Hét Kennis- en Praktijkcentrum voor natuureducatie. NACC meeting: inspireert en verbindt
|
|
- Mark Jonker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 NACC meeting: inspireert en verbindt
2 September 2011 Amersfoort-Berlijn Inleiding In september 2011 vond in Amersfoort en Berlijn de tweede Europese conferentie over Early childcare and nature education plaats. Deze werd georganiseerd door Veldwerk Nederland, in samenwerking met de Europese leiders van het internationale platform Nature Action Collaborative for Young Children (NACC): Claire Warden (Schotland) en Helle Nebelong (Denemarken). De missie van het NACC is kinderen wereldwijd weer in contact te brengen met natuur, doo r ontwikkelingsgerichte natuureducatie een duurzaam en verrijkend onderdeel te laten vormen in het dagelijkse leven van kinderen. Mensen en organisaties wereldwijd worden uitgenodigd zich aan te melden als lid, waarmee ze het initiatief ondersteunen en op de hoogte worden gehouden van wereldwijde relevante ontwikkelingen. In Amersfoort (Nederland) en Berlijn (Duitsland) deden circa 30 pedagogen, ontwerpers en professionals uit de natuureducatie inspiratie op rond het thema kinderen en natuur. Lezingen, presentaties, reflectiemomenten, natuuractiviteiten en locatiebezoeken vormden de hoofdbestanddelen van het unieke programma. Tussen de verschillende programma onderdelen door was er genoeg tijd voor ontspanning en kennismaking met de beide, zo verschillende, steden. Eén ding hebben Amersfoort en Berlijn echter gemeen: het zijn beiden voorlopers als het gaat om beschikbare speelnatuur voor kinderen.
3 De conferentie Dag 1 Op maandag opende Marc Veekamp (Veldwerk Nederland, lid leadership team NACC), de bijeenkomst. Hij schetste de doorsnee situatie in Nederland rondom kinderen en natuur: veel grijze stoeptegels, voor veel kinderen een grote afstand tot groen, angst voor uiteenlopende risico s en beperkte toegankelijkheid van natuur. Tegelijkertijd liet hij ook zien welke veelbelovende ontwikkelingen er gaande zijn, met name in de kinderopvang. Elly Singer (ontwikkelingspsycholoog, Universiteit van Amsterdam en Utrecht, Nederland) gaf een inhoudelijke aftrap door een pleidooi te houden voor het geven van tijd aan kinderen: laat programma s niet leidend zijn, maar volg het tempo van de kinderen. Helle Nebelong (voorzitter Danish Playground Association, tevens lid leadershipteam NACC en ontwerper, Denemarken) liet zien hoe in Denemarken kinderen betrokken worden bij het ontwerp van groene speelruimtes. Daarna vertelde Alfred Cybulska (Waldkindergarten Waldmäuse, Berlijn, Duitsland) hoe in zijn praktijk wordt omgegaan met risico s en veiligheid. Genoeg input voor een flinke discussie in kleine groepen in de middag. De deelnemers, afkomstig uit Nederland, Duitsland, Engeland, Schotland, België, Denemarken, de Verenigde Staten en Australië, gebruikten in de discussie veelvuldig het zelf meegebrachte materiaal: foto s, natuurlijke producten, werk van kinderen, foldermateriaal, etc. Daardoor kwam de uitwisseling tussen de deelnemers goed op gang. In de namiddag werd in twee groepen een natuurwandeling gemaakt in de nabijgelegen Soesterduinen. Onder leiding van Annelies Andringa en Meike Bulten (beiden werkzaam bij Veldwerk Nederland) werd een tweetal belevingsactiviteiten uitgevoerd. Dag 2. Dinsdag bezocht de groep drie bijzondere locaties in Amersfoort. De eerste locatie was kinderdagverblijf Klein Amersfoort van de SKA Amersfoort. Een paar jaar geleden zijn natuur en natuurlijke speelplaatsen belangrijke speerpunten binnen deze organisatie geworden. SKA werkt volgens de visie van Groen is gras, een project van Veldwerk Nederland. Groen is Gras propageert dat natuurbeleving in de breedte wordt opgepakt: visie, beleid, werkplannen, inrichting, scholing, oudercommunicatie. Inmiddels zijn 8 van de 15 locaties van SKA Amersfoort voorzien van natuurlijke speelplekken. De andere locaties worden de komende jaren
4 aangepast aan dit beleid. Om de medewerkers te bekwamen en te ondersteunen om de visie uit te kunnen dragen hebben zij trainingen gevolgd. De enthousiaste presentatie door SKA Amersfoort leverde stof tot discussie. Basisschool t Anker, met peuterspeelzaal en bso, was de tweede inspirerende locatie. De school heeft twee ontdektuinen, waarvan een moestuin en waterpartijen deel uitmaken. Zeker het Kleine Anker (groep 1 en 2), dat al een aantal jaren geleden een natuurlijke speelplaats kreeg, sprak enorm tot de verbeelding. Maar ook het Grote Anker (groep 3 t/m 8) is een voorbeeld voor scholen die werk willen maken van een groene speelomgeving. Hier staat de natuur in de tuin nog onder grote druk door het speelgedrag van de kinderen Derde locatie, die werd bezocht, was de openbare natuurspeelplaats Schothorst. Deze speelplaats is drie jaar geleden geopend en kinderen uit de hele stad kunnen de speelplaats bezoeken. Samen met de ernaast gelegen middeleeuwse boerderij gaf deze plek de deelnemers een gevoel van rust, ruimte en vrijheid. Met een rondvaart door de middeleeuwse binnenstad en een bezoekje aan één van de vele terrassen, werd het bezoek aan Amersfoort afgesloten. Dag 