IN DIT NUMMER. Brand. Thailand. Poste Restante. Wijn, wijn en nog eens wijn REDACTIE. Nummer 65 (99-3) Officieel orgaan. van de

Transcriptie

1 Nummer 65 (99-3) Officieel orgaan van de Filatelistenvereniging "NOVIOPOST" te Nijmegen verschijnt 4x per jaar IN DIT NUMMER Brand Thailand Poste Restante Wijn, wijn en nog eens wijn inschrijfnummer K.v.K REDACTIE Redactieadres: F. v.d. Puttestraat WD Nijmegen Tel Expeditie: J.H.M. Furer Redactie: J. Spijkerman J. Mulder H. Geurts Tekeningen: L.P. Straten

2 Programma 2 e helft 1999 vrijdag 1 oktober Deze oktober-avond staat in het teken van wijn. Nadere informatie elders in dit nummer van Novioposta. vrijdag 15 oktober Cursus BBF, Nadere informatie elders in dit blad. dinsdag 19 oktober, Middagbijeenkomst maandag 25 oktober, Regionale ruilavond vrijdag 5 november Kijkavond van de grote halfjaarlijkse veiling van zaterdag 6 november Op deze avond is volop gelegenheid om te ruilen en deel te nemen aan een doorlopende quiz zaterdag 6 november, Grote halfjaarlijkse veiling. Veiling alleen voor leden. Bezichtiging van de kavels van tot uur. Aanvang van de veiling uur. zondag 7 november, Internationale postzegelbeurs van tot uur in hotel "Erica" te Berg en Dal. dinsdag 16 november, Middagbijeenkomst maandag 22 november, Regionale ruilavond Speciaal thema voor deze avond: Benelux Nadere informatie elders in dit nummer vrijdag 10 december (= 2 e vrijdag) - Traditionele bingo met prachtige filatelistische prijzen, maandag 20 december (= 3 e maandag), Regionale ruilavond dinsdag 21 december, Middagbijeenkomst Met uitzondering van de Internationale postzegelbeurs, vinden alle bijeenkomsten plaats in "de Klokketoren", Slotemaker de Bruïneweg (hoek Muntweg), Nijmegen (tel ). Aanvang middagbijeenkomsten uur, zaal open uur. Regionale ruilavonden van uur tot uur. Aanvang gewone bijeenkomsten uur, zaal open uur. 2

3 Op alle gewone bijeenkomsten is er een veiling met goede kavels. Daarnaast is er een presentie, bis en gewone verloting. De bijeenkomsten van de jeugdafdeling zijn van tot uur: gewone bijeenkomst 10 september, 8 oktober, 12 november en 10 december Recente uitgaven Nederland. Op de gewone bijeenkomsten is Mevr. Pierlo aanwezig voor de verkoop van de recente uitgaven van Nederland. Niet zozeer voor de gewone zegels, maar met name voor de zegels die in velletjes, blokken en rollen zijn uitgegeven. Met name voor dit materiaal bestaat bij de verzamelaars behoefte om losse zegels te kopen. Deze service wordt dus aan onze leden aangeboden via deze weg. Noviopostje Gevraagd: Postzegels thema W.O. II van de hele wereld, in aantallen. Dit mogen doubletten of evt. bundels zijn. Aanbiedingen aan J. Spliet, tel

4 Hogeschool voor de filatelie! Eerlijk gezegd hadden we er niet op gerekend, maar dat het aantal reacties zo groot zou zijn, overtrof onze verwachting volledig. Met een groep van 6 verzamelaars zouden we aan de slag kunnen gaan, de groep zou maximaal uit 12 personen kunnen bestaan, maar dat begin juli al 24 leden zich zouden hebben opgegeven is wel ongewoon. Er zijn nog steeds leden die zich aanmelden. Schroom niet als u denkt dat het misschien iets voor u is. Uit de vele aanmeldingen blijkt dat u niet de enige bent die behoefte heeft aan "Filatelistische vorming". Het aantal groepen zal zonodig uitgebreid worden, want iedereen binnen de vereniging moet van deze gelegenheid gebruik kunnen maken als hij, maar ook zij, dat wil. Meer gedetailleerde informatie vindt u in het vorige nummer van Novioposta. U kunt zich dus nog steeds opgeven voor deze cursus bij onze voorzitter J.Toussaint, schriftelijk Waterstraat 43, 6573 AB Beek-Ubbergen of telefonisch Natuurlijk ook gewoon op een van onze bijeenkomsten. Maandblad Philatelie In het maandblad van juni 1999 heeft u uitvoerig kennis kunnen nemen van de situatie rondom dit maandblad. Tot nu was het voor de verenigingen alleen mogelijk een abonnement op het maandblad te nemen voor alle leden (tegen kostprijs van f 23,65). Vanaf 1 januari 2000 is het ook mogelijk i.p.v. dit abonnement een abonnement te nemen voor een aantal leden (abonnementsprijs f 30,25 voorlopig voor het jaar 2000). Onze vereniging heeft gekozen voor een collectief-abonnement voor alle leden, omdat we vinden dat hiermee het beste voldaan wordt aan het gestelde in artikel 2 van de Statuten (doel van de vereniging), lid 2d: "het geven van voorlichting op filatelistisch gebied in woord en geschrift". Je geeft n.l. geen filatelistisch voorlichting door het maandblad voor een deel van de leden af te schaffen. Van de zijde van het maandblad wordt er nog op gewezen, dat een collectiefabonnement altijd tegen kostprijs zal worden geleverd. Deze kostprijs kan echter ook omhoog gaan, afhankelijk van marktinvloeden. We blijven de situatie nauwkeurig volgen en houden u op de hoogte. 4

