Beleidsregel voor het verlenen van toestemming voor het afwijken van het bestemmingsplan voor erfafscheidingen bij woningen

Transcriptie

1 Beleidsregel voor het verlenen van toestemming voor het afwijken van het bestemmingsplan voor erfafscheidingen bij woningen

2 Deze beleidsregel is door burgemeester en wethouder van de gemeente Dongeradeel vastgesteld op 7 februari 2012 en gepubliceerd in de Nieuwe Dockumer Courant op 15 februari Op 26 april 2016 is deze beleidsregel gewijzigd. Dit is gepubliceerd in de Nieuwe Dockumer Courant op 25 mei

3 Beleidsregel voor het verlenen van toestemming voor het afwijken van het bestemmingsplan voor erfafscheidingen bij woningen Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 Algemeen 5 Wat is de aanleiding voor het opstellen van deze beleidsregel? 5 Wat is het doel van deze beleidsregel? 6 Uitgangspunten van deze beleidsregel 8 Redelijke eisen van welstand 9 Voor welke locaties geldt deze beleidsregel? 9 Hoe is deze beleidsregel tot stand gekomen? 9 2. Beleidsregel voor erfafscheidingen bij woningen 10 Artikel 1 Begripsbepalingen 10 Artikel 2 Toepassingsbereik 10 Artikel 3 Algemeen 10 Artikel 4 Plaatsing voor de voorgevelrooilijn(en) 10 Artikel 5 Plaatsing achter de voorgevelrooilijn(en) 11 Artikel 6 Plaatsing op het achter- en zijerf 11 Artikel 7 Overgangsrecht 11 Afbeeldingen Wettelijk kader Algemeen Wabo/ Woningwet: omgevingsvergunning vereist Bor: Uitzonderingen op vergunningplicht Wet ruimtelijke ordening (Wro) Bestemmingsplannen 16 Bijlagen 1: Vergunningvrij bouwen van een erfafscheiding 19 2: Zijerf Voorgevelrooilijnen 22 3

4 4

5 1. Inleiding Algemeen Een erf- of perceelafscheiding is een bouwwerk, bedoeld om het erf af te bakenen van een buurerf, van de openbare weg of van de openbare ruimte. Wilt u geen inkijk en graag vrij zitten in uw tuin of vindt u dat uw terrein duidelijk moet worden afgebakend? Dan heeft u de mogelijkheid om uw erf af te sluiten, bijvoorbeeld met een haag, een schutting of tuinmuur. Daarmee maakt u duidelijk zichtbaar waar de grens van uw perceel ligt. Als u een erfafscheiding plaatst in de vorm van een bouwwerk, zoals een schutting of een tuinmuur, dan krijgt u te maken met de bouwregelgeving. In veel gevallen is het plaatsen van een erfafscheiding vergunningvrij. Als de erfafscheiding voor de voorgevelrooilijn(en) is geplaatst en hoger is dan één meter, is dat niet het geval. Ook als de erfafscheiding op een afstand van minder dan een meter van openbaar toegankelijk gebied is geplaatst en hoger is dan een meter is dat niet vergunningsvrij. Plaatsing is dan alleen toegestaan als er een omgevingsvergunning is verleend. De aanvraag wordt dan getoetst aan het bestemmingsplan. Met name bij woningen op hoeklocaties, hebben de bewoners vaak de behoefte om een hogere erfafscheiding te plaatsen dan op basis van het bestemmingsplan is toegestaan. Het is dan alleen mogelijk om een omgevingsvergunning te verlenen als er toestemming wordt verleend voor het afwijken van het bestemmingsplan. Wanneer is dit mogelijk? Hierover bestond onduidelijkheid. Daarom hebben het college van burgemeester en wethouders besloten om hiervoor een beleidsregel op te stellen. Deze beleidsregel moet worden beschouwd als een beleidsregel voor het verlenen van toestemming voor het afwijken van het bestemmingsplan, als bedoeld in artikel 2.12 lid 1, sub a onder 1 en 2 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Hierna geven wij aan wat de aanleiding is voor het opstellen van deze beleidsregel en wat hiervan het doel is. Daarna volgen in hoofdstuk 2 de daadwerkelijke beleidsregels voor het verlenen van een omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan voor erfafscheidingen bij woningen. Vervolgens geven wij in hoofdstuk 3 aan wat het wettelijk kader is bij deze beleidsregel. Wat is de aanleiding voor het opstellen van deze beleidsregel? Regelmatig hebben bewoners van woningen, met name op hoeklocaties, de behoefte om hun erf af te scheiden met een hogere erfafscheiding dan een meter, ook voor de naar de weg gekeerde gevel(s) van het hoofdgebouw of het verlengde daarvan. Hoewel zo n erfafscheiding niet voldoet aan de regels van het bestemmingsplan, vinden wij dat er ook op dergelijke locaties mogelijkheden moeten zijn voor erfafscheidingen hoger dan een meter. Er is behoefte aan concrete criteria waarmee beoordeeld kan worden wanneer in zo n geval een omgevingsvergunning kan worden verleend voor het afwijken van het bestemmingsplan. Met deze beleidsregel wordt voldaan aan deze behoefte. In sommige gevallen hebben bewoners een erfafscheiding geplaatst zonder de daarvoor benodigde vergunning. Dit betekent dat de situaties illegaal zijn en dat hiertegen in beginsel handhavend moet worden opgetreden. Deze beleidsregel kan dan worden gebruikt om te beoordelen of er een kans is dat de illegale situatie kan worden gelegaliseerd. 5

