Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

Transcriptie

1 BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Zaaknummer 2315 / Vaillant - Hepworth I. MELDING 1. Op 17 januari 2001 heeft de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit een melding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeeld dat Vaillant GmbH voornemens is zeggenschap te verkrijgen, in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet, over Hepworth Plc. Van de melding is mededeling gedaan in Staatscourant nr. 17 van 24 januari Naar aanleiding van de mededeling in de Staatscourant zijn geen zienswijzen van derden naar voren gebracht. Ambtshalve zijn vragen gesteld aan verschillende marktpartijen. II. PARTIJEN 2. Vaillant GmbH (hierna: Vaillant) is een besloten vennootschap naar Duits recht. Zij heeft als enig aandeelhouder Joh. Vaillant GmbH u. Co waarin 48 vennoten, afstammelingen van de oprichter, de zeggenschap uitoefenen. Vaillant is actief op het gebied van de productie en verkoop[1] van thuisverwarmingsproducten zoals op gas en op olie gestookte centraleverwarmingsketels[2], elektrische ketels, verwarmingssystemen en systemen op zonne-energie.[3] 3. Hepworth Plc (hierna: Hepworth) is een naamloze vennootschap naar het recht van het Verenigd Koninkrijk. Haar aandelen zijn genoteerd aan de London Stock Exchange. Hepworth is actief op het gebied van de productie en verkoop[4] van gasgestookte boilers en waterverwarmers voor particulier gebruik. Voorts produceert Hepworth bouwproducten[5]. Hepwoth biedt haar producten op de Engelse markt aan onder het merk Glow-worm, in Nederland onder het merk AWB en in de rest van Europa onder het merk Saunier Duval. III. DE GEMELDE OPERATIE 4. De gemelde operatie betreft een openbaar bod door Vaillant Management Ltd (een recentelijk opgerichte 100%-dochtervennootschap van Vaillant) op alle uitstaande aandelen in het kapitaal van Hepworth en is neergelegd in het offer document d.d. 17 januari 2001.

2 IV. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT 5. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 4, omschreven transactie leidt er toe dat Vaillant uitsluitende zeggenschap verkrijgt over Hepworth. 6. Betrokken ondernemingen zijn Vaillant en Hepworth. 7. Uit de bij de melding ter beschikking gestelde omzetgegevens blijkt dat de gemelde concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht valt. V. BEOORDELING A. Relevante markten Relevante productmarkt Standpunt partijen 8. Partijen zijn beide actief op het gebied van de productie en verkoop van verwarmingsproducten waaronder centraleverwarmingsketels (hierna: CVketels) en boilers voor warmwatervoorziening. Partijen geven aan dat op grond van specifieke karakteristieken van de Nederlandse vraagmarkt in het onderhavige geval een onderscheid gemaakt kan worden naar (i) gasgestookte CV-ketels enerzijds en niet-gasgestookte CV-ketels (oliegestookte-, vastebrandstof-, en elektrische CV-ketels) anderzijds. Dit onderscheid achten partijen aannemelijk gelet op de dominante rol van aardgasgebruik in Nederland. Ten aanzien van de gasgestookte CV-ketels kan mogelijk een verder onderscheid worden gemaakt naar (ii) wand-cvketels enerzijds en vloerstaande CV-ketels anderzijds. Voorts kan mogelijk een nader onderscheid worden gemaakt naar (iii) condenserende en nietcondenserende CV-ketels. Dit onderscheid wordt volgens partijen met name ingegeven door het feit dat de verkoop van condenserende CV-ketels in de laatste jaren in Nederland aanzienlijk is toegenomen ten koste van de verkoop van niet-condenserende CV-ketels.[6] Ten slotte merken partijen op dat een mogelijk onderscheid gemaakt kan worden naar (iv) "alleen-verwarming CVketels" enerzijds en "combinatie-ketels" (zowel voor warm water als voor de verwarming) anderzijds. Volgens partijen zijn combinatie-ketels minder geschikt indien meerdere warmwaterkranen tegelijk van warm water moeten worden voorzien. Beoordeling (i) Gasgestookte - niet-gasgestookte CV-ketels 9. Gezien de dominante rol van aardgasgebruik in Nederland is een onderscheid naar gasgestookte CV-ketels enerzijds en niet-gasgestookte CVketels anderzijds voor de beoordeling van onderhavige concentratie aannemelijk. In het navolgende zal de markt voor niet-gasgestookte CV-ketels buiten beschouwing blijven aangezien deze CV-ketels op de Nederlandse markt nauwelijks voorkomen.[7]