5 \ Bijeenkomst Nederland-verzamelaars wordt Benelux Op veler verzoek wordt het thema van de bijzondere avond Nederland en O.G. uitgebreid tot de Benelux. Om niet-leden die dit gebied verzamelen ook de mogelijkheid te bieden om mee te doen (en later misschien lid te worden), wordt deze avond gehouden samen met de regionale ruilavond op maandag 22 november van uur tot uur in wijkcentrum "de Klokketoren". Hieraan zal dan ook regionaal bekendheid worden gegeven. De avond is voor iedereen toegankelijk, ook voor diegenen die de Benelux niet als verzamelgebied hebben gekozen. Zij die dat wel hebben gedaan, kunnen ervan overtuigd zijn dat veel mede-verzamelaars aanwezig zijn die graag willen ruilen. Heeft u niets te ruilen, dan is er altijd wel iets te halen bij de leden of via onze veiling. Onze veilingmeester zorgt voor goed materiaal. Ook van andere landen. Leuke prijzen zijn er ook te winnen bij de verloting. Vanzelfsprekend zullen enkele verzamelingen getoond worden, die beslist de moeite waard zijn om te bekijken. Zoals u ziet een mooie avond om uw Benelux-verzameling of welke andere verzameling dan ook, uit te breiden. En gezellig is het er altijd. 5

6 Veiling De inzendtermijn is inmiddels verstreken voor de grote halfjaarlijkse veiling in november. Dat betekent dat de heer Pierlo weer een spannende periode tegemoet gaat. Het is de tijd dat de filatelistisch gefrankeerde brieven met het verzoek om een veiling catalogus bij hem in grote getale bij hem in de bus vallen. Nog niet op een grote veiling geweest? Dan zult u toch eens voor de eerste keer moeten beslissen om dat te doen. En waarom niet deze keer? Velen gingen u al voor en blijven komen om op de veiling nu net dat materiaal te kopen waar ze al een hele tijd naar op zoek zijn. Zet deze keer de stap en vraag de catalogus aan bij de veilingmeester. De filatelistisch gefrankeerde enveloppe moet naar: H. Pierlo, Bergansiusstr. 13, 6523 BV Nijmegen. 6

7 Stichting Filatelie Rijk van Nijmegen 82e INTERNATIONALE POSTZEGELBEURS zondag 7 november 1999 HOTEL ERICA, Molenbosweg 17, BERG EN DAL Van tot uur Toegang gratis. Wij nodigen u uit voor een bezoek aan deze beurs. U vindt hier een compleet aanbod op filatelistisch gebied, zoals postzegels uit vrijwel alle landen, motiefzegels, brieven, postwaardestukken, albums en catalogi. Voor de jeugd is er een speciale ruimte ingericht, waar, door middel van spel, hun kennis getoetst en verrijkt wordt. Op beperkte schaal is er gelegenheid om te ruilen. Handel in of ruilen van munten/ telefoonkaarten e.d. is niet toegestaan. Hotel Erica beschikt over een uitstekende keuken, welke wij van harte aanbevelen. Tot ziens in Berg en Dal Voor inlichtingen en tafelreserveringen: H.L. van Kolck, tel

8 Thema avond "Wijn" op 1 oktober De laatste jaren heeft de oktoberavond als onderwerp een land gehad. Dit jaar staat het THEMA wijn in de belangstelling. Zoals gebruikelijk is er een dialezing over dit onderwerp gehouden door J. van Oss en ook een tentoonstelling van zegels, stempels en ander filatelistisch materiaal ontbreekt niet. Maar daar blijft het niet bij. Voor de geïnteresseerden is er het een en ander te zien aan materiaal op het gebied van wijn maken. Elders in Novioposta vindt u tevens een aantal artikelen met betrekking op wijn. Dat het eigenlijke onderwerp niet op deze avond ontbreekt is vanzelfsprekend. De wijn gaat vergezeld van bijpassende hapjes. Er zijn dus redenen genoeg om deze avond met stip in uw agenda te noteren. We verwachten dat een groot aantal leden op 1 oktober deze avond zal bezoeken.

