Schrijven met Licht. Viewit vergadering vrijdag 15 oktober 2010.
|
|
- Anneleen Beckers
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Schrijven met Licht. Viewit vergadering vrijdag 15 oktober Schrijven = poëtisch of prozaïsch VERHAAL vertellen scenario FILM, enz. Licht = moeilijk te vatten gegeven = bijv. zonlicht (hoe hoog staat de zon?) als tegenlicht, als zijlicht, als frontale belichting foto s Hoe licht opvangen? OOG iris CAMERA diafragma IMMENS VERSCHIL OOG CAMERA De dynamiek van het oog is onbeschrijfelijk veel groter dan deze van de camera. Zowel voor lichtsterktes als lichtkleuren past het oog zich sneller aan. DAT MAAKT HET ONS AMATEURS MOEILIJK WAT WIJ ZIEN IS VAAK NIET WAT ONZE CAMERA OPNEEMT Blauw buitenlicht, oranje kunstlicht gecombineerd opgenomen = probleem. Vandaag hebben we het minder over de kleur van het licht. Niet omdat dit onbelangrijk is, maar over witbalans enz. wijden we niet uit. Wel willen we het hebben over de lichtsterkte (hoeveelheid) en plaats van de lichtbron t.a.v. het op te nemen onderwerp. 1
2 Basisbegrippen belichting DIAFRAGMA = opening die licht doorlaat (hoe groter hoe meer per tijdseenheid) TIJD = hoe lang je licht doorlaat (hoe langer hoe meer door de opening kan) De diafragmaopening bepaalt hoeveel licht erdoor kan, de tijd hoe lang het licht door de lens kan vallen (of vergelijkend hoeveel en hoe lang het water de kuip kan vullen). Hoe de waarden van sluitertijd en diafragma aangeduid worden wekt vaak verwarring op. Sluitertijd en diafragma worden uitgedrukt door breuken. Diafragma Het diafragma van de meeste camera's bevindt zich in de lens. De waarden 1, , , duiden de diafragma waarden aan (als noemer van de breuk 1/1,4 ½ enz.). Bij elke stap (grote opening 1,4 naar iets kleinere opening 2) zou er een halvering zijn van de hoeveelheid licht die doorgelaten wordt. Een lensopening van 2,8 laat dus dubbel zoveel licht door als een lensopening van 4. Sluitertijd Breuken 1/1 sec, 1/2 sec, 1/4 sec, 1/8 sec... worden op de camera aangeduid met Hoe hoger het getal, hoe korter de belichtingstijd, hoe minder licht er met eenzelfde diafragmaopening doorvalt. MET SLUITERTIJD IS HIER BEDOELD DE TIJD VOOR HET OPNEMEN VAN EEN BEELD. Een filmcamera neemt meer dan één beeld op per sec., bijv. 25 beelden. Hierdoor is het bij die opeenvolging van op te nemen beelden niet mogelijk om 1 sec op te nemen per beeld. TENZIJ WE BEELD NA BEELD OPNEMEN waardoor we vanzelfsprekend spelen met de tijd. Tijd en diafragma laten ons toe om ook hiermee te spelen. 2
3 Bij eenzelfde hoeveelheid van belichting op het onderwerp kunnen wij kiezen om ofwel het diafragma ofwel de tijd aan te passen Als je bij een bewolkte hemel een foto kunt maken met een diafragma van f 5,6 en een sluitertijd van 125 dan zijn ook andere waarden mogelijk Diafragma Sluitertijd f 1, f f 2,8 500 f f 5,6 125 f 8 60 f f16 15 Ander onderwerp: dieptescherpte f 22 8 Hoe kleiner de f waarde van het diafragma, hoe groter de diafragmaopening, hoe kleiner de dieptescherpte. Scherp op de ogen instellen. hoe groter de diafragmaopening, hoe kleiner de dieptescherpte. Scherp op de ogen instellen. Bevriezen van beeld door zeer korte sluitertijd. Beweging suggereren in stilstaand beeld door lange sluitertijd. Fotografie bevriest altijd het beeld ook als men beweging suggereert via een lange sluitertijd. 3
4 Film = beeld na beeld opnemen Op de draaiende vlinder die de ritmisch na elkaar opeenvolgende beeld per beeld opname in onze camera regelt (bijv. 25 beelden per seconde), gaan we hier niet in. Vergelijkbaar met de fotografie blijft te onthouden dat ook wij bij het filmen met diafragma en sluitertijd (belichtingstijd van elk op te nemen beeld) kunnen spelen. Met de filmcamera werken we buiten, maar ook binnen, waar bijkomend licht vaak nodig is. Hierop willen we vandaag samen zoekend ingaan. Zoals eerder gemeld kunnen we later onze problemen hiermee voorleggen aan een professional. FILMLICHT KAN Gekleurd zijn (niet het onderwerp van vandaag) -Volle zon, gesluierde zon, bewolkt, zwaar bewolkt, mist, regen, -Weerkaatsing van licht groene bomen en struiken. Vaak zal men hier licht tegenhouden, vaak met een wit scherm = lichtreflectie van groen door wit vervangen -Buitenlicht blauw, kunstlicht oranje. Bij binnenopname van buitenlicht problemen met blauwzweem en roodzweem. Probleem witbalans -enz HARD OF ZACHT zijn ( via demo ondervinden we wat hard en zacht licht is) - Zacht licht Zacht licht is diffuus en geeft zachte schaduwen, vaak na indirect gebruik van de lichtbron (paraplu of flash op wit plafond) of via diffusie van het licht (uitstrooien van het licht te bereiken met een groot belichtingsoppervlak (softbox). Wij gebruiken bij de demp spun folie. Ook reflectie van fel hard licht op groot wit vlak resulteert in een reflectie van zacht licht. Een buitenopname op een bewolkte dag kan je vergelijken met een hele grote softbox die in een studio in de lucht hangt Zacht licht is afkomstig van een grote, diffuse lichtbron (of meerdere lichtbronnen). Het is te herkennen aan het ontbreken van duidelijke schaduwen. - Hard licht Zonlicht geeft een grote hoeveelheid intens licht van slechts één lichtbron. En dat geeft harde lichtplekken en sterk getekende schaduwen. De diepe schaduwen en felle reflecties maken het onderwerp en de uiteindelijke opname erg contrastrijk. Er gaan echter veel details verloren: zowel in de donkere als de lichte partijen. Maar de kleuren zijn erg intens en verzadigd. Als het licht afkomstig is van een kleine lichtbron (flitser, of lamp) of van een grote lichtbron op grote afstand (de zon) is het licht meestal hard en gericht. RICHTING van de belichting (via demo op een stilstaand beeld ) - tegenlicht: licht achter het onderwerp dat hard en zacht kan zijn. -strijklicht: laag, schuin invallend zijlicht dat hard en zacht kan zijn. 4
