Jeugdmonitor+rapport. Achtergronden ambities jeugdbeleid. juni Ambitie ontwikkeling en ontplooiing. inleiding. arbeidsmarktpositie

Transcriptie

1 Jeugdmonitor+rapport juni 2005 Achtergronden ambities jeugdbeleid De Jeugdmonitor Zeeland is een samenwerkingsverband van de Provincie Zeeland, de 13 Zeeuwse gemeenten en verschillende instellingen die op het gebied van jeugd werkzaam zijn. De Jeugdmonitor Zeeland brengt de leefwereld van de Zeeuwse jeugd in kaart door gegevens te verzamelen over kinderen en jongeren van 0 tot en met 23 jaar. De primaire doelstelling van de Jeugdmonitor is het voorzien in gegevens en informatie ter ondersteuning van (jeugd- en onderwijs)beleid van gemeenten, provincie en jeugdmonitorpartners. Hoofdverantwoordelijk voor de uitvoering van de Jeugdmonitor Zeeland is Scoop, Zeeuws Instituut voor Sociale en Culturele ontwikkeling. Scoop werkt in dit project samen met verschillende partijen, waaronder GGD Zeeland, de Regiopolitie Zeeland, het Regionaal Pedagogisch Centrum Zeeland, Bureau Jeugdzorg Zeeland, Sport Zeeland, en de Regionale Meld- en Coördinatiefuncties op het gebied van voortijdig schoolverlaten. Het belangrijkste kanaal voor het bekend maken van de verzamelde informatie is de website Een ander initiatief is het uitbrengen van korte themarapporten. inleiding In de Kadernotitie Jeugdbeleid beschrijft Provincie Zeeland haar ambities op het terrein van jeugdbeleid. Deze kadernotitie wordt behandeld door Provinciale Staten in juli Dit themaplusrapport beschrijft op basis van cijfers uit de Jeugdmonitor Zeeland de achtergronden bij de in de kadernotitie genoemde ambities. Er zijn ambities geformuleerd op het gebied van participatie, leefomgeving en ontwikkeling & ontplooiing. Ambitie ontwikkeling en ontplooiing Bij de ambitie ontwikkeling en ontplooiing worden de volgende doelen beschreven: verbeteren van de arbeidsmarktpositie van jongeren; bevorderen van de jeugdwerkgelegenheid; bevorderen van sociale samenhang met behulp van het vergroten van de sportdeelname; bevorderen van cultuurparticipatie onder de jeugd en jongeren; verminderen van onderwijsachterstanden en verminderen van schoolverzuim en -uitval. arbeidsmarktpositie Belangrijk voor het verbeteren van de arbeidsmarktpositie van jongeren is dat zoveel mogelijk voorkomen wordt dat jongeren zonder diploma het onderwijs verlaten. Hoeveel jongeren het onderwijs verlaten zonder diploma staat in onderstaande alinea omschreven.

