GGD Haaglanden Fiscaal Handboek

Transcriptie

1 GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Uitgegeven door: FAT / GGD Informatie: Annemieke Mol Telefoon: Status: Versie: 1.0 Datum: Mrt 2016 GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 1

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Organisatie BTW BTW regimes Belaste ondernemersprestaties Werkwijze Vrijgestelde ondernemersprestaties Werkwijze Compensabele overheidstaken Werkwijze Niet compensabele overheidstaken Werkwijze Afsluiting Vpb Inleiding GGD Activiteiten GGD en Vpb Clusteren van activiteiten GGD Toetsing geclusterde activiteiten Afsluiting Bijlage 1: GGD-Matrix Omzetbelasting Bijlage 2: Vrijstellingen VPB Bijlage 3: Activiteiten GGD toegelicht Bijlage 4: Activiteitenlijst GGD GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 2

3 1 Inleiding Voor u ligt het Fiscale Handboek van de GGD Haaglanden. In dit handboek is de impact van de omzetbelasting (BTW) en de vennootschapsbelasting (VPB) voor de GGD Haaglanden beschreven. De beschrijving van de gevolgen van de invoering van de vennootschapsbelasting voor overheidsondernemingen voor de GGD Haaglanden is een nieuw onderdeel van dit handboek. Indicatief kunnen wij stellen dat uitgaande van de gegevens over 2015 en van de veronderstelling dat de feiten en omstandigheden in 2016 niet gaan afwijken van de verwachting is dat de gevolgen voor de vennootschapsbelasting gering zijn. Definitieve zekerheid kan hier pas over worden gegeven na afloop van het jaar. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 3

4 2 Organisatie Organisatie / Afdelingen Subafdelingen Directie Stafafdeling A & C Ambulancedienst Epidemiologie en Gezondheidsbevordering Epidemiologie Epidemiologie en Gezondheidsbevordering Gezondheidsbevordering Jeugdgezondheidszorg Gezinscoaching en Toeleiding Infectieziekte bestrijding en Hygiëne Afdeling infectie ziekten bestrijding Infectieziekte bestrijding en Hygiëne reizigers advies Infectieziekte bestrijding en Hygiëne TBC bestrijding Infectieziekte bestrijding en Hygiëne Regionaal SOA centrum Infectieziekte bestrijding en Hygiëne Leefomgeving Openbare (Geestelijke) Gezondheidszorg Sociaal Medische Zorg (inclusief Forensische geneeskunde) Openbare (Geestelijke) Gezondheidszorg Centraal Coördinatiepunt Een verdere duiding per organisatieonderdeel volgt. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 4

5 3 BTW Op grond van de Wet Publieke Gezondheid zijn de GGD Zuid-Holland West en de GGD Den Haag per 1 januari 2014 samengevoegd tot GGD-Haaglanden. Voor de samenwerking is gekozen voor een dienstverleningsmodel binnen de GGD Haaglanden. De Belastingdienst heeft schriftelijk gemeld dat de constructie van de GGD Haaglanden als gemeenschappelijke regeling met een uitvoeringsorganisatie ondergebracht bij een van de deelnemende gemeenten, geen eigenstandige btwconsequenties heeft. Dit betekent dat de GGD-Den Haag als uitvoeringsorganisatie uit naam van de gemeenschappelijke regeling aan de deelnemende gemeente afrekeningen zal sturen. De voormalige GGD ZHW hanteerde in zijn administratie voor het btw-regime de zogenoemde 'GGDmatrix voor de btw. De Belastingdienst heeft bevestigd dat deze 'GGD-matrix voor de btw' nog steeds geldig is. Binnen de GGD Haaglanden zullen de uitgangspunten van de matrix voortgezet worden. In deze memo worden de verschillende btw-regimes behandeld die volgens de matrix van toepassing zijn op de GGD Haaglanden. Hierbij wordt aangegeven onder welk btw-regime de producten vallen, hoe de btw wordt verrekend en wat eventuele financiële dan wel administratieve consequenties zijn. 3.1 BTW regimes De voorkomende activiteiten en prestaties (levering van goederen en diensten) worden in het kader van de wet ingedeeld in één van de volgende categorieën/regimes: a) Belaste ondernemersprestaties b) Vrijgestelde ondernemersprestaties c) Compensabele overheidstaken d) Niet-compensabele overheidstaken 3.2 Belaste ondernemersprestaties Er is sprake van een belaste ondernemersprestatie wanneer de gemeente deelneemt in het economische verkeer (met behulp van een organisatie van kapitaal en arbeid). In deze gevallen is er sprake van concurrentie met andere ondernemers. De inrekening gebrachte omzetbelasting die betrekking heeft op activiteiten die worden aangemerkt als belaste ondernemersprestaties, worden op de aangifte omzetbelasting teruggevorderd. Voorbeelden van belaste ondernemersprestaties bij GGD Haaglanden: 1. Sociaal medische advisering 2. Forensische geneeskunde 3. OGGZ-vangnetmeldingen en signaleringsoverleggen 4. Reizigersproducten (drogisterijproducten e.d., btw wordt door afnemende burger betaald) Werkwijze In de begroting GGD Haaglanden is bij de raming van de gemeentelijke opbrengsten géén rekening gehouden met de aan gemeenten in rekening te brengen btw. De GGD Haaglanden zal betreffende activiteiten door middel van facturatie, vermeerderd met omzetbelasting aan de deelnemende gemeente in rekening brengen. Voor zover het diensten voor de deelnemende gemeenten zelf betreft is de omzetbelasting compensabel (BCF). Dit ingeval de diensten niet verstrekt of verleend zijn aan een (groep) individuele derden. Als de diensten door de deelnemende gemeenten, verhoogd met omzetbelasting, wordt doorberekend aan derden dan kan de in rekening gebrachte btw via de aangifte omzetbelasting worden teruggevorderd. Dit werkt voor de regiogemeenten dus kostenneutraal. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 5