5 Richting van de belichting (hard licht om duidelijk te zijn) Voorlicht We spreken van voorlicht als de lamp achter de camera hangt en het licht dus direct van voren op het object valt. Een vlakke belichting met weinig schaduwen is hiervan het resultaat. Zijlicht Als de armatuur min of meer van opzij op het object is gericht, maar meer van de voorkant dan van de achterkant, dan noemen we dat zijlicht. Er onstaan daardoor schaduwen, er wordt een suggestie van diepte gewekt, oppervlaktestructuren worden zichtbaar en de kleurweergave is optimaal. Tegenlicht Wordt de lamp achter het object gehangen en schijnt ze in de richting van de camera, dan heet dat tegenlicht of achterlicht, waardoor een zeer contrastrijk plaatje zal onstaan. Bovenlicht Bovenlicht hangt ongeveer recht boven het object en wordt weinig toegepast, omdat de schaduwen er een lelijke richting door krijgen. Er wordt ook diepte gesuggereerd, en bovendien is de kleurweergave niet goed, omdat de loodrechte vlakken daardoor relatief weinig licht krijgen. Onderlicht Onderlicht komt zo veel mogelijk van beneden. Het geeft een theatraal, absurd beeld en wordt eigenlijk alleen maar gebruikt voor speciale horror-effecten. Goede belichting = meestal combinatie van hard + zacht en van richting Gouden regel te onthouden Eén bijkomend licht plaatsen = 1 bijkomend probleem op te lossen. Twee bijkomende lichten = 2 bijkomende problemen enz. Toch is het bekend dat men in een studio voor de opname van een persoon meestal (minstens) drie lichten gebruikt, twee harde en één zacht. FILM van Johan Debonnet - bijkomende titels bij de film illustreren de problemen MET BELICHTING en hoe een amateur ze poogde op te lossen Fouten in de film? DOEL : zelf noteer jij vragen die wij later aan een specialist ter zake zullen voorleggen. Vooraf wat info over de inhoud om de plot van de film te begrijpen Inhoud blijft tussen ons. 5
6 Nog even verder ingaan op wat men zoal schrijft over belichting (ter info). Driepuntsbelichting Key Light Het key light is de meest intense lichtbron en dient als hoofdlicht. Het wordt lichtjes schuin voor de persoon (in een hoek van t.o.v. de camera) en op een geringe hoogte (eveneens een hoek van ) geplaatst. Naarmate de horizontale (en verticale) hoek van het key light kleiner wordt (en dus meer frontaal t.o.v. het onderwerp zal komen) zal het modellerend effect van het licht afnemen. Fill light Het fill light onderdrukt de schaduwen die veroorzaakt worden door het harde key light op bijvoorbeeld het gezicht. De schaduwen worden getemperd door het zachtere fill light aan de tegenovergestelde zijde van de camera te plaatsen. De intensiteit van het fill light moet in verhouding zijn tot het key light en mag dit in regel niet in sterkte overtreffen. Je mag dit licht niet 'zien'. Het dient enkel om te grote contrasten op het gezicht te vermijden. Indien er sprake is van een groot contrast in intensiteit tussen key light en fill light spreken we van low key, bij een gering contrast spreken we van high key. Backlight Het backlight belicht de persoon bovenaan en van de achterzijde. Dit zorgt typisch voor een gloed om het kapsel en een extra accent op de schouders, zodoende dat de persoon lijkt los te komen van de achtergrond. De ideale plaats voor het backlight is achter de persoon en wel zo dat geen licht voor valt. Voor een backlight wordt meestal hard licht gebruikt met een intensiteit die ongeveer de helft is van het key light. " Verder overgenomen van internet (met een dank je aan onze voorzitter Chris voor de link): Driepunts Verlichting Bij het uitlichten van één persoon worden over het algemeen minimaal drie lichtbronnen gebruikt, twee harde (spotlights) en een zachte (floodlight of softbox). Een spot die onder een hoek van 45 graden van de rechter kant op de persoon wordt, veroorzaakt in beeld een harde schaduw. Omdat dit effect over het algemeen als ongewenst wordt beschouwd, wordt er van de andere kant (in ons voorbeeld dus van de linker zijde) een zogenoemd invullicht op de persoon gericht om de schaduw zachter te maken. De spot en de softbox worden vervolgens qua niveau op elkaar afgestemd. Op deze manier kunnen ongewenste schaduwen opgelicht worden. Als blijkt dat het plaatje nu nog de gewenste diepte ontbeert, kan die worden verkregen door de derde spot van de achterzijde op het hoofd van de geportretteerde te richten. Hij komt nu 'los' van de achterwand, waardoor de gewenste diepte uiteindelijk bereikt is. De geportretteerde moet dan wel ver genoeg van de achterwand verwijderd zijn om een goed achterlicht mogelijk te maken en om ongewenste schaduwen te vermijden. De verhouding in lichtsterkte tussen hoofdlicht, invullicht en achterlicht zal vaak ongeveer 3 : 2 : 1,5 zijn. Een goede verhouding tussen het lichtniveau van het gelaat en dat van de achtergrond is 1 : 1,5. Nu is het niet altijd mogelijk in zulke ideale verhoudingen te werken. Een donker gekleurd iemand die in een zonovergoten set voor een witte wand staat is bijvoorbeeld bijna niet uit te 6
