Instructie geeft lucht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Instructie geeft lucht"

Transcriptie

1 Instructie geeft lucht Spiegelbijeenkomst 15 april 2015 Miriam Stoks, apotheker Brenda Spanbroek, longverpleegkundige Robbert Behr, kaderhuisarts astma-copd

2 Inleiding Workshop: - Therapietrouw bij astma en COPD;(Miriam Stoks) - Nieuwe middelen;. (Robbert Behr) - Instructie van middelen (Brenda Spanbroek)

3

4 * Bij inspanningsastma kan minuten voor de inspanning een SABA worden gegeven; bij langer durende inspanning eventueel een LABA. Bij patiënten die 3x/ week of vaker klachten rapporteren of een SABA gebruiken (ook als dat i.v.m. sporten is) wordt onderhoudsbehandeling met ICS aanbevolen. Bij gedeeltelijke of slechte astmacontrole: heroverweeg diagnose astma evalueer rookstatus, en invloed van andere uitlokkende prikkels, obesitas, allergische rinitis evalueer en verbeter zo nodig inhalatietechniek en therapietrouw verhoog daarna zo nodig medicatie Bij goede astmacontrole: handhaaf astmacontrole in zo laag mogelijke stap Stap 2 Eerste keus: ICS in startdosis Bij persisterende lokale bijwerkingen van ICS: LTRA i.p.v. ICS (minder werkzaam dan ICS) Stap 3 Eerste keus: ICS in startdosis + LABA Bij bijwerkingen van LABA of relatieve contra-indicaties: - ICS in hogere dosering - ICS in hogere dosering + LTRA Stap 4 Consultatie longarts Stap 1 Zo nodig SABA* Zo nodig SABA

5 Beta-agonisten = Beta-2mimetica SABA = Short Acting Beta Agonists LABA = Long Acting Beta agonists Salbutamol Terbutaline Formoterol Salmeterol Parasympaticolytica = Anticholinergica SAMA=Short Acting Musc Agon LAMA=Long Acting Musc Agon Ipratropium Tiotropium

6 Nieuwe Middelen Indacaterol (Onbrez ) Olodaterol (Striverdi ) Glyccopyronium (Seebri ) Aclidinium (Eklira ) Aclidinium/Formoterol(Duaklir ) Indacaterol/Glycopyrronium (Ultibro ) Umeclidinium/vilanterol(Anoro ) Fluticason/Vilanterol (Relvar )

7 Indacaterol -Langwerkend selectief B2 mimeticum -Werkt na 5 min en tot 24 uur lang -Caps van mcg in Breezhaler -Geen klinisch relevante voordelen

8 Glycopyrronium -Langwerkend parasympaticolyticum -Werkt na 5 min en tot 24 uur lang -Caps 44 mcg voor Breezhaler -Geen klinisch relevante voordelen

9 Indacaterol/glycopyrronium Combinatie van langwerkend B-mimeticum en langwerkend parasympaticolyticum Werkt na 5 min en tot 24 uur lang Caps 85 mcg/ 43 mcg in Breezhaler Geen klinisch relevante voordelen

10 Olodaterol -Langwerkend selectief B2 mimeticum -Werkt na 5 min en tot 24 uur lang -Inhalatie-nevel van 2,5 mcg/dosis; Respimat -Geen klinisch relevante voordelen

11 Aclidinium Langwerkend parasympaticolyticum Werkt na 30 min en tot 12 uur lang; 2x daags inhaleren Caps 322 mcg voor Genuair Geen klinisch relevante voordelen

12 Aclidinium/formoterol -Combinatie Langwerkend parasympaticolyticum/langwerkend B-mimeticum -Werkt na 5min en tot 12 uur lang -Caps 340 mcg/12 mcg voor Genuair -Geen klinisch relevante voordelen

13 Umeclidinium/Vilanterol (Anoro) Combinatie van langwerkend B-mimeticum en langwerkend parasympaticolyticum Werkt na 15 min en tot 24 uur lang 55 mcg/ 22 mcg (Ellipta) Geen klinisch relevante voordelen

14 Fluticason/Vilanterol Combinatie inhalatie-corticosteroid en langwerkend B- mimeticum Werkt na min en 24 uur lang Fluticason 92 mcg/184 mcg en Vilanterol 22 mcg; (Ellipta) Geen klinisch relevante voordelen

15 Kosten per jaar Langwerkende parasympaticolytica DPI en SMI - 2 dd 1 Aclidinium 322 μg Do dd 1 Glycopyrronium dd 1 Tiotropium 18 μg dd 2 Tiotropium Respimat 2,5 μg Do

16 Kosten per jaar Langwerkende sympaticomimetica DPI: 2 dd 1 Formoterol 12 μg TH Do dd 1 Indacaterol 150 μg dd 1 Salmeterol 50 μg Diskus Do Langwerkende sympaticomimetica pmdi: 2 dd 1 Salmeterol 25 μg DA Do dd 1 Formoterol 12 μg DA Do Langwerkende sympaticomimetica SMI: 1 dd 1 Olodaterol 2,5 μg Do

17 Kosten per jaar Langwerkende sympaticomimetica/parasympaticolytica DPI 1 dd 1 Ultibro 110/50 μg (365 stuks) dd 1 Anoro 55/12 μg (12,17 stuks) dd 1 Duaklir 340/12 μg (12,17 stuks) 670

18 Kosten per jaar Kortwerkende parasympaticolytica DPI en pmdi: 4 dd 1 Ipratropium poeder 40 μg dd 2 Ipratopium DA 20 μg Do Kortwerkende sympaticomimemtica DPI en pmdi: 4 dd 1 Salbutamol 200 μg Diskus Do dd 1 Terbutaline 500 μg TH Do. ) 98 4 dd 2 Salbutamol 100 μg NL Do dd 1 Salbutamol 100 μg DA Do dd 1 Salbutamol 100 μg Redihaler Do. 56

19 Conclusie Concept NHG standaard COPD

Medicatie bij COPD: Therapie op maat?