2 Jeugdmonitor+rapport Achtergronden ambities Ongeveer 1% van de leerlingen tussen de 12 en 22 jaar verlaat zonder diploma het onderwijs. Op 1 augustus 2002 stonden 400 jongeren in de leeftijd van jaar in Zeeland geregistreerd als voortijdig schoolverlater (bron RMC s). Op 1 augustus 2003 waren dit er 375. Op iedere duizend leerlingen verlieten er zowel in 2002 als 2003 acht leerlingen voortijdig het onderwijs. Dit wijkt niet af van landelijke cijfers (Sardes, 2000). jeugdwerkgelegenheid De economische situatie in ons land maakt het met name voor jonge schoolverlaters met diploma erg lastig om een baan te vinden. Aandacht voor jeugdwerkgelegenheid is belangrijk, om te voorkomen dat we in een situatie terecht komen waarin jongeren door langdurige werkloosheid na hun opleiding onbemiddelbaar worden. Op 1 april 2005 waren er in Zeeland 992 niet-werkende werkzoekenden in de leeftijd van 15 t/m 22 jaar. Dit is 3% van alle Zeeuwse jongeren in die leeftijdsklasse. Dit percentage is vergelijkbaar met 2004 en 2003 en iets hoger dan in april 2002 (2,6%). Iets meer jongens (54%) dan meisjes (46%) zijn werkloos. Niet werkende werkzoekenden worden ingedeeld naar hun afstand tot de arbeidsmarkt in 4 categorieën ( fases ). Fase 1 staat voor direct bemiddelbaar, fase 2 na maximaal een jaar bemiddelbaar, fase 3 na meer dan een jaar bemiddelbaar en tenslotte fase 4 zeer moeilijk bemiddelbaar. Van de niet-werkende werkzoekende jongeren, staat in april 2005 een derde (34%) geregistreerd als fase 4 cliënt. Dit is vergelijkbaar met 2004 en Dit aandeel fase 4 cliënten onder de jongere werkzoekenden is lager dan bij alle niet-werkende werkzoekenden (43%), maar is opzichzelf hoog te noemen. Het aandeel fase 3 cliënten is de laatste jaren gestegen: van minder dan één op tien (11%) in 2003 naar één op de vijf (21%) in (CWI Arbeidsmarktmonitor) De duur van de werkloosheid onder jongeren is sterk gestegen. Op 1 april 2005 was 20% van de werkloze jongeren langer dan een jaar werkloos; 6% was zelfs langer dan 2 jaar werkloos. In 2003 was 12% langer dan een jaar en 3% langer dan twee jaar werkloos. (Bron: CWI Arbeidsmarktmonitor) sportdeelname Drie van de vier Zeeuwse kinderen in groep 6 van het basisonderwijs (73%) is lid van een sportvereniging. Jongens (76%) in het basisonderwijs zijn iets vaker lid van een sportvereniging dan meisjes (70%). Uit landelijk onderzoek naar sportbeoefening in verenigingsverband blijkt dat 76% van de Nederlandse kinderen van 6-12 jaar lid is van een sportvereniging (CBS,1999). Van de jongeren in klas 3 van het voortgezet onderwijs is nog iets meer dan de helft (58%) lid van een sportvereniging, bij de Nederlandse 13 tot 17 jarigen is dit 68% (CBS, 1999). Van de Zeeuwse jongeren zijn jongens iets vaker lid (62%) van een sportvereniging dan meisjes (55%). Veel derdeklassers (70%) die geen lid zijn van een sportvereniging, zijn ooit wel lid geweest. Het lijkt er op dat lidmaatschap van sportvereniging afneemt, wanneer jongeren naar het voortgezet onderwijs gaan. Er zijn verschillen tussen de typen onderwijs. Van de VMBO leerlingen is de helft (51%) lid van een sportclub, bij de HAVO-leerlingen zijn dat er meer dan zes van de tien (65%) en bij de VWO-leerlingen zijn dat er zeven van de tien (71%). Iets meer dan een kwart (28%) van de derklassers in het voortgezet onderwijs is lid van een andere club of vereniging (scouting, hobby, muziek). Combineren we lidmaatschap van een sportvereniging met lidmaatschap van andere verenigingen, dan blijkt één op de acht leerlingen (13%) zowel lid van een sportvereniging als van een andere vereniging of club. Tevens blijkt dat twee op de drie leerlingen (68%) zo en zo lid zijn van een vereniging.