7 lichten. Het basislichtniveau is daarvoor wel toereikend, maar het zal ondoenlijk blijken tegelijkertijd voldoende tekening in de witte achterwand en in het gezicht van de actuer te krijgen. Dezelde figuur in de studio gekleed in een wit gewaad of een wit overhemd levert ook heel wat problemen voor licht en beeldtechniek. Geen persoon is identiek aan een ander en daarom zullen het uiterlijk, de kleur van de kleding en het kapsel altijd van invloed zijn op de plaats van de lampen en de intensiteit van het licht. Bij de planning dient ook goed rekening gehouden te worden met het eventuele gebruik van hengels. Een schaduw van een hengel die door een spot is veroorzaakt is duidelijk zichtbaar. Om een hinderlijke hengelschaduw minder zichtbaar te maken, is het verstandig de hengel vanuit de richting van een zachte lichtbron te laten komen. Driepuntsbelichting van meerdere personen Als er zich meerdere personen in een set bevinden wordt er in principe steeds volgens het systeem van de driepuntsbelichting gewerkt. Het zou echter ondoenlijk zijn elke studio te voorzien van zo veel armaturen dat er voor elke persoon drie lampen gebruikt kunnen worden. Om het aantal armaturen binnen de perken te houden zal een belichter er zo veel mogelijk op uit zijn een lamp meerdere functies te geven. Het achterlicht van de ene persoon bijvoorbeeld kan natuurlijk heel goed het hoofdlicht van de andere zijn. Het hieronder getekende voorbeeld van een belichting voor twee personen kan naar believen worden uitgebreid. Als er met meercamera techniek wordt opgenomen zal de belichting vaak een compromis zijn tussen dat wat voor de verschillende camera's en het geluid individueel het beste is. Bij opnames met eencameratechniek is het mogelijk ook het licht shot voor shot aan te passen als er een optimaal resultaat qua sfeer en effect bereikt moet worden. Deze werkwijze verdient dan ook de voorkeur boven de meercameratechniek. 7
8 Licht en beweging Ook al bevinden presentatoren of zangers zich niet op een vaste plaats in de studio, het principe van de driepuntsbelichting blijft ongewijzigd. Als een acteur van de ene plek in de studio naar een andere loopt, moeten niet alleen het begin en het eind van de loop zijn uitgelicht, maar ook de hele route daartussenin, als dat wenselijk is. Het volgen van iemand met een beweegbare lamp (volgspot) wordt vooral bij amusementsprogramma's toegepast. Verzachten van een lichtbron Je kunt je lichtbron verzachten met Spun - Onbrandbaar weefsel > Betere Lichtverspreiding Reflectiescherm - Paraplu s, piepschuim > Betere Lichtverspreiding Scrim - Metalen filter (gaas) > Vooral de schaduwen zachter maken Verschillende lichtbronnen Je hebt verschillende soorten lichtbronnen en armaturen: Softbakken - niet gericht zacht licht > transparate schaduw Floodlights - niet gericht zacht licht > Voor kleinere oppervlakken Spotlights - gebundeld hard licht > zware slagschaduw Volgspot - gebundeld hard licht > Om personen op de set te volgen Keylight - = hoofdlicht Fill-in light - = invul- of zijlicht (soms strijklicht) 8
9 Backlight - = achter- of tegenlicht Highlight - kleine zeer gerichte bundel, om accenten aan te brengen Eyelight - kleine zeer gerichte bundel, bij portret opname, om de ogen te accentueren Lichteffecten Projectie en maskers Als een achtergrond van een presentatie vlak is, kan er met behulp van licht op een betrekkelijk eenvoudige wijze een projectie op de achtergrond gemaakt worden. In een plaatje van hard materiaal (bijvoorbeeld aluminium) wordt een figuurtje uitgezaagd, waarna het in een projectspot (die werkt als een diaprojector) wordt geplaatst en op de achterwand geprojecteerd. In een andere type programma kan er met behulp van een projectie bijvoorbeeld ook de aanwezigheid van een raam gesuggereerd worden of het lichtschijnsel van een open haard worden geïmiteerd. Voor dat laatste effect bevestigt men een aantal lange stroken flanel aan een stok en door deze stroken voor een spot heen ene weer te bewegen lijkt het lichtschijnsel van een flakkerend vuur bedriegelijk echt. Spiegels Vooral bij amusumentsprogramma's worden er nogal eens spiegels gebruikt om het plaatje te versieren. De bekendste variant hiervan is de spiegelbol, een balvormig oppervlak waarop een groot aantal spiegeltjes geplakt is. Doordat deze bal met behulp van een kleine motor draait, weerkaatst elk spiegeltje op deze manier een klein bewegend vlekje op de set. Filters Elke lichtbron kan voorzien worden van een filter of een gekleurde folio (cinemoid) waardoor een volstrekt andere sfeer verkregen wordt. Met behulp van een blauwe folio kan bijvoorbeeld kou of nacht gesuggereerd worden. Lichtbronnen en armaturen Er zijn lampen die gebruikt maken van gloeilicht als lichtbron, maar er zijn ook armaturen die werken met een gasontladingslamp. Deze laatste zijn compacter en hebben minder spanning nodig voor dezelfde hoeveelheid licht dan gloeilampen. Zowel gloei- als gasontladingslampen zijn er in types die een zacht licht produceren (softlights of floorlights) of die hard licht afgeven (spotlights). De technische ontwikkelingen staan ook op dit gebied niet stil, zodat er steeds vernuftigere en compactere armaturen op de markt komen. 9
10 Statieven en telescopen Bij een productie waarbij met een eencameratechniek wordt opgenomen is het meestal geen bezwaar dat er lichtarmaturen op de vloer staan omdat die armaturen immers niet in het beeld van andere camera's kunnen komen. Deze lampen zullen dan over het algemeen op een verrijdbaar en in hoogte verstelbaar statief zijn gemonteerd. In een televisiestudio wordt echter meestal met hangend licht gewerkt om de camera's een zo groot mogelijke bewegingsvrijheid te geven. De lampen worden aan een lichtplafond opgehangen, waar ze via een railssysteem naar elke gewenste plaats in de studio verreden kunnen worden. de hoogte is eveneens binnen bepaalde grenzen variabel doordat de lampen opgehangen zijn aan telescopen of aan een ander systeem waarmee de hoogte instelbaar is. Bij NOB zijn de lampen vanaf het lichtplafond in hoogte te variëren, in eenvoudige studio's gebeurt dit vaak vanaf de speelvloer met behulp van een lichtstok. Met dit overzicht van een en ander over belichting is het wellicht goed dat wij als amateurs hierbij onze vragen formuleren. Wat is er bruikbaar? Is dat niet te kostelijk? Wat kunnen we zelf maken? Welke problemen stellen zich als wij zelf met belichting werken? Daarom: Nu uitproberen met eigen camera en meteen het resultaat zien op het scherm! Vragen noteren voor de volgende sessie belichting. Dank je, nonkel Viewit, voor deze mooie experimenteerkansen. Johan Debonnet 10
BEELDTAAL. Geschreven en samengesteld voor het basisthema. Beeld.
