FACTSHEET AARDAPPELEN

Transcriptie

1 FACTSHEET AARDAPPELEN Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; ; EXPORT CONSUMPTIE AARDAPPELEN GROEIT WERELWIJD NIET MEER Nog wel groei bij pootaardappelen en in bescheiden mate ook bij diepgevroren aardappelproducten 10 miljard euro. Dat is wereldwijd gezien de waarde van de export van aardappelen. Bevroren aardappelproducten zijn goed voor de helft van het totaal; 2014: 4,8 miljard euro. De wereldwijde export van consumptie aardappelen had vorig jaar een waarde van 2,3 miljard euro en die van pootaardappelen vertegenwoordigde een waarde van 0,8 miljard euro. In hoeveelheid gezien is de wereldhandel in aardappelen sinds 2011 vrijwel stabiel gebleven. Dit beeld wordt in grote mate bepaald door de export van consumptie aardappelen. Die maken in hoeveelheid ruim de helft van het totaal uit. De export van pootaardappelen groeit nog wel en de export van diepgevroren producten laat nog een heel bescheiden groei zien. Nederland belangrijkste exportland van aardappelen Nederland is de belangrijkste aardappel exporteur. Vorig jaar exporteerde Nederland voor een bedrag van 2 miljard euro aan aardappelen. Hiervan bestond meer dan de helft uit bevroren aardappelproducten. Van de hele internationale handel in aardappelen kwam naar waarde gezien 21% uit Nederland. Het belang van Nederland in het totaal neemt wel af. In 2006 was het nog 29%. Het belang van Nederland is het grootst bij pootaardappelen. In 2014 was dat bijna 60%. Bij bevroren aardappelen gaat het om een belang van een kwart. Het aandeel van Nederland in de wereldhandel van consumptie aardappelen is met 7% bescheiden. Op de internationale aardappelmarkt is België het tweede land. De Belgen danken die tweede plek vooral aan de export van bevroren aardappelproducten. Andere belangrijke aardappel exporterende landen zijn de Verenigde Staten en Canada. Canada exporteert veel naar de Verenigde Staten De export van de Verenigde Staten is vooral gericht op Japan, Mexico, China en Zuid Korea. Na de beide Noord Amerikaanse landen volgen Frankrijk en Duitsland. Wereldhandel en belang van Nederland en België (waarden in miljarden euro) HScodes 0701, , en % % % Wereld Ned België Wereld Ned Ned België Ned België "% België Bevroren aardappel producten 2,3 0,8 33% 0,5 21% 4,8 1,1 23% 1,2 25% Aardappel producten overige 1,0 0,2 21% 0,2 22% 1,8 0,3 15% 0,2 13% Consumptie aardappelen 1,3 0,3 22% 0,1 10% 2,3 0,2 7% 0,1 6% Pootaardappelen 0,4 0,2 47% 0,0 2% 0,8 0,4 58% 0,0 3% Totaal 4,9 1,4 29% 0,8 17% 9,6 2,0 21% 1,6 16% Import aardappelen verdeeld over veel landen De import van aardappelen is over veel meer landen verdeeld dan de export. De top-10 importlanden vertegenwoordigen de helft terwijl de 10 grootste exportlanden meer dan 80% van de markt in handen hebben. De Verenigde Staten is s werelds belangrijkste importeur gevolgd door Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Nederland staat op de 5 de plaats. België is na Italië de nummer 7. 1