3 jeugdbeleid Scoop, Jeugdmonitor+ Zeeland, juni 2005 Lidmaatschap van een sportvereniging bepaalt niet of iemand aan sport doet of niet. Er zijn volop sporten die je kunt beoefenen zonder lid te zijn van een sportvereniging, denk aan: skaten, skeeleren, zwemmen, fietsen, enzovoort. Buiten school en vereniging om sport 42% van de derdeklassers één tot vier uur per week, 19% vier tot acht uur per week en 15% acht tot twaalf uur per week. Meisjes sporten iets meer buiten school en vereniging om dan jongens. Van de Zeeuwse derdeklassers lijkt 62% de Nederlands Norm Gezond Bewegen (dagelijks minimaal een uur matig intensieve lichamelijk activiteit) te halen. cultuurparticipatie Naar de film gaan is een culturele activiteit die het meest door Zeeuwse leerlingen uit klas 3 van het voortgezet onderwijs wordt gedaan. Ruim zes van de tien derdeklassers (62%) bezochten het laatste jaar de bioscoop. Eén op de drie derdeklassers (34%) ging naar een toneelvoorstelling en één op de vier (24%) bezocht een dance- of houseparty. Meisjes bezochten vaker de film, een toneelvoorstelling, een concert (pop- of wereldmuziek), een musical en een ballet- of dansvoorstelling dan jongens. Het opleidingsniveau is van invloed op het bezoeken van evenementen en voorstellingen. Leerlingen van VWO bezochten het afgelopen jaar het meest vaak de bioscoop, toneelvoorstellingen en musicals. VMBO leerlingen bezochten deze evenementen/voorstellingen het minst. Voor bezienswaardigheden geldt dat drie op de tien scholieren het afgelopen jaar een museum of een bezienswaardig gebouw heeft bezocht. Naar de film gaan is ook het meest populair bij 21-jarigen: van de 21-jarigen is 84% het laatste jaar minstens één keer naar de film geweest. Daarna komt het bezoeken van concerten, wat vier op de tien (42%) hebben gedaan. Naar het theater is ongeveer een derde (35%) van de jongeren minstens één keer geweest het afgelopen jaar. Cultuurparticipatie is breder dan het bezoeken van voorstellingen. Veel jongeren zijn zelf kunstzinnig actief. Activiteiten zoals muziek maken, tekenen/schilderen en toneelspelen worden hieronder gerekend. Ruim de helft van de Zeeuwse derdeklassers is wel eens zelf kunstzinnig actief,

4 Jeugdmonitor+rapport Achtergronden ambities waarvan iets minder dan de helft in georganiseerd verband. De verschillen tussen jongens en meisjes zijn hierbij groot. Van de jongens doet 38% wel eens aan kunstzinnige activiteiten, bij meisjes is dit 62%. Van de 21-jarigen is ook ruim de helft zelf kunstzinnig actief. onderwijsachterstanden In het basisonderwijs krijgen scholen extra geld voor kinderen met een achterstand. Van de ruim 1,5 miljoen kinderen in het basisonderwijs in Nederland behoren nu ongeveer kinderen tot de doelgroep van het onderwijsachterstandenbeleid. Daarvan is de ene helft van allochtone en de andere helft van autochtone afkomst. Voor het bestrijden van onderwijsachterstanden krijgen basisschoolleerlingen een gewicht toegekend op grond van hun sociaal-economische en culturele achtergrond. Er zijn in de huidige regeling vijf gewichten: 0.9 voor kinderen uit de etnische minderheden met laag opgeleide ouders, 0.7 voor kinderen van woonwagenbewoners en zigeuners, 0.4 voor schipperskinderen, 0.25 voor kinderen van Nederlandse herkomst met laag opgeleide ouders en 0.0 voor overige kinderen. Deze gewichtenregeling gaat veranderen in Het extra geld dat basisscholen krijgen voor het wegwerken