3. Woensdag werd er aan de hand van foto s teruggekeken op de locatiebezoeken. De groene speelplekken in Amersfoort hebben een diepe indruk achtergelaten, en iedere deelnemer heeft inspiratie opgedaan voor de eigen werkplek. Claire Warden (Mindstretchers, Schotland, lid leadershipteam NACC) gaf een impressie van de afgelopen dagen in Amersfoort en de toekomst van het NACC. Claire vulde het betoog van Elly Singer aan om te pleiten voor het volgen van het tempo van kinderen. Daarnaast benadrukte zij het belang van het geven van vrijheid aan kinderen om zelf te ontdekken en te leren. Deze ochtend werd afgesloten door Gjalt Jellesma (voorzitter Boink Nederland, Belangenvereniging voor ouders in kinderopvang). Hij pleitte voor kwaliteit in de kinderopvang, door natuur een stevige plek te geven. Rond het middaguur reisden circa 20 deelnemers van
5 de conferentie per trein naar Berlijn, waar het programma werd voortgezet onder leiding van Serv Vinders en Ed Hoekstra (Childcare International, Nederland). Dag 4 Serv Vinders en Alfred Cybulska begonnen het programma met een introductie over de kinderopvang in Berlijn en de positie van natuur binnen de kinderopvang. Er werd onder andere ingegaan op de verschillende vormen van kinderopvang. De kinderopvang in Duitsland is opgedeeld in drie blokken: Voor kinderen van 0-3 jaar noemen ze de opvang Krippen. Voor 3-6 jarigen zijn er Kindertagestatten (Kita s) Gedurende de basisschoolperiode (kinderen van 6-12 jaar) is er de Hort (de buitenschoolse opvang) De kinderopvang is, net als het onderwijs in Duitsland, een verantwoordelijkheid van de Länder (er zijn 17 verschillende Länder (deelstaten), zoals Nordrhein-Westfalen maar ook Berlijn). De Bondsregering heeft beperkte bevoegdheden ten aanzien van de kinderopvang. Alleen raamwetgeving ligt binnen hun verantwoordelijkheden. Voor het overige zijn de Länder autonoom. Deze taakverdeling heeft onder andere tot gevolg dat de kinderopvang in Duitsland zeer verschillend is gerealiseerd. Kinderen in de leeftijd 3 tot 6 jaar hebben recht op kinderopvang. Alle kinderen gaan 5 dagen in de week voor ongeveer 5 uur per dag naar de opvang. De ouders kiezen zelf naar welke opvang ze gaan. Voor kinderen in de leeftijd van 1 tot 3 jaar is de kinderopvang een recht, als allebei de ouders werken. Meer dan 95% van de kinderen in de leeftijdscategorie 3 tot 6 gaat naar de kinderopvang. Serv Vinders vertelde dat er in Duitsland veel gewerkt wordt aankwaliteits-verhoging van de pedagogisch medewerkers. Zo is er op vijf hogescholen een HBO opleiding leidster kinderopvang gestart. Daarnaast moeten studenten, die een MBO studie willen volgen, een Abitur hebben, dat wil zeggen een middelbaar schoolniveau (men is dus 18 jaar). Door het hogere instapniveau te eisen wil men betere professionals in de kinderopvang brengen, zonder over te gaan tot een HBO niveau voor alle leidsters.
6 Na de introductie was het tijd om naar de eerste locatie in Berlijn te gaan: Waldmaüse, de groene dagopvang van Alfred Cybulska.Waldmaüse heeft drie groepen: de Spielmaüse (1-3 jaar) en de Wurzelkinder en de Waldtrolle (3-6 jaar) Waldmaüse heeft een binnenlocatie maar men is zoveel mogelijk in het bos met de kinderen. Het team bestaat uit acht medewerkers met een natuurpedagogische achtergrond, of een onderwijsachtergrond. Een kokkin verzorgt de lunch van de kinderen. De deelnemers beleefden tijdens een boswandeling, met kinderen en pedagogen, de sfeer en werkwijze van deze speciale vorm van kinderopvang. Wat opviel was de houding van de pedagogisch medewerker en het zelfvertrouwen van de kinderen. De medewerkers straalden een enorme rust uit, ze lieten de dingen gebeuren en lieten de kinderen vrij. Ze durfden de structuur los te laten en gingen ontspannen om met veiligheid en risico s. De kinderen kregen veel ruimte om dingen te doen zonder dat er iemand meteen ingreep. De medewerkers waren positief, vrolijk en erg kindgericht. Ze waren liefdevol met de kinderen bezig en gaven de begeleiding als dit nodig was. Het zelfvertrouwen van de kinderen viel eveneens op. De kinderen waren veelal zelfstandig buiten bezig en durfden veel, zoals timmeren, in bomen klimmen en vuur maken. De natuurlijke en vrije wijze waarop de kinderen zich in het bos begaven sprak tot ieders verbeelding. Na een warme maaltijd in het bos bezocht de groep Bauspielplatz Moorwiese in het oude Oost-Berlijn. Moorwiese is een naschoolse plek voor kinderen van 6 tot 14 jaar. In totaal kunnen er 20 tot 50 kinderen worden opgevangen. Moorwiese is zes dagen per week open en wordt financieel ondersteund door de deelstaat Berlijn. Het terrein beslaat m2. Er is een groot meer waar de kinderen in kunnen vissen. Binnen Moorwiese is er veel aandacht voor vuur, bouwen en schieten (met bijvoorbeeld pijl en boog). Deze vierde conferentiedag werd afgesloten met een bezoek aan een BSO in Grünewald, die vanuit een mooie, houten caravan het omliggende bos als natuurlijk speelgebied gebruikt. In de avond hebben de deelnemers de voorstelling Wunderkammer in een Berlijns theater bezocht, waarmee de kennismaking met swinging Berlin een extra dimensie kreeg.
