Ook al is stemmen tijdens de. Ik ben alle mensen die zich kandidaat stellen voor het ACV enorm dankbaar. Marc Leemans, voorzitter ACV

Transcriptie

1 Ik ben alle mensen die zich kandidaat stellen voor het ACV enorm dankbaar. Marc Leemans, voorzitter ACV 7 tot 20 mei: sociale verkiezingen in ondernemingen Délégués maken het verschil De sociale verkiezingen staan voor de deur. Kies een délégué die je belangen zo goed mogelijk verdedigt, raadt ACV-voorzitter Marc Leemans aan. Want een groot deel van je leven breng je door op je werk. 14 Jürgen Doom Regio Aalst Vrijdag 4 mei 2012 krant over samenleving gezondheid werk van Daarvoor moet je bij het ACV zijn! Tijdens de sociale verkiezingen zet het ACV twaalf thema s in de schijnwerpers die belangrijk zijn op de werkvloer. 2 ACV-centrales aan het woord over hun realisaties en verwachtingen. 6 ACV-voorzitter Marc Leemans (rechts bovenaan op de foto): Ik heb veel respect voor délégués. Zij steken hun nek uit voor hun collega s, vrijwillig en volledig belangeloos. Drinkwater afgesloten bij gezinnen 10 Ook al is stemmen tijdens de sociale verkiezingen niet verplicht, toch is er telkens een grote opkomst. De sociale verkiezingen staan dan ook dicht bij de mensen, verklaart Marc Leemans. Een groot deel van je leven breng je door op je werk. Je hebt er alle belang bij dat vakbondsafgevaardigden je belangen verdedigen. Zijn werknemers in bedrijven met een vakbondswerking beter af? We hebben veel wetten en rechten. Maar gelijk hebben is niet hetzelfde als gelijk krijgen. Net dat verschil realiseren ACVdélégués dagelijks. Hogere lonen, minder arbeidsongevallen, meer vaste contracten, meer vorming, minder klachten. Het is beter werken in ondernemingen waar werknemers hun afgevaardigden kunnen verkiezen. De vakbond en zijn afgevaardigden zijn het sterkste wat werknemers hebben. Waarom zou ik kiezen voor het ACV? De verkozenen zijn er om je stem te laten klinken, zodat werkgevers horen wat er scheelt en wat er moet gebeuren. In deze barre economische tijden is dat belangrijker dan ooit. Als het ACV 60 % van alle verkozenen haalt, zoals vorige keer, heeft dat maar één reden: goeie afgevaardigden die elke dag je vertrouwen verdienen. Door te weten wat er leeft. Door te gaan voor je job, je inkomen en je arbeidsomstandigheden. Door te zoeken naar oplossingen. Met overleg zo lang het kan, met acties als het moet. Alle ACV-kandidaten rekenen jaargang 68 visie nummer 14 afgiftekantoor brussel x p volgend nummer op 11 mei 2012 op je stem om dit werk verder te zetten! Heb je als ACV-voorzitter contact met de militanten op de werkvloer? Overal waar ik kom, ontmoet ik militanten en leden. Tijdens de startavonden van de voorbije maanden heb ik met heel wat militanten gesproken. Ik heb veel respect voor hen. Zij steken hun nek uit voor hun collega s, vrijwillig en volledig belangeloos. Je mag niet onderschatten hoeveel vrije tijd zij besteden aan vakbondswerk. Bovendien worden zij elke vier jaar onderworpen aan een evaluatie. Ik ben alle mensen die zich kandidaat stellen voor het ACV dan ook enorm dankbaar. Leen Grevendonck Bloeddruk onder controle Je merkt er meestal niets van en net dat maakt het gevaarlijk. Een hoge bloeddruk komt vaker voor dan je denkt. Maar wat kun je eraan doen? Regionieuws met onder andere sociale verkiezingen in jouw streek 11 12

2 2 uw job, ons werk Daarvoor moet je bij het ACV zijn! Loon Tijdens de sociale verkiezingen zet het ACV twaalf thema s in de schijnwerpers die belangrijk zijn op de werkvloer. In het ene bedrijf spelen ze een grotere rol dan in het andere. Op pagina s 2 tot 5 vertellen ACV-militanten over het knelpunt dat ze in hun onderneming aanpakken. De ACV-kern van metaalbedrijf Montacentre in Gosselies maakt een prioriteit van betere lonen. De lonen hier zijn laag. 70 % van de werknemers heeft financiële moeilijkheden. Rechtvaardige lonen zijn een streefdoel voor ons. We denken aan premies bij ongezonde werkomstandigheden en aan de terugbetaling van verplaatsingsonkosten. Naast het basisloon wensen we ook WIJ MAKEN EEN PRIORITEIT VAN BETERE LONEN Goede en eerlijke lonen, dat is een belangrijke vakbondseis, zeker in tijden van stijgende levensduurte. Om de koopkracht van werknemers te behouden, wil het ACV loonsverhogingen, te beginnen met de laagste lonen, en het behoud van de index. Iedereen moet voor gelijk werk een gelijk loon verdienen. Variabele verloning en winstparticipatie moeten ingevoerd worden via cao s, duidelijk en goed overleg, en volgens objectieve criteria. behoorlijke maaltijdcheques en een hospitalisatieverzekering. De nieuwe collega s krijgen van de directie geen informatie over hun rechten. Wij vangen dat tekort op en houden de uitbetaling van premies en verplaatsingsonkosten in de gaten. Velen durven hun mond niet open te doen, uit vrees hun job kwijt te raken. Daarom springen wij voor hen in de bres. Werkonzekerheid WIJ PAKKEN ONZEKERE ARBEIDS- CONTRACTEN AAN Met een zekere job en het bijhorende inkomen bouw je je hele leven op. Daarom is vast werk voor het ACV zo belangrijk. Investeringen in de onderneming, begeleiding en opleiding van werknemers en het beperken van tijdelijke contracten tot het strikt noodzakelijke moeten zorgen voor jobzekerheid en inkomen voor iedereen. Danielle Rossi en Peter Wuyts van callcenter Stefanini maken een punt van werkzekerheid voor iedereen. In onze onderneming zijn 90 uitzendkrachten aan de slag. Bij 14 van hen werd de arbeidsovereenkomst stopgezet. Dat zij hun job verliezen, geeft het personeel een groot gevoel van werkonzekerheid. Onze afvaardiging pakt de onzekere arbeidscontracten aan: wij vinden dat de directie de uitzendkrachten na vier maanden vast zou moeten aanwerven. We willen ook dat de maanden uitzendarbeid meetellen voor de anciënniteit bij vaste aanwerving. We eisen een betere verloning van flexibele arbeid en van nacht-, zondag- en avondwerk. We hopen binnenkort een paritair comité voor callcenters op te richten om beter rekening te houden met de specifieke kenmerken van de beroepen in onze sector. AFSPRAKEN OVER TIJDELIJK WERK GEVEN WERKNEMERS PERSPECTIEF Contract De onzekerheid of ze al dan niet aan de slag kunnen blijven, knaagt aan tijdelijke werknemers. Extra voordelen die vaste werknemers wel krijgen, zien ze vaak aan hun neus voorbij gaan. En door hun onervarenheid en mindere opleidingskansen zijn ze vaker het slachtoffer van een arbeidsongeval. Het ACV wil tijdelijke contracten zoveel mogelijk beperken en ze omzetten naar vaste arbeidsovereenkomsten. Tijdelijke werknemers moeten ook anciënniteitsrechten kunnen opbouwen. ACV-afgevaardigden Gert Van Herrewegen (53) en Sonja Raemdonck (42) werken bij Premium Sound Solutions (PSS) in Dendermonde. Zo n 10 % van de werknemers bij PSS heeft een tijdelijk contract. Met de directie hebben we daar goede afspraken rond gemaakt. Tijdelijke contracten mogen maximum driemaal verlengd worden. Als er iemand aangeworven wordt, krijgen werknemers met een tijdelijk contract voorrang. Uitzendkrachten schuiven op hun beurt door naar een contract van bepaalde duur. Zo beperken we de tijdelijke arbeid. Al zagen we natuurlijk liever dat iedereen vast aan de slag kon. De directie geeft ons ook maandelijks een overzicht van het aantal gewerkte dagen per uitzendkracht, zodat we dit goed kunnen opvolgen. En zij vraagt ook ons akkoord als er bijkomende krachten nodig zijn.