6 Wat is het doel van deze beleidsregel? Met behulp van deze beleidsregel kunnen wij een goede en eenduidige afweging maken bij het beoordelen van aanvragen voor het bouwen van een erfafscheiding. Daarnaast kan degene die een vergunningplichtige erfafscheiding wil plaatsen, een inschatting maken van de haalbaarheid van zijn aanvraag en zijn plannen hierop eventueel aanpassen. Met deze beleidsregel wordt meer ruimte geboden voor de plaatsing van erfafscheidingen met een hoogte van meer dan 1 meter op de volgende locaties: - Achter de voorgevel van de woning op het betreffende erf, maar voor de voorgevelrooilijn van de woning(en) die haaks op de betreffende woning staan (voor een voorgevelrooilijn is vergunningvrij een erfafscheiding toegestaan van maximaal 1 meter 1 ). Zie afbeelding 1. - Achter de voorgevelrooilijn en op de grens met het openbaar gebied (binnen 1 meter van het openbaar toegankelijk gebied en achter de voorgevelrooilijn is vergunningsvrij een erfafscheiding toegestaan van maximaal 1 meter). Zie afbeelding 2 en 3. 1 De nieuwe bestemmingsplannen zijn nog strenger dan de regeling voor vergunningsvrij bouwen. Deze bestemmingsplannen bepalen dat erfafscheidingen vóór de naar de weg gekeerde gevel of het verlengde daarvan niet meer dan 1 meter mag bedragen. 6

