Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Etten-Leur

Transcriptie

1 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Etten-Leur Bijlagenrapport Bijlagenrapport van het verbreed gemeentelijk rioleringsplan voor de planperiode 2014 t/m 2018 Broks-Messelaar Consultancy B.V., Postbus 20032, 7302 HA Apeldoorn, K.v.K , BTW-nr NL B01, tel: / 1416, internet: info@broks-messelaar.nl

2 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan Etten-Leur Bijlagenrapport Bijlagenrapport van het verbreed gemeentelijk rioleringsplan voor de planperiode 2014 t/m 2018 document: /13 versie: 13 datum: 25 september 2013 projectnummer: Gel001.1 opdrachtgever: Gemeente Etten-Leur werkgroep: Erik Bierkens, Theo van Genk, Ap van Heeren, Ger Koevoets, Kees Schrauwen, Kees Vissers, Peter van der Wegen (gemeente Etten-Leur), Michiel Löschner (Broks-Messelaar Consultancy) auteur: Michiel Löschner advies/begeleiding:

3 Inhoud A Afkortingen 4 B Begrippenlijst 5 C Regelgeving en beleid 8 C.1 Internationale wetgeving en beleidskaders 8 C.2 Nationale wetgeving en beleidskaders 9 C.3 Regionale wetgeving en beleidskaders 14 C.4 Lokale wetgevingen beleidskaders 15 C.5 Leidraad Riolering 17 D Voorzieningen afvalwater, hemelwater en grondwater 18 E Stand van zaken uitvoering VGRP E.1 Stand van zaken onderzoeken VGRP E.2 Stand van zaken hydraulische verbetermaatregelen 24 F Financiële evaluatie VGRP F.1 Resultaten 27 F.2 Evaluatie resultaten 28 G Toelichting OWW 30 H Werkwijze 33 H.1 Gegevensbeheer en -verwerking 33 H.2 Reiniging en inspectie 33 H.3 Bestrijden H 2 S-aantasting 34 H.4 Afstemming weg- en rioleringsbeheer 34 H.5 Meten en monitoren 35 H.6 Maatregelen wateroverlast Vosdonk en Leur-Oost 35 H.7 Aanleg hemelwatervoorzieningen 36 H.8 Afhandeling meldingen wateroverlast 36 H.9 Actualiseren verhard oppervlakkaart 37 H.10 Afkoppelen verhard oppervlak 37 H.11 Werkwijze grondwater 37 H.12 Samenwerkingsprojecten 38 H.13 Overige onderzoeken en planvorming 39 I Maatstaven rioolinspecties 40 J Afkoppelkansenkaart K Reacties externe instanties 42 Bijlagenrapport /13, 25 september 2013 blad 3

4 A Afkortingen Awb BBV dwa GRP hwa IBA KRW MBS NBW OAS rwzi VGRP Wabo WION WBD Wwh WKS Wm Wvo Algemene wet bestuursrecht Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten Droogweerafvoer (zie begrippenlijst) Gemeentelijk rioleringsplan Wettelijk verplicht plan waarin het rioleringsbeleid van de gemeente is vastgelegd. Hemelwaterafvoer (zie begrippenlijst) Individuele Behandeling Afvalwater Hiermee wordt gedoeld op individuele zuiveringssystemen voor huishoudelijk/bedrijfsmatig afvalwater van percelen (in het buitengebied) die niet op de riolering zijn aangesloten. (Europese) Kaderrichtlijn Water Monitoring- en besturingssysteem. Nationaal bestuursakkoord water, in het bijzonder het NBW-actueel (Inmiddels is het Bestuurksakkoord Water van 23 mei 2011 relevant.) Optimalisatie afvalwatersysteem rioolwaterzuiveringsinstallatie (ook wel genoemd awzi of afvalwaterzuiveringsinstallatie) Verbreed gemeentelijk rioleringsplan: Gemeentelijk rioleringsplan voor de drie gemeentelijke watertaken voor afvalwater, hemelwater en grondwater Wet algemene bepalingen omgevingsrecht Wet informatieuitwisseling ondergrondse netten Waterschap Brabantse Delta WBD is zowel waterkwaliteitsbeheerder als waterkwantiteitsbeheerder. Zij beheert de rwzi Nieuwveer, alsmede de oppervlaktewateren, met uitzondering van rijkswateren en kleine stedelijke oppervlaktewateren. Wet op de waterhuishouding Waterkwaliteitsspoor Wet milieubeheer Wet verontreiniging oppervlaktewateren blad 4 Bijlagenrapport /13, 25 september 2013

5 B Begrippenlijst Basisinspanning In het Europees Rijnverdrag is afgesproken om de vuilemissie naar oppervlaktewateren met 50% te verminderen. In Nederland is hiertoe de zogenaamde basisinspanning geïntroduceerd, die inhoudt dat zowel waterschappen (via effluent van rwzi s) als gemeenten (via overstorten) hun lozingen met 50% reduceren. De inspanning voor gemeenten wordt veelal opgenomen in de Wvo-vergunning voor de lozingswerken (overstorten). Bij de basisinspanning gaat het om de totale jaarlijkse vuilvracht van effluentlozingen en overstortingen. In eerste instantie werd dit voor gemeenten vertaald in een eis dat de berging in gemengde rioolstelsels gelijk moet zijn aan 7 mm plus 2 mm in randvoorzieningen, of gemengde rioolstelsels dienen zich qua vuilemissie te gedragen als een stelsel van 7+2 mm. Onlangs is, onder de term herdefinitie eenduidige basisinspanning, de technische eis vertaald in een vuilvracht per bruto hectare. De basisinspanning wordt veelal gezien als (de eerste) stap op weg naar de gewenste waterkwaliteit. De basisinspanning maakt echter geen onderscheid in de functie en/of ontvangstcapaciteit van het ontvangende oppervlaktewater. Het reduceren van de vuilemissie ongeacht de effecten op de waterkwaliteit kan leiden tot suboptimalisatie. Technisch gezien is het daarom te prefereren om maatregelen direct af te stemmen op het waterkwaliteitsspoor, waarbij verdergaande maatregelen worden getroffen gericht op het bereiken van de gewenste waterkwaliteit. Droogweerafvoer (dwa) Dwa is de afvoer van afvalwater van huishoudens en bedrijven. In tegenstelling tot hwa is er altijd dwa, ongeacht de weersomstandigheden. Dwa bestaat meestal vrijwel volledig uit afvalwater, doordat in droge perioden geen neerslag wordt afgevoerd. In gemengde rioolstelsels is het debiet (afvoerhoeveelheid) tijdens droog weer zeer gering t.o.v. de maximum afvoercapaciteit. Als afvalwater gemengd is met hemelwater wordt het ook beschouwd als afvalwater. Doelmatig(heid) In VGRP wordt het begrip "doelmatig" gebruikt voor kosteneffectiviteit en - efficiëntie. Iets is doelmatig als: het daadwerkelijk bijdraagt aan het bereiken van het doel; en efficiënt is, d.w.z. dat er geen goedkopere of effectievere alternatieven zijn; en de kosten in verhouding staan met de opbrengsten en/of het op te lossen probleem. Drukriolering Drukriolering bestaat uit leidingen met een kleine diameter waardoor het afvalwater onder druk wordt afgevoerd. Elke aansluiting of cluster van enkele aansluitingen is voorzien van een pompunit die het afvalwater in het drukriool pompt. Om grotere afstanden en/of hoogteverschillen te overbruggen worden zonodig tussengemalen toegepast. Het afvalwater wordt afgevoerd naar de rwzi of naar een gemengd of dwa-rioolstelsel B, vanwaar het water naar Bijlagenrapport /13, 25 september 2013 blad 5