3 3 uw job, ons werk TIJDKREDIET IS OOK EEN GOEDE ZAAK VOOR DE WERKGEVER Arbeid en vrije tijd De opgelegde prestatiedruk ontregelt het gezinsleven en de persoonlijke vrije tijd. Werknemers moeten voldoende mogelijkheden krijgen om hun privéleven te combineren met hun baan. Door bijvoorbeeld de loopbaan voor een korte of langere tijd te onderbreken, door registratie van alle gewerkte uren, door een uitbreiding van betaald verlof en klein verlet, door telewerk Ann Van der Jeught (42) is trambestuurster bij De Lijn in Antwerpen. Onze werkgever eist veel flexibiliteit, omdat openbaar vervoer nu eenmaal op alle momenten van de dag rijdt. Zelf heb ik geen gezin, dus de onregelmatige werkuren zijn best haalbaar voor mij. Maar voor veel collega s is het steeds opnieuw puzzelen. Zij moeten terugvallen op kinderopvang of op een ruim netwerk van familie en vrienden. Niet iedereen slaagt erin om werk en gezin te combineren. Sommige collega s haken dan ook na een tijdje af. Wij hebben dus een cao afgesloten over tijdkrediet, waardoor iedereen gebruik kan maken van de thematische verloven. Dat is niet alleen voor de werknemers een goede zaak, maar ook voor De Lijn. Want zo blijven ervaren werknemers aan boord. Eindeloopbaan VOOR OUDERE WERKNEMERS IS DE WERKDRUK HOOG Hoge werkdruk, meer flexibiliteit, aanpassing aan technologische veranderingen Op het einde van hun loopbaan wordt het veel werknemers te veel. Liever dan op te branden, willen ze naar een aangepast arbeidsregime overstappen. Daarom wil het ACV met werkbaar werk mensen stimuleren om langer te werken. Brugpensioen of vervroegd (deeltijds) uitstappen moeten mogelijk blijven. Gelijke kansen DOORBREEK DE VOOROORDELEN Veel werknemers ondervinden discriminatie in hun werksituatie. Mensen met een andere afkomst raken zeer moeilijk aan een job. Vrouwen krijgen minder loopbaankansen. En de loonkloof tussen mannen en vrouwen bestaat nog altijd in België. Voor het ACV zijn alle werknemers gelijk en moeten ze gelijke kansen krijgen. De ACV-militanten van het orthopedagogisch centrum Sint- Ferdinand in Lummen: Dag in, dag uit werken met minderjarigen met gedrags- en emotionele stoornissen is geen lachertje. Het is een slopend beroep en bij elk voorval komt heel wat papierwerk kijken. Zeker voor oudere werknemers is de werkdruk hoog. In 2000 hebben de werknemers in de zorgsector loonopslag afgestaan, in ruil voor betere landingsbanen en arbeidsduurvermindering. Dat zij nu hun kans op brugpensioen of een landingsbaan teruggeschroefd zien, is moeilijk te verteren. De directie heeft begrip voor oudere werknemers, maar stelt toch organisatiedoelstellingen en financiële belangen op de voorgrond. De komende jaren zullen we de mogelijkheden om oudere werknemers aan het werk te houden zeker hoog op de agenda plaatsen. ACV-délégué Heidi Michiels (40) is stewardess bij Brussels Airlines en mama van drie kinderen. In mijn bedrijf is er zeker een loonkloof. Het cabinepersoneel bestaat voornamelijk uit stewardessen, die het wettelijk minimuminkomen krijgen. Piloot zijn is dan weer een typisch mannenberoep, dat zeer goed betaald wordt. Als stewardess haal je je verloning vooral uit onkostenvergoedingen. Nu moet je weten dat die voor een piloot veel hoger zijn. Dat maakt de loonkloof nog eens groter. Werk en gezin combineren in de luchtvaart is niet gemakkelijk. Piloten hebben het extra moeilijk, omdat zij zo goed als geen mogelijkheid hebben om halftijds te werken of om ouderschapsverlof te krijgen. Als je de typische rollenpatronen wilt doorbreken, moet je het cabinepersoneel beter verlonen en meer mogelijkheden bieden aan piloten om werk en gezin te combineren.

4 4 uw job, ons werk INVESTEREN IN MILIEU IS CRUCIAAL VOOR ONZE TOEKOMST De ACV-comitéleden bij De Coene Products in Gullegem zijn er de voorbije vier jaar in geslaagd om de veiligheid en de gezondheid van hun collega-werknemers te verbeteren. We mogen best fier zijn: nieuwe en betere veiligheidsschoenen, winterkledij voor de heftruckchauffeurs, op maat gemaakte oordoppen, machines die aangesloten zijn op het centrale afzuigsysteem, dieselheftrucks die vervangen zijn door elektrische We hebben geluk dat onze werkgever openstaat voor nieuwe ideeën, maar dat alleen is niet voldoende. Je hebt ook ACV-militanten nodig die de problemen op tafel leggen en voorstellen doen om ze op te lossen. En er is nog werk genoeg aan de winkel! Op het vlak van ergonomie, het tillen van zware lasten, kan het nog veel beter. En een belangrijke bron van klachten blijft de temperatuurbeheersing in de gebouwen. Milieu De gezondheid van werknemers en omwonenden moet een prioriteit zijn voor ondernemingen. Maar aandacht voor het leefmilieu is vaak ook bepalend voor het voortbestaan van de onderneming en dus voor de tewerkstelling. Daarom wil het ACV dat ondernemingen de milieuwetgeving strikt naleven en milieuproblemen voorkomen. Karel Merckx en Franky Preat zijn tewerkgesteld bij Omco Metals in Hamme, een bedrijf dat veel energie en materialen gebruikt voor zijn werkzaamheden. De directie investeert in milieuvriendelijke en energiebesparende maatregelen en dat vinden wij cruciaal voor de toekomst van het bedrijf en van de werknemers. Om een nieuwe milieuvergunning te bekomen, werd het afvalwater volledig gescheiden van het regenwater en werd een afzuigmachine geïnstalleerd. Verder worden alle werkposten opgevolgd op het vlak van energieverbruik, lawaai, geur en stof. Want de gezondheid en de veiligheid van de werknemers staan voorop. Er zijn ook nog plannen voor de bouw van een windmolen op het bedrijfs terrein. Daarmee zou onze onderneming minder CO 2 uitstoten en het is ook goed voor de portemonnee. Beter besparen op energie dan op mensen! Veiligheid VEILIG EN GEZOND KUNNEN WERKEN IS ONZE PRIORITEIT Gezond en veilig werken, dat wil iedereen. Toch gebeuren er nog te veel arbeidsongevallen en veroorzaken arbeid en hoge werkdruk nog te vaak gezondheidsklachten. Daarom zien ACVafgevaardigden erop toe dat de veiligheidswetgeving en -normen stipt worden nageleefd, ook voor tijdelijke werknemers en onderaannemers. Het ACV dringt ook aan op meer veiligheidsopleidingen voor nieuwkomers en jongeren. ZONDER AUTO IS HET NIET DOENBAAR Mobiliteit Heel wat bedrijven en industrieterreinen zijn niet bereikbaar met het openbaar vervoer of hebben werktijden die niet overeenstemmen met de dienstregelingen. Het gevolg zijn files, die werknemers en werkgevers heel wat tijd en geld kosten. Het ACV wil daarom een goed bedrijfsvervoerplan in elke onderneming, met gratis woon-werkverkeer met het openbaar vervoer. Véronique Adobati werkt bij thuiszorgdienst ASD in Eigenbrakel. De verzorgenden gaan dagelijks minstens bij twee cliënten langs. Zij hebben geen bedrijfswagen ter beschikking. Zonder auto is het nochtans niet doenbaar, dus zijn zij verplicht om hun privéwagen te gebruiken. De verpleegkundigen hebben wél een bedrijfswagen, die ze bovendien voor privégebruik mogen gebruiken. Doordat de meesten van ons voortdurend op weg zijn naar cliënten, is het als vakbondsafgevaardigde niet vanzelfsprekend om vlot contact te hebben met de werknemers. We proberen om een brede groep te mobiliseren en samen actie te voeren.