9 De Jan Rijsdijk-Prijs 1999 Op de jaarvergadering van 4 juni j.l. werd de Jan Rijsdijk-Prijs 1999 andermaal uitgereikt aan een lid van NOVIOPOST dat zich op zeer bijzondere wijze verdienstelijk heeft gemaakt voor onze club. Bij die gelegenheid werd door Henny van Rooijen, Jeugdleider van Jeugdpostzegelclub 'De Klokketoren', namens het NOVIOPOST-Bestuur een korte motivatie gegeven voor de uitreiking en toekenning van deze prijs. Geachte aanwezigen, beste postzegelvrienden! Het doet mij bijzonder groot genoegen dat ik hier vandaag namens het bestuur van NOVIOPOST U mag vertellen wie de prestigieuze JAN RIJSDIJK-PRIJS in ontvangst mag nemen. Zoals U weet wordt deze prijs toegekend aan leden die zich in zéér bijzondere mate verdienstelijk hebben gemaakt voor de Filatelie in clubverband, die zich hebben ingezet voor NOVIOPOST. In de grote vereniging die wij zijn, zijn er velen nodig om alles te laten draaien als het moet draaien. Veel 'liefdewerk-oud-papier' dus. Zo zijn wij aan velen dank verschuldigd en lang niet iedereen krijgt de waardering waar men recht op heeft. We doen echter ons best en proberen ook weer vanavond duidelijk te maken dat inzet voor onze filatelistenvereniging, onze NOVIOPOST, hoog gewaardeerd wordt. De JAN RIJSDIJK-PRIJS, vernoemd naar de voor onze vereniging onmisbare Jan Rijsdijk, is dus een heel bijzondere onderscheiding. Weliswaar niet In koninklijke onderscheiding, maar toch een vorstelijke erkenning binnen onze hobby. Vanavond wordt de Jan Rijsdijk-prijs uitgereikt aan Dick Lorentz. Dick Lorentz heeft zich op zeer bijzondere wijze ingezet voor de jeugdfilatelie en wel op die manier dat het slechts een kwestie van tijd was dat zijn kreatief vermogen op Nationaal Nivo opgemerkt zou worden. Het plezier van postzegels verzamelen door kinderen te vangen in educatieve spelen van zeer verschillend nivo, aangepast aan de doelgroep/leeftijdsgzoep waar je mee te maken hebt, is een prestatie van formaat. Dick's inzet heeft ook onze Jeugdpostzegelclub laten floreren en zo heeft hij bijgedragen aan de toekomst van onze vereniging èn Dick blijft dat doen. Ik weet dat sommigen van U wel eens hardop gedacht hebben "wat is dat voor In raar figuur". Ik kan U zeggen dat Dick Lorentz inderdaad gestoord is, zéér bijzonder prettig gestoord en dat juist die kwaliteit heeft geleidt tot een fijne en goede samenwerking met een aanzienlijke produktiviteit. Dick krijgt de prijs niet bij zijn afscheid, hij krijgt hem nu hij, hopelijk nog vele jaren, in staat zal zijn voor en met de Jeugdpostzegelclub 'De Klokketoren" te werken. Wij zijn nog niet klaar! Dick, uit ons aller naam: hartelijk bedankt voor je bijdrage aan de ontwikkeling van de jeugdfilatelie, voor je inzet voor NOVIOPOST. Hartelijk gefeliciteerd met de JAN RIJSDIJK-PRIJS. Hierop aansluitend richtte Jan Rijsdijk kort het woord tot de vergadering en herinnerde de aanwezigen aan het feit dat Dick Lorentz op bijzondere wijze aan het wiegje van NOVIOPOST had gestaan met het door hem verrichte haalbaarheidsonderzoek voor het opzichten van onze vereniging. De verdiensten van Dick Lorentz gaan dus terug naar de periode van vóór het opzichten van NOVIOPOST. De zichtbaar bewogen Dick Lorentz nam hierop het bronzen beeldje van Marieken van Nieumeghen uit handen van Jan Rijsdijk in ontvangst. Daarnaast ontving Dick een bijzonder filatelistisch cadeau ter completering van zijn verzameling Nederland. 9

10 Notulen Algemene ledenvergadering 7 mei Opening. De voorzitter opent de vergadering met een hartelijk welkom voor alle aanwezigen. Hij vraagt enkele ogenblikken stilte voor degenen die ons in het afgelopen jaar ontvallen zijn. Vervolgens deelt hij mede dat de penningmeester A.Thijssen wegens verblijf in het buitenland niet aanwezig is. Met een kwinkslag verwijst hij ook naar de tekening van de heer Straaten in het verslag, waaruit blijkt dat ook de voorzitter ontbreekt! Hij wijst erop dat de agenda van deze vergadering en de notulen van de jaarvergadering van 1 mei 1998 en de extra vergadering van 4 september 1998 door technische oorzaak niet zijn opgenomen in Novioposta doch los op de tafels zijn gedeponeerd. Hij deelt mede dat het goed gaat met de vereniging, doch vermeldt ook dat er enkele problemen zijn met leden die op enigerlei wijze niet aan hun verplichtingen hebben voldaan en tegen wie wij wat door ons ongewenste maatregelen hebben moeten nemen. 2 De notulen van de jaarvergadering van 1 mei 1998 worden ongewijzigd goedgekeurd. 3 Vervolgens de gebruikelijke serie verslagen De voorzitter deelt mede dat het bestuur weer beperkt heeft vergaderd, want een aantal commissies heeft de handen weer flink uit de mouwen gestoken. Bij de ledenadministratie zien we dat we momenteel wat leden minder hebben. Maar het aantal bedankjes steekt nog altijd gunstig af tegen de landelijke trend. Door het bestuur is een lid uit zijn lidmaatschap en rechten gezet, wegens intolerabel gedrag. Hij heeft geen beroep tegen het besluit aangetekend. De commissie activiteiten verdient wederom een pluim voor het vele werk dat is verzet. De voorzitter geeft een kort overzicht. De veilingen en verlotingen verlopen voortreffelijk. Pierlo doet een beroep op de kopers van kavels om direct na ontvangst de gekochte waar te bekijken en niet na enige weken met een klacht te komen. Daar kunnen we helaas dan niet meer op ingaan. De commissie ledenwerving heeft zoals gebruikelijk weer goed werk gedaan 19 nieuwe leden erbij. Ook de jeugdafdeling floreert. Ledental is afgelopen jaar verdubbeld. De door de jeugdcommissie ontwikkelde spelen trekken veel belangstelling vanuit het land en vanuit de Bond Wat Novioposta betreft gaat alles nog uitstekend. Bij de tentoonstellingen is er geen verhoging van het aantal deelnemers te zien, doch wel in het niveau van de inzendingen. Jo Furer heeft dit jaar een prijs in de wacht gesleept met de schrijfwedstrijd. De verslagen van de FDC-dienst, de nieuwtjesdienst en de 10

