FINANCIEEL CONTINUITEITSTOEZICHT. bij Stichting Petrus Canisius College te Alkmaar

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN FINANCIEEL CONTINUITEITSTOEZICHT bij Stichting Petrus Canisius College te Alkmaar Plaats : Utrecht Bestuursnummer : Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : januari 2014 mei 2015 Datum vaststelling : 9 juni 2015 Documentnummer :

2

3 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Toezichtarrangement financiële continuïteit 11 Bijlage 1 Zienswijze van het bestuur 12 Pagina 3 van 12

4

5 1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs (hierna: de inspectie) heeft in de periode januari mei 2015 onderzoek verricht naar de financiële positie van de Stichting Petrus Canisius College (bestuursnummer 71436). Aanleiding voor het onderzoek waren vragen die voortkwamen uit de risicoanalyse die de inspectie jaarlijks maakt aan de hand van de jaarcijfers en vanwege de majeure nieuwbouwinvesteringen en de hiermee verbonden financiering. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: analyse van de jaarrekening 2013 en bij het bestuur ter aanvulling of verduidelijking opgevraagde financiële gegevens; een gesprek met de bestuurder op 2 april Tijdens het onderzoek beoordeelden wij de financiële positie van het bestuur, met als leidende vraag of de financiële continuïteit van het onderwijs binnen afzienbare termijn in het geding is. Toezichtkader en afbakening onderzoek De inspectie is bij haar onderzoek uitgegaan van de Beleidsregel Financieel Toezicht po en vo 2011, het Toezichtkader VO 2013 inclusief de aanpassingen toegelicht in de sectorale nieuwsbrieven en tevens vermeld op Het onderzoek is niet te kwalificeren als een accountantsonderzoek. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de financiële positie. Hoofdstuk 3 bevat het toezichtarrangement. Pagina 5 van 12

6

7 2 Bevindingen 2.1 Kengetallen In onderstaande tabel staan de signaleringswaarden waarmee de inspectie de jaarcijfers van onderwijsbesturen/onderwijsinstellingen vergelijkt in haar jaarlijkse risicoanalyse, afgezet tegen de kengetallen van de Stichting Petrus Canisius College (hierna: Petrus Canisius College) over 2011, 2012 en 2013: Voortgezet onderwijs Liquiditeit (current ratio) 0,75 1,20 1,14 2,38 Solvabiliteit 2 0,30 0,20 0,21 0,20 Rentabiliteit laatste 3 jaar negatief -2,2% 1,8% 3,4% Personele lasten/rijksbijdrage 0,95 83% 79% 76% Personele lasten/totale baten 0,90 79% 66% 68% Financiële buffer < 0 19% 16% 32% Uit deze getallen blijkt dat de solvabiliteit 2 meerjarig onder de signaleringswaarde van 0,30 ligt. Na een correctie vanwege de permanente vordering (zie hieronder) bevindt dit kengetal zich nog steeds onder de signaleringswaarde. De lage solvabiliteit 2 wordt veroorzaakt door de relatief lage omvang van het eigen vermogen ten opzichte van het totale vermogen. Het Petrus Canisius College heeft gekozen voor volledige gemeentelijke doordecentralisatie van de onderwijshuisvesting bij een tweetal onderwijslocaties. Voor de financiering van de overdracht van het economisch eigendom van de betreffende schoolgebouwen en voor de (ver)bouw en nieuwbouw van deze schoolgebouwen is door het Petrus Canisius College externe financiering verkregen. Het onderwijsvastgoed en de externe financiering betreffende bovenbedoelde twee locaties zijn ondergebracht in twee aparte beheersstichtingen (zie verder paragraaf 2.2 hierna). De betaling van de jaarlijkse rente- en aflossing inzake de verkregen langlopende geldleningen wordt gedeeltelijk voldaan uit de jaarlijks van de gemeente Heiloo te ontvangen bijdrage en uit de in 2006 door de gemeente Alkmaar toegekende eenmalige bijdrage (als jaarlijks te amortiseren investeringssubsidie gepassiveerd op de balans) die op deze wijze haar huisvestingsverplichting heeft afgekocht. Het saldo liquide middelen bedraagt volgens de jaarrekening 2013 van Petrus Canisius College 5,4 mln. In dit bedrag is een bouwdeposito inzake de nieuwbouw locatie Heiloo van 3,3 mln. begrepen. Als gevolg van onder andere de investeringen in 2014 bij bovengenoemde locatie, bedraagt de omvang van de beschikbare liquide middelen volgens de concept-jaarrekening 2014 per ultimo 2014, 2,1 mln. Nuancering kengetallen vanwege permanente vordering Op de balans is een permanente vordering op het ministerie van OCW opgenomen met een omvang van 1,2 mln. Deze permanente vordering is gevormd op grond van artikel 5 van de Regeling Onvoorziene gevallen bij invoering vereenvoudiging bekostiging voortgezet onderwijs en kan alleen worden ingevorderd als de school zou worden opgeheven. Voorzichtigheidshalve brengt de inspectie daarom de permanente vordering in mindering op de vlottende activa, het eigen vermogen en het balanstotaal. Pagina 7 van 12