van onderwijsachterstanden wordt voortaan nadrukkelijker gebaseerd op de feitelijke achterstand van een kind. De nieuwe gewichtenregeling ziet er als volgt uit: kinderen van ouders met maximaal LBO/VBO krijgen een gewicht toegekend van 0,3. Kinderen van ouders met maximaal basisonderwijs krijgen een gewicht van 1,2. Als uit een taaltoets blijkt dat deze kinderen een extra grote taalachterstand hebben dan krijgt het kind een gewicht van 2,4 toegekend. Om scholen te stimuleren het geld zo vroeg mogelijk in te zetten, zal de toekenning van het zwaarste gewicht alleen bestemd zijn voor leerlingen uit groep 1 tot en met 4. Na groep vier komen zij weer in aanmerking voor het oorspronkelijke gewicht van 1,2. Ook zal er een plafond van 80 procent worden opgenomen in de regeling. Dat betekent dat een school niet meer dan voor 80 procent aan achterstandsleerlingen extra geld krijgt. Van een school mag verwacht worden dat een bepaald percentage leerlingen met achterstanden binnen de reguliere formatie kan worden opgevangen. Daarom wordt in de gewichtenregeling een drempel gehanteerd voordat scholen extra geld krijgen voor het aanpakken van die achterstanden. Deze drempel wordt aanzienlijk lager en gaat van negen procent naar vijf à zes procent. (Bron: Ministerie OCW, Deze nieuwe gewichtenregeling waarbij etnische afkomst van kinderen niet langer een rol speelt, betekent voor Zeeland dat de middelen voor de scholen om achterstanden te bestrijden toe zullen nemen. Landelijk is ongeveer de helft van alle achterstandsleerlingen van allochtone en de helft van autochtone afkomst is. Voor Zeeland geldt dat het percentage autochtone achterstandsleerlingen veel groter is, dan het percentage allochtone achterstandsleerlingen. In het schooljaar 2004/2005 zijn er in Zeeland ruim basisschoolleerlingen, waarvan ruim leerlingen (21%) met een gewicht groter dan 0.0. Het aandeel autochtone achterstandsleerlingen (0.25) is 68% en het aandeel allochtone achterstandsleerlingen (0.9) is 30%. (Bron: CFI) Het bestrijden van onderwijsachterstanden begint steeds meer al voordat kinderen in het basisonderwijs starten. In het kader van het VVE-beleid stimuleren gemeenten zoveel mogelijk ouders van doelgroepkinderen om hun kinderen naar de peuterspeelzaal te brengen. In deze voorschoolse voorziening komt steeds meer aandacht voor het vroegtijdig aanpakken van achterstanden. schoolverzuim Aan de kinderen in groep 6 van het basisonderwijs is gevraagd of zij wel eens spijbelen. Een overgrote meerderheid van de kinderen (91%) zegt dit niet te doen. Bijna één op de tien (9%) spijbelt soms en één op de honderd (1%) regelmatig. Bij jongens komt het bijna twee keer zoveel voor als bij meisjes. De sociaaletnische afkomst of het leerlinggewicht van de kinderen doet er niet toe.

5 jeugdbeleid Scoop, Jeugdmonitor+ Zeeland, juni 2005 De Zeeuwse derdeklassers is gevraagd of zij in de 4 weken voorafgaand aan het onderzoek niet of niet op tijd op school waren. Drie mogelijkheden worden hier onderscheiden: ziek zijn, te laat komen, en spijbelen. De meest voorkomende categorie van verzuim, is te laat komen. Hiervan was de laatste 4 weken sprake bij de helft van de leerlingen (51%). Van elke vijf leerlingen die te laat kwamen, was het grofweg zo dat twee leerlingen 1 keer te laat kwamen, één leerling 2 keer te laat kwam, en twee leerlingen 3 keren of meer te laat kwamen. In de laatste 4 weken waren vier van de tien