6 3.3 Vrijgestelde ondernemersprestaties In een aantal gevallen is een vrijstelling van omzetbelasting van toepassing. De in rekening gebrachte omzetbelasting die betrekking heeft op activiteiten die worden aangemerkt als vrijgestelde ondernemersprestaties, kan niet worden teruggevorderd en dient als kosten te worden verantwoord. Dat wil zeggen dat de btw niet aftrekbaar en niet compensabel is. Voorbeelden van vrijgestelde ondernemersprestaties bij GGD Haaglanden: 1. Algemene infectieziekten bestrijding (voor 35%) 2. Reizigersadvisering en vaccinatie 3. Tuberculosebestrijding Werkwijze De in rekening gebrachte btw dient als kosten te worden verantwoord. In de begroting GGD Haaglanden is rekening gehouden met deze kostenverhogende btw. 3.4 Compensabele overheidstaken Met ingang van 1 januari 2003 is het Btw-compensatiefonds (BCF) wettelijk in werking getreden. Door de inwerkingtreding van deze wet is het mogelijk de in rekening gebrachte btw met betrekking tot overheidstaken terug te vorderen op dit fonds. De gemeente treedt als overheid op wanneer zij prestaties verricht ter uitvoering van een door een hogere wetgever opgedragen taak of wanneer de door haar uitgevoerde activiteiten naar aard tot de overheidstaak kunnen worden gerekend. Voorbeelden van compensabele overheidstaken bij GGD Haaglanden: 1. Algemene infectieziekten bestrijding (voor 65%) 2. Leefomgeving, medische milieukunde 3. Epidemiologie 4. Gezondheidsbevordering 5. Beleidsadvisering en crisismanagement 6. Toezicht kinderopvang 7. Toezicht WMO Werkwijze In de begroting GGD Haaglanden is geen rekening gehouden met de compensabele btw voor overheidstaken. De btw die voor compensatie in aanmerking komt zal jaarlijks op grond van de "transparantieregeling voor samenwerkingsverbanden" via een schriftelijke opgave aan de regiogemeenten worden verstrekt. Vervolgens kunnen de individuele gemeenten deze compensabele btw-bedragen meenemen in de jaarlijkse BCF-opgave. Het resultaat voor de individuele gemeenten is daardoor per saldo kostenverlagend ten opzichte van de vaste inwonersbijdrage. In januari ontvangen de regiogemeenten de afrekening van het voorgaande jaar waarin het totaalbedrag van de door te schuiven omzetbelasting staat vermeld en het deel daarvan dat voor rekening komt van de desbetreffende regiogemeente. Verdeling van btw zal plaatsvinden op basis van inwonersaantal. Deze afrekening is géén factuur in de zin van de Wet OB. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 6

7 3.5 Niet compensabele overheidstaken In bepaalde gevallen wordt btw compensatie uitgesloten, ook al is er sprake van een overheidstaak of niet-ondernemersprestatie. De reden voor deze uitsluitingen is gelegen in het voorkomen van concurrentievervalsing en het waarborgen van gelijke behandeling van de gemeente ten opzichte van andere partijen (artikel 4 Wet op het Btw-compensatiefonds). De in rekening gebrachte omzetbelasting die betrekking heeft op activiteiten die worden aangemerkt als niet compensabele overheidstaken, kan niet worden teruggevorderd en dienen als kosten te worden verantwoord. Dat wil zeggen dat de btw niet aftrekbaar en niet compensabel is Voorbeelden van niet compensabele overheidstaken bij GGD Haaglanden: 1. Soa / Aids 2. OGGZ-meldpuntmeldingen Werkwijze In de begroting GGD Haaglanden is rekening gehouden met de niet-compensabele btw voor overheidstaken. De in rekening gebrachte btw dient als kosten te worden verantwoord. Er komt géén aparte verrekening met de regiogemeenten aangezien deze btw gefinancierd wordt uit de inwonersbijdrage. 3.6 Afsluiting De verschillende btw-regimes hebben géén kostenverhogende consequenties t.o.v. de begroting GGD Haaglanden: òf in de begroting GGD Haaglanden is reeds rekening gehouden met kostenverhogende btw; òf de btw kan via de aangifte omzetbelasting worden teruggevorderd; òf de btw kan worden teruggevorderd bij het Btw-compensatiefonds. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 7

8 4 Vpb Op Prinsjesdag 2014 is het wetsvoorstel modernisering vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen bij de Tweede Kamer ingediend (Kamerstukken 34003). Op 26 mei 2015 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel aangenomen. De wet is 11 juni 2015 in het Staatsblad gepubliceerd (Wet van 4 juni 2015, Stb. 207). De wet beoogt overheidslichamen die vanuit de fiscale optiek een onderneming drijven op dezelfde wijze aan de Vpb te onderwerpen als private ondernemingen. Met de invoering van de vennootschapsbelastingplicht (Vpb-plicht) voor overheidsondernemingen per 1 januari 2016 krijgen gemeenten, provincies en waterschappen (lokale overheden) te maken met het feit dat ze mogelijk voor een deel van hun activiteiten belastingplichtig worden voor de vennootschapsbelasting (Vpb). Dit geldt ook voor aan hun verbonden partijen. Volgens de regelgeving is een verbonden partij een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de provincie, gemeente of waterschap een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Dit kan zijn in de vorm van een BV, NV, CV, Gemeenschappelijke regeling (GR, waaronder Openbaar Lichaam), Stichting, Vereniging of Fonds. Primair zijn deze entiteiten zelfstandig belastingplichtig en hebben een eigen verantwoordelijkheid. 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk beschrijven wij de gevolgen van de invoering van de vennootschapsbelasting op de activiteiten van de GGD Haaglanden. Eerst volgt in hoofdlijnen een korte beschrijving van de wijziging van de wet op de vennootschapsbelasting. Vervolgens passen wij deze wijziging toe op de activiteiten van de GGD Haaglanden. Het is van belang aan te geven dat het eerste jaar waarop deze wijziging betrekking heeft 2016 is. Voor de inschatting wat de gevolgen van de wetswijziging zijn, maken wij gebruik van de jaarrekeninggegevens van het jaar Hiermee geven wij een indicatie met betrekking tot de gevolgen voor de vennootschapsbelasting. Na afloop van het jaar 2016 en de vaststelling van de financiële gegevens over dat jaar kan pas definitief iets gezegd worden over de vennootschapsbelasting. De Nederlandse vennootschapsbelasting wordt geheven van winst die toevloeit aan rechtspersonen of vergelijkbare samenwerkingsverbanden. Onder de oude wetgeving is het uitgangspunt dat een overheidsbedrijf niet belastingplichtig is, tenzij anders is bepaald. Het nieuwe uitgangspunt is dat een overheidsonderneming belastingplichtig is, tenzij. In de wet is gekozen voor de ondernemingsvariant waarbij ondernemingsactiviteiten, ongeacht of die direct (intern onderdeel) of indirect (via een separate rechtspersoon) worden verricht, onder de belastingheffing worden gebracht. Er is sprake van een onderneming als 1. met een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid, 2. wordt deelgenomen aan het economische verkeer, 3. met het oogmerk om winst te behalen. Als structureel vermogensoverschotten worden behaald, wordt ook geacht aan dit winstoogmerk te zijn voldaan. Er bestaat vervolgens nog een mogelijkheid om activiteiten te clusteren. Hierbij dient bijzondere aandacht besteed te worden aan de doelstelling en aard van de werkzaamheden. Daarnaast aan de inzet van (specifiek geschoold) personeel, met eenzelfde aansturing van dit personeel en de doelgroepen of afnemers van de diensten van de GGD. Wanneer hier een sterke verwevenheid tussen bestaat kunnen deze activiteiten voor de wet geclusterd worden. De wet voorziet vervolgens in een aantal vrijstellingen 1. Meer informatie over de Wet is o.a. te vinden in de Handreiking Implementatie Vpb 2. 1 Voor meer uitleg omtrent vrijstellingen, zie bijlage 2: Vrijstellingen 2 GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 8