Medicatie bij COPD: Therapie op maat? IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD DISCLOSURE IN DE BELANGEN HUISARTSENPRAKTIJK SPREKERS: IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK GEEN BELANGENVERSTRENGELING 29 januari + 30 januari 2015

Nadere informatie

Medicatie bij COPD: Therapie op maat?

Medicatie bij COPD: Therapie op maat? IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD DISCLOSURE IN DE BELANGEN HUISARTSENPRAKTIJK SPREKERS: IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK GEEN BELANGENVERSTRENGELING 29 januari + 30 januari 2015

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD GEEN BELANGENVERSTRENGELING

IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD GEEN BELANGENVERSTRENGELING IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD DISCLOSURE IN DE BELANGEN HUISARTSENPRAKTIJK SPREKERS: GEEN BELANGENVERSTRENGELING 29 januari + 30 januari 2015 KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK IMPLEMENTATIE

Nadere informatie

Medicamenteuze therapie bij COPD

Medicamenteuze therapie bij COPD Medicamenteuze therapie bij COPD Workshop Bert van Bremen 28 maart 2017 Amsterdam 20 april 2016 Zwolle Disclosure sheet Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder

Nadere informatie

Nieuwe medicatie voor astma / COPD

Nieuwe medicatie voor astma / COPD Nieuwe medicatie voor astma / COPD Waarom nieuwe middelen? Betere werkzaamheid Mindere bijwerkingen Minder frequente toedieningen Nieuw inhalatie-apparaat Goedkoper Met de tijd meegaan; wil niet achter

Nadere informatie

Methacholine-provocatietest. bij overgevoelige luchtwegen

Methacholine-provocatietest. bij overgevoelige luchtwegen Methacholine-provocatietest bij overgevoelige luchtwegen Wat is een methacholine-procovatietest Sommige mensen, bijvoorbeeld astmapatiënten, hebben last van overgevoelige luchtwegen die sterk reageren

Nadere informatie

Uitgebreide Longfunctietest

Uitgebreide Longfunctietest Uitgebreide Longfunctietest Longziekten Beter voor elkaar Inleiding Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis verwacht voor een longfuntieonderzoek. Met dit onderzoek wordt de werking van de longen vastgesteld.

Nadere informatie

Histamineprovocatietest

Histamineprovocatietest Histamineprovocatietest Longziekten Beter voor elkaar 2 Histamineprovocatietest Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis verwacht voor een histamineprovocatietest. Deze test geeft belangrijke informatie over

Nadere informatie

Afbakening. Casus A Wim van Wanten. Medicamenteuze therapie bij Astma. Leerdoel. Medicamenteuze therapie

Afbakening. Casus A Wim van Wanten. Medicamenteuze therapie bij Astma. Leerdoel. Medicamenteuze therapie DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: Medicamenteuze therapie bij Astma GEEN BELANGENVERSTRENGELING Jos Dirven, huisarts Renswoude, kaderhuisarts astma-copd Riccardo Fornaro, huisarts Hoensbroek, kaderhuisarts

Nadere informatie

Longfunctieonderzoek bij kinderen

Longfunctieonderzoek bij kinderen Longfunctieonderzoek bij kinderen Binnenkort komt uw kind voor de in deze folder beschreven longfunctieonderzoeken. De onderzoeken helpen de kinderarts een beter beeld te krijgen van het functioneren van

Nadere informatie

Afbakening. Casus Wim van Wanten Medicamenteuze therapie bij Astma. Leerdoel. Medicamenteuze therapie

Afbakening. Casus Wim van Wanten Medicamenteuze therapie bij Astma. Leerdoel. Medicamenteuze therapie DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: Medicamenteuze therapie bij Astma GEEN BELANGENVERSTRENGELING Riccardo Fornaro, huisarts Gezondheidscentrum Hoensbroek Noord, kaderhuisarts astma-copd KADERHUISARTS SCHAKEL

Nadere informatie

Inspanningsonderzoek bij astma op de longfunctieafdeling

Inspanningsonderzoek bij astma op de longfunctieafdeling Inspanningsonderzoek bij astma op de longfunctieafdeling Belangrijk: Lees deze folder bijtijds en goed door. Met sommige longmedicijnen moet u tijdelijk stoppen. Om vast te stellen of u inspanningsastma

Nadere informatie

Inhalatiemedicatie en techniek Netwerkavond Fynon

Inhalatiemedicatie en techniek Netwerkavond Fynon Inhalatiemedicatie en techniek Netwerkavond Fynon Rianne Dijk Longverpleegkundige 29 november 2017 Stellingen Tiotropium is een kortwerkende luchtwegverwijder Klopt niet Seretide is een combinatiepreparaat

Nadere informatie

Inhaleren; eenvoudig toch? E. Boot, verpleegkundig specialist

Inhaleren; eenvoudig toch? E. Boot, verpleegkundig specialist Inhaleren; eenvoudig toch? E. Boot, verpleegkundig specialist Inhaleren is makkelijk en even te doen. Inhoud Inhalatiemedicatie Werking van de verschillende inhalatiemedicatie Inhalatie technologie Diverse

Nadere informatie

MEDICATIE BIJ ASTMA EN COPD: DE BOMEN EN HET BOS...