leerlingen (41%) afwezig wegens ziekte. Van elke vier zieke leerlingen was het grofweg zo dat één leerling 1 dag ziek was, één leerling 2 dagen, één leerling 3 of 4 dagen, en één leerling 5 dagen of langer. Spijbelen komt minder voor. Naar eigen zeggen spijbelde in de laatste 4 weken één op de zes leerlingen (17%). Bij de helft van de spijbelaars betrof het 1 of 2 uur spijbelen. De afwezigheid door ziekte is bij meisjes iets hoger dan bij jongens. Wat te laat komen of spijbelen betreft, zijn de verschillen tussen de jongens en meisjes te verwaarlozen. Er zijn wel verschillen zichtbaar tussen de schoolsoorten. De leerlingen van het VWO onderscheiden zich hier zeer duidelijk van de leerlingen van VMBO en HAVO. Bij VWO-leerlingen komt het aanzienlijk minder vaak voor dat zij ziek zijn, te laat komen, of spijbelen, dan bij leerlingen van VMBO en HAVO. Naast cijfers van de derdeklassers en kinderen uit groep 6, zijn er ook cijfers over absoluut schoolverzuim en relatief schoolverzuim. Van absoluut schoolverzuim is sprake als een volledig of partieel leerplichtige jongere niet is ingeschreven bij een onderwijsinstelling zonder dat daarvoor op grond van de leerplichtwet 1969 toestemming is verleend. Van relatief schoolverzuim is sprake als een volledig of partieel leerplichtige jongere is ingeschreven bij een onderwijsinstelling maar geen onderwijs volgt zonder dat daarvoor op grond van de leerplichtwet toestemming is verleend. In Zeeland zijn in het schooljaar 2003/2004 leerlingen opgespoord die ten onrechte niet bij een school zijn ingeschreven (absoluut verzuim). In totaal gaat het om 108 leerlingen (van basisonderwijs t/m MBO) in Zeeland. In totaal is voor 872 leerlingen in het schooljaar 2003/2004 relatief verzuim geconstateerd. Het aantal leerlingen van wie één of meermalen relatief verzuim is gemeld is het grootst in de drie gemeenten op Walcheren. Ambitie participatie Bij de ambitie participatie worden in de kadernotitie onder meer de volgende doelen beschreven: verkennen van mogelijkheden voor het opzetten en/of invoeren van maatschappelijke stages; onderzoeken van mogelijkheden om aanbod op de woningmarkt voor jongeren te verbeteren; vergroten van betrokkenheid en medezeggenschap van jeugdigen door: betrekken van jongeren bij het provinciaal beleid. maatschappelijke betrokkenheid Een maatschappelijke stage is een vorm van leren waarbij leerlingen vanuit de school een vrijwillige activiteit uitvoeren, waardoor ze kennis maken met het nemen van verantwoordelijkheid voor een gemeenschappelijk belang. Kenmerkend voor een maatschappelijke stage is dat er een balans is tussen leren en iets doen voor de samenleving (Bron: Kamerstuk Maatschappelijke Stage mei 2005). Doordat het invoeren van maatschappelijke stages een nieuwe ontwikkeling is, zijn hierover nog geen Zeeuwse cijfers beschikbaar. Wel kunnen we informatie geven over het aantal jongeren dat in Zeeland aan vrijwilligerswerk doet (zonder verplichting vanuit de opleiding). Van de jongeren uit klas 3 van het voortgezet onderwijs geeft één op de tien (11%) aan dat zij vrijwilligerswerk doen voor een sportvereniging, voor een andere vereniging (geen sport) is dit 7%