9 Het fiscale resultaat is overigens niet gelijk aan het resultaat op grond van het BBV verantwoorde resultaat. De fiscale waarderingsgrondslagen wijken op bepaalde punten af van de grondslagen en richtlijnen van het BBV Beide resultaten kunnen in de praktijk dan ook van elkaar afwijken. Het is voor de toets op het winstoogmerk niet noodzakelijk om eerst alle resultaten op fiscale grondslagen te bepalen. Wel dienen bepaalde kosten gecorrigeerd te worden. Waar nodig zullen we dat in dit onderzoek ook doen, waarbij we de SVLO notitie winstoogmerk als hulpmiddel gebruiken. 4.2 GGD Activiteiten De VAGGD en GGDGHOR Nederland is gevraagd te komen tot een werkdocument 3 met betrekking tot de vennootschapsbelastingplicht die volgt uit de Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen voor alle GGD s. Voor de GGD en is een matrix gemaakt waarin alle activiteiten tegen het licht zijn gehouden voor de omzetbelasting. De daarin beschreven taken zijn getoetst aan het Vpb-kader. De activiteiten van een GGD worden doorgaans over zes sectoren verdeeld: GBV (gezondheidsbevordering), overheidstaak; JGZ (jeugdgezondheidszorg), overheidstaak; AGZ (algemene gezondheidszorg), overheidstaak; WMO-taken; Ambulancezorg (NB: niet altijd, soms elders); GHOR, overheidstaak. Een uitgebreide toelichting van de onderliggende activiteiten is te vinden in Bijlage 3 en een voorzet voor de fiscale duiding door de VAGGD en GGDGHOR Nederland is te vinden in Bijlage 4. In beginsel dient steeds op basis van de individuele feiten en omstandigheden beoordeeld te worden of sprake is van belastingplicht bij deze activiteiten. Voor alle activiteiten is een inschatting gemaakt van de (fiscale) kwalificatie die, indien wordt voldaan aan de specifieke, voor de betreffende activiteit nader genoemde voorwaarden, aan een bepaalde activiteit kan worden gegeven. De lijst beoogt een GGD te ondersteunen bij het beoordelen van zijn individuele feiten en omstandigheden. De fiscale duiding kan dus afwijken indien de feiten en omstandigheden daartoe aanleiding geven of als op basis van het afbakeningsschema tot geclusterde activiteit(en) wordt gekomen. De verschillende kleuren die in de lijst worden gebruikt corresponderen met verschillende fiscale kwalificaties. 4.3 GGD en Vpb De toetsing van de activiteiten bij de GGD aan de hand van de Wet Vpb heeft de afgelopen periode plaatsgevonden door het Fiscaal Advies Team in samenwerking met de GGD. Bij GGD en is altijd sprake van een publiekrechtelijke rechtspersoon en van een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid. De volgende vraag is of er sprake is van deelname aan het economisch verkeer: een handelen buiten de eigen kring of bij het vragen van een vergoeding. De GGD-activiteiten zijn doorgaans buiten eigen kring aan individuele derden. Blijft derhalve relevant: wordt aan deze derden een vergoeding gevraagd? De insteek bij de beoordeling zijn de cijfers zoals deze in de jaarrekening 2015 zijn gepresenteerd. De cijfers van de jaarrekening 2014 en begroting 2015 zijn in de beschouwing meegenomen. 3 VPB Advies VAGGD 19 november 2015 GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 9

10 4.4 Clusteren van activiteiten GGD Voordat wij aan de beoordeling van cijfers toekomen bekijken wij eerst of er verschillende activiteiten zijn waar er sprake is van een zodanige samenhang tussen activiteiten dat deze activiteiten gezamenlijk de ondernemingstoets moeten doorlopen. Hiervoor is aansluiting gezocht bij het Schema Afbakening4 gepubliceerd door het SVLO. Het gaat om activiteiten die economisch en/of financieel, organisatorisch, naar de ruimtelijke vormgeving en de aard sterk verweven zijn. Organisatorische, economische en/of financiële verwevenheid houdt doorgaans in, dat de inzet van mensen en de procedures rond de verschillende activiteiten op meerdere aspecten door elkaar lopen. Denk bij organisatorische verwevenheid aan aansturing door dezelfde leidinggevende, dezelfde mensen dragen doorlopend, min of meer gelijktijdig, bij aan verschillende activiteiten, etc. Zie ook de in het schema afbakening genoemde indicatoren; aansturing door dezelfde direct leidinggevende, functionele toerekening van bedrijfsmiddelen. Verwevenheid met betrekking tot de ruimtelijke vormgeving betekent dat de werkzaamheden van de verschillende activiteiten worden verricht op of vanuit veelal dezelfde locatie (bij voorkeur bezien vanuit het perspectief van de afnemer van de prestatie). Denk aan huisvesting van medewerkers van twee afdelingen in dezelfde ruimte, twee afdelingen maken intensief gebruik van een gezamenlijke ruimte met specifieke bedrijfsmiddelen etc. In beginsel hebben wij aansluiting gezocht aan de hand van de organisatorische verwevenheid binnen de GGD Haaglanden zoals weergegeven in de hoofdstuk 2 weergegeven organisatiestructuur. Hier zijn de volgende clusters uitgekomen met onderliggende activiteiten: Cluster van activiteiten Directie Stafafdeling A&C Ambulancedienst Afdeling Epidemiologie Afdeling Gezondheidsbevordering Productgroep Jeugdgezondheidszorg Infectie ziekten bestrijding Reizigers advies TBC bestrijding Regionaal SOA centrum Leefomgeving Sociaal Medische Zorg Centraal Coördinatiepunt Figuur 1 Overzicht Clusters met onderliggende activiteiten Activiteiten uit de activiteitenlijst 1 a AGZ-1-a Algemene infectieziektebestrijding - preventieve taken 2 GBV-1-b Algemene preventie voorlichting 3 a GBV-1-c Cursussen zonder eigen bijdrage 1 Ambu-1 Ambulanceritten op verzoek meldkamer 2 Ambu-2 Inzet bij evenementen 3 Ambu-3 Opleidingen 4 Ambu-4 Bereikbaarheid voor derden 5 Ambu-5 Meldkamer Ambulancezorg (MKA) 2 GBV-1-b Algemene preventie voorlichting 2 GBV-1-b Algemene preventie voorlichting 1 JGZ Screening 0-19-jarigen, inclusief inenten op basis Rijks vaccinatieprogramma 7 AGZ-7 Toezicht kinderopvang 8 a AGZ-8-a Forensische geneeskunde - lijkschouwen 1 a AGZ-1-a Algemene infectieziektebestrijding - preventieve taken b AGZ-1-b Algemene infectieziektebestrijding - curatieve taken 10 a AGZ-10-a Reizigerszorg b AGZ-10-b Vaccineren hepatitis B beroepsgroepen 4 a AGZ-4-a Tuberculosebestrijding - preventieve taken b AGZ-4-b Tuberculosebestrijding - curatieve taken 2 AGZ-2 Preventie van seksueel overdraagbare aandoeningen 3 AGZ-3 SOA/HIV diagnostiek, curatieve zorg en aanvullende hulpverlening 6 AGZ-6-a Medische milieukundige zorg 2 GBV-1-b Algemene preventie voorlichting 9 AGZ-9 Sociaal medische advisering (SMA) 1 WMO-2 Openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) De clusters infectie ziekten bestrijding en reizigersadvies hebben wij niet samengevoegd op organisatorische verwevenheid. Dit omdat de onderliggende activiteiten zodanig afwijken (op o.a. afnemers en prijsstelling) dat wij dit niet verenigbaar achten. Bovenstaande clusters zullen nu aan de ondernemingstoets onderworpen worden aan de hand van de cijfers in de jaarrekening GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 10