2 Productie wereldwijd 376 miljoen ton; Nederland 7 miljoen ton Als land met een toch wel een heel klein oppervlakte behoort Nederland met een wereldwijd geteeld product als aardappelen toch tot de top-10 van de productielanden. Wereldwijd zouden er volgens FAO-cijfers 376 miljoen ton (cijfer 2013) op commerciële schaal zijn geproduceerd. Dit zijn alle soorten (consumptie, poot en industrie) aardappelen bij elkaar. China is veruit de grootste producent met een kleine 100 miljoen ton. Dan volgen India (45 mln. ton), Rusland (30), Oekraïne (22), Verenigde Staten (20), Duitsland (10), Bangladesh (9) en Frankrijk en Nederland met beide afgerond bijna 7 miljoen ton. Bevolkingsrijke landen als China, India en Bangladesh produceren nog steeds elk jaar meer aardappelen. Tot voor kort gold dat ook voor Oekraïne. Rusland oogst belangrijk minder aardappelen dan voorheen. In de Verenigde Staten en Duitsland is de productie door de jaren heen redelijk stabiel. Grootste deel oogst plus import van consumptie aardappelen naar verwerkende industrie De verwachting is dat het areaal consumptie aardappelen in Nederland dit jaar een paar procent kleiner is dan vorig jaar. Pootaardappelen zijn er duidelijk meer gepoot. Het areaal fabrieksaardappelen is weer verder afgenomen. In het afgelopen seizoen 2014/15 is de oogst van consumptie aardappelen met 3,97 miljoen ton de grootste geweest van de afgelopen jaren. Die van pootaardappelen was met 1,48 miljoen ton gelijk aan het record van twee seizoenen daarvoor. Inclusief industrie aardappelen ging het in 2014 om een productie van in totaal 7,1 miljoen ton. Het grootste deel van de consumptie aardappelen dat in Nederland geteeld wordt dan wel wordt ingevoerd (samen 5,4 miljoen ton) is bestemd voor de verwerkende industrie. In het afgelopen seizoen 14/15 is er volgens de Nederlandse aardappel organisatie (NAO) 3,76 miljoen ton aan consumptie aardappelen verwerkt tot diverse aardappelproducten. Een record hoeveelheid, weer 2% meer dan het in seizoen 13/14. Volgens Eurostat werd er in 2013 (het laatste jaar waar cijfers van bekend zijn) in Nederland 1,49 miljoen (verwerkt product) aan diepgevroren aardappelproducten geproduceerd en nog eens 0,47 miljoen (verwerkt product) aan chips ed. In België is de productie van diepgevroren aardappelproducten ongeveer even groot als in Nederland, 1,45 miljoen ton. Volgens Eurostat zou de totale EU-productie aan diepgevroren aardappelproducten in 2013 ca. 4,5 miljoen groot geweest zijn. Andere grote procenten zijn het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Polen. Wereldwijde export aardappelen (in miljarden euro's) China ; 0,2 ; 3% Overige ; 1,8 ; 19% Nederland ; 2,0 ; 21% UK ; 0,3 ; 3% Egypte ; 0,3 ; 3% Duitsland ; 0,6 ; 6% Frankrijk ; 0,7 ; 7% Canada ; 0,9 ; 9% USA ; 1,2 ; 13% België ; 1,6 ; 16% Wereldwijde export consumptie aardappelen van 10 miljoen ton Aan consumptie aardappelen wordt de laatste jaren (sinds 2010) ruim 10 miljoen ton internationaal verhandeld. De waarde schommelt nogal. In 2013 ging het om 2,7 miljard euro, vorig jaar om 2,3 miljard. Frankrijk en Duitsland wisselen de laatste jaren van koppositie. In 2014 exporteerde Frankrijk 2

