ESCo brengt duurzaamheid binnen handbereik

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ESCo brengt duurzaamheid binnen handbereik"

Transcriptie

1 ESCo brengt duurzaamheid binnen handbereik

2 Wat is een ESCo ESCo brengt duurzaamheid binnen handbereik Lagere energielasten, beter onderhoud en meer comfort. Dat zijn de grote winstpunten van een Energy Service Company (ESCo): dé groene formule voor het verduurzamen van gebouwen. In Amerika, Engeland en Duitsland wordt deze bijzondere samenwerkingsvorm al met veel succes toegepast. Ook in Nederland biedt een ESCo grote kansen.

3 Wat is een ESCo Wat is een ESCo? Een ESCo ontwerpt, financiert en realiseert energiebesparende maatregelen voor één of meerdere gebouwen. Daarnaast verzorgt de ESCo het onderhoud en beheer van deze gebouwen. Door deze investeringen gaat uw energierekening blijvend omlaag, nemen de levensduur en de waarde van uw vastgoed toe en wordt dit aantrekkelijker voor huurders. Bovendien levert u een belangrijke bijdrage aan de reductie van CO 2 -uitstoot. De basis voor een ESCo is een energieprestatiecontract in combinatie met een meerjarig onderhoudscontract waarin afspraken staan over energieverbruik, onderhoud en beheer. Met dit contract verplicht de ESCo zich om een groot aantal energiebesparende maatregelen te nemen, en deze zelf te financieren. De ESCo verdient deze investeringen terug uit het rendement dat deze maatregelen oplevert. Zo biedt een ESCo u een uitgelezen kans om uw gebouwen groener, duurzamer en energiezuiniger te maken, zónder daar extra voor te betalen.

4 Wat is een ESCo De combinatie van vergaande energiereductie en verbetering van het binnenklimaat is indrukwekkend en betekent een doorbraak in Nederland voor het verduurzamen van gebouwen door de inzet van een ESCo Vastgoedmarkt Kenmerken > Grondige revitalisering van gebouwen: groener, gezonder en energiezuiniger > Optimaal onderhoud en beheer tegen minimale kosten > Budgetneutraal: opdrachtgever loopt geen financieel risico > Gegarandeerde energiebesparing, vastgelegd in een prestatiecontract > Positieve bijdrage aan een beter klimaat door reductie van CO 2 -uitstoot > Bijdrage aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen > Meer comfort voor de gebruiker > Hogere medewerkerstevredenheid en productiviteit > Grote kwaliteitsimpuls voor gebouwen en stijging van de marktwaarde

5 De opbrengsten voor Rotterdam van deze eerste ESCoovereenkomst zijn indrukwekkend. De gemeente kan met gesloten beurs een aanzienlijke en gegarandeerde besparing op het energieverbruik en de onderhoudskosten realiseren. Bovendien wordt het comfort in de zwembaden vergroot Real Estate Wat maakt een ESCo bijzonder Uniek aan een ESCo is dat de opdrachtgever geen financieel risico draagt. In het prestatiecontract staat precies welke energiebesparing de ESCo zal realiseren. Valt de besparing hoger uit, dan komt die ten goede aan beide partijen. Zo wordt de ESCo sterk geprikkeld om voortdurend te blijven zoeken naar verbeteringen. Zelf hoeft u niet te investeren in technische kennis. De ESCo neemt zowel het ontwerp als de realisatie van de energiebesparingen volledig op zich. Ook op het gebied van onderhoud en beheer kan de ESCo u geheel ontzorgen. Financieel voordeel > Lange looptijd van het contract maakt extra besparingen mogelijk > Beide partijen profiteren als energiebesparingen hoger uitvallen dan afgesproken Hogere kwaliteit > Toepassing van de nieuwste energiebesparende technieken > Meer aandacht voor innovatie dan bij reguliere aanbestedingen > Grote prikkel om te zoeken naar creatieve oplossingen Minder zorgen > ESCo neemt onderhoud en beheer volledig over > Indien gewenst ook aandacht voor zaken als binnenklimaat en brandveiligheid > Eenvoudige aanpassing van gemaakte afspraken bij wijzigingen in de vastgoedportefeuille Wat is een ESCo

