COMPETENT DE TOEKOMST IN

Transcriptie

1 COMPETENT DE TOEKOMST IN Mediasector in beweging. We zijn er toch klaar voor? HET VERSLAG

2 Congres Competent de toekomst in Hoe zorgen we ervoor dat we straks voldoende gekwalificeerde mensen hebben om de sterk veranderende media- en communicatiesector vorm te geven? Over welke competenties moeten medewerkers beschikken? En hoe kunnen ze die verwerven? Die vragen stonden centraal op het congres Competent de toekomst in, dat op 4 februari 2009 plaatsvond bij Randstad in Diemen. Initiatiefnemers waren het Centrum voor Merk en Communicatie (CMC), het Koninklijk Verbond van Grafische Ondernemingen (KVGO) en het Nederlands Uitgeversverbond (NUV). TNO Informatie- en Communicatietechnologie bracht in beeld hoe de wereld er in 2015 uit zou kunnen zien. Voor de ogen van de congresdeelnemers ontrolden zich vier fascinerende toekomstscenario s. Wordt het Locale Luca of Verbonden Vera? Het TNO-onderzoek leverde voor Kenniscentrum GOC de bouwstenen voor het formuleren van de competenties waarover medewerkers van de media- en communicatiesector sector straks moeten beschikken. 2

3 Wordt het Massa Melissa of Niche Nick? dient nu een huiselijk doel, want montagetafels zijn niet meer nodig. Inspirerend congres over mediacompetenties voor de toekomst De deelnemers aan het congres Competent de toekomst in zitten nog maar net op hun stoel als de harde waarheid klinkt uit de mond van de eerste spreker: De wereld verandert in rap tempo. Het wordt nooit meer zoals het was. En wie niet meegaat, heeft geen toekomst. Competente, goed opgeleide mensen die de digitale wereld in de vingers hebben zijn onmisbaar voor de continuïteit van de mediaen communicatiesector. CMC-voorzitter Hans Hillen memoreert in zijn openingswoord hoe profijtelijk het is dat de drie brancheorganisaties in de communicatiewereld de handen ineengeslagen hebben om de ingrijpende veranderingen op de markt het hoofd te bieden. CMC, KVGO en NUV focussen gezamenlijk op een branchebreed ontwikkel- en opleidingsprogramma dat medewerkers toerust voor de toekomst. Gaandeweg het congres zal steeds tastbaarder en duidelijker worden wat dat betekent. Dagvoorzitter Monique van Dusseldorp spreekt van drie families die samen één sector vormen. Ze wil graag weten hoeveel leden er van elke familie in de zaal zitten. En hoeveel congresdeelnemers er uit de onderwijswereld komen. Het aantal armen dat de lucht in gaat wisselt, maar alle groepen zijn ruimschoots vertegenwoordigd. Van Dusseldorp, vertelt een anekdote die illustreert hoe razendsnel de ontwikkelingen in de mediawereld gaan. Nog niet eens zo lang geleden sleepte ze met een familielid die naar de filmacademie ging een loodzware montagetafel driehoog de trap op. Het ding Een-op-eenrelatie met kijker Frank Eijken, tot voor kort chief commercial officer bij RTL Nederland, laat de zaal zien hoe RTL van de analoge naar de digitale wereld ging. Een traject van drie stappen vooruit, eentje achteruit, zegt Eijken, en ook weleens andersom. Hij schetst hoe de behoeften van consumenten veranderen. Mensen willen tegenwoordig anytime, anyplace en anywhere televisie kunnen kijken. Adverteerders willen behalve via de aloude 30-secondenspot ook op een andere manier met hun klanten communiceren. Eijken maakt overtuigend duidelijk dat het ook voor een groot multimediaal bedrijf als RTL helemaal niet gemakkelijk is om te veranderen. We verdienen nog zo veel geld in de oude wereld. Het hele bedrijf is gericht op de 30-secondenspot en de 30-minutenprogramma s. Kijkpatronen veranderen uiterst langzaam. Al is online video in opmars, televisie is en blijft een sociaal medium. Tweederde van de tijd kijken we samen met anderen, en 95 procent van de kijktijd kijken we naar het toestel in de woonkamer. Het tv-kijken stijgt zowel op grote schermen als op kleine. Wat voor bedrijf wordt RTL?, vraagt dagvoorzitter Van Dusseldorp. We hebben het nu over allerlei manieren van televisieconsumptie. Maar jullie verdienen toch ook geld op andere manieren, bijvoorbeeld via shops? Wij geloven in een bedrijf waarin je in de massaliteit van het medium televisie toch een een-op-eenrelatie kunt ontwikkelen met de consument. Als we adressen in een database vastleggen, kunnen we allerlei digitale producten aanbieden. In onze optiek is de aanjager dan nog steeds het medium televisie. Het businessmodel verandert mee met veranderingen in het kijkpatroon. Het accent 3