6 de rwzi stroomt. Drukriolering wordt voornamelijk toegepast in het buitengebied, waar percelen op relatief grote afstand van elkaar liggen. Egalisatiereserve De egalisatiereserve wordt gebruikt om aan het eind van het jaar mee- of tegenvallers te verrekenen en daarmee het tariefverloop te egaliseren. Het resultaat op het product riolering bij de jaarrekening wordt verrekend met de egalisatiereserve riolering. Afhankelijk van het resultaat - positief of negatief - vindt een toevoeging of onttrekking aan de egalisatiereserve plaats. De egalisatiereserve kan in de daaropvolgende jaren worden ingezet om tariefstijgingen te beperken. Hiervoor kan reeds op begrotingsbasis een bedrag onttrokken worden. Stortingen in de egalisatiereserve op begrotingsbasis zijn niet toegestaan, omdat het dekkingspercentage daarmee boven 100% komt. Gemengd (riool)stelsel In een gemengd rioolstelsel wordt overtollig hemelwater en afvalwater van huishoudens en bedrijven door hetzelfde buizenstelsel afgevoerd. Bij droog weer is er alleen afvalwater van huishoudens en bedrijven (dwa). Tijdens neerslag mengt het hemelwater (hwa) zich met het afvalwater. Dit heeft twee grote nadelen. Ten eerste wordt het relatief schone hemelwater gemengd met afvalwater en dan naar de rwzi afgevoerd om te worden gezuiverd. Ten tweede wordt de riolering overbelast bij extreme neerslag. Het met afvalwater vermengde hemelwater komt dan via overstorten ongezuiverd in het oppervlaktewater terecht. Dit zorgt voor vervuiling van het oppervlaktewater en de waterbodem. Gescheiden (riool)stelsel In een gescheiden rioolstelsel zijn aparte buizenstelsels aangelegd voor afvalwvuil water (dwa) en hemelwater (hwa). De dwa B wordt naar de rwzi getransporteerd. De hwa B wordt veelal afgevoerd naar nabijgelegen oppervlaktewater. Het nadeel van gescheiden stelsels is dat het hemelwater soms tot vervuiling van het oppervlaktewater leidt. Dit is met name het geval als na droge perioden het vuil van wegen en andere oppervlakken met het hemelwater in de riolering spoelt. Dit nadeel wordt grotendeels ondervangen in verbeterd gescheiden stelsels. IBA Installatie voor Individuele Behandeling Afvalwater. Hiermee wordt gedoeld op individuele zuiveringssystemen voor percelen (in het buitengebied) die niet op de riolering zijn aangesloten. Overstort Een overstort is een uitlaat van een rioolstelsel. Overstorten treden in werking als de capaciteit van het rioolstelsel onvoldoende is om alle neerslag te verwerken (zie overstorting). Overstorting Bij een overstorting wordt water vanuit de afbeelding 1 Riooloverstort riolering (door overbelasting van de riolering) direct op oppervlaktewater geloosd, zonder zuivering in een rwzi. Overstortingen kunnen beperkt worden door de bergingscapaciteit en afvoercapaciteit van het rioolstelsel te vergroten of door het rioolstelsel minder te belasten (bijvoorbeeld door geen schoon hemelwater in de riolering te laten stromen). Hwa is de afvoer van overtollig hemelwater. In tegenstelling tot dwa B is er alleen sprake van hwa tijdens en na regenbuien. In gemengde rioolstelsels is het debiet (afvoerhoeveelheid) tijdens hwa-omstandigheden zeer groot t.o.v. de droogweerafvoer. Hierdoor kan het rioolstelsel overbelast worden, hetgeen leidt tot overstortingen en in extreme situaties tot wateroverlast. Relinen Relinen is een alternatief voor rioolvervanging. Hierbij wordt een kunststof kous in de rioolbuizen aangebracht, die na uitharding als nieuwe inwendige rioolbuis fungeert. De blad 6 Bijlagenrapport /13, 25 september 2013