11 rondzenddienst worden in het kort behandeld. De voorzitter maakt de leden er nogmaals op attent dat er een verplichting bestaat om bij ontvangst en afgifte van een rondzending de kaart te laten aftekenen. Wij zijn weer met narigheid geconfronteerd De penningmeester zal vanaf worden geassisteerd door de heer Dezaire. Over het verslag van de penningmeester zijn geen vragen en/of opmerkingen De kascontrolecommissie heeft de boeken en bescheiden gecontroleerd en in orde bevonden. De commissie stelt de vergadering voor het bestuur te déchargeren, hetgeen met applaus geschiedt. Tevens volgt er een warm applaus voor alle werkers die zich zo enorm hebben ingezet. 4. Benoeming kascontrolecommissie Het huidige lid R. Halsema wordt voorzitter. De reserve, de heer R.Terwindt wordt lid en de heer Van Rooijen wordt reserve. 5. Bestuursverkiezing. De heren Pierlo en Van Rooijen zijn aftredend, doch hebben zich herkiesbaar gesteld. Bij gebrek aan tegenkandidaten worden zij bij acclamatie herbenoemd. 6. Vaststellen contributie. De contributie blijft per gehandhaafd op F 40,-, doch de voorzitter merkt op dat dat in de toekomst wel enigszins kan wijzigen. Er is nog steeds de dreiging van de zaalhuur en ook het Maandblad zal mogelijk in prijs worden verhoogd. De voorzitter geeft een uitvoerig verslag van hetgeen daarover in de Bondsvergadering is gezegd. 7. Uitreiking Jan Rijsdijkprijs. Het bestuur is van mening en heeft daarbij de instemming van de heer Rijsdijk om de de prijs dit jaar uit te reiken aan de heer EC.Lorentz voor zijn tomeloze inzet voor de jeugd. Deze wordt hem door Rijsdijk zelf onder luid applaus uitgereikt. Ook de heer P.Moolenaar wordt in het zonnetje gezet voor het vele belangeloze werk dat hij in de loop van vele jaren heeft gedaan. Hem wordt een fles cognac aangeboden. 8. Mededelingen. Op 15 oktober 1999 start een cursus BBF. Nadere aanwijzingen volgen in Novioposta van juni De volgende algemene ledenvergadering is vastgesteld op 7 januari 2000 en niet in februari zoals eerder aangekondigd. Dit heeft o.a. te maken met het nieuwe verenigingsjaar. 9. Rondvraag. Er waren geen vragen. 10. De voorzitter sluit de vergadering en wenst een ieder een prettige voortzetting van de avond. 11

12 Jaarlijks uitstapje jeugdpostzegelclub 'De Klokketoren' Op zaterdag 5 juni vertrokken 12 jeugdleden en 6 begeleiders/chauffeurs voor het jaarlijks uitstapje naar FILAPOST in Berkel Rodenrijs. Aldaar werd het hele gezelschap hartelijk onthaald op limonade/koffie en gebak waarna de eigenaars van FILAPOST een rondleiding door hun immense postzegelbedrijf verzorgden. Daarna kon ieder snuffelen in de haast onafzienbare hoeveelheid dozen naar geschikt filatelistisch materiaal. De jeugdleiding ontving tevens voor de deelnemende kinderen en de jeugdclub een filatelistische attentie. Deze attentie werd overigens uitgereikt op de maandelijkse clubavond van 11 juni, toen 'De Klokketoren' feest vierde voor de toekenning van de Jan Rijsdijk-prijs aan Dick Lorentz. Na het interessante bezoek aan FILAPOST werd in een permanente hoosbui koers gezet naar Hoek van Holland, waar een straffe wind alle lelijke wolken voor ons wegwaaide en we enkele schitterende zonovergoten uren op het strand en de grote pier konden doorbrengen met een lekkere zak friet als afscheid. En je mag het geloven of niet, maar twee dapperen gingen uit de kleren en stortten zich in de Noordzee (BRRR!). Henny van Rooijen 12 \

13 Brand Bij PTT-Post gebeuren wel eens kleine ongelukjes waardoor post beschadigd wordt. Een klein begeleidend schrijven of standaard sticker is dan voldoende voor tekst en uitleg van het gebeurde. Op zaterdag ochtend 18 maart 1995 gebeurde er echter een groot ongeluk. In het Overijsselse Wijhe brak brand uit in een posttrein. Deze posttrein bestond uit drie treinstellen afkomstig uit Groningen, Zwolle en Leeuwarden. Alleen het treinstel uit Leeuwarden met de post uit Friesland (ongeveer poststukken) brandde uit. In eerste instantie startte PTT-Post een uitgebreide campagne om de mensen uit Friesland op de hoogte te brengen van het verlies van de post door de brand. De post was bestemd voor de postcode gebieden 1500 t/m Om te zien of een deel van de post te redden was, werd met hittekanonnen de post gedroogd. De alsnog te bezorgen poststukken (ongeveer ) werden in een plastic hoesje met een begeleidende kaart (afbeelding 2) op dinsdag 28 maart bij de geadresseerden in de bus gedaan. In afbeelding 1 zien we een poststuk dat bezorgd werd met het stempel "Leeuwarden 17 maart 1995". Zoals gezegd was de kaart uit afbeelding 2 bijgevoegd. Op de kaart staan twee gratis telefoonnummers voor wie nadere informatie wilde hebben. J. Mulder Met dank aan mevr. R. van der Heijden voor het ter beschikking stellen van het poststuk en de PTT kaart. Bron: informatie uit het PTT Museum in Den Haag. 13