6 Hoe is het ESCo-model ontstaan? Tijdens de oliecrisis van de jaren zeventig zochten ondernemers naar nieuwe manieren om de sterk stijgende energiekosten het hoofd te bieden. Eén van de bedrijven die hierop insprong, was het Texaanse Time Energy, dat een technologie ontwikkelde om licht en andere apparatuur automatisch aan en uit te schakelen. Toen het bedrijf merkte dat deze nieuwe technologie op aarzeling bij potentiële klanten stuitte, besloten ze het op voorhand te installeren en als beloning om een percentage van de besparingen te vragen. De basis voor het ESCo-model was hiermee gelegd. Wat is een ESCo Inmiddels bestaan er ESCo s in diverse soorten en maten, waarbij er een duidelijke trend is naar verdere integratie van disciplines. Zo verzorgt een hedendaagse ESCo niet alleen de voorfinanciering, maar ook het ontwerp, onderhoud en beheer. Ook geeft de ESCo garanties af op de besparingen en worden alle parameters nauwlettend gemeten, om te kunnen bijsturen indien nodig. Clinton Climate Initiative De methode voor het verduurzamen van gebouwen die een ESCo hanteert, wordt ook wel building retrofit genoemd. Oftewel: het realiseren van energie- en waterbesparing in een bepaalde periode, waarbij de investering wordt terugverdiend uit de bespaarde kosten. Building retrofit wordt gezien als meest geschikte methode om vastgoed energiezuiniger te maken en is ontwikkeld door het Clinton Climate Initiative van voormalig president Bill Clinton. Binnen dit initiatief tekenden 40 wereldsteden (waaronder Amsterdam en Rotterdam) voor CO 2 -reductie en duurzaamheid in hun stad. In veel landen wordt building retrofit al met veel succes toegepast. In Nederland doet de gemeente Rotterdam er nu als eerste publieke organisatie ervaring mee op.

7 ESCo s in het buitenland In Amerika, Duitsland en Groot-Brittannië is de samenwerking met ESCo s reeds gemeengoed en erg succesvol. Gemiddeld wordt in deze landen een besparing van 30% gegarandeerd. Ook in België wint het ESCo-model snel terrein. In Nederland zijn ESCo s echter nog relatief onbekend, waardoor veel besparingspotentieel onbenut blijft. Wat is een ESCo Empire State Building, New York > Energiebesparing: 38% > Reductie CO 2 -uitstoot: ton in 15 jaar > Kostenbesparing: 4,4 miljoen dollar per jaar Straatverlichting Los Angeles > Energiebesparing: 40% > Reductie CO 2 -uitstoot: ton per jaar > Kostenbesparing: 10 miljoen dollar per jaar Zwembaden Berlijn > Energiebesparing: 33% > Reductie CO 2 -uitstoot: ton per jaar > Kostenbesparing: 1,6 miljoen euro per jaar King s Cross Station, London > Energiebesparing: 39% > Reductie CO 2 -uitstoot: 50% reductie ten opzichte van gemiddelde > Nu gebiedsontwikkeling

8 Wat is het geheim? Een ESCo gebruikt de opbrengsten uit energiebesparende maatregelen met een korte terugverdientijd om maatregelen met een langere terugverdientijd te realiseren. De lange looptijd van het contract maakt oplossingen mogelijk die anders buiten bereik waren gebleven. In tegenstelling tot een traditionele aanbesteding, waarbij vaak sprake is van een dichtgetimmerd programma van eisen, wordt gewerkt met functionele doelen. Hierdoor ontstaat meer ruimte voor creatieve en innovatieve oplossingen. Voor wie is een ESCo interessant? Vooral als uw gebouwen veel energie verbruiken en regelmatig onderhoud vergen, is het inschakelen van een ESCo een zeer interessante optie. Denk aan kantoren, scholen en zorginstellingen, maar ook aan sporthallen, zwembaden en theaters. Hoe werkt het Energiekosten Huidige gebruikskosten Vergoeding aan ESCo Gebruikskosten na aanbesteding Energie Prestatie Contract Start contractperiode Einde contractperiode Tijd