3 (ii) vloerstaande CV-ketels wand-cv-ketels 10. Er kan mogelijk een nader onderscheid gemaakt worden naar vloerstaande CV-ketels enerzijds en wand-cv-ketels anderzijds. Vloerstaande CV-ketels zijn de eerste CV-ketels die op de markt werden gebracht. Nadeel van deze CV-ketels is dat zij relatief veel ruimte innemen. Door voortschrijdende technieken zijn CV-ketels echter compacter en lichter geworden met als gevolg dat thans meer dan 95% van de CV-ketels wand- CV-ketels zijn.[8] Of een nader onderscheid gemaakt moet worden naar vloerstaande CV-ketels enerzijds en wand-cv-ketels anderzijds kan in het midden blijven aangezien de uiteindelijke beoordeling hierdoor niet wordt benvloed (zie punt 16). (iii) Condenserende - niet-condenserende CV-ketels 11. Met partijen kan worden aangenomen dat condenserende CV-ketels gedurende de laatste jaren in toenemende mate in plaats van nietcondenserende CV-ketels worden aangeschaft.[9] Thans bestaat ongeveer 75% van de verkopen uit condenserende CV-ketels.[10] Zowel partijen als marktpartijen geven aan dat alle producenten op de markt voor gasgestookte CV-ketels in staat zijn om zowel condenserende als niet-condenserende CVketels te produceren. Het is niet noodzakelijk om een nader onderscheid te maken naar condenserende CV-ketels en niet-condenserende CV-ketels nu dat de materile beoordeling niet benvloedt (zie punten 17 en 18). (iv) Combinatie-ketels - alleen-verwarmingketels 12. Meer dan 90%[11] van de in Nederland verkochte ketels is van het type combinatie-ketel.[12] Of een nader onderscheid gemaakt moet worden naar "alleen-verwarmingketels" enerzijds en "combinatie-ketels" anderzijds kan in het midden blijven aangezien de uiteindelijke beoordeling hierdoor niet wordt benvloed (zie punt 16). Relevante geografische markt Standpunt partijen 13. Partijen geven aan dat de Nederlandse markt bepaalde karakteristieken kent die duiden op een nationale markt voor de onderhavige producten. Zoals aangegeven wijzen zij op het dominante gebruik van aardgas voor verwarmingsdoeleinden in Nederland. De Nederlandse consument heeft voorts een sterke voorkeur voor de zogenaamde (condenserende) wandketels in vergelijking met andere landen hetgeen volgens partijen kan wijzen op een Nederlandse markt voor de productie en verkoop van gasgestookte (condenserende) wandketels. Beoordeling 14. Niet is gebleken dat er technische belemmeringen zijn die aan ruimere dan nationaal afgebakende markten in de weg zouden staan. Dit blijkt ook uit het feit dat een groot deel van de op de Nederlandse markt verkochte ketels niet in Nederland geproduceerd wordt. Met partijen kan evenwel worden opgemerkt dat de dominante rol van aardgas als brandstof in Nederland en de sterke voorkeur voor condenserende wandketels in Nederland mogelijk wijzen op een nationale markt voor de onderhavige producten. Echter, in het

4 onderhavige geval kan het in het midden blijven of de markten nationaal of ruimer dan nationaal afgebakend dienen te worden aangezien de uiteindelijke beoordeling hierdoor niet wordt benvloed (zie punten 15-19). B. Gevolgen van de concentratie 15. Op een mogelijke markt voor gasgestookte CV-ketels hebben partijen in Nederland een gezamenlijk marktaandeel van [20% - 30%]. Partijen zijn daarmee de tweede speler op de Nederlandse markt. De grootste speler is Nefit met een marktaandeel van [20% - 30%]. Agpo en Intergas zijn met marktaandelen van respectievelijk [10% - 20%] en [10% - 20%] de derde en vierde speler op de Nederlandse markt voor gasgestookte CV-ketels. Op een West-Europese markt voor gasgestookte CV-ketels hebben partijen een gezamenlijk marktaandeel van minder dan 25%. 16. Op het gebied van gasgestookte wand-cv-ketels wijkt de positie van partijen niet noemenswaardig af van de in punt 15 geschetste marktverhouding nu vloerstaande CV-ketels in Nederland nauwelijks meer worden verkocht. Hetzelfde geldt voor een eventuele markt voor combinatieketels. Ook op een mogelijke Nederlandse markt voor combinatie-ketels zullen de marktaandelen nagenoeg gelijk zijn aan de weergegeven aandelen in punt 15 nu alleen-verwarming-ketels in Nederland nauwelijks worden verkocht (zie punt 12). Op een West-Europese markt voor gasgestookte wandketels hebben partijen een gezamenlijk marktaandeel van minder dan 25%.[13] 17. Indien een onderscheid gemaakt wordt naar condenserende en nietcondenserende CV-ketels, dan hebben partijen op een Nederlandse markt voor condenserende CV-ketels een gezamenlijk marktaandeel van [20% - 30%]. Ook hier zijn Nefit, Agpo en Intergas de grootste concurrenten met marktaandelen van respectievelijk [30% - 40%], [10% - 20%] en [10% - 20%]. Op een mogelijke West-Europese markt voor condenserende CV-ketels behalen partijen een gezamenlijk marktaandeel van minder dan 25%.[14] 18. Op een mogelijke Nederlandse markt voor niet-condenserende CV-ketels hebben partijen een gezamenlijk marktaandeel van [30% - 40%]. Op een West-Europese markt behalen partijen een gezamenlijk marktaandeel van [20% - 30%].[15] Opgemerkt wordt dat dit type CV-ketel in toenemende mate wordt vervangen door de condenserende CV-ketel. Zoals aangegeven bestaat thans ongeveer 75% van de verkopen uit condenserende CV-ketels en het ligt in de lijn der verwachting dat dit in de toekomst zal toenemen.[16] Marktpartijen bevestigen dit. Belangrijkste concurrenten van partijen op deze laatstgenoemde (deel)markt zijn Agpo, Intergas en Radson Bosch met marktaandelen van respectievelijk [10% - 20%], [10% - 20%] en [0% - 10%]. 19. Marktpartijen hebben aangegeven dat zij geen noemenswaardige (nadelige) gevolgen voor de mededinging in Nederland of een deel daarvan als gevolg van de onderhavige transactie verwachten. Voorts merken marktpartijen op dat de afnemers niets in de weg staat om CV-ketels van buiten Nederland te betrekken (zie ook punt 14). VI. CONCLUSIE

