PIJN BIJ DE PASGEBORENE
|
|
- Andreas Kuipersё
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 STUDENTENMODULE PIJN BIJ DE PASGEBORENE INLEIDING
2 2 INLEIDING Motivatie Pijn bij de pasgeborene leidt tot een verhoogde morbiditeit en mortaliteit. Er komen steeds meer aanwijzingen vanuit de follow-up van prematuur geboren baby s dat pijn en stress bij neonaten invloed hebben op het gedrag op latere leeftijd. Iedere pasgeborene staat bloot aan pijnprikkels. Denk aan de geboorte of de Neonatale Screenings prik. Als een pasgeborene opgenomen wordt in een ziekenhuis neemt het aantal potentieel pijnlijke momenten toe. Verpleegkundigen zijn bij uitstek de zorgverleners die veel invloed kunnen uitoefenen op die potentieel pijnlijke momenten. De verpleegkundige observeert en kan naar aanleiding van die observaties interveniëren. De verpleegkundige coördineert het handelen van de disciplines die zijn betrokken in de zorg voor de pasgeborene en vervult dus een sleutelfunctie. In deze module wordt aandacht besteed aan alle zorgaspecten waarmee de verpleegkundige te maken krijgt op het gebied van pijn bij de pasgeborene. De module is bedoeld voor gediplomeerde verpleegkundigen (kwalificatieniveau 4 of 5) die zich willen specialiseren in de zorg voor de pasgeborene. Leerdoelen U bent in staat: de pathosfysiologie van neonatale pijn bij pre terme en à terme pasgeborene te omschrijven; de effecten van pijn bij de pasgeborene op korte en lange termijn te benoemen; reacties op pijn bij de pasgeborene te herkennen en te interpreteren; te omschrijven welke factoren van invloed zijn op de pijnbeleving en uiting van pijn bij de pasgeborene; te omschrijven welke factoren de verpleegkundige beïnvloeden bij het observeren van pijn bij de pasgeborene; de farmacologische en non-farmacologische interventies te benoemen bij een pasgeborene met (dreigende) pijn. Studieadviezen In deze module wordt van u een actieve rol gevraagd. De studieopdrachten dienen zelfstandig te worden uitgevoerd als voorbereiding op de plenaire uren op school. We raden met klem aan tijdig met de voorbereiding te beginnen, omdat voor één van de opdrachten wordt gevraagd observaties in de praktijk uit te voeren. Voor de plenaire uren op school zijn werkvormen gekozen waarbij van de student actieve deelname wordt verwacht. Op de website staan de Adviezen ter voorkoming en minimalisering van pijn bij de pasgeborene. Verwacht wordt dat u ter voorbereiding op deze module deze site bestudeerd. Hier zijn ook de meest recente artikelen te vinden over pijn bij de pasgeborene. Bij vragen en/of opmerkingen over deze module kunt u terecht op deze webpagina: Wij wensen iedereen veel leerrendement en plezier bij het volgen van deze module. Landelijke Pijnwerkgroep NICU s
3 3 Inhoudsopgave Inleiding blz. 2 Inhoudsopgave blz. 3 Studieopdrachten blz. 4 Programma plenaire bijeenkomst op school blz. 5 Bijlagen blz. 7
4 4 Studieopdrachten De volgende studieopdrachten dient u ter voorbereiding op de les uit te voeren. Het maken van de opdrachten kost (exclusief literatuurstudie) ongeveer 2 uur. Studieopdracht 1 Bestudeer de volgende literatuur: 1. Landelijke Pijnwerkgroep NICU s, een succesvol verpleegkundig initiatief. J. Wielenga & A. Flierman, TVZ, nr. 17, Zie bijlage 3 2. Adviezen ter voorkoming en minimalisering van pijn bij de pasgeborene. Deze zijn te vinden op de website 3. Leerboek Intensive-care-verpleegkunde neonatologie, hoofdstuk 11a en 11b G.T.W.J van den Brink e.a., 2013 Studieopdracht 2 1. Observeer op uw afdeling een pasgeborene tijdens een pijnmoment. Beschrijf welke signalen voor u aanleiding zijn om te denken dat die pasgeborene pijn heeft. Omschrijf of het lezen van de literatuur u nieuwe signalen heeft opgeleverd die u kunt gebruiken bij de observatie. 2. Reacties van pasgeborenen op een pijnlijke prikkel wordt door een aantal factoren beïnvloed. In de literatuur worden een aantal van die factoren genoemd. Beschrijf aan de hand van uw praktijkervaringen of, en zo ja, welke factoren u herkent. 3. Ook de verpleegkundige wordt door een aantal factoren beïnvloed tijdens het observeren van een pasgeborene met pijn. Beschrijf welke beïnvloedende factoren bij het observeren van pijn bij de pasgeborene u herkent in uw situatie. 4. Beschrijf de non-farmacologische interventies die u toepast bij een pasgeborene met (dreigende) pijn. Omschrijf of het lezen van de literatuur u nieuwe interventies heeft opgeleverd. Studieopdracht 3 Bekijk de twee pijnmeetinstrumenten die in de bijlage van deze module zitten. Beschrijf en beargumenteer per meetinstrument je antwoord op de volgende vragen: 1. Is het meetinstrument in de praktijk te gebruiken? 2. Welke items of pijnsignalen mis je en waarom? 3. Welke items of pijnsignalen lijken overbodig en waarom? Studieopdracht 4 Kies een van de onderstaande stellingen uit en zoek hierbij ondersteunende (wetenschappelijke) literatuur. o Pijn is een subjectieve ervaring. o Pijn meten kost teveel tijd. o Er moet op elke kinder-, neonatologieafdeling en NICU hetzelfde pijnmeetinstrument gehanteerd worden bij pasgeborene. o Pijn op de neonatale leeftijd geeft op latere leeftijd veel gedragsproblemen.