7 Afbeelding 1 Afbeelding 2 Afbeelding 3 7

8 Uitgangspunten van de beleidsregel Bij het opstellen van deze beleidsregel hebben wij als uitgangspunt genomen dat erfafscheidingen aan de openbare weg van grote invloed zijn op de ruimtelijke kwaliteit van de omgeving. Een hoge en gesloten erfafscheiding wekt bij velen de indruk van verloedering en sociale onveiligheid. Dat willen wij voorkomen. Anderzijds willen wij ook tegemoet komen aan de wens van bewoners om privacy in hun tuin te creëren en hun erf af te scheiden. Met deze beleidsregel hebben wij een tussenweg gezocht waarin wij een voorkeur hebben uitgesproken voor begroeide en open erfafscheidingen. Deze erfafscheidingen hebben een vriendelijk karakter en wekken niet de indruk van verloedering en sociale onveiligheid. Voor een vergunningplichtige erfafscheiding op het achter- en zijerf, die naar het openbaar toegankelijk gebied is gekeerd, is in de beleidsregel opgenomen dat de maximale hoogte 1,8 meter mag zijn. De maximale hoogte op het achter- en zijerf mag maximaal 1,80 meter zijn, als de erfafscheiding een volledig open en/of groen karakter krijgt in de vorm van betongaas met houten palen, waartegen beplanting kan opgroeien. Bij een hoogte van 1,5 meter mag de erfafscheiding voor maximaal 50 % bestaan uit dichte schuttingdelen. Zo wordt tegemoet gekomen aan de wens van de bewoners om meer privacy en een efficiënter gebruik van hun tuin. Een bestuurder van een passerende auto of een overbuurman zal een bewoner dan namelijk niet snel zien zitten in zijn tuin. Daarnaast is deze hoogte in de meeste gevallen voldoende om te voorkomen dat eventuele kleine kinderen of honden van de bewoner over de erfafscheiding klimmen. Op twee punten wordt vastgehouden aan de regelgeving die op dit punt geldt in het bestemmingsplan en de regeling voor vergunningsvrij bouwen: - de maximale hoogte van een erfafscheiding die voor de voorgevel van de woning op het betreffende erf wordt geplaatst, mag niet meer zijn dan 1 meter; - de maximale hoogte van een erfafscheiding achter de voorgevelrooilijn(en) en op meer dan 1 m van openbaar toegankelijk gebied mag niet meer zijn dan 2 meter. Hiervoor is gekozen uit het oogpunt van ruimtelijke kwaliteit, om te voorkomen dat buren overlast ondervinden door een beperking van hun uitzicht en het voorkomen van een onevenredige vermindering van zonlicht. Redelijke eisen van welstand Voor alle duidelijkheid wijzen wij erop dat een erfafscheiding waarvoor een omgevingsvergunning nodig is, niet alleen zal moeten voldoen aan deze beleidsregel voor het afwijken van het bestemmingsplan. De erfafscheiding zal ook moeten voldoen aan redelijke eisen van welstand. De toetsing aan redelijke eisen van welstand vindt plaats aan de hand van de welstandsnota door de welstandscommissie Hûs en Hiem. Als de erfafscheiding niet voldoet aan redelijke eisen van welstand, dan kan in beginsel dus geen omgevingsvergunning worden verleend, ook al wordt voldaan aan deze beleidsregel. Slechts in bijzondere gevallen kan, ondanks de strijd met redelijke eisen van welstand toch een vergunning worden verleend (zie artikel 2.10 lid 1 sub d Wabo). Voor welke locaties geldt deze beleidsregel? Deze beleidsregel geldt voor vergunningplichtige erfafscheidingen op erven bij woningen, met uitzonderingen van erfafscheidingen bij woningen in het beschermd stadsgezicht en de beschermde dorpsgezichten. De eisen aan de ruimtelijke kwaliteit in die gebieden zijn hoger, waardoor daar maatwerkoplossingen nodig zijn. 8

9 Hoe is deze beleidsregel tot stand gekomen? De beleidsregel is tot stand gekomen na overleg met de portefeuillehouder, wethouder A. van der Ploeg. Het concept van deze beleidsregel is opgesteld door een stedenbouwkundig beleidsmedewerker en een juridisch beleidsmedewerker bouwzaken, waarna het concept is voorgelegd aan overige medewerkers van het team VRO en het team bouwzaken. In de Nieuwe Dockumer Courant is gepubliceerd dat het college van burgemeester en wethouders deze beleidsregel wilden vaststellen, dat de beleidsregel ter inzage ligt en dat hierover zienswijzen kunnen worden ingediend. Er zijn geen zienswijzen ingediend. Nadat burgemeester en wethouders in 2016 hebben besloten tot een wijziging van de beleidsregel is het besluit tot wijziging van de beleidsregel in de Nieuwe Dockumer Courant gepubliceerd. 9