4 ligt nu nog vrijwel volledig op business-tobusiness, op advertising. Dat moet zich ontwikkelen naar business-to-consumer, voor vijftig procent van de inkomsten. Met aanvullende videodiensten als RTL Video en RTL Gemist doen we al rechtstreeks zaken met de consument. Een passender slotzin had Eijken niet kunnen bedenken: De winnaars van de toekomst zijn de ondernemers die nú kunnen anticiperen. die vragen om andere businessmodellen. Adverteerders, uitgevers, drukkerijen hadden vroeger afgebakende werkterreinen. De rollen van de betrokken partijen waren duidelijk en simpel. Zo overzichtelijk is het niet meer, door allerlei invloeden van buitenaf komen ze nu in elkaars vaarwater. De Korte neemt de congresdeelnemers mee op een fascinerende reis door mogelijke werelden. Vier toekomstscenario s die fungeren als denkraam, als ordeningsmodel. Ze stimuleert de zaal om ze als inspiratiebron te gebruiken. Wat betekent dit toekomstvisioen voor mij persoonlijk of voor mijn bedrijf? Wat past het meest bij mij? Waar moet ik naartoe sturen en wat komt er op me af? En welke producten zou ik kunnen bedenken in die werelden? 4 Media Waardeweb Het project Mediacompetenties is een samenwerkingsverband tussen CMC, KVGO en NUV. Het wordt uitgevoerd door Kenniscentrum GOC en bestaat uit drie onderdelen: onderzoek, ontwikkeling en realisatie. Voor de onderzoeksfase bracht TNO in beeld wat de veranderingen in de sector precies inhouden, wat dat op langere termijn betekent en waar de kansen liggen. Toekomstonderzoeker Annemieke de Korte van TNO presenteert het onderzoek Media Waardeweb. Ons beginpunt was: kijk eens hoe de wereld verandert. En wat betekent dat voor de rollen van een zogenoemd waardeweb? De Korte legt uit dat de vertrouwde waardeketens of waardewebben, die gekoppeld zijn aan één medium, bijvoorbeeld de krant, snel veranderen. Er ontstaan verschillende ingewikkelde, met elkaar verknoopte ketens of waardewebben Toekomstscenario s Massa Melissa staat voor de klassieke wereld in een nieuw jasje. De massa bepaalt, de meerderheid is de baas, technologie gaat een steeds grotere rol spelen en efficiency en grootschaligheid zijn belangrijk. Het mediaaanbod is vooral uniform, volgens min of meer vaste formats, en het wordt voor een groot deel internationaal geproduceerd. In de wereld van Niche Nick is online leidend geworden. Een virtuele, maar geregisseerde wereld. Gemak speelt een grote rol. Via intelligente zoekprofielen is het gedrag van de consument bekend. Klanten worden bediend met gepersonaliseerde virtuele diensten op basis van een uitgebreid profiel en zijn bereid daarvoor te betalen. Wie surft, onthult wie hij is De wereld van Verbonden Vera is een virtuele, ongeregisseerde wereld die gekenmerkt wordt door deels vluchtige sociale netwerken. Een wereld van via via, van vrienden door vrienden. De consument plakt en knipt liever zelf dan dat hij betaalt voor diensten. Instituties kunnen op weinig waardering rekenen.