5 5 Programma plenaire bijeenkomst op school 1. Inleiding 5 minuten Tijdens het eerste deel van de les geeft de docent een korte inleiding op de les. 2. Bespreking van studieopdracht 1 en 2 30 minuten Gelegenheid om ervaringen te delen en vragen te stellen naar aanleiding van studieopdracht 1 en Kwartetspel 1 lesuur Tijdens het kwartetspel komen alle aspecten m.b.t. neonatale pijn aan de orde. Aan de hand van steekwoorden wordt van u verwacht dat u uitleg geeft, praktijkervaringen verwoordt, vragen aan de orde stelt en een discussie op gang brengt. De groep wordt opgedeeld in groepjes van 3-5 personen (afhankelijk van de groepsgrootte). De docent deelt een kwartetspel uit. Op elke kaart staan in 12 categorieën 4 steekwoorden met betrekking tot alle facetten van pijn bij de pasgeborene. Speel het kwartet volgens de regels van kwartetspel. Geef bij elke kwartet die je ontvangt een korte omschrijving van de categorie. Geef uw medespelers na uw omschrijving de gelegenheid te reageren. Inventariseer vragen en eventuele meningsverschillen voor de plenaire nabespreking van deze opdracht 4. Discussie 1 lesuur U heeft literatuur gezocht bij een stelling naar aanleiding van studieopdracht 4. Deze stellingen gaan we nu bespreken. o Pijn is een subjectieve ervaring. o Pijn meten kost teveel tijd. o Er moet op elke kinder-, neonatologieafdeling en NICU hetzelfde pijnmeetinstrument gehanteerd worden bij neonaten. o Pijn op de neonatale leeftijd geeft op latere leeftijd veel gedragsproblemen.
6 6 5. Observatieoefening 1 lesuur 1. We gaan nu met twee pijnmeetinstrumenten oefenen, de Comfortneo- en PIPP schaal worden uitgedeeld. 2. Bekijk de filmopnames (filmopnames te vinden op 3. De resultaten worden vergeleken. Na de oefening is er gelegenheid tot discussie over mogelijk opgetreden verschillen en oorzaken daarvan. 4. Bespreek studieopdracht Evaluatie en afsluiting 15 minuten De les wordt geëvalueerd en afgesloten. o Wat heeft u geleerd? o Waar bent u nu bewust van geworden over pijn bij pasgeborene? o Welke mening heeft u over het meten van pijn bij pasgeborene? o Vertel of en waarom u na het volgen van deze les anders omgaat met pijn bij de pasgeborene. o Vertel ook of u facetten gemist hebt. o Probeer ten slotte aan te geven of de manier waarop de les werd uitgevoerd u aansprak.
7 7 Bijlagen: o PIPP (Premature Infant Pain Profile) o Comfortneoschaal o Landelijke Pijnwerkgroep NICU s, een succesvol verpleegkundig initiatief
8 8 Premature Infant Pain Profile PROCES PARAMETER SCORE Postconceptionele leeftijd 36 weken en meer 32 weken tot 35 weken + 6 dagen 28 weken tot 31 weken + 6 dagen 28 weken en minder Voor handeling: Observeer kind 15 seconden. Gedrags-stadium Actief/wakker ogen open mimiek aanwezig Rustig/wakker ogen open mimiek afwezig Actieve slaap gesloten ogen mimiek aanwezig Rustig slapend gesloten ogen geen mimiek Basisniveau Hartslag:... O2-sat:... Tijdens handeling: Observeer kind 30 seconden Hartslag Max:... Toename van 0-4 slagen/min Toename van 5-14 slagen/min Toename van slagen/min Toename van > 24 slagen/min O2-sat: Min: ,4% daling 2,5-4,9% daling 5-7,4% daling 7,5% of meer daling Fronsen wenkbrauwen Niet Minimaal > 3 seconden Matig > 15 seconden Maximaal > 21 seconden Ogen dichtknijpen Niet Minimaal > 3 seconden Matig > 15 seconden Maximaal > 21 seconden Neus/lip-plooi Niet Minimaal > 3 seconden Matig > 15 seconden Maximaal > 21 seconden Totale Score
9 9 Handleiding Premature Infant Pain Profile 1. De PIPP bestaat uit: 2 fysiologische items veranderingen in de hartslag veranderingen in de zuurstofsaturatie 3 gedragsitems fronsen van de wenkbrauwen dichtknijpen van de ogen verdieping van de neus-lipplooi 2 beïnvloedende factoren zwangerschapsduur postconceptionele leeftijd 2. Maak uzelf vertrouwd met elk te scoren item en de score die aan elk item kan worden toegekend. 3. Voor ieder item kunnen 0, 1, 2 of 3 punten worden gescoord. Een à terme neonaat kan maximaal 18 punten scoren, een prematuur van 28 weken of minder kan maximaal 21 punten scoren. 4. De score per item wordt in de meest rechtse kolom genoteerd. 5. Scoor de postconceptionele leeftijd voor u begint. 6. Scoor het gedragsstadium door het kind gedurende 15 seconden voorafgaande aan de handeling te observeren. 7. Noteer direct voorafgaande aan de handeling de hartslag en zuurstofsaturatie. 8. De 5 tijdens de handeling te scoren items zijn te scoren naar ernst van voorkomen. Voor de 2 fysiologisch parameters moet een mate van daling of stijging (4 mogelijkheden) worden gescoord. Voor de 3 gedragsveranderingen moet de totale tijdsduur dat de verandering(en) te zien is (zijn) worden gescoord. Ook hiervoor worden 4 scoremogelijkheden gegeven. 