5 5 uw job, ons werk HOE BETER OPGELEID, HOE BETER DE PRESTATIES Opleiding Je kennis op peil houden wordt alsmaar belangrijker. Veel werknemers willen trouwens meer dan alleen maar bijblijven, ze willen vooruit. Daarom vraagt het ACV een recht op vorming gedurende de hele loopbaan en voor alle werknemers, dus ook voor oudere collega s, deeltijdse werknemers, kortgeschoolden De opleidingen die je volgt en de ervaring die je opdoet moeten ook resultaat opleveren: bijvoorbeeld een loonsverhoging, een promotie of een attest dat je kwalificatie bewijst. Françis Adriaensens is ACVhoofdafgevaardigde bij Beyers Koffie in Puurs. In mijn bedrijf bestaat er nog geen uitgestippeld traject voor vorming. Daarom is het voor ons hét thema bij uitstek tijdens de sociale verkiezingen. We willen beginnen met de bestaande vormingsmogelijkheden en de verschillende opdrachten in kaart te brengen. Dan kunnen we nagaan waar de opleiding voldoet en waar het beter kan. We willen verder voorstellen doen, om de overblijvende noden in te vullen. Ten slotte willen we graag een persoonlijk vormingsplan voor iedere werknemer. Hoe beter iemand opgeleid is, hoe beter de prestaties. En dat komt het bedrijf alleen maar ten goede. Carrefour Kraainem voelt tot op vandaag de gevolgen van de grote herstructurering in De lonen werden geblokkeerd voor vier jaar, extralegale verlofdagen werden afgeschaft en een pauze moest eraan geloven. Het personeel werkt vaak verplicht met deeltijdse contracten, wat leidt tot financiële moeilijkheden en stress. Uiteindelijk werd een cao afgesloten die bepaalt dat wie meer dan vijf jaar anciënniteit heeft, recht heeft op meer uren. Dat is een belangrijke syndicale overwinning. Het sociaal overleg verloopt bijzonder moeizaam. De vervanger van de directeur die tijdelijk afwezig is neemt geen verantwoordelijkheid en is dus geen echte gesprekspartner. Dat vertraagt het beslissingsproces en de oplossingen van problemen blijven uit. We moeten er meer dan vroeger op toezien dat de cao s en de rechten van de werknemers gerespecteerd worden. Stress DOE IETS AAN DE OORZAKEN VAN STRESS Te flexibele arbeidstijden, onredelijk hoge eisen, nepcontracten, taakverarming Heel wat werknemers voelen zich steeds minder goed in hun vel. Het beste medicijn? Werkbaar werk, zonder overdreven flexibiliteit en zonder stress. Daarom gaat het ACV voluit voor een betere arbeidsherverdeling en werkorganisatie. En voor een personeelsbeleid dat iedereen kansen biedt, ook wie het moeilijk heeft. De militanten op onderstaande foto werken voor een onderneming uit de verzekeringsector met zetel in Brussel. Het personeel staat onder hoge werkdruk. Stressmanagement, dat je leert omgaan met werkstress, is het modewoord in ons bedrijf. Maar stressmanagement mag geen alibi zijn om niets te doen aan de oorzaken van stress. De directie hamert erop dat ze engagement verwacht. Voor wie naar het arbeidsreglement verwijst om uren te recupereren, komt promotie in het gedrang. Uit schrik vragen mensen om met de vakbond te praten buiten de poorten van de onderneming. Als wij sessies organiseren om stress te helpen voorkomen, durft niemand ernaartoe komen. De directie concludeert dan dat er geen stressprobleem is. Ondertussen wil ze de dertiende maand vervangen door een prestatiegericht bonussysteem HET SOCIAAL OVERLEG VERLOOPT MOEIZAAM Overleg We besteden heel wat tijd op het werk. Vaak weten werknemers beter dan wie dan ook hoe het anders en beter kan. Daarom wil het ACV in elke onderneming een goed uitgebouwd overleg. Werknemers hebben het recht op informatie over kleine en grote plannen. Ze moeten ook mee kunnen beslissen over arbeidsorganisatie, -voorwaarden en -omstandigheden.

6 6 uw job, ons werk Marc Van Laethem, voorzitter ACV-Transcom Werknemers nog ACV-Transcom stapt vol vertrouwen naar de verkiezingen. Onze afgevaardigden zijn goed opgeleid. Ze hebben de voorbije vier jaar ook hard gewerkt in de ondernemingen, zegt Marc Van Laethem, voorzitter van ACV-Transcom. De werknemers weten dit te apprecieren. Marc De Wilde, voorzitter ACV-Metea OOK IN ECONOMISCH MOEILIJKE TIJDEN ACV-Metea doet een warme oproep om een stem uit te brengen voor de beste kandidaten. Zij kunnen beter dan wie ook de belangen van werknemers verdedigen. En die beste kandidaten zijn vast en zeker van het ACV, zegt Marc De Wilde, voorzitter van ACV-Metea. Wij hebben in al onze metaal- en textielbedrijven van die kleppers : mannen en vrouwen die een visie hebben en die voor hun collega s klaarstaan met een degelijk actieprogramma. Een brede waaier van private en publieke bedrijven: dat is de context van het vakbondswerk van ACV-Transcom. De centrale komt op voor de belangen van het personeel in de sectoren transport, communicatie, diamant en cultuur. We hopen de werknemers die ons hun vertrouwen schenken, nog beter te kunnen verdedigen. We zullen de maatschappelijke waarden en ideeën van het ACV in alle sectoren promoten. Wat wil ACV-Transcom in de privébedrijven gedaan krijgen? De privésectoren van ACV-Transcom zijn het gewoon om met sociale verkiezingen om te gaan. In de vervoerssector bijvoorbeeld kwamen bij de vorige verkiezingen kandidaten op, in 226 ondernemingen. Hier wordt het vooral de opdracht om de arbeidsvoorwaarden te Spreek hen aan en leg hen je problemen voor. Zij zullen zich 100 % voor je inzetten. Marc De Wilde, ACV-Metea verbeteren. Er is veel oneerlijke concurrentie, en dat is schadelijk voor de loonsomstandigheden en het welzijn van de werknemers. We moeten ook blijven strijden tegen de uitbuiting van buitenlandse arbeidskrachten, want die uitbuiting werkt sociale dumping in de hand. In de logistieke ondernemingen, waar het publiek jonger en vrouwelijker is dan in de vervoerssector, staat de combinatie van arbeid en gezin centraal. De spoorwegen worden een grote test voor de vakbonden? Door de liberalisering wordt de privésector van de spoorwegen voor de eerste keer geconfronteerd met sociale verkiezingen. We hopen deze primeur in twee Er is veel oneerlijke concurrentie, en dat is schadelijk voor de loonsomstandigheden en het welzijn van de werknemers. Marc Van Laethem, ACV-Transcom Wat zijn de grote actiepunten? Onze délégués hebben altijd hard gewerkt om het inkomen van werknemers bij tijdelijke werkloosheid, ziekte of brugpensioen te waarborgen. Dat bewijzen de afgesloten cao s. Wij zetten volop in op zekerheid van werk en inkomen, ook in economisch moeilijke tijden. Wij ijveren voor het behoud van de index en voor een beter statuut, dat komaf maakt met het voorbijgestreefde onderscheid tussen arbeiders en bedienden. Hebben jullie ook eisen voor de kwaliteit van het werk? Werkbaar werk is voor ons meer dan een slogan. Niet enkel voor oudere, maar voor alle werknemers moet het beter. We pakken onveilige situaties aan om arbeidsongevallen te vermijden. We gaan in tegen de alsmaar toenemende stress en tegen de extreem hoge vraag naar flexibiliteit. We moeten vermijden dat mensen ziek worden door hun werk of dat zij er niet in slagen om