5 toekomst zijn de ondernemers die nú kunnen anticiperen. Locale Luca verbeeldt de wereld van ons kent ons waarin ontmoeten belangrijk is: events en meet-and-greets. De oriëntatie op de eigen leefomgeving speelt een grote rol, evenals elementen van duurzaamheid. Men hecht waarde aan authenticiteit. De consument is bereid te betalen voor kwaliteit en voor de menselijke noot. De winnaars van de toekomst zijn de ondernemers die nú kunnen anticiperen. De grensvervaging tussen de branches dwingt je om elkaar te vinden in de nieuwe innovatieve wereld. Je kunt je afvragen waar je heen moet als alle vier die werelden plausibel zijn. Je kunt er ook voor kiezen om te blijven zitten waar je zit, maar houd dan wel goed je ogen open! Niche Nick dus, maar ook een beetje van Locale Luca, namelijk de kleinschaligheid. En ook iets van Verbonden Vera, die de nadruk legt op sociale netwerken. Spelers die inzetten op lokale markten en kleinere doelgroepen kunnen bedienen of in staat zijn een online community op te bouwen, zullen sterk in het voordeel zijn. Begint het ergerlijk te kriebelen bij een van de vier scenario s, dan heb je last van je persoonlijke allergiescenario, zegt De Korte. Niet wegstoppen, adviseert de spreekster. Wij hebben toekomstbeelden die wij liever verre van ons houden of waarvan we graag denken dat het zo n vaart niet zal lopen. Dan kun je juist heel erg de plank misslaan! Natuurlijk moet De Korte de vraag beantwoorden welk scenario volgens TNO het dichtst ligt bij de te verwachten werkelijke toekomst. Je moet ze alle vier op je vizier houden om je koers te bepalen, zegt ze diplomatiek. We herkennen het meest van Massa Melissa, maar er zijn ook signalen dat lokale events terrein winnen. Uiteindelijk denken we dat naar Niche Nick zullen bewegen. We veronderstellen dat mensen behoefte zullen hebben aan ordening en regie, we voelen ons nu al vaak verloren in een veelheid aan prikkels. Waarschijnlijk zal het een mix worden die dicht bij Niche Nick ligt. En daar zal ook de vernieuwing plaatsvinden, zegt De Korte. Ze legt de link naar de competenties. Grote kranten bijvoorbeeld, manifesteren zich in alle vier de werelden. De mediawereld in ontwikkeling De dagvoorzitter interviewt Bas van Berkestein van communicatiebureau Woedend!, Job Woudt van Het Financieele Dagblad, Klaas Koekkoek van het KVGO en Tjeerd Pietersma van FNV-Kiem over hun ervaringen, ideeën en mogelijke conclusies. Woudt ziet zich met zijn krant dicht tegen Niche Nick aan zitten. We richten ons op een specifieke doelgroep, onder anderen op ondernemende mensen, bestuurders en beleggers. We brengen specifieke informatie waar ze voor betalen. Bovendien halen we daar adverteerders op binnen. Dat is in een notendop onze strategie. Woudt ziet weinig in het domein van de gratis informatie. Dat wordt een zootje, vindt hij. Uiteindelijk zal iedereen behoefte hebben aan een geregisseerde infostroom. Maar: Gratis informatie is een onderstroom waar je wel rekening mee moet houden. Koekkoek van het KVGO wil graag kwijt hoe trots en tevreden hij is dat er zo veel mensen naar het congres zijn gekomen, zo n tweehonderd in totaal. Iemand vraagt hem of het aantal werknemers in de grafische sector zal afnemen door de snelle ontwikkeling van het traditionele ambacht naar de moderne marktgerichte industrie. Koekkoek is optimistisch: Juist door de integratie van de 5

