PPS IN DE ZORGSECTOR praktijkervaringen als adviseur

Transcriptie

1 PPS IN DE ZORGSECTOR praktijkervaringen als adviseur Brussel, 15 juni 2007 Patrick Kerkhofs Afgevaardigd Bestuurder Probis Corporate nv

2 INLEIDING - Vlaamse overheid promoot PPS om private organisaties te betrekken bij de realisatie van publieke taken - Meer er meer interesse van de lokale besturen - Mogelijkheden in zorgsector (OCMW s) > infrastructuur en exploitatie

3 AANKNOPINGSPUNTEN 1. PPS-DECREET 2. BEGRIP PPS 3. WETTELIJK EN JURIDISCH KADER 4. CASE

4 1. PPS-DECREET SOORTEN - Vlaamse PPS : op Vlaams niveau 1 - betrokkenheid kenniscentrum vereist - goedkeuring Vlaamse regering nodig - om gebruik te maken van facilitair kader voor Vlaamse PPS > niet (direct geschikt) voor de zorgsector (>< scholen) (1) Gemeenschap, gewest, IVA s en EVA s

5 1. PPS-DECREET SOORTEN - Lokale PPS : provincies 1, gemeenten 1, intercommunalen, OCMW s en kerkfabrieken - betrokkenheid kenniscentrum niet vereist - goedkeuring Vlaamse regering niet nodig - om gebruik te maken van facilitair kader voor lokale PPS > mogelijkheden voor de zorgsector (1) Incl. autonome provincie- en gemeentebedrijven

6 1. PPS-DECREET FACILITAIR KADER OCMW s - Participatieve PPS : - geen versoepeling > gebruik maken van de bestaande wettelijke instrumenten (cf. wettelijk en juridisch kader) - Domeinrecht : - vestigen van zakelijke rechten op onroerende goederen die behoren tot het openbaar domein > mager beestje

7 1. PPS-DECREET DEFINITIE - projecten - door publiek- en privaatrechtelijke partijen - gezamenlijk en in samenwerkingsverband - meerwaarde realiseren voor de partijen

8 1. PPS-DECREET - Projecten - Realisatie (van infrastructuur) > meest gekend en vaak de aanleiding en/of - Exploitatie > ook mogelijkheden In zorgsector meer nood aan exploitatie PPS dan voor oprichten van infrastructuur!!!

9 1. PPS-DECREET - Partijen 1 - Publieke : federale staat, gemeenschap, gewest, lokaal bestuur of persoon die rechtstreeks of onrechtstreeks onder determinerende invloed staat van een overheid (bvb. financiering, toezicht, ) - Private : persoon die geen publiekrechtelijke partij is. O.a. - VZW s in de ouderenzorg (meestal geen commerciële initiatieven) - bouwmaatschappijen (1) Definitie voor dit decreet!

10 1. PPS-DECREET - Gezamenlijk - Verschil: nieuwe of bestaande voorziening!!! - Met behoud van eigen identiteit en verantwoordelijkheid * > laatste element is vnl. wettelijk geregeld - Samenwerkingsverband - Creatief, innovatief * - Op basis van heldere taak, risico- en verantwoordelijkheids(her)verdeling * (*) Verruiming definitie

11 1. PPS-DECREET - Meerwaarde (combinatie) - Financieel : prijs-kwaliteit-verhouding, lagere kost voor de lokale gemeenschap en gebruiker, realiseren schaalvoordelen, structurele meerkost vermijden, - Maatschappelijk : realisatie beleidsdoelstellingen > aanbod ouderenvoorzieningen, achterstand wegwerken, OCMW s steeds bredere opdracht,... - Operationeel : snelle(re) realisatie, deskundigheid aantrekken, innovatie, product-marktcombinaties, lokale verankering, netwerking, aanbodverbreding,...

12 1. PPS-DECREET - en eventueel Synergieën * - Verbreding van het project - waarde zien voor andere doelgroepen/gebruikers en/of functies/locaties en creëren (value-capturing) (*) Verruiming definitie

13 2. BEGRIP PPS - PPS is geen alternatieve financiering of private sponsoring - Specifieke context van de gesubsidieerde infrastructuur voor ouderenvoorzieningen (VIPA) - Private partner(s) moeten vergoed worden > ROI - Betalingsmechanismen : geld (van overheid of gebruikers), vaste activa, productdifferentiatie, synergieën, > meerwaarde > meer mogelijkheden in exploitatiescenario