10 2. Beleidsregel voor erfafscheidingen bij woningen Artikel 1 Begripsbepalingen - openbaar toegankelijk gebied: weg als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder b, van de Wegenverkeerswet 1994, alsmede pleinen, parken, plantsoenen, openbaar water en ander openbaar gebied dat voor publiek algemeen toegankelijk is, met uitzondering van wegen uitsluitend bedoeld voor de ontsluiting van percelen door langzaam verkeer. - erf: al dan niet bebouwd perceel, of een gedeelte daarvan, dat direct is gelegen bij een hoofdgebouw en dat in feitelijk opzicht is ingericht ten dienste van het gebruik van dat gebouw, en, voor zover een bestemmingsplan of een beheersverordening van toepassing is, deze die inrichting niet verbieden. - achtererf: erf aan de achterkant en de niet naar openbaar toegankelijk gebied gekeerde zijkant, van het hoofdgebouw. - Zijerf: gedeelte van het erf tussen een zijgevellijn en de aan de zijkant van de lijn gelegen perceelsgrens, gelegen achter de voorgevelrooilijn van de woning op het betreffende perceel (zie bijlage 2 op pagina 21). - voorgevelrooilijn: a. langs een wegzijde met een regelmatige of nagenoeg regelmatige ligging van de voorgevels van de bestaande bebouwing: de evenwijdig aan de as van de weg gelegen lijn, welke, zoveel mogelijk aansluitend aan de ligging van de voorgevels van de bestaande bebouwing, een zoveel mogelijk gelijkmatig beloop van de rooilijn overeenkomstig de richting van de weg geeft; b. langs een wegzijde waarlangs geen bebouwing als onder a bedoeld aanwezig is en waarlangs mag worden gebouwd: bij een wegbreedte van ten minste 10 meter, de lijn gelegen op 15 meter uit de as van de weg; bij een wegbreedte geringer dan 10 meter, de lijn gelegen op 10 meter uit de as van de weg. (zie bijlage 3 op pagina 22) Artikel 2 Toepassingsbereik 1. Deze beleidsregel geldt alleen voor vergunningplichtige erfafscheidingen op een erf bij woningen. 2. Deze beleidsregel is niet van toepassing in de beschermde dorpsgezichten en het beschermd stadsgezicht. Artikel 3 Algemeen 1. Erfafscheidingen moeten passen bij het karakter van de omgeving. 2. Erfafscheidingen moeten op een zorgvuldige en professionele manier worden geplaatst. Artikel 4 Plaatsing voor de voorgevelrooilijn Vóór de voorgevelrooilijn van de woning op het betreffende erf zijn alleen vergunningsvrije erfafscheidingen toegestaan. Dat betekent dat deze erfafscheidingen een maximale hoogte mogen hebben van 1 meter. 10

11 Artikel 5 Plaatsing achter de voorgevelrooilijn(en) Achter de voorgevelrooilijn(en) en op meer dan 1 meter van openbaar toegankelijk gebied zijn alleen vergunningsvrije erfafscheidingen toegestaan. Dat betekent dat deze erfafscheidingen een maximale hoogte mogen hebben van 2 meter. Artikel 6 Plaatsing op het achter- en zijerf Er kan afgeweken worden van het bestemmingsplan voor erfafscheidingen voor de naar de weg gekeerde gevel(s) van het hoofdgebouw of het verlengde daarvan op het achter- en zijerf, als wordt voldaan aan de volgende voorwaarden: a. De hoogte mag maximaal 1,80 meter zijn onder de voorwaarde dat de erfafscheiding een open/ groen karakter heeft in de vorm van houten palen met daartussen betongaas, waartegen (klim)planten groeien (conform afbeelding 5 op pagina 12). b. De hoogte mag maximaal 1,50 meter zijn onder de volgende voorwaarden:. - de erfafscheiding heeft een open karakter. Dit houdt in dat de erfafscheiding voor minimaal 50 % open is of voorzien van beplanting aan elke naar het openbaar toegankelijk gebied gekeerde zijde van het perceel (zie afbeeldingen 4, 5, 6 en 7 op de pagina s 12 en 13). - de dichte vlakken van de erfafscheiding mogen een lengte hebben van maximaal 3 meter. c. De planten staan op eigen grond (niet op gemeentegrond!). Als er andere planten dan klimplanten voor een erfafscheiding met betongaas worden geplant, dan worden deze aan de kant van de openbare ruimte geplant (dus niet alleen aan de tuinzijde). Op de pagina s 12 en 13 zijn bovenstaande regels in afbeeldingen uitgelegd. Artikel 7 Overgangsrecht In afwijking van de voorgaande artikelen, kan voor op 1 januari 2011 bestaande of vóór 1 januari 2011 aangevraagde erfafscheidingen, onder de volgende voorwaarden, een omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan worden verleend: 1. De bewijslast van het bestaan van de erfafscheiding voor 1 januari 2011 ligt bij de aanvrager. 2. Er wordt geen medewerking verleend aan een erfafscheiding van hoger dan 1 meter voor de voorgevelrooilijn van de woning op het betreffende erf. 3. De vormgeving van de erfafscheiding is als volgt: - De erfafscheiding heeft een maximale hoogte van 2 meter en is over de hele lengte en hoogte, aan de zijde van het openbaar toegankelijk gebied, begroeid met groenblijvende klimplanten; - of de erfafscheiding heeft een maximale hoogte van 2 meter en er worden schuttingdelen verwijderd waardoor minimaal 50% van elke naar het openbaar toegankelijk gebied gekeerde zijde van het perceel open is en/ of voorzien van beplanting. Deze planten moeten op eigen grond (niet op gemeentegrond!) worden geplant. Het is dan niet de bedoeling dat er grote aaneengesloten dichte vlakken van schuttingdelen ontstaan (zie afbeeldingen op pagina 12). De dichte vlakken mogen een lengte hebben van maximaal 3 meter. Artikel 7 Hardheidsclausule In bijzondere gevallen kunnen burgemeester en wethouders gemotiveerd afwijken van de bovenstaande beleidsregels. 11