6 6 verschillende sectoren die op allerlei manieren gaan samenwerken, zullen mensen die bij ons niet meer bruikbaar zijn door automatisering en digitalisering elders inzetbaar zijn. Dát is de kracht van competentiemanagement! Hoe werkt bijscholing en omscholing bij communicatiebureau Woedend! is de vraag. Dat is heel grappig, antwoordt Van Berkestein, in onze gamestak werken veertig mensen van wie er maar drie of vier echt opgeleid zijn voor dit werk, de rest is autodidact. Ik probeer het bedrijf op te richten waar ik zelf graag had willen werken. Wij zijn niet van die talentenjagers, de mensen komen naar ons toe. Zo werkt het bij het reclamebureau ook, ons moederbedrijf. Competentielijstjes hanteren we niet. In onze selectie gaan we wel heel secuur te werk, want het zijn sterke benen die de weelde kunnen dragen. Twee werelden Het brengt de dagvoorzitter op de vraag hoeveel mensen in de zaal daadwerkelijk opgeleid zijn voor het werk dat ze doen. Het zijn er zo weinig dat het leidt tot een lachsalvo. Pietersma van FNV-Kiem vertelt over het project Mijn grafische toekomst. We zoeken de werknemers op die de laatste jaren niet of nauwelijks in beweging zijn gekomen. Dan blijkt dat het buitengewoon moeilijk is om mensen verder te laten kijken dan de poort van het bedrijf. Dat zegt ook iets over de cultuur in die bedrijven. Hebben die zelf wel een beeld van de toekomst? En betrekken ze hun werknemers daarbij? Wij blijven in ieder geval bezig om mensen ervan te overtuigen dat ze hun vakgebied scherp in de gaten moeten houden en zich moeten afvragen wat competentiemanagement voor hén betekent. Woudt van Het Financieele Dagblad krijgt de vraag of er veel mensen van het reguliere werk overgestapt zijn naar de internetredactie. Of moesten daar speciaal jonge honden voor aangenomen worden? Een jaar of tien geleden zijn we begonnen met een vrij bescheiden apart clubje, dat de content verzorgde en van alles en nog wat deed. Daarnaast hadden we de mensen van de krantenredactie met hun eigen competenties. Woudt haal een velletje papier tevoorschijn en leest op wat de competenties zijn van een redacteur die het hoogst in de boom zit op de redactie. Het is niet gering. Schrijft artikelen die baanbrekend zijn en die grote invloed hebben op het maatschappelijke en financieel-economische segment. Onderhoudt een breed netwerk met hoogwaardige gesprekspartners Die twee verschillende werelden worden nu in elkaar geschoven, vertelt Woudt. De angst om het eigen vertrouwde winkeltje los te laten leidt aan beide kanten tot emoties. De mensen met hun hoogwaardige netwerk zijn bij wijze van spreken als de dood dat ze drie uur moeten gaan zitten prutsen met een fotootje De internetredactie ziet op tegen het schrijven van baanbrekende stukken. Dat is de spanning waar we nu middenin zitten. Die overigens ook barre kanten heeft als blijkt