9 Voor wie is een ESCo interessant? Overheidsvastgoed Een ESCo helpt u om gebouwen aantrekkelijker te maken voor nieuwe huurders, door het energieverbruik terug te dringen en te zorgen voor meer comfort. Maar ook voor bestaande gebruikers biedt een ESCo grote voordelen. Zo leidt de verbetering van het binnenklimaat tot een hogere productiviteit en een lager ziekteverzuim. Hoe werkt het Een ESCo kan uw vastgoedorganisatie professionaliseren, door u volledig te ontzorgen op het gebied van onderhoud en beheer. Uw energierekening daalt, terwijl de waarde van uw vastgoed juist toeneemt. Bovendien stelt een ESCo u in staat een belangrijke bijdrage te leveren aan uw MVO-doelen en tegemoet te komen aan de wens tot duurzaam inkopen. Duurzaamheid zal met de jaren een steeds belangrijker aspect worden in de waardebepaling van vastgoed Hamit Karakus, wethouder Wonen en Ruimtelijke Ordening gemeente Rotterdam

10 Voor wie is een ESCo interessant? Onderwijs en zorg Zowel in het onderwijs als de zorg zijn veel instellingen gehuisvest in verouderde gebouwen, die niet meer voldoen aan de eisen van deze tijd. Renovatie of nieuwbouw is echter kostbaar, terwijl de financieringseisen steeds strenger worden en nogal wat organisaties kampen met solvabiliteitsproblemen. Inzet van een ESCo is dan een prima alternatief. Hoe werkt het Een ESCo helpt u uw vastgoed op te frissen, door het een aanzienlijke kwaliteitsimpuls te geven. Deze verbeterslag heeft een positief effect op de leeromgeving (onderwijs) en kan een bijdrage leveren aan het scheppen van een omgeving die het herstel na ziekte bevordert (zorg). Op budgetneutrale wijze kunt u het gebruiksgemak van uw gebouwen sterk verbeteren, waarbij u ook nog eens een bijdrage levert aan de reductie van CO 2 -uitstoot. ESCo-dienstverlening is uitermate geschikt om met weinig beleidsgeld veel te bereiken Albert Hulshoff, adviseur utiliteitsbouw bij Agentschap NL

11 Voor wie is een ESCo interessant? Commercieel vastgoed Al jarenlang is in de zakelijke kantorenmarkt sprake van toenemende structurele leegstand. Steeds vaker leidt dit tot discussies over afwaardering en het transformeren van kantoren tot bijvoorbeeld studentenwoningen, hotels of datacenters. De opkomst van Het Nieuwe Werken en het schrappen van planontwikkelingen door gemeenten zullen deze trend alleen maar versterken. Het inschakelen van een ESCo is een uitstekende manier om deze ontwikkeling het hoofd te bieden. Hoe werkt het Met een ESCo vergroot u de tevredenheid van uw huurders, verhoogt u de kans op contractverlenging en kunt u huurverhoging (in ruil voor dalende servicekosten) bespreekbaar maken. Een duurzaam gebouw heeft betere energielabels, komt eerder in aanmerking voor het keurmerk BREEAM-NL en draagt bij aan een positief imago. Zo nemen de kwaliteit, levensduur en waarde van uw vastgoed sterk toe, zonder dat u zelf daarin hoeft te investeren. ESCo s kunnen de komende twee jaar circa een kwart van de verwachte gasbesparing in de utiliteitsbouw realiseren. ESCo s zijn bovendien uitermate geschikt om de split incentive te doorbreken, het probleem in de vastgoedsector dat de eigenaar investeert in besparende maatregelen, maar de huurder hiervan profiteert Albert Hulshoff, adviseur utiliteitsbouw bij Agentschap NL

12 Wat kan een ESCo voor u betekenen? Overheids - gebouwen Onderwijs Zorginstellingen Commercieel vastgoed Budgetneutraal revitaliseren Reductie energieverbruik en CO 2 -uitstoot Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Verbetering imago Meer comfort voor gebruikers Hogere medewerkertevredenheid Hogere productiviteit Lager ziekteverzuim Ontzorging bij beheer en onderhoud Waardestijging vastgoed Professionalisering vastgoedorganisatie Betere energielabels Behalen keurmerk BREEAM-NL Combinatie met Het Nieuwe Werken Verbetering leeromgeving Verbetering healing environment Grotere huurdertevredenheid Mogelijkheid om huurders te behouden Mogelijkheid van huurverhoging Hoe werkt het

