Internetfraude in België

Transcriptie

1 Internetfraude in België Fenomeenbeschrijving en probleemstelling 1

2 Presentatie Luc Beirens Diensthoofd FCCU Federal Computer Crime Unit Directie economische en financiële en Criminaliteit 2

3 Overzicht Internetfraude voorbeelden Geldstroom naar de criminelen? Omvang en schade Opsporingsmogelijkheden Impact op politie en justitie Wat doen we al? Verbeterpunten 3

4 Fraude? Money money money Frauderen : Zich door kunstgrepen doen overhandigen van Gelden Goederen zonder de beloofde / voorziene tegenprestatie te leveren Waar zit de zwakke plek? De goedgelovigheid, onvoorzichtigheid van de internetgebruiker 4

5 Enkele voorbeelden Voorstellen per 5

6 6

7 Een bankrekening leegmaken... Zeer grote bedragen op bankrekening van familielid, regeringsproject,... Maar ik kan er niet aan... Nood aan financiële middelen om bankbediendes om te kopen Tot 20% voor medewerking Typische Nigeriaanse 419-fraude 7

8

9 U won maar speelde nooit mee? Mail met mededeling dat u won in loterij, sweepstake,... waar u nooit aan meedeed Groot bedrag : of $ Gebruik referentieorganisaties & -personen van echte organisaties (banken, loterijen, notarissen) Eerst notaris betalen vooraleer het geld te kunnen ontvangen. Kosten ca

10

11 Voorgaande voorbeelden Duidelijk oplichting...! Wat met volgende voorbeelden? 11

12 De koopjes van mijn leven... Nieuwe laptop Dual Core processor 4 Gb RAM 250 Gb Harddisk 16:9 Tft Legale versies Windows en Office inclusief Slechts meerdere exemplaren PDA allernieuwste model Integrated GPS Europe maps toetsenbord - 4Gb RAM craddle Slechts 89 - per 10 : 69 Porsche Carrera 911 zo goed als nieuw 3 jaar km 8.500

13 Bij aankoop door het slachtoffer Advertentiewebsites - Online veilingwebsites Dure goederen : PC, GSM, PDA, fototoestel, auto Het koopje van je leven : betaling maar geen levering Varianten : eerste beperkte levering daarna voor groot aantal (bedrag) Inleiding tot een rip-deal Vertrouwen geschaad in advertenties - aanbiedingen 13

14 Ik verkoop : Mini Cooper ideaal als eerste wagentje 15 jaar oud maar bijna zo goed als nieuw km Tech Ctl voor koper Vraagprijs : 5600

15 Bij verkoop door het slachtoffer Betalen bij verkoop? Nog nooit zo vlug een koper gehad... binnen enkele uren reactie op uw advertentie voor verkoop Geen discussie over prijs, staat van de auto Betalingswijze belangrijk : Valse / vervalste buitenlandse cheque => geld komt op rekening onder voorbehoud van inning bij uitgevende bank Hoger bedrag dan afgesproken => teveel terugbezorgen aub Inschakeling van internationale transportmaatschappij Transport naar buitenland Transportkosten mee voorzien in de cheque Schade : auto transportkosten terugbetaald teveel Hoe kan dit? : vertrouwen in banken, georganiseerd aspect 15

16 I love you so very much... Via contactwebsites : de liefde van je leven Veel tjes met foto s Vraag om geld als : steun voor familie, omkoping ambtenaar, paspoort, vliegtuigreis,... 16

17

18 Steun aan mensen in nood Rekenen op medeleven bij rampen Rampen : tsunami, aardbevingen Zieke kind : geen geld voor operatie Valse hulpverleningsorganisaties 18

19 Mijn geld Mijn rekening 19

20 Mededeling per

21

22 Phishing en money mule Slachtoffer John DOE 2 Paswoord userid Phishing site 3 Transfert opdracht Bank site 1 Bank John Doe 4 Contract Financial manager Bank Money Mule 6 5 Jefke Money Mule

23 Betalingen? Betalingen uitvoeren naar oplichter via Western Union Money mules Snel verdwijnende bankrekeningen Betaald worden (?) door oplichter (of toch de indruk krijgen betaald te zijn) Valse cheque Valse escrow site (betrouwbare derde partij) 23