MEDICATIE BIJ ASTMA EN COPD: DE BOMEN EN HET BOS... MEDICATIE BIJ ASTMA EN COPD: DE BOMEN EN HET BOS... Marionne van Hardeveld M ANP longziekten 16 november 2015 Astma en COPD en ACOS Richtlijnen : GINA en GOLD De bomen en het bos Medicatie Casuïstiek (

Nadere informatie

Datum afspraak: LONGFUNCTIE- ONDERZOEK Inspanningstesten. Tijd en onderzoeksduur: Stoppen met uw longmedicatie. Ja (zie blz. 1) Nee.

Datum afspraak: LONGFUNCTIE- ONDERZOEK Inspanningstesten. Tijd en onderzoeksduur: Stoppen met uw longmedicatie. Ja (zie blz. 1) Nee. LONGFUNCTIE- ONDERZOEK Inspanningstesten 17952 Datum afspraak: Tijd en onderzoeksduur: Stoppen met uw longmedicatie Ja (zie blz. 1) Nee nvt Uw afspraak voor het longfunctieonderzoek Voor het onderzoek

Nadere informatie

Histamine provocatietest

Histamine provocatietest Histamine provocatietest Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding In deze folder vindt u informatie over de histamine provocatietest. De longfunctielaborant begeleidt

Nadere informatie

Longfunctietest. staken longmedicatie Longziekten. Beter voor elkaar

Longfunctietest. staken longmedicatie Longziekten. Beter voor elkaar Longfunctietest staken longmedicatie Longziekten Beter voor elkaar 2 Inleiding Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis verwacht voor een longfuntieonderzoek. Met dit onderzoek wordt de werking van de longen

Nadere informatie

Inhalatie-instructie Workshop XXXXXXXXXXX. Zorggroep Synchroon

Inhalatie-instructie Workshop XXXXXXXXXXX. Zorggroep Synchroon Inhalatie-instructie Workshop XXXXXXXXXXX Zorggroep Synchroon Programma: LAN, Long Alliantie Nederland Inhalatietechnologie en inhalatietechniek - Poederinhalatoren - Dosisaërosolen + Voorzetkamers - Ademgeactiveerde

Nadere informatie

COPD, Emfyseem, spiroflow. 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée

COPD, Emfyseem, spiroflow. 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée COPD, Emfyseem, spiroflow 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée Leerdoelen COPD en emfyseem Definitie en beeldvorming Patronen en interpretatie van spiro flow curve medicatie bij COPD Wat is COPD Blijvende

Nadere informatie

Kick-off Longformularium Regio Utrecht

Kick-off Longformularium Regio Utrecht Kick-off Longformularium Regio Utrecht LONGFORMULARIUM REGIO UTRECHT 26 juni 2019 Welkom en introductie Emiel Rolink door Suzan Knikkink Programma van vanavond 17:00 uur 18:00 uur 18:00 uur 18:05 uur

Nadere informatie

Longfunctieonderzoek en provocatietest Medicijnen stoppen

Longfunctieonderzoek en provocatietest Medicijnen stoppen Longfunctieonderzoek en provocatietest Medicijnen stoppen Belangrijk: Lees deze folder bijtijds en goed door. Met sommige longmedicijnen moet u tijdelijk stoppen. U heeft een afspraak voor een longfunctieonderzoek.

Nadere informatie

Infospot. Gebruik van geneesmiddelen bij COPD en astma in de ambulante zorg. April Mei Juni 2017

Infospot. Gebruik van geneesmiddelen bij COPD en astma in de ambulante zorg. April Mei Juni 2017 Infospot Gebruik van geneesmiddelen bij COPD en astma in de ambulante zorg April Mei Juni 2017 Inhoud 1 Inhoudstafel Inleiding... 2 I. Evolutie van het aantal patiënten in de voorbije 3 jaren... 3 Aantallen

Nadere informatie

Medicatiestaking bij longfunctietest

Medicatiestaking bij longfunctietest Medicatiestaking bij longfunctietest In overleg met uw arts heeft u besloten om binnenkort een longfunctietest te ondergaan. Om deze longfunctietest goed te kunnen uitvoeren, kan het zijn dat u voorafgaand

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker. Inhalatie Medicatie Instructie School. Doelstelling IMIS. Stichting IMIS e.a. Toets. Agenda

Disclosure belangen spreker. Inhalatie Medicatie Instructie School. Doelstelling IMIS. Stichting IMIS e.a. Toets. Agenda Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Geen Inhalatie Medicatie Instructie School Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007

Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007 Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007 Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen l en inleiding idi Presentatie van regionale voorschrijfcijfers

Nadere informatie

Longfunctie HISTAMINEDREMPEL BEPALING

Longfunctie HISTAMINEDREMPEL BEPALING Longfunctie HISTAMINEDREMPEL BEPALING INLEIDING U bent ingestuurd voor een histaminedrempel bepaling. In deze folder leest u wat dit onderzoek inhoudt en wat er van u verwacht wordt. VOORBEREIDING THUIS

Nadere informatie

ZORGPAD ASTMA & COPD 784

ZORGPAD ASTMA & COPD 784 ZORGPAD ASTMA & COPD 784 Inleiding Binnenkort verwachten wij u op de polikliniek van het Sint Franciscus Gasthuis vanwege klachten van uw luchtwegen. Om de oorzaak van de klachten te achterhalen en om

Nadere informatie

Inhalatie Technologie en Medicatie

Inhalatie Technologie en Medicatie faculteit wiskunde en natuurwetenschappen farmacie en farmaceutische wetenschappen CAHAG 24 januari 2013 1 Inhalatie Technologie en Medicatie Farmaceutische Technologie en Biofarmacie Het belang van inhalatie

Nadere informatie

LAN zorgstandaarden en NHG standaarden astma 2013 implementeren? Inkopen?

