Rapportage Onderwijskwaliteit op de scholen. Wat zijn de prestaties van onze scholen?

Transcriptie

1 Rapportage Onderwijskwaliteit op de scholen Wat zijn de prestaties van onze scholen?

2 pagina 2 van 12 Inhoudsopgave 1 Inleiding pagina 3 2 Normering en werkwijze door inspectie en bij audit pagina 4 3 Bevindingen en resultaten inspectieonderzoeken en audits pagina 6 4 Kwaliteitsoverzicht pagina 8 5 Conclusies pagina 10 6 Bijlagen Colofon datum 6 juli 2015 auteur Jan Vermeulen

3 pagina 3 van 12 1 Inleiding 1.1. Inleiding Deze notitie rapporteert over de onderwijskwaliteit van onze scholen. Hierbij wordt uitgegaan van de stand van zaken op 1 juli 2015 en is gekeken naar het geldende oordeel van de Inspectie van het Onderwijs. Tevens wordt over de tijdens het schooljaar uitgevoerde audits (vanuit het bestuur van O2A5) gerapporteerd. Daarnaast worden de resultaten bij de eindtoets in schooljaar en de tussenopbrengsten van januari 2015 in deze notitie meegenomen; over de resultaten daarvan zijn afzonderlijke rapportages gemaakt in juni O2A5 heeft 23 scholen met gezamenlijk 27 vestigingen. In deze rapportage spreken we verder van 27 scholen. Het toezicht van de inspectie is risicogericht. Ieder jaar bekijkt de inspectie met behulp van een risicoanalyse of er aanwijzingen zijn dat een school onvoldoende kwaliteit levert. Als daar aanleiding toe is, wordt een kwaliteitsonderzoek door de inspectie verricht. Daarnaast wordt een aantal scholen onderzocht in het kader van het vierjaarlijks bezoek. Ook wordt jaarlijks een aantal scholen bezocht in het kader van het Stelselonderzoek. De oordelen vanuit deze onderzoeken worden meegenomen in deze rapportage. Omdat het schoolbestuur verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het onderwijs worden er jaarlijks door de portefeuillehouder onderwijs gemiddeld 7 audits uitgevoerd. Over de resultaten van deze audits wordt ook gerapporteerd Toelichting op inhoud In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op wat de werkwijze en de normering van de Inspectie van het Onderwijs en bij de audits is. In hoofdstuk 3 geeft een verslag over de resultaten. Op de eerste plaats over de door de inspectie toegekende arrangementen en de oordelen vanuit de audits. Voorts ook de resultaten op de indicatoren die door de inspectie worden gehanteerd. Hoofdstuk 4 toont een overzicht van de resultaten op de verschillende onderdelen.. In hoofdstuk 5 zijn conclusies te vinden. De bijlagen zijn niet openbaar. Gegevens van iedere school afzonderlijk zijn zowel te vinden in de schoolgidsen, jaarplannen en jaarverslagen van de scholen zelf als op de website van de onderwijsinspectie.

4 pagina 4 van 12 2 Werkwijze en normering door inspectie en bij audits 2.1. Inspectie Werkwijze Het toezicht van de inspectie is risicogericht. Ieder jaar bekijkt de inspectie met behulp van een risicoanalyse of er aanwijzingen zijn dat een school onvoldoende kwaliteit levert. Op basis van deze analyse en eventueel nader onderzoek wordt bepaald hoeveel toezicht een school nodig heeft. Als de risicoanalyse geen risico s laat zien, krijgt een school basistoezicht. Er is geen intensivering van het toezicht nodig. Overigens betekent dit niet dat een school met basistoezicht de inspectie nooit meer ziet: elke school wordt ten minste eens in de vier jaar bezocht. Bij het vierjaarlijkse bezoek worden de opbrengsten, de kwaliteitszorg en de zorg en begeleiding onderzocht. Ook wordt jaarlijks een aantal scholen in het land bezocht in het kader van het Stelselonderzoek, een landelijk stelselonderzoek naar de staat van het primair onderwijs in Nederland. Over de resultaten van het stelselonderzoek rapporteert de inspectie in het Onderwijsverslag Als de risicoanalyse risico s laat zien, dan wordt aanvullende informatie opgevraagd. De aard en achtergrond van de vermeende risico s wordt onderzocht en de inspectie maakt een uitgebreidere analyse van deze en eerder verzamelde gegevens. Blijkt er uiteindelijk niets aan de hand te zijn, dan krijgt de school alsnog basistoezicht. Als wel sprake is van tekortkomingen, voert de inspectie een kwaliteitsonderzoek uit. Als uit het kwaliteitsonderzoek blijkt dat er toch geen tekortkomingen zijn, dan krijgt de school alsnog basistoezicht. Als wel sprake is van tekortkomingen, beoordeelt de inspectie de school als zwak of zeer zwak. Er volgt dan geïntensiveerd toezicht. De inspectie heeft vervolgens een nieuw concept waarderingskader ontwikkeld bestaande uit kwaliteitsgebieden (onderwijsresultaten, onderwijsproces, schoolklimaat en kwaliteitszorg), standaarden en portretten. Niet alleen wordt aandacht besteed aan scholen die hun onderwijskwaliteit moeten verbeteren, maar ook wordt bekeken of de kwaliteit kán verbeteren. Het oordeel wordt gedifferentieerd en iedere school krijgt een kwaliteitsprofiel. In het kader van het vernieuwd toezicht dat gaat komen, worden pilot-onderzoeken uitgevoerd. Het voorlopig waarderingskader kent 10 standaarden.