11 4.5 Toetsing geclusterde activiteiten In de beoordeling van de voorwaarden voor de ondernemingstoets worden de commerciële cijfers (lees: BBV-cijfers) als uitgangspunt genomen. Op deze cijfers dient een fiscale vertaalslag te worden gemaakt om te bepalen of voldaan wordt aan één van de voorwaarden van de ondernemingstoets, namelijk de winst oogmerktoets. De fiscale cijfers kunnen afwijken, bijvoorbeeld omdat een ander fiscaal afschrijvingsregime moet worden gehanteerd. Alvorens de fiscale vertaalslag te maken wordt als eerste stap op de opbrengsten de kosten in mindering gebracht waarvoor geldt dat er geen verschil is tussen commercieel en fiscaal. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om personele kosten, inkoopkosten, huur etc.. Indien de uitkomst negatief is, is er geen sprake van een winstoogmerk. Cluster van activiteiten Som van Baten Regio JRK 2015 Som van Lasten Regio JRK 2015 Directie - - Stafafdeling A&C Ambulancezorg Afdeling Epidemiologie Afdeling Gezondheidsbevordering Jeugdgezondheidszorg Infectie ziekten bestrijding Reizigers advies TBC bestrijding Regionaal SOA centrum Leefomgeving Sociaal Medische Zorg Centraal Coördinatiepunt Eindtotaal Figuur 2 Overzicht van baten en lasten per cluster op basis van jaarrekeningcijfers Op elke geclusterde activiteit zullen wij nu aan de ondernemingstoets loslaten. Cluster Directie Op het cluster Directie worden geen baten en lasten geboekt, maar deze zijn doorbelast naar de onderliggende activiteiten. Vandaar dat dit Cluster niet getoetst wordt. Cluster Stafafdeling Het cluster stafafdeling voert geen eigen activiteiten uit maar werkt voor de rest van de organisatie. Op basis hiervan en het feit dat de baten bestaan uit de bijdragen van de deelnemers aan de GR en stimulatiesubsidies waar geen prestaties tegen overstaan toetsen wij dit cluster niet. Cluster Ambulancezorg Het Cluster Ambulancezorg wordt niet getoetst bij de GR Haaglanden maar bij de GGD Den Haag, immers het is geen onderdeel van de GR GGD Haaglanden maar van de organisatie van de GGD Den Haag. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 11

12 Cluster Afdeling Epidemiologie Wanneer de ondernemingstoets op dit cluster wordt geprojecteerd dan het volgende: Stap 1: Is er sprake van een organisatie van arbeid en kapitaal? -> Ja Stap 2: Is er sprake van deelname aan het economisch verkeer? -> Ja Stap 3: Is er sprake van winst maken, winst beogen? Wijken de cijfers fiscaal af van commercieel? Nee. Zijn de baten hoger dan de lasten? Nee. Conclusie: Aangezien de baten niet boven de lasten uitkomen wordt niet voldaan aan het derde onderdeel van de ondernemingstoets, winst maken/winst beogen. Er is geen sprake van een ondernemingsactiviteit. Cluster Gezondheidsbevordering Wanneer de ondernemingstoets op dit cluster wordt geprojecteerd dan het volgende: Stap 1: Is er sprake van een organisatie van arbeid en kapitaal? -> Ja Stap 2: Is er sprake van deelname aan het economisch verkeer? -> Ja Stap 3: Is er sprake van winst maken, winst beogen? Wijken de cijfers fiscaal af van commercieel? Nee. Zijn de baten hoger dan de lasten? Nee. De baten bestaat volledig uit bijdragen van deelnemers in de GR op basis van inwonersaantal Conclusie: Aangezien de baten niet boven de lasten uitkomen wordt niet voldaan aan het derde onderdeel van de ondernemingstoets, winst maken/winst beogen. Er is geen sprake van een ondernemingsactiviteit. Cluster Jeugdgezondheidszorg Wanneer de ondernemingstoets op dit cluster wordt geprojecteerd dan het volgende: Stap 1: Is er sprake van een organisatie van arbeid en kapitaal? -> Ja Stap 2: Is er sprake van deelname aan het economisch verkeer? -> Ja Stap 3: Is er sprake van winst maken, winst beogen? Wijken de cijfers fiscaal af van commercieel? Nee. Zijn de baten hoger dan de lasten? Ja. De baten bestaat volledig uit bijdragen van deelnemers in de GR op basis van inwonersaantal. Conclusie: Er is wel sprake van een onderneming, immers aan alle voorwaarden van de toets wordt voldaan. Voor deze clustering van activiteiten is echter de vrijstelling samenwerkingsverbanden van toepassing op het resultaat dat behaald is. Het positieve saldo blijft buiten de Vpb-heffing.. Cluster Infectie ziekten bestrijding Wanneer de ondernemingstoets op dit cluster wordt geprojecteerd dan het volgende: Stap 1: Is er sprake van een organisatie van arbeid en kapitaal? -> Ja Stap 2: Is er sprake van deelname aan het economisch verkeer? -> Ja Stap 3: Is er sprake van winst maken, winst beogen? Wijken de cijfers fiscaal af van commercieel? Nee. Zijn de baten hoger dan de lasten? Ja. De baten bestaan voornamelijk uit bijdragen van deelnemers in de GR op basis van inwonersaantal. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 12