24 Escrow werking Koper Verkoper Betaling OK Goederen ontvangen Trusted third party escrow service

25 Escrow werking Koper Verkoper Betaling OK Goederen ontvangen Trusted third party escrow service

26 Rijk worden zonder geldstroom tussen slachtoffer en oplichter 26

27 Pump and dump spam mails 27

28 Pump and dump koers-evolutie Crimineel * verkoopt aan 2,5 $ Winst : 900 % voor de crimineel Crimineel * koopt aan 0,25 $ * verzendt spam 28

29 Pump and dump schema Aanbevelingen voor aandelen Crimineel koopt grote hoeveelheid aandelen aan een lage prijs Door spam : aandeel met spectaculaire vooruitzichten : vraag naar aandeel stijgt => stijging aandeelkoers Crimineel dumpt zijn pakket aandelen op de markt aan hogere koers => spectaculaire winst Koersen vallen ineen => schade slachtoffer 29

30 Hacking van eindgebruikers pc Slachtoffer wordt geïnfecteerd met trojaans paard = verborgen besturingsprogramma met toegang via internet Desactivatie van antivirus-software door trojaans paard => trojaans paard wordt nooit ontdekt Hacker heeft controle over de PC van het slachtoffer Kennis alle bestanden op de pc Kennis alle ingetikte teksten (ook paswoorden) Mogelijkheid tot misbruik van PC Uitvoeren van transacties met gebruikersnaam en paswoord Plaatsen van valse website op deze pc Verzenden van spam via deze pc 30

31 Misbruik geskimde kredietkaarten Voor aankopen op internet vaak betalingen met kredietkaart nummer + vervaldatum + CVV-code Veiligheid kredietkaartgegevens hangt af van beveiliging toepassing website Hacking van bedrijfswebsites (kredietkaarten nrs) Verschillende internetbedrijven liepen schade op door verkoop aan oplichters die betalen met gekopieerde kredietkaartgegevens een ander failliet 31

32 Verschijningsvormen samengevat Nigeriaanse oplichtingen / loterijen Niet levering van goederen / diensten Liefdadigheid / Vriendschapsfraude Aankoop betaling zonder levering Verkoop met valse cheque / escrowdienst Pump and dump Phishing websites Gehackte eindgebruikers / bedrijven 32

33 Gerelateerde criminaliteit Hacking van Computersystemen om phishingwebsites op te zetten Eindgebruiker computerssystemen Spamming met advertenties voor producten met links naar phishing websites met valse jobaanbiedingen financial account manager Identiteitsdiefstal voor creatie van betrouwbare partijen Witwassen Via money mules 33

34 Strafrechtelijke inbreuken? art. 193 tot 197: Valsheid in geschriften, in informatica en in telegrammen art. 210bis: Valsheid in informatica art. 231: Valse naam art. 496 tot 504: Oplichting en bedriegerij art. 504quater: Informaticabedrog art. 505 en 506: Heling en witwassen 34

35 Gemeenschappelijke kenmerken Snelle interactie met slachtoffer via internet of via prepaid gsm Sporen naar verschillende landen Verblijfplaats verkoper (is aan t verhuizen) Plaats waar product zich bevindt / wordt geleverd Land waarnaar betaling wordt verricht Geografisch verspreide gevallen Beperkte bedragen 35

36 Aantal gevallen internetfraude Meldingen tot eind 2006 : Centraal gerechtelijk meldpunt FCCU Echter voornamelijk pogingen tot oplichting Echte gevallen => doorverwijzing naar lokale politie / FOD Economie Rol Centraal gerechtelijk meldpunt nu overgenomen door (samenwerking met FOD economie) Meldingen internetfraude (voornamelijk pogingen) X 16!!! Meldingen internetfraude (voornamelijk pogingen)

37 Aantal gevallen en omvang schade Slechts beperkte kennis over schadegevallen in België want geen MFO3 info-verplichting inzake internetfraude Toch informatie (kwalificatie ICT-crime) => doorgezonden naar FCCU Dossiers met info over geleden schade 2006 : 90 dossiers : schade of 9351 per dossier (*) Hierna spreiding van schade 2005 tot sept /3 1/3 1/3 (*) Met uitsluiting van 1 schadegeval van