BEELDTAAL. Geschreven en samengesteld voor het basisthema Beeld. Jan de Vries De grammatica van de filmtaal De camera legt BEELD én GELUID vast Een camera heeft technische beperkingen t.o.v. oog en oor
Nadere informatieLes 5. Histogram & Flitsen. Basiscursus Digitale Fotografie
Les 5 Histogram & Flitsen Basiscursus Digitale Fotografie Cursus Planning Les 1. Les 2. Les 3. Les 4. Les 5. Les 6. Les 7. Les 8. Focus + Scherptediepte + Diafragma Brandpuntsafstand/Objectieven + Sluitertijd
Nadere informatieOPDRACHTKAART. Thema: AV-technieken. Fotografie 4. Licht AV-01-04-01
OPDRACHTKAART AV-01-04-01 Licht Voorkennis: Je hebt de opdracht De fotocamera afgerond. Je hebt de opdracht Fotografische vormgeving afgerond. Intro: Licht is een belangrijk vormgevingselement en een echte
Nadere informatieOpdracht Beeldende vorming Licht en Ruimte in de Beeldende Kunst
Opdracht Beeldende vorming Licht en Ruimte in de Beeldende Kunst Opdracht door een scholier 1046 woorden 23 januari 2016 4,6 7 keer beoordeeld Vak Methode Beeldende vorming Zienderogen Kunst Licht en Ruimte
Nadere informatiefotografie Aquarium Er E n r ö ö Dob Do ro r n o yi 23-1-2014 1
Aquarium fotografie Ernö Dobronyi 23-1-2014 1 Onderwerpen Hardware Welke camera Welke objectief Welke flitser Welke hulpmiddelen De theorie Beeldvorming Witbalans Reflectie Compositie Pauze De praktijk
Nadere informatieFotografie: van opname tot archivering deel 1. Bruno Vandermeulen
Fotografie: van opname tot archivering deel 1 Bruno Vandermeulen 6 7 8 9 10 11 12 1 3 Wat is een camera? Zwarte doos: camera obscura Sensor Sluiter Objectief Diafragma Sensor Pixels Grootte 15 16 Camera
Nadere informatieDemonstratie objectfotografie. Charles Strijd
Demonstratie objectfotografie Fotomateriaal Uitleendienst Erfgoed Vereisten erfgoedinventaris - minstens 1 goede foto per object, meestal frontale overzichtsfoto - maak ook foto s van details, merken,
Nadere informatieHoe dan ook is het goed ook de handmatige belichtingsinstellingen van uw camera te leren kennen.
296 Tips & trucs voor de digitale fotografie Licht Licht is het element van de fotografie; foto's zijn weerspiegelingen van onze wereld. En daarom ligt het vaak aan het licht of foto's mislukken. Een gelukte
Nadere informatieWitbalans. Inleiding. Kleurtemperatuur
Inleiding Wanneer we fotograferen, maken we gebruik van licht. Dit kunnen lichtomstandigheden zijn, die we zelf volledig onder controle hebben. Denk hierbij aan een fotostudio, waarbij we zelf de hand
Nadere informatieProductfotografie in je eigen thuisstudio
Productfotografie in je eigen thuisstudio Kenneth Verburg De feestdagen zitten er weer aan te komen en dus vallen er wekelijks tientallen folders met aanbiedingen door de brievenbus waarin de laatste producten
Nadere informatieBASIS FOTOGRAFIE. Flits fotografie
BASIS FOTOGRAFIE Flits fotografie FLITSEN Flitsen Oefening Bespreken ideeen essay Vragen? FLITSFOTOGRAFIE Waarom flitsen? Te weinig licht Slecht licht (schaduwen) Contrast verkleinen (bij tegenlicht) Contrast
Nadere informatieLes 5. Histogram + High/Low Key + Flitsen. Basiscursus Digitale Fotografie
Les 5 Histogram + High/Low Key + Flitsen Basiscursus Digitale Fotografie Cursus Planning Les 1 Les 2 Les 3 Les 4 Les 5 Les 6 Les 7 Les 8 Les 9 Les 10 Focus + Diafragma Brandpuntsafstand/Objectieven + Sluitertijd
Nadere informatieStrobistfotografie.
Strobistfotografie www.moorfotografie.nl Strobistfotografie méér dan alleen een trend Door Peter van Veen Van Moor Fotografie Staat voor Mensen Leren Fotograferen Professioneel fotograaf en workshopleider
Nadere informatieFotografie: Carola Rood-van Diepen en Joke Beers-Blom, tenzij anders bij de foto vermeld.
Voorwoord Studiofotografie is meer dan alleen portretten of pasfoto s maken. Deze vorm van fotografie omvat bijvoorbeeld ook product-, mode-, stilleven- en bepaalde vormen van dierenfotografie. Ook het
Nadere informatieHet doel. is om een eerste inzicht te geven in de basis van de digitale fotografie.
De Basis 1 Het doel is om een eerste inzicht te geven in de basis van de digitale fotografie. Hoe je het juiste objectief moet kiezen, op welke wijze je de basisfuncties van je camera optimaal kan instellen.
Nadere informatieFOTOGRAFIE Opdrachten - Erik Boot Opdracht - Digitale fotografie Flitsen les 1
FOTOGRAFIE Opdrachten - Erik Boot Opdracht - Digitale fotografie Flitsen les 1 Kijk even op www.erikboot.nl/dnv/213202v en klik bij de les even op de link 'flitslessen deel 1' Je ziet dan een pagina met
Nadere informatie9 tips over licht en plastiek
ONDERWERP, THEMA, CONCEPT, MOODBOARD A/DD Han Sieveking 9 tips over licht en plastiek Han Sieveking Whitepapers 2014 Fotoacademie MISSION STATEMENT De Fotoacademie leidt op inspirerende wijze een student
Nadere informatie10 Tips voor betere portretfoto's
10 Tips voor betere portretfoto's Elja Trum Portretfotografie vind ik persoonlijk een van de leukste vormen van fotografie. Je krijgt de mogelijkheid iemand op een bepaald moment in zijn leven vast te
Nadere informatieEen verzameling voorbeeldfoto s
Een verzameling voorbeeldfoto s SB-800/600 Ontdek de fascinerende wereld van Nikons creatieve verlichtingssysteem met de SB-800/600. De bladzijdennummers tussen haakjes verwijzen naar beschrijvingen in
Nadere informatieWERKEN MET DE FLITSER
WERKEN MET DE FLITSER Workshop Dick Jeukens Leren en doen (LED) Bijna iedereen heeft een ingebouwde flitser op zijn camera en de wat serieuzere fotograaf is al snel in het bezit van een (externe) reportageflitser.