LAN zorgstandaarden en NHG standaarden astma 2013 implementeren? Inkopen? LAN zorgstandaarden en NHG standaarden astma 2013 implementeren? Inkopen? 24-1-2013 Jean Muris, huisarts, Kaderarts astma/copd Hoofd Huisartsopleiding Maastricht jean.muris@maastrichtuniversity.nl Astma

Nadere informatie

Inhalatietechnologie en Medicatie

Inhalatietechnologie en Medicatie Groningen, 23 januari 2015 1 Inhalatietechnologie en Medicatie Symposium Groningen, 23 januari 2015 Het belang van inhalatietechnologie voor een optimale luchtwegbehandeling Paul Hagedoorn H.W. Frijlink

Nadere informatie

Histaminedrempelbepaling

Histaminedrempelbepaling Deze informatie is ook te vinden in de JBZ Zorgapp. www.jbzzorgapp.nl Longgeneeskunde Histaminedrempelbepaling Afspraak Dag en datum:... dag... Tijd:... uur Waar: Longgeneeskunde functieonderzoeken, gebouw

Nadere informatie

Histamine-provocatie test

Histamine-provocatie test Histamine-provocatie test Test die de prikkelbaarheid van de luchtwegen meet Let op: voor deze test mag bepaalde longmedicatie niet gebruikt worden, zie folder. Binnenkort komt u voor een longfunctieonderzoek

Nadere informatie

Histamineprovocatietest

Histamineprovocatietest Histamineprovocatietest Longziekten Beter voor elkaar 2 Histamineprovocatietest Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis verwacht voor een histamineprovocatietest. Deze test geeft belangrijke informatie over

Nadere informatie

Histamine provocatietest Pneumologie. Patiënteninformatie

Histamine provocatietest Pneumologie. Patiënteninformatie Histamine provocatietest Pneumologie Patiënteninformatie Afspraak histamine provocatietest : Heilig Hart Ziekenhuis Leuven Brochure histamine, pneumologie 2 Inhoudstafel 1. Inleiding... 3 1.1. Wat is een

Nadere informatie

Voor persoonlijk gebruik, niet ter distributie

Voor persoonlijk gebruik, niet ter distributie Voor persoonlijk gebruik, niet ter distributie ASTMA en COPD: de juiste combinatietherapie voor de juiste patiënt Guy BRUSSELLE Dienst Longziekten UZ Gent 10/02/2015 Astma en COPD: overzicht Astma versus

Nadere informatie

Metacholine-provocatie test. Test die de prikkelbaarheid van de luchtwegen meet

Metacholine-provocatie test. Test die de prikkelbaarheid van de luchtwegen meet Metacholine-provocatie test Test die de prikkelbaarheid van de luchtwegen meet Binnenkort komt u voor een longfunctieonderzoek op de polikliniek longziekten B70. Een longfunctieonderzoek kan bestaan uit

Nadere informatie

Inspanningsonderzoek / looptest

Inspanningsonderzoek / looptest Longgeneeskunde Inspanningsonderzoek / looptest Afspraak Dag en datum:... dag... Tijd:...uur Waar: Longgeneeskunde, functieonderzoeken. Gebouw C, verdieping 1, ontvangst 4 Kunt u op de datum van het onderzoek

Nadere informatie

copd-behandeling breder dan alleen medicatie

copd-behandeling breder dan alleen medicatie Vermindering ziektelast moet uitgangspunt zijn copd-behandeling breder dan alleen medicatie Medicatie is slechts een onderdeel van de totale copd-behandeling, zegt prof. dr. Emiel Wouters, hoofd van de

Nadere informatie

OBSTRUCTIEVE LONGAANDOENINGEN: Door de bomen het bos opnieuw zien. Diensten Longziekten AZ Maria Middelares Gent AZ Sint-Vincentius - Deinze

OBSTRUCTIEVE LONGAANDOENINGEN: Door de bomen het bos opnieuw zien. Diensten Longziekten AZ Maria Middelares Gent AZ Sint-Vincentius - Deinze OBSTRUCTIEVE LONGAANDOENINGEN: Door de bomen het bos opnieuw zien Diensten Longziekten AZ Maria Middelares Gent AZ Sint-Vincentius - Deinze COPD: welke bos kiezen? Dr Paul Germonpré- Pneumologie AZ Maria

Nadere informatie

Welkom op de nieuwjaarsborrel van HUS

Welkom op de nieuwjaarsborrel van HUS Welkom op de nieuwjaarsborrel van HUS 1. Gezamenlijk Medisch onsult voor mensen met DM of glucose intolerantie Irene Groenewegen, huisarts Mariahoek Eveline Fassaert, POHS Binnenstad Brigitte Wieman,

Nadere informatie

Rapport. Medicatie bij Astma en COPD. Voorschrijven en gebruik in de eerste lijn

Rapport. Medicatie bij Astma en COPD. Voorschrijven en gebruik in de eerste lijn Rapport Voorschrijven en gebruik in de eerste lijn Colofon Auteurs Anke Lambooij, apotheker, Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik dr. Joost de Metz, Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik Rob

Nadere informatie

Poliklinisch Zorgpad COPD

Poliklinisch Zorgpad COPD Longgeneeskunde Poliklinisch Zorgpad COPD www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LON032 / Poliklinisch Zorgpad COPD / 11-12-2014 2 Poliklinisch

Nadere informatie

Regionaal formularium astma / COPD

Regionaal formularium astma / COPD Regionaal formularium astma / COPD Dr. V. van der Meer, huisarts / kaderarts astma COPD Drs. R. Roelofsen, huisarts / kaderarts i.o. astma COPD Welk middel en device kiest u? Mw. A, 40 jaar Astma, nieuw