3 1,8 miljoen ton en Duitsland 1,5 miljoen. België als derde exporteerde bijna een miljoen ton en Nederland ca. 0,9 miljoen ton. Dan volgen een aantal niet-eu landen, nl. Egypte, China, Canada, de Verenigde Staten, India en Israël. België en Nederland zijn veruit de belangrijkste importeurs van consumptie aardappelen. Rusland dat in 2011 nog even de grootste was nam vorig jaar de derde positie in op ranglijst van importlanden. In het afgelopen seizoen 14/15 importeerde Rusland ton consumptie aardappelen. De helft was afkomstig uit Egypte. China, Israël, Pakistan, Azerbeidzjan en Wit Rusland waren de andere belangrijke leveranciers van Rusland. Voor tweede achtereenvolgende seizoen minder consumptieaardappelen uitgevoerd Volgens de NAO is er in door Nederland in het afgelopen seizoen 2014/15 een hoeveelheid van ton consumptie aardappelen (incl. industrie aardappelen) uitgevoerd. Eurostat komt excl. inductie aardappelen iets lager uit, nl ton maar het CBS-cijfer is met ton veel hoger. Het cijfer van Eurostat is gebaseerd op daadwerkelijke directe registratie van de export. Het CBS cijfer is incl. aanvullingen c.q. bijschattingen van de handel binnen de EU. Wat de verschillende afnemers betreft zijn er ook verschillen tussen de diverse bronnen. Zo geeft NAO voor het afgelopen seizoen 14/15 een export naar België van ton. Volgens Eurostat zou et om ton gegaan zijn. De Belgische importstatistiek (idem als Eurostat) komt met een importcijfer van consumptie aardappelen uit Nederland van ton. Voor de export met Duitsland is het NAO-cijfer ook hoger maar het verschil is niet zo groot. Mogelijke verklaring voor het verschil is welk land geregistreerd wordt; of wel het eerste land waar de producten naar toe gaan dan wel de uiteindelijke bestemming. Maar lang niet alle verschillen kunnen hieruit verklaard worden. In het afgelopen seizoen zijn er (basis Eurostat) belangrijk meer consumptieaardappelen naar landen buiten de EU uitgevoerd dan naar EU-landen, resp (+64%) en (-35%) ton. Alle belangrijke EU-afnemers lieten een duidelijke min zien. De Afrikaanse afnemers lieten wel een plus zien vergeleken met het seizoen 13/14 maar niet altijd recordhoeveelheden. Opvallend was wel dat er record hoeveelheden consumptieaardappelen naar allerlei Aziatische landen werden uitgevoerd. Iets dergelijks zien we ook bij de export van de andere grote exportlanden van consumptieaardappelen, Frankrijk, Duitsland en België. In het afgelopen seizoen exporteerde Nederland overigens naar meer dan 50 landen minimaal ton consumptieaardappelen. Bij Frankrijk en Duitsland betrof dat ca. 40 landen en bij België een stuk of 20. Nederland: Export consumptie aardappelen; seizoen juni-juli (in tonnen) HScode en Bron: Eurostat 2009/ / / / / /15V +/- in % Totaal % EU landen % EU extra % Frankrijk en Duitsland grootste exportlanden consumptieaardappelen Frankrijk en Duitsland zijn met afstand de grootste exporteurs van consumptieaardappelen. Frankrijk exporteerde in het afgelopen seizoen 14/15 ruim 1,7 miljoen ton en Duitsland 1,5 miljoen ton. De Franse export is de afgelopen seizoenen steeds wat gedaald na de piek in het seizoen 08/09 van 2,1 miljoen ton. De Duitse export in het afgelopen seizoen was met 1,53 miljoen ton ook niet van de omvang van die van 12/13, toen ruim 2 miljoen ton. Frankrijk exporteert veel consumptie aardappelen naar Spanje en Italië. België is derde afnemer en Portugal is de nummer 5. Naar Nederland werd in het afgelopen seizoen ton vanuit Frankrijk uitgevoerd. Volgens de Duitse exportstatistiek is er vanuit Duitsland in het afgelopen seizoen ton aan consumptie aardappelen (voor de industrie) naar Nederland uitgevoerd. Op zeer grote afstand volgt België als tweede afnemer met hoeveelheden van ton. Ook de export van consumptie aardappelen vanuit België is sterk gericht op Nederland. In het afgelopen seizoen ging van de ton die in totaal werd uitgevoerd ton naar Nederland. 3