9. Observeer het kind gedurende 30 seconden tijdens de handeling. U dient afwisselend naar het gezicht van het kind en de monitor te kijken. Scoor de fysiologische en gedragsmatige veranderingen gedurende die 30 seconden. Noteer de scores per item. 10. Bereken de totale score. Literatuur: Stevens B, et al.: Multidimensional pain assessment in premature neonates: a pilot study. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing; Nr 6, 1993, vol 22, Stevens B, et al.: Physiological responses of premature infants to a painful stimulus. Nursing Research; Nr 4, 1994, vol 43, Stevens B, et al.: Factors that influence the behavioural pain responses of premature infants. Pain; Nr 59, 1994, Stevens B, et al.: Premature infant pain profile: development and initial validation. The Clinical Journal of Pain; Nr 12, 1996, Stevens B, et al.: The Premature Infant Pain Profile: Evaluation 13 Years After Development. The Clinical Journal of Pain; 2010; 26,
10 10
11 11 KORTE HANDLEIDING COMFORTNEOSCHAAL 1. De observator noteert op het scoringsformulier de datum, de naam van het kind, en de naam van de beoordelaar. 2. De observator kiest een zodanige positie dat hij/zij goed zicht heeft op het kind. Zorg dat het gezicht en de extremiteiten van het kind goed zichtbaar zijn. De pasgeborene, de monitor en het beademingsapparaat moeten in hetzelfde blikveld staan. 3. Observeer gedurende 2 minuten(maak gebruik van een klok of stopwatch). 4. De observator noteert de beoordeling voor elk item. Let op: o Reactie op beademing en huilen worden nooit allebei gescoord. o Het meest extreme gedrag dat wordt geobserveerd wordt genoteerd. o Per item scoor je minimaal 1 punt en maximaal 5 punten. 5. Aan het eind van de scorelijst telt u de scores bij elkaar op en vult u eventueel de VAS of NRS in. 6. Opmerkingen die van belang zijn voor de interpretatie van de score worden onder bijzonderheden genoteerd. Literatuur: Ambuel B, et al: Assessing distress in Pediatric Intensive Care Environments: The COMFORT Scale Journal of Pediatric Psychology; 1992, 17, Van Dijk M, et al: Taking Up the Challenge of Measuring Prolonged Pain in (Premature) Neonates; The COMFORTneo Scale Seems Promising: The Clinical Journal of Pain; 2009, 25, Emanuel DHM, et al: COMFORT-schaal bij pasgeborenen: een review: Verpleegkunde 2010; 25(2),12-19
12 12
13 13
14 14
DOCENTENHANDLEIDING PIJN BIJ DE PASGEBORENE
DOCENTENHANDLEIDING PIJN BIJ DE PASGEBORENE fbzdfgba Inleiding 2 In deze docentenhandleiding is voor de docent verpleegkunde informatie te vinden over de structuur en uitvoering van het door de Landelijke
Nadere informatieUitgebreide toelichting van het meetinstrument
Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Premature Infant Pain Profile (PIPP) Maart 2008 Review: S. Becker, S. Rewald Invoer: Eveline van Engelen 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking
Nadere informatiePijn bij kinderen in het ziekenhuis
Pijn bij kinderen in het ziekenhuis Inleiding: Onder pijn verstaan we datgene wat je kind zelf als pijn ervaart. Als multidisciplinair team zetten wij ons in om, tijdens het verblijf in het ziekenhuis,
Nadere informatieDiagnostiek pijnmeetinstrumenten
Diagnostiek pijnmeetinstrumenten Inleiding Pijnmeetinstrumenten zijn een hulpmiddel bij het bepalen van de pijnintensiteit en tevens nuttig om de effectiviteit van de pijnbestrijding (farmacologisch of
Nadere informatieSamenvatting behorend bij het proefschrift STRESS AND DISCOMFORT IN THE CARE OF PRETERM INFANTS
Samenvatting behorend bij het proefschrift STRESS AND DISCOMFORT IN THE CARE OF PRETERM INFANTS A study of the Comfort Scale and the Newborn Individualized Developmental Care and Assessment Program (NIDCAP
Nadere informatiePijn bij pasgeboren kinderen
Pijn bij pasgeboren kinderen Denise Tison Annick De Jonge Tot voor enkele jaren heerste de overtuiging dat pasgeborenen, en vooral te vroeg geboren baby's geen pijn kunnen voelen. We zijn er nu echter
Nadere informatieOPDRACHTEN. Verzorgende IG. Module 8 Kraamzorg
OPDRACHTEN Verzorgende IG Module 8 Kraamzorg Inhoudsopgave Leeropdrachten 3 De cliënt in de kraamzorg 5 A Taken van de kraamverzorgende 5 B Visie op kraamzorg 7 C Ontwikkelingskenmerken van het ongeboren
Nadere informatieMeetinstrumenten voor het meten van pijn bij pasgeborenen
Inleiding Bij het vaststellen van speelt de inbreng van de patiënt een grote rol. Omdat pasgeborenen zich niet verbaal kunnen uiten, zijn zij wat effectieve bestrijding betreft vrijwel volledig afhankelijk
Nadere informatieErvaren tevredenheid over de geboorte
Ervaren tevredenheid over de geboorte een meetinstrument voor moeders na de bevalling Introductie Inzicht krijgen in moeders ervaringen over de geboorte van haar kind kan worden gerealiseerd door gebruik
Nadere informatieNaam. Datum. Zet een kruisje of omcirkel het aantal punten bij het antwoord van uw keuze.
