar andere zaken. Geloof je het niet? Lees de onderstaande zin: Je be grijpt bet er wat je leest bij snel lez en dan traag lez en Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 19

20 Snelleeskampioenen Ik stel je graag voor aan drie snelleeskampioenen. Van links naar rechts: President John F. Kennedy, Paul Scheele en wereldkampioen Sean Adam. President John F. Kennedy Van de Amerikaanse president John F. Kennedy is bekend dat hij 1400 woorden per minuut kon lezen. Paul Scheele Hij is een trainer uit Amerika. Hij leest meer dan woorden per minuut. Hij maakt gebruik van Photoreading. Photoreading is lezen op een heel ander niveau vergeleken met snellezen, je maakt namelijk gebruik van de kracht van je onderbewuste. Je bewuste kan maximaal zeven stukjes informatie verwerken, terwijl je onderbewustzijn kan omgaan met een maar liefst stukjes informatie. Dat is het verschil tussen het reguliere lezen en PhotoReading. Sean Adam De wereldrecordhouder snellezen, Sean Adam is in staat om woorden per minuut te lezen, met een volledig begrip van de tekst. Een boek met 300 pagina s heeft hij in 24 minuten uitgelezen. Mét behoud van begrip van de gelezen stof! Hoe snel lees jij? Gemiddeld leest een Nederlander ongeveer 250 woorden per minuut. De Italianen lezen iets sneller, dit komt omdat zij ook sneller praten. Je hebt twee snelleestesten. Het aantal woorden per minuut (WPM) en de effectieve leessnelheid (ELS). Woorden per minuut (WPN) Je leessnelheid in woorden per minuut kan je als volgt berekenen: 1. Lees gedurende één minuut, zet een streepje in de tekst waar je begint en waar je eindigt 2. Tel hoeveel woorden er op de eerste drie regels staan 3. Deel dit aantal door drie om het gemiddelde aantal woorden per regel te berekenen 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 20

21 4. Tel het aantal regels wat je hebt gelezen 5. Vermenigvuldig het gemiddelde aantal woorden per regel met het aantal regels dat je gelezen hebt, dit is je leessnelheid Formule leessnelheid per minuut (WPM) (aantal woorden per minuut) = aantal woorden het aantal minuten dat je hebt gelezen Effectieve leessnelheid (ELS) Je effectieve leessnelheid berekent zowel je begrip als je leessnelheid. Het doel is dat je een minimale score moet halen van 80%. De ELS is een nauwkeurigere manier van meten omdat het zowel je snelheid als je begrip meet. Formule effectieve leessnelheid (ELS) = WPM x begripspercentage Bijvoorbeeld je leest met 400 wpm en je hebt 85% van de inhoudelijke vragen over de tekst juist beantwoord. Dan heb je een ELS van: 400x0,85 = 340. Hoe word jij een snelleeskampioen? Stel vooraf een vraag Als je leest, doe je dat altijd met een bepaald doel. Breng je leesdoel onder woorden en verlies het tijdens het lezen niet uit het oog, dan gaat het lezen al meteen een stuk sneller. Je leesdoel is altijd onder te brengen in één van deze twee categorieën: Het antwoord vinden op een gerichte vraag (of meerdere vragen) De belangrijkste informatie uit een tekst halen Train je ogen Gebruik voor de oefeningen een eenvoudig boek of een boek dat je al eens gelezen hebt. Omdat het hier gaat om snelleesoefeningen, moet je hierbij niet afgeleid worden door de moeilijkheid Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 21