7 werkzaamheden worden uitgevoerd via inspectieputten, waardoor de weg of straat niet opengebroken hoeft te worden. Dit en de lagere kosten zijn de grote voordelen van relinen ten opzichte van vervangen. Nadeel is dat bij het relinen de kolk- en huisaansluitingen niet worden vernieuwd, of apart uitgevoerd moeten worden. Voorziening Riolering De Voorziening Riolering is een financiële voorziening specifiek voor de dekking toekomstige rioolvervangingsinvesteringen. In jaren waarin relatief weinig rioolvervangingen verwacht worden, kan op begrotingsbasis worden gestort in de Voorziening Riolering. In jaren waarin relatief veel rioolvervangingen verwacht worden, kan op begrotingsbasis onttrokken worden uit de Voorziening Riolering. De vervangingsinvesteringen worden dan verminderd met het bedrag dat uit de Voorziening Riolering wordt onttrokken. Alleen het eventuele restant van de vervangingsinvestering wordt geactiveerd. Hierover wordt in de jaren erna rente en afschrijving berekend. Door de ene periode meer te storten in de Voorziening Riolering en de andere periode meer te onttrekken, wordt het tariefverloop geëgaliseerd. Door bij rioolvervanging gebruik te maken van de Voorziening Riolering, hoeft minder geactiveerd te worden en in de jaren erna minder rente en afschrijving berekend te worden. Verbeterd gescheiden (riool)stelsel (vgs) Een verbeterd gescheiden stelsel is een gescheiden rioolstelsel waarbij het vuilwaterstelsel is gekoppeld met het hemelwaterstelsel. Bij gescheiden stelsels komt meegespoeld vuil van wegen en andere oppervlakken in het oppervlaktewater terecht. Dit gebeurt met name aan het begin van een regenbui, na een droge periode. Dit wordt de first flush genoemd. In verbeterd gescheiden stelsels stroomt de first flush door de koppeling naar het vuilwaterriool en vandaar naar de rwzi. De koppeling is zo gemaakt dat alleen water van het hemelwaterstelsel naar het vuilwaterstelsel kan stromen en niet andersom. Nadeel van verbeterd gescheiden stelsels is dat (op jaarbasis) relatief veel schoon hemelwater wordt vermengd met vuil water en naar de rwzi wordt getransporteerd om te worden gezuiverd. Vrijvervalriolering, - stelsel In de meeste rioolstelsels wordt water onder vrij verval afgevoerd. Dit betekent dat het water door de zwaartekracht van hoog naar laag stroomt. De term vrijvervalstelsel wordt vaak gebruikt in tegenstelling tot drukrioolstelsels, waarbij het water wordt afgevoerd door pompen. Waterketen De waterketen betreft menselijk gebruik van water. Hierbij wordt water uit het watersysteem onttrokken (waterwinning) en gedistribueerd onder de gebruikers. Na gebruik wordt het afvalwater ingezameld en getransporteerd (riolering), gezuiverd (rwzi) en weer geloosd op oppervlaktewater (watersysteem). In Nederland worden de onderdelen van de waterketen veelal door verschillende organisaties beheerd. Waterkwaliteitsspoor Bij het verminderen van de vuilemissie door riooloverstortingen wordt een 2-sporen aanpak gehanteerd. Het ene spoor is de basisinspanning. Het andere spoor is het waterkwaliteitsspoor (wkw-spoor). Het wkw-spoor maakt onderscheid in de functie en/of ontvangstcapaciteit van het ontvangende oppervlaktewater. De benodigde vermindering van de vuilemissie is afhankelijk van de gewenste waterkwaliteit. Watersysteem Het watersysteem is het natuurlijke systeem van water in onze leefomgeving. Het omvat de oppervlaktewateren (beken, rivieren, meren, etc.) en het grondwater (het ondiep of freatische grondwater en het diepe grondwater). Vaak worden ook de waterbodems en oevers tot het watersysteem gerekend. Bijlagenrapport /13, 25 september 2013 blad 7

8 C Regelgeving en beleid In deze bijlage staat de regelgeving en het beleid dat relevant is voor de gemeentelijke watertaken en het vgrp. Achtereenvolgens komen hier aan bod: Internationale regelgeving en beleidskaders; Nationale regelgeving en beleidskaders; Regionale regelgeving en beleidskaders; Lokale regelgeving en beleidskaders. C.1 Internationale wetgeving en beleidskaders Kaderrichtlijn Water De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) moet ervoor zorgen dat de kwaliteit van het oppervlaktewater en grondwater in 2015 op orde is. De KRW stelt doelen voor een goede ecologische en chemische toestand van het oppervlakteen grondwater. De KRW gaat over oppervlaktewaterlichamen, grondwaterlichamen en beschermde gebieden (Natura 2000-gebieden, zwemwateren en grondwaterbeschermings-gebieden). Er geldt een resultaatverplichting waarbij wordt afgerekend op de per stroomgebied of waterlichaam gestelde kwaliteitsdoelen. De kwaliteitsdoelen zijn door de waterschappen uitgewerkt in zogenaamde stroomgebied-beheersplannen. Etten-Leur ligt in het stroomgebied van de Maas. De gemeente Etten-Leur heeft te maken met KRW lichaam Mark en Vliet en voor een klein stukje aan de zuidgrens met de Bijloop en Turfvaart. afbeelding 2 Waterlopen in en om Etten-Leur kern blad 8 Bijlagenrapport /13, 25 september 2013

9 C.2 Nationale wetgeving en beleidskaders Wet Milieubeheer Op 1 maart 1993 is de Wet Milieubeheer (Wm) in werking getreden. De Wet Milieubeheer kent de volgende verplichtingen en mogelijkheden: Zorgplicht voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater (Wm, artikel 10.33); Verplichting tot het opstellen van een gemeentelijk rioleringsplan, voor alle drie zorgtaken (Wm, artikelen 4.22 t/m 4.24); Verplichting om rekening te houden met de voorkeursvolgorde voor het verwerken van afvalwater (Wm, artikel 10.29a); Mogelijkheid om regels te stellen aan de wijze waarop burgers of bedrijven omgaan met hemel- en grondwater (Wm, artikel 10.32a). De eerste (zorg)plicht houdt in dat gemeenten verplicht zijn om vrijkomend stedelijk afvalwater in te zamelen. Voor enkele gevallen, bijvoorbeeld afgelegen percelen in het buitengebied, kunnen gemeenten ontheffing van de zorgplicht aanvragen bij de provincie. In dat geval zijn bewoners zelf verantwoordelijk voor de verwerking van hun afvalwater. ARTIKEL WET MILIEUBEHEER 1 De gemeenteraad of burgemeester en wethouders dragen zorg voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater dat vrijkomt bij de binnen het grondgebied van de gemeente gelegen percelen, door middel van een openbaar vuilwaterriool naar een inrichting als bedoeld in artikel 3.4 van de Waterwet. 2 In plaats van een openbaar vuilwaterriool en een inrichting als bedoeld in het eerste lid kunnen afzonderlijke systemen of andere passende systemen in beheer bij een gemeente, waterschap of een rechtspersoon die door een gemeente of waterschap met het beheer is belast, worden toegepast, indien met die systemen blijkens het gemeentelijk rioleringsplan eenzelfde graad van bescherming van het milieu wordt bereikt. 3 Op verzoek van burgemeester en wethouders kunnen gedeputeerde staten in het belang van de bescherming van het milieu ontheffing verlenen van de verplichting, bedoeld in het eerste lid, voor: a een gedeelte van het grondgebied van een gemeente, dat gelegen is buiten de bebouwde kom, b een bebouwde kom van waaruit stedelijk afvalwater met een vervuilingswaarde van minder dan inwonerequivalenten wordt geloosd. 4 De ontheffing bedoeld in het derde lid kan, indien de ontwikkelingen in het gebied waarvoor de ontheffing is verleend daartoe aanleiding geven, door gedeputeerde staten worden ingetrokken. Bij de intrekking wordt aangegeven binnen welke termijn in inzameling en transport van stedelijk afvalwater wordt voorzien. Daarnaast geeft de Wm algemene regels voor milieuplannen, milieuprogramma's en milieukwaliteitseisen. Zo zijn gemeenten verplicht tot het opstellen van gemeentelijke rioleringsplannen: ARTIKEL 4.22 WET MILIEUBEHEER 1 De gemeenteraad stelt telkens voor een daarbij vast te stellen periode een gemeentelijk rioleringsplan vast. 3 Het plan bevat ten minste: a een overzicht van de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater als bedoeld in artikel 10.33, alsmede de inzameling en verdere verwerking van afvloeiend hemelwater als bedoeld in artikel 3.5 van de Waterwet, en maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, als bedoeld in artikel 3.6 van laatstgenoemde wet en een aanduiding van het tijdstip waarop die voorzieningen naar verwachting aan vervanging toe zijn; b een overzicht van de in de door het plan bestreken periode aan te leggen of te vervangen voorzieningen als bedoeld onder a; c een overzicht van de wijze waarop de voorzieningen, bedoeld onder a en b, worden of zullen worden beheerd; d de gevolgen voor het milieu van de aanwezige voorzieningen als bedoeld onder a, en van de in het plan aangekondigde activiteiten; e een overzicht van de financiële gevolgen van de in het plan aangekondigde activiteiten. 4 Indien in de gemeente een gemeentelijk milieubeleidsplan geldt, houdt de gemeenteraad met dat plan rekening bij de vaststelling van een gemeentelijk rioleringsplan. 5 Onze Minister kan, in overeenstemming met Onze Minister van Verkeer en Waterstaat, aan gemeenten de plicht opleggen tot prestatievergelijking ten aanzien van de uitvoering van de taak, bedoeld in artikel 10.33, alsmede de taken, bedoeld in de artikelen 3.5 en 3.6 van de Waterwet. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld over de frequentie, inhoud en omvang van de prestatievergelijking. Bijlagenrapport /13, 25 september 2013 blad 9