Inventarisatie (A) Naam Datum Zet een kruisje of omcirkel het aantal punten bij het antwoord van uw keuze. A Sociale aspecten (wonen, werken, zelfstandigheid) Ervaart u op onderstaande onderwerpen problemen?
Nadere informatieWerkbladen Hondengedrag: Kalmerende signalen
Werkbladen Hondengedrag: Kalmerende signalen Figuur 1: Artikel NRC Blaffende honden De wetenschappers in het bovenstaande artikel denken dat honden hard hun best doen om met ons te communiceren op de manier
Nadere informatieGedrag of pijn, wat zou het zijn?
Gedrag of pijn, wat zou het zijn? Dr. Anneke Boerlage Geschiedenis Heeft alles te maken met hoe men over mensen met een VB dacht, ontmenselijking, depersonalisatie en ongevoeligheid Kunnen geen pijn voelen
Nadere informatiePijn meten en behandelen bij pasgeborenen
Pijn meten en behandelen bij pasgeborenen Vrouw Moeder Kind-centrum Twee minuten aandachtig kijken zegt ons hoe uw baby zich voelt. Wij vinden het belangrijk dat uw kindje zich comfortabel voelt en zo
Nadere informatieobserveren van pijngedrag met de REPOS Anneke Boerlage 16 oktober 2014
observeren van pijngedrag met de REPOS Anneke Boerlage 16 oktober 2014 Pijn is een onplezierige, gevoelsmatige en emotionele beleving die wordt geassocieerd met een daadwerkelijke of dreigende beschadiging
Nadere informatieObserveren en interpreteren
1 1 1 1 1 0 1 0 1 Opdrachtformulier Observeren en interpreteren Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten
Nadere informatieWie ben jij? HANDLEIDING
HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan
Nadere informatieEen stagiaire instrueren en begeleiden bij het uitvoeren van leeractiviteiten en werkzaamheden
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Opdrachtformulier Een stagiaire instrueren en begeleiden bij het uitvoeren van leeractiviteiten en werkzaamheden Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Acute diarree: (g)een dieetadvies. ACUTE DIARREE: (G)EEN DIEETADVIES Rollenspel voor huisartsen en praktijkassistentes
1. Toelichting Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard van maart 2007 (2 e herziening). Opvattingen van mensen worden onder meer gevormd op basis van de ervaringen die ze met een bepaald onderwerp
Nadere informatieDe polsslag van een zorgvrager opnemen
OPDRACHTFORMULIER De polsslag van een zorgvrager opnemen Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten
Nadere informatiePijn meten bij ouderen met dementie; hoe doe je dat?
Pijn meten bij ouderen met dementie; hoe doe je dat? Dr. Sandra Zwakhalen Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Dialogen rond dementie Lijden deze ouderen pijn? Hoe kunnen we pijn
Nadere informatie1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 Opdrachtformulier Feedback geven
Nadere informatieKinderen begeleiden in een kraamgezin
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Opdrachtformulier Kinderen begeleiden in een kraamgezin Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met
Nadere informatieEen helpend gesprek voeren
OPDRACHTFORMULIER Een helpend gesprek voeren Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk
Nadere informatieKraamvrouw begeleiden bij veranderingen in de kraamperiode
1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 Opdrachtformulier Kraamvrouw begeleiden bij veranderingen in de kraamperiode Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.