13 Conclusie: Er is wel sprake van een onderneming, immers aan alle voorwaarden van de toets wordt voldaan. Voor deze clustering van activiteiten is echter de vrijstelling samenwerkingsverbanden van toepassing op het resultaat dat behaald is. Het positieve saldo blijft buiten de Vpb-heffing. Cluster Reizigersadvies Wanneer de ondernemingstoets op dit cluster wordt geprojecteerd dan het volgende: Stap 1: Is er sprake van een organisatie van arbeid en kapitaal? -> Ja Stap 2: Is er sprake van deelname aan het economisch verkeer? -> Ja Stap 3: Is er sprake van winst maken, winst beogen? Wijken de cijfers fiscaal af van commercieel? Nee. Zijn de baten hoger dan de lasten? Nee. De baten bestaat bijna volledig uit opbrengsten uit betalingen door inwoners van de regio. Conclusie: Aangezien de baten niet boven de lasten uitkomen wordt niet voldaan aan het derde onderdeel van de ondernemingstoets, winst maken/winst beogen. Er is geen sprake van een ondernemingsactiviteit. Cluster TBC bestrijding Wanneer de ondernemingstoets op dit cluster wordt geprojecteerd dan het volgende: Stap 1: Is er sprake van een organisatie van arbeid en kapitaal? -> Ja Stap 2: Is er sprake van deelname aan het economisch verkeer? -> Ja Stap 3: Is er sprake van winst maken, winst beogen? Wijken de cijfers fiscaal af van commercieel? Nee. Zijn de baten hoger dan de lasten? Ja. De baten bestaan volledig uit bijdragen van deelnemers in de GR op basis van inwonersaantal en zijn op begrotingsbasis toegerekend aan het product. Conclusie: Er is wel sprake van een onderneming, immers aan alle voorwaarden van de toets wordt voldaan. Voor deze clustering van activiteiten is echter de vrijstelling samenwerkingsverbanden van toepassing op het resultaat dat behaald is. Het positieve saldo blijft buiten de vpb-heffing. Cluster Regionaal SOA centrum Dit cluster wordt bij de GGD Den Haag beoordeeld. Cluster Leefomgeving Stap 1: Is er sprake van een organisatie van arbeid en kapitaal? -> Ja Stap 2: Is er sprake van deelname aan het economisch verkeer? -> Ja Stap 3: Is er sprake van winst maken, winst beogen? Wijken de cijfers fiscaal af van commercieel? Nee. Zijn de baten hoger dan de lasten? Nee. De baten bestaat volledig uit bijdragen van deelnemers in de GR op basis van inwonersaantal Conclusie: Aangezien de baten niet boven de lasten uitkomen wordt niet voldaan aan het derde onderdeel van de ondernemingstoets, winst maken/winst beogen. Er is geen sprake van een ondernemingsactiviteit. *noot: vanuit de aangeleverde cijfers bekeken bovenstaande toetsing. Indien er toch een plus mocht zijn dan wel voldaan aan de ondernemerstoets, maar vanwege de inwonersbijdragen dan vallend onder de vrijstelling. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 13

14 Cluster Sociaal Medische Zorg Wanneer de ondernemingstoets op dit cluster wordt geprojecteerd dan het volgende: Stap 1: Is er sprake van een organisatie van arbeid en kapitaal? -> Ja Stap 2: Is er sprake van deelname aan het economisch verkeer? -> Ja Stap 3: Is er sprake van winst maken, winst beogen? Wijken de cijfers fiscaal af van commercieel? Nee. Zijn de baten hoger dan de lasten? Nee. De baten bestaan bijna volledig uit opbrengsten uit betalingen door inwoners van de regio. Conclusie: Aangezien de baten niet boven de lasten uitkomen wordt niet voldaan aan het derde onderdeel van de ondernemingstoets, winst maken/winst beogen. Er is geen sprake van een ondernemingsactiviteit. Cluster Coördinatiepunt Wanneer de ondernemingstoets op dit cluster wordt geprojecteerd dan het volgende: Stap 1: Is er sprake van een organisatie van arbeid en kapitaal? -> Ja Stap 2: Is er sprake van deelname aan het economisch verkeer? -> Ja Stap 3: Is er sprake van winst maken, winst beogen? Wijken de cijfers fiscaal af van commercieel? Nee. Zijn de baten hoger dan de lasten? Nee. De baten bestaat bijna volledig uit opbrengsten uit betalingen door inwoners van de regio. Conclusie: Aangezien de baten niet boven de lasten uitkomen wordt niet voldaan aan het derde onderdeel van de ondernemingstoets, winst maken/winst beogen. Er is geen sprake van een ondernemingsactiviteit. 4.6 Afsluiting In het bovenstaande hebben wij een beschrijving gegeven van de gevolgen van de invoering van de vennootschapsbelasting voor overheidsondernemingen voor de GGD Haaglanden. Het onderzoek is gebaseerd op de gegevens van het jaar Het resultaat is daarmee een indicatie voor de gevolgen voor het jaar 2016 (het eerste jaar waarop de wetswijziging van toepassing is). Indicatief kunnen wij stellen dat uitgaande van de gegevens over 2015 en van de veronderstelling dat de feiten en omstandigheden in 2016 niet gaan afwijken van de verwachting is dat de gevolgen voor de vennootschapsbelasting gering zijn. Definitieve zekerheid kan hier pas over worden gegeven na afloop van het jaar. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 14

15 Bijlage 1: GGD-Matrix Omzetbelasting # Update n.a.v. afstemming met Belastingdienstinspecteur Zie apart bestand i.v.m. grootte. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 15