4 Naar meer dan 60 landen minimaal ton Nederlandse pootaardappelen De wereldmarkt van pootaardappelen is overzichtelijk. Nederland domineert daar sterk. In het afgelopen seizoen 2014/15 werd er wat minder uitgevoerd dan het seizoen er voor. Volgens de Nederlandse Aardappelen Organisatie (NAO) is er in 2014/15 ca ton aan pootaardappelen uitgevoerd. Andere bronnen komen op groter exporten. Volgens Eurostat is er in het afgelopen seizoen ton aan pootaardappelen de grens over gegaan en het CBS komt nog hoger uit, nl ton. Naar meer dan 60 landen werd in het afgelopen seizoen minimaal ton pootaardappelen uitgevoerd (cijfers Eurostat). Rusland heeft in de eerste helft van dit jaar meer Nederlandse pootaardappelen ingevoerd dan in de jaren er voor, nl. ruim ton tegen ruim ton begin More info: Fruit & Vegetable Facts Jan Kees Boon fruitvegfacts@gmail.com Wereldwijde export aardappelen 2014 (miljarden euro's) Pootaardappelen; 0,8 ; 8% Consumptie aardappelen; 2,3 ; 24% Bevroren aardappel producten Aardappel producten overige; 4

5 Wereldwijde export aardappelen (in miljarden euro's) China ; 0,2 ; 3% Overige ; 1,8 ; 19% Nederland ; 2,0 ; 21% UK ; 0,3 ; 3% Egypte ; 0,3 ; 3% Duitsland ; 0,6 ; 6% Frankrijk ; 0,7 ; 7% Canada ; 0,9 ; 9% USA ; 1,2 ; 13% België ; 1,6 ; 16% Nederland: Export aardappelen in 2014 (in miljarden euro) Pootaardappelen; 0,4 ; 22% Consumptie aardappelen; 0,2 ; 8% Bevroren aardappel producten; 1,1 ; 56% Aardappel producten overige; 0,3 ; 14% 5

6 Productie in ton Areaal in ha Factsheet aarsappelen Primeur sep Nederland: Areaal aardappelen V Consumptieaard. Pootaard. Zetmeelaard Nederland: Productie aardappelen Consumptieaard. Pootaard. Zetmeelaard. 6

7 Wereldhandel en belang van Nederland en België (waarden in miljarden euro) HScodes 0701, , en % % % Wereld Ned België Wereld Ned Ned België Ned België "% België Bevroren aardappel producten 2,3 0,8 33% 0,5 21% 4,8 1,1 23% 1,2 25% Aardappel producten overige 1,0 0,2 21% 0,2 22% 1,8 0,3 15% 0,2 13% Consumptie aardappelen 1,3 0,3 22% 0,1 10% 2,3 0,2 7% 0,1 6% Pootaardappelen 0,4 0,2 47% 0,0 2% 0,8 0,4 58% 0,0 3% Totaal 4,9 1,4 29% 0,8 17% 9,6 2,0 21% 1,6 16% Nederland: Areaal en productie aardappelen Bron: CBS V AREAAL IN HA Consumptieaardappelen Pootaardappelen Zetmeelaardappelen PRODUCTIE in TON Consumptieaardappelen Pootaardappelen Zetmeelaardappelen TON PER HA Consumptieaardappelen Pootaardappelen Zetmeelaardappelen

8 EU: Productie aardappelproducten (in 1000 ton verwerkt product) Bron: Eurostat TOTAAL EU Bevroren Bevroren (na voorbewerking) Gedroogd Meel ed. van gedroogde aardappelen Anders in de vorm van meel Anders oa. chips NEDERLAND Bevroren (na voorbewerking) Anders oa. chips BELGIË Bevroren Bevroren (na voorbewerking) Meel ed. van gedroogde aadappelen Anders oa. chips DUITSLAND Bevroren Bevroren (na voorbewerking) Gedroogd Meel ed. van gedroogde aardappelen Anders in de vorm van meel Anders oa. chips