6 Jeugdmonitor+rapport Achtergronden ambities en voor een instelling (denk aan Greenpeace, Rode Kruis) doet 5% van de jongeren vrijwilligerswerk. Er is hierbij nauwelijks verschil tussen jongens en meisjes. Wanneer we kijken hoeveel derdeklassers er in totaal aan vrijwilligerswerk doen, dan blijkt dat 19% van de derdeklassers vrijwilligerswerk doet. Van de 21-jarigen in Zeeland geeft iets meer dan een kwart (27%) aan vrijwilligerswerk te doen. Dit is wat lager dan uit eerder onderzoek in Zeeland (Sociaal Rapport 2004) onder inwoners van 16 jaar en ouder is gebleken (34%). Vrijwilligerswerk voor een sportvereniging wordt door 21-jarigen het meest gedaan. Woningmarkt De laatste jaren is er aandacht voor de woningnood onder jongeren in Zeeland. Uit het Jeugdmonitor onderzoek onder 21-jarigen (2004) blijkt dat tweederde van de 21-jarigen nog bij hun ouders woont. Ongeveer een kwart van de jongeren is op zoek naar een woning: één op de acht (12%) staat ingeschreven voor een huurwoning en één op de zeven (14%) is op zoek naar een koopwoning. In de gemeenten Goes, Kapelle, Middelburg en Vlissingen geven meer jongeren (dan Zeeuws gemiddeld) aan langer dan een jaar ingeschreven te staan voor een huurwoning. Van de jongeren die zelfstandig wonen (alleen of samen met een partner) woont iets minder dan de helft (46%) in een huurwoning, 38% woont in een koopwoning en 16% in een studentenkamer. Bijna allemaal zijn ze tevreden over de huisvesting die ze nu hebben. De meeste jongeren vinden binnen één jaar eigen woonruimte, tweederde heeft zelfs binnen een half jaar de woning/kamer gevonden die ze nu hebben. Ongeveer één op de twintig jongeren heeft aangegeven langer dan twee jaar te hebben gezocht naar hun woning. Er zijn wel gemeenten waar relatief meer jongeren langer dan twee jaar hebben gezocht naar hun huidige woning (ongeacht welk type woning). Met name in Kapelle, Veere en Middelburg is dit het geval. Deze cijfers geven een beeld van de 21-jarigen. Het is goed mogelijk dat het voor een iets oudere leeftijdsgroep (25-30 jaar) lastiger is om geschikte en betaalbare woonruimte te vinden in Zeeland. Uit het sociaal rapport 2004 blijkt dat zes op de tien starters in Zeeland op zoek zijn naar een, vaak goedkope, huurwoning. Doorstromers zijn juist eerder op zoek naar een koopwoning (WBO, 2002). Omdat het aanbod van huurwoningen in Zeeland beperkt is, zal het voor veel starters, in het bijzonder jongeren, moeilijk zijn een huurwoning te vinden (Sociaal Rapport, 2004). jongeren en politiek Eén van de afspraken uit het BANS-akkoord (Jeugdbeleid in Balans 2001) is dat jeugdbeleid vooral met jongeren gemaakt moet worden. Er wordt al veel gedaan door overheden om jongeren bij het beleid te betrekken, denk aan de Provinciale jeugdpanels. Maar uit de praktijk blijkt dat het nog niet altijd makkelijk is om jongeren (met name verschillende doelgroepen) te betrekken bij beleid. Jongeren zijn zeker geïnteresseerd in maatschappelijke onderwerpen als milieu of veiligheid. Maar op de vraag of ze interesse hebben in politiek wordt snel nee geantwoord. De Jeugdmonitor Zeeland heeft de 21-jarigen gevraagd naar hun politieke interesses. Van de 21-jarigen zegt 5% lid te zijn van een politieke partij. Het lijkt erop dat met name jongeren met een reformatorische geloofsovertuiging lid zijn van een politieke partij: het gaat namelijk vooral om de partijen SGP en ChristenUnie. Ongeveer één op de tien jongeren geeft aan zeker geïnteresseerd te zijn in politieke onderwerpen en ongeveer één op de vijf jongeren is redelijk geïnteresseerd. Van de jongeren die zeker geïnteresseerd zijn in politieke onderwerpen is 14% lid van een politieke partij.