7 dat medewerkers zich in de nieuwe constellatie echt niet meer thuisvoelen. Van Berkestein kent het verschijnsel. Woedend! heeft ook die mix van autodidactische whizzkids en door de wol geverfde reclamemakers die in merken denken. Bij het communicatiebureau loopt het goed, zegt hij, op basis van wederzijds respect. Nieuwe functies in de mediawereld Hermien Mijnen van Kenniscentrum GOC brengt licht in de duisternis voor eenieder die het nog niet helemaal op een rijtje had met de competenties. Ze legt uit dat TNO in beeld heeft gebracht hoe het huidige waardeweb eruitziet en welke scenario s denkbaar zijn. Aan de hand van die toekomstscenario s kan men zich een beeld vormen van de media- en communicatiewereld in pakweg Wat zal de dominante communicatievorm zijn: fysiek of virtueel? De online media zullen centraal staan. Is er sprake van centrale sturing of zal de wens van de gebruiker doorslaggevend zijn? De klant zal centraal staan. stabiele kennis. We hebben nu echter te maken met dynamische kennis die steeds weer kan veranderen. Misschien gaan we in de richting van Niche Nick en merken we na een poosje dat Verbonden Vera toch dichter bij onze werkelijkheid ligt. Mijnen presenteert een handig model dat helpt om óver de branches te kijken naar de verschillende competenties. De spreekster maakt overtuigend duidelijk dat de veranderingen op de markt van beroepen en functies dit noodzakelijk maken. Waren er dertig jaar geleden nog 5500 beroepen, dat zijn er nu nog Dertig jaar geleden waren er 2000 functies, nu zijn er maar liefst functies. De media- en communicatiesector doet flink mee aan die veranderingen, verzekert Mijnen. Ze wijst naar een enorm diplomaoverzicht. Er wordt gezegd dat het onderwijs de arbeidsmarkt onvoldoende volgt. Kijk eens! Dit zijn alle 91 opleidingen die er in het mbo, hbo en op de universiteit zijn voor onze sector. Brede opleidingen, smalle opleidingen en allerlei combinaties met heel veel dubbelingen. Niet verkeerd, maar heel onoverzichtelijk. We hebben aardig moeten piekeren hoe we al deze gegevens zouden omzetten in goede en herkenbare mediacompetenties. Als we mensen nodig hebben, zijn we geneigd stante pede een bijpassende opleiding te bedenken. Helaas werkt die aanpak alleen als het gaat om redelijk Mediacompenties Het handige hulpmiddel dat Mijnen al aanstipte is het Raamwerk Mediacompetenties. Het is ontwikkeld op basis van de bouwstenen die TNO aanleverde en de gegevens uit een aantal sessies met mensen uit het bedrijfsleven en het onderwijs. Even doorbijten!, zegt Mijnen tegen haar gehoor. Als u het eenmaal snapt hebt u ook wat Al verandert er nog zo veel in het medialandschap, de stabiele onderstroom van waaruit verdiend wordt, blijft bestaan. De bekende rollen van adverteren/adviseren, contentproductie, aggregeren, realisatie en distributie blijven herkenbaar. Wij zullen nog lang mensen nodig hebben die over de basiscompetenties 7