12 12

13 13

14 3. Wettelijk kader 3.1. Algemeen Voor het wettelijke kader van deze beleidsregel moet rekening worden gehouden met de volgende wet- en regelgeving: de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, het Besluit omgevingsrecht, de Woningwet en de Wet ruimtelijke ordening. Hierna zullen wij de hiervoor genoemde wet- en regelgeving toelichten. Ook het burenrecht, dat is vastgelegd in boek 5 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW), speelt een rol bij het plaatsen van een erfafscheiding. In het burenrecht is onder andere het volgende geregeld: - buren mogen geen onrechtmatige hinder bij elkaar veroorzaken (artikel 5:37 BW); - de eigenaar van een erf is bevoegd zijn erf af te sluiten (artikel 5:48 BW); - buren kunnen eisen dat de buren van het aangrenzende erf eraan meewerken dat op de grens van de erven een scheidsmuur wordt gebouwd van twee meter hoog, voor zover een verordening of een plaatselijke gewoonte de wijze of de hoogte van de erfafscheiding niet anders regelt (artikel 5:49 BW). Wij zullen in deze beleidsregel niet verder ingaan op het burenrecht dat is vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek. Het beste advies aan personen die een schutting willen plaatsen is om te overleggen met buren over het plaatsen van een erfafscheiding en, als een aanvraag wordt gedaan voor een vergunning, de buren hiervan op de hoogte te stellen. Op die manier kunnen problemen met buren vaak worden voorkomen Wabo/ Woningwet: omgevingsvergunning vereist Het oprichten en plaatsen van een erfafscheiding is bouwen in de zin van de Woningwet. Dit betekent dat in beginsel een omgevingsvergunning is vereist. Op grond van artikel 2.1 lid 1 sub a van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (hierna: Wabo) is het verboden zonder omgevingsvergunning een project uit te voeren, voor zover dat geheel of gedeeltelijk bestaat uit het bouwen van een bouwwerk. In artikel 2.3a Wabo is bepaald dat het verboden is een bouwwerk of deel daarvan dat is gebouwd zonder omgevingsvergunning in stand te laten. Dit geldt niet als voor het bouwen van het betreffende bouwwerk geen omgevingsvergunning is vereist. In paragraaf 3.3 gaan wij in op de vraag wanneer een erfafscheiding vergunningsvrij is. Artikel 2.10 Wabo bepaalt dat een aanvraag om omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen onder andere moet worden geweigerd als de aanvraag niet voldoet aan het bestemmingsplan en redelijke eisen van welstand. In paragraaf 3.4 en 3.5 gaan wij nader in op het bestemmingsplan en de mogelijkheid om hiervan af te wijken. Een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen moet ook worden getoetst aan redelijke eisen van welstand. Dit gebeurt aan de hand van door de raad vastgestelde welstandscriteria. Dit kunnen algemene gebiedscriteria zijn en/of objectgerichte criteria. Soms voldoet een bouwplan niet aan redelijke eisen van welstand of aan het bestemmingsplan, maar kan door een kleine wijziging van het plan wel aan deze toetsingsgronden worden voldaan. Als een vergunning kan worden verleend door een ondergeschikte aanpassing van het plan, is het gebruikelijk dat wij de aanvrager in de gelegenheid stellen om het bouwplan aan te passen. 14