14 2. BEGRIP PPS - PPS is geen juridisch gegeven - Gebruik maken van bestaande rechtsfiguren - PPS is concept, visie op samenwerken - Belangrijk begrip op beleidsvlak - Compatibele belangen, gezamenlijke inspanning en gemeenschappelijk doel > samenwerken > win-winsituatie

15 3. WETTELIJK EN JURIDISCH CASUS KADER - Oprichten van infrastructuur zonder of met uitbating - Nieuwe vs. bestaande voorzieningen CONTEXT - Contractuele en participatieve PPS - Wetgeving op ouderenvoorzieningen

16 3. WETTELIJK EN JURIDISCH KADER OPRICHTEN INFRASTRUCTUUR - Gesubsidieerd tot maximum 60 % (VIPA), behalve serviceflats - Nieuwe en bestaande voorzieningen > PPS is geen valabel alternatief/substituut voor subsidies bij het realiseren van infrastructuur en WOO is van toepassing (geen vrije keuze aannemer bij bouwwerken)

17 3. WETTELIJK EN JURIDISCH KADER OPRICHTEN INFRASTRUCTUUR MET EXPLOITATIE Decreet 5 maart 1985 (1) regeling erkenning en subsidiëring van voorzieningen voor bejaarden - geen exploitatie zonder inachtneming van de normen (o.a. erkenning) - exploitatie dient te gebeuren door één enkele natuurlijke of rechtspersoon verantwoordelijk voor, zowel individuele opnames of verhuring, als organisatie van de zorg en dienstverlening (1) Gecoördineerd door het BVE van 18 december art. 14

18 3. WETTELIJK EN JURIDISCH CONTRACTUEEL KADER beheer (exploitatie) autonoom door derde mogelijkheid om overeenkomst af te sluiten m.b.t. werking, kosten, dienstverlening, finaliteit, personeelsbeleid volgens CAO privésector personeel kan ter beschikking gesteld worden wet op overheidsopdrachten (wet van 24 december 1993 en KB van 8 januari 1996) van toepassing voor OCMW s + gezondheids- en sociale diensten en gesubsidieerde infrastructuur

19 3. WETTELIJK EN JURIDISCH KADER NIEUWE VS. BESTAANDE VOORZIENING - wetgeving > exploitatie uitbesteden > overdracht erkenning > afstoting - art. 60 OCMW-wet Waar de noodzakelijkheid zich voordoet richt het OCMW instellingen op, breidt deze uit en beheert deze. + Noodzaak moet blijken uit onderzoek! - standpunt bevoegde minister - standpunt Raad van State > restrictieve voorwaarden

20 3. WETTELIJK EN JURIDISCH KADER OPRICHTING RECHTSPERSOON vereniging onderworpen aan de wet van 8 juli 1976 of vereniging hoofdstuk 12 (art. 118) vereniging of vennootschap van privaat recht met het oog op het vervullen van sociale doeleinden (behalve ziekenhuizen en ziekenhuisgebonden activiteiten) of vereniging hoofdstuk 12 ter (art. 135novies)

21 3. WETTELIJK EN JURIDISCH KADER VERENIGING HOOFDSTUK 12ter afzonderlijke rechtspersoon (VZW) > geen WOO OCMW + derde (openbaar of privé zonder winstmotief) stemverhouding rekening houdend met inbreng vertegenwoordiging door leden RMW personeelsbeleid volgens privéstatuut OCMW kan personeel ter beschikking stellen of laten overnemen met behoud van bezoldiging en geldelijke anciënniteit

22 3. WETTELIJK EN JURIDISCH KADER NIEUWE VS. BESTAANDE VOORZIENING - art. 135 als alleen publiekrechtelijke rechtspersonen > overdracht van een bestaande dienst niet toegestaan - art. 135 voorwaarden oprichting/toetreding - rechtsvorm is opgelegde voorwaarde voor erkenning, vergunning of subsidiëring - bereiken regionale dekking of schaalgrootte is opgelegde voorwaarde + kan niet aan voldaan worden door afzonderlijke lokale openbare deelgenoten - nieuwe dienst aanbieden > machtiging nodig (aantonen passen in programmatie + onderzoek art. 60)

23 3. WETTELIJK EN JURIDISCH KADER NIEUWE VS. BESTAANDE VOORZIENING - omzendbrief VIPA (augustus 2000) i.v.m. BVR van 8 juni subsidiabele opp. 65 m² waarvan m² kameropp. - MB van 9 juni 1999 evaluatiecriteria art. 5 BVR van 17 maart 1998 vaststelling programma SF en RH - nieuwe max. 120 wgl. - bestaande na uitbreiding niet groter dan 150 wgl. - zwaar zorgbehoevende bewoners behalve als < 25 wgl. - beslissingen in VIPA-dossiers