8 sectoren zit, grijp uw kans en kijk verder dan die sector! 8 beschikken om die vijf rollen te vervullen. Naast de vijf rollen bestaat het Raamwerk Mediacompetenties uit 48 door TNO uitgefilterde werkprocessen, taken en klussen die nodig zijn om het product te realiseren. Last but not least zijn er de competenties: ontwikkelbare vermogens, waarmee mensen gemotiveerd en proces- en resultaatgericht kunnen werken. Wie nu in één van de sectoren zit, grijp uw kans en kijk verder dan die sector! Laat het maar even bezinken, adviseert Mijnen, want u moet zelf allemaal aan de slag met dit raamwerk! Als bedrijf kunt u het raamwerk gebruiken om na te denken over uw bedrijfsstrategie, welk personeel daarbij hoort en wat uw medewerkers in hun mars moeten hebben. Het initieel onderwijs krijgt te horen dat de arbeidsmarkt zowel allrounders als superspecialisten vraagt en ook heel veel mensen met een T-profiel. Mensen met een functie, aangevuld met twee of drie specialismen op basisniveau. Het onderste blokje van de T kan heel goed ingevuld worden door het initieel onderwijs. Zorg ervoor dat mensen niet te smal opgeleid worden én met passie Voor bedrijfstrainers is het raamwerk een handig middel om samen met de klant te analyseren welke bedrijfsstrategie wordt gevolgd en welke competenties daaraan vastzitten. Bedrijfstrainers hebben overigens de wind mee, zegt Mijnen, de vroeger gescheiden branches krijgen steeds meer met elkaar te maken. Adverteerders, drukkers en uitgevers gaan competenties delen. Wie nu in één van de sectoren zit, grijp uw kans en kijk verder dan die ene sector! Het Raamwerk Mediacompetenties wordt - hoe kan het anders - gedigitaliseerd. De brancheorganisaties hebben zich garant gesteld om het kompas op de toekomst actueel te houden. In de tweede fase van het project wordt een consortium gevormd van opleiders. Zij bekijken hoe de 48 werkprocessen omgezet kunnen worden in opleidings- en ontwikkelingsactiviteiten. Niet alleen opleiden, maar vooral ook léren. Aansluiting met arbeidsmarkt Tijdens de discussie met vooral onderwijsvertegenwoordigers meldt zich al spontaan een gegadigde voor het consortium van opleiders. Tineke van Kooten van VOB Boek & Media vindt dat het raamwerk er veelbelovend uitziet. Wij doen graag mee om er handen en voeten aan te geven. Boek & Media leidt mensen op die competenties nodig hebben in de printwereld en bij de transitie van print naar uitgeven. Arie van Tilborg van het Grafisch Lyceum ziet veel goede, herkenbare elementen in het Raamwerk Mediacompetenties. Als alles wat hier beloofd wordt ook waargemaakt wordt, dan hebben we geen stap voorwaarts gezet, maar een sprong! Ik hoop dat het raamwerk aansluit op hoe er op het ministerie over competenties gedacht wordt. Het prachtige van het onderwijs is dat je met jonge mensen werkt, zegt Van Tilborg. Maar hebben we het nu niet vooral over het gat dat gaapt tussen jonge mensen die zijn opgegroeid tussen computers, die álles opzoeken via internet en die een al ouderwets vinden en de groep mensen die grotendeels bepaalt wat de verdienmodellen zijn? De leerlingen zelf ervaren de aansluiting tussen de opleiding en de arbeidsmarkt niet als problematisch, zegt Van Tilborg. Dat valt reuze mee, ze vinden hun weg wel. Dat wil niet zeggen

9 dat ze ook altijd terechtkomen op plekken waar ze volgens de bedrijven voor moeten worden opgeleid. Het echte probleem is volgens hem de leeftijdsopbouw in de grafimediawereld. De gemiddelde leeftijd is 42 jaar. Mensen onder de 25 moet je met een lantaarntje zoeken en het aantal vijftigplussers is hoog. Tjeerd Pietersma van FNV-Kiem merkt dat werknemers in de traditionele bedrijven trots zijn op hun vak, maar niet gauw in beweging komen om nieuwe terreinen te exploreren. De dagvoorzitter zegt dat ze in haar omgeving steeds meer mensen ziet die vinden dat ze er zélf verantwoordelijk voor zijn dat hun kennis actueel blijft, níét hun werkgever. Volgens Pietersma is dat maar een vrij kleine groep: Als wij algemene workshops houden, komt er een klein segment dat altijd actief is en bij nieuwe ontwikkelingen vooraan staat. Maar je wilt ook die andere tachtig procent meenemen in competentiegericht leren en werken. En dat vraagt extra inspanning. Iemand die juist de overstap heeft gemaakt van werken in loondienst naar een bestaan als kleine ondernemer wil graag weten of ook gedacht is aan ZZP ers. Wij hebben gekeken naar de taken van de toekomst en niet zozeer naar hoe je werkzaam bent, antwoordt Mijnen van het GOC. Het maakt niet uit of je nu als ZZP er of als werknemer moet leren omgaan met Digital Rights Management of met User Generated Content. De vraagsteller houdt aan. De competenties waarover je als kleine ondernemer moet beschikken zijn niet gering, zegt hij. Netwerken, communiceren, onderhandelen met zakelijke partijen Dát is nou net het leuke van dit open en flexibele model. Je gaat selecteren: welke rollen, welke taken en welke competenties? Dat leidt tot een uniek functieprofiel, antwoordt Mijnen. Het is een zelfbouwpakket! Enthousiasme en passie De dagvoorzitter vraagt wie de aansluiting tussen opleiding en bedrijf als problematisch ervaart. Iemand uit de grafische industrie reageert: Leerlingen hebben weinig kennis van wat er werkelijk gebeurt op de werkvloer. Jonge mensen maken hun entree met in hun bagage een aantal algemeenheden, maar van de werkprocessen in deze complexe sector hebben ze doorgaans weinig benul, zegt hij. We digitaliseren, maar er zit ook nog een enorm stuk techniek in. Binnen tien jaar stroomt er zo veel kennis weg, terwijl er maar weinig nieuwe aanwas is en de nieuwe instroom moeilijk te motiveren valt. Van Tilborg van het Grafisch Lyceum stelt er een positief geluid tegenover. Op de Open Dag die onlangs gehouden werd, kwamen 9500 bezoekers, vertelt hij. En de opleiding kon maar liefst 1414 aanmeldingen noteren. In onze samenleving is de behoefte aan informatie groter dan ooit. Bovendien gebruiken we er meer kanalen voor dan ooit! Dutch View herkent het probleem van de haperende aansluiting tussen opleiding en school. Het multimediabedrijf is in gesprek 9