5 pagina 5 van Normering De inspectie hanteert bij de beoordeling van de indicatoren een vierpuntsschaal. Een basisschool is in de regel zwak wanneer de leerprestaties van de leerlingen onvoldoende zijn. Meestal wil dat zeggen dat de eindresultaten over een periode van drie jaar (voor kleine scholen: vijf jaar) onvoldoende zijn. Een basisschool is zeer zwak als de eindopbrengsten in een periode van drie jaar onvoldoende zijn èn het onderwijsleerproces en/of de zorg en begeleiding voor leerlingen op belangrijke punten tekortkomingen vertonen. In dat geval zijn twee of meer normindicatoren onvoldoende Audits Werkwijze Iedere school wordt eenmaal per vier jaar vanuit het bestuur (door Jan Vermeulen) bezocht voor een audit. Bij de inroostering wordt sterk rekening gehouden met een risicoanalyse waarbij gekeken wordt naar de opbrengsten en andere signalen. Wanneer signalen van risico s daartoe aanleiding geven, wordt eerder een audit uitgevoerd op een school. Bij de audits wordt het kernkader van de inspectie gehanteerd Normering Bij de beoordeling van de indicatoren wordt omwille van de duidelijkheid een tweepuntsschaal (niet voldoende, voldoende) gebruikt. In principe wordt daarmee strenger geoordeeld dan de inspectie doet. Scholen moeten na audits en eventueel noodzakelijke verbeteracties daarna minimaal voldoen aan de eisen die de inspectie stelt. Of dat zo is, wordt vervolgens (doorgaans na een jaar) vastgesteld in een verkorte audit. Bij het oordeel worden de beslisregels van de inspectie gevolgd.

6 pagina 6 van 12 3 Bevindingen en resultaten inspectiebezoeken en audits 3.1 Algemeen beeld Inspectiebezoeken Alle 27 scholen hebben een basisarrangement toegekend gekregen. 6 scholen werden afgelopen schooljaar bezocht door de onderwijsinspectie. 2 scholen werden bezocht in het kader van het Stelselonderzoek, De Rietput en Giessen-Oudekerk. Beide scholen is een basisarrangement toegekend. 4 scholen werden bezocht in het kader van de pilot vernieuwd toezicht; er vond een breed kwaliteitsonderzoek plaats met het voorlopig waarderingskader. Het betreft hier De Gaard locatie Tijl Uilenspiegel, De Kiezel en de kei (Bleskensgraaf), De Hobbitstee en De Zandheuvel. De resultaten van deze kwaliteitsonderzoeken zijn zeer positief. Bij De Kiezel en de kei en De Hobbitstee werden 7 van de 10 standaarden als goed aangemerkt. Alle scholen van o2a5 is een basisarrangement toegekend. Een groot aantal scholen werd langer dan 4 jaar geleden bezocht door de inspectie. Verwachting is dat er komend schooljaar veel onderzoeken zullen plaatsvinden Audits In werden 6 scholen bezocht voor een audit. Alle scholen werden voldoende beoordeeld, het kernkader en de beslisregels van de inspectie volgend. Met betrekking tot De Boomgaard waren er belangrijke aandachtspunten in verband met de matige resultaten. Met betrekking tot De Rietput zijn er ondanks de voldoende beoordeling zorgen over de ontwikkeling van deze school en de onvoldoende leerresultaten. Daarnaast werd op 4 scholen een korte audit gehouden, naar aanleiding van verbetertrajecten die werden ingezet in verband met gesignaleerde risico s. De ontwikkelingen op deze scholen zijn positief; wel liggen er voor 2 van de scholen nog duidelijke verbeterpunten (De Ammers, De Knotwilg). De onderwijskwaliteit is op alle scholen als voldoende beoordeeld. 3.2 Beeld van resultaten bij de verschillende indicatoren Inspectiebezoeken Gekeken is in de rapportages van de inspectie naar de eerste 9 kwaliteitsaspecten die zij beoordeelt. Waar er sprake is van meerdere normindicatoren binnen een kwaliteitsaspect, zijn die apart gescoord voor deze rapportage. Zie hiervoor de bijlage Score op indicatoren. In dit