22 Oefening 1: Start met vijf minuten lezen en zet een streepje tot hoe ver je bent gekomen. Lees dezelfde tekst nu nogmaals maar dan in vier minuten. Dit herhaal je met drie minuten en twee minuten. Oefening 2: In totaal ga je voor deze oefening zestien minuten lezen. 1 Vier minuten lezen op normaal tempo met begrip, zet een streepje tot hoe ver je gekomen bent 2 Vier minuten lezen zonder te letten op begrip maar twee keer zo snel als de eerste keer, je start met lezen waar je de eerste keer ook gestart bent. 3 Vier minuten lezen zonder te letten op begrip maar drie keer zo snel, je start weer waar je de eerste keer ook gestart bent met lezen. 4 Vier minuten lezen met begrip en nu zo snel als je kunt maar met begrip. Software Je hebt betaalde en gratis software waarmee je sneller kunt leren lezen. Gratis software Spreeder Spreeder is een tool waarmee je de words per minute zelf kunt instellen, om te leren snel-lezen. Je kopieert een tekst in de Spreeder-box en stelt in hoeveel woorden je tegelijk wilt zien (de chunk ) Verder bepaal je zelf de afmetingen van de box en de lettergrootte. Spreeder is op dit moment alleen in het engels beschikbaar en wordt gratis aangeboden op Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 22

23 Betaalde software: Er is enorm veel betaalde software op de markt om sneller te leren lezen. Ik geef twee voorbeelden die je kan gebruiken. Gouden driehoek Om informatie zo goed mogelijk te onthouden dien je een drietal technieken te combineren: mindmapping - Snellezen - Mindmapping - Optimaal herhalen Optimaal herhalen doe je als volgt: 5 min na de bestudering dezelfde dag na één dag volgende week volgende maand 6 maanden Opdracht: Oefen dagelijks vijf minuten met de spreeder software of een betaalde variant. Je zult zien dat je snelheid al flink omhoog gaat. Wil je een boek per uur kunnen lezen en het nog onthouden ook? Lees hier hoe: snellezen herhalen 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 23

24 Time management Er zijn twee breintechnieken behandeld namelijk mindmapping en snellezen. Je gaat nu leren hoe je de informatieoverload kunt beheersen. Er voor te zorgen dat je brein niet overvol raakt. Beter voor je brein en dus beter voor jou. Je maakt kennis met time management technieken van onder andere van David Allen (Getting Things Done). Succesvolle mensen Succesvolle mensen hebben één ding gemeen. Ze hechten veel waarde aan hun beschikbare tijd en doen constant pogingen om zich steeds beter te organiseren en efficiënter te werken. Om vaardig te worden in time management moet je allereerst beseffen dat time management eigenlijk draait om het managen of sturen van je eigen leven. Time management is life management. Belangrijkste vaardigheid time management De belangrijkste vaardigheid van time management is te weten wat je wilt en je doelen kunnen bepalen. Als je niet weet van je wilt en geen doel bepaalt dan gaat je energie alle kant op en heb je geen focus. Je start met je doelen op papier te zetten. Door je doelen op te schrijven programmeer je je onderbewuste. Oefening: opschrijven van jouw doelen Schrijf jouw doelen op in de ik-vorm en in de tegenwoordige tijd, alsof ze al bestaan. Top 10 tijdverspillers 1. Televisie kijken 2. In de rij staan 3. Constant s lezen 4. Zoeken naar dingen die je niet goed hebt opgeruimd (sleutels, papieren e.d.) 5. In de file staan 6. Over dingen nadenken ipv ze te doen 7. Constant post sorteren en rekeningen betalen 8. Surfen op het net 9. Naar de supermarkt op en neer haal boodschappen 1 keer per week 10. Ja zeggen terwijl je nee had moeten zeggen 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 24