24 BESLUIT - PPS BIEDT MOGELIJKHEDEN - FINANCIERINGSMECHANISME (SUBSIDIES vb. VIPA) IS NIET AANGEPAST - WETTELIJK KADER IS NIET ECHT FACILITAIR

25 4. CASE PPS in de zorgsector?! Rusthuis en serviceflats OCMW Boortmeerbeek Presentatie opgemaakt door dhr. Nico Weyns, Secretaris OCMW

26 Inhoud Context Samenwerkingsmogelijkheden Uitgangspunten Het project in de praktijk PPS-traject Partners Kansen Valkuilen Conclusie

27 Inleiding - context Legaat eind 19 e eeuw Maatschappelijke evoluties jaren Regelgeving Zorgbehoevendheid Verwachtingspatronen residenten Gevolgen: zoektocht naar infrastructuur personeel Geld Missen RVT-erkenning

28 PPS: een oplossing? Wat we zelf doen, doen we beter! Nieuwbouw VIPA Andere verdoken elementen Kunnen we dit zelf? Samenwerken met de private sector een alternatief!? Een processie van Echternach

29 De keuze voor een PPS Juridische mogelijkheden Artikel 61 - overeenkomsten Artikel 79 - participaties Hoofdstuk XII verenigingen Hoofdstuk XII bis - ziekenhuizen Hoofdstuk XII ter verenigingen en vennootschappen van privaat recht

30 De keuze voor een PPS Rechtspraak van de Raad van State De arresten Janssens van 2 mei 1994 en 17 oktober 1994 Schorsingsarrest OCMW Wingene van 31 juli 1998 Strak keurslijf Onderzoek van de maatschappelijke behoefte Geen behoefte : sluiting of overdracht Wel behoefte : eigen beslissingsbevoegdheid dient behouden door toepassing wettelijk kader

31 De keuze voor een PPS Afstoting: Het OCMW erkent niet langer de behoefte aan een dienst Samenwerking: Twee of meer organisaties werken op een procesmatige en strategisch gestructureerde wijze samen Gemeenschappelijk doel Juridische, financiële of feitelijke noodzaak

32 De keuze voor een PPS Conclusie Politieke keuze voor PPS Juridische keuze voor WOO

33 PPS en uitgangspunten Basisbeginselen No-nonsense taal Juridische correctheid Bestekbeginselen Maximale vrijheid voor de private partner Maximale duidelijkheid van de bestuurlijke wensen Maximaal overleg Financiële verantwoordelijkheid

34 PPS in de praktijk Inhoud Bouw en exploitatie van een rustoord Bouw en exploitatie van serviceflats Afbraak van 14 bejaardenwoningen Voorafgaande vergunningen door OCMW

35 PPS-traject - fase 1 : scenario Oprichting werkgroep Politiek Ambtelijk Juridisch Verkenning van het terrein Ontwikkeling draaiboek

36 PPS-traject - fase 2 : recrutering en selectie Bestek & gunningscriteria Publieke oproep Externe jury Aanpassingen bestek Eindbeoordeling

37 PPS-traject - fase 3 : onderhandelingen Concessie openbare werken en diensten Onderhandelingscommissie Bouwcomité Conceptovereenkomst Onderhandelingen (deel 2) Gunning

38 PPS-traject - fase 4 : uitvoering Bouw Overname exploitatie Bijzondere aandacht voor Residenten Personeel Effecten op OCMW Tenlastename steun Personeel

39 PPS en externe partners Architect Stedenbouw Administratief toezicht Vakbonden Vlaamse Gemeenschap Lokale betrokkenen (pers, buurt, residenten, familie, )

40 PPS kansen? De private partner Know-how : projectmatig werken Financiële draagkracht Snelheid Efficiëntie De overheid Patrimonium Betrouwbaarheid Financiële draagkracht Soepele WOO-toepassing

41 PPS kansen? Vernieuwend project in de lokale ouderenzorg Alternatieve financiering?

42 PPS valkuilen! Tegenstrijdige belangen Maximale kwaliteit voor minimale investeringen versus maximale marge voor minimale input Onvoldoende uitzuiveren of trechteren Hidden agenda Formele versus informele onderhandelingen Politiek wisselende omstandigheden Complexiteit van het dossier

43 PPS - conclusie Succes van een PPS is af te meten aan De realisatie van het doel Eerlijke verdeling van risico s Eerlijke verdeling van benefits