arbeid en gezin te combineren. We zetten in op vaste en volwaardige contracten. We willen ook een waardig einde van de loopbaan. Het brugpensioen is nog altijd nodig in onze sectoren! Wat typeert de ACV-kandidaten? Onze kandidaten staan aan de top op het vlak van dienstverlening. Voor kleine en grote zaken kun je bij hen terecht. Wij garanderen onze délégués de beste vorming en wij geven hen accurate informatie. Zo kunnen zij zich nog beter inzetten voor hun collega s. Nog een laatste oproep aan de werknemers? Deelnemen aan de sociale verkiezingen is het beste signaal dat we kunnen geven aan werkgevers en politici die denken dat ze werknemers als tamme melkkoeien mogen uitmelken. Geef je steun aan onze kandidaten. Vergeet zeker de jongeren niet en de kandidaten die voor het eerst opkomen. Spreek hen aan en leg hen je problemen voor. Zij zullen zich 100 % voor je inzetten. Vorm front met hen, want samen staan we sterker. Luc Van Dessel, voorzitter ACV bouw industrie & energie Wij investeren permanent van de juiste mensen We hebben een sterke vakbondswerking in al onze sectoren en daar zijn we trots op, zegt Luc Van Dessel, voorzitter van ACV bouw industrie & energie. Sinds de sociale verkiezingen van 2008 vertegenwoordigen we met meer dan 50 % van alle zetels in Ondernemingsraden en Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk de meeste werknemers. De sociale verkiezingen zijn voor Luc Van Dessel geen doel op zich. Maar de resultaten zijn wel belangrijk, omdat zij de krachtverhoudingen tussen vakbonden vastleggen op het niveau van de ondernemingen en van de sector. Hoe vindt ACV BIE goede kandidaten? Wij investeren permanent in de rekrutering van de juiste mensen. We zorgen ervoor dat onze verkozen délégués vlot hun weg vinden in de ondernemingswerking. Militanten vormen, begeleiden en ondersteunen: dat is voor ons prioritair. Zo kunnen zij instaan voor een kwaliteitsvolle dienstverlening op maat van onze leden. Welk verschil kan ACV BIE maken voor de werknemers? Tweejaarlijks zetten we alles op alles om nationale cao s af te sluiten in alle sectoren. Onze centrale vertegenwoordigt tal van werknemers die actief zijn in kleine en middelgrote ondernemingen, kmo s. Nationale cao s bieden deze werknemers de beste garantie op goede loon- en arbeidsvoorwaarden. Overleg of actie: wat verkiest ACV BIE? Het ACV is een vakbond van overleg. Zijn er problemen, dan maken wij eerst en vooral een analyse op basis van objectieve gegevens en krijgt het overleg alle kansen. Pas als dat niet lukt, voeren we actie. In de bouw zijn er geen sociale verkiezingen. Hoe werkt de vertegenwoordiging daar?

7 7 uw job, ons werk Pia Stalpaert, voorzitter ACV Voeding en Diensten beter verdedigen We zetten onze tanden in werkbaar werk Pia Stalpaert, voorzitter van ACV Voeding en Diensten, kijkt tevreden terug: Er is veel gerealiseerd en de centrale heeft de kaap van leden overschreden. Dankzij de inzet van al onze medewerkers en militanten ben ik hoopvol over de toekomst. privéspoorondernemingen met succes af te ronden. Waaraan heeft ACV-Transcom de voorbije jaren gewerkt? We hebben gedurende de afgelopen vier jaar sterk geïnvesteerd in de opleiding van onze afgevaardigden. En in de ondernemingen hebben zij echt uitstekend werk geleverd. Daar hopen we nu de vruchten van te plukken. Militanten vormen, begeleiden en ondersteunen: dat is voor ons prioritair. Luc Van Dessel, ACV bouw - industrie & energie in de rekrutering Wij maken gebruik van de sfeer van sociale verkiezingen om onze Actie Delegee Bouw te voeren. Met deze actie willen we bouwvakkers in het hele land overtuigen om zich kandidaat te stellen. Op basis daarvan duiden we delegees aan in bouwondernemingen vanaf 30 werknemers. Zij vervullen dezelfde taak als verkozenen bij de sociale verkiezingen. In de bouwsector We zijn er ook in geslaagd om meer jongeren warm te maken voor vakbondswerk. We hebben een voet aan de grond gekregen in heel wat ondernemingen waar vroeger geen ACV-lijst werd ingediend. Nieuwe leden zijn belangrijk voor de dynamiek in een vakbond en sociale verkiezingen zijn daarvoor de ideale opstap. draagt 60 % van de delegees een groene pet. En 55 % van de gesyndiceerde bouwvakkers is lid van ACV BIE. Daarmee is ACV BIE tot op vandaag de sterkste vakbond in de bouw. In de horeca konden we de minimumlonen gemiddeld met 30 % doen stijgen. Pia Stalpaert, ACV Voeding en Diensten Wat heeft ACV Voeding en Diensten de laatste jaren gerealiseerd? De vier afgelopen jaren waren echt boeiend. We hebben heel wat initiatieven genomen. We hebben de dag van de schoonmaak, 20 juni, op de kalender gezet. Wij hebben vzw SportAssist opgericht, een ex-eersteklassevoetballer die bemiddelt tussen club en speler voor een correct contract. We hebben de internationale conventie voor huisarbeiders in Genève mee tot stand gebracht. In de voedingsnijverheid zijn er nieuwe accenten gelegd in de vorming en opleiding van het personeel. Werknemers hebben in het overleg, het onthaalbeleid en het opleidingsplan een grotere rol gekregen. We sloten een akkoord met de werkgevers in de vleessector en een samenwerkingsovereenkomst met de overheid om fraude te bestrijden. In de horeca konden we de minimumlonen gemiddeld met 30 % doen stijgen. Het nieuwe paritair comité voor de Pretparken heeft onder impuls van onze centrale stilaan vorm gekregen, waardoor het nu aansluit bij de traditie van de tweejaarlijkse cao onderhandelingen. In de groene sectoren, zoals land- en tuinbouw, hebben we gewerkt aan een aanvullend pensioen en aan tal van voordelen en premies. En in alle sectoren hebben wij cao s afgesloten, onze kerntaak, maar in het huidige tijdsklimaat is dat niet zo vanzelfsprekend. Zijn er in de non-profitsector stappen vooruit gezet? De realisatie van een meerjarenakkoord in de non-profit was een huzarenklus, waarin wij een prominente rol hebben opgenomen. In de gezinszorg hebben wij zwaar ingezet op het project 30/30. Het project 30/30 geeft aan de werknemers zonder diploma de kans om een diploma van verzorgende te verwerven en zo door te groeien naar de zorg in de non-profit. Hoe is het met de sector van de dienstencheques gesteld? Die sector is voor onze centrale een van de grootste sectoren aan het worden. We zijn erin geslaagd om er een goede syndicale werking uit te bouwen. In het paritair comité van de dienstencheques wordt getimmerd aan een goed statuut, met degelijke loon- en arbeidsvoorwaarden en een goede vergoeding van de vervoerskosten. Wat staat er op het verlanglijstje voor de komende vier jaar? De uitdagingen zijn enorm. Langer werken is één ding, maar het kunnen volhouden is iets anders. We zullen daarom onze tanden zetten in werkbaar werk voor oudere werknemers. In alle sectoren zetten wij ook de onderhandelingen verder voor een aanvullend pensioen. Vorming wordt prioritair: we willen militanten nog beter wapenen in hun engagement. En uiteraard zetten wij alles op alles om de internationale conventie voor huisarbeiders te laten bekrachtigen.