25 Oefening: jouw tijdverspillers Waar gaat je tijd heen? In welke valkuilen van de tijd trap jij? Maak je eigen top 10 van tijdverspillers. Welke acties ga je ondernemen om de tijdverspilling te voorkomen. Getting Things Done Ik heb allerlei time management strategieën uitgeprobeerd. Wat voor mij nog steeds het beste werkt is Getting Things Done (GTD) met een sausje van mijzelf. Ik zal je de basis technieken van GTD uitleggen en tot slot het geheime recept van mijn eigen saus met jou delen. Wat is Getting Things Done Getting things done (GTD) is de sleutel tot prettig en efficiënt werken zonder stress. Laat dingen niet liggen tot jouw inbakje een onoverzichtelijke hoop papieren is en jouw hoofd vol zaken zit die je niet mag vergeten, maar regel ze nu! David Allen laat in zijn boek zien hoe je jouw privéleven en werk met eenvoudige hulpmiddelen zo kunt organiseren, dat in één oogopslag duidelijk is wat je waar en wanneer kunt doen. Zo kan je altijd gemakkelijk beslissen wat op dat moment de nuttigste tijdsbesteding is. Het idee van Allen is simpel: jouw vermogen om productief te zijn is recht evenredig aan jouw vermogen om te ontspannen. Alleen als jouw hoofd leeg is en jouw ideeën georganiseerd zijn, kan je productief zijn zonder stress en jouw creativiteit laten werken. Met Getting Things Done leer je jouw leven prettig en efficiënt in te delen. Je leert: De keuze te maken om iets direct te doen, het uit te stellen of te delegeren en zo jouw inbakje leeg te werken; Doelen te stellen en doelgericht te blijven als de situatie verandert; Projecten te herkennen en te plannen; Jouw en papierwerk te organiseren; Je prettig te voelen als je iets niet doet. De vijf stappen om werkstroom in goede banen te leiden De kern van het systeem is een vijfstappenplan om de werkstroom in goede banen te leiden. Wat de achtergrond van je werk ook is, ons werk bestaat uit de volgende vijf stadia: 1. Verzamelen 2. Verwerken 3. Organiseren 4. Onderhouden 5. Doen 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 25

26 De stappen worden hierna kort beschreven: VERZAMELEN De eerste fase van het onder controle krijgen van je werkstroom is het verzamelen van alles waar je mogelijk wat mee moet doen. Voorbeelden? s waar nog wat mee moet, bonnetjes, notities, een rapport in een la. Naast de fysieke dingen die je verzamelt, heb je waarschijnlijk ook het nodige aan je hoofd. Verzamel alles wat je in je brein hebt. De hele dag schieten er gedachten binnen: Kinderopvang verzetten, Lieke bellen om een eetafspraak te maken, Bandenspanning van de auto controleren. Dit worden door David Allen ook wel losse eindjes genoemd. Je kan hiervoor een zogenaamde minddump doen. Dit betekent alles op papier zetten waar je brein aan denkt. Je onderbewuste houdt namelijk precies bij wat je toezegt of wat je besluit te gaan doen. En daarna zal ze je eraan blijven herinneren, net zolang tot je die belofte hebt ingelost. Hulpmiddelen voor het verzamelen zijn: Een fysiek inbakje Schrijfpapier Elektronische systemen Apparaten om je stem mee op te nemen Let op dat je niet de aandrang krijgt om de ideeën ook meteen uit te voeren. Je bent alleen nog maar aan het verzamelen. Succesfactoren voor het verzamelen: 1. Losse eindjes horen in je verzamelsysteem te zitten, niet in je hoofd 2. Spreek met jezelf af wat je gaat verzamelen, als je ineens alles gaat verzamelen dan raak je overweldigd 3. Gebruik zo min mogelijk bakjes waar je mee gaat verzamelen 4. Leeg de bakjes waarmee je verzameld regelmatig VERWERKEN Veel mensen beginnen met goede moed alles te verzamelen maar weten dan niet hoe ze die berg moeten gaan verwerken. Het verwerken kan je doen aan de hand van een schema. Deze staat op de volgende pagina. Achterin dit e-book vind je een grotere versie opgenomen zodat je deze kan uitprinten en ophangen Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 26