14 Afb. 1 Brief uit Leeuwarden (17 maart 1995) gedeeltelijk verbrand 14 \

15 Afb. 2 Begeleidende kaart met informatie van PTT-Post 15

16 Franse wijn op Belgische briefkaart Thematische verzamelaars kennen ongetwijfeld de Belgische briefkaarten met commerciële reclame, de zogenaamde 'publibels'. In de loop van de jaren zijn letterlijk duizenden van deze kaarten verschenen, en gezien het brede scala aan producten waarvoor ze als reclamemiddel zijn gebruikt, is er nauwelijks een thematisch onderwerp te vinden dat niet met een publibel geïllustreerd kan worden. U raadt het al: ook bij het thema Wijn' is een passende publibel te vinden. We tonen u kaart nummer 2735 N (= Nederlandstalige versie) uit Op deze kaart maakt een zomers geklede dame, die getooid is met een hoed in de Franse nationale kleuren, reclame voor 'Streekwijnen / Franse wijnen'. Op het etiket van de wijnfles is 'de Martimont' te lezen. Voor het zegelbeeld is gebruik gemaakt van een afdruk van het type 'Heraldieke Leeuw', 6 fr donkerrood. Naast de Nederlandstalige versie bestaan er waarschijnlijk ook andere versies van de briefkaart: Frans, tweetalig Frans/Nederlands en tweetalig Nederlands/Frans behoren tot de mogelijkheden. Overigens menen we ons te herinneren dat we een dergelijk kaart ook weieens gezien hebben in nagenoeg dezelfde uitvoering, maar met een andere wijnfles op de voorgrond. J. Spijkerman Belgische Publibel kaart 16

17 Nieuw wijnland: Nieuw-Zeeland Bij wijn denken de meest mensen onmiddellijk aan Frankrijk.. En terecht, want al honderden jaren wordt in dat land wijn van uitstekende kwaliteit gemaakt: Bordeaux, Bourgogne, Beaujolais, Champagne... Maar de voornaamste ingrediënten voor de wijnbouw: kalkrijke grond, goede druivensoorten en zonnige hellingen, zijn in andere streken natuurlijk ook voorradig. Bij slijter en supermarkt zien we in het wijnrek steeds meer flessen uit de zogenaamde nieuwe wijnlanden, die bewijzen dat ze in kwaliteit niet voor het Franse product onder hoeven te doen en die bovendien vaak prettiger geprijsd zijn. Tot de nieuwe wijnlanden behoren Australië, Chili en de Verenigde Staten (Californië), maar ook Nieuw- Zeeland. In Nieuw-Zeeland wordt al sinds het midden van de vorige eeuw wijn geproduceerd, maar pas sinds ongeveer 1980 vindt men dat deze wijn de toets der internationale kritiek kan doorstaan en wordt de Nieuw-Zeelandse wijn geëxporteerd. Het land brengt zijn nieuwe exportproduct graag overal ter wereld onder de aandacht. Een serie van zes postzegels uit maart 1997 getuigt daarvan: elke zegel toont een wijngaard uit een van de belangrijke wijngebieden, met op de voorgrond een afbeelding van een tros druiven van de Folder van de Post uit Nieuw Zeeland met soort die ter plaatse het meest geteeld o.a. de aankondiging van de zegels met the- wordt. ma wijn Op de zegel van 40 cent zien we de wijngaard Rippon in Central Otago, gelegen aan het Wanakameer en omgeven door de zuidelijke Alpen. Van druiven uit deze wijngaard werd in 1993 de eerste mousserende wijn van de streek geproduceerd, een zogenaamde Méthode Champenoise. De 80 centszegel toont wijngaard Te Mata Estate in Hawk's Bay, die aan het einde van de jaren '70 opgezet werd en sindsdien bekend geworden is door twee soorten rode wijn van hoge kwaliteit: de Coleraine en de Awatea. De streek Marlborough, befaamd om zijn witte Sauvignonwijnen, is afgebeeld op de postzegel van $ 1. In de wijngaard Cloudy Bay vindt naast deze Sauvignon ook een 17

18 Chardonnay zijn oorsprong. De van oorsprong Franse druivensoorten doen het dus ook goed aan de andere kant van de wereld. Pegasus Bay ($ 1,20), de grootste wijngaard van Waipara, is aangelegd op een bodem van stenen die in de ijstijd achtergebleven zijn nadat een gletsjer zich teruggetrokken had. Doordat de stenige bodem veel warmte opneemt en weer uitstraalt, kunnen hier druiven gekweekt worden die men normaal zo zuidelijk niet aantreft. De Cabernet Sauvignon/Merlot uit deze streek is een rode wijn die steeds meer de aandacht trekt. Millton Vineyard op de postzegel van $ 1,50 is gelegen in Gisborne en staat bekend om de natuurlijke wijze van wijnproductie, zonder chemicaliën. Een van de succesvolste wijnen afkomstig uit deze wijngaard is de Opou Riesling. De hoogste waarde uit de serie - $ 1,80 - is gereserveerd voor Goldwater Estate, gelegen op het Waiheke-eiland in de Golf van Hauraki. Het echtpaar dat deze wijngaard leidt, heeft met zijn wijnen al heel wat prijzen gewonnen. Hun meest befaamde product is de Goldwater Cabernet Sauvignon/Merlot/Franc. Voor wijnliefhebbers valt er blijkbaar nog heel wat te ontdekken aan de wijnen uit Nieuw-Zeeland. Thematische verzamelaars die het thema 'Wijn' filatelistisch uit willen werken, komen met deze emissie in elk geval aan hun trekken. Naast de postzegels verschenen er namelijk ook zes maximumkaarten, een eerstedagenvelop en een boekje met informatie over de Nieuw-Zeelandse wijnproductie, waarin zeven postzegelvelletjes zijn opgenomen. De zegels werden ontworpen door Diane Prosser uit Wellington, die gebruik maakte van aquarellen van Nancy Tichborne. J. Spijkerman 18