7 pagina 7 van 12 schema is bij een van de scholen binnen het kwaliteitsaspect zowel groen (voldoende) als rood (onvoldoende) gescoord, omdat niet een overwegend aantal sub-indicatoren voldoende of onvoldoende is. Bij de pilots is beoordeeld aan de hand van 10 standaarden. Die zijn ten behoeve van dit overzicht vertaald naar de nog geldende indicatoren. Bij één school staan de tussenopbrengsten nog op niet voldoende (inspectiebezoek ).. Bij Zorg scoren 2 scholen overwegend onvoldoende; het betreft hier onderzoeken uit en Bij Kwaliteitszorg zijn dat ook 2 scholen. Dit betreft onderzoeken op scholen die voor bezocht werden. Opvallend is een aantal negatieve oordelen voor Het Tweespan Schelluinen, waarbij de normindicatoren voor zorg en begeleiding en kwaliteitszorg alle onvoldoende zijn beoordeeld (onderzoek januari 2012). Een verbetertraject heeft gewenste verbeteringen opgeleverd. Het totaal geeft een verbetering te zien ten opzichte van het voorgaande jaar. Waar er nog sprake is van onvoldoende indicatoren, betreft het onderzoeken van voor Audits Uit de audits die uitgevoerd zijn in komt, kijkend naar de indicatoren, een positief beeld. In 2 scholen waren er zorgen over de opbrengsten: in De Knotwilg en in De Rietput zijn de tussenopbrengsten onvoldoende en de eindresultaten in De Rietput ook; bij herberekening van de eindtoets bleek De Knotwilg voldoende te presteren. In meerdere scholen blijkt de analyse van de resultaten nog een aandachtspunt te zijn. Wat betreft de kwaliteitszorg is voor een aantal scholen de borging van de kwaliteit van het onderwijsleerproces een verbeterpunt. Ondanks het feit dat alle scholen als minimaal voldoende werden beoordeeld, worden er in meerdere scholen risico s gezien ten aanzien van kwaliteitsindicator 5 (De leraren leggen duidelijk uit, organiseren de onderwijsactiviteit efficiënt en houden de leerlingen taakbetrokken). In die scholen lijkt een echte kwaliteitscultuur en een expliciet op leren gerichte cultuur niet nadrukkelijk aanwezig te zijn. Dit wordt gezien als risico voor de opbrengsten op de langere termijn. Zeer positief in alle scholen blijkt het schoolklimaat te zijn. Zowel observaties als interviews met ouders en leerlingen geven het beeld van een veilig schoolklimaat. Hoewel er bij de audits alleen wordt beoordeeld met onvoldoende of voldoende, kan benoemd worden dat de kwaliteit van 3 van de bezochte scholen hoog is; het gaat hier om Spiegelhof, De Vuurvlinder en de PWS.

8 pagina 8 van 12 4 Kwaliteitsoverzicht Hierachter volgt een overzicht waarin de resultaten op verschillende onderdelen samen worden gebracht. Naast de beoordelingen van de inspectiebezoeken en de audits staan hierin ook de beoordeling van eindresultaten van de scholen (van de afgelopen drie jaar) en van de tussenresultaten waarnaar de inspectie kijkt. Bij de tussenresultaten betreft het die van januari Meer informatie over de eindresultaten is te vinden in de openbare Rapportage Eindresultaten 2015 en de interne notitie Rapportage Tussentoetsen schooljaar In de kolom Actie vereist wordt een voorschot genomen op de conclusies in hoofdstuk 5.

