Secundair Onderwijs. Structuur van het rapport. De vraag naar leraren. Arbeidsmarktrapport Basisonderwijs Secundair onderwijs

Transcriptie

1 VVKSO CODIS/DOC/11/ Arbeidsmarktrapport 2010 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Departement Onderwijs en Vorming Secundair Onderwijs Basisonderwijs Secundair onderwijs Structuur van het rapport De vraag naar leraren secundair onderwijs Indicatoren van een eventueel tekort Beleidsaanbevelingen De vraag naar leraren Factoren die het aantal vacante betrekkingen beïnvloeden: Leerlingen: Geboortecijfer Leerlingenaantallen Doorstroming leerlingen van basis naar secundair Uitstroom van leraren: Pensioen, vervroegde terbeschikkingstelling Het beleid: Wijziging omkaderingsnormen Eventuele besparingen

2 De vraag naar leraren dalend aantal leerlingen vanaf 2011 dalende vraag naar onderwijzend en bestuurspersoneel JAAR VERWACHTE EVOLUTIE Aantallen uitgedrukt in fulltime betrekkingen De vraag naar leraren vergrijzing van het lerarenkorps (tbs 58+ en pensioen) UITSTROOM Tbs Pensioen Overlijden Totaal beleidsmaatregelen De vraag naar leraren invoering Hoger beroepsonderwijs (HBO) in Se-n-Se: godsdienst/zedenleer niet verplicht besparingen uren pedagogische coördinatie afgeschaft afschaffen vervanging korte afwezigheden afschaffen mentoruren

3 De vraag naar leraren VRAAG TOTAAL Demografische evolutie Uitstroom GON BuSO HBO GOK OVB BuSO Pedagogische coördin TBSOB Stop herstructurering SO Proeftuinen Verloven bijz. opdracht Bedrijfsstages Vervanging korte afwez Mentoren Verwachte plaatsen Lerarenopleiding Reserve Werkzoekenden Boventalligen Stille reserve Zij-instroom Instroom vanuit de lerarenopleiding: de geïntegreerde lerarenopleiding (vroeger: initiële lerarenopleiding) de specifieke lerarenopleiding (vroeger: aggregaties, GPB)

4 de geïntegreerde lerarenopleiding academiejaar studenten de specifieke lerarenopleiding * aan de universiteiten academiejaar studenten * aan de hogescholen academiejaar studenten * in het volwassenenonderwijs academiejaar studenten doorstroming naar onderwijssector doorstroming geïntegreerde opleiding 71% 75% 64% 70% 64% specifieke opleiding hogescholen en universiteiten specifieke opleiding centra volwassenenonderwijs 56% 42% 41% 39% 46% 52% 33% 19% 34% 36%

5 uitstroom jonge leraren binnen 5 jaar na start gewoon SO - Vlaanderen uitstroom officieel gesubsidieerd onderwijs vrij gesubsidieerd onderwijs gemiddeld Okt % 41% 36% 37% Okt % 35% 32% 34% Okt % 39% 33% 36% Okt % 40% 35% 37% Okt % 42% 34% 38% uitstroom jonge leraren binnen 5 jaar na start gewoon SO - Brussel uitstroom gemeenschapsonderwijs gemeenschapsonderwijs officieel gesubsidieerd onderwijs vrij gesubsidieerd onderwijs gemiddeld Okt % 76% 58% 62% Okt % 69% 63% 62% Okt % 52% 69% 64% Okt % 63% 58% 65% Okt % 50% 60% 62% zij-instromers Leraar Godsdienstleraar Totaal (mét BuSO) Aantallen uitgedrukt in aantallen personen

6 prognose aanbod leraren secundair onderwijs totaal geïntegreerde opleiding specifieke opleiding universiteiten specifieke opleiding hogescholen specifieke opleiding volwassenenonderwijs jaarlijks aanbod openstaande vacatures (databank VDAB) Maart 2006 Maart 2007 Maart 2008 Maart 2009 Maart ste + 2 de graad SO Vlaanderen aantal openstaande vervullings% vacatures 3 de + 4 de graad SO Vlaanderen aantal openstaande vervullings% vacatures Knelpuntvakken: AV Frans AV wiskunde AV project algemene vakken PV hout AV Nederlands TV hout TV technologische opvoeding PV lassen-constructie

7 Bedrijfsstages: 01/09/2008: uitgebreid naar alle secundaire scholen Vaststelling: 09/2010 budget voor slechts 37% aangewend Overwerk/bijbetrekking: indien geen geschikte vervanger leraar kan bovenop voltijdse opdracht extra presteren Vaststelling: toename sinds Herindiensttreding: Personeelsleden met verlof, TBS voorafgaand rustpensioen of met pensioen kunnen opnieuw opdracht opnemen Vaststelling: opmerkelijke toename sinds

8 Bekwaamheidsbewijzen: Principe: aanstelling andere kan indien tekort bij VE of VO Vaststellingen: 15% bij start schooljaar onderwijzen met andere In maart zelfde schooljaar: % hoger! Sinds 2000: daling aanstellingen VE tijdelijk vacante uren interim-uren VE VO AND VE VO AND 01/09/ % 31% 12% 60% 26% 14% Evolutie masters 2 de + 3 de graad SO: Opdracht overheid: opvolgen aantal masters in 2 de en 3 de graad vanaf arbeidsmarktrapport 2010 Vaststelling: lichte stijging in vergelijking met 10 jaar geleden schooljaar ten minste master 2 de graad SO ten minste master 3 de graad SO ,58% 72,31% ,39% 76.18% Conclusie: Voor periode VRAAG: 609 vacatures SO raakten niet ingevuld 4423 vacante betrekkingen (uitstroom) AANBOD 7328 nieuwe leraren beschikbaar SALDO overschot van 2296 leraren

9 Beleidsaanbevelingen: overheid Herwaardering en versterken lerarenberoep minister geeft aanzet met loopbaandebat Grote tewerkstelling In : fulltime equivalenten Kan dit nog groeien? Meer mannen en allochtonen aantrekken niet omwille van kwaliteit, wel genderevenwicht struikelblokken voor allochtonen: * imago van het beroep * perspectieven op permanente job * taalkennis en taalvaardigheid Beleidsaanbevelingen: overheid Hervorming lerarenopleiding: verzwaring opleiding effecten op doorstroom opvolgen Praktijkcomponent lerarenopleiding verstrekt effecten op uitstroom uit onderwijs opvolgen Problematiek uitstroom beginnende leraren is prioritair Interimproblematiek werk- en inkomenonzekerheid: afhaken scholen nood aan interimleraren als reserve vervangingsenveloppe SG: volledig schooljaar Beleidsaanbevelingen: overheid Vaste benoeming blijft Systeem bekwaamheidsbewijzen te stringent * directies vragen meer autonomie * erkenning elders verworven competenties Knelpuntvakken: * Andere beroepservaring in aanmerking nemen: zij-instromers aantrekken * wie start/blijft in knelpuntvak/regio: bonus Vorming professionele schoolleiders Aandeel TBS-ers daalt, toch onderzoek naar oorzaken vroegtijdig uittreden

10 Beleidsaanbevelingen: scholen Studie SERV: werkstress bij leraren Taak-en functiedifferentiatie benutten Belangrijk thema in loopbaandebat Grote stille reserve Voltijds werken aanmoedigen door flexibele schoolorganisatie Sterke aandacht voor aanvangsbegeleiding uitbouwen niveau SG Voor beginnende leraren: minder instellingsgebonden opdrachten, parallellessen