16 Bijlage 2: Vrijstellingen VPB In de wet wordt een onderscheid gemaakt tussen subjectvrijstellingen en objectvrijstellingen. Subjectvrijstellingen stellen de rechtspersoon als zodanig vrij. Objectvrijstellingen stellen de winst die wordt behaald met bepaalde activiteiten van rechtswege vrij. De objectieve vrijstellingen kunnen in vier categorieën worden onderverdeeld: 1. Vrijstelling interne activiteiten: Hierbij is zowel gedacht aan een binnen de publiekrechtelijke rechtspersoon door een interne dienst verrichte prestatie als aan een prestatie verricht door die dienst aan een privaatrechtelijke overheidslichaam dat volledig wordt beheerst door de publiekrechtelijke rechtspersoon. 2. Vrijstelling uitoefening overheidstaken of publiekrechtelijke bevoegdheden: Hiervoor geldt als voorwaarde dat niet in concurrentie wordt getreden met private ondernemingen. Er is geen definitie opgenomen van het begrip overheidstaak. Het betreft een open norm. Wanneer een taak bij (grond)wet is opgelegd of er voor de toepassing van de Wet op de omzetbelasting 1968 wordt gehandeld "als overheid" is in ieder geval sprake van een overheidstaak. 3. Vrijstelling samenwerkingsverbanden: Voor toepassing van de vrijstelling dient eerst beoordeeld te worden of het samenwerkingsverband ook voor de Vpb als zodanig kwalificeert. De vrijstelling is van toepassing als aan drie cumulatief geldende voorwaarden is voldaan. Allereerst moeten de activiteiten van het samenwerkingsverband worden verricht voor de a) onmiddellijk of middellijk participerende publiekrechtelijke rechtspersonen dan wel b) onmiddellijk of middellijk participerende privaatrechtelijke overheidslichamen of c) niet participerende privaatrechtelijke overheidslichamen van participerende publiekrechtelijke rechtspersoon. In de tweede plaats moet worden bezien of de activiteiten bij de participanten die in het samenwerkingsverband deelnemen niet tot belastingplicht zouden hebben geleid of zouden zijn vrijgesteld als zij de activiteiten zelf zouden hebben verricht. Dit betekent dat de vrijstelling openstaat voor activiteiten die bij een participant niet zouden zijn aangemerkt als ondernemingsactiviteit of die bij de participant zouden zijn vrijgesteld op grond van de vrijstelling voor interne activiteiten, voor overheidstaken waarmee niet in concurrentie wordt getreden of voor 'quasi-inbesteding'. Ten slotte moeten de participanten naar evenredigheid van de afname van de activiteiten van het samenwerkingsverband bijdragen in de kosten van het samenwerkingsverband. Niet alle bestaande samenwerkingsverbanden zullen aan dit vereiste voldoen, zodat kritische toetsing van de huidige regelingen raadzaam is. Voor zover sprake is van een samenwerkingsverband voor onder 2 vermelde activiteiten (overheidstaak) geldt een vrijstelling tenzij in concurrentie wordt getreden. 4. Vrijstelling dienstverleningsovereenkomst: De vrijstelling ziet op taken die een (indirecte) overheidsonderneming op basis van een dienstverleningsovereenkomst verricht aan een andere overheidsorganisatie (publiekrechtelijke of privaatrechtelijke). Deze worden vrijgesteld onder de voorwaarde dat de dienstverlening een overheidstaak, waarmee niet in concurrentie wordt getreden, betreft en de dienstafnemer voor deze activiteiten geen onderneming zou drijven, dan wel de vrijstelling voor interne diensten of de vrijstelling voor overheidstaken had kunnen toepassen indien de dienstafnemer de activiteiten zelf had verricht. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 16

17 Bijlage 3: Activiteiten GGD toegelicht In deze bijlage vindt u de activiteiten van de GGD toegelicht door de VAGGD. Op basis van dit advies is ook al een eerste inschatting van een eventuele Vpb-plicht te maken. 1. GBV (gezondheidsbevordering) Deze sector krijgt taken die op basis van de WPG of op basis van een nota volksgezondheid door het gemeentebestuur bij haar GGD of gr GGD zijn neergelegd. Kernwoorden: kennisopbouw, preventieaanbod, communiceren over inbedding en uitvoering in de regio. De doelgroep is niet zozeer (niet alleen) de burger maar ook de gemeenten, en een intermediair of professional. Het resultaat is veelal een gezamenlijke (collectieve) aanpak. GBV-taken: 1. Collectieve preventietaken. Denk aan: stoppen met roken, beperken alcoholgebruik, aanpak overgewicht, diabetes, depressies, gezonde relaties en valpreventie ouderen. NB: vergroten sociale weerbaarheid (met name voor kinderen) is verplaatst naar GBV-18 gelet op de vergoedingen die gevraagd worden en de individu gerichte aanpak. De werkzaamheden kunnen verdeeld worden in: beleid; algemene preventie; cursussen. Voor beleid kan gesteld worden dat dit een overheidstaak is waar geen specifieke bijdrage tegenover staat. Geen Vpb-plicht. Denk bij algemene preventie voorlichting aan grote groepen, zonder vergoeding. Geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. Bij cursussen ligt het wat diverser: sommige zijn gratis te bezoeken en voor anderen moet een kleine bijdrage worden betaald. Deze bijdrage is echter symbolisch te noemen. Het doel is eerder deelname/opkomst te bevorderen ( ik heb betaald dus ik maak er ook gebruik van ). Kostendekkendheid komt nergens voor. Voor de OB was de conclusie: geen ondernemerstaak, BCF-compensabel. Vpb: voor de uitwerking van de diverse vergoedingen en Vpb-plicht wordt verwezen naar bijlage gezonde relaties, versterken intermediairs Het ondersteunen van intermediairs, het onderhouden van een netwerk. Geen bijdrage, geen deelname economisch verkeer. Vpb: geen Vpb-plicht. 3. gezonde relaties, versterken individuele aanpak tijdens regulier contactmoment JGZ. Doel: aandacht voor de individuele relationele en seksuele vorming bij kinderen en jeugd. Motiveren en aansturen van uitvoerders. Informeren van ouders en scholen. In het algemeen vindt dit plaats zonder vergoeding. Indien wel een bijdrage: geen structurele overschotten en het netto resultaat leidt niet tot Vpb-plicht (er is geen potentieel concurrent die het voor die vergoeding kan doen). Vpb: geen Vpb-plicht. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 17

18 4. preventieve tandzorg Met name kinderen wijzen op het belang van goede mondgezondheid. Onder andere door voordoen hoe goed gepoetst moet worden. Voorlichting bij peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Geen vergoeding. Vpb: geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 5. burgers informeren over gezondheid en risicovol gedrag Burgers in staat stellen zelf gezonde keuzes te maken. Geven van informatie over gezondheid, ziekte en preventie van ziekte. Doel: attitude- en gedragsverandering. Geen vergoeding. Vpb: geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 6. monitoring WPG-taken Wettelijke taak. Aanleveren van (basis)gegevens voor gemeentelijk en provinciaal beleid. Geen vergoeding. Vpb: geen Vpb-plicht. 7. monitoring WMO en OGGZ en AMHK (Advies en Meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling, forse uitbreiding voormalige GBV-7). Dit onderdeel is daarom verplaatst naar de (nieuwe) sector WMO-taken (OGGZ). 8. kenniscentrum en onderzoek Het in stand houden van een kenniscentrum t.b.v. beantwoorden van vragen. Meewerken aan het verder professionaliseren van de monitoring en het gezondheidsbeleid. Geen vergoeding. Vpb: geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 9. gemeentelijk gezondheidsbeleid Beleidsondersteuning voor het stimuleren van continue (politieke) aandacht in gemeenten voor een integraal lokaal gezondheidsbeleid. Geen vergoeding. Vpb: geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 10. lokaal maatwerk gezondheidsbevordering Het vertalen van gemeentelijk gezondheidsbeleid naar concrete lokale acties. Geen bijdrage van derden. Vpb: geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 11. mantelzorg Met de inwerkingtreding van de WMO is deze taak overgebracht naar WMO consultatiebureau Senioren 55+ Met de inwerkingtreding van de WMO is deze taak overgebracht naar WMO zorgconsulenten Met de inwerkingtreding van de WMO is deze taak overgebracht naar WMO bemoeizorg Met de inwerkingtreding van de WMO is deze taak overgebracht naar WMO-6. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 18