7 Dag 5 De tweede dag in Berlijn bezochten de deelnemers drie uiteenlopende locaties. De eerste was een natuurkinderopvang in het noorden van de stad. Een deel van de groep liep met de jongste kinderen (1-3 jaar) een oud stadspark in, het andere deel reisde met de oudere kinderen (3-5 jaar) per bus naar een natuurgebied, waar ruim tijd was om kennis te nemen van de werkwijze van deze natuurkinderopvang. Veel indruk maakte de demonstratie van een 3-jarige over het omgaan met een zakmes, het enige materiaal dat de kinderen gebruiken. De natuur levert al het andere materiaal. Een bezoek aan een natuurspeelplaats van het initiatief Grün macht Schule en een kinderopvang in een oude, verbouwde parkeergarage in Kreuzberg, vormden de afsluitende twee locatiebezoeken. Bijzonder aan de parkeergarage was niet alleen de mooi vormgegeven binnenruimtes maar zeker ook het groene dakterras. Deze succesvolle meeting in Nederland en Berlijn krijgt een vervolg in Het NACC organiseert dan de Europese meeting in Denemarken
Werkbezoek kinderopvang
Werkbezoek kinderopvang 6 o k t o b e r 2008 Uitgave: Amsterdams NME Centrum Werkbezoek kinderopvang 6 oktober 2008 Redactie/layout: Marijntje van Gisbergen, Betty Wijnhoven Vermenigvuldiging voor overige
Nadere informatieKINDEROPVANG IN BERLIJN - door Serv Vinders
KINDEROPVANG IN BERLIJN - door Serv Vinders 1. ALGEMEEN Kinderopvang is net als het onderwijs in Duitsland een verantwoordelijkheid van de Länder (Duitsland kent zestien Länder, bijvoorbeeld Nordrhein-Westfalen,
Nadere informatieUitgebreid dagprogramma
Kind van Nature 2012: Dieper de natuur in Uitgebreid dagprogramma 14 september 2012, leerhotel Het Klooster, Amersfoort Tijdens de start van de conferentie Kind van Nature 2012 maken we een verdiepingsslag.
Nadere informatieKinderopvang Winschoten
eropvang Winschoten Inhoud 1. Netto prijs per uur kinderopvang & buitenschoolse opvang 2. Aanbod KiWi 3. Korting bij baanverlies 4. Netto prijs per uur bij korting baanverlies www.kinderopvangwinschoten.nl
Nadere informatie- Kinderopvang Humanitas. - Kinderopvang Tierelier. - Kinderopvang de Vlinder. - Kinderdagverblijf Ons Eigenwijsje. - Kinderdagverblijf t Boemeltje
Kinderopvang Special Februari 2011 In de deze nieuwsbrief een overzichtspresentatie van alle kinderopvangorganisaties in Oisterwijk. De gemeente Oisterwijk kent grote diversiteit als het gaat om kinderdagopvang
Nadere informatieNieuwsbrief Kindcentrum De Weisterbeek Horst November 2015. Inleiding
Nieuwsbrief Kindcentrum De Weisterbeek Horst November 2015 Inleiding Beste ouder(s), verzorger(s), We hebben een hele sportieve periode achter de rug, daar vertellen we u graag meer over! In het Weisterbeek
Nadere informatieDe Kinderkeet. Kinderdagverblijf op het AMC-terrein
De Kinderkeet Kinderdagverblijf op het AMC-terrein Welkom bij kinderdagverblijf de Kinderkeet! Het is onze missie om een gezellig en vertrouwd tweede thuis te bieden waar kinderen gedurende vier jaar met
Nadere informatieEen geslaagde middag over speelnatuur in Utrecht.
Een geslaagde middag over speelnatuur in Utrecht. Verslag van de bijeenkomst op 26 mei van Netwerk Speelnatuur Utrecht over veiligheid en participatie. Op avontuur Wat een geluk, deze heerlijke zonnige
Nadere informatieNIEUWSBRIEF 2015-2016 // OKTOBER 2015
NIEUWSBRIEF 2015-2016 // OKTOBER 2015 OPEN OCHTEND VRIJDAG 6 NOVEMBER // KOM OOK GEZELLIG MEEDOEN MET ONZE HERFSTSPEURTOCHT IN DE SCHOOL! Op vrijdag 6 november organiseren alle ABBO-scholen van 9.00 12.00
Nadere informatieInspectierapport De Boterbloem (KDV) Karel Doormanweg PC TOLLEBEEK Registratienummer
Inspectierapport De Boterbloem (KDV) Karel Doormanweg 58 8309PC TOLLEBEEK Registratienummer 486025482 Toezichthouder: GGD Flevoland In opdracht van gemeente: Noordoostpolder Datum inspectie: 07-11-2016
Nadere informatieKennismaking op de Buitenschoolse Opvang (BSO) Kennismaking op de Buitenschoolse Opvang. Kindercentra De Roef
(BSO) Naar de buitenschoolse opvang Het team van Kindercentra De Roef doet enorm zijn best om het uw kind naar de zin te maken. Waar niets hoeft en bijna alles mag. Uw kind kan knutselen, vrij spelen,
Nadere informatieKinderopvang de Bonte Vlinder
Kinderopvang de Bonte Vlinder kinderopvang en buitenschoolse opvang Welkom bij Kinderopvang de Bonte Vlinder Centraal kantoor: Kinderopvang de Bonte Vlinder Harregatplein 3D 3214 VP Zuidland 0181-459252
Nadere informatieHet ontmoetingspunt voor groot en klein. Locatie Zwijsenstraat
Het ontmoetingspunt voor groot en klein Locatie Zwijsenstraat Kindcentrum De Kiezel, Mgr Zwijsenstraat 85, 5683 HB Best 0499-714214, www.kindcentrumdekiezel.nl Welkom op de kindcentrum De Kiezel. Samen
Nadere informatieVerslag conferentie Kind van Nature. 11 september 2009. De aftrap (Wieke Bonthuis)
Verslag conferentie Kind van Nature 11 september 2009 De aftrap (Wieke Bonthuis) Welkom allemaal op deze bijzondere dag! Zo opent Wieke Bonthuis (Cailin Partners) de conferentie Kind van Nature in Zwolle.