8 8 uw job, ons werk COV MARIANNE COOPMAN, COV UITDAGING ÉÉN IS KWALITEITSVOL ONDERWIJS Marianne Coopman, algemeen secretaris van het Christelijk Onderwijzersverbond (COV), vindt dat het belang van de leerkracht vooropstaat bij de onderhandelingen, in ons geval dikwijls met de minister van Onderwijs. Een onderwijsvakbond moet het welzijn van leerkrachten verbeteren met het oog op kwaliteitsvol onderwijs. Enkele thema s hebben de laatste jaren het onderwijsbeleid bepaald: leerzorg, gelijke kansen, het lerarenloopbaandebat, administratieve werklast aansluitend bij de lessen en omkadering. Het COV zette bij de onderhandelingen altijd het belang van de leerkracht voorop. Kwaliteitsvol basisonderwijs is enkel haalbaar met goede leerkrachten die kunnen rekenen op een stabiele werkomgeving en ondersteunende arbeidsvoorwaarden. Wij zijn niet tevreden met halfslachtige oplossingen die het welzijn van leerkrachten ondergraven, en daardoor o ok het welzijn van leerlingen en het basisonderwijs zelf. Uitdaging nummer één is en blijft: kwalitatief hoogstaand onderwijs realiseren. Het COV staat zelf ook voor een belangrijke uitdaging: samen met de COC (christelijke vakbondscentrale voor secundair en hoger onderwijs, nvdr) bouwen aan één grote ACV-onderwijscentrale. Ferre Wyckmans, bediendevakbond LBC-NVK Wat goed is, behouden wij voor de toekomst Vakbond voor morgen : dat is de baseline van LBC-NVK, de vakbond voor bedienden en kaderpersoneel. Onze blik is gericht op de toekomst, zegt algemeen secretaris Ferre Wyckmans, zonder ons verleden te verloochenen. Wat de vakbond vroeger verwezenlijkt heeft, staat nu onder druk. Vernieuwing is iets anders dan overboord gooien wat zijn verdienste heeft bewezen, zoals de index of de sociale zekerheid. Behouden wat goed en degelijk is? Dat is geen conservatieve opstelling, maar wel een bescherming van de werknemers. Als grootste vakbond van bedienden en kaderleden in Vlaanderen en Brussel, die in sommige sectoren ook de belangen van arbeiders verdedigt, mikken we op de verbetering van de rechten van álle werknemers, los van hun statuut. Ook voor een rechtvaardiger belastingsysteem willen wij ons inzetten. We gaan er met vereende krachten tegenaan. Met erg veel oog voor vernieuwing, verjonging en vervrouwelijking. Luc Hamelinck, Openbare Diensten Voor openbaar vervoer halen wij het onderste uit de kan Sociale verkiezingen zijn belangrijk. Door afgevaardigden te kiezen, kunnen mensen hun stem laten horen in hun bedrijf, benadrukt Luc Hamelinck, voorzitter van ACV-Openbare Diensten. In de openbare sector zijn er sociale verkiezingen bij het openbaar vervoer (De Lijn en MIVB), de autobus- en autocarbedrijven, de sociale huisvestingsmaatschappijen, de Nationale Loterij, T Groep en enkele kleinere bedrijven. De voorbije jaren hebben we in de sector van het openbaar vervoer het onderste uit de kan gehaald bij de cao-onderhandelingen. We hebben de tewerkstelling met succes verdedigd, ondanks de besparingen. We strijden hard tegen agressie en hebben de veiligheid van werknemers en gebruikers helpen verbeteren. Wij blijven gaan voor een sterk uitgebouwd, toegankelijk, betaalbaar en veilig openbaar vervoer. We zijn erin geslaagd om voor de sociale huisvestingsmaatschappijen een paritair comité op te starten. Zo kunnen we in de toekomst volwaardige cao s afsluiten. Jos Van Der Hoeven, Christelijke Onderwijscentrale (COC) Onderwijsbaan moet aantrekkelijker worden De grootste uitdaging voor de toekomst van het secundair en hoger onderwijs? Dat is volgens Jos Van Der Hoeven, algemeen secretaris van de Christelijke Onder wijscentrale (COC), de onderwijsloopbaan aantrekkelijker maken. Een van de grootste verwezenlijkingen van de onderwijsvakbonden is de geleidelijke verhoging van het vakantiegeld tot 92 % van de maandwedde. Het is nu ook mogelijk om in het onderwijs één vijfde loopbaanonderbreking te nemen. Daarnaast kregen de scholen dankzij de cao s die we afsloten meer middelen voor personeelsomkadering. Omdat inspraak van het personeel in de school belangrijk is, zijn hiervoor onlangs nieuwe maatregelen genomen. De grootste uitdaging voor de toekomst? Dat is ongetwijfeld maatregelen vinden die het nijpende lerarentekort opvangen. Een onderwijsloopbaan moet aantrekkelijker worden, zodat meer hoogopgeleiden op de arbeidsmarkt bewust voor een onderwijsloopbaan kiezen. Maar in eerste instantie verdient het onderwijspersoneel waardering, zowel van de maatschappij als van de beleidsmakers.

9 9 uw job, ons werk Sarah Van De Velde, ACV-délégué bij Audi Vorst Jongeren zijn de toekomst van het bedrijf Je dacht dat vakbondswerk iets was voor ervaren werknemers? Think again: Sarah Van De Velde, arbeidster en ACV-délégué bij Audi Vorst, is een frisse jongedame en ze staat met beide voeten op de grond. Ze zet zich in het bijzonder in voor haar collega-jongeren op de werkvloer. Jonge werknemers kunnen in hun bedrijf vaak maar moeilijk opkomen voor hun rechten. Als je pas begint te werken, vaak met een tijdelijk contract, durf je niet goed je mond open te trekken. In ondernemingen waar meer dan 25 jongeren aan de slag zijn, is er daarom een aparte vertegenwoordiging van jongeren. Die jongeren worden nu ook verkozen. Sarah, waarom heb jij je kandidaat gesteld voor de komende sociale verkiezingen? In 2008 sprak het ACV mij aan voor vakbondswerk bij Audi. Het leek me interessant om mij in te zetten voor jongeren. Ik ben op de vraag ingegaan en was plaatsvervanger tot Nu oefen ik een mandaat uit. Hoe ervaar je de samenwerking met oudere collega-délégués? Ik krijg een goede begeleiding van de ervaren militanten. Zij nemen mij overal mee naartoe. Met vragen kan ik altijd bij hen terecht. Er is zeker geen spanning tussen de militanten. Zowel de nieuwkomers als de ervaren afgevaardigden kunnen hun zeg doen. Als er jongeren de onderneming binnenkomen, dan neem ik contact met hen op. Zij stellen vragen over hun werk en hun loon, maar we praten ook over de dingen die hen buiten het werk bezig houden. Wat zijn de voornaamste punten waarvoor jullie je inzetten? We ijveren ervoor dat jongeren, die vaak via uitzendarbeid worden aangeworven, een vast contract krijgen bij Audi. Zij zijn de toekomst van het bedrijf. Na de overname van Volkswagen door Audi werd afgesproken dat de uitzendkrachten een vast contract zouden krijgen bij een verhoging van de productie. We waken erover dat dit effectief gebeurt. Maar ook vorming vind ik heel belangrijk. Jonge krachten moeten kunnen doorgroeien in de onderneming. We zijn nu ook een systeem van afwisselend leren en werken aan het uitwerken, samen met twee onderwijsinstellingen. Ook vorming vind ik heel belangrijk. Jonge krachten moeten kunnen doorgroeien in de onderneming. Sarah Van De Velde, ACV-déléguée Verder doen alle militanten veel aan individuele dienstverlening. Zo maak ik jongeren wegwijs in het arbeidsreglement. Wat wordt van hen verwacht? Waarop hebben zij recht? Hoe zit het met recuperatiedagen en jeugdvakantie? We helpen jongeren ook om hun administratie in te vullen, bijvoorbeeld bij werkloosheid. Vakbondswerk is nooit gedaan. Ook buiten de werkuren kunnen leden voor hun vakbondsvragenmet ons contact opnemen. Hoe houd je contact met de jongere werknemers bij Audi? Index for life DE INDEX: WAT IS ER AAN DE HAND? Ons systeem van automatische loonindexering zorgt ervoor dat we met zijn allen met ons inkomen (loon of sociale uitkering) ook binnen 5 of 10 jaar nog ongeveer hetzelfde welvaartsniveau behouden als nu. Een 500-tal hedendaagse producten zitten in de indexkorf en zijn een weerspiegeling van de uitgaven van een gemiddeld gezin. Tabak, alcohol, benzine en