10 In de wet zijn alle lozingen van afvalwater op riolering verboden, met een aantal uitzonderingen. ATIKEL 4.23 WET MILIEUBEHEER: 1 Het gemeentelijke rioleringsplan wordt voorbereid door burgemeester en wethouders. Zij betrekken bij de voorbereiding van het plan in elk geval: a gedeputeerde staten, b de beheerders van de zuiveringstechnische werken waarnaar het ingezamelde afvalwater wordt getransporteerd, en c de beheerders van de oppervlaktewateren waarop het ingezamelde water wordt geloosd. 2 Zodra het plan is vastgesteld, doen burgemeester en wethouders hiervan mededeling door toezending van het plan aan de in het eerste lid, onder a tot en met c, genoemde instanties, en Onze Minister. 3 Burgemeester en wethouders maken de vaststelling bekend in één of meer dag- of nieuwsbladen die in de gemeente verspreid worden. Hierbij geven zij aan op welke wijze kennis kan worden gekregen van de inhoud van het plan. De uitzonderingen bepalen dat hemelwater en grondwater alleen mogen worden geloosd op voorzieningen die hiervoor bestemd zijn: ARTIKEL Het is verboden zich, anders dan vanuit een inrichting, van afvalwater of andere afvalstoffen te ontdoen door deze in een voorziening voor de inzameling en het transport van afvalwater te brengen. 2 Het verbod, bedoeld in het eerste lid, geldt niet voor het brengen van: a huishoudelijk afvalwater in een voorziening voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater; b afvloeiend hemelwater in een openbaar hemelwaterstelsel of in een voorziening voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater, die blijkens het gemeentelijk rioleringsplan mede voor afvoer van afvloeiend hemelwater is bestemd, en c grondwater in een openbaar ontwateringsstelsel of in een voorziening voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater, die blijkens het gemeentelijk rioleringsplan mede voor afvoer van grondwater is bestemd. Bij lozingen van afvloeiend hemelwater en grondwater bestaat een beleidsmatige voorkeur voor het, zo mogelijk, lokaal in het milieu terugbrengen daarvan. Uitgangspunt hierbij is dat deze waterstromen géén, of zodanig geringe verontreinigingen bevatten, dat ze zonder maatregelen direct in het milieu kunnen worden geloosd. ARTIKEL 10.29A WET MILIEUBEHEER 1 Een bestuursorgaan houdt er bij het uitoefenen van een bevoegdheid krachtens deze wet, voor zover die bevoegdheid wordt uitgeoefend met betrekking tot afvalwater, rekening mee dat het belang van de bescherming van het milieu vereist dat in de navolgende voorkeursvolgorde: a het ontstaan van afvalwater wordt voorkomen of beperkt; b verontreiniging van afvalwater wordt voorkomen of beperkt; c afvalwaterstromen gescheiden worden gehouden, tenzij het niet gescheiden houden geen nadelige gevolgen heeft voor een doelmatig beheer van afvalwater; d huishoudelijk afvalwater en, voor zover doelmatig en kostenefficiënt, afvalwater dat daarmee wat biologische afbreekbaarheid betreft overeenkomt worden ingezameld en naar een inrichting als bedoeld in artikel 3.4 van de Waterwet getransporteerd; e ander afvalwater dan bedoeld in onderdeel d zo nodig na retentie of zuivering bij de bron, wordt hergebruikt; f ander afvalwater dan bedoeld in onderdeel d lokaal, zo nodig na retentie of zuivering bij de bron, in het milieu wordt gebracht en g ander afvalwater dan bedoeld in onderdeel d naar een inrichting als bedoeld in artikel 3.4 van de Waterwet wordt getransporteerd. Voor deze lozingen zijn over het algemeen geen individuele vergunningen of ontheffingen nodig; ze worden toegestaan bij algemene regels. Wanneer een gemeente aanvullende eisen wil stellen aan de lozingen van afvloeiend hemelwater en grondwater kan ze gebruik maken van de gemeentelijke verordeningsbevoegdheid volgens artikel 10.32a Wm. Op grond van dit artikel kunnen regels gesteld worden aan de aanbieding van hemelwater door perceeleigenaren. Deze regels kunnen betrekking hebben op de lozen hoeveelheden of kwaliteitseisen bevatten. De VNG heeft hiervoor een model hemelwaterverordening beschikbaar gesteld. blad 10 Bijlagenrapport /13, 25 september 2013