10 gegaan met het ROC. Zij voor de onderwijskundige kant, wij voor de inhoudelijke. We hebben samen een programma ontwikkeld, waarin zowel theorie als praktijk aan bod komen. Het afgelopen jaar is er voor het eerst mee gedraaid en het resultaat was verbluffend! Scholen kunnen de technologie vaak niet bijbenen. Daarom moet je als bedrijf bereid zijn om de technologie waar je mee wilt werken in te brengen in de opleiding, natuurlijk in samenwerking met het onderwijs. Media Stages, een bemiddelingsbureau voor de audiovisuele sector, doet tot slot een oproep om de menselijke factor niet te vergeten: We hebben nu een prachtig Raamwerk Mediacompetenties. We praten over technieken en vaardigheden, maar wij merken dat onze werkgevers het ook belangrijk vinden dat zij enthousiaste en sociaal vaardige mensen krijgen die kunnen samenwerken en die een passie hebben voor hun vak. Loek Hermans, voorzitter van het NUV en het MKB, had het laatste woord. Door intensieve samenwerking zijn er tal van mogelijkheden om de media- en communicatiesector gezond te houden, beklemtoonde hij. Het geheel is meer dan de som der delen. De Nederlandse mediaen communicatiesector heeft van oudsher een belangrijke positie in de wereld. Laten we zorgen dat dat zo blijft! Hermans zette de bedreigingen, kansen en voordelen voor het bedrijfsleven nog eens op een rijtje en besloot met in ieder geval één zekerheid: De klant zal altijd blijven streven naar zo goed mogelijke informatie tegen een zo goed mogelijke prijs. Maak slimme keuzes, haal mensen uit het bedrijfsleven op school of neem groepen leerlingen mee het bedrijf in. Maak gebruik van elkaar! 10