diesel zijn sinds 94 uit die indexkorf gehaald, vandaar dat we spreken van een gezondheidsindex. De index bestaat in België, Cyprus, Luxemburg en - gedeeltelijk - in Spanje en Finland. Spilindex Als diensten en goederen duurder worden, dan wordt ons inkomen aangepast met ongeveer eenzelfde percentage. De indexering van de ambtenarenlonen en van de sociale uitkeringen gebeurt de maand nadat de prijsevolutie boven de 2 % uitstijgt. Dan zegt men dat de spilindex wordt overschreden. De indexering van de lonen in de privésector gebeurt volgens collectieve arbeidsovereenkomsten (cao s) in de verschillende sectoren. Indexsprong In de jaren heeft zo n overschrijding van de spilindex drie keer niet geleid tot een verhoging van het inkomen. Dat noemt men indexsprongen, een levenslange en zware inlevering voor de werknemers. Bescherming We horen en lezen dat de index onze concurrentiepositie aantast, dat het een taboe van de vakbonden is, dat we moeten evolueren naar een sociale of intelligente of afgetopte of uitgestelde index. Wat het ACV en de werknemers in elk geval weten, is dat het systeem van automatische loonindexering ons in deze crisistijden goed beschermd heeft op het vlak van welvaart en binnenlandse consumptie. Je kan proberen het grote lot te winnen met de loterij. Je kan proberen op alles en nog wat te besparen. Of je kan mee ijveren om de index te bewaren. Dat laatste geeft je zekerheid en een gerust gevoel. info: INDEX FOR LIFE Grijp je kans en kras Win je niet, dan is er gelukkig de index. De index is de beste garantie dat jouw loon of uitkering de stijgende levensduurte volgt!kras jouw unieke code op de achterzijde De prijzen van elektriciteit, mazout, benzine, diesel, swingen de pan uit gezinnen kunnen hun energiefactuur zelfs al niet meer betalen. We zijn kampioen belastingen betalen. Werknemers toch. Sommige ondernemingen en rijken betalen echter belachelijk weinig of geen belastingen Lonen van gewone werknemers, uitkeringen, pensioenen staan steeds sterker onder druk. Bonussen voor de top zijn echter schaamteloos hoog en stijgen nog elk jaar. De index is niet het probleem! Kras hier je unieke code Sinds 2009 steeg de energiefactuur van een gemiddeld gezin met 2% 7% 30% Hoeveel belastingen betaalde chemiereus Solvay in 2010 op een winst van 2,7 miljard euro? 0,09% 19% 29% Sinds 2010 schrapte ABInbev al 280 banen in België. Toch kreeg Carlos Britto, de topman van de brouwerij, in 2012 een bonus van milj. Vanaf volgende week zal het INDEXO-krasbiljet overal opduiken. Hou dus je ogen open! V.U.: Dominique Leyon, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel Dit krasbiljet kadert in de indexo-campagne van het ACV en is geen deelname aan een tombola of loterij. Voer je unieke code in op

10 10 onze samenleving Indiase vrouwenbeweging Swate Met 2000 vrouwen geprotesteerd tegen multinationals Voor één vrouw alleen deinst geen man of multinational terug. Maar honderden vrouwen die samen een politiekantoor of zandmijn bezetten, uit protest tegen uitbuiting? Net dat is de sterkte van de Indiase vrouwenbeweging Swate. Al 20 jaar strijden de vrouwen tegen alle mogelijke vormen van onrecht, en dat zijn er in de zuidelijke regio Tamil Nadu heel wat. Indiase vrouwen worden gezien als tweederangsburgers, steekt Christi Samy meteen van wal. Geen spoortje van overdrijving of humor te bespeuren. Samy was in 1991 één van de oprichtsters van vrouwenbeweging Swate. Jullie strijden voor een betere sociale status voor vrouwen. Hoe begin je daaraan? Vrouwen werden en worden vaak geslagen door hun man. Toen plattelandsvrouwen daar in de jaren 90 onder elkaar over begonnen te praten, was dat het begin van Swate. Wij willen vrouwen helpen om zich uit te spreken over huiselijk geweld. De vrouwen van Swate zijn doorgaans lid van onze beweging omdat ze met verkrachting of marteling zijn geconfronteerd. Zij hebben de beweging zelf een naam gegeven. Swate is de naam van de morgenster. Elk nieuw ochtendgloren brengt voor vrouwen in India nieuwe hoop met zich mee. Hoe kunnen jullie deze vrouwen helpen? Als het slachtoffer naar de politie gaat, wordt ze vaak nog meer gestraft. De familie steekt de politieman geld toe om de zaak niet ernstig te nemen. Wij gaan samen met het slachtoffer naar de politie, zodat ze niet alleen geïntimideerd kan worden. We spreken de media aan om druk te zetten op corrupte officieren. Wanneer een zaak blijft liggen, gaan we zelf op onderzoek uit. Swate heeft een eigen bank opgericht. Wat is daar de bedoeling van? De leden kunnen al met 20 roepies een eigen spaarrekening openen. De vrouwen kunnen via de bank ook een klein krediet krijgen. Op het platteland werken vrouwen vaak als dagloners. Met een krediet kunnen ze zelf een winkeltje starten of een paar dieren aankopen. Zo zijn ze minder afhankelijk van het inkomen van hun man. Christi Samy, oprichtster van vrouwenbeweging Swate in India, werd in 2004 opgepakt bij protesten tegen illegale zandwinning. Jullie vechten al jaren tegen de illegale zandwinning in rivieren. Wat heeft dat met vrouwenrechten te maken? Multinationals graven het zand in onze regio op zonder officiële toestemming. Daardoor drogen rivieren, drinkwaterbronnen en irrigatiesystemen op. Dat heeft een enorme invloed op de economie, de ecologie en het dagelijkse leven. In 2004 hebben we uit protest met meer dan 2000 vrouwen de zandmijnen bezet. Dat was niet zonder risico. Huizen werden in brand gestoken en 332 vrouwen werden gevangengezet. Het is nochtans belangrijk dat vrouwen landbouwgrond in handen krijgen. De overheid neemt sinds 2005 vruchtbare gronden in, om die door te verkopen aan multinationals. Landbouwgrond wordt schaars en de regering creëert bewust honger, zodat de bevolking sneller haar grond wil verkopen. Mannen zullen sneller toegeven aan die financiële compensatie. Vrouwen niet: zij denken eerst aan hun gezin en aan de voedselzekerheid in de regio. Lieve Van den Bulck Swate is een partner van de Belgische ngo Wereldsolidariteit. Je kan Swate steunen met een gift op rek-nr BE (vermelding Visie ). SUDOKU DE OPLOSSING VAN SUDOKU IN VORIGE VISIE Hoe los je een sudoku op? Op elke horizontale regel én elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen. Drinkwater afgesloten bij gezinnen Vorig jaar werden Vlaamse gezinnen afgesloten van drinkwater, omdat zij hun factuur niet konden betalen. Dat zijn er maar liefst zes keer meer dan in Het ACW pleit voor een sociale correctie van de drinkwaterprijs voor alle kwetsbare gezinnen. Beeld het je eens in: je draait de kraan open en er komt geen water meer uit. Je kunt niet meer douchen, je kleren niet wassen, het toilet niet doorspoelen En je valt terug op flessenwater, dat honderden keren duurder is dan kraantjeswater. Een realiteit voor gezinnen in Vlaanderen. Op dit moment bestaan er al sociale correcties om de drinkwaterfactuur betaalbaar te houden. Zo krijgt iedere abonnee 15 m 3 water per gezinslid gratis. Bepaalde doelgroepen moeten geen bijdrage voor waterzuivering betalen. Maar van de gezinnen die afgesloten werden, geniet slechts 3,5 % van deze vrijstelling. Ook voor de prijs van het drinkwater zijn er sociale correcties. Tenminste, als je het geluk hebt om in de juiste regio te wonen. Als je pech hebt en in een dure regio woont, betaal je meer, zegt het ACW. Zoiets kan niet. De overheid moet dringend maatregelen nemen. Minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) werkt nu aan een eenvormige sociale correctie voor de drinkwaterprijzen. Een initiatief waar het ACW als sociale beweging volledig achter staat. Belangrijk is dat het aantal mensen zonder drinkwater drastisch daalt, vindt het ACW. De nieuwe maatregel moet dus álle kwetsbare gezinnen bereiken. Sara Ceustermans OPENDEURDAG VAKANTIECENTRUM RAVELINGEN zaterdag 5 mei van 10 tot 18 uur Op het programma: springkastelen en kinderzoektocht vrije toegang tot diverse appartementen lekkernijen in eet- en praatcafé Den Ensor degustaties in restaurant De Wandelaar basketbalhappening met BC Oostende-spelers signeersessie tickets Christoff & vrienden-optreden in De Sleuyter Arena Oostende op 30 november (15.30 tot 17 uur) Iedereen welkom! Info en reservatie: Ravelingen vzw Zeedijk Oostende Tel.: info@ravelingen.be