Nadere informatie

INNOVATIES IN DE BEHANDELING VAN ASTMA EN COPD. Prof. Dr. W. De Backer UA

INNOVATIES IN DE BEHANDELING VAN ASTMA EN COPD. Prof. Dr. W. De Backer UA INNOVATIES IN DE BEHANDELING VAN ASTMA EN COPD Prof. Dr. W. De Backer UA Nieuwe inzichten/mogelijkheden voor inhalatie Talrijke nieuwe producten of devices - Bestaande producten in nieuwe/andere devices

Nadere informatie

Longfunctie-onderzoek. Longgeneeskunde

Longfunctie-onderzoek. Longgeneeskunde Longfunctie-onderzoek Longgeneeskunde Algemeen Uw longarts heeft u naar de longfunctieafdeling verwezen om uw luchtwegen en/of longen te onderzoeken. In deze folder staan de onderzoeken beschreven welke

Nadere informatie

Wat is astma eigenlijk? 5 stellingen

Wat is astma eigenlijk? 5 stellingen Leerdoelen Kennis over: Moeilijk behandelbaar astma Wim Oomen & Regien Kievits 2017 Wat is astma nu precies? Reflectie over astma-zorg in eigen praktijk Verschil tussen moeilijk behandelbaar en ernstig

Nadere informatie

Medicijngebruik bij kinderen met astma

Medicijngebruik bij kinderen met astma Medicijngebruik bij kinderen met astma Afdeling kindergeneeskunde Vooraf Bijna alle kinderen met astma gebruiken medicijnen, meestal inhalatiemiddelen. In de praktijk blijken veel kinderen hun medicijnen

Nadere informatie

Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten

Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten Astma Chronische ontstekingsreactie van de luchtwegen die samengaat met de neiging van het luchtwegsysteem om sneller

Nadere informatie

Longfunctie. Uw persoonlijke folder. Inhoudsopgave. Algemeen. Algemene voorbereiding op het onderzoek. Wie doet het onderzoek? NO-meting (pagina 4)

Longfunctie. Uw persoonlijke folder. Inhoudsopgave. Algemeen. Algemene voorbereiding op het onderzoek. Wie doet het onderzoek? NO-meting (pagina 4) Longfunctie Uw persoonlijke folder Inhoudsopgave Algemeen Algemene voorbereiding op het onderzoek Wie doet het onderzoek? NO-meting (pagina 4) Flow/volume-meting (pagina 4) Flow/volume-meting voor en na

Nadere informatie

Transmuraal voorkeursformularium inhala1emedica1e voor COLA

Transmuraal voorkeursformularium inhala1emedica1e voor COLA Transmuraal voorkeursformularium inhala1emedica1e voor COLA Was het maar zo makkelijk Dr. Geertjan Wesseling, longarts MUMC+ Namens de partners in Blauwe Zorg Amsterdam, 28 juni 2016 Doel van het project

Nadere informatie

Casusschetsen astma/copd

Casusschetsen astma/copd Casusschetsen astma/copd 7 augustus 2000 Casusschets 1 Mevr. N, is een 26 jarige adipeuze Surinaamse vrouw die sinds 1994 in Nederland woonachtig is. Sinds haar komst naar Nederland heeft zij in wisselende

Nadere informatie

Begeleiding Nieuwe Medicatie

Begeleiding Nieuwe Medicatie Begeleiding Nieuwe Medicatie Doelstellingen: De gezondheid van de patiënt verbeteren De therapietrouw verbeteren De efficiëntie van de behandelingen verbeteren Arts en apotheker versterken elkaars informatie

Nadere informatie

de patient centraal Veranderingen NHG-standaard astma 2015: betekenis voor de praktijk Disclosure belangen Niels Chavannes

de patient centraal Veranderingen NHG-standaard astma 2015: betekenis voor de praktijk Disclosure belangen Niels Chavannes Veranderingen NHG-standaard astma 2015: betekenis voor de praktijk de patient centraa Prof. dr. Nies Chavannes, Afdeing Pubic Heath & Eersteijnsgeneeskunde LUMC Vice-voorzitter CAHAG 1 Discosure beangen

Nadere informatie

Werken met cijfers in het FTO. 16 Astma en COPD

Werken met cijfers in het FTO. 16 Astma en COPD Werken met cijfers in het FTO 16 Astma en COPD Colofon Eindredactie Marjorie Nelissen-Vrancken Werkgroep Prescriptieterugkoppeling Margriet Bouma, NHG Petra Denig, UMC Groningen Christa Hooijkaas, Zorginstituut

Nadere informatie

Disclosure Slide. Astma / COPD zorg anno. Wat vind je van zijn medicatie? NHG-standaard COPD. knelpunten De heer J.

Disclosure Slide. Astma / COPD zorg anno. Wat vind je van zijn medicatie? NHG-standaard COPD. knelpunten De heer J. Disclosure Slide Speakers Bureau: Astma / COPD zorg anno Arnold Huisman en Regien Kievits Adembenemend 2017 - Astra Zeneca - Novartis Advisory Board/Consultancy: - GSK - Boehringer Ingelheim - Mundipharma

Nadere informatie

Mening en voorkeuren van astma patiënten over inhalatie techniek

Mening en voorkeuren van astma patiënten over inhalatie techniek Mening en voorkeuren van astma patiënten over inhalatie techniek M. Tameling, EI Metting, P Hagedoorn, S Schokker, E Van Heijst T Klemmeier, M Roman Rodriguez, T Van der Molen, JWH Kocks Disclosure belangen

Nadere informatie

ASTMA PROTOCOL CELLO. Leiden

ASTMA PROTOCOL CELLO. Leiden ASTMA PROTOCOL CELLO Leiden Mei 2011 1 Inleiding Dit protocol omvat uitleg ziektebeeld, diagnose, doelstellingen, niet medicamenteuze therapie, medicamenteuze therapie en schema dosering inhalatiemiddelen.