Nadere informatieReislogboek studiereis Finland Bestuur, directie en staf Skoso februari 2019
Reislogboek studiereis Finland Bestuur, directie en staf Skoso februari 2019 Van 17 tot en met 21 februari 2019 maakten directie en staf van SKOSO een studiereis naar Finland. Dit verslag brengt chronologisch
Nadere informatiekinderdagopvang peutergroep basisschool bso alles in huis voor kinderen van 0 tot 13 jaar
kinderdagopvang peutergroep basisschool bso alles in huis voor kinderen van 0 tot 13 jaar educatief centrum Educatief centrum de Bongerd is een plek waar kinderen van 0 tot 13 jaar de hele dag kunnen leren,
Nadere informatieInformatieboekje Tussenschoolse Opvang
Informatieboekje Tussenschoolse Opvang Stichting Kinderopvang Haren 1 Voorwoord Met deze brochure informeren wij u over de werkwijze op de Tussen Schoolse Opvang (TSO) van de Stichting Kinderopvang Haren
Nadere informatieBijlage bij Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar
Bijlage bij Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar Locatie-specifieke informatie over BSO Vrijbuiters Bijlage Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar Pagina 1 van 5 De locatie van BSO Vrijbuiters BSO De Vrijbuiters
Nadere informatieFlexibel NATUUR BEWEGEN INFORMATIEBOEKJE. inderhaven KINDEROPVANG 0-12 JAAR
Flexibel NATUUR BEWEGEN INFORMATIEBOEKJE De inderhaven KINDEROPVANG 0-12 JAAR 1 INHOUD VOORWOORD.... 5 FLEXIBEL... 6 Flexibele opvanggroepen.... 6 Ontzorgen van ouders.... 6 NATUUR.... 7 Natuurcoaches....
Nadere informatieOPEN DEUREN BELEID 2017
OPEN DEUREN BELEID 2017 Welkom op onze groep! (Dit document zal in 2017 geïntegreerd worden in het beleidsplan) Inhoud Voorwoord... 3 De term opendeurenbeleid... 4 Uitgangspunten van het opendeurenbeleid...
Nadere informatieTRAININGEN NATUUR IS EEN FEEST NAJAAR 2015/ VOORJAAR 2016 WWW.NATUURISEENFEEST.NL/TRAININGEN 06-29096804 INFO@NATUURISEENFEEST.NL
TRAININGEN NATUUR IS EEN FEEST NAJAAR 2015/ VOORJAAR 2016 WWW.NATUURISEENFEEST.NL/TRAININGEN 06-29096804 @NATUURISEENFEEST.NL Serieuze maar toch vrolijke trainingen. Natuur is een Feest biedt praktische
Nadere informatieWe hopen veel leerlingen, samen met hun ouders/grootouders, op 11 juni te mogen verwelkomen.
3 juni 2016 35 Uitnodiging Dag van de Techniek Op zaterdag 11 juni a.s. vindt de vijfde editie van de Dag van de Techniek plaats op en rond het Cals College IJsselstein. Deze dag is gericht op alle jongeren
Nadere informatieDoelstelling. De organisatie
Doelstelling Kinderdagverblijf `t Debberke biedt ouders opvang aan voor hun kinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar. Dit door middel van dagopvang en buitenschoolse opvang waarbij het bieden van veiligheid,
Nadere informatieHet gaf mij veel energie om een eigen evenement te organiseren.
Het Cruyff Foundation Community Program De Johan Cruyff Foundation wil jongeren langdurig binden aan het Cruyff Court en de wijk. Wij willen jongeren meer zelfvertrouwen geven, kansen bieden om hun talent
Nadere informatieVisie Kindcentrum Vroondaal
Visie Kindcentrum Vroondaal Daar word je wijzer van! Den Haag, mei 2017 Deze visietekst is tot stand gekomen via stuurgroepbijeenkomsten met professionals vanuit SCOH en Triodus, gesprekken met teamleden
Nadere informatieInspectierapport De Koningsbeer (BSO) Alphenseweg 4e 5133NE Riel Registratienummer
Inspectierapport De Koningsbeer (BSO) Alphenseweg 4e 5133NE Riel Registratienummer 174669008 Toezichthouder: GGD Hart voor Brabant In opdracht van gemeente: Goirle Datum inspectie: 03-04-2017 Type onderzoek
Nadere informatiePresentatie - discussie
Presentatie - discussie Het project in Hulst en Terneuzen Ervaringen Promotie en vervolgplan OTV project 37 basisscholen (3 schoolbesturen) 3 voortgezet onderwijsscholen + praktijkschool 2 gemeenten Kinderopvang
Nadere informatieBijlage bij Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar
Bijlage bij Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar Locatie-specifieke informatie over Thema BSO Het Avontuur Bijlage Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar Pagina 1 van 5 De locatie van Thema BSO Het Avontuur In
Nadere informatieSamenvatting jaarrapportage kinderopvang 2015.
Samenvatting jaarrapportage kinderopvang 2015. Dit is de samenvatting van de Jaarrapportage 2015 van AKROS Kinderopvang. In het jaarverslag presenteren wij u met trots de belangrijkste ontwikkelingen en
Nadere informatieOuderbeleid van BSO De Bosuil
Ouderbeleid van BSO De Bosuil BSO De Bosuil vindt het belangrijk dat de ouders van de kinderen die in onze opvang zitten actief worden betrokken. Het is belangrijk dat ouders zich op hun gemak voelen,
Nadere informatieTRAININGEN NATUUR IS EEN FEEST NAJAAR 2015/ VOORJAAR 2016
TRAININGEN NATUUR IS EEN FEEST NAJAAR 2015/ VOORJAAR 2016 WWW.NATUURISEENFEEST.NL/TRAININGEN 06-29096804 @NATUURISEENFEEST.NL Serieuze maar toch vrolijke trainingen. Natuur is een Feest biedt praktische
Nadere informatieOpvoeden en opgroeien doen we samen
s a m e n met ouders Opvoeden en opgroeien doen we samen Dé brede taalschool Het Kompas Het Kompas vindt het belangrijk dat de kinderen zich welkom, veilig, gesteund en gewaardeerd voelen. Op iedere basisschool
Nadere informatieWat was er allemaal te doen tijdens deze netwerkbijeenkomst?