7 jeugdbeleid Scoop, Jeugdmonitor+ Zeeland, juni 2005 Ambitie veilige leefomgeving Bij de ambitie veilige leefomgeving worden in de kadernotitie ondermeer de volgende doelen beschreven: bijdragen aan het terugdringen van het pestgedrag; overlast veroorzaakt door jongeren verminderen. pestgedrag Eén op de acht kinderen (8%) in groep 6 geeft aan vaak of heel vaak gepest te worden. Ruim drie op de tien kinderen wordt soms gepest (32%). Een meerderheid van zes van elke tien kinderen (60%) geven aan helemaal nooit of bijna nooit gepest te worden. Op de vraag of zijzelf wel eens andere kinderen pesten, anwoorden de kinderen in groep 6 vooral nooit, bijna nooit, en soms (respectievelijk 30%, 36%, en 32%). Vaak of heel vaak anderen pesten is iets wat slechts een enkeling zegt te doen: slechts 2%. Jongens en meisjes geven ongeveer even vaak aan dat zij gepest worden. Echter jongens geven vaker aan dan meisjes dat zij zelf anderen pesten. Schelden en niet mee mogen spelen zijn de manieren waarop kinderen het meest gepest worden. Wanneer we kijken naar verschillen in leerlinggewicht, dan blijkt dat de zogenaamde 0.0 leerlingen minder vaak gepest worden dan 0.25 en 0.9 leerlingen. Andersom geldt dat 0.0 leerlingen minder vaak andere kinderen pesten dan 0.25 en 0.9 leerlingen. overlast Er is aan de derdeklassers gevraagd naar lastig gedrag. De jongeren kregen een lijst met gedragingen voorgelegd, waarbij zij konden aangeven hoe vaak zij zich daar in de laatste 12 maanden schuldig aan hebben gemaakt. De lijst bevatte lastig gedrag (schelden, lastig vallen), maar ook kleine wetsovertredingen (vernielen, vechten) en zwaardere misdrijven (beroving).

8 Drie op de tien derdeklassers geeft aan geen van de gedragingen te hebben gedaan in de voorgaande twaalf maanden. Het lastig vallen van anderen, uitschelden, aanrichten van vernielingen en vechten zijn vormen van lastig en of strafbaar gedrag die het meest worden genoemd onder derdeklassers. De verschillen tussen jongens en meisjes zijn hierbij gering. Eén op de tien derdeklassers heeft wel eens wat gestolen zonder in te breken. Ongeveer evenveel leerlingen geven aan wel eens iemand te hebben afgeperst in de voorgaande 12 maanden. Er zijn verbanden tussen onderwijstype en lastig/strafbaar gedrag gevonden. Leerlingen van VMBO maken zich aanzienlijk meer schuldig aan lastig en strafbaar gedrag dan leerlingen van het VWO. HAVO leerlingen nemen een tussenpositie in, maar neigen meer naar VMBO leerlingen dan naar VWO leerlingen. Ook de 21-jarigen hebben zelf aangegeven aan welke vormen van lastig of strafbaar gedrag zij zichzelf hebben schuldig gemaakt. Iemand lastig vallen of uitschelden is door één op de zeven (14%) gedaan en voor overlast of problemen zorgen eveneens (13%). Door één op de zes (17%) is de laatste 12 maanden wel eens iets kapot gemaakt en door één op de twintig (6%) is wel eens wat gestolen zonder in te breken. Jongens maken zich aan deze gedragingen vaker schuldig dan meisjes. Invullen kaders De kadernotitie die nu aan Provinciale Staten wordt voorgelegd schetst de ambities en het kader voor het provinciaal beleid op het terrein van jeugd. Deze kaders dienen verder uitgewerkt te worden met belangrijke partners in het veld, zoals gemeenten, jeugdzorginstellingen, onderwijs, sociaal cultureel werk, sport- en cultuurorganisaties. Om de genoemde kaders met het veld in te vullen en te vertalen naar een uitvoeringsplan is Scoop gevraagd drie regionale werkbijeenkomsten te organiseren. Deze werkbijeenkomsten staan gepland voor najaar Colofon Analyse & rapportage: Anke Marijs Ankie Smit Scoop, juni 2005 Postbus AK Middelburg tel fax