15 3.3. Bor: Uitzonderingen op vergunningplicht Een belangrijke uitvoeringsregeling op grond van de Wabo is het Besluit omgevingsrecht (hierna: Bor). In bijlage II van het Bor wordt aangegeven in welke gevallen geen omgevingsvergunning nodig is voor bouwactiviteiten. In artikel 2 lid 12 van bijlage II van het Bor is geregeld wanneer een erf- perceelafscheiding vergunningvrij is. Een erf- of perceelafscheiding is vergunningvrij als wordt voldaan aan de volgende eisen: 1. niet hoger dan 1 meter 2. niet hoger dan 2 meter, en: a. op een erf bij een bestaand gebouw waar de afscheiding ook functioneel bij hoort, b. achter de voorgevelrooilijn, en c. op meer dan 1 meter van openbaar toegankelijk gebied, 3. niet in beschermd stads- of dorpsgezicht of bij een monument, 4. niet bij een bouwwerk dat illegaal is gebouwd of dat illegaal wordt gebruikt. In bijlage 1 is een tekening opgenomen waarin een en ander wordt verbeeld. Artikel van de bouwverordening geeft de volgende definitie van een voorgevelrooilijn: a. langs een wegzijde met een regelmatige of nagenoeg regelmatige ligging van de voorgevels van de bestaande bebouwing: de evenwijdig aan de as van de weg gelegen lijn, welke, zoveel mogelijk aansluitend aan de ligging van de voorgevels van de bestaande bebouwing, een zoveel mogelijk gelijkmatig beloop van de rooilijn overeenkomstig de richting van de weg geeft; b. langs een wegzijde waarlangs geen bebouwing als onder a bedoeld aanwezig is en waarlangs mag worden gebouwd: bij een wegbreedte van ten minste 10 meter, de lijn gelegen op 15 meter uit de as van de weg; bij een wegbreedte geringer dan 10 meter, de lijn gelegen op 10 meter uit de as van de weg. Aangezien de ligging van de voorgevelrooilijn onafhankelijk is van de plaats van de voorgevel van de woning is het mogelijk dat op een perceel meerdere voorgevelrooilijnen van toepassing zijn. Dit is regelmatig het geval bij hoekwoningen. Er is dan bijvoorbeeld één rooilijn die de ligging van de weg voor de voorgevel van de woning volgt en één rooilijn, die de weg langs de zijgevel van de woning volgt. Bij het bouwen van een omgevingsvergunningvrije erfscheiding, die achter de voorgevelrooilijn moet blijven als de hoogte meer dan 1 meter is, zijn beide rooilijnen van toepassing. Artikel 1 lid 1 van bijlage II van het Bor geeft de volgende definitie van openbaar toegankelijk gebied: Weg als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder b, van de Wegenverkeerswet 1994, alsmede pleinen, parken, plantsoenen, openbaar water en ander openbaar gebied dat voor publiek algemeen toegankelijk is, met uitzondering van wegen uitsluitend bedoeld voor de ontsluiting van percelen door langzaam verkeer. In de toelichting bij het Bor wordt aangegeven dat met toegankelijk wordt bedoeld dat het openbaar gebied geschikt moet zijn om te betreden. Stroken restgroen die niet bedoeld zijn om te betreden, zijn niet toegankelijk en kunnen in de zin van deze regeling dan ook niet aangemerkt worden als openbaar toegankelijk gebied. Het is niet altijd duidelijk wat wordt bedoeld met openbaar toegankelijk gebied als het gaat om openbaar groen. Een strook snippergroen langs een weg behoort in principe tot de openbare weg, ook al is de strook niet te betreden doordat er beplanting is aangebracht. Een 15