Maandag 10 oktober jl. vond de vijfde IKC-netwerkbijeenkomst plaats. In multifunctioneel centrum De Statie in Sas van Gent ontmoetten de circa 150 deelnemers elkaar. Zoals altijd was er tijdens de workshops
Nadere informatieStartsymposium Kindcentra Ontwikkel de toekomst
Startsymposium Kindcentra 2020 Ontwikkel de toekomst 24 september 2014 Vizier op jonge kind Voor een optimale ontwikkeling van kinderen is een langetermijnvisie van de overheid nodig. De plannen van dit
Nadere informatieTarievenoverzicht 2017 Locaties in de gemeente Sliedrecht 2017 (voorheen SKA)
Tarievenoverzicht 2017 Locaties in de gemeente Sliedrecht 2017 (voorheen SKA) De tarieven in onderstaande tabellen zijn brutokosten. Wat de daadwerkelijke kosten voor u zijn is afhankelijk van uw (gezamenlijk)
Nadere informatieNieuwsbrief. In dit nummer: Data om te onthouden. Jaargang 24, nr september De nieuwsbrief voor de ouders van De Klimboom
Nieuwsbrief De nieuwsbrief voor de ouders van De Klimboom Jaargang 24, nr. 01 9 september 2016 Informatiebulletin klimboom@bestonderwijs.nl In dit nummer: Weer begonnen 1 Nieuwe collega s 2 Schoolgids
Nadere informatieGroen in de kinderopvang; een nieuwe uitdaging voor NME organisaties
Groen in de kinderopvang; een nieuwe uitdaging voor NME organisaties Bowine Wijffels (Cailin Partners) & Marc Veekamp (Veldwerk Nederland) Inleiding Groen in de Kinderopvang Organisaties voor kinderopvang
Nadere informatieFotoverslag slotconferentie Samen sterk in de buurt
Fotoverslag slotconferentie Samen sterk in de buurt Ter gelegenheid van de afsluiting van het programma Sociaal Wijkteams Amsterdam Centram 18 november 2016 in de Boomsspijker in Amsterdam IMPRESSIE Deze
Nadere informatieDe Wijk Nemen. Cultuurweek tweedejaars
De Wijk Nemen Cultuurweek tweedejaars Cultuurweekgroep bestaat uit: Kitty Jamin, Rob Komen, Ans Koopman, Tineke Frederiks, Sjaak Bos en Stefan Schuur Waarom een cultuurweek? Hogeschool ipabo organiseert
Nadere informatieDe béste Buitenschoolse opvang voor uw kind!
De béste Buitenschoolse opvang voor uw kind! 1. Praktische zaken Bent u op zoek naar buitenschoolse opvang voor uw kind? Deze brochure helpt u om beter zicht te krijgen op hoe binnen de buitenschoolse
Nadere informatieInspectierapport Kleinkunst BSO in de Wolken (BSO) Hogeweide 6 3541BC UTRECHT Registratienummer 148018841
Inspectierapport Kleinkunst BSO in de Wolken (BSO) Hogeweide 6 3541BC UTRECHT Registratienummer 148018841 Toezichthouder: Gemeente Utrecht, Volksgezondheid In opdracht van gemeente: Utrecht Datum inspectie:
Nadere informatieOpenbaar jaarverslag klachten 2016. Kinderdagverblijf Buitenpret B.V. Prinses Margrietstraat 5 4023AD Rijswijk
Openbaar jaarverslag klachten 2016 Kinderdagverblijf Buitenpret B.V. Prinses Margrietstraat 5 4023AD Rijswijk Peuterspeel-leergroep Pim&Pom BSO De Lispeltuut Kochpad 12 4111LD Zoelmond Peuterspeel-leergroep
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieTraining inrichting en ruimtegebruik voor locatiemanagers in de kinderopvang
De pedagogisch medewerkers hebben door de observaties en werkopdrachten inzicht gekregen in de invloed van de inrichting op kinderen. Ze kijken nu echt door een andere bril naar de ruimte. Na verbetering
Nadere informatieSCHOOLMAGAZINE
SCHOOLMAGAZINE 2016-2017 SAMENWERKEN AAN GEÏNSPIREERD ONDERWIJS! ONZE WAARDEN Als team staan wij voor de taak om uw kind(eren) een zo goed mogelijke basisschool tijd te bieden. Goed onderwijs waarbij ook
Nadere informatieInspectierapport de Doezendjpoot (BSO) Gevaren BP Swalmen Registratienummer
Inspectierapport de Doezendjpoot (BSO) Gevaren 3 6071BP Swalmen Registratienummer 844176126 Toezichthouder: GGD Limburg-Noord In opdracht van gemeente: Roermond Datum inspectie: 11-09-2018 Type onderzoek
Nadere informatieSamenvatting pedagogisch beleid Kinderopvang Natuurlijk. Doel Doelstelling Doelgroep
Samenvatting pedagogisch beleid Kinderopvang Natuurlijk. Het pedagogisch beleidsplan is bedoeld als leidraad bij de opvang van de kinderen van Chr. Kinderopvang Natuurlijk. Alle medewerkers van het kinderdagverblijf
Nadere informatieHilversum, 6 oktober Beste ouder(s)/verzorger(s), Hierbij het maandbericht van oktober Dinsdagavond 6 oktober. Lezing Geef me de 5
Hilversum, 6 oktober 2015 Beste ouder(s)/verzorger(s), Hierbij het maandbericht van oktober 2015. Dinsdagavond 6 oktober Lezing Geef me de 5 Het is de week van de opvoeding, daarom is er vanavond een lezing
Nadere informatieSAMEN VOOR GEZOND DE KRENTENMIK HET SPECTRUM HET SPECTRUM. Integraal kindcentrum voor onderwijs en opvang. Hofsingel Wilhelminastraat Boslaan
SAMEN VOOR GEZOND DE KRENTENMIK HET SPECTRUM HET SPECTRUM Hofsingel Wilhelminastraat Boslaan Integraal kindcentrum voor onderwijs en opvang Welkom OP Het Spectrum Elkaar de ruimte geven, SAMEN leren, SAMEN
Nadere informatie3 Kinderopvangtoeslag
13 3 Kinderopvangtoeslag Om kinderopvangtoeslag te krijgen moet u aan een aantal voorwaarden voldoen. Deze voorwaarden hebben te maken met uw persoonlijke situatie, uw werksituatie en de kinderopvang.