Nadere informatie

Jolet, 2 jaar oud, heeft bij verkoudheden last van hoesten, slijm opgeven en benauwdheid. Vooral s nachts zit zij vol, maar ze piept niet.

Jolet, 2 jaar oud, heeft bij verkoudheden last van hoesten, slijm opgeven en benauwdheid. Vooral s nachts zit zij vol, maar ze piept niet. Astma bij kinderen Casusschetsen Mrt 00 Casusschets 1 Jolet, 2 jaar oud, heeft bij verkoudheden last van hoesten, slijm opgeven en benauwdheid. Vooral s nachts zit zij vol, maar ze piept niet. Vraag 1:

Nadere informatie

Inhalatie Medicatie Instructie School. Inhoud van de workshop. Wat zou je willen weten?? Doelstelling. Doelen IMIS

Inhalatie Medicatie Instructie School. Inhoud van de workshop. Wat zou je willen weten?? Doelstelling. Doelen IMIS Inhalatie Medicatie Instructie School Inhoud van de workshop IMIS/LAN Inhalatietechnologie Inhalatietechniek Medicatie Instructie Wat zou je willen weten?? Doelstelling Verwerven van kennis en vaardigheden

Nadere informatie

2014140443 v20: FK Achtergrondinformatie Astma Pagina 1 van 16

2014140443 v20: FK Achtergrondinformatie Astma Pagina 1 van 16 2014140443 v20: FK Achtergrondinformatie Astma Pagina 1 van 16 5 10 Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders Graag reactie voor 1 juli 2016 van de registratiehouders die

Nadere informatie

Longfunctieonderzoek

Longfunctieonderzoek Longfunctieonderzoek Spiro Spiro met medicatie Let op: bij deze test mag bepaalde longmedicatie niet gebruikt worden, zie folder. NO meting Diffusie Whole Body Plethysmografie Functionele Residuale Capaciteit

Nadere informatie

Geneesmiddelen bulletin

Geneesmiddelen bulletin Geneesmiddelen bulletin maart 2017 jaargang 51, nummer 3 25 Redactieadres: Geneesmiddelenbulletin, Mercatorlaan 1200, 3528 BL Utrecht P. R. I. K. B. O. R. D Opnieuw bezien Afgewezen geneesmiddelenregistraties

Nadere informatie

Astma. Chronos, 14 juni 2016. Regien Kievits, kaderarts astma/copd

Astma. Chronos, 14 juni 2016. Regien Kievits, kaderarts astma/copd Astma Chronos, 14 juni 2016 Regien Kievits, kaderarts astma/copd Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

WERKAFSPRAKEN ASTMA BIJ KINDEREN TUSSEN 1 E EN 2 E LIJN

WERKAFSPRAKEN ASTMA BIJ KINDEREN TUSSEN 1 E EN 2 E LIJN WERKAFSPRAKEN ASTMA BIJ KINDEREN TUSSEN 1 E EN 2 E LIJN REGIO ZUIDWEST-FRIESLAND EN NOP BEGRIPPEN Episodisch expiratoir piepen (< 6 jaar) Astma (> 6 jaar) SABA ICS Episodisch (twee of meer episodes in

Nadere informatie

Inhalatietherapie: Puffen of vernevelen. Geert Celis. Hvpk fm pneumologie

Inhalatietherapie: Puffen of vernevelen. Geert Celis. Hvpk fm pneumologie Inhalatietherapie: Puffen of vernevelen Geert Celis Hvpk fm pneumologie Longdepositie Inhoud Zakverstuiver (pmdi) + droogpoeder inhalator (DPI) + verneveling Voor- en nadelen Techniek Educatie inhalatietherapie:

Nadere informatie

COPD-net Bernhoven. Hoe zien de dagdelen eruit?

COPD-net Bernhoven. Hoe zien de dagdelen eruit? COPD-net Bernhoven Onderzoek klachten COPD Inleiding Binnenkort verwachten wij u op de polikliniek Longgeneeskunde van Bernhoven omdat u klachten heeft die waarschijnlijk het gevolg zijn van COPD. Om de

Nadere informatie

Longfunctie-onderzoeken

Longfunctie-onderzoeken Longziekten Longfunctie-onderzoeken i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Longfunctie-onderzoeken De longarts heeft met u besproken dat hij één of meer longfunctie-onderzoeken bij u wil laten verrichten.

Nadere informatie

Astma Controle en ziektelast Paul de Vries

Astma Controle en ziektelast Paul de Vries Astma Controle en ziektelast Paul de Vries S&B 20-2 en 21-3-2017 Belangenverstrengeling Cohaesie Haringvliet Cahag Doel Inzicht in relatie astmacontrole en ziektelast Wat te doen bij onvoldoende controle?