16 exacte afbakening van 'strook langs de weg' valt helaas niet aan te geven. In de Wegenverkeerswet is aangegeven dat de bermen langs de weg ook behoren tot de openbare weg. Als een strook snippergroen de relatie met de weg niet verbreekt, zou de strook beschouwd kunnen worden als openbaar toegankelijk gebied. Als een erfafscheiding voldoet aan de voorwaarden die zijn gesteld in het Bor, kan deze in principe zonder problemen worden geplaatst. Als extra voorwaarde geldt wel dat de erfafscheiding niet ernstig in strijd mag zijn met redelijke eisen van welstand. Met andere woorden, er mag geen sprake zijn van een welstandsexces. De excessenregeling is in het leven geroepen om in te kunnen grijpen als een vergunningvrij bouwwerk extreem afwijkt van wat in de welstandsnota is vastgesteld. Een voorbeeld hiervan zou kunnen zijn het plaatsen van een erfafscheiding in een fluorescerende kleur of een erfafscheiding in de vorm van golfplaten Wet ruimtelijke ordening (Wro) en Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) In het bestemmingsplan bepaalt de gemeente wat ergens mag worden gebouwd en voor welke functie een perceel of bouwwerk mag worden gebruikt. In de Wro en de Wabo is bepaald dat het mogelijk is om af te wijken van de regels van het bestemmingsplan. De mogelijkheden om af te wijken van de regels in het bestemmingsplan inzake erfafscheidingen zijn: - Binnenplans afwijken van het bestemmingsplan (artikel 3.6 lid 1 sub c Wro, artikel 2.1 lid 1 sub c en artikel 2.12 lid 1 sub a onder 1 Wabo): als deze mogelijkheid in het bestemmingsplan is opgenomen; - Buitenplans afwijken van het bestemmingsplan (artikel 2.1 lid 1 sub c en artikel 2.12 lid 1 sub a onder 2 Wabo, artikel 4 van bijlage II Bor): voor een bouwwerk niet hoger dan 10 meter en een oppervlakte van niet meer dan 50 m²; - Tijdelijk afwijken van het bestemmingsplan (artikel 2.1 lid 1 onder c en artikel 2.12 lid 2 Wabo): als de activiteit niet in strijd is met een goede ruimtelijke ordening; - Projectbesluit (artikel 2.1 lid 1 onder c en artikel 2.12 lid 1, sub a, onder 3 Wabo): als de activiteit niet is strijd is met een goede ruimtelijke ordening en de motivering van het besluit een goede ruimtelijke onderbouwing bevat Bestemmingsplannen Wat bepalen de bestemmingsplannen in de gemeente Dongeradeel over erfafscheidingen? In de meeste bestemmingsplannen geldt dat de hoogte van erf- en terreinafscheidingen niet meer mag bedragen dan 2 meter, met dien verstande dat de hoogte van erf- en terreinafscheidingen vóór de naar de weg gekeerde gevel en het verlengde daarvan niet meer dan 1 meter mag bedragen. Hierbij is aangesloten bij de regels van vergunningsvrije bouwwerken. Alle bestemmingsplannen in Dongeradeel bieden de mogelijkheid om binnenplans af te wijken van de regels voor andere bouwwerken, zoals een erfafscheiding. Hierna worden per bestemmingsplan de regels voor erfafscheiding aangegeven. Bestemmingsplan Binnenstêd: Artikel 3.2.3: De hoogte van erf- en terreinafscheidingen mag niet meer dan 2 meter bedragen, met dien verstande dat de hoogte van erf- en terreinafscheidingen vóór de naar de weg gekeerde gevel c.q. het verlengde daarvan niet meer dan 1 meter mag bedragen. 16