11 11 op uw gezondheid Bloeddruk onder controle Haal de druk van de ketel Je merkt er meestal niets van en net dat maakt het gevaarlijk. Een hoge bloeddruk komt vaker voor dan je denkt. Maar wat kun je eraan doen? In mei wordt wereldwijd aandacht besteed aan te hoge bloeddruk. Bloeddruk, wat moeten we ons daarbij voorstellen? Bij elke hartslag pompt je hart bloed door je slagaders. Het bloed oefent daarbij een kracht uit op de wanden van je slagaders. De bloeddruk is een maat voor de grootte van deze kracht. Die wisselt voortdurend. Als je hart samentrekt en bloed door de slagaders perst, is de druk groot. Als je hart ontspant, neemt hij af. Iedereen heeft op die manier een boven- en een onderdruk. 12 over 8, wat betekent dat? Je hebt het je dokter vast en zeker al horen zeggen: Jouw bloeddruk is 12 over 8. Of twee andere cijfertjes. Het hoogste cijfer is je bovendruk, het laagste je onderdruk. Je arts meet beide waarden met een bloeddrukmeter. De resultaten worden weergegeven in millimeter kwik. Vaak zal je arts de uitkomst door tien delen. Op die manier kom je aan getallen als 12 over 8. Wat is een normale bloeddruk? In het ideale geval heb je een bovendruk die lager is dan 12 en een onderdruk die lager is dan 8. Er is echter pas sprake van een verhoogde bloeddruk als de waarden hoger zijn dan 14 en 9. Moet ik mij meteen zorgen maken? Lichaamshouding, fysieke inspanning, stress, emoties en angst hebben invloed op onze bloeddruk. Eén meting is daarom onvoldoende om te concluderen dat je een verhoogde bloeddruk hebt. Dat is wel het geval als je op drie verschillende momenten telkens te hoge waarden laat optekenen. Hoe krijg ik een verhoogde bloeddruk? Heel af en toe is er een rechtstreekse oorzaak, zoals een nierziekte of de inname van bepaalde geneesmiddelen. In 95 procent van de gevallen is er echter geen directe oorzaak. Er zijn wel heel wat risicofactoren die een verhoogde bloeddruk De Sociale Landkaart is dit jaar aan haar twintigste editie toe. Het boek maakt mensen wegwijs in het uitgebreide landschap van sociale voorzieningen. De Sociale Landkaart brengt alle sociale voorzieningen duidelijk in kaart, zodat de gebruikers snel en op een eenvoudige wijze een antwoord vinden op hun vragen. Alle voorzieningen worden voorgesteld volgens dezelfde structuur: wat doen ze, wie kan er gebruik van maken en hoe en waar kan men ze aanvragen. De Sociale Landkaart kost in de handel 52 euro. Als CM-lid kun je het boek voordeliger kopen via of door bijgevoegde bon ingevuld terug te sturen naar CM-Infopunt Chronisch Zieken, PB 40, 1031 Brussel. Bevestig een gele klever achteraan de bon. in de hand werken. Dat is onder meer het geval als je rookt, te veel alcohol drinkt, overgewicht hebt en te veel zout of te veel vet eet. Ook erfelijke factoren spelen een rol. Ik heb er nochtans geen last van. Dat is het gevaar van een verhoogde bloeddruk. In een beperkt aantal gevallen zijn er symptomen als duizeligheid, hartkloppingen, vermoeidheid of hoofdpijn, maar meestal merk je er niets van. Toch loop je serieuze risico s. Een verhoogde bloeddruk tast je hart en je bloedvaten aan. Je hart moet extra inspanningen leveren om het bloed rond te pompen. Mogelijke complicaties zijn een hartinfarct, hartinsufficiëntie of hartkramp. Als de bloedvaten in je hersenen beschadigd raken, kun je een beroerte oplopen. Het is ook mogelijk dat je nieren minder goed gaan functioneren. Hoe kan ik het voorkomen? Een verhoogde bloeddruk is vaak grotendeels te wijten aan minder goede leefgewoonten. Overschakelen naar een gezonde levensstijl kan je een hele stap vooruit helpen. Eet gezond. Dat doe je onder meer door veel groenten en fruit te eten. 20 jaar Sociale Landkaart Naam Straat Postcode Gemeente Uitstekend voor je bloeddruk zijn mineralen als kalium, calcium en magnesium. Je vindt ze onder meer in citrusvruchten, peterselie, bonen, kool, vijgen, hazelnoten en magere zuivelproducten. Vermijd verzadigd vet en beperk je zoutgebruik tot minder dan zes gram per dag. Hou ook je gewicht onder controle. Vermijd stress door voldoende rust- en ontspanningsmomenten in te lassen. En als dat niet helpt? Zie je na zes maanden geen resultaat of is je bloeddruk heel hoog, dan kan je arts ook geneesmiddelen voorschrijven. Er zijn heel wat bloeddrukverlagende middelen op de markt. Om een blijvend effect te hebben moet je ze elke dag trouw innemen. Dieter Herregodts Meer informatie in de folder Verhoogde bloeddruk, gratis verkrijgbaar bij de dienst Gezondheidspromotie van je ziekenfonds en te bestellen of te downloaden op (Publicaties). O bestelt. (aantal) exemplaren van de Sociale Landkaart 2012 tegen de CM-voordeelprijs van 42 euro (verzending inbegrepen). (*) O bestelt een abonnement op de Sociale Landkaart tegen de CM-voordeelprijs van 32 euro (verzending inbegrepen). Na 2 jaar is een abonnement opzegbaar. (*) Ik betaal na ontvangst van het boek en de factuur. Handtekening (*) Aankruisen wat past De besteller verbindt er zich toe de factuur te betalen binnen de 15 dagen na ontvangst van het boek. Indien hij de voorwaarden niet respecteert binnen de 30 dagen na datum, zal een schadevergoeding van 50 euro worden aangerekend. Nr. Sociale landkaart ouderen Uw gids bij sociale rechten en voorzieningen PerSonen Met een Handic andicap 2012 inkomen zieken KNIPSELS Naar Plopsaland met reuzekorting Zin om met je gezin te ontspannen in een toffe omgeving? Kom dan op 2 juni vanaf 10 uur naar de CM-Skoebidoedag in Plopsaland De Panne. CM-leden betalen slechts 14 euro per persoon. Gratis voor kinderen tot 3 jaar. Toegangskaarten bestel je door het juiste bedrag over te schrijven op rekeningnummer van Postalux, Van Dijckstraat 87, 2640 Mortsel. Vermeld het aantal en je CM-lidnummer. Lopen in Kortrijk Is joggen je ding? Laat dan Kortrijk Loopt op 28 mei niet aan je voorbij gaan. De stadsloop met afstanden van 5 en 11 km biedt voor elk wat wils. Meedoen kost 15 euro, chip en T-shirt inbegrepen. Als CM-lid krijg je 2,50 euro korting. Vooraf inschrijven is nodig. Online kan dat tot en met 14 mei op In de CM-Thuiszorgwinkel in Kortrijk (Min. Tacklaan 43, tel ) tot 26 mei. Open van maandag tot vrijdag van 9 tot uur en tot uur, op zaterdag van 9.30 tot uur. Fiets en win De campagne Met Belgerinkel naar de Winkel, waaraan CM meewerkt, loopt dit jaar van 5 mei tot 9 juni. Ze nodigt je uit je dagelijkse boodschappen met de fiets te doen. Bij de deelnemende handelaars krijg je een spaarkaart. Voor elk fietsritje verdien je er een stempel. Met zeven stempels kun je voordelig een fietsmandje kopen en meedoen met een tombola waarmee je een fiets kunt winnen. Sporten in CM-kleuren Als CM-lid kun je een CM-loopshirt of -wieleroutfit kopen. Het CM-loopshirt kost 15 euro en is verkrijgbaar in de maten XS tot XXL. Voor de CM-wieleroutfit, beschikbaar in de maten S, M, L, XL, 2XL, 3XL, 5XL, betaal je 40 euro. Bestellen doe je door het juiste bedrag over te schrijven op de rekening van Postalux, Van Dijckstraat 87, 2640 Mortsel (IBAN: BE ). Vermeld ook de gewenste sportkleding, aantal, maten en je CM-lidnummer.