11 Informatie over Mediacompetenties Astrid de Rover, 11

12 Talent en energie Grafisch ontwerper Jeroen Berg van Magma Ontwerpers uit Voorschoten voelt zich nauw betrokken bij de veranderingen in de mediasector. Op de nieuwjaarsbijeenkomst van de beroepsvereniging van grafisch ontwerpers was hét gespreksonderwerp: het verschil tussen wat je hóópt dat stagiairs kunnen en wat ze in werkelijkheid kunnen. Berg was verrast dat het onderwerp mediacompetenties op het congres vanuit zo veel verschillende hoeken werd belicht. Wij merken zelf ook dat we steeds breder gaan werken. Onze achtergrond is grafisch, maar wij hebben ook medewerkers met kunstacademie en internetmensen. Ik hoorde op het congres iemand zeggen: competenties zeggen niet alles Dat sprak me erg aan. Wij zoeken mensen die voldoende geleerd hebben en die ervaring hebben, maar die daarnaast ook enthousiast zijn en over talent en energie beschikken. En zelfs dan moet het nog klikken. Dat is lastig hoor, om die mensen te vinden. Het Raamwerk Mediacompetenties is een interessant gegeven, zegt Berg, niet alleen om te zien wat medewerkers moeten kunnen. Ook als hulpmiddel om te kijken naar je bedrijf binnen een markt die zich snel ontwikkelt. Welke rollen kunnen we op ons specifieke deel van de markt vervullen? Welke zouden erbij kunnen komen als die markt zo beweegt? En welke mensen hebben we daarvoor nodig? Reken maar dat ik de informatie die we op een stick hebben meegekregen nog eens goed ga bestuderen! Stof tot nadenken Het onderwijs voelt zich vaak een beetje als Calimero die moet opboksen tegen het bedrijfsleven, zegt Edwin van Bemmelen, BPV-docent AV productie op ROC Friese Poort in Drachten. Ik vond het grappig te horen dat het bedrijfsleven op het gebied van technologie binnen de algemene mediaberoepen net zo ver is als het onderwijs. Het onderwijs heeft vaak het idee dat het maar moeilijk gelijke tred kan houden met de technologische ontwikkelingen in het bedrijfsleven. Na dit congres heb ik het idee dat we ons zeker niet hoeven te schamen over wat we onze leerlingen aanbieden. Ik vind het ongelofelijk belangrijk dat we dat in samenwerking met het bedrijfsleven doen. Als je met elkaar praat, merk je dat de aansluiting tussen opleiding en bedrijf er vaak wel degelijk is. Nog veel vraagtekens, veel stof tot nadenken, maar ook wel heel spannend Met dat gevoel ging Van Bemmelen naar huis na het congres. Het Raamwerk Mediacompetenties is voor het onderwijs belangrijk, zeker voor de aanbieders van mediaopleidingen. Het laat zien wat we in de toekomst kunnen verwachten en hoe we daarop kunnen inspelen. Gaat Van Bemmelen zijn leerlingen ook een blik bieden op Niche Nick en Massa Melissa? Jazeker, maar dan moet ik eerst wel een vertaalslag maken, want zo is het voor hen een mooi, maar abstract verhaal. 12

13 Schaken met mezelf De taal die we hier met elkaar ontwikkelen, spreekt me bijzonder aan, zegt Maya Fischer, coördinator en adviseur van Learning & Development van Kluwer. Wat interessant dat er zo n brede groep aanwezig is! Ik ben blij met het onderzoekswerk dat TNO verricht heeft, want dat is een stevige basis om met elkaar te zoeken naar de beste weg. Toen ik het Raamwerk Mediacompetenties zag, begon ik spontaan te schaken: rollen, werkprocessen, competenties, als ik binnen ons bedrijf nu eens We zijn sterk bezig met de vraag hoe we het leren binnen de organisatie op een intelligente manier kunnen vormgeven. Kluwer kent een grote populatie die wat ouder is. Als je naar het raamwerk kijkt, zie je hoe je mensen kunt laten doorstromen, hoe je ze competent en employable kunt krijgen voor de toekomst. Trainingen en cursussen zullen er altijd wel blijven, maar je moet ook naar andere mogelijkheden zoeken. Wij zijn bijvoorbeeld bezig met e-learning en blended e-learning. We leveren zelf de inhoud aan en huren voor de didactische kant professionals in. Als medewerkers in het bedrijf beginnen, krijgen ze een paspoort met een persoonlijk ontwikkelingsprogramma. Zo stimuleer je mensen zelf verantwoordelijkheid te nemen en zelf te zorgen dat ze hun hele loopbaan competent blijven. 13

14 Colofon Uitgave: Kenniscentrum GOC Postbus AH Veenendaal Auteur: Els van Thiel Eindredactie: Communicatiewerkgroep CMC, KVGO, NUV Fotografie: Hannie van Herk, Boekblad Vormgeving: Okkerreclame, Veenendaal Auteursrecht voorbehouden. Gebruik van deze publicatie is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. Congres en de resultaten van het project Mediacompetenties zijn mede mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds voor de Pers. Wij danken Randstad voor de gastvrijheid.