17 artikel 18 Algemene vrijstellingsbevoegdheid 18.1 Burgemeester en wethouders kunnen, mits geen onevenredige afbreuk wordt gedaan aan de cultuurhistorische waarden van het aangewezen beschermde stadsgezicht zoals die door middel van dit bestemmingsplan worden beschermd, het straatwand- en bebouwingsbeeld, de woonsituatie, de verkeersveiligheid, de sociale veiligheid, de milieusituatie en de gebruiksmogelijkheden van de aangrenzende gronden vrijstelling verlenen van: c. de bestemmingsbepalingen ten aanzien van de hoogte van bouwwerken, geen gebouwen zijnde, en toestaan dat de hoogte van de bouwwerken, geen gebouwen zijnde, wordt vergroot tot niet meer dan 10 meter; Dokkum Bûten de bolwurken: Artikel De bouwhoogte van erf- en terreinafscheidingen mag ten hoogste 1,00 m bedragen, met dien verstande dat de bouwhoogte van erf- en terreinafscheidingen achter de naar de weg gekeerde gevels(s) van het hoofdgebouw en het verlengde daarvan ten hoogste 2,00 m mag bedragen. Artikel 38: Algemene ontheffingsregels Ontheffingsregels Burgemeester en wethouders kunnen ontheffing verlenen van: h. de regels, ten aanzien van de bouwhoogte van bouwwerken, geen gebouwen zijnde, en toestaan dat de bouwhoogte van de bouwwerken, geen gebouwen zijnde, wordt vergroot tot ten hoogste 10,00 m; Bestemmingsplan Doarpen Artikel De bouwhoogte van erf- en terreinafscheidingen mag ten hoogste 1,00 m bedragen, met dien verstande dat de bouwhoogte van erf- en terreinafscheidingen achter de naar de weg gekeerde gevel(s) van het hoofdgebouw en het verlengde daarvan ten hoogste 2,00 mag bedragen. Artikel 36: Algemene ontheffingsregels Ontheffingregels Burgemeester en Wethouders kunnen ontheffing verlenen van: g. de regels, ten aanzien van de bouwhoogte van bouwwerken, geen gebouwen zijnde, en toestaan dat de bouwhoogte van de bouwwerken, geen gebouwen zijnde, wordt vergroot tot ten hoogste 10,00 m; Bestemmingsplan Bûtengebiet Artikel de bouwhoogte van erf- en terreinafscheidingen zal ten hoogste 1,00 m bedragen, met dien verstande dat de bouwhoogte van erf- en terreinafscheidingen achter de naar de weg gekeerde gevel(s) van het hoofdgebouw en het verlengde daarvan ten hoogste 2,00 m zal bedragen; de regels, ten aanzien van de bouwhoogte van bouwwerken, geen gebouwen zijnde, en toestaan dat de bouwhoogte van de bouwwerken, geen gebouwen zijnde, wordt vergroot tot ten hoogste 10,00 m, waarbij de hoogte van reclamemasten ten hoogste 6,00 m zal bedragen; 17

18 18

19 Bijlage 1: Vergunningvrij bouwen van een erfafscheiding (vanaf 1 oktober 2010) In artikel 2 lid 12 van Bijlage II, behorende bij de artikelen 2.3 en 2.7 van het Besluit omgevingsrecht wordt bepaald wanneer een erf- perceelsafscheiding vergunningsvrij is. Hieronder volgt een opsomming van de algemene regels en een tekening waarin een en ander wordt verbeeld. Algemene regels: 1. niet hoger dan 1 meter. 2. niet hoger dan 2 meter, en: a. op een erf bij een bestaand gebouw waar de afscheiding ook functioneel bij hoort. b. achter de voorgevelrooilijn, en c. op meer dan 1 meter van openbaar toegankelijk gebied. In welstandsvrij gebied geldt deze laatste voorwaarde niet. 3. niet in beschermd stads- of dorpsgezicht of bij een monument. 4. niet bij een illegaal bouwwerk of gebruik. Onbebouwd perceel afscheiding < 1m¹ openbaar water Zone tot 1 m¹ van openbaar toegankelijk gebied Afscheiding < 1m¹ Achter de voorgevel Afscheiding < 2m¹ openbaar pad Voor de voorgevelrooilijn Afscheiding < 1m¹ Weg 19

20 20

21 Bijlage 2: Zijerf 21

22 Bijlage 3: Voorgevelrooilijnen 22