Nadere informatie1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
OPDRACHTFORMULIER Gesprekken voeren 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in de bronnen welke informatie
Nadere informatieObservaties uitvoeren
OPDRACHTFORMULIER Observaties uitvoeren Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met een medestudent of je docent. 2 Kijk
Nadere informatiePijnmeting bij de geriatrische patiënt
Click to add title Click to add subtitle Pijnmeting bij de geriatrische patiënt Waarmee ervaren jullie het meest problemen ivm pijn bij ouderen? A. Communicatie B. Keuze meetinstrument C. Kennis ivm pijn
Nadere informatieWilhelmina Kinderziekenhuis. Ontwikkelingsgerichte zorg op de afdeling eenheid intensieve zorg
Wilhelmina Kinderziekenhuis Ontwikkelingsgerichte zorg op de afdeling eenheid intensieve zorg Ontwikkelingsgerichte zorg op de afdeling eenheid intensieve zorg Uw kind is, of wordt opgenomen op afdeling
Nadere informatieVrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Letteren Afdeling Nederlands Tweede Taal De Boelelaan 1105 1081 HV Amsterdam
De deur uit is ontwikkeld door de Vrije Universiteit Amsterdam Afdeling Nederlands Tweede Taal, mede op initiatief van het Amsterdams Buurvrouwen Contact (ABC). De ontwikkeling was mogelijk dankzij een
Nadere informatieInhoud presentatie. Pijn in verpleeghuizen. Pijn in verpleeghuizen. A Closer Look at Pain in Nursing Home Residents
A Closer Look at Pain in Nursing Home Residents Inhoud presentatie Een betere kijk op pijn bij verpleeghuisbewoners Pijn in verpleeghuizen REPOS Ontwikkeling Implementatie Implementatie pijnmeting Conclusie
Nadere informatieVOICE Vertrouwen, Overleg, Integratie,Controle & Evaluatie Dr Agnes van den Hoogen WKZ Geboortecentrum UMC Utrecht
VOICE Vertrouwen, Overleg, Integratie,Controle & Evaluatie Dr Agnes van den Hoogen WKZ Geboortecentrum UMC Utrecht ahoogen@umcutrecht.nl Achtergrond Ouder worden van een extreem vroeg geborene geeft veel
Nadere informatieNaam. Datum. Noteer het aantal GFI punten op dit onderdeel Nadere omschrijving problematiek
Inventarisatie (A) Zet een kruisje of omcirkel het aantal punten bij het antwoord van uw keuze. A Sociale aspecten (wonen, werken, zelfstandigheid) Ervaart u op onderstaande onderwerpen problemen? SOMS
Nadere informatieMeten is weten. Baccaert Griet
Meten is weten. PIJNBEOORDELING Baccaert Griet Wat is pijn? Pijn is een onplezierige, sensorische en emotionele ervaring die gepaard gaat met feitelijke of mogelijke weefselbeschadiging, of die beschreven
Nadere informatieOntwikkelingsgerichte zorg op een neonatale afdeling. Ellen Melis & Kelly Schillemans
Ontwikkelingsgerichte zorg op een neonatale afdeling Inhoud van de les 1. Inleiding 2. Wie, waarom, wanneer? 3. Vijf uitgangspunten 1. Positionering 2. Slaap/waak ritme 3. Geluid 4. Licht 5. Gecombineerde
Nadere informatieEthologie. Klas 4, 5 en 6 van het voortgezet onderwijs
Ethologie Klas 4, 5 en 6 van het voortgezet onderwijs Deze Doe Mee heeft als thema Ethologie, oftewel Gedragsleer. Door zelf een klein ethologisch onderzoek op te zetten en uit te voeren, kun je kennis
Nadere informatiedevelopment of sucking patterns in preterm infants
9 Samenvatting 123 Dit proefschrift gaat over de ontwikkeling van zuigpatronen bij premature pasgeborenen. Deze baby s hebben vaak problemen met het leren drinken uit de borst of de fles en het is niet
Nadere informatieHet voeren van een evaluatiegesprek
OPDRACHTFORMULIER Het voeren van een evaluatiegesprek Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met een medestudent of je docent.
Nadere informatieVoorbeeld Perinatale Audit 1
Voorbeeld Perinatale Audit 1 Doel Doel van de audits is om de kwaliteit van de zorgverlening te verbeteren door reflectie op het eigen handelen. Het uiteindelijke doel is een daling van de perinatale sterfte.
Nadere informatieADL-vaardigheidstraining geven
OPDRACHTFORMULIER Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van vaardigheid en noteer vragen en opdrachten. Bespreek deze samen met medestudenten of je docent. 2 Bestudeer de theorie. 3 Beantwoord
Nadere informatieIngezonden poster Truus Vanlier-prijs 2013
Patiëntveiligheid of Centraal veneuze catheter Petri Mansvelt-van der Werf, mede namens Inge Arnts UMC St. Radboud Neonatologie Q1a Preventie catheter-gerelateerde sepsis bij de perifeer ingebrachte centraal
Nadere informatieToP opleiding oktober 2014-2015
-2015 Informatie voor belangstellenden uit het verzorgingsgebied van het Academisch Ziekenhuis Maastricht en het Maxima Medisch Centrum in Veldhoven. Expertisecentrum Ontwikkelingsondersteuning Prematuren
Nadere informatieDagprogramma opstellen voor een geriatrische zorgvrager
OPDRACHTFORMULIER Dagprogramma opstellen voor een geriatrische zorgvrager Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten
Nadere informatieBBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 6 Persoonlijke ontwikkeling Feedback
BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 6 Inleiding en leerdoelen betekent letterlijk terugkoppeling. In situaties waarin je met anderen omgaat, communiceert, wordt er mee bedoeld dat je de ander
Nadere informatieAdvies en verkoopvaardigheden
Advies en verkoopvaardigheden en 1/6 Voorbereidingsopdracht bijeenkomst 1 Wat versta jij onder verkoop? Bewust worden wat verkopen in de apotheek is. Voorafgaand aan de eerste bijeenkomst oriënteer je
Nadere informatiePapa's hand is best groot
Welkom bij de cursus Ouderbegeleiding Als het anders loopt... vroeggeboorte en couveuse ouderschap Doel van de cursus Kennis delen Beter leren begrijpen en ondersteunen van ouders als ze te maken krijgen
Nadere informatieVroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte
Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Deze brochure geeft informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën, een dreigende vroeggeboorte en vroegtijdig gebroken vliezen.