27 Hoe ga je al de verzamelde stuff te lijf? De eerste vraag die je stelt is: Wat is het? en Is er een fysieke actie aan deze data verbonden? Deze vraag geeft je inzicht wat je nu eigenlijk in je handen hebt. Denk er echt over na. Denk niet euhm weet ik niet maar probeer voor jezelf na te gaan wat het betekent wat je hebt opgeschreven. Maak een beslissing. Zolang je geen beslissing maakt zal je het blijven uitstellen en blijft dat stukje data rondhangen en gebeurt er niets. Bij de vraag is er een actie verbonden zijn er twee antwoorden mogelijk. Ja en Nee. Vraag jezelf af: Is er iets wat ik moet doen met deze data? Op basis van je antwoord ga je naar de volgende stap, het organiseren van je data. ORGANISEREN Als er geen fysieke actie aan je data is verbonden, dan zijn er drie mogelijkheden. Je gooit het weg (prullenbak), je bewaart het als referentiemateriaal (archief) of het is data waar je nu nog niets mee wilt doen, maar misschien later wel eens (later/misschien). Als er wel een fysieke actie aan je data is verbonden, dan zijn er wederom een aantal mogelijkheden. Of je doet de actie direct, of je delegeert hem naar iemand anders en maakt er een notitie van op je Wachten op lijst. Of je doet de actie zelf op een vooraf bepaald moment (zet het in je agenda) of als je de mogelijkheid hebt (Op je eerst volgende actie lijst) Als je je acties op die manier organiseert zal je zien dat je een aantal lijstjes hebt. Lijstjes met acties. Dit zijn geen to do lijsten, maar lijsten met objectieve, direct te implementeren acties. ONDERHOUDEN Een van de grootste valkuilen in het verhogen van je productiviteit is na het verzamelen, verwerken en organiseren van je openstaande items ze niet periodiek nakijken. In GTD gaan we uit van een objectief systeem wat je kunt vertrouwen. Om dat vertrouwen te hebben is het belangrijk dat je systeem up to date is en compleet is. Daarom is het wekelijks onderhoud van belang. Eens per week bekijk je je acties, je afspraken en loop je alle punten na. Ook gebruik je deze tijd om nieuwe ideeën te verzamelen en te beoordelen. Zorg dat je systeem compleet en schoon is. Geen losse eindjes, geen projecten die eigenlijk al zijn afgerond. Pas dan zal je het systeem ook gaan vertrouwen. DOEN De laatste fase is de fase waarin je werkelijk aan de slag gaat. Het grote voordeel is dat je niet meer echt hoeft na te denken over wat je moet doen, je werkt de lijstjes af die je in de Organize-fase hebt gemaakt. Ben je in de buurt van een telefoon, pak je telefoon -lijst er bij en begin te bellen. Zit je tussen twee vergaderingen en heb je even 10 minuten over? Pak iets uit je Read/Review lijst en neem het door. Als je toch nog merkt dat je moet nadenken over wat je moet doen, dan is er waarschijnlijk in je process of organize fase iets tussendoor geglipt Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 27

28 Heel veel lijstjes Je hebt al kennis kunnen maken met een aantal lijsten die binnen Getting Thing Done worden gebruikt. Hier krijg je een overzicht van alle lijstjes en wat deze inhouden. Sommige mensen schieten meteen onder de vlekken als ze het woord lijsten alleen al horen. Behoor jij tot die groep lees dan toch even verder om te zien welke lijsten er binnen GTD worden gebruikt. Daarna leer je hoe je een beetje positiever tegenover deze lijstjes kan komen te staan. David Allen maakt gebruik van de volgende lijsten: Eerst volgende actie lijst, David Allen raad aan om deze onder te verdelen in de volgende categorieën: kantoor, thuis, computer, internet, boodschappen. Projectenlijst Later/misschien, deze heb ik onderverdeeld in: later/ misschien algemeen, boeken, internet, leuke dingen, checklists, wensen Wachten op Eerst volgende actie Op deze lijst zet je dingen die je de aankomende week gaat doen. De Eerstvolgende actie-lijst bevat - als het goed is - hapklare brokken die je direct kunt uitvoeren. Bij het verwerken van de achterliggende 'stuff', heb je immers nagedacht over wat de eerstvolgende concrete actie is. Later/ misschien lijst De "Later/ misschien-lijst" is een lijst die alle projecten bevat die je ooit in de toekomst misschien zou willen doen, maar waarop je je op dit moment nog niet vastlegt. Projectenlijst De "Projectenlijst" binnen GTD is de lijst met een volledig overzicht van alle losse eindjes waarvoor meer dan één actie nodig is om ze af te sluiten. De meeste mensen hebben tussen de dertig en honderd items op deze lijst staan. David Allen definieert een project als een resultaat dat je wilt bereiken waarvoor meer dan één actie nodig is. Op basis van deze definitie staan er meer zaken op je projectenlijst die je normaal gesproken geen 'project' zou noemen. De belangrijkste reden om van zaken die je niet in/met één actie kunt voltooien een project te maken, is dat je op deze manier een geheugensteuntje hebt waarmee je eraan herinnert wordt dat - als je een actie hebt voltooid - nog een of meer andere acties hebt uit te voeren. Een Projectenlijst is niet bedoeld om prioriteiten te stellen, maar vormt een belangrijk hulpmiddel om overzicht te hebben en houden over alle facetten van je leven en werk. Wachten op lijst 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 28