Nadere informatieBronvermelding: www.allesoverhetaquarium.nl
! Bronvermelding: www.allesoverhetaquarium.nl!! Het maken van aquarium foto's Voor veel mensen met een aquarium komt er een tijd dat men er foto's van wil maken om het behaalde resultaat voor altijd vast
Nadere informatieAvond over Flitsfotografie 4 April 2011 Fotoclub Iris
Avond over Flitsfotografie 4 April 2011 Fotoclub Iris Een interactieve avond waarbij je via het beeldscherm mee kan kijken wat er gebeurd met de foto bij verschillende flitser en kamera instellingen Weet
Nadere informatieLeerdoelen. Techniek van de flitser en camera onder de knie krijgen met als doel betere flitsfoto s
FLITSFOTOGRAFIE Leerdoelen Techniek van de flitser en camera onder de knie krijgen met als doel betere flitsfoto s Leren dat je diafragma de hoeveelheid licht op je hoofdonderwerp bepaalt Leren dat je
Nadere informatieTips voor avondfotografie
Tips voor avondfotografie digitalefotografietips.nl Veel fotografen bergen hun camera op na het vastleggen van een mooie zonsondergang. Maar eigenlijk begint het daarna pas, in ieder geval voor het onderwerp
Nadere informatie6 redenen om wel met tegenlicht te fotograferen
6 redenen om wel met tegenlicht te fotograferen Door Erik van Rosmalen Standaard werd (en wordt) altijd gezegd: zorg dat je de zon in de rug hebt als je fotografeert. Het 'regeltje' is begrijpelijk, want
Nadere informatieOm op feestjes foto s te maken kun je voor lastige situaties komen te staan, vooral als er weinig licht aanwezig is.
Om op feestjes foto s te maken kun je voor lastige situaties komen te staan, vooral als er weinig licht aanwezig is. Veel hobby-fotografen werken liever met natuurlijk licht dan met flitslicht, vaak zijn
Nadere informatieModule Belichting. t.b.v. AV 2. Cursistenmap
Module Belichting t.b.v. AV 2 Cursistenmap De Creatieve Onderneming De Studio Onderneming Dit project is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van ESF EQUAL en Stadsdeel Amsterdam-Noord 1 Belichting
Nadere informatieCreatief met tegenlicht fotograferen
Creatief met tegenlicht fotograferen Normaal gesproken zorgt een fotograaf ervoor dat het licht, de zon, aan de zijkant of achter de fotograaf is. Hierdoor is het onderwerp goed belicht en zie je veel
Nadere informatieFotografie Pro 1 FLITSFOTOGRAFIE
centrum voor VOLWASSENENONDERWIJS Heusden - Zolder Fotografie Pro 1 FLITSFOTOGRAFIE Uitgegeven door het CVO Heusden-Zolder Auteur: Rebecca Dekleermaeker Copyright 2010 CVO - All rights reserved http://www.cvohz.be
Nadere informatieFOTOGRAFIE
FOTOGRAFIE WWW.I-LEARNING.BE Witbalans Het zal vast wel eens voorgekomen zijn dat je een foto maakte die veel te geel was. Je maakte een foto bij verlichting wanneer het donker was en vervolgens bleken
Nadere informatieCursus Fotografie Les 2. Nu aan de slag
Cursus Fotografie Les 2 Nu aan de slag 1 Wat hebben we ook al weer gedaan... Verschillende standen Witbalans Grootst mogelijk? 2 Opdracht van de vorige keer Invullen vragenlijst 5 foto s maken met verschillende
Nadere informatieHobby Film Ternat. Belichten! Freddy Borms 28 mei F. Borms
Hobby Film Ternat Belichten! Freddy Borms 28 mei 2008 Wat is licht Programma Waarneming van licht Wat is kleur Kleurtemperatuur Witbalans Witbalans en het Oog Witbalans en de Camera Witbalans en Adobe
Nadere informatiePortretfotografie Dieptescherpte
Portretfotografie Hoe benaderen : Dieptescherpte o Lens o Instellingen diafragma o Instellingen sluitertijd o Instellingen gevoeligheid Belichting o Lichtmeting Matrix Centraalmeting Spotmeting o Belichting
Nadere informatieFotografie Basiskennis! 13 september 2005 Door Augustijn Buelens & Jeff Ceuppens
Fotografie Basiskennis! 13 september 2005 Door Augustijn Buelens & Jeff Ceuppens Fotografie de basiskennis! Waarom? Analoog of digitaal blijft gelijk! Basiskennis is onontbeerlijk! Beter inzicht in wat
Nadere informatieBASIS FOTOGRAFIE BASISBEGRIPPEN
BASIS FOTOGRAFIE In fotografie draait alles om 2 eenvoudige zaken: het beschikbare licht (dat je wil vastleggen als foto op je film of sensor) de lens die je gebruikt om dit licht te manipuleren. Bij het
Nadere informatieBasisbegrippen in de fotografie
Basisbegrippen in de fotografie Met betrekking tot belichting Aanleiding: De aanleiding voor het houden van deze presentatie zijn de verzoeken die gedaan zijn tijdens de introductie op de eerste clubdag
Nadere informatieLichtopstellingen met modellen in de studio
Lichtopstellingen met modellen in de studio Nu je in het voorgaande artikel hebt kunnen lezen wat de verschillen tussen lichtvormers zijn, is het natuurlijk ook belangrijk om te weten wat je er in de praktijk
Nadere informatieHet diafragma nader te bekijken als hulpmiddel voor het doseren van licht. Kennis uit te wisselen over het natuurkundig gedrag van (kunst) licht
Doelstelling Het diafragma nader te bekijken als hulpmiddel voor het doseren van licht Kennis uit te wisselen over het natuurkundig gedrag van (kunst) licht Toepassen van die kennis in de praktijk Het
Nadere informatieFotografie: Carola Rood-van Diepen en Joke Beers-Blom, tenzij anders bij de foto vermeld.