38 Aantal gevallen en omvang schade Schade ten gevolge van internetfraude 35 31% percentage slachtoffers % 14% 15 16% 12% 10 6% 4% 5 1% 0 <= Bron : IMS DJF/FCCU 2005-sept schade in 38

39 Bovendien niet steeds klacht Belangrijk dark number Redenen waarom geen klacht bij politie wordt neergelegd : Al klacht bij Internetdienstenleverancier Geen idee waar klacht neer te leggen Te beperkte schadeomvang om in de rij te staan Schaamte over eigen naïviteit Besef van betrokkenheid in criminele activiteit Aanwending van zwart geld Bedreigingen door criminelen 39

40 Schattingen door Ultrascan Ultrascan Advanced Global Investigation gespecialiseerd bedrijf in internetgebonden materies Nederlandse afdeling van dit bedrijf berekende voorschot fraude voor 2006 België Nederland Frankrijk 37,5 miljoen 58 miljoen 141 miljoen Daar zijn dus veel slachtoffers! Bron : 40

41 Waarom fraude via Internet? Goedkoop / wereldwijd toegang Zeer snel te vinden slachtoffers te verspreiden informatie te verplaatsen Anoniem werken Zonder de deur uit te gaan Weinig controle vanwege overheid Beperking jurisdictie tot nationale grenzen 41

42 Sporen om te onderzoeken? Digitale wereld adressen Telefoonnummers Website-adressen IP-adressen Reële wereld Financieel spoor Levering van verkochte goederen 42

43 Impact op justitie en politie Klachtenregistratie Lokale politie eerste lijnspolitietaak : klachtopname : waarover gaat het? : is daar eigenlijk niet voor voorzien => doorverwijzing lok pol of naar FOD Economie Vervolging / onderzoek? => beslissing openbaar ministerie Vaak geen verder onderzoek : schade te beperkt te veel internationaal Analyse digitale sporen (Regionale CCU van de FGP) Informatieinzameling MFO3 richtlijn => oplichting (internetfraude) NIET voorzien Registratie (Algemene Nationale Gegevensbank) : niet aangepast IP-adressen / nicknames / webadressen 43

44 Onderzoek internetfraude = nationaal en internationaal teamwerk Dossiers uit buitenland wijzen duidelijk op georganiseerde criminaliteit Cyberwereld : vluchtige sporen => snelheid Onderzoek overstijgt «technisch» Internetluik => noodzaak verder onderzoek in reële wereld Onderzoek dwingt tot internationale samenwerking Teamwerk tussen politie en justitie 44

45 Initiatieven Federale politie bestrijding internetcriminaliteit Organisatie DJF / FCCU - Sectie Internetopsporingen ecops meldpunt Internetidentificatie / steun internetopsporingen Team internetfraude => informatiedocument Samenwerking met partners Klachtenbehandeling ism FOD Economische Zaken (ecops) Bestrijding spam => Spamsquad => preventieve richtlijnen Veilingwebsites - preventiecampagnes Voorkomen betalingen via Western Union - preventiecampagne Arrondissement : Regionale CCU binnen de FGP : steun sporenonderzoek internet 45

46

47

48

49 Verbeterpunten in de werking Goede klachtopname en sporenonderzoek Informatie van eerstelijns politie Aanwijzingen inzake noodzakelijke informatie en bewijsmateriaal Misschien automatisering klachtopname e-loket? Beschikbare CCU-capaciteit RCCU en FCCU Centralisatie van de dossiergegevens MFO3 verplichting voorzien Snellere doorstroom van informatie Aangepaste database internetgerelateerde informatie Relaties tussen dossiers Op nationaal niveau Op internationaal niveau Feedback naar eerstelijns politie en naar slachtoffer 49

50 Contactgegevens Directie economische en financiële criminaliteit Federal Computer Crime Unit Sectie internetopsporingen Team Internetfraude Notelaarstraat Brussel