9 Wereldwijde export aardappelen, consumptie, poot en producten (in 1000 euro) HScodes 0701, , , Bron: Comtrade Totaal Bevr. aard. prod Consumptie Aard. prod. overige Pootaardappelen Nederland België USA Canada Frankrijk Duitsland Egypte UK China Overige Wereldwijde import aardappelen, consumptie, poot en producten (in 1000 euro) HScodes 0701, , , Bron: Comtrade Totaal USA Frankrijk UK Duitsland Nederland Italië België Rusland Japan Spanje Brazilië Canada Mexico Saoedi Arabië Ierland Portugal Denemarken Maleisië Zweden China Ver. Arab. Em Griekenland Overige

10 Exportlanden consumptie aardappelen (in 1000 ton) HScode Bron: Comtrade Totaal Idem in miljoen euro Prijs in euro per ton Frankrijk Duitsland België Nederland Egypte China Canada USA India Israël Spanje Libanon Ver. Koninkrijk Pakistan Zuid Afrika Denemarken Cyprus Italië Overige Exportlanden pootaardappelen (in 1000 ton) HScode Bron: Comtrade Totaal Idem in miljoen euro Euro per ton Nederland Frankrijk Ver Koninkrijk Duitsland Canada Denemarken België USA Overige

11 Importlanden consumptie aardappelen (in 1000 ton) HScode Bron: Comtrade Totaal België Nederland Rusland Spanje Italië Duitsland USA Frankrijk Portugal Pakistan Ver Koninkrijk Maleisië Ver. Ara Em Canada Polen Tsjechië Oostenrijk Sri Lanka Koeweit Denemarken Roemenië Griekenland Mexico Overige

12 Nederland: Export consumptie aardappelen; seizoen juni-juli (in tonnen) HScode en Bron: Eurostat 2009/ / / / / /15V +/- in % Totaal % EU landen % EU extra % België % Duitsland % Senegal % Mauritanië % Azerbaijan % Irak % Ivoorkust % Trinidad and Tob % Italië % Ver Arab Em % Mali % Ver. Koninkrijk % Maleisië Pakistan Guyana % Noorwegen % Frankrijk % Servië % Kaapverdië % Suriname % Barbados % Burkina Faso % Tsjechië % Koeweit % Hongarije % Polen % Oman % Jordanië % Spanje % Togo % Rusland Tunesië Overige % 12

13 Nederland: Export pootaardappelen; seizoen juni-juli (in tonnen) HScode Bron: Eurostat 2009/ / / / / /15 +/- in % Totaal % EU extra % EU landen % Algerije % België % Egypte % Duitsland % Italië % Spanje % Israël % Marokko % Turkije % Frankrijk % Saoedi Arabië % Libanon % Syrië % Rusland % Ver. Koninkrijk % Portugal % Uzbekistan % Cuba % Pakistan % Irak % Griekenland % Bosnia and H % Polen % Soedan % Tunesië % Jordanië % Libië % Oostenrijk % Cyprus % Kroatië % Overige % 13

14 Nederland: Import consumptie aardappelen, seizoen juli-juni (in tonnen) HScode en Bron: Eurostat 2009/ / / / / /15V +/- in % Totaal % EU landen % EU extra % Duitsland % België % Frankrijk % Israël % Spanje % Cyprus % Marokko % Ver. Koninkrijk % Portugal % Malta % Italië % Denemarken % Egypte % Overige % Frankrijk: Export consumptie aardappelen, seizoen juli-juni (in tonnen) HScode en Bron: Eurostat 2009/ / / / / /15 +/- in % Totaal % EU landen % EU extra % Spanje % Italië % België % Portugal % Duitsland % Ver. Koninkrijk % Nederland % Griekenland % Tsjechië % Roemenië % Hongarije % Polen % Slowakije % Ver Arab Em % Bulgarije % Overige % 14