Voorwoord Studiofotografie is meer dan alleen portretten of pasfoto s maken. Deze vorm van fotografie omvat bijvoorbeeld ook product-, mode-, stilleven- en bepaalde vormen van dierenfotografie. Ook het
Nadere informatie7 tips voor het fotograferen in een donkere kerk
7 tips voor het fotograferen in een donkere kerk Elja Trum Als je foto's moet maken in een donkere kerk (bijvoorbeeld tijdens een huwelijk, doop of communie) is dat een uitdaging. Indirect flitsen kan
Nadere informatieFlitsfotografie. begrippen. Basis
Flitsfotografie begrippen Basis Enkele begrippen Belichtingswaarde/lichtwaarde(LW) (Exposure value EV in het Engels) Dit is een maat die aangeeft hoeveel licht er nodig is om een goed belichte
Nadere informatieWelke Lichtbronnen zijn er eigenlijk?
Lichtbronnen Een essentieel onderdeel in het maken van een video is toch wel de juiste verlichting. Teveel of te weinig licht kan zorgen voor mindere beelden. Het kunnen omgaan met licht, is een kunstvorm
Nadere informatieFlitsen met de reportageflitser
Flitsen met de reportageflitser Inleiding Flitsen. Voor veel mensen synoniem met lelijk licht. Jammer, want het kan zo veel anders. In principe geldt: licht = licht. Of het nu van de zon komt, van een
Nadere informatieExtra Thema: Voedingsfotografie
Extra Thema: Voedingsfotografie Belichting Gebruik zoveel mogelijk enkel maar natuurlijk licht. Dus overdag aan een (groot) raam fotograferen en alle spotjes in keuken uit Schaduwzones in het gerecht
Nadere informatieJan Torfs Art & Science Betere Kunst door Wetenschap.
Jan Torfs Art & Science 2015 www.fineartphotoworks.nl Betere Kunst door Wetenschap Email: jtorfs@hetnet.nl Copyright Art & Science 2015 Reproductie verboden 2 Feb 2011 lezing voor FGA over modelfotografie
Nadere informatieBeauty en fashion licht
Beauty en fashion licht Otto van den Toorn is beauty- en fashionfotograaf. In de modewereld is hij een bekende en bij het grote publiek heeft hij naam gemaakt met het Net5-televisie programma Model In
Nadere informatieFOTOGRAFIE Opdrachten - Erik Boot / Leonie Muller Opdracht - Digitale fotografie Praktische oefeningen in de les
FOTOGRAFIE Opdrachten - Erik Boot / Leonie Muller Opdracht - Digitale fotografie Praktische oefeningen in de les We gaan in groepjes van twee de onderstaande opdrachten uitwerken. Noteer alle beslissingen
Nadere informatieReader 37. Workshop Fotografie. September 2007 Mediatheek Moller Tilburg
Reader 37 Workshop Fotografie September 2007 Mediatheek Moller Tilburg 2 Inhoudsopgave 1 Theorie van fotografie.. 4 1.1 Diafragma en sluitertijd. 4 1.2 Pixels. 8 1.3 Bestandgrootte.. 9 1.4 Scherpte/diepte.
Nadere informatieLicht op locatie. Inleiding:
Licht op locatie. Inleiding: We bedoelen met licht op locatie in elk geval niet het opheffen van een tekort aan licht, zoals in de meeste gevallen kunstlicht gebruikt wordt. Hieronder vallen alle omstandigheden,
Nadere informatieStrobistworkshops.be
Strobistworkshops.be Een initiatief van Peter Nackaerts (fotobedrijf.be) & Michel Engelen (atmikes.eu) Wat is strobist? Wat is strobist? Strobist is het gebruiken van de reportageflitser los van de camera
Nadere informatieLOREO MACRO 3D LENS. Tips voor het gebruik
LOREO MACRO 3D LENS Tips voor het gebruik De Loreo 3D Macro Lens biedt een unieke mogelijkheid voor het maken van macrofoto s in 3D. Net als elke macrolens vergt ook de Loreo een doordachte aanpak voor
Nadere informatiePersonen bij weinig licht
Personen bij weinig licht Camera in auto-stand: van zodra er iets minder licht is, klapt de interne flits open en gaat deze af Flitslicht is soms nuttig (zie volgend thema), maar vaak krijg je betere resultaten
Nadere informatieGoed gebruikt is dergelijke lichtmeting een goede indicatie. Is meestal erg ingewikkeld in gebruik.
Interieurfotografie Zonder twijfel is interieurfotografie een disipline die veel inzicht in de aard en de werking van licht en kunstlicht vergt. De relatie kunstlicht en daglicht moet de fotograaf goed
Nadere informatieHet belangrijkste aspect in de portretfotografie is "LICHT". En... om tot een goed resultaat te komen, gaan we dit licht ook gebruiken.
Het doel van deze opdracht is kwalitatief betere portretten te kunnen maken. Niet in een studio want de meesten hebben niet genoeg ruimte of de kennis om er een op te zetten. We werken met eenvoudige middelen
Nadere informatiePeter Suijker Workshop flitsen, reflectieschermen en witbalans
Peter Suijker 2010 Workshop flitsen, reflectieschermen en witbalans Deze kleine workshop heb ik gemaakt voor de EOS dag 12 juni 2010 en geeft een beknopte uitleg over het gebruik van een opzetflitser,
Nadere informatie1 Extreme scherptediepte onderwerp: Geschikt bij dichte vegetaties en ook bij volle zon. Leukst is als er fraaie bladeren of insecten of andere
1 Extreme scherptediepte onderwerp: Geschikt bij dichte vegetaties en ook bij volle zon. Leukst is als er fraaie bladeren of insecten of andere dieren (slakjes) in de vegetatie aanwezig zijn. Goed zoeken!
Nadere informatieMaandthema januari 2015: Donkere dagen voor en na kerstmis. Als het maar met sfeer licht te maken heeft.
Maandthema januari 2015: Donkere dagen voor en na kerstmis. Als het maar met sfeer licht te maken heeft. Fotografie zou je bijna een materialisatie van licht kunnen noemen. Het speelt in ieder geval een
Nadere informatieBETER FOTOGRAFEREN Sluitertijden
BETER FOTOGRAFEREN Sluitertijden Heeft u wel eens problemen met het vinden van de juiste sluitertijd? Dan kan dit artikel u mogelijk verder helpen. Sommige situaties vereisen nu eenmaal dat u een bepaalde
Nadere informatieLESPAKKET HOLLANDS LICHT NAAM:. KLAS:..