29 Gelukkig hoef je niet alle acties zelf uit te voeren. Probeer zoveel als mogelijk te delegeren naar anderen. Het kan ook zijn dat eerst meer informatie nodig is voordat je zelf verder kunt. In deze gevallen kun je de actie delegeren en gebruik je de zgn. Wachten op-lijst om overzicht te houden op alle uitstaande acties en de voortgang te kunnen bewaken. Op deze manier heb je in ieder geval veilig gesteld dat het niet in je hoofd zit, maar op een lijst staat die je regelmatig kunt raadplegen. Waarom hebben mensen een hekel aan lijsten? David Allen heeft in één van zijn nieuwsbrieven aangegeven waarom mensen zo n hekel hebben aan lijsten. Mensen zetten niet alles op hun lijsten. Hierdoor vertrouwt je brein de lijsten niet en gaat alsnog allerlei zaken onthouden, wat enorm veel energie kost. De lijsten zijn te lang of onoverzichtelijk zodat je alsnog overweldigd wordt. Daarnaast wordt er vaak te veel op de lijsten gezet zodat je elke dag weer teleurgesteld bent want je lijst is weer niet af. Wat kan je hier aan doen? 1. Zet echt alles uit je hoofd en als ik zeg alles dan bedoel ik ook alles! Maak de lijsten compleet. Er gaat zo geen energie verloren aan allerlei losse eindjes waar je aan moet denken. Schrijf alles op! 2. Maak je lijsten zo dat je meteen ziet welke actie er moet worden ondernomen. Zorg voor een fysiek actie. Dus niet oppas regelen voor vrijdag avond maar: oppas bellen of nog concreter oppas bellen en dan het nummer erbij. 3. Maak je lijsten los van deadlines. In je agenda zet je alleen die acties die alleen op die dag gedaan kunnen worden. Wekelijks onderhoud Voor een goed time management systeem is het heel belangrijk dat er onderhoud plaats vindt. In Getting Things Done (GTD) wordt er gesproken over de weekly review oftewel het wekelijks onderhoud. Maak elke week in je agenda één à twee 2 uur vrij om je wekelijks onderhoud te doen. Je zult zien dat het de investering meer dan waard is. Ik zelf doe dit meestal op vrijdag rond 11 uur of op zondag avond net na het avond eten. Checklist voor het doen van je wekelijks onderhoud Verzamel alle losse papieren in je inbakje: aantekeningen, visitekaartjes, bonnetjes, post ect Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 29