11 ARTIKEL WET MILIEUBEHEER: 1 Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen in het belang van de bescherming van het milieu regels worden gesteld met betrekking tot het brengen van afvalwater en andere afvalstoffen in een voorziening voor de inzameling en het transport van afvalwater, anders dan vanuit een inrichting. Artikel 8.42 is van overeenkomstige toepassing. 3 De gemeenteraad kan bij verordening bepalen dat: a bij het brengen van afvloeiend hemelwater of van grondwater op of in de bodem of in een voorziening voor de inzameling en het transport van afvalwater, wordt voldaan aan de in die verordening gestelde regels, en b het brengen van afvloeiend hemelwater of van grondwater in een voorziening voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater binnen een in die verordening aangegeven termijn wordt beëindigd. 4 Van de mogelijkheid, bedoeld in het eerste lid, onderdeel b, wordt geen gebruikgemaakt, indien van degene bij wie afvloeiend hemelwater of grondwater vrijkomt redelijkerwijs geen andere wijze van afvoer van dat water kan worden gevergd. De in het artikel opgenomen verordeningsbevoegdheid beperkt zich tot de omgang met afstromend hemelwater en grondwater. Andere soorten afvalwater (huishoudelijk afvalwater, bedrijfsafvalwater, etc.) kunnen niet met dit instrument gereguleerd worden. Waterwet Op 22 december 2009 is de Waterwet in werking getreden. Uit deze wet volgen de plichten: Zorgplicht voor inzameling en verwerking van hemelwater (Waterwet, artikel 3.5); Zorgplicht voor maatregelen tegen grondwateroverlast en het verwerken van ingezameld grondwater (Waterwet, artikel 3.6); Verplichting tot afstemming van taken en bevoegdheden tussen waterschappen en gemeenten, voor zover nodig voor een doelmatig en samenhangend waterbeheer (Waterwet, artikel 3.8). ARTIKEL 3.5 WATERWET 1 De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dragen zorg voor een doelmatige inzameling van het afvloeiend hemelwater, voor zover van degene die zich daarvan ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen, redelijkerwijs niet kan worden gevergd het afvloeiend hemelwater op of in de bodem of in het oppervlaktewater te brengen. 5 De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dragen tevens zorg voor een doelmatige verwerking van het ingezamelde hemelwater. Onder het verwerken van hemelwater kunnen in ieder geval de volgende maatregelen worden begrepen: de berging, het transport, de nuttige toepassing, het, al dan niet na zuivering, terugbrengen op of in de bodem of in het oppervlaktewater van ingezameld hemelwater, en het afvoeren naar een zuiveringtechnisch werk. Volgens de Waterwet is het inzamelen en verwerken van hemelwater in eerste instantie een taak van de perceeleigenaar. Alleen in de gevallen waarin het niet redelijk is om van perceeleigenaren te vragen het hemelwater zelf te verwerken, neemt de gemeente de zorgplicht op zich. De gemeente moet dus beoordelen in welke gevallen redelijkerwijs van de perceeleigenaar gevraagd kan worden het afstromende hemelwater zelf in de bodem of naar het oppervlaktewater te brengen. Als het redelijk is om van perceeleigenaren te vragen het hemelwater zelf te verwerken, kunnen op grond van artikel 10.32a Wm. via verordeningen of een maatwerkvoorschrift regels gesteld worden aan de aanbieding van hemelwater door perceeleigenaren. Als het niet redelijk is om van perceeleigenaren te vragen het hemelwater zelf te verwerken, treedt de gemeentelijke zorgplicht in werking. ARTIKEL 3.6 WATERWET 1 De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders dragen zorg voor het in het openbaar gemeentelijke gebied treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, voor zover het treffen van die maatregelen doelmatig is en niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoort.. 6 De maatregelen, bedoeld in het eerste lid, omvatten mede de verwerking van het ingezamelde grondwater, waaronder in ieder geval worden begrepen de berging, het transport, de nuttige toepassing en het, al dan niet na zuivering, op of in de bodem of in het oppervlaktewater brengen van ingezameld grondwater, en het afvoeren naar een zuiveringtechnisch werk Bijlagenrapport /13, 25 september 2013 blad 11

12 Van gemeenten wordt verwacht om maatregelen te treffen als er sprake is van structureel nadelige gevolgen, maar alleen als deze maatregelen doelmatig zijn. De maatregelen voor het tegengaan van grondwateroverlast zijn beperkt tot: Maatregelen in het openbaar gemeentelijk gebied, Om structureel nadelige gevolgen voor de bestemming van de grond te voorkomen of te beperken, Voor zover de maatregelen doelmatig zijn, En niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoren. De zorgplicht heeft het karakter van een inspanningsplicht. Dat wil zeggen dat de gemeente niet verantwoordelijk is voor handhaving van het grondwaterpeil in bebouwd gebied. Met het in werking treden van de Waterwet geldt voor een doelmatig waterbeheer een wettelijke verplichting tot samenwerking tussen het waterschap en de gemeente: ARTIKEL 3.8 WATERWET 1 Waterschappen en gemeenten dragen zorg voor de met het oog op een doelmatig en samenhangend waterbeheer benodigde afstemming van taken en bevoegdheden waaronder het zelfstandige beheer van inname, inzameling en zuivering van afvalwater. De wet HOF In september 2012 heeft de minister van Financiën de Wet houdbare overheidsfinanciën (HOF) ingediend bij de Tweede Kamer. Hierin staat dat gemeenten een gelijkwaardige bijdrage moeten leveren aan het binnen Europees verband afgesproken terugdringen van het EMUtekort. Meer over de wet HOF is te vinden op de website van VNG: Gemeentewet Per 1 januari 2008 is artikel 226a van de Gemeentewet aangepast. De aanpassingen hebben er toe geleid dat nu ook kosten voor voorzieningen zoals IBA s, wadi s, bergingsvijvers en drainage uit de rioolheffing gedekt mogen worden. ARTIKEL 228A GEMEENTEWET 1 Onder de naam rioolheffing kan een belasting worden geheven ter bestrijding van de kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan: a de inzameling en het transport van huishoudelijk afvalwater en bedrijfsafvalwater, alsmede de zuivering van huishoudelijk afvalwater en b de inzameling van afvloeiend hemelwater en de verwerking van het ingezamelde hemelwater, alsmede het treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. 7 Ter zake van de kosten, bedoeld in het eerste lid, onderdelen a en b, kunnen twee afzonderlijke belastingen worden geheven. 8 Onder de kosten, bedoeld in het eerste lid, wordt mede verstaan de omzetbelasting die als gevolg van de Wet op het BTW-compensatiefonds recht geeft op een bijdrage uit dat fonds. Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) In de aard en omvang van de nationale waterproblematiek doen zich structurele veranderingen voor. De klimaatverandering met de bijbehorende zeespiegelstijging en intensievere neerslag, bodemdaling en verstedelijking maken een nieuwe aanpak in het waterbeleid noodzakelijk. In februari 2001 sloten daarom Rijk, Interprovinciaal Overleg (IPO), Unie van Waterschappen en Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) de Startovereenkomst Waterbeleid 21e eeuw. Deze samenwerking heeft geleid tot het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW). Hieruit volgen een aantal beleidsopgaven voor het bebouwde gebied: Het voorkomen van overstromend oppervlaktewater binnen stedelijk gebied (trekker waterschap); Het voorkomen van overbelasting vanuit de riolering tijdens hevige regenbuien (trekker gemeente); Het voorkomen van grondwateroverlast (trekker gemeente). blad 12 Bijlagenrapport /13, 25 september 2013