Nadere informatieNieuwsbrief 16 Juli 2014
Nieuwsbrief 16 Juli 2014 VAKANTIE De schoolvakanties zijn voor de kinderen begonnen. Sommige papa s en mama s moeten nog een paar weekjes doorwerken maar dat belet ons niet om al van de vakantie te genieten.
Nadere informatieInspectierapport BSO Oranje-Nassau (BSO) Duivenstraat AG Papendrecht Registratienummer
Inspectierapport BSO Oranje-Nassau (BSO) Duivenstraat 68 3353AG Papendrecht Registratienummer 301363444 Toezichthouder: Dienst Gezondheid en Jeugd In opdracht van gemeente: Papendrecht Datum inspectie:
Nadere informatieOpleiding. tot. Hooggevoeligheidsdeskundige
Opleiding tot Hooggevoeligheidsdeskundige Voor u hebt u onze opleidingsgids. Voordat wij verder ingaan op de inhoud van de opleiding, willen we u eerst even kennis laten maken met Hooggevoelig heel gewoon.
Nadere informatieInformatieboekje. kinderopvang de bolderkids schoolstraat 26 9468 bs annen. Inhoudsopgave
Informatieboekje kinderopvang de bolderkids schoolstraat 26 9468 bs annen tel 0592-271179 mob 06-18458678 debolderkids@gmail.com kvk nummer: 01124850 giro: 2452950 Inhoudsopgave 1. Kinderopvang de Bolderkids
Nadere informatieONZE WAARDEN. r k i j k h e i k k e. i n g i d l i n g l t a a t P l e z i e. S a m e n w e D u O n. i d e l t w R e s u. r i l i g h e i d.
1 ONZE WAARDEN Als team staan wij voor de taak om uw kind(eren) een zo goed mogelijke basisschool tijd te bieden. Goed onderwijs waarbij ook de creativiteit en de sociaal-emotionele ontwikkeling belangrijk
Nadere informatieBijlage bij Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar
Bijlage bij Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar Locatie-specifieke informatie over BSO De Flierefluiters Bijlage Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar Pagina 1 van 5 De locatie van BSO De Flierefluiters Op deze
Nadere informatieAppeltje van Oranje 17 januari 2014. MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen
Appeltje van Oranje 17 januari 2014 MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen Achtergrond / aanleiding van het inibabef GGz prakbjk en onderzoek (P.van der Ende, 2011-2013): Kind groeit liefst op
Nadere informatiePedagogisch beleid. buitenschoolse opvang. Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd en/-of verspreid zonder. maatwerk kinderopvang voor elk gezin
Pedagogisch beleid buitenschoolse opvang maatwerk kinderopvang voor elk gezin Pedagogisch beleidsplan 1.1 Visie 1.2 Missie 1.3 Uitgangspunten 1.4 Pedagogische doelen 1.4.1. Emotionele en lichamelijke veiligheid
Nadere informatieInspectierapport Kinderdagverblijf Het Wereld Kind (BSO) Basilicumweg KA Almere Registratienummer
Inspectierapport Kinderdagverblijf Het Wereld Kind (BSO) Basilicumweg 257 1314KA Almere Registratienummer 213885608 Toezichthouder: GGD Flevoland In opdracht van gemeente: Almere Datum inspectie: 30-06-2017
Nadere informatieInleiding Hoofdstuk 1 Pedagogische cyclus Pedagogisch beleidskader Pedagogische werkplannen... 3
Pedagogisch beleid ASKA Inhoud Inleiding... 2 Hoofdstuk 1 Pedagogische cyclus... 3 1.1 Pedagogisch beleidskader... 3 1.2 Pedagogische werkplannen... 3 Hoofdstuk 2 Pedagogische kaders... 3 2.1 Wettelijke
Nadere informatieSTARTBIJEENKOMST PROJECT EFFECTIEVE LERAREN
STARTBIJEENKOMST PROJECT EFFECTIEVE LERAREN Datum : dinsdag 15 september 2015 Locatie Tijd Wie : Bestuurskantoor Kind en Onderwijs Rotterdam : 09.00 13.00 uur : Schooldirecties, Schoolopleiders, Intern
Nadere informatieUw kind in vertrouwde handen. Kinderopvang van 0 t/m 12 jaar
Uw kind in vertrouwde handen Kinderopvang van 0 t/m 12 jaar SKSG verzorgt alle vormen van professionele kinderopvang op kindercentra en bij gastouders. Voor kinderen van nul tot en met twaalf jaar. Onze
Nadere informatieNieuwsbrief Sportstuif
Nieuwsbrief Beste ouders, verzorgers en kinderen van, In de zomervakantie hebben zich bij veel veranderingen voorgedaan. Sanne is naar de andere locatie van in Asten gegaan, Mieke en Rachelle zijn het
Nadere informatieKids2b. Een koffer vol bagage. Kleine kinderen worden groot. REIS vormt de kern van ons handelen; RES PEC VOOR. Het pedagogisch beleid
Op REIS met Kids2b Kids2b Kids2b is zeer verheugd dat u uw kind aan ons toevertrouwd. Wij begrijpen dat het voor S I E R u als ouder een grote stap is om een deel van de zorg en opvoeding van uw kind te
Nadere informatie4-14 JAAR BUITENSCHOOLSE OPVANG KOM BIJ ONS KIJKEN!