9 Kwaliteitsoverzicht Scholen eindresultaten Tussenresultaten (januari 15) Inspectie Audit TL3 TL4 RW4 RW6 BL6 Actie vereist 00AZ De Kiezel en de Kei VY De Lingewaard XH De Ammers ZF Hendrik van Brederode CS De Overstap GY Giessen Oudekerk HT De Knotwilg ZY De Zandheuvel AF De Wilgenhoek FZ Het Tweespan G Het Tweespan S DI De Springplank FG Spiegelhof IE De Tuimelaar TI Den Beemd UA De Boomgaard X analyse 09HC De Verrekijker Leerdam X audit De Verrekijker Kedichem X audit 09RP Klim-op X audit 09ZO Prinses Wilhelmina BI De Rietput X analyse 10CU De Hobbitstee UK Het Mozaïek IK De Vuurvlinder X monitoring 18KP De Wiekslag LZ De Gaard Tijl Uilenspiegel LZ De Gaard Meester Vos

10 5 Conclusies Waar O2A5 de ambitie uitspreekt op onderwijs van goede kwaliteit te verzorgen, waarbij scholen voldoen aan de normen die gesteld worden in de Wet op het onderwijstoezicht (WOT), kan met trots geconstateerd worden dat alle inspanningen op de scholen beloond worden en die ambitie ook dit schooljaar waargemaakt wordt. Het totale beeld bekijkend, valt het volgende op: Een zevental scholen lijkt bestendig over de gehele linie een voldoende tot goede kwaliteit te leveren. Dat zijn de Hendrik van Brederode, Den Beemd, De Wilgenhoek, Het Tweespan Schelluinen, De Springplank, de Prinses Wilhelminaschool en De Gaard locatie Tijl Uilenspiegel. Ook De Kiezel en de kei, Giessen-Oudekerk, Spiegelhof, De Hobbitstee en De Wiekslag kunnen hier genoemd worden. Het beeld bij 3 scholen is niet goed. Het gaat om De Vuurvlinder, De Boomgaard en De Rietput. Bij De Vuurvlinder wordt het resultaat gekleurd door de zeer kleine groep leerlingen en door de schoolpopulatie. Ondanks het onvoldoende eindresultaat in 2014 was de inspectie bij het kwaliteitsonderzoek dat jaar dat er goed was gepresteerd en het maximaal haalbare was gedaan en bereikt. Deze school zal gedurende haar laatste jaar gemonitord worden op de resultaten en het onderwijsleerproces. Bij De Boomgaard lijken de reeds ingezette verbeteractiviteiten al enig resultaat op te leveren, zo is te concluderen uit de voorlopige resultaten op de E-toetsen in juni 2015 die op het moment van schrijven van deze rapportage bekend zijn. De problemen worden onderkend en voor het komend schooljaar zijn verdere verbeteractiviteiten gepland. In september 2015 zal een extern adviseur een analyse maken van de resultaten en processen in de school, opdat gekomen kan worden tot een zo effectief mogelijke aanpak. De Rietput: Omdat deze school in 2014 een onvoldoende eindresultaat had, is vanuit school in de eerste helft van dat jaar in het kader van het programma Goed worden goed blijven van de PO-Raad een bijeenkomst voor risicoscholen bezocht. Daaruit kwam voort dat een adviseur een dag de school heeft bezocht en een adviesgesprek heeft gevoerd met de directie. Mede op basis daarvan werd een jaarplan opgesteld. Ondanks een voldoende beoordeling door de inspectie in oktober 2014 en een positief inspectierapport zijn er zorgen over deze school. Ten eerste vanwege de dalende en over een grote linie onvoldoende resultaten. Bij een audit in juni 2015 werd geconcludeerd dat, kijkend naar de indicatoren die de inspectie hanteert, de school nog een voldoende oordeel krijgt; maar ook werd geconstateerd dat er geen op resultaatgericht leerklimaat in de school is. Om een beter beeld te krijgen van de school en passende verbeteracties te kunnen inzetten, zal ook op deze school een extern adviseur een analyse maken van de resultaten en processen in de school.

11 pagina 11 van 12 De Verrekijker Kedichem en Klim-op hebben zowel een onvoldoende eindresultaat als onvoldoende tussenresultaten in januari Van deze scholen wordt een jaarplan verwacht waarin aandacht is voor activiteiten die gericht zijn op het verbeteren van de resultaten. Beide scholen zullen worden opgenomen in de planning voor een audit komend schooljaar. Bij De Verrekijker Leerdam is zeer opvallend dat de tussenresultaten onvoldoende zijn, over de gehele linie, terwijl er de laatste twee jaren boven de bovengrens gescoord werd bij de eindresultaten. Ook van deze school wordt een jaarplan verwacht waarin aandacht is voor activiteiten die gericht zijn op het verbeteren van de resultaten. Ook deze school wordt in de planning voor een audit komend schooljaar.

12 pagina 12 van 12 6 Bijlagen Overzicht inspectiebezoeken Overzicht scores op indicatoren Overzicht audits