Nadere informatie

Astma en COPD. Aanbevelingen en lijsten geneesmiddelen

Astma en COPD. Aanbevelingen en lijsten geneesmiddelen Astma en COPD Aanbevelingen en lijsten geneesmiddelen Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1 e Deel ASTMA 5 I. Astma aanbeveling 6 1. Stel de diagnose 6 2. Kies de chronische behandeling 6 3. Elementen

Nadere informatie

Acetylcysteïne wordt niet aanbevolen bij de behandeling van COPD, omdat geen voordeel is aangetoond ten opzichte van placebo. fenoterol/ipratropium

Acetylcysteïne wordt niet aanbevolen bij de behandeling van COPD, omdat geen voordeel is aangetoond ten opzichte van placebo. fenoterol/ipratropium 5 10 Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders Graag reactie voor 1 juli 2016 van de registratiehouders die volgens de consultatieprocedure kunnen reageren. COPD Onderhoudsbehandeling

Nadere informatie

Astma bij volwassenen

Astma bij volwassenen Astma bij volwassenen Wat moet je weten? Deze patiëntenfolder kwam tot stand in samenwerking met de Verbruikersunie Test-Aankoop Inhoud - Astma bij volwassenen - Wat je moet weten? 1 Inhoud Inleiding...2

Nadere informatie

Van Fenotypes naar Medicamenteuze behandeling Ernstig astma anno Jeroen van Exsel, longarts

Van Fenotypes naar Medicamenteuze behandeling Ernstig astma anno Jeroen van Exsel, longarts Van Fenotypes naar Medicamenteuze behandeling Ernstig astma anno 2018 Jeroen van Exsel, longarts Astma Astma Patients with asthma Patients with asthma Leerdoelen Achtergrond, epidemiologie astma en ernstig

Nadere informatie

Longfunctieonderzoek Medicijnen stoppen

Longfunctieonderzoek Medicijnen stoppen Longfunctieonderzoek Medicijnen stoppen Belangrijk: Drie dagen voor het onderzoek moet u stoppen met de medicijnen voor uw longen en/of de medicijnen voor allergie. Lees deze folder daarom bijtijds en

Nadere informatie

Treatable and able to treat: keuzes in behandeling

Treatable and able to treat: keuzes in behandeling Treatable and able to treat: keuzes in behandeling Huib Kerstjens en Marlies van Dijk 1-3 november 2017 Disclosures Huib Kerstjens: Het UMCG heeft geld ontvangen voor lezingen, adviseurschappen en studies

Nadere informatie

Voor het in kaart brengen van de mate van medicamenteuze (over- onder-) behandeling zijn drie activiteiten uitgevoerd:

Voor het in kaart brengen van de mate van medicamenteuze (over- onder-) behandeling zijn drie activiteiten uitgevoerd: Aan: Saco de Visser, Benien Vingerhoed van Aken (ZonMW / GGG) en Lidwien Verweij (VWS, directie GMT) Van: Long Alliantie Nederland Betreft: eindrapportage Goed Gebruik Longmedicatie GGG projectnummer 836001002

Nadere informatie

FTO-module COPD. Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst

FTO-module COPD. Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst FTO-module COPD Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst Colofon Auteur Marloes Dankers, apotheker, Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik Met medewerking van Persijn Honkoop, huisarts, NHG Karen de

Nadere informatie

ASTMA bij volwassenen

ASTMA bij volwassenen ASTMA bij volwassenen Prof Dr Guy BRUSSELLE Dienst Longziekten UZ Gent 27/02/2019 Casus: Sofie, 33 jaar VG: astma sinds 14-jarige leeftijd; allergisch aan dierenepitheel (kat, hond) HA: sinds maanden dyspneu

Nadere informatie

Longfunctieonderzoek. voor uw eerste bezoek aan het spreekuurcentrum

Longfunctieonderzoek. voor uw eerste bezoek aan het spreekuurcentrum Longfunctieonderzoek voor uw eerste bezoek aan het spreekuurcentrum Algemeen Uw huisarts heeft u doorverwezen naar de longarts. Voorafgaande aan dit bezoek zal er meestal nog een longfoto gemaakt worden

Nadere informatie

N.B. De aanwezigen merken op dat de verpleegkundigen in een aantal gevallen geen raad weten met de toepassing van Pulmicord e.d.

N.B. De aanwezigen merken op dat de verpleegkundigen in een aantal gevallen geen raad weten met de toepassing van Pulmicord e.d. Pagina 1 van 2 Longmedicatie: Werking, bijwerkingen en wisselwerkingen 10 september 2015 Longpunt Haarlem door M. M. A. Blondel-Neefjes, Apotheker Schalkwijk Apotheek en Apotheek Molenwijk Er is een aantal

Nadere informatie

Deze visie is in eerste instantie geconcretiseerd binnen het dossier van de cholesterolverlagers.

Deze visie is in eerste instantie geconcretiseerd binnen het dossier van de cholesterolverlagers. Blauwe Zorg inkoop regionaal diagnostisch en therapeutisch formularium obstructieve longaandoeningen Maastricht, najaar 2016 Inleiding Dit document beschrijft de aanleiding, aanpak en geleerde lessen ten

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Het Pufff... boekje. Máxima Medisch Centrum www.mmc.nl

Het Pufff... boekje. Máxima Medisch Centrum www.mmc.nl Het Pufff... boekje Máxima Medisch Centrum www.mmc.nl Locatie Eindhoven: Locatie Veldhoven: Ds. Th. Fliednerstraat 1 de Run 4600 Postbus 90 052 Postbus 7777 5600 PD Eindhoven 5500 MB Veldhoven Deze informatie

Nadere informatie

Astma en COPD: Inhalatoren en instructies. Frederik van Gemert,, kaderhuisarts Wilma de Vreeze,, praktijkverpleegkundige

Astma en COPD: Inhalatoren en instructies. Frederik van Gemert,, kaderhuisarts Wilma de Vreeze,, praktijkverpleegkundige Astma en COPD: Inhalatoren en instructies Frederik van Gemert,, kaderhuisarts Wilma de Vreeze,, praktijkverpleegkundige CAHAG POHdagen 2009 1 Programma Inleiding inhalatoren Demonstratie (fouten herkennen)