12 16 uw job, ons werk Sociale verkiezingen 2 Hoe stemmen? Met een lijststem Je kiest voor het ACV én je stemt in met de volgorde van de kandidaten op de lijst. Je kleurt het bolletje bovenaan de tweede lijst. Mijnheer A Mevrouw B Mijnheer C Mevrouw D 1 2 Mijnheer A Mevrouw B Mijnheer C Mevrouw D ACV Met naamstem(men) Wil je liever een andere volgorde op de lijst? Dan kan je één of meerdere naamstemmen uitbrengen. Je kleurt het bolletje achter één of meerdere namen op de ACV-lijst. Let er wel op dat je niet méér naamstemmen uitbrengt dan er effectieve mandaten te begeven zijn. Dan wordt je stem terug een lijststem. ACV Mijnheer A Mevrouw B Mijnheer C Mevrouw D 1 2 Mijnheer A Mevrouw B Mijnheer C Mevrouw D stem O-HOE STEMMEN-NL indd 2

13 10 onze samenleving Indiase vrouwenbeweging Swate Met 2000 vrouwen geprotesteerd tegen multinationals Voor één vrouw alleen deinst geen man of multinational terug. Maar honderden vrouwen die samen een politiekantoor of zandmijn bezetten, uit protest tegen uitbuiting? Net dat is de sterkte van de Indiase vrouwenbeweging Swate. Al 20 jaar strijden de vrouwen tegen alle mogelijke vormen van onrecht, en dat zijn er in de zuidelijke regio Tamil Nadu heel wat. Indiase vrouwen worden gezien als tweederangsburgers, steekt Christi Samy meteen van wal. Geen spoortje van overdrijving of humor te bespeuren. Samy was in 1991 één van de oprichtsters van vrouwenbeweging Swate. Jullie strijden voor een betere sociale status voor vrouwen. Hoe begin je daaraan? Vrouwen werden en worden vaak geslagen door hun man. Toen plattelandsvrouwen daar in de jaren 90 onder elkaar over begonnen te praten, was dat het begin van Swate. Wij willen vrouwen helpen om zich uit te spreken over huiselijk geweld. De vrouwen van Swate zijn doorgaans lid van onze beweging omdat ze met verkrachting of marteling zijn geconfronteerd. Zij hebben de beweging zelf een naam gegeven. Swate is de naam van de morgenster. Elk nieuw ochtendgloren brengt voor vrouwen in India nieuwe hoop met zich mee. Hoe kunnen jullie deze vrouwen helpen? Als het slachtoffer naar de politie gaat, wordt ze vaak nog meer gestraft. De familie steekt de politieman geld toe om de zaak niet ernstig te nemen. Wij gaan samen met het slachtoffer naar de politie, zodat ze niet alleen geïntimideerd kan worden. We spreken de media aan om druk te zetten op corrupte officieren. Wanneer een zaak blijft liggen, gaan we zelf op onderzoek uit. Swate heeft een eigen bank opgericht. Wat is daar de bedoeling van? De leden kunnen al met 20 roepies een eigen spaarrekening openen. De vrouwen kunnen via de bank ook een klein krediet krijgen. Op het platteland werken vrouwen vaak als dagloners. Met een krediet kunnen ze zelf een winkeltje starten of een paar dieren aankopen. Zo zijn ze minder afhankelijk van het inkomen van hun man. Christi Samy, oprichtster van vrouwenbeweging Swate in India, werd in 2004 opgepakt bij protesten tegen illegale zandwinning. Jullie vechten al jaren tegen de illegale zandwinning in rivieren. Wat heeft dat met vrouwenrechten te maken? Multinationals graven het zand in onze regio op zonder officiële toestemming. Daardoor drogen rivieren, drinkwaterbronnen en irrigatiesystemen op. Dat heeft een enorme invloed op de economie, de ecologie en het dagelijkse leven. In 2004 hebben we uit protest met meer dan 2000 vrouwen de zandmijnen bezet. Dat was niet zonder risico. Huizen werden in brand gestoken en 332 vrouwen werden gevangengezet. Het is nochtans belangrijk dat vrouwen landbouwgrond in handen krijgen. De overheid neemt sinds 2005 vruchtbare gronden in, om die door te verkopen aan multinationals. Landbouwgrond wordt schaars en de regering creëert bewust honger, zodat de bevolking sneller haar grond wil verkopen. Mannen zullen sneller toegeven aan die financiële compensatie. Vrouwen niet: zij denken eerst aan hun gezin en aan de voedselzekerheid in de regio. Lieve Van den Bulck Swate is een partner van de Belgische ngo Wereldsolidariteit. Je kan Swate steunen met een gift op rek-nr BE (vermelding Visie ). SUDOKU JOVO, the new Bankieren op jongerenmaat DE OPLOSSING VAN SUDOKU IN VORIGE VISIE Hoe los je een sudoku op? Op elke horizontale regel én elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen. Kinderen worden groot en dat gebeurt sneller dan je denkt. Stap voor stap begeleid je hen op weg naar zelfstandigheid. Ook op financieel vlak. VDK Spaarbank heeft een aantal interessante spaarformules die meegroeien met je kind. Tot het elfde levensjaar van je kind zijn dit spaarrekeningen aan interessante voorwaarden. Vanaf het jaar waarin ze twaalf worden, kun je hen ook laten kennismaken met het moderne betalingsverkeer. 12 tot 15 jaar: Jovo Juniorrekening Een Jovo Junior-rekening is een handig drieluik dat bestaat uit een spaarrekening, een zichtrekening en een gratis bankkaart. Als ouder blijf je uiteraard de nodige controle behouden: zonder handtekening van ma of pa kan er geen Jovo Junior girorekening geopend worden. En voor geldafhalingen van de spaarrekening is er ook toestemming nodig. Met de Jovo Junior bankkaart kun je, als je dat wenst, je kind wegwijs maken in het moderne betalingsverkeer: geld afhalen, betalen in de winkel, Proton gebruiken... Bovendien geeft de bankkaart recht op een aantal extra voordelen zoals korting op een abonnement op KAA Gent, gratis toegang op de Gentse Zesdaagse, Popeiland (popfestival voor kinderen) en Winterdroom (de Gentse openluchtijspiste). 16 tot 24 jaar: Jovo-rekening Met de Jovo-rekening hebben jongeren precies wat ze in het betalingsverkeer nodig hebben: een Jovo-girorekening om vlot te betalen, een Jovo-bankkaart om geld uit de muur te halen, te shoppen of te tanken, en een Jovo-spaarrekening waarmee ze kunnen sparen voor een gsm, een laptop of hun eerste auto. Of voor later, een appeltje voor de dorst. Jovo-rekeninghouders die rijlessen volgen bij een VAB- of Lust-rijschool krijgen een gratis lesboek en genieten tot 10 % korting op de rijschoolfactuur. De Jovo-bankkaart biedt ook nog andere voordelen en kortingen (zie hiernaast). Meer info? Voor meer informatie over de specifieke kinder- en jongerenrekeningen bij VDK kun je terecht op of in elke VDK-vestiging. Bij opening krijg je twee bioscoopcheques cadeau, voor een film naar keuze in Kinepolis. Meer info kun je ook krijgen bij de ACW- Bemiddelingsdienst Economische Werken op het nummer