LESPAKKET HOLLANDS LICHT NAAM:. KLAS:.. INLEIDING Voor je ligt het lespakket over Hollands Licht. Hier draait het om de mythe dat het licht in Holland iets heel bijzonders is, beroemd geworden dankzij
Nadere informatieNIEUWSBRIEF. Start van een serie Wat valt er te weten over portretfotografie?
NIEUWSBRIEF Start van een serie Wat valt er te weten over portretfotografie? Het model Waarin onderscheidt een goed model zich? Wat moet hij of zij kunnen om een goed model te zijn? De een is wat meer
Nadere informatieGEBRUIK VAN EEN REPORTAGE FLITSER
JM 2013 GEBRUIK VAN EEN REPORTAGE FLITSER Introductie Wanneer gebruik je een flitser? Bij weinig licht, licht toevoegen Contrasten verlagen Voor meer creatieve mogelijkheden zoals: Onderwerp bevriezen
Nadere informatiejaar: 1994 nummer: 12
jaar: 1994 nummer: 12 Een vrouw staat vóór een spiegel en kijkt met behulp van een handspiegel naar de bloem achter op haar hoofd.de afstanden van de bloem tot de spiegels zijn op de figuur aangegeven.
Nadere informatie11 tips voor accenten in foto s
11 tips voor accenten in foto s Han Sieveking Whitepapers 2014 Fotoacademie MISSION STATEMENT De Fotoacademie leidt op inspirerende wijze een student op tot een bewuste, zelfstandige (beroeps)fotograaf
Nadere informatieWelkom op de avond Basistechniek camera. Gerrit Valkenwoud
Welkom op de avond Basistechniek camera Gerrit Valkenwoud 1 Basistechniek camera Nodig om je te onderscheiden van de kiekjesmaker Geeft beter voorspelbare foto s Alleen te leren door veel te doen Lees
Nadere informatieHDR- FOTOGRAFIE. Inleiding. Het digitale beeld - Bijlage
HDR- FOTOGRAFIE Inleiding Wanneer je door de zoeker van je al dan niet spiegelreflex camera kijkt en een prachtige scène hebt waargenomen en vastgelegd, dan is er naderhand soms enige teleurstelling wanneer
Nadere informatieOpdrachten. Druk dit document af en maak hierop aantekeningen tijdens uw fotosessies
1 Opdrachten In Hoofdstuk 1 De digitale camera en Hoofdstuk 2 Digitaal fotograferen van het Handboek Digitale fotografie en fotobewerking staan opdrachten die u zelf kunt uitvoeren. Als u alle opdrachten
Nadere informatie05/01/2016. Het moment dat je over gaat nadenken hoe je een foto gaat maken, is het moment dat je een betere fotograaf wordt.
Het moment dat je over gaat nadenken hoe je een foto gaat maken, is het moment dat je een betere fotograaf wordt. Brian Elings 2015 1 Waarom vinden fotografen flitsen moeilijk? en wat denk jij aan als
Nadere informatieINVULFLITS. Niet zo geslaagd hé!
Als u tijdens de vakantie in zonnige oorden fotografeert, zult u met enige regelmaat met contrasten te maken krijgen die voor onze beeldsensor niet meer te overbruggen zijn. De beste remedie is natuurlijk
Nadere informatieWerken met een reflectiescherm
Werken met een reflectiescherm Met een reflectiescherm kun je licht, of dat nu flitslicht of gewoon daglicht is, terug laten kaatsen naar je onderwerp. Op die manier kun je dingen die normaal in de schaduw
Nadere informatieReportage flitsen. Fotograferen van grote groepen
Reportage flitsen en Fotograferen van grote groepen Presentatie voor FC Rapenland November 2013 Door Jos van der Hijden met dank aan: Wikipedea, (Versie 1.0, opmerkingen en correcties zijn welkom) 1 Kenmerken
Nadere informatieTips voor betere foto's
Tips voor betere foto's Henk Hoedemaekers December 2006 Wanneer je alles net zo fotografeert als je in het voorbijgaan ziet, krijg je zelden interessante foto's. Door met de volgende tips rekening te houden,
Nadere informatieNachtfotografie. de nacht geeft haar geheimen prijs. G. van Koppen
Nachtfotografie de nacht geeft haar geheimen prijs G. van Koppen Nachtfotografie? Bij nachtfotografie wordt het onderwerp niet door direct zonlicht verlicht. Het tijdstip is vanaf het moment dat de zon
Nadere informatieGrote voordelen van het fotograferen in RAW
Grote voordelen van het fotograferen in RAW 1. Je kunt de witbalans nog aanpassen Het is in een RAW converter heel gemakkelijk om, zonder kwaliteitsverlies, de witbalans, van je foto te corrigeren. Als
Nadere informatieLicht Belichting Lichtmeting
Licht Belichting Lichtmeting PUNTJES VOORAF 29 april 2015 Kees van Gageldonk 2 Inhoud Licht Algemene inleiding Belichting Inleiding Conclusie Correctiemogelijkheden Lichtmeting Inleiding Dynamisch bereik
Nadere informatieHet gebruik van filters bij landschapsfotografie. Myriam Vos
Het gebruik van filters bij landschapsfotografie Waarom zijn er filters nodig? Het dynamisch bereik van een camera is de verhouding van het felste licht tot het zwakste licht dat nog kan worden waargenomen.