8 Als gevolg van deze correctie dalen de liquiditeit en de solvabiliteit 2. De gecorrigeerde getallen voor de liquiditeit en solvabiliteit 2 komen op basis van de geconsolideerde jaarrekening 2013 uit op respectievelijk 0,82 (na correctie bouwdeposito van 3,3 mln.) en 0,16. Op grond van de concept-jaarrekening 2014 zullen deze signaleringswaarden voor 2014 nauwelijks wijzigen. 2.2 Overige bevindingen Het Petrus Canisius College is gevestigd in vijf VO-locaties in Alkmaar en omgeving. Daarnaast bezit het Petrus Canisius College een tweetal 100% deelnemingen te weten: de Stichting Gebouwbeheer PCC en de Stichting Gebouwbeheer PCC II (eind 2014 ontstaan via omzetting van Blekerskade Beheer BV in deze stichting). In deze twee stichtingen vindt de gebouwexploitatie, financiering en het beheer plaats van een tweetal onderwijsgebouwen (PCC Het Lyceum en PCC Heiloo) van het Petrus Canisius College. Beide deelnemingen zijn via integratie van de afzonderlijke jaarrekeningen, geconsolideerd en verwerkt in de geconsolideerde jaarrekening van het Petrus Canisius College. Derivaten Locatie PCC Het Lyceum (Alkmaar) Ter dekking van het renterisico op de afgesloten langlopende geldleningen voor de financiering van de investeringen in de huisvesting van locatie PCC Het Lyceum heeft Petrus Canisius College een renteswapovereenkomst afgesloten met een looptijd van 30 jaar. De bank heeft het recht om de swapovereenkomst per 1 januari 2019 te beëindigen. Tevens heeft de bank het recht om op een aantal in de toekomst gelegen data, een deel van deze renteswap te beëindigen, waardoor (een deel) van de feitelijke rente weer variabel wordt. De swap heeft ultimo 2013 een negatieve marktwaarde van 3,3 mln. De renteswap heeft een margincall van 5,6 mln. hetgeen kan inhouden dat indien de renteswap onder een negatieve marktwaarde van 5,6 mln. komt, het Petrus Canisius College de verplichting heeft om een deel van de negatieve waarde aan te zuiveren. Deze bijstortverplichting zal dan een beslag leggen op de liquiditeiten van het Petrus Canisius College. Volgens de concept-jaarrekening 2014 bedraagt de negatieve marktwaarde van swap ultimo 2014, 5,5 mln. Op initiatief van de bank is de margincall inmiddels in februari 2015 verhoogd tot 7,0 mln. waardoor van een verplichting tot bijstorten nog geen sprake is. Nieuwbouw PCC Heiloo Voor de financiering van de nieuwbouw is externe financiering aangetrokken in de vorm van langlopende geldleningen die een verschillende looptijd kennen. Er zijn verschillende leningdelen afgesloten met bijbehorende afwijkende looptijden. Hiervoor is gekozen om het risico van renteherzieningen te spreiden. De gekozen rentevaste perioden lopen synchroon met de looptijden van de bijbehorende renteswapovereenkomsten. Bij de tussentijdse renteherzieningen wordt daardoor renterisico gelopen. De swap heeft ultimo 2014 volgens de concept-jaarrekening 2014 een negatieve marktwaarde van 0,7 mln. De renteswap heeft een margincall van 1,5 mln. hetgeen kan inhouden dat indien de renteswap onder een negatieve marktwaarde van 1,5 mln. komt, het Petrus Canisius College de verplichting heeft om een deel van de negatieve waarde aan te zuiveren. Deze bijstortverplichting zal dan een beslag leggen op de liquiditeiten van het Petrus Canisius College. Pagina 8 van 12