13 Het beleid is gebaseerd op het principe van niet-afwentelen; bestuurlijk, financieel en geografisch (in de tijd en op elk schaalniveau). In dit kader geldt bij de aanpak de voorkeursvolgorde van eerst vasthouden, dan bergen en in laatste instantie het afvoeren van overtollig water. Voor de aanpak van waterkwaliteit is deze volgorde: schoonhouden, scheiden en tenslotte zuiveren van waterstromen. Bestuursakkoord Waterketen 2007 De waterketen is het geheel van diensten aan huishoudens en bedrijven dat te maken heeft met het gebruik, afvoeren en zuiveren van water. In de keten zijn drinkwaterpartijen, gemeenten, waterschappen en het Rijk actief. Deze partijen gaan de onderlinge samenwerking versterken. Door samenwerking wordt een extra impuls gegeven aan de ontwikkeling van een meer doelmatige en transparante waterketen. Partijen vinden dit nodig om de lastenstijging voor de burger als gevolg van noodzakelijke extra investeringen in vooral de rioleringszorg zoveel mogelijk te beperken. Speerpunten: Uitvoeren van vergelijkend onderzoek ter verbetering van de uitvoering van taken (benchmarking). Besturen van gemeenten en waterschappen krijgen daardoor meer inzicht in de geleverde prestaties en de kosten, en kunnen op basis daarvan hun invloed doen gelden. Op het gebied van afvalwater zal kennis en capaciteit worden gebundeld. Gemeenten gaan duidelijk maken welke kosten gemoeid zijn met het rioleringssysteem. Gemeenten en waterschappen realiseren een permanente samenwerking in het afvalwaterbeheer en sluiten bestuurlijke overeenkomsten om investeringen tegen de laagste maatschappelijke kosten te realiseren. Het Rijk ontwikkelt in 2007 samen met de koepels een informatiecampagne om het waterbewustzijn en de belevingswaarde van water te vergroten. De burger zal via voorlichting worden geïnformeerd over de manier waarop hij kan bijdragen aan het beschermen van het milieu door verstandig gebruik van water en riolering en over de manier waarop hij zelf de waterketenkosten kan beïnvloeden. Programma Modernisering VROM-regelgeving Momenteel loopt een moderniseringsprogramma om de regelgeving rond ondermeer de verbetering en vernieuwing van de afvalwaterregelgeving te versoberen, te vereenvoudigen en te uniformeren. De regelgeving zal zoveel mogelijk worden gevat in algemene regels. De oude AMvB s (Wm) en lozingsbesluiten (Wvo en Wbb) worden hierbij samengevoegd tot een beperkt aantal AMvB s. Deze AMvB s gaan regels bevatten voor zowel de lozingen op het riool als de lozingen in de bodem en op het oppervlaktewater. De regels worden meer vanuit het gezichtspunt van de gebruiker geordend. Onder de nieuwe AMvB s vallen: het Activiteitenbesluit (sinds van kracht); Officieel heet het besluit het 'Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer'. In het Activiteitenbesluit zijn tien 8.40 AMvB's, het 'Besluit voorzieningen en installaties' en het 'Besluit opslaan in ondergrondse tanks' samengevoegd. Het Activiteitenbesluit is in opbouw. Meer bedrijfstakken worden onder de werking van het Activiteitenbesluit gebracht. Zo zullen na 2010 ook de nieuwe algemene regels voor lozingen ten gevolge van agrarische activiteiten, zowel binnen als buiten de inrichting aan het Activiteitenbesluit worden toegevoegd. het Besluit lozing afvalwater huishoudens (sinds van kracht); Dit besluit bevat algemene regels voor het lozen van afvalwater door particulieren. Het Besluit lozing afvalwater huishoudens verwijst voor technische voorschriften naar de Regeling lozing afvalwater huishoudens. het Besluit lozen buiten inrichtingen. Sinds 16 maart 2011 zijn de algemene regels voor lozen van buiten een inrichting van kracht. Deze hebben betrekking op een breed scala aan lozingen die buiten inrichtingen in de zin van de Wet milieubeheer plaatsvinden. Het gaat bijvoorbeeld om lozingen uit gemeentelijke rioolstelsels, lozingen van grondwater bij ontwatering van gronden (zoals Bijlagenrapport /13, 25 september 2013 blad 13

14 bronneringswater bij bouwactiviteiten), lozingen van afstromend hemelwater van wegen en andere openbare ruimten en lozingen bij gevelreiniging. De lozingen vinden zowel door bedrijven als overheden plaats. Voor de gemeente vervalt de noodzaak voor een vergunning voor de aansluiting van de riolering op de rioolwaterzuivering en voor overstortingen en lozingen op oppervlaktewater, mits de betreffende stelsels (met de riooloverstorten en hemelwateruitlaten) in het VGRP zijn opgenomen. (zie bijlage D). Hieronder staan de artikelen die een directe relatie hebben met het VGRP. ARTIKEL 3.14 Het lozen in een oppervlaktewaterlichaam of op of in de bodem van afvalwater afkomstig uit een openbaar ontwateringsstelsel of een openbaar hemelwaterstelsel is toegestaan, indien het stelsel voorkomt op het in het gemeentelijk rioleringsplan opgenomen overzicht van: a de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor de inzameling en verdere verwerking van afvloeiend hemelwater, bedoeld in artikel 3.5 van de Waterwet; b de maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, bedoeld in artikel 3.6 van de Waterwet; c en het stelsel overeenkomstig het gemeentelijk rioleringsplan is uitgevoerd en wordt beheerd. ARTIKEL 3.15 Het lozen in een oppervlaktewaterlichaam van afvalwater vanuit een openbaar vuilwaterriool is toegestaan, indien het vuilwaterriool voorkomt op het in het gemeentelijk rioleringsplan opgenomen overzicht van de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater bedoeld in artikel van de Wet milieubeheer en overeenkomstig het gemeentelijk rioleringsplan is uitgevoerd en wordt beheerd. Wabo en omgevingsvergunning Een ander onderdeel van het programma 'Modernisering VROM-regelgeving' is de omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning is wettelijk geregeld met de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) die op 1 oktober 2010 is ingevoerd. De Wabo integreert een groot aantal (circa 25) vergunningen, ontheffingen en meldingen tot één omgevingsvergunning. Deze omgevingsvergunning kan bij één loket bij de gemeente worden aangevraagd. Hiervoor gaat één procedure gelden waarop één besluit volgt. Voor beroep tegen dat besluit zal er één beroepsprocedure zijn. Met de inwerkingtreding van de Wabo is de verantwoordelijkheid voor indirecte lozingen van voorheen Wvo-plichtige bedrijven verschoven van het waterschap naar de gemeente. C.3 Regionale wetgeving en beleidskaders Provinciaal Waterplan Noord-Brabant Eind 2009 is het nieuwe Provinciaal Waterplan in werking getreden. Het bevat het strategische waterbeleid van de provincie Noord-Brabant voor de periode In het Provinciaal Waterplan staan onder andere: De doelstellingen voor het waterbeleid in Noord-Brabant; De waterlichamen uit de Europese Kader Richtlijn Water (KRW); Gebiedsindeling en waterhuishoudkundige functies van de waterlopen; Een uitvoeringsprogramma; Een structuurvisiekaart. Voor het VGRP belangrijke onderwerpen in het Provinciaal Waterplan zijn: De provincie wil zo nodig bijdragen aan het oplossen van grondwateroverlast via de vergunningverlening voor grondwateronttrekkingen; De provincie stimuleert gemeenten om af te koppelen zolang dit doelmatig is; Wijken met onacceptabele wateroverlast moeten in 2015 zijn aangepakt; De provincie stimuleert gezamenlijke planvorming. In het Provinciaal Waterplan verwijst de provincie naar haar Beleidskader VGRP. blad 14 Bijlagenrapport /13, 25 september 2013