4-14 JAAR BUITENSCHOOLSE OPVANG KOM BIJ ONS KIJKEN! Zo vertrouwd en zo veel te beleven! Vanaf vier jaar is je kind van harte welkom op onze buitenschoolse opvang. Onze bso-locaties vind je in elke wijk
Nadere informatieBijlage bij Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar
Bijlage bij Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar Locatie-specifieke informatie over dependance Lapjeskat in de Jenaplaneet Bijlage Pedagogisch beleidsplan 4-12 jaar Pagina 1 van 5 De locatie dependance Lapjeskat
Nadere informatieWeek van Respect. 10 tot en met 15 november 2014. Voorbeelden van activiteiten in de Week van Respect!
Week van Respect 10 tot en met 15 november 2014 Breedwijs, de Brede School in Zuid-Berghuizen organiseert rond de dag van respect op 13 november een Week van Respect. Bij respect denken we aan normen en
Nadere informatieALGEMEEN:
ARTikel is de nieuwsbrief van IKC De Ark. Maart 2017, nr. 36 Kalender belangrijke data: ALGEMEEN: Basisschool: Woensdag 8 maart - Start project. Woensdag 29 maart - Kijkavond project. Vrijdag 14 april
Nadere informatieDonderdag 18 september 2014
Donderdag 18 september 2014 Informatieavonden op de Vroonhoeve Beste ouders en verzorgers, de leden van de MR en de AC nodigen u bij deze van harte uit voor de informatieavonden van a.s. maandag (onderbouw)
Nadere informatieInspectierapport Agrarisch kinderopvang Het Kalfje (KDV) Hardenbergerweg 19a 7691PC BERGENTHEIM Registratienummer 650235757
Inspectierapport Agrarisch kinderopvang Het Kalfje (KDV) Hardenbergerweg 19a 7691PC BERGENTHEIM Registratienummer 650235757 Toezichthouder: GGD IJsselland In opdracht van gemeente: HARDENBERG Datum inspectie:
Nadere informatieSchooljaar nr. 16
Het Kwakertje Agenda 14 juni Koffieochtend 18 juni Schoolreisje 2 en 3 juli De kinderen zijn vrij i.v.m. 2 studiedagen 4 juli Schoolfotograaf 6 juli Rapport mee 11 juli Facultatieve oudergesprekken 13
Nadere informatieReflectie s over Nadja Kleisterlee van kinderdagverblijf meneer Koekepeer Maandag 12 mei :00-12:00 uur
s over Nadja Kleisterlee van kinderdagverblijf meneer Koekepeer Maandag 12 mei 2014 11:00-12:00 uur Ik vind het een leuke manier van presenteren hoe ze het deed. Ze had geen hele verhaallijn klaargezet.
Nadere informatieNieuwe schooltijden schooljaar 2012 2013
Nieuwe schooltijden schooljaar 2012 2013 Beste ouder(s), Zoals u weet gaan de schooltijden veranderen. Vorig jaar wees een enquête uit dat ongeveer 60 % van de ouders de voorkeur geeft aan een rooster
Nadere informatiePedagogisch werkplan. Peuterspeelzaal Groen Knollenland
Pedagogisch werkplan Peuterspeelzaal Groen Knollenland Juli 2018 1 Inhoud 1. Informatie over Peuterspeelzaal Groen Knollenland... 2 2. Groepsomvang, leeftijdsopbouw en personeel... 3 3. Kennismaking, wennen
Nadere informatieHet Kindcentrum Informatie voor professionals
Het Kindcentrum 0-13 Informatie voor professionals De kenmerken Op steeds meer plekken in s-hertogenbosch wordt gewerkt aan Kindcentra 0-13. In een kindcentrum staan het kind en zijn of haar ontwikkeling
Nadere informatieInhoudsopgave pedagogisch werkplan
Inhoudsopgave pedagogisch werkplan Locatie D n Dulper Algemeen Stichting kinderopvang Le Papillon is gespecialiseerd in buitenschoolse en naschoolse opvang voor kinderen in de leeftijd van 4 t/m 12 jaar.