9 De eerste oplevering van de nieuwbouw heeft in oktober 2014 plaatsgevonden. Volgens het bestuur is er geen sprake van onvoorzien meer- en minderwerk. Wel zijn er een aantal aanvullende investeringsuitgaven gedaan op het gebied van inventarissen en ICT. De eindafrekening van de nieuwbouw en de aanvullende investeringen ( ) zijn inmiddels verwerkt in de jaarrekening Verwachte financiële ontwikkelingen Volgens de concept-jaarrekening is over 2014 een positief exploitatieresultaat van afgerond gerealiseerd. De afgelopen jaren zijn bij het Petrus Canisius College een aantal bezuinigingen doorgevoerd. Daarnaast was er sprake van een sterke sturing op het nog efficiënter inzetten van de beschikbare personele formatie. De financiële gevolgen van de nieuwe Cao-VO 2014/2015, in combinatie met de verwachte krimp van het leerlingenaantal, hebben echter grote invloed om te komen tot een sluitende meerjarenbegroting. De in het concept-jaarverslag 2014 (continuïteitsparagraaf) opgenomen geconsolideerde meerjarenbegroting 2015/2017, laat per saldo een negatief exploitatieresultaat van 0,55 mln. voor de jaren 2015/2017 zien. Pagina 9 van 12

10

11 3 Toezichtarrangement financiële continuïteit Aangepast financieel continuïteitstoezicht De bevindingen in hoofdstuk 2 geven aanleiding tot een periodieke noodzakelijke monitoring van de financiële positie van het bestuur. De inspectie kent dan ook het arrangement aangepast financieel continuïteitstoezicht toe aan het bestuur. Afspraken Het bestuur informeert ons direct over belangrijke wijzigingen in zijn financiële positie en zendt ons de volgende informatie zo spoedig mogelijk of binnen de overeengekomen, hieronder vermelde termijn toe: De door het bestuur vastgestelde en door de accountant gecertificeerde geconsolideerde jaarstukken 2014 met bijbehorende controleverklaring en uitzonderingsrapportage (toezending indien uitgebracht); De meest recente beleidsrijke geconsolideerde meerjarenbegroting met daarbij de aan de meerjarenbegroting ten grondslag liggende veronderstellingen, uitgangspunten en gekozen scenario (toezending na goedkeuring Raad van Toezicht); De in 2015 uitgebrachte en nog uit te brengen tussentijdse financiële managementrapportages (toezending na samenstelling); Een geconsolideerde liquiditeitsplanning onderverdeeld in maanden met een horizon van één jaar, uitgaande van de realisatie van mei 2015 tot en met mei 2016 (toezending vóór 1 juli 2015). De ontvangen informatie kan aanleiding zijn voor navraag of een vervolggesprek. Pagina 11 van 12

12 Bijlage 1 Zienswijze van het bestuur Het bestuur heeft geen gebruik gemaakt om een zienswijze toe te laten voegen bij dit rapport. Pagina 12 van 12