MEER ÉN MOOI VERZAMELEN MAAK JE EIGEN TENTOONSTELLING. LEES- EN VERTELTEKST s GROEP 3 T/M 5

Transcriptie

1 MEER ÉN MOOI VERZAMELEN MAAK JE EIGEN TENTOONSTELLING LEES- EN VERTELTEKST s GROEP 3 T/M 5

2 VOOR DE LEERKRACHT MUSEUMLESBESCHRIJVING Zonder verzameling geen museum! Aan alle musea ligt een verzameling ten grondslag. Ieder mens heeft behoefte aan verzamelen. Als kind al raap je bijzondere schelpen op aan het strand en kastanjes in het park of verzamel je hartstochtelijk alle voetbalplaatjes van de supermarkt. Thuisgekomen spoel je de schelpen af en sorteer je ze op kleur. Netjes in rijtjes op een plank in je kamer kun je er steeds naar kijken. Kastanjes wrijf je op met een theedoek zodat ze mooi gaan glimmen en de plaatjes plak je soort bij soort in een plakboek. Als je klaar bent, roep je: Kijk eens hoe mooi en hoe véél! In het museum gaat het niet anders. Ook wij verzamelen bijzondere voorwerpen die we goed verzorgen en bewaren voor nu en later en die we graag laten zien aan anderen. Hangend aan de wand of mooi opgesteld in vitrinekasten. Natuurlijk niet zomaar alles door elkaar, soort bij soort - zo doen we dat. Veel van al het moois is afkomstig van verzamelaars. Zij deden, soms na hun dood, hun verzameling cadeau aan het museum zodat iedereen ervan kan genieten. Natuurlijk koopt het museum er zelf zo nu en dan kunstwerken en voorwerpen bij. Op de veiling of in een galerie. Zo groeit de verzameling en wordt de collectie nog mooier. Tijdens de les zien de leerlingen voorbeelden uit alle collecties en doen ze kijkspelletjes waarin het vinden van verschillen en overeenkomsten centraal staan. Ook oefenen ze met het sorteren van voorwerpen die ze mogen hanteren. Daarmee richten ze zelf een vitrine in. Wat koop je wel en wat niet voor jouw museumverzameling? Aan het einde van de les vertellen de kinderen waarom ze hun vitrine juist zo hebben ingericht en hoe ze hun tentoonstelling noemen, want een tentoonstelling krijgt altijd een naam!