19 Wijn per post Filatelistische wijnliefhebbers kunnen hun thema op talrijke manieren illustreren. Het meest voor de hand liggen natuurlijk postzegels met afbeeldingen van druiven, wijnpersen en andere attributen die bij de wijnproductie en -consumptie gebruikt worden. Maar behalve postzegels kan ook andere filatelistische elementen in een verzameling Wijn' opnemen. Denk maar eens aan de vele thematisch bruikbare stempels, waarvan er alleen in Frankrijk al honderden te vinden moeten zijn. Poststukken zijn met wat moeite ook wel te vinden. En dan denken we niet alleen aan geïllustreerde briefkaarten, zoals de Belgische publibel elders in dit nummer, maar aan stukken die te maken hebben met de verzending van wijn per post. Een voorgefrankeerde 'Flespost'-verpakking, zoals die op de grotere postkantoren te koop is, hoort er natuurlijk bij. Maar die past wat lastig in uw album, en ook in een standaard-tentoonstellingskader wordt het passen en meten. We tonen u daarom een ander voorbeeld van een poststuk dat met wijn te maken heeft. Deze Zwitserse pakketkaart werd in 1990 vanuit Zwitserland verstuurd naar Nederland. De bijbehorende zending bestond uit een kistje wijn, afkomstig van Weinkeller "3 Kapuziner AG" uit Lachen. De zending had een gewicht van 4400 gram, waarvoor 26 Zwitserse francs aan port verschuldigd was. Deze werd voldaan door middel van het plakken van een postzegel Evangelist Johannes' (20 fr oranje) en twee postzegels uit de reeks 'Tekens van de Dierenriem', respectievelijk 'Boogschutter' (4fr)en 'Maagd'(2 fr). De kaart werd afgestempeld met het dagtekenstempel Lachen, , en het pakket werd via Bazel naar Rotterdam verzonden, alwaar het werd ingeklaard en doorgezonden naar de geadresseerde in Breda. Die ontving zijn wijn op 20 december (aankomststempel achterzijde), dus nog ruim op tijd voor de feestdagen. Behalve vanwege de hoge frankering is deze kaart vooral interessant door de postale stempels en etiketten. Naast de pakketstrookjes van Lachen en Bazel is er het drietalige Zwitserse etiketje 'vrij van belasting en rechten', met daarnaast een stempel van het Expeditieknooppunt Rotterdam 'VRIJ van belasting / in - uitklaring'. Ook is rechts op de kaart nog vaag een ander Rotterdams (aankomst?-)stempel te zien. En omdat het hier een zending wijn betrof, werd het geheel afgemaakt met twee Nederlandse etiketten: in rood 'BREEKBAAR' (P4529) en in blauw 'VLOEISTOFFEN' (P4548). J. Spijkerman 19

20 20

21 Poste Restante Het woord Poste Restante komt uit het Frans en betekent "Achtergebleven post". Als je post wilt versturen naar iemand, die, al dan niet tijdelijk, geen vaste woonadres heeft, (bijv vakantiegangers) kun je afspreken de post naar een van tevoren afgesproken plaats te sturen. Alle zendingen, voorzien van een naam, de woorden Poste Restante en een plaatsnaam worden gedurende een zekere tijd bewaard, en kunnen gedurende deze bewaartijd (welke van land tot land verschillend is) worden afgehaald aan het loket van het postkantoor van die plaats. Natuurlijk zal de geadresseerde zich wel moeten legitimeren om het stuk in ontvangst te mogen nemen. Mocht het stuk niet binnen de bewaartijd worden afgehaald, dan gaat het terug naar de afzender. Als de afzender ontbreekt wordt het stuk gezonden aan het bureel "onbestelbare stukken" in Den Haag (dit geld natuurlijk alleen voor de in Nederland ontvangen stukken, in het buitenland kent men echter ook soortgelijke kantoren (Dead-letter Offices). In Nederland is deze dienstverlening gratis. Verschillende landen brengen echter voor het bewaren van de post een bedrag in rekening Onder verzamelaars is Poste Restante vooral bekend vanwege de vele "eerste vluchten" welke meegegeven werden, ter verkrijging van een speciaal stempel, en niet met de bedoeling om afgehaald te worden op het ontvangend kantoor. Gaat men echter op zoek naar "niet maakwerk" dan is het aantal beschikbare stukken slechts gering, en is elke brief of kaart een aanwinst. De vroegste kaart welke ik kan laten zien is een briefkaart welke 28 juli 1879 van IJsselmonde naar Parijs is verstuurd, met daarop het stempel Paris-Poste Restante. Op de kaart (afb. 1) is verder geen portcijfer of aantekening te vinden waaruit zou blijken dat er voor de dienst Poste Restante betaald zou zijn. Ook op de volgende kaart, Afb. 1 Brief naar Parijs op 28 juli 1779 enkele weken later verzonden, naar dezelfde persoon, vertoont geen verdere aanduidingen, dus vermoedelijk werd er toen geen extra bedrag in rekening gebracht. 21