Nadere informatieFotografie Pro 1 SCHERPTEDIEPTE
centrum voor VOLWASSENENONDERWIJS Heusden - Zolder Fotografie Pro 1 SCHERPTEDIEPTE Uitgegeven door het CVO Heusden-Zolder Auteur: Rebecca Dekleermaeker Copyright 2010 CVO - All rights reserved http://www.cvohz.be
Nadere informatieFOTOGRAFIE BASIS. Jelmer de Haas
FOTOGRAFIE BASIS Jelmer de Haas LES 3 - OBJECTIEF & SCHERPTE Maken van een foto Objectief Oefening Bespreken thuisopdracht Scherpte Toevoegen: vertekening groothoek Check dubbeling met les 2 over objectief
Nadere informatieBELEIDSPLAN OPENBARE VERLICHTING 2013 2017 BIJLAGE 2 VERLICHTINGSTECHNIEK
BELEIDSPLAN OPENBARE VERLICHTING 2013 2017 BIJLAGE 2 VERLICHTINGSTECHNIEK INHOUDSOPGAVE 1 TECHNIEK VERLICHTING... 3 2 DAGLICHT EN KUNSTLICHT... 3 3 ENKELE TECHNISCHE BEGRIPPEN... 4 3.1 Lichtstroom... 4
Nadere informatieLes 2. Brandpuntsafstand/Objectieven & Sluitertijd. Basiscursus Digitale Fotografie
Les 2 Brandpuntsafstand/Objectieven & Sluitertijd Basiscursus Digitale Fotografie Cursus Planning Les 1. Les 2. Les 3. Les 4. Les 5. Les 6. Les 7. Les 8. Bonus Les 9. Focus + Scherptediepte + Diafragma
Nadere informatieWelkom op deze Fotocursus
Welkom op deze Fotocursus 1 DIGITALE FOTOCURSUS Fons Strijbosch www.footoos.nl fons@footoos.nl 0653 847682 2 LESONDERDELEN 3 LESONDERDELEN Camera techniek (instellingen) 3 LESONDERDELEN Camera techniek
Nadere informatieLager camerastandpunt
Lager camerastandpunt Model kijkt neer op camera en kijker, model kan arrogant overkomen We moeten opkijken naar model: lijkt stoer en heldhaftig Interessant standpunt voor mensen met stoer beroep zoals
Nadere informatieFotografiecursus - Hoofdstuk 9
Fotografiecursus - Hoofdstuk 9 Handleiding van Auteur: OctaFish Augustus 2013 Het Licht Fotograferen is letterlijk schrijven met licht. Niet alleen is het woord fotograferen dus de letterlijke vertaling
Nadere informatieBij de meeste camera s is de keuze van de belichtingsregelingen met een zogenaamd programmakeuzewiel
Belichtingsregelingen: Basisgebruik Bij de meeste camera s is de keuze van de belichtingsregelingen met een zogenaamd programmakeuzewiel I uitgevoerd. De uitleg over functies wordt in twee delen gebracht,
Nadere informatieDeel 1. Wat is HDR fotografie?.
Deel 1. Wat is HDR fotografie?. Inleiding. Met het intrede van de digitale fotografie is ook de beeldbewerkingsoftware in een stroomversnelling geraakt. Eén van de meest recente ontwikkelingen is de High
Nadere informatieWelkom workshop Portretfotografie
Welkom workshop Portretfotografie Agenda dag 1 10.00 uur 10.30 uur Ontvangst 10.30 uur 12.00 uur Kennismaking voorstelronde + Theorie deel 1 12.00 uur 13.00 uur Lunch 13.00 uur 14.00 uur Theorie deel 2
Nadere informatieExtra oefenopgaven licht (1) uitwerkingen
Uitwerking van de extra opgaven bij het onderwerp licht. Als je de uitwerking bij een opgave niet begrijpt kun je je docent altijd vragen dit in de les nog eens uit te leggen! Extra oefenopgaven licht
Nadere informatieoplossen. Door meerdere belichtingen te maken en ze samen te voegen in Photoshop vergroot je de dynamiek in je foto.
Een DRI maken: Hoofdstuk 1: Wat is een DRI DRI staat voor dynamic range increase en is een techniek om meer dynamiek in je foto aan te brengen. Een normale foto rechtstreek uit je (digitale of analoge)
Nadere informatieWelkom bij Foto van Beloois. Uitgangspunten. Werkwijze lessen van 2 uur. Oefeningen na elke les
Welkom bij Foto van Beloois Auteur: Frank van Beloois Bedrijf: Foto van Beloois Copyright 2015 Foto van Beloois, KvK 51968673 Alle rechten voorbehouden www.foto.vanbeloois.nl www.academy.vanbeloois.nl
Nadere informatieEen verzameling voorbeeldfoto s. Deze gids beschrijft verschillende SB flitsertechnieken en bevat voorbeeldfoto s Nikon Corporation
Een verzameling voorbeeldfoto s Deze gids beschrijft verschillende SB-5000- flitsertechnieken en bevat voorbeeldfoto s 2016 Nikon Corporation TT6D01(1F) 8MSA981F-01 Nl Index 1 Indirecte flitser Pagina
Nadere informatieSchilderijverlichting Als wand- of plafondmontage niet gewenst is
2015 Schilderijverlichting Als wand- of plafondmontage niet gewenst is Hugo Blom Lumilab B.V. Lichtontwerp 13-2-2015 Wie voor goed geld een prachtig schilderij of ander kunstwerk voor aan de wand heeft
Nadere informatieCreatief flitsen. Met een standaardflitser. door Adrie de Kok
Creatief flitsen Met een standaardflitser door Adrie de Kok Theorie Eerst moeten we het verband tussen sluitertijd diafragma en ISO weten. Deze staan in een gelijke verhouding tot elkaar, verandering van
Nadere informatiePhoto Hobby Club Werken met de witbalans
Inleiding: Je kent het gevoel wel. Je denkt een mooie foto te hebben gemaakt, maar je bent niet tevreden over het uiteindelijke resultaat. Bijvoorbeeld, de kleuren op de foto vallen behoorlijk tegen en
Nadere informatieFotograferen in de Berry
Fotocursus op camping le Bonhomme met dank aan de HCC versie feb 2008 Deel 1 blad 1 Inleiding Iedereen schiet weleens een plaatje, maar het resultaat is niet altijd zoals verwacht. De foto is onscherp,
Nadere informatie4 belangrijke punten bij productfotografie
4 belangrijke punten bij productfotografie Zorg voor goede, gelijkmatige belichting Vermijd zoveel mogelijk schaduwen Gebruik neutrale achtergrond Vermijd zoveel mogelijk reflecties in product Gebruik
Nadere informatiePortretfotografie. Portretfotografie. Scherptediepte. Tips & Trucs portretfotografie
Portretfotografie Tips & Trucs portretfotografie Tips & Trucs Ronnie Dankelman ReisReporterborrel 18 april 2009 Portretfotografie Camera instellingen Compositie Contact Er zijn drie aspecten waar je op
Nadere informatieNIVEAU 2: OBSERVATIE
SOBANE methode: Verlichting NIVEAU 2: OBSERVATIE INLEIDING Expertise PREVENTION Doelstellingen Bestuderen van de situatie in het algemeen en op de werkvloer, voor wat betreft: de arbeidsomstandigheden
Nadere informatie