3 LESDOELEN KERNDOELEN PRAKTISCHE TIPS s De leerlingen bekijken porselein, aardewerk en glazen voorwerpen, 1 NEDERLANDS MONDELING TAAL ONDERWIJS s Deze lees- en verteltekst is bedoeld om naar eigen inzicht ter s Mocht het voorkomen dat u met de kinderen ruim voor aanvang van ver gelijken verschillende De leerlingen leren voorbereiding van de de museumles arriveert soorten voorwerpen met informatie te verwerven museumles te gebrui- in het museum, dan kunt elkaar en leren hoe deze uit gesproken taal. ken. De inhoud ervan is u de Bewaking of de worden gemaakt. Ze leren tevens die een aanvulling op de Informatiebalie in de hal s De leerlingen begrij- informatie, mondeling inhoud van de museum- vragen om tekenspullen. pen hoe de verzameling of schriftelijk, gestruc- les en valt hiermee Zo kan de wachttijd van het museum tot stand is gekomen en nog steeds groeit. s De leerlingen maken een keuze voor hun eigen tureerd weer te geven. 12 NEDERLANDS TAALBESCHOUWING, WAARONDER STRATEGIEËN bewust slechts gedeeltelijk samen. U kunt deze tekst bijvoorbeeld voorlezen, bespreken of als inspiratie gebruiken plezierig en zinvol worden besteed. s Het is toegestaan tijdens de museumles foto s van uw leerlingen verzameling uit de De leerlingen verwerven voor een andersoortige te maken zónder flits/ voor werpen van het een adequate woorden- les. Uiteraard zult u dit statief. museum. schat en strategieën materiaal voor groep 3 s Deze lees- en vertel- s De leerlingen richten voor het begrijpen van anders kunnen gebrui- tekst is ook te down- aan de hand van een voor hen onbekende ken dan voor groep 5. loaden vanaf onze site: opdracht zelf een vitrine woorden. Onder Ook treft u tot besluit in en geven hun tentoon- woorden schat vallen suggesties aan voor een nl. Ook handig in het stelling een passende ook begrippen die het of meerdere les(sen) geval u in de klas naam. leerlingen mogelijk na het museumbezoek. beschikt over een maken over taal te s Het is voor de kinde- digitaal schoolbord/ denken en te spreken. 54 KUNSTZINNIGE ORÏENTATIE ren fijn om bij hun naam te worden aangesproken in het museum. smartboard. De leerlingen leren Een naambordje of beelden, taal, muziek, sticker op hun kleding spel en beweging te werkt goed. gebruiken, om er gevoe- s Het is prettig als u lens en ervaringen mee de kinderen alvast zou uit te drukken en om er willen uitleggen dat mee te communiceren. 55 KUNSTZINNIGE ORÏENTATIE kunstvoorwerpen in een museum niet aangeraakt mogen worden. De leerlingen leren op s De inrichting van het eigen werk en dat van museum is aan wisselin- anderen te reflecteren. 56 KUNSTZINNIGE ORÏENTATIE gen onderhevig. Daardoor kan het voorkomen dat er De leerlingen verwerven tijdens de museumles enige kennis over en andere voorwerpen krijgen waardering voor worden behandeld dan aspecten van cultureel in deze lees- en vertel- erfgoed. tekst afgebeeld staan.

4 VOOR DE LEERLING MEER ÉN MOOI VERZAMELEN Zonder verzameling geen museum! Alle musea beginnen met een verzameling. Ieder mens heeft behoefte aan verzamelen. Als kind al raap je bijzondere schelpen op aan het strand en kastanjes in het bos, of verzamel je hartstochtelijk alle voetbalplaatjes van de supermarkt. Thuisgekomen spoel je de schelpen af en sorteer je ze op kleur. Netjes in rijtjes op een plank in je kamer kun je er steeds naar kijken. Kastanjes wrijf je op met een theedoek zodat ze mooi gaan glimmen en de plaatjes plak je soort bij soort in een plakboek. Als je klaar bent roep je: Kijk eens hoe mooi en hoe véél! In het museum gaat het niet anders. Ook wij verzamelen bijzondere voorwerpen die we goed verzorgen en die we graag laten zien aan anderen. Hangend aan de wand of mooi opgesteld in vitrinekasten. Natuurlijk niet zomaar alles door elkaar, soort bij soort zo doen we dat. Veel van al het moois is afkomstig van verzamelaars. Zij deden, soms na hun dood, hun verzameling cadeau aan het museum zodat iedereen ervan kan genieten. Natuurlijk koopt het museum er zelf zo nu en dan kunstwerken en voorwerpen bij. Op de veiling of in een galerie. Zo groeit de verzameling en wordt de collectie nog mooier. Tijdens de les bekijken we voorbeelden uit de collectie en doen we kijkspelletjes waarin het vinden van verschillen en overeenkomsten centraal staan. Ook oefenen we met het sorteren van voorwerpen die we wel mogen hanteren. Daarmee richten we zelf een vitrine in. Wat koop je wel en wat niet voor jouw museum verzameling? VAN WELK MATERIAAL IS HET GEMAAKT? theepot waterkan zwaard lepel vaas poetsdoek OM TE BEDENKEN Je kunt verzamelen én je kunt sparen... Wat is het verschil eigenlijk? Noem eens voorbeelden