22 Afb.2 Brief naar Parijs op 7 augustus 1779 De volgende brief (afb 3) werd verzonden van Frankrijk naar Rotterdam (aankomststempel Rotterdam 21-VIII-1930 op achterzijde) De geadresseerde was inmiddels vertrokken, en de brief werd nog dezelfde dag doorgestuurd naar Duinbergen (België) (Aankomststempel achterzijde Duinbergen 21-VIII-1930). De volgende dag werd de brief afgehaald. Ter voldoening van het speciale bewaartarief werd een portzegel van 30 centimes geplakt (stempel Duinbergen 22- VIII-1930). De laatste kaart werd verzonden van Oostenrijk naar Libanon (afb 4). De kaart is voorzien van een portzegel van 10 Piaster, ter voldoening van het Poste Restante tarief en gestempeld met een tweetalig stempel (Arabisch -tekst onbekend Pos.Res. BEYROUTH.B.V. (De betekenis van die laatste 2 letters is mij onbekend). H. Geurts Geraadpleegde literatuur : Handleiding voor bestellers (1968) Filatelie Encyclopedie Poststukken : uit eigen verzameling 22

23 Afb.3 Brief vanuit Frankrijk via Rotterdam naar België met portzegel ter voldoening van het poste restante recht. Afb.4 Kaart naar Beyrouth met portzegel ter voldoening van het poste restante recht en speciaal stempel. 23

24 CHIANG MAI: STAD VAN ENGELEN EN... BOKSERS Toen ik zes jaar geleden Chiang Mai voor het laatst bezocht, was ik nog geen postzegelverzamelaar. Bij mijn eerste bezoek aan deze stad, aan de poort van de Thaise 'Gouden Driehoek', had ik een jongeman leren kennen, waarmee ik vanaf 1988 een intensieve correspondentie onderhield. Op een regenachtige dag in de zomer-vakantie van 1994 besloot ik, in een vlaag van heimwee naar dit tropische land meer dan km hier vandaan, een verzameling op te zetten met de postzegels uit mijn uitgebreide Thaise correspondentie-archief. Dit werd het begin van mijn thematische collectie Thailand: Boeddhistisch Koninkrijk'. Eerste speurtochten Bij mijn eerste speurtochten om mijn verzameling uit te breiden, zag ik in een nummer van 'Philatelie' een prijsvraag n.a.v. 'Fepapost 94'. Aangemoedigd door een toegekende prijs van 100 gulden, toog ik naar het Congres-gebouw in Den Haag. Het was mijn eerste kennismaking met de wereld van de filatelie. Ik kocht er een catalogus 'Thai Stamps 1994' en met het resterende geld enkele Thaise zegels. Het chronologisch ordenen van mijn nieuwe aanwinsten volgens de catalogus bevredigde me niet. Temeer daar ik gaandeweg ontdekte dat de Thaise zegels een scala vormden van allerlei facetten van het land. Toen ik eens op verkenning ging naar een ruilavond van Noviopost, werd ik door een handige zet van de voorzitter op slag een van de 600 betalende leden van de Vereniging. Een paar jaar later nam ik deel aan de cursus 'Thematische Filatelie' georganiseerd door Noviopost. Door mijn belangstelling voor geschiedenis, ging ik me verdiepen in de historie van het land aan de hand van Thaise postzegels. Niettegenstaande heel wat vakanties die ik in de loop der jaren in Thailand had doorgebracht, moest ik erkennen dat ik Thailand thuis, temidden van mijn verzameling, heb leren kennen. Op zoek naar 'postzegelzaken' Het werd tijd om weer eens ter plekke op verkenning te gaan. Ik had in een toeristenmagazine van een van mijn voorgaande bezoeken aan Chiang Mai, gelezen dat er een 'Stamp Club' in de stad bestond. Gewapend met mijn eigen documentatie informeerde ik bij het Verkeersbureau van Chiang Mai. Mevr. Tingnapa, 'Chief of Tourism Promotion', toonde me vol trots haar eigen postzegelverzameling. Een postzegelclub was haar onbekend, maar ze wees me op het bestaan van een 'Philatelic Museum' en een shop, waar postzegels zouden worden verkocht. Met een stratenplan in de hand ging ik op zoek naar de 'shop'. Hoe ik ook zocht, ik zag geen postzegelzaak! Iemand verzekerde me dat het tn het begin van de straat was. Ik was er twee keer langs gelopen: een benepen hokje met op het trottoir drie molentjes met prentbriefkaarten. Toen ik mijn vraag voorlegde aan de winkelierster, die eigenaar bleek te zijn van een privé-postkantoortje, bracht ze me telefonisch in contact met de 'Director of the Regional Postal Bureau'. Nadat ik wat mooie aanwinsten voor mijn collectie had gekocht, keek ze me met vragende ogen aan, en vriendelijk en ietwat ondeugend vroeg ze: "You like ladies?". Verrast door deze 'zakelijke' benadering, had 24