Nadere informatieHet doet ons bijzonder genoegen dat u de opleiding KT 2 (KorfbalTrainer 2) gaat volgen.
Beste cursist, Het doet ons bijzonder genoegen dat u de opleiding KT 2 (KorfbalTrainer 2) gaat volgen. U heeft bijgaand de handleiding voor de cursist en die voor de PB (PraktijkBegeleider) digitaal ontvangen.
Nadere informatieRespectvol reageren op gevoelens
OPDRACHTFORMULIER Respectvol reageren op gevoelens Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
Nadere informatieHet begeleiden van een zorgvrager die weerstanden heeft bij veranderingen
OPDRACHTFORMULIER Het begeleiden van een zorgvrager die weerstanden heeft bij veranderingen Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen
Nadere informatieObserveren en begeleiden van een zorgvrager tijdens een slechtnieuwsgesprek
OPDRACHTFORMULIER Observeren en begeleiden van een zorgvrager tijdens een slechtnieuwsgesprek Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten
Nadere informatieDo s and Don ts bij de acute opvang van een prematuur. Odile Frauenfelder MA-ANP Verpleegkundig Specialist Neonatologie
Do s and Don ts bij de acute opvang van een prematuur Odile Frauenfelder MA-ANP Verpleegkundig Specialist Neonatologie Wat kunt u verwachten Verschillen tussen term en preterm Consequenties voor de opvang
Nadere informatieDe eigen grenzen bewaken
1 1 1 1 1 0 1 0 Opdrachtformulier De eigen grenzen bewaken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je
Nadere informatieCHAPTER 12. Samenvatting
CHAPTER 12 Samenvatting Samenvatting 177 In hoofdstuk 1 wordt een toegenomen overleving gerapporteerd van zeer vroeggeboren kinderen, gerelateerd aan enkele nieuwe interventies in de perinatologie. Uitkomsten
Nadere informatieEen huishoudplan opstellen in overleg met een kraamvrouw
1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Opdrachtformulier Een huishoudplan opstellen in overleg met een kraamvrouw Naam student: Datum: Opdracht 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.
Nadere informatieEen handelingsplan maken voor een zorgvrager met probleemgedrag
1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 OPDRACHTFORMULIER Een handelingsplan maken voor een zorgvrager met probleemgedrag Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.
Nadere informatieZuurstof of niet bij reanimatie pasgeborene?
Zuurstof of niet bij reanimatie pasgeborene? 6e Nationale Reanimatie Congres Frank van den Dungen Kinderarts-neonatoloog Afd. IC Neonatologie VU medisch centrum NVK werkgroep Reanimatie Pasgeborenen INHOUD
Nadere informatiehoofdstuk 3 hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5
Samenvatting Een vroeggeboorte heeft een grote impact op het kind en zijn ouders, zelfs na de opname op de neonatologieafdeling. Te vroeg geboren kinderen laten meer gedragsproblemen zien dan op tijd geboren
Nadere informatie27/10/2015. Pijn bij mensen met dementie Veerle De Bou. Pijn. Onderbehandeling. Ziekte van Alzheimer en pijn
Pijn bij mensen met dementie Veerle De Bou Pijn Misverstanden: Ouderdom en pijn gaan samen Ouderen voelen minder pijn Angst voor belastende onderzoeken, durven/mogen niet klagen Ouderen verdragen geen
Nadere informatieBaby s die veel huilen. Opname in het ziekenhuis
Baby s die veel huilen Opname in het ziekenhuis Inleiding Uw kind is op de kinderafdeling opgenomen omdat hij/zij veel huilt. De opname in het ziekenhuis duurt meestal een week. Soms kan de opname in overleg
Nadere informatieHulp bieden bij de uitscheiding: manueel ontlasting verwijderen
1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 OPDRACHTFORMULIER Hulp bieden bij de uitscheiding: manueel ontlasting verwijderen Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.
Nadere informatieEen zorgvrager begeleiden bij het uit- en aankleden
OPDRACHTFORMULIER Een zorgvrager begeleiden bij het uit- en aankleden Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek
Nadere informatieWat als je niet kunt zeggen dat je pijn hebt? Gabrielle van de Graaf en Anneke Boerlage
Wat als je niet kunt zeggen dat je pijn hebt? Gabrielle van de Graaf en Anneke Boerlage Prevalentie cijfers Volwassenen met een VB (instelling): 15% 1 Kinderen met een VB: 84% 2 Instelling voor VB: 85%
Nadere informatieBaby s die veel huilen
Baby s die veel huilen Opname in het ziekenhuis Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw kind is op de Kinderafdeling opgenomen omdat hij of zij veel huilt. De opname
Nadere informatieDisabilities of the Arm, Shoulder and Hand (DASH)
Disabilities of the Arm, Shoulder and Hand (DASH) P.L. Hudak et al. (1996) DOEL(GROEP): Inventariserend en evaluatief De DASH meet symptomen en functionele beperkingen in de bovenste extremiteit gedurende
Nadere informatieOntwikkelingsgerichte Zorg Couveuse-unit
Uw kind verblijft momenteel op de couveuse-unit van het MCL. Om de ontwikkeling van uw kind zo goed mogelijk te steunen en te stimuleren wordt in het MCL ontwikkelingsgerichte zorg toegepast. In deze folder
Nadere informatieToP opleiding april 2014 Informatie voor cursisten
ToP opleiding april 2014 Informatie voor cursisten Expertisecentrum Ontwikkelingsondersteuning Prematuren (EOP-nl) Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Afdeling Revalidatie A-01, 386-1 Postbus 22660 1100
Nadere informatieAlgoritmes voor sedatie en pijn bij beademde kinderen.