5 GROEPJES MAKEN Bij verzamelingen gaat het steeds om kiezen en ordenen. Soort bij soort - groepjes maken. Dan zie je nog beter hoe veel en hoe mooi het is. Of hoe verschillend of hetzelfde het is. Je kunt de leerlingen in jouw klas ook op allerlei manier verdelen: 1. jongen meisje 2. groot klein 3. bruine ogen blauwe ogen 4 rond gezicht ovaal gezicht Bedenk 3 voorwerpen die jullie thuis hebben en die je mooi vindt: Wat ik mooi vind:... Zo ziet het eruit: (tekenen en kleuren) kort haar lang haar 6. krullen stijl haar 7. nog meer? OM OVER TE FILOSOFEREN Als je verzamelt ben je dan 'hebberig'? Is 'hebberig' zijn iets slechts? Waarom wel/niet? Wat ik mooi vind:... Zo ziet het eruit: (tekenen en kleuren) 2. Wat ik mooi vind:... Zo ziet het eruit: (tekenen en kleuren) 3. NAAR HET MUSEUM In het Gemeentemuseum worden vele duizenden voorwerpen bewaard. Alle sier- en gebruiksvoorwerpen staan achter glas in een vitrine of worden bewaard in het depot (dat is de opslag in de kelder). Binnenkort komen jullie met de klas naar het museum voor de les Meer én mooi verzamelen. Er is hier zoveel te zien dat we moeten kiezen. Daarom gaat het tijdens deze les om sier- en gebruiksvoor werpen: zowel heel oud als heel erg nieuw. Van glas en keramiek of soms bij een andere tentoonstelling van zilver. Je gaat ze niet alleen bekijken, maar ook aan het werk als museum medewerker. In twee- en drietallen krijgen jullie de opdracht om zelf een vitrine in te richten met voorwerpen. Oppassen geblazen dus, want keramiek en glas is breekbaar! Aan het einde van de les presenteer je jouw vitrine aan je klasgenoten.

6 VOOR DE LEERKRACHT ACHTERGRONDINFORMATIE s KERAMIEK begint met een stuk klei (uit de rivier). Dit kan worden gedraaid op een draaischijf of met de hand worden gevormd, waarna er een mal (een vormpje ) van wordt gemaakt. Het voorwerp wordt voor de eerste keer in de oven gebakken (op wel 1000 C!) en het krijgt een glazuurlaag. Vervolgens wordt het met de hand beschilderd. Een tweede glazuurlaag volgt en het voorwerp wordt daarna voor de laatste keer gebakken. s ZILVER EN PORSELEIN. Haagse aristocratische families omringden zich in de achttiende eeuw graag met kostbare porseleinen serviezen en elegant zilver. Zij kochten rechtstreeks bij de fabriek van vader en zoon Anton en Johann Lijncker ( ). Haags porselein, werd geïmporteerd uit Duitsland en de Zuidelijke Nederlanden en in Den Haag beschilderd. In het museum zijn prachtige siervazen en serviezen in de collectie, evenals elegante zilveren manden en serviesgoed, vervaardigd door Haagse edelsmeden. s GLAS. Het ontdekkingsverhaal luidt dat het glas in de oudheid toevallig is ontdekt: een schip met geladen sodablokken liep bij ruig weer ergens vast op een strand. De schepelingen wilden na hun ontberingen op het strand een potje koken. Daarvoor maakten ze van de sodablokken een oventje. Later bij het opruimen ervan zagen ze dat het soda met zand was versmolten en gestold. Ze hadden glas ontdekt! WEBSITES OVER AARDEWERK, PORSELEIN EN GLAS s s (wonderkamer Imitatie en Inspiratie ) s s s ww.delftsaardewerk.nl DIGITALE NIEUWSBRIEFEDUCATIE Wilt u op de hoogte blijven van al onze educatie activiteiten? Wilt u lessuggesties voor in de klas ontvangen? Abonneer u dan op onze nieuwsbrief Educatie via bezoekers/blijf-op-de-hoogte Gemeentemuseum Den Haag Tekst: Jet van Overeem, Wieke Terpstra Productie: sector Educatie en afdeling Foto & Vorm Augustus 2016 Deze lees- en verteltekst is ook te downloaden vanaf onze site: Ook handig in het geval u in de klas beschikt over een digitaal schoolbord/smartboard.