Nadere informatie

Gebruikte literatuur

Gebruikte literatuur Gebruikte literatuur Adams R, Chavannes NH, Jones K, Stubbe Østergaard M, Price D. Exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease A patients perspective. Prim Care Resp J. 2006;15(2):102-9. Bourbeau

Nadere informatie

Samenvatting. De klacht van Boehringer is gegrond. 17 september 2010

Samenvatting. De klacht van Boehringer is gegrond. 17 september 2010 K10.004 Samenvatting Het eerste onderdeel van de klacht van Boehringer is gericht tegen de reclame-uitingen van Novartis waarin de Onbrez Breezhaler waaruit een spraywolk komt eindigend in de vorm van

Nadere informatie

klacht afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease, een

klacht afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease, een : factoren verergeren en 3 klacht afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease, een, zoals ingen voornaamste de doen om te verbeteren. Daarom hebben we deze serie werkboeken voor zelfmanagement

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen COPD: Inhalatiemiddelen bij COPD kritisch bekeken 1. Toelichting In dit onderwijsmateriaal, gebaseerd op de herziene NHG-Standaard COPD (juli 2007), de CBO-richtlijn medicamenteuze therapie van COPD (2007)

Nadere informatie

Workshop RTA astma bij kinderen

Workshop RTA astma bij kinderen Workshop RTA astma bij kinderen Kindercarroussel Klankbordgroep kindergeneeskunde 7 maart 2017 Nicolien de Bie en Marianne Faber Quiz via Kahoot Pak je smartphone Ga naar kahoot.it Enter pin: Geef een

Nadere informatie

Longfunctieonderzoeken

Longfunctieonderzoeken Longfunctieonderzoeken In deze folder geeft Spijkenisse Medisch Centrum u algemene informatie over longfunctieonderzoeken die op de longpolikliniek (route 77) worden uitgevoerd. Leest u deze informatie

Nadere informatie

Stedelijk protocol Gestructureerde zorg Astma en COPD

Stedelijk protocol Gestructureerde zorg Astma en COPD Stedelijk protocol Gestructureerde zorg Astma en COPD Amsterdam, augustus 2015 Dit protocol is opgesteld door: Barbara van Maanen-Thiel, huisarts en kaderarts astma/copd met medewerking van: Bob vd Berg,

Nadere informatie

HET GAAT OM EEN KLEINE GROEP PATIËNTEN DIE VEEL AANDACHT VRAAGT EN NODIG HEEFT

HET GAAT OM EEN KLEINE GROEP PATIËNTEN DIE VEEL AANDACHT VRAAGT EN NODIG HEEFT A S T M A E N C O P D I N T E R V I E W HET GAAT OM EEN KLEINE GROEP PATIËNTEN DIE VEEL AANDACHT VRAAGT EN NODIG HEEFT Longarts Els Weersink: Therapietrouw ondergeschoven kindje Ernstig astma: behandeling

Nadere informatie

Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG

Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG College voor zorgverzekeringen Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus 320

Nadere informatie

Astma en Longrevalidatie

Astma en Longrevalidatie Astma en Longrevalidatie Dominique Vaessen, verpleegkundig specialist longziekten 24 mei 2016 Isala Inhoud Astma Astma en longrevalidatie Longrevalidatie in Nederlands Astmacentrum Davos pagina 2 Astma

Nadere informatie

Astma: update. Sarah Deseyne. Dienst Pneumologie AZ Sint-Jan Brugge 9 oktober 2018

Astma: update. Sarah Deseyne. Dienst Pneumologie AZ Sint-Jan Brugge 9 oktober 2018 Astma: update Sarah Deseyne Dienst Pneumologie AZ Sint-Jan Brugge 9 oktober 2018 Astma Definitie Epidemiologie Diagnose van astma Astma management Astma: definitie Astma is een heterogene ziekte Gekenmerkt

Nadere informatie

NHG-Standaard Astma bij kinderen

NHG-Standaard Astma bij kinderen M24 NHG-Standaard Astma bij kinderen Derde herziening Bindels PJE, Van de Griendt EJ, Grol MH, Van Hensbergen W, Steenkamer TA, Uijen JHJM, Burgers JS, Geijer RMM, Tuut MK Huisarts Wet 2014;57(2):70-80.

Nadere informatie

FARMACOTHERAPIE BIJ CHRONISCH OBSTRUCTIEF LONGLIJDEN: EEN UPDATE

FARMACOTHERAPIE BIJ CHRONISCH OBSTRUCTIEF LONGLIJDEN: EEN UPDATE FARMACOTHERAPIE BIJ CHRONISCH OBSTRUCTIEF LONGLIJDEN: EEN UPDATE In de Folia van september 2000 verscheen een overzichtsartikel over farmacotherapie bij chronisch obstructief longlijden (chronic obstructive

Nadere informatie

Astma bij Kinderen. Adembenemend 2015 Hans Berg, Regien Kievits

Astma bij Kinderen. Adembenemend 2015 Hans Berg, Regien Kievits Astma bij Kinderen Adembenemend 2015 Hans Berg, Regien Kievits Wat wil je weten? Astma is meest voorkomende chronische ziekte bij kinderen Prevalentie: 8 10 % van alle kinderen Standaarden: NHG- en Zorgstandaard

Nadere informatie

Astma behandelplan. Kindergeneeskunde. mca.nl

Astma behandelplan. Kindergeneeskunde. mca.nl Astma behandelplan Kindergeneeskunde mca.nl Inhoudsopgave Telefonisch spreekuur 2 Hoe werken de medicijnen? 3 Tips 3 Groene zone 4 Oranje zone 5 Rode zone 6 Afbouwschema Ventolin/Salbutamol/Airomir 100

Nadere informatie