5 20. Na onderzoek van deze melding is de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat de gemelde operatie binnen de werkingssfeer valt van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht. Hij heeft geen reden om aan te nemen dat als gevolg van die concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd. 21. Gelet op het bovenstaande deelt de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de melding betrekking heeft geen vergunning is vereist. Datum: 14 februari 2001 De directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit, voor deze: w.g. Mw. mr. J.C.M. Montijn-Swinkels Wnd. hoofd Concentratiecontrole Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM Rotterdam [1] En in beperkte mate reparatie en servicing. [2] In de melding hanteren partijen het begrip centraleverwarmingsboilers. [3] Vaillant heeft haar activiteiten georganiseerd in vier onderdelen te weten wandketels, vloerstaande CV-ketels & cilinders, elektrische apparaten en reserveonderdelen. De verkoop van deze producten is verdeeld over drie afzonderlijke onderdelen voor verkoop in respectievelijk West- Europa, centraal Europa en Oost-Europa. [4] Daarnaast is Hepworth in beperkte mate actief op het gebied van reparatie en servicing van de eigen producten. [5] Partijen noemen: stenen leidingen, plastic leidingen, leidingen voor loodgieterswerk binnenshuis en betonnen leidingen met een grote diameter, trappen en broeikassen. [6] Partijen geven aan dat de sterk gestegen vraag naar condenserende CVketels met name het gevolg is van het feit dat de condenserende CV-ketels

6 zuiniger, en daardoor minder belastend zijn voor het milieu. Dit heeft geleid tot het verstrekken van subsidies door de Nederlandse overheid voor de aanschaf van dit type CV-ketel. [7] Partijen hebben een onderzoeksrapport overgelegd waaruit blijkt dat het aandeel van niet-gasgestookte CV-ketels in Nederland minder dan 1% is. Onderzoeksrapport van Consult GB ltd, The West European central and water heating products markets, van december [8] Dit wordt bevestigd in het door partijen overgelegde onderzoeksrapport van Consult GB ltd, reeds aangehaald in voetnoot 7, p. NL-3-1. [9] Deze toenemende vraag wordt versterkt door het overheidsbeleid inzake subsidieverlening. [10] Dit wordt bevestigd in het onderzoeksrapport, reeds aangehaald in voetnoot 7. [11] Dit wordt bevestigd in het onderzoeksrapport, reeds aangehaald in voetnoot 7. [12] Zoals partijen hebben opgemerkt, zal een combinatie-ketel minder geschikt zijn bij gebruik van meerdere warmwaterkranen tegelijk. [13] Zoals aangegeven in het door partijen overgelegde onderzoeksrapport van Consult GB ltd, reeds aangehaald in noot 7. [14] Zoals aangegeven in het onderzoeksrapport, reeds aangehaald in noot 7. [15] Zoals aangegeven in het onderzoeksrapport, reeds aangehaald in noot 7. [16] Zoals aangegeven in punt 11 kiezen consumenten steeds vaker voor de condenserende CV-ketels nu deze zuiniger en minder belastend voor het milieu zijn. Indien deze gesignaleerde ontwikkeling zich in gelijke mate voortzet, zal in % van de verkochte CV-ketels van het condenserende type zijn. Zoals aangegeven in het onderzoeksrapport, reeds aangehaald in noot 7. Aan de inhoud van deze pagina's kunt u geen rechten ontlenen.