19 15. IBS (inbewaringstellingen) Zorg voor een niet-vrijwillige opname van personen met een (vermoedelijke) geestesstoornis die een onmiddellijk dreigend gevaar vormen voor zichzelf of anderen of goederen. Geen bijdrage van derden. De IBS en (InBewaringStellingen) vallen onder de Wet Bijzondere opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen (WBOPZ). Vpb: geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 16. prostitutiebasiszorg Voorkomen en verminderen van gezondheidsproblemen en sociale problemen bij prostituees. Geen vergoeding van de doelgroep. Vpb: geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 17. register kinderopvang bijhouden Doel: het voldoen aan de wettelijke verplichting van de (deelnemende) gemeente om namens de gemeenten een register kinderopvang bij te houden. In feite: verlegde wettelijke taak. Toelichting: het register kinderopvang is een informatiebron voor de gemeente (handhaving), de GGD zelf (toezichthouder), ouders (informeren over aanwezige voorzieningen), houders van kinderopvang en andere organisaties (onder andere de Belastingdienst). Het register bevat naw-gegevens, aantal groepen en kindplaatsen, openingstijden, speelruimte, aanwezige vergunningen, enz. Derhalve: alle kinderopvang, ook bij gastouders en peuterspeelzalen. Beoogd effect: voldoen aan de wettelijke verplichting van de registratie van locaties voor kinderopvang. Dit zijn kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en gastouderbureaus. Aangevuld met peuterspeelzalen. Vpb: geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 18. Trainingen, cursussen (zoals weerbaarheidstrainingen) Onder andere het bekende Marietje Kessels Project. Het gaat met name om weerbaarheid te vergroten tegen pesten, seksueel misbruik en intimidatie. Hoofddoelgroep: jongeren van 10 tot 13 jaar. Middel: lessen geven op basisonderwijs. Sub: er worden ook cursussen/training met betrekking tot gezondheidsrisico s georganiseerd voor andere doelgroepen. Vpb: voor de uitwerking van de diverse vergoedingen en Vpb-plicht wordt verwezen naar bijlage 1. De conclusies gelden ook voor overige individueel gerichte preventie-activiteiten waarvoor een kostendekkende vergoeding wordt gevraagd. 19. doorbreken sociaal isolement Het weer betrekken van mensen die in een sociaal isolement leven bij de maatschappij. Geen bijdrage van derden. Vpb: geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 20. ouderenmishandeling Met de inwerkingtreding van de WMO is deze taak overgebracht naar WMO-1 AMHK (Veilig Thuis). GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 19

20 21. gezondheidsbevordering allochtonen Het bevorderen van een gezonde levensstijl bij allochtonen die de Nederlandse taal onvoldoende beheersen. Vpb: geen bijdrage derden; geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 22. Over Grenzen Vrouwen leren het heft in eigen hand te nemen, grenzen te stellen, de eigen wensen en behoeften leren serieus te nemen. Trainingen. Eigen bijdrage van deelnemers. Vaak vergelijkbaar met GBV-18 (kostprijsdekkend). Vpb: voor de uitwerking van de diverse vergoedingen en Vpb-plicht wordt verwezen naar bijlage potverteren Het bevorderen van een gezonde levensstijl bij mensen met een laag inkomen. Begeleiding door een GGD-medewerker. Geen bijdrage derden. Vpb: geen deelname economisch verkeer. Geen Vpb-plicht. 24. deskundigheidsbevordering huiselijk geweld Met de inwerkingtreding van de WMO is deze taak overgebracht naar WMO-1 AMHK (Veilig Thuis). 25. Opdrachten van derden uitvoeren Onderzoek in opdracht van derden (zoals ZonMW, RIVM en overigen) komt heel beperkt voor. De GGD vraagt een kostendekkende prijs (Wet Markt en overheid). Toelichting: er worden aan de GGD en onderzoeksvragen gesteld omdat bij de GGD en al de gegevens en expertise aanwezig is. Vpb: voor de uitwerking van de diverse vergoedingen en Vpb-plicht wordt verwezen naar bijlage 1. Vervolgens kijken of een objectvrijstelling van toepassing is. Als de klant (opdrachtgever) een overheidslichaam is, zoals het RIVM en het ZonMW (uitvoeringsorgaan ministerie VWS, geeft subsidie) kan sprake zijn van een vrijstelling voor dienstverleningsovereenkomsten. 2. Sector Jeugdgezondheidszorg (JGZ) Per 1 januari 2015 is het nieuwe basistakenpakket JGZ van kracht geworden via een aanpassing van het Besluit Publieke Gezondheid. Tot de basistaken behoren: systematisch volgen van de lichamelijke, psychosociale en cognitieve ontwikkeling van kinderen en jongeren; beoordelen van de ontwikkeling in relatie tot de sociale, pedagogische en fysieke omgeving van de kinderen en jongeren; tijdig signaleren van problemen en vroegtijdig opsporen van specifieke stoornissen; geven van preventieve voorlichting, advies, instructie en begeleiding, individueel of in groepen; ontzorgen en normaliseren door het geven van voorlichting, advies en ondersteuning; beoordelen of extra ondersteuning, hulp of zorg nodig is; adviseren van gemeenten en scholen over collectieve maatregelen/activiteiten. Wettelijke basis: WPG (Wet Publieke Gezondheid) Een GGD werkt altijd op de schaal van de veiligheidsregio. Dit ligt vast in de WPG en de Wet op de veiligheidsregio s. Een thuiszorgorganisatie kan in verschillende GGD-regio s actief zijn. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 20