15 Duitsland: Export consumptie aardappelen, seizoen juli-juni (in tonnen) HScode en Bron: Eurostat 2009/ / / / / /15V +/- in % Totaal % EU landen % EU extra % Nederland % België % Tsjechië % Italië % Oostenrijk % Polen % Denemarken % Bulgarije % Roemenië % Indonesië % Griekenland % Slowakije % Bosnië Ver. Koninkrijk % Azerbaijan Thailand % Hongarije % Koeweit % Filippijnen % Maleisië % Servië % Zweden % Ver Arab Em % Israël % Oman % Kroatië % Montenegro Pakistan Frankrijk % Saoedi Arabië Slovenië % Zwitserland % Zuid Afrika Irak Overige % 15

16 België: Export consumptie aardappelen, seizoen juli-juni (in tonnen) HScode en Bron: Eurostat 2009/ / / / / /15V +/- in % Totaal % EU landen % EU extra % Nederland % Frankrijk % Duitsland % Ver. Koninkrijk % Spanje % Polen % Ver Arab Em Azerbaijan Luxemburg % Koeweit Pakistan Servië % Portugal % Libanon Oman % Senegal Griekenland % Georgië % Israël % Turkije Roemenië % Bulgarije % Irak % Hongarije % Italië % Bahrein Qatar % Togo % Saoedi Arabië % Noorwegen Overige % 16

17 Egypte: Export (consumptie) aardappelen (in tonnen) HScode 0701 Bron: Comtrade Totaal Rusland Koeweit Italië Libanon Syrië Ver Arab Em Duitsland Griekenland Ver Koninkrijk Qatar Oman Indonesië Georgië Nederland Roemenië Overige China: Export consumptie aardappelen (in tonnen) HScode Bron: Comtrade Totaal Maleisië Rusland Vietnam Pakistan Hong Kong Sri Lanka Thailand Ver Arab Em Singapore Mongolië Indonesia Kazakhstan Overige

18 België: Import consumptie aardappelen, seizoen juli-juni (in tonnen) HScode en Bron: Eurostat 2009/ / / / / /15V +/- in % Totaal EU landen % EU extra % Frankrijk % Nederland % Duitsland % Spanje % Ver. Koninkrijk % Cyprus % Israël % Italië % Overige % Rusland: Import consumptie aardappelen, seizoen juli-juni (in tonnen) HScode Bron: Russ. Douane 2012/ / /15 +/- in % Totaal % Egypte % China % Israël % Pakistan Azerbeidzjan % Wit Rusland % Bangladesh % Moldavië % Libanon % India % Kazachstan % Iran % Marokko % Armenië % Oekraïne Nederland Litouwen Frankrijk Servië % Mongolië % Tunesië % Canada Finland Afghanistan Duitsland Overige % 18

19 Rusland: Import pootaardappelen (in tonnen) HScode Bron: Russ. Douane jan-jun 2015 jan-jun Totaal Nederland Duitsland Finland Polen Wit Rusland Ver. Koninkrijk Overige

20 Factsheet aardappelen sep 2015 Export consumptie aardappelen uit EU-landen in 2014 (in tonnen) HScodes en EXPORTEURS Bron: Eurostat Frankrijk Duitsland België Nederland Spanje Ver. Koninkrijk AFNEMERS Ov EU-landen Nederland België Spanje Italië Duitsland Portugal Frankrijk Ver. Koninkrijk Polen Tsjechië Overige

21 Factsheet aardappelen sep 2015 Import consumptie aardappelen in EU-landen in 2014 (in tonnen) HScodes en AFNEMERS Bron: Eurostat Nederland België Spanje Italië Duitsland Portugal Frankrijk Ver. Kon Polen Tsjechië Senegal Overige LEVERANCIERS EU Frankrijk Duitsland België Nederland Spanje Ver. Koninkrijk Denemarkem Cyprus Italië Oostenrijk Portugal Ov. EU-landen