30 Verwerk je aantekeningen. Beslis over eventuele acties, en zet die dan op de juiste plek in het systeem (eerstvolgende acties, wachten op, ect.) Kijk in je agenda voor de komende tijd, zijn er zaken waar je je op moet voorbereiden? Vereist er actie? Doe een minddump, schrijf alles op wat in je hoofd zit. Noteer alles wat je moet doen, waar je op wacht of wat je later nog ooit wilt gaan doen Werk je lijst met eerstvolgende acties bij. Streep weg wat je gedaan hebt en kijk welke acties je komende week wilt gaan doen. Let hierbij op dat je het omschrijft wat de gewenste uitkomst is en wat de eerste actie vervolgens is. Bekijk je wachten op lijst. Streep door wat je inmiddels hebt ontvangen en vul aan van wie je nog zaken kan verwachten. Noteer op de eerst volgende actie lijst als je aan de bel moet trekken dat mensen nog niet geleverd hebben wat ze wel hebben toegezegd. Werk je projectenlijst bij. Evalueer de status van je projecten. Bekijk wat er nog nieuwe eerstvolgende acties of wachten op items zijn. Bekijk al je lijsten die je voor jezelf hebt gemaakt en kijk of er nog nieuwe eerstvolgende acties zijn of misschien heb je extra projecten gekregen Bekijk je later/ misschien lijst. Zijn er zaken die je deze week wilt oppakken, verhuis ze dan naar je eerstvolgende actielijst. Voeg nieuwe items toe. Geheim recept van mijn eigen sausje Ik vind heel veel dingen leuk. Mijn grootste uitdaging binnen time management is dan ook focus. Naast het schrijven van dit e-boek heb ik nog minimaal tien projecten waar ik aan zou willen beginnen. Als ik dit allemaal tegelijk ga doen dan duurt een project zoals het schrijven van dit boek zeker een jaar. Dit heeft bij mij ook wel even geduurd voordat ik dit door had. Ik was met honderd verschillende dingen bezig en alles was half af. Ik bepaal nu elke avond drie dingen van mijn eerst volgende actielijst die ik absoluut de volgende dag gedaan wil hebben. Hierdoor krijg ik veel meer focus en kan ik op de meeste dagen met een voldaan gevoel terug kijken naar de zaken die ik gedaan heb Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 30

31 Voordelen meer aanbrengen van focus Zes voordelen van meer focus in je leven aan brengen. 1. Het vereenvoudigt zaken. Je leven wordt hanteerbaar en minder stressvol. 2. In plaats van je energie te versnipperen, richt je je energie op een kleiner aantal dingen. 3. Je richt je op wat echt belangrijk is. 4. Het helpt je dingen te bereiken. Je bereikt veel meer door je op de essentie te richten. 5. Het laat anderen zien dat tijd voor jou belangrijk is. 6. Je wordt doeltreffender. Opdracht: Welke drie dingen ga jij morgen doen? Neem de komende week elke avond de tijd om te bepalen welke drie dingen je de volgende dag in ieder geval gedaan wilt hebben. Hoe begin je nu met GTD? Stap 1: Spullen en je werkplek 1. Zorg dat je kan gaan verzamelen Schaf een kladblok aan Inbakje voor thuis Inbakje voor kantoor Leer gebruik te maken van de voicerecorder van je telefoon Opschrijfboekje dat je altijd bij je hebt 2. Maak jouw eigen lijsten Eerst volgende actie lijst met bijvoorbeeld de volgende categorieën: kantoor, thuis, computer, internet, boodschappen. Projectenlijst Later/misschien Wachten op 3. Zet een archief op Stap 2: Bepaal wat je wilt gaan verzamelen Bepaal wat je wilt gaan verzamelen om niet meteen overweldigd te worden. Je hoeft niet meteen je garage uit te mesten of je doos met oude schoolspullen onder handen te nemen. Doe wat voor jou op dit moment het meest essentieel is. Doe voor dit onderdeel een minddump Plan wanneer je de overige zaken gaat verzamelen 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 31

32 Maak je eerstvolgende actielijst en je projectenlijst voor dit onderdeel compleet Bepaal op welk tijdstip je je wekelijks onderhoud gaat doen. Blok dit in je agenda. Mijn ervaring is als je dit niet doet dat er altijd wel weer wat anders te doen is wat op dat moment belangrijker is. Stap 3: Verwerken aan de hand van schema Verwerk aan de hand van het schema alle stuff die je verzameld hebt Stap 4: Actie ondernemen Je hersenen zijn niet de hele dag fit. In de ochtend kan je het beste denkwerk doen en de middag vergaderen. Bepaal welke acties je van je eerst volgende actie lijst het beste op dit moment kan doen. Opdracht: Ga jouw eigen GTD systeem opzetten Ga zelf aan de slag aan de hand van de bovengenoemde stappen Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 32