Nadere informatieDriekwart ondernemend Nederland doet niets aan ICT
Nieuwsbrief JUNI 2014 Juni 2014: Een maand van inspirerende bijeenkomsten, awarduitreikingen en nieuwe ICT campagnes. We wensen u veel leesplezier! Laatste kans! Deelnemers Special 3D Printing Aankomende
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 0 03 7 93 Werken in het onderwijs Nr. 44 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieTIPS VAN DE PEDAGOGE. Kindje op komst
TIPS VAN DE PEDAGOGE Kindje op komst Pedagoge Ruth de Waal Gefeliciteerd! Er is een kindje op komst! Een grote verandering in kleins af aan ondersteunen in hun ontwikkeling. jullie leven, die met veel
Nadere informatieInhoudsopgave pedagogisch werkplan
Inhoudsopgave pedagogisch werkplan Locatie de Kleurencirkel Algemeen 2 Doelstelling 2 Openingstijden 2 Haaltijden 2 Vakanties 3 Groepsindeling en dagindeling 3 Hele dag opvang op vrijdag 4 Activiteiten
Nadere informatieVragen en antwoorden rond de start van. Kinderopvang Bimbola in basisschool Park 16hoven
Vragen en antwoorden rond de start van Kinderopvang Bimbola in basisschool Park 16hoven Tijdelijke huisvesting basisschool Park 16hoven Start de BSO ook in het tijdelijke gebouw? Ook in de tussenperiode
Nadere informatieDe Maatjes Kinderopvang en basisschool De Kreek Spelenderwijs van kinderopvang naar onderwijs
De Maatjes Kinderopvang en basisschool De Kreek Spelenderwijs van kinderopvang naar onderwijs Samen op weg naar een IKC baby/dreumes, peuter, bso en basisschool onder één dak Ondertekening intentieverklaring
Nadere informatieEvaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement
Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement Deelprogramma voor wijkverpleegkundigen en ouderenadviseurs die opgeleid worden tot casemanager SamenOud R. Brans April 2013 Inhoud
Nadere informatieInspectierapport. BSO Mirakel Pinoké (BSO) Jan Tooroplaan AE AMSTELVEEN Registratienummer:
Inspectierapport BSO Mirakel Pinoké (BSO) Jan Tooroplaan 46 1182 AE AMSTELVEEN Registratienummer: 134400586 Toezichthouder: GGD Amsterdam In opdracht van: Gemeente Amstelveen Datum inspectie: 18-03-2014
Nadere informatieINFORMATIEBROCHURE PEUTERSPEELZAAL DE BINNENHAVEN
INFORMATIEBROCHURE PEUTERSPEELZAAL DE BINNENHAVEN 2 Wanneer u uw kind naar de peuterspeelzaal brengt wilt u natuurlijk niets minder dan de best mogelijke zorg voor uw kind. Daarvoor bent u bij MAX Kinderopvang
Nadere informatieZeeuwse opleiding. Welkom op de voorlichtingsavond certificeringstraject
Welkom op de voorlichtingsavond certificeringstraject Deze opleiding is een initiatief van RPCZ, Scalda, HZ University of Applied Sciences, Kinderopvang Zeeuws-Vlaanderen, Kibeo, Kinderopvang Walcheren,
Nadere informatieKwaliteit & pedagogiek
Pedagogisch beleidsplan buitenschoolse opvang Kwaliteit & pedagogiek Bij de rakkers is kwaliteit een continu verbeterproces;. Dit houdt in dat wij ons (pedagogisch) beleid en werkwijzen periodiek evalueren,
Nadere informatieInspectierapport De Berenburcht, locatie Herman Jozefschool (BSO) Pastoor Verlindenstraat HV Berlicum Registratienummer
Inspectierapport De Berenburcht, locatie Herman Jozefschool (BSO) Pastoor Verlindenstraat 22 5258HV Berlicum Registratienummer 125497039 Toezichthouder: GGD Hart voor Brabant In opdracht van gemeente:
Nadere informatieVoor een warme kindertijd en een krachtige toekomst!
Kinderdagverblijf Peuterspeelzaal Buitenschoolse opvang Voor een warme kindertijd en een krachtige toekomst! Kindkracht 0/12 is een kinderopvangorganisatie in gemeente Kaag en Braassem! Wij bieden de volgende
Nadere informatieInspectierapport BSO 't Schrijvertje (BSO) Gentiaanstraat CL APELDOORN Registratienummer
Inspectierapport BSO 't Schrijvertje (BSO) Gentiaanstraat 594 7322CL APELDOORN Registratienummer 170871976 Toezichthouder: GGD Noord en Oost Gelderland In opdracht van gemeente: APELDOORN Datum inspectie:
Nadere informatieInspectierapport BSO De Kleine Wereld (BSO) Oranjestraat 2a 7676BH WESTERHAAR-VRIEZENV WIJK Registratienummer 207344115
Inspectierapport BSO De Kleine Wereld (BSO) Oranjestraat 2a 7676BH WESTERHAAR-VRIEZENV WIJK Registratienummer 207344115 Toezichthouder: GGD Twente In opdracht van gemeente: TWENTERAND Datum inspectie:
Nadere informatieInspectierapport Kinderopvang Dikkie & Dik / Barrier (BSO) Pieter Poststraat 13a 5624BE EINDHOVEN Registratienummer 187944106
Inspectierapport Kinderopvang Dikkie & Dik / Barrier (BSO) Pieter Poststraat 13a 5624BE EINDHOVEN Registratienummer 187944106 Toezichthouder: GGD Brabant-Zuidoost In opdracht van gemeente: EINDHOVEN Datum
Nadere informatieNieuwsbrief. BSO de IJsvogel en peuterspeelzaal Pinguïn
Nieuwsbrief BSO de IJsvogel en peuterspeelzaal Pinguïn September 2013 Beste ouder/verzorger, Hierbij ontvangt u de nieuwsbrief van september. Vanaf nu versturen we gezamenlijk een nieuwsbrief voor zowel
Nadere informatieJaarplan schooljaar
Jaarplan schooljaar 2013-2014 Arnhem, september 2013 Voor u ligt het jaarplan schooljaar 2013-2014. Dit jaarplan bevat de uitgangspunten en doelen die centraal staan bij de invulling van het betreffende
Nadere informatieBeste ouders en kinderen, Hierbij presenteren wij jullie de nieuwe arrangementen Bron van Activiteiten van Kindcentrum Aan de Bron.
Beste ouders en kinderen, Hierbij presenteren wij jullie de nieuwe arrangementen Bron van Activiteiten van Kindcentrum Aan de Bron. Deze nieuwe activiteiten (derde blok periode) lopen van 29 februari t/m
Nadere informatieInspectierapport BSO Het Kasteel (BSO) Talmalaan AN SOEST Registratienummer
Inspectierapport BSO Het Kasteel (BSO) Talmalaan 42 3761AN SOEST Registratienummer 228214270 Toezichthouder: GGD regio Utrecht In opdracht van gemeente: Soest Datum inspectie: 04-04-2016 Type onderzoek:
Nadere informatie