Algoritmes voor sedatie en pijn bij beademde kinderen. IC-Kinderen UMC St Radboud versie februari 2016 L. Bakker / A. Hemelaar / G. Heesen . Blz. 1 2 Waarschuwingen 3 Verpleegkundig Oordeel (VISS) 4 Bepaling
Nadere informatieWeet wat je kan. Je laten horen
Weet wat je kan Je laten horen Jij bent er ook nog Hoofdstuk 7 gaat over vertellen wat je moeilijk vindt. Onderwerpen in dit hoofdstuk: Stripje: Jij bent er ook nog. blz 2 Je laten horen. blz 3 Moeite
Nadere informatieVilla Kakelbont. Inhoud
Inhoud Werkinstructie 2 Procedure 3 Jaarplanning 4 Uitnodiging 10 minutengesprekken 5 Inschrijfformulier 10 minutengesprekken 6 Evaluatieformulier 10 minutengesprekken pedagogisch medewerker 7 PRAVOO Pagina
Nadere informatieWaarom richtlijnen? Hoe komen richtlijnen tot stand? Pols voelen. Richtlijnen 2006: Goed voor kleintjes en hele kleintjes?
Richtlijnen 2006: Goed voor kleintjes en hele kleintjes? Waarom richtlijnen? Matthijs de Hoog Hoe komen richtlijnen tot stand? In God we trust. All others must bring data. ILCOR 403 worksheets over 276
Nadere informatieJezelf voorstellen en een gesprek beginnen
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 Opdrachtformulier Jezelf voorstellen
Nadere informatiePijn bij kinderen. Informatiebrochure
Pijn bij kinderen Informatiebrochure Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 3 1 INLEIDING... 4 2 WAT IS PIJN?... 4 3 HET BELANG VAN EEN GOEDE VOORBEREIDING EN AFLEIDING... 4 4 HOE METEN WE PIJN?... 5 4.1 De Pokisschaal...5
Nadere informatieEen verpleegplan afstemmen op andere disciplines
OPDRACHTFORMULIER Een verpleegplan afstemmen op andere disciplines Naam student: Datum: 1 Kijk in de bronnen welke informatie je kunt gebruiken bij het oefenen van deze vaardigheid. 2 Beantwoord onderstaande
Nadere informatieKaartspel De formatieve toetscyclus. NRO-PPO overzichtsstudie dossiernummer Judith Gulikers & Liesbeth Baartman
Kaartspel De formatieve toetscyclus NRO-PPO overzichtsstudie dossiernummer 405-15-722 Doelgericht professionaliseren. Formatief toetsen met effect! Wat DOET de docent in de klas? Judith Gulikers & Liesbeth
Nadere informatieHet voeren van een slechtnieuwsgesprek met een zorgvrager
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Opdrachtformulier Het voeren van een slechtnieuwsgesprek met een zorgvrager Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met
Nadere informatieStudenten maken de rubric zelf Comparative Judgement als methode om studenten succescriteria en standaarden te laten formuleren
Studenten maken de rubric zelf Comparative Judgement als methode om studenten succescriteria en standaarden te laten formuleren Festival Leren van Toetsen 7 juni 2019 Elly Vermunt, Monique van Rooijen,
Nadere informatieOntwikkelings- gerichte zorg. op de dienst neonatologie
Ontwikkelings- gerichte zorg op de dienst neonatologie Beste ouder(s) Uw kindje werd opgenomen op onze dienst neonatologie. We begrijpen dat dit voor u een onverwachtse, aangrijpende gebeurtenis is. Desondanks
Nadere informatieLPFS SR NL. Instructies: Lees de volgende stellingen aandachtig en omcirkel in welke mate elke uitspraak op u van toepassing is:
LPRS SR NL Pagina1 LPFS SR NL Naam/ID: Instructies: Lees de volgende stellingen aandachtig en omcirkel in welke mate elke uitspraak op u van toepassing is: niet waar Een beetje waar Vaak waar 1 Ik kan
Nadere informatieHet participeren in een voortgangsgesprek van een stagiaire
1 1 1 1 1 1 0 1 0 0 Opdrachtformulier Het participeren in een voortgangsgesprek van een stagiaire Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.