33 Hoe onthouden we informatie? De psycholoog Hermann Ebbinghaus ontdekte in 1885 al dat mensen al na 24 uur 80% van de net geleerde stof zijn vergeten. Ik zou het natuurlijk erg jammer vinden als je morgen al weer 80% van dit e-book bent vergeten. Wat kan je hier aan doen? Je kan beter onthouden als het: op de eerste plaats staat kleurrijk is bizar is je het herhaalt eng is te maken heeft met sex op de laatste plaats staat Vandaar dat dit helemaal achterin dit e-book staat. Wet van Jost De wet van Jost (Duitse psycholoog uit het einde van de 19de eeuw) komt in de praktijk op het volgende neer: Je moet vroeg genoeg herhalen zodat de voorgaande bestudering nog tamelijk vers in het geheugen zit, maar laat genoeg zodat de herhaling geen overbodige moeite is. Volgens de wet van JOST is de beste manier: 5 min na de bestudering dezelfde dag na één dag volgende week volgende maand 6 maanden Opdracht: Maak een mindmap en herhaal dit e-book Als je nog geen mindmap van dit e-book hebt gedaan doe het dan als nog. Heb je de mindmap af. Bekijk de mindmap dezelfde dag nog een keer. Vervolgens probeer je de dag er na de mindmap nog een keer te maken maar dan zonder de mindmap die je de vorige dag hebt gemaakt te bekijken. Dus uit je hoofd. Herhaal dit een week later nog eens. Na een maand en na zes maanden doe je dit nogmaals. Als je je gegevens bij mij hebt achter gelaten krijg je van mij een herinnering om dit te doen Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 33

34 Antwoorden op de breinquiz Stelling 1 A B Je brein heeft 10-20% zuurstof nodig Je brein heeft % zuurstof nodig Juiste stelling: Je brein heeft 30-40% zuurstof nodig Stelling 2 A B Je brein heeft ongeveer 25% energie nodig Je brein heeft ongeveer 40 % energie nodig Juiste stelling: Je brein heeft ongeveer 25% energie nodig. Voldoende en gezonde voeding en zuurstof zijn dus heel belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen. Stelling 3 A B Je brein is 15% van je lichaamsgewicht Je brein is 5% van je lichaamsgewicht Juiste stelling: Je brein is 5% van je lichaamsgewicht Stelling 4 A B Je brein heeft 100 miljoen hersencellen Je brein heeft 100 miljard hersencellen Juiste stelling: Je brein heeft 100 miljard hersencellen Stelling 5 A B Rond je 25ste gaan je hersenen achteruit Rond je 35ste gaan je hersenen achteruit Dit is een instinker, je brein is namelijk plastisch en kan zich blijven ontwikkelen Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 34

35 Tot slot Als je wilt kun je dit e-book doorsturen naar mensen waarvan jij denkt dat ze het kunnen gebruiken. Misschien kan je hier iemand mee helpen om tijd te besparen en makkelijk te leren. Mijn doel is dat zoveel mogelijk mensen de Brein essentials leren. Ik wens je ontzettend veel succes met het uittesten van de Brein essentials en ik vind het leuk als je mij laat weten welke resultaten je hebt behaalt met dit e-book. Vond je de materie van dit e-book interessant en wil je graag echt aan de slag met Brein essentials? Het maximale uit je brein halen? Dan vind je dit waarschijnlijk nog interessanter>>> Use your brains Ps. Ik zou het erg waarderen wanneer je een reactie achter wil laten op mijn website over dit e-book, kleine moeite groot plezier. Je kan dit hier doen op: Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 35

36 Op de hoogte blijven Je kan mij ook volgen op facebook, linkedin, twitter, pinterest en natuurlijk op mijn website. jstielstra Blijf mij volgen op mijn website de Academie voor Leren en Ontwikkelen 2012 Janneke Stielstra Academie voor Leren en Ontwikkelen 36