25 ik niet meteen een antwoord paraat. Ze gaf het echter niet op en voegde er nieuwsgierig aan toe: 'You like boys?'... Ik wilde het toch maar bij postzegels houden... Op het postkantoor 's Anderendaags had ik een afspraak met mevr. Kraikruan, in het directie-kantoor op de vijfde verdieping van het 'Regional Postal Bureau'. Ik toonde haar enkele albumbladen die ik had gemaakt met postzegels en informatieve teksten in het Engels van Thaise orchideeën. Ik legde haar ook het boek voor dat ik in de plaatselijke boekhandel had gekocht, maar waarvan ik noch de titel, noch de naam van de auteur kon lezen, omdat het hele boek in voor mij onleesbare Thaise lettertekens was gedrukt. Met haar hulp las ik op de omslag iets als "De wereld der postzegels", geschreven door Prawit Suwanit. Ik informeerde naar een soort jaarboek dat 'The Communications Authority of Thailand' ieder jaar uitgeeft. Een telefonisch opgeroepen medewerker bracht mij een envelop met een kleurrijk geïllustreerd boekje 'Thai Postage Stamps 1998' waar de bijgevoegde losse postzegels van dat jaar konden worden ingeplakt. Voor 600 bath (ongeveer 33 gulden) had ik niet alleen de complete uitgave van de 62 postzegels van 1998, maar ook de volledige beschrijving in het Thais en het Engels. Verder vertelde mevr. Kraikruan me dat ze bestuurslid was van de 'Stamp Club' van Chiang Mai, maar de vereniging was op dit moment niet actief. Ze raadde me echter aan een bezoek te brengen aan het museum. In het 'Philatelic Museum' In een statig pand, met klassieke zuilen bij de entree, is het 'Chiangmai Philatelic Museum' ondergebracht. Bij de balie werd ik verwelkomd door twee vriendelijke medewerksters. Ze stonden klaar om aan de 'falang' (het Thais voor het engelse 'foreigner') wat te verkopen. Ze waren blij verrast dat ik eerst het museum wilde bezoeken. Bij de trap naar de bovenverdieping moest ik, zoals gebruikelijk in Thailand, de schoenen uittrekken. Toen ik toestemming kreeg om foto's te maken werden ook de lichten aangestoken. Met gemengde gevoelens trof ik er een aantal panelen aan met tentoonstellingsbladen, zoals ik die zelf ook heb opgezet. In het gesprek dat ik later had met de heer Bunthadthuma, de directeur van het museum, vertelde ik over mijn plannen en beloofde ik hem, niet alleen de foto's op te sturen, maar ook kleurcopieën van mijn verzameling. Heimelijk lachend liet hij me een postzegelvel zien uit 1998, waarvan de vijf linkse zegels op twee verschillende tegen elkaar aanliggende vellen waren afgedrukt. Volgens hem was hij de enige bezitter van deze misdruk. Ik had de indruk dat hij ze overal met zich meenam. 25

26 Vooraanzcht van het 'Philatelic Museum' in Chiang Mai Bij de Zusters Ik zou echter ook nog een bezoek brengen aan Zuster Gerardine, een 81-jarige Nederlandse Ursulin, die al meer dan 40 jaar in Thailand woont, en waarmee ik al enige tijd correspondeerde. Via haar was ik er achter gekomen dat koning Bhumibol en zijn oudere broer Ananda, rond 1930 bij de Zusters Ursulinen op de kleuterschool in Bangkok hebben gezeten. Achter in de tuin van Regina Caeli, een groot scholencomplex met meer dan 2000 leerlingen, vond ik het zusters-bejaardenhuis. Zuster Gerardine vond het heerlijk om weer eens Nederlands te kunnen praten. Opgewekt en gastvrij bracht ze me in contact met een Amerikaanse medezuster van 92 jaar. Zuster Theofaan verzamelde immers ook postzegels. Ze had voor mij al een zakje met Thaise postzegels klaargelegd. Met een vanzelfsprekendheid van alle zusters van de hele wereld gaf ze me te kennen dat het geld dat ik er haar voor zou geven, bestemd was voor de werkloze meisjes die uit de noordelijke bergstreken in Chiang Mai neerstreken. Monniken en engelen Door al deze sympathieke contacten aangemoedigd, ging ik eindelijk op zoek naar de tempelcomplexen, afgebeeld op de vier herdenkingszegels n.a.v. de stichting van de stad Chiang Mai, 700 jaar geleden in De wondermooie sculptuur van een mysterieuze engel aan de muur van de pagode van Wat Chet Yot (tempel met de zeven torens) intrigeerde me bijzonder. Dank zij de behulpzame aanwijzingen van een 26

27 boeddistische student-monnik stond ik oog in oog met een oosterse engel. Ook bij mijn andere tempelbezoeken had ik steeds mijn Thaise Wereld der postzegels' als geloofsbrief bij de hand. Met dit boek gingen voor mij heel wat deurtjes open, omdat ik hierdoor aan monniken en studenten de kans gaf mij wat te leren. Onder hen trof ik heel wat verzamelaars aan, die meteen huis- en adressen uitwisselden. Thaise boksers Wanneer je zes weken in Chiang Mai rondloopt, een stad met meer dan 0,6 miljoen inwoners, valt er natuurlijk heel wat meer te beleven dan filatelistische contacten. In de buurt van de wereldberoemde Night-Bazaar vinden elke avond demonstraties plaats van de plaatselijke boksschool. Het Muay Thai (Thais boksen) stamt uit de zestiende eeuw. Het was oorspronkelijk een verdedigingstechniek tegen de woeste aanvallers uit Birma. De twee vuisten, ellebogen, knieën en voeten zijn de acht wapens van de getrainde boksers. Vóór het harde gevecht begint krijgen beide boksers om het hoofd een haarband met aan de achterzijde een zijden kwast. Beide boksers voeren dan een gracieuze danspas uit en maken een wai-gebaar als eerbetoon aan de leermeester. Dit rituele, bijna liturgisch gebaar van de kickbokser en de mysterieuze glimlach van de stenen engel van Chiang Mai zullen me altijd bijblijven. Ik zal het als de twee gezichten van één geheim bewaren. Het geheim van een wereld, waarnaar ik - door postzegels - op zoek ben gegaan. A. Maes Ritueel eerbewijs bij Thai boksen (1975). Engel bij pagode in Chiang Mai (1996) 27

28 28