21 Varianten Er zijn thans zes varianten waarop de JGZ wordt uitgevoerd in Nederland. De varianten zijn: 1. de JGZ 0-4 jaar wordt uitgevoerd door een (of meerdere) thuiszorgorganisatie en de JGZ voor 4-18 jaar wordt door de GGD uitgevoerd; 2. De JGZ 0-18 wordt uitgevoerd door de GGD; 3. De JGZ 0-18 wordt in eigen beheer uitgevoerd door de gemeente zelf (Utrecht, Capelle aan de IJssel (onder gebracht in een stichting), Amsterdam (GGD = gemeentelijke dienst), Den Haag (GGD = gemeentelijke dienst)). Zelf uitvoeren wettelijke taak, geen Vpb, gelijk speelveld voor andere varianten ligt in de rede; 4. De JGZ 0-18 wordt uitgevoerd door een stichting (regio Rotterdam, regio Zuid Holland West); 5. De JGZ 0-18 wordt uitgevoerd door thuiszorgorganisaties (regio Zuid Holland Zuid), in deze regio is de GGD accountmanager. Namens de gemeenten is een contract gesloten met de thuiszorg voor de uitvoering van de JGZ; 6. De JGZ 0-4 wordt in een aantal gemeenten door de thuiszorg gedaan, de GGD doet de JGZ 0-18, uitgezonderd de gemeenten waar de thuiszorg de JGZ 0-4 verzorgt. Fiscaal Fiscale kern: het is een wettelijke taak, opgedragen aan burgemeester en wethouders (artikel 5 WPG). Deze mogen een gedeelte van deze taken ook laten uitvoeren door een andere partij dan de GGD (artikel 14, lid 4 WPG). Er is geen bijdrage van ouders (of kinderen). Van het RIVM wordt een standaardvergoeding ontvangen voor de uitvoering van het Rijksvaccinatieprogramma. Vpb: geen deelname door de GGD aan het economisch verkeer en geen ondernemerschap. Geen belastingplicht voor de JGZ-taken. NB: indien sprake is van uitvoering door een stichting zal deze bedrijfsvoering op eigen fiscale merites beoordeeld moeten worden. 3. Algemene Gezondheidszorg (AGZ) Het ondersteunen van de bevolking bij het voorkomen en behandelen van bepaalde gezondheidsproblemen. Zowel individueel (denk aan reizigersvaccinatie) als voor grotere groepen (denk aan toezicht bij kinderopvang). AGZ-taken: De vraag die hier fiscaal moet worden beantwoord: diverse activiteiten kennen geen vergoeding van de deelnemer maar van een zorgverzekeraar. Is dit gelijk te stellen? Zo ja, is er dan sprake van deelname aan het economisch verkeer? Wij denken van wel. Vervolgens: de meeste activiteiten worden ook door de markt gedaan. Potentiële concurrentie? Hier zijn we in de beoordeling wel van uit gegaan. 1. algemene infectieziektebestrijding Deze taak kan worden verdeeld in preventieve activiteiten (registreren, beleid) en curatieve (behandelen). Wettelijke taak (artikel 6 WPG). Voor de curatieve handelingen krijgt de GGD een bijdrage van zorgverzekeraars. Vpb preventieve taken: geen Vpb-plicht. Vpb curatieve taken doen GGD en heel beperkt. In het algemeen alleen in geval van pandemieën in het kader van preventie: er is doorgaans geen bijdrage van de patiënt maar van de zorgverzekeraar, voordelen worden niet beoogd maar er is sprake van (potentiële cq feitelijke) concurrentie met andere belastingplichtigen. Beoordeeld moet worden of aan het resultaat van de activiteit een bescheiden bestaan kan worden ontleend. De vergoeding door zorgverzekeraar voor curatieve taken is per ingevoerd. In de praktijk betekent dit een verlaging van de gemeentelijke bijdrage en geen hogere inkomsten of streven naar winst door de GGD en. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 21

22 Voorbeeld: het behandelen van schurft of vaccineren zijn geen exclusief aan een GGD verbonden taken. Daarom is in het stroomschema ook in het onderste gedeelte de vraag of concurrentie met andere belastingplichtigen aanwezig is met ja te beantwoorden. Vervolgens moet je dan beoordelen of aan het bescheiden bestaanscriterium wordt voldaan. Onderzoek op ondernemersactiviteit nodig voor bepalen Vpb-plicht 2. preventie van seksueel overdraagbare aandoeningen (soa s/sense) De doelgroep is de totale bevolking. Veelal een gratis spreekuur, vaak anoniem. Wettelijke taak: het anoniem testen moet mogelijk zijn. Financiering van hepatitis-b-vaccinatie door het Rijk. Vpb: geen bijdrage derden, geen Vpb-plicht. 3 soa/hiv: diagnostiek, curatieve zorg en aanvullende hulpverlening Deelname economisch verkeer door bijdrage zorgverzekeraar (soms heel beperkt). Vpb: vervolgens winststreven cq potentiële concurrentie beoordelen, inclusief bescheiden bestaanscriterium. Indien op basis daarvan een onderneming, dan Vpb-plichtig. 4 tuberculosebestrijding (tbc) Het gaat hier om een wettelijke taak (artikel 6 WPG). Deze kan weer worden gesplitst in preventieve taken (opsporing) en curatieve taken (behandeling: niet alle GGD en doen dit, vaak zelfs niet: doorsturen naar ziekenhuis). Bijzonder: het Ministerie van Justitie schakelt de GGD/GHOR Nederland in voor toezicht op gevangenen. Ook het COA vraagt de lokale GGD voor het testen van asielzoekers in Ter Apel. Bij een positieve test vindt de behandeling in een ziekenhuis plaats. Het Ministerie van Justitie en COA betalen voor de GGD-dienstverlening middels dvo. Feitelijk gaat het in beide gevallen om het uitvoeren van de wettelijke taak, maar het betreft hier een specifieke doel- cq risicogroep die daardoor anders gefinancierd wordt. Voordelen worden niet beoogd, er is geen sprake van potentiële concurrentie. De GGD is enige organisatie deze screening kan uitvoeren. Het betreft de uitvoering van een wettelijke taak (ook voor bijzondere doelgroepen). Er is ook geen sprake van feitelijke concurrentie. Bijzonderheid: met het Ministerie van Justitie is een dienstverleningsovereenkomst gesloten. Het gaat om de uitvoering van preventieve taken. Geen winstoogmerk, geen potentiële concurrentie, geen Vpb-plicht. Voor de uitwerking van de diverse vergoedingen en Vpb-plicht wordt verwezen naar bijlage 1. 5 technische hygiënezorg Doel is het bevorderen van een hygiënisch handelen ter voorkoming van ziekten. Risicovolle objecten en instellingen worden bezocht. Een bijdrage komt soms van een co-instelling. Scholen betalen soms, maar dat kan per regio verschillend zijn. Dit is afhankelijk van de regionale afspraken tussen gemeenten en onderwijsinstellingen. Er is sprake van een exclusieve wettelijke taak: een andere partij mag het niet doen. Er is derhalve nooit sprake van (potentiële of feitelijke) concurrentie. Vpb: geen Vpb-plicht. 6 Medische Milieukundige Zorg Doel is het voorkomen cq terugdringen van negatieve effecten van fysieke omgevingsfactoren op de gezondheid. En het bevorderen van positieve effecten. Werkzaamheden zijn het signaleren van ongewenste situaties, onderzoek verrichten, afhandeling van vragen/klachten/meldingen, voorlichting en preventie en advisering bij milieu-incidenten. Denk aan de effecten van gsm-straling, water- en bodemverontreiniging, ventilatie van scholen (klaslokalen), geurhinder/smog. Exclusieve wettelijke taak (artikel 2, lid 2, onderdeel e WPG). Geen overdracht aan marktpartij. GGD Haaglanden Fiscaal Handboek Pagina 22