15 Beleidskader Verbrede Gemeentelijke Rioleringsplannen Noord-Brabant 2009 In het Beleidskader staan de onderwerpen omschreven die in een VGRP aan de orde moeten worden gesteld en op welke manier het plan moet worden opgesteld. De provincie vraagt gemeenten in hun VGRP onder andere aan te geven op welke wijze zij omgaan met riolering, de optimalisatie van het afvalwatersysteem, de basisinspanning, het waterkwaliteitsspoor en het afkoppelen van verhard oppervlak. De provincie stimuleert de waterschappen en gemeenten extra op een intensieve samenwerking. Zelf heeft de provincie via de Wet Milieubeheer een toezichthoudende rol op het VGRP en toetst de plannen alleen op de hoofdlijn. Waterbeheerplan Waterschap Brabantse Delta Eind 2009 heeft het Waterschap het Waterbeheerplan Brabantse Delta vastgesteld voor de periode In het WBP staan de visie op en de kaders en de doelstellingen voor het waterbeheer. In het plan staat voorop dat het watersysteem robuuster moet worden: veiliger, minder kwetsbaar voor regenval en droogte, schoner, natuurlijker en beter toegankelijk voor recreanten. In het Waterbeheerplan staat onder andere dat de gemeente een belangrijke samenwerkingspartner is en dat maatregelen op het gebied van water door waterschap en gemeente gezamenlijk worden vastgesteld. Dit betreft onder andere: Maatregelen tegen wateroverlast; Maatregelen om de stadswaterkwaliteit te verbeteren; De aanpak van diffuse bronnen om emissies verder terug te dringen; Maatregelen aan riooloverstorten die een probleem vormen voor de waterkwaliteit. Relevante onderwerpen voor het VGRP zijn het gezamenlijk uitvoeren van OAS-studies en het in beeld brengen van de wateropgave. De OAS beziet het gehele systeem van riolering en zuivering om in beeld te krijgen welke maatregelen eventueel nog nodig zijn om ongewenste lozingen vanuit het riool op het oppervlaktewater te voorkomen. Rekenkameronderzoek West-Brabant en Etten-Leur In 2011 heeft de Rekenkamer West-Brabant bij zeven omliggende gemeenten 1 een onderzoek gedaan naar de effectiviteit en doelmatigheid van het rioleringsbeleid en beheer. De resultaten hiervan staan in de Koepelnotitie Rioleringsbeleid en Beheer in Zeven Gemeenten. Hierin wordt geconcludeerd dat er ondanks wettelijke voorschriften en technische eisen, veel keuzemogelijkheden zijn voor gemeenten. Als voorbeelden worden genoemd de mate waarin riolering een bijdrage levert aan integraal water- en milieubeheer, de wijze waarop wordt gefinancierd en de speerpunten voor investeringen in de komende jaren. De Koepelnotitie geeft verder een aantal tips, waaronder: Evalueer het rioleringsbeleid alvorens nieuw beleid op te stellen, evalueer de belangrijkste projecten en rapporteer de belangrijkste lessen aan de raad en omliggende gemeenten; Gebruik het VGRP om de doelstellingen voor riolering, water en milieu te integreren; Maak de afspraken over samenwerking met het waterschap zo concreet mogelijk en monitor deze afspraken. C.4 Lokale wetgevingen beleidskaders Quickscan Rekenkameronderzoek Etten-Leur In 2012/2013 heeft de Rekenkamer West-Brabant voor de gemeente Etten-Leur een Quickscan uitgevoerd naar de mogelijke leer- en verbeterpunten voor het rioleringsbeleid, de financiering ervan en de betrokkenheid van de Raad. Hieruit volgde dat het door de gemeente gevoerde rioleringsbeleid over het algemeen als effectief en doelmatig aan te merken is. 1 De gemeenten Oosterhout, Bergen op Zoom, Geertruidenberg, Rucphen, Zundert, Roosendaal en Halderberge. Bijlagenrapport /13, 25 september 2013 blad 15

16 Als sterke punten werden genoemd: Een actieve houding. Er is tijdig geïnvesteerd in maatregelen tegen wateroverlast; Effectieve samenwerking met Waterschap Brabantse Delta; Goede samenwerking in regionaal verband binnen het SWWB; Goede afstemming tussen weg- en rioleringsbeheer. De volgende aanbevelingen voor verbeteringen werden gedaan: 1. Stel in het VGRP specifieke en meetbare doelstellingen vast; 2. Rapporteer periodiek aan de Raad over de voortgang van de realisatie van de doelstellingen uit het VGRP; 3. Leg expliciete criteria vast voor het vervangen van riolen; 4. Leg richtlijnen vast voor de verdeling van kosten aan wegen en riolering; 5. Laat in het nieuwe VGRP meer transparant zien hoe de rioolheffing is opgebouwd. Grondwaterbeleidsplan In 2008 heeft de gemeente een Grondwaterbeleidsplan opgesteld voor de periode 2009 tot en met Het Grondwaterbeleidsplan bevat: Het wettelijk kader van de grondwatertaak; Een beschrijving van de geohydrologische toestand van Etten-Leur; Een beschrijving van de huidige stand van zaken t.a.v. grondwater; De invulling van de zorgtaak voor grondwater. De invulling van de grondwaterzorgtaak bestaat uit de volgende onderdelen: Het opzetten van een meetnet en het monitoren van de grondwaterstanden; Het definiëren van ontwateringsdiepten; Het aanpakken van grondwateroverlast. In het VGRP is het grondwaterbeleid en de bijbehorende strategie waar nodig geactualiseerd. Gemeentelijke Milieuvisie In de Milieuvisie is ondermeer een milieuambitie 2020 geformuleerd: De gemeente streeft naar een samenleving waarin ecologie, algemeen welbevinden en economie in balans zijn. Een samenleving in balans betekent een gezonde omgeving voor inwoners, werknemers, recreanten en de natuur. Als aan deze voorwaarde is voldaan is in Etten-Leur sprake van een duurzame samenleving. Vervolgens zijn voor het thema water de volgende doelstellingen en ambities geformuleerd. Voor de korte termijn (2012): 1. Water blijft een belangrijk ordenend principe in keuzes betreffende ruimtelijke ontwikkelingen. Bij nieuwe ontwikkelingen vindt een watertoets plaats; 2. De wateroverlast in de gemeente is aangepakt met maatregelen zoals opgenomen is in het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan. Burgers kunnen met klachten over grondwateroverlast terecht bij de gemeente (grondwaterloket); 3. De waterkwaliteit is verder verbeterd via maatregelen in het kader van de Kaderrichtlijn Water. Onder meer zal het bestaande beleid met betrekking tot het niet toepassen van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen op de openbare verharde oppervlakken worden voortgezet; 4. Er is een start gemaakt met de aankoop van gronden voor natte ecologische verbindingszones. De belevings-, ecologische en recreatieve waarde van water vormen vaste aandachtspunten voor de aanleg van deze ecologische verbindingszones, evenals de koppeling met eventuele waterberging; 5. Er is sprake van een duurzame en optimaal ingerichte afvalwaterketen; 6. Afkoppelen van verhard oppervlak is een wens maar geen doel op zich, per situatie zal bekeken moeten worden wat de meest duurzame oplossing is; blad 16 Bijlagenrapport /13, 25 september 2013