Nadere informatieTechniek: Het CBAM. 1.1 Lijst met uitspraken over de voorgestelde vernieuwing. Vragenlijst met toelichting
Techniek: Het CBAM Vragenlijst met toelichting Met de CBAM (Concerns Based Adoption Model) kan worden nagegaan hoe leerkrachten tegen een vernieuwing aan kijken en in hoeverre een vernieuwing ook daadwerkelijk
Nadere informatieVrouw&Zorg,+Amsterdam+ Overzicht+Incompany+scholingen+kraamzorg+2015+ blz+1+/+11" www.vrouwenzorg.nl+
Vrouw&Zorg,Amsterdam OverzichtIncompanyscholingenkraamzorg2015 blz1/11" www.vrouwenzorg.nl Vrouw&Zorg,Amsterdam OverzichtIncompanyscholingenkraamzorg2015 blz2/11" www.vrouwenzorg.nl Opleidingslocatie:
Nadere informatieOndersteunen bij persoonlijke basiszorg
Beoordelingseenheid A Proeve van Bekwaamheid Ondersteunen bij persoonlijke basiszorg Crebonummer 95530 en 95520 Opleiding Verzorgende IG Kwalificatieniveau 3 MBO Verpleegkundige Kwalificatieniveau 4 BOL/BBL
Nadere informatieHandleiding Praktijkbegeleider Korfbaltrainer 2
Handleiding Praktijkbegeleider Korfbaltrainer 2 Op het moment van de start van de opleiding Korfbaltrainer 2 (KT 2) kent het KNKV nog geen gediplomeerde Praktijk Begeleiders (PB). Ervaringen uit pilots
Nadere informatieZorg zelf voor beter Omgaan met probleemgedrag - een lessenmodule. sessie 1
Zorg zelf voor beter Omgaan met probleemgedrag - een lessenmodule sessie 1 Doelstellingen lessenmodule Weten hoe je beter kunt omgaan met probleemgedrag van bewoners/cliënten Gezamenlijk met het team de
Nadere informatieEen vochtbalans bijhouden
OPDRACHTFORMULIER Een vochtbalans bijhouden Naam student: Datum: Vaardigheid 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
Nadere informatienazorg-poli neonatale intensive care unit
nazorg-poli neonatale intensive care unit inleiding Door vroeggeboorte en/of problemen voorafgaand aan, of rondom de bevalling, verbleef uw kind op de Neonatale Intensive Care Unit (NICU) van ons ziekenhuis.
Nadere informatieJe oefent deze vaardigheid in het praktijklokaal aan de hand van het handelingsformulier Voorlichting geven.
OPDRACHTFORMULIER Voorlichting geven Naam student: Datum: Opdracht Je geeft voorlichting aan een of meer zorgvragers. Voordat je gaat oefenen Je oefent deze vaardigheid in het praktijklokaal aan de hand
Nadere informatieOpname van uw baby. Bij gebruik van anti-depressiva tijdens de zwangerschap
Opname van uw baby Bij gebruik van anti-depressiva tijdens de zwangerschap Inleiding U gebruikt tijdens de zwangerschap bepaalde anti-depressiva. Dit wordt SSRI-medicatie genoemd. Uw baby krijgt via de
Nadere informatiePijn meten en bestrijden bij kinderen
Pijn meten en bestrijden bij kinderen KNO Locatie Hoorn/Enkhuizen Pijn meten en bestrijden bij kinderen Algemeen Uw kind wordt binnenkort geopereerd of behandeld in het Westfriesgasthuis. Het is belangrijk
Nadere informatieJe voert een gesprek met een zorgvrager waarin jij hem adviseert over aanpassingen in zijn leefwijze.
OPDRACHTFORMULIER Instructie geven Naam student: Datum: Opdracht Je voert een gesprek met een zorgvrager waarin jij hem adviseert over aanpassingen in zijn leefwijze. Voordat je gaat oefenen Je oefent
Nadere informatieGroepsactiviteit organiseren en uitvoeren
OPDRACHTFORMULIER Groepsactiviteit organiseren en uitvoeren Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of
Nadere informatieEen kraamvrouw begeleiden bij het geven van flesvoeding
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Opdrachtformulier Een kraamvrouw begeleiden bij het geven van flesvoeding Naam student: Datum: Opdracht 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28766 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Steggerda, Sylke Jeanne Title: The neonatal cerebellum Issue Date: 2014-09-24 Chapter
Nadere informatieWat hoor ik? Over geluid en geluidsbronnen op een open NICU
Wat hoor ik? Over geluid en geluidsbronnen op een open NICU The influence of patient- and unit-specific factors on the noise levels in an open-plan neonatal intensive care unit Munhun Park 1, Sabrina Laroche
Nadere informatiePijn bij kinderen. Informatiebrochure
Pijn bij kinderen Informatiebrochure 1 Inleiding Bij een opname in het ziekenhuis worden kinderen blootgesteld aan verschillende vormen van pijn. Een groot aantal ziektebeelden, heelkundige ingrepen en
Nadere informatieKwartet Hofcultuur. Willemien Cuijpers en Marie Thérèse van de Kamp, Interfacultaire Lerarenopleiding, UvA
Expertisecentrum Kunsttheorie www.expertisecentrum-kunsttheorie.nl. Kwartet Hofcultuur Middels deze opdracht vatten de leerlingen eerst voor henzelf een aantal belangrijke aspecten omtrent de kunst en
Nadere informatieOmgaan met conflicten
OPDRACHTFORMULIER Omgaan met conflicten Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in
Nadere informatieGebruik van antidepressiva (SSRI) voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed
Gebruik van antidepressiva (SSRI) voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed Inleiding Uw behandelend arts of psychiater heeft u SSRI medicatie voorgeschreven. SSRI staat voor selectieve serotonine
Nadere informatieChapter 10. Samenvatting
Chapter 10 Samenvatting Samenvatting 149 Dit proefschrift richt zich op symptomen van neonatale adaptatie (NA) na blootstelling aan selectieve antidepressiva (SA) in utero. Deze symptomen zijn meestal
Nadere informatieAssisteren bij medische ingrepen
1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 Opdrachtformulier Assisteren bij medische ingrepen Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten
Nadere informatie