17 7. Afkoppelen mag niet leiden tot verontreiniging van het stedelijke ontvangende oppervlaktewater; 8. De twee principes waterneutraliteit en water als belangrijk structuurelement worden structureel toegepast door het uitvoeren van de Groenbeleidsnota en het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan. Voor de lange termijn (2020) zijn de volgende ambities benoemd: 1. De wateroverlast voldoet aan de normen die als gevolg van het Nationaal Bestuursakkoord Water zijn opgesteld. 2. De waterkwaliteit voldoet aan de normen die als gevolg van de Kaderrichtlijn Water gelden. 3. De natte ecologische verbindingszones zijn gerealiseerd. Acties tot en met 2012: Uitvoeren maatregelen uit Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan i.v.m. aanpak wateroverlast en maatregelen; Onderzoeken en stimuleren van het gedoseerd lozen van hemelwater door bedrijven op Vosdonk op de gemeentelijke riolering. Dit om bij zware regenbuien wateroverlast tegen te gaan (bijv. via aanpassing systeem rioolheffing zoals benoemd in VGRP); Uitvoeren Groenbeleidsnota; Uitvoeren Samenwerkingsovereenkomst en Uitwerkingsplan voor natte ecologische verbindingszones; Afspraken met het waterschap over de afvalwaterketen zijn formeel vastgelegd in een afvalwaterakkoord. Onderzoek uitvoeren naar de structurele milieu- en financiële aspecten van het gebruik van toegestane bestrijdingsmiddelen op moeilijk bereikbare plekken. De Milieuvisie is door gemeenteraad vastgesteld op 13 juli Notitie Stedelijke Wateropgave Etten-Leur In het Nationaal Bestuursakkoord Water is in 2004 afgesproken dat gemeenten en waterschappen gezamenlijk de wateroverlastproblematiek gaan aanpakken. Het uitwerken van de stedelijke wateropgave is een onderdeel van deze afspraak. Dit heeft geleid tot het opstellen van een gezamenlijke notitie van de gemeente Etten-Leur en Waterschap Brabantse Delta waarin de stedelijke wateropgaven inclusief de aanpak en systematiek kostenverdeling zijn weergegeven. De Notitie Stedelijke Wateropgave Etten-Leur is door gemeente en Waterschap ondertekend op 1 maart C.5 Leidraad Riolering De stichting RIONED, de koepelorganisatie voor de rioleringszorg in Nederland, biedt in de Leidraad Riolering handreikingen met algemeen geaccepteerde uitgangspunten, methoden en technieken. De Leidraad Riolering bestaat uit verschillende modules. Met name de volgende modules zijn relevant voor het VGRP Etten-Leur: A1050, GRP: planvorming gemeentelijke watertaken: beschrijft het doel van het opstellen van het VGRP en jaarprogramma s. Het onderliggende proces van planvorming en de onderlinge samenhang krijgen veel aandacht; D1200, Rioolheffing, geeft een overzicht van kosten en inkomstenbronnen van de rioleringszorg en de heffingsmaatstaven voor gebruikers en eigenaren. Tevens beschrijft zij het juridische kader voor de rioolheffing; D1300, toerekening en dekking van kosten, geeft richtlijnen voor toerekening en dekking van de kosten die verband houden met de rioleringszorg; D2000, personele aspecten van gemeentelijke watertaken, beschrijft hoe de huidige en gewenste personele situatie voor alle gemeentelijke watertaken in beeld gebracht kan worden en hoe de daartussen geconstateerde verschillen kunnen worden overbrugd. Voor bepaling van de kwantitatieve behoefte was ook een Rekentool beschikbaar. Bijlagenrapport /13, 25 september 2013 blad 17

18 D Voorzieningen afvalwater, hemelwater en grondwater In dit hoofdstuk staan de kenmerken van de voorzieningen voor afvalwater, hemelwater en grondwater die de gemeente in beheer heeft. Aantallen Het rioleringssysteem in Etten-Leur bestaat uit de volgende voorzieningen: tabel 1 Voorzieningen voor afvalwater Voorziening Aantal Gemengde riolering 105 km Vuilwaterriolering (dwa) 74 km Bergbezinkvoorzieningen 4 stuks Rioolgemalen (hoofdgemalen) 45 stuks Persleiding 14 km Drukriolering 63 km Drukrioleringsunits (minigemalen) 303 stuks tabel 2 Voorzieningen voor hemelwater Voorziening Aantal Hemelwaterriolering (hwa) 98 km Infiltratieriolering (IT) 7 km tabel 3 Voorzieningen voor grondwater Voorziening Aantal Grondwatermeetpunten 35 st tabel 4 Speciale voorzieningen Voorziening Aantal MacTec hoofdpost 1 st MacTec gemaalcomputers 53 st Gegevensbeheer De gemeente beschikt over een digitaal beheersysteem. Hierin worden de volgende gegevens beheerd: Vaste gegevens van riolen (ligging, afmetingen, jaar van aanleg, type); Rioolinspectiegegevens. Het digitale beheersysteem wordt gebruikt voor het dagelijks beheer en onderhoud van de riolering, als basis voor rioleringsplannen en investeringen. Ook de vaste gegevens van de andere voorzieningen (hoofdgemalen, bergbezinkbassins, persleidingen, drukriolering en minigemalen) worden beheerd in een digitaal beheersysteem. blad 18 Bijlagenrapport /13, 25 september 2013