13 Verbetering van uw vastgoed in zes stappen Hoe werkt het STAP 1 STAP 2 STAP 3 STAP 4 STAP 5 STAP 6 Samen met de ESCo stelt u vast welke gebouwen het meest in aanmerking komen voor verduurzaming. Hierbij wordt onder andere gekeken naar leeftijd, locatie en gepland groot onderhoud. De ESCo brengt het huidige energieverbruik van de geselecteerde panden uitgebreid in kaart en onderzoekt welke besparingen er mogelijk zijn. Op basis van dit onderzoek stelt de ESCo een energiebesparingsplan op om de energievraag te beperken, energie efficiënt te gebruiken en waar mogelijk duurzaam op te wekken. U sluit een prestatiecontract met de ESCo, waarin in ieder geval afspraken staan over energieverbruik, onderhoud en beheer. Ook kunt u afspraken vastleggen over andere verbeterpunten, zoals het binnenklimaat en de brandveiligheid De ESCo dringt het energieverbruik terug, door bijvoorbeeld te investeren in betere isolatie, nieuwe verwarmingsinstallaties en zuinige verlichting. Al deze aanpassingen financiert de ESCo zelf, eventueel in samenwerking met een bank. De ESCo verdient de investeringen terug uit de gerealiseerde besparingen. Zelf loopt u dus geen financieel risico. Dankzij alle investeringen dalen zowel de energiekosten als de kosten van onderhoud en beheer. Het prestatiecontract prikkelt de ESCo om voortdurend te blijven zoeken naar innovatieve oplossingen. Van deze oplossingen profiteren beide partijen. Als de ESCo hogere energiebesparingen weet te realiseren dan afgesproken, dan deelt u mee in de opbrengsten.

14 Beter isoleren van gevels en daken Voorbeelden van energiebesparende maatregelen Hoe werkt het Efficiëntere luchtbehandelingsystemen Plaatsen van energiezuinige ECO-verlichting Toepassen van warmtekrachtkoppeling Plaatsen van warmtepompen Nieuwe verwarmingsinstallaties Installeren van een gebouwbeheerssysteem

15 Succesfactoren Wanneer haalt een ESCo voor u het hoogste rendement? In de eerste plaats is het inschakelen van een ESCo vooral aantrekkelijk als uw gebouwen grote installaties bevatten en het energieverbruik een bepaald volume heeft. Hoe hoger het verbruik, hoe groter de kans dat hier aanzienlijk op kan worden bespaard. Hoe werkt het In de tweede plaats is het verstandig om meerdere gebouwen onder te brengen in één overeenkomst. Dit verlaagt de aanbestedingskosten per gebouw en stelt de ESCo in staat de risico s te spreiden. Tot slot verdient een langdurige samenwerking de voorkeur. Een duurzaam partnerschap stelt de ESCo in staat om meer energiebesparingen te realiseren. Opbrengsten uit maatregelen met een korte terugverdientijd kan de ESCo dan gebruiken om maatregelen met een lange terugverdientijd te nemen. Vooral deze laatste investeringen komen de kwaliteit en de waarde van uw vastgoed zeer ten goede. Het Nieuwe Werken De inzet van een ESCo kan uitstekend worden gecombineerd met Het Nieuwe Werken. Invoering van Het Nieuwe Werken beïnvloedt de haalbaarheid van een revitalisering doorgaans positief en kan voor huurders een sterke stimulans zijn om langer van het vastgoed gebruik te maken.

16 ESCo Strukton maakt Rotterdamse zwembaden zuiniger, groener en gezonder In de praktijk In april 2011 hebben de gemeente Rotterdam en de ESCo Strukton een tienjarig onderhoud- en energieprestatiecontract afgesloten voor negen Rotterdamse zwembaden. Kern van dit contract is dat Strukton het energieverbruik van de zwembaden sterk zal terugdringen en het onderhoud en beheer geheel van de gemeente overneemt. Dit levert een gegarandeerde besparing op van 4,5 miljoen euro. Een prachtige stap naar Rotterdam zuiniger, groener en gezonder Alexandra van Huffelen, wethouder Duurzaamheid, Binnenstad en Buitenruimte gemeente Rotterdam Om deze besparing te realiseren, investeert de ESCo onder andere in warmtepompen, aanwezigheidsdetectie en ECO-verlichting. Ook vergroot de ESCo het comfort voor de bezoeker, bijvoorbeeld door een UVC-reactor te installeren. Dankzij deze apparatuur hoeft er minder chloor in het zwemwater te worden gebruikt en hebben bezoekers minder last van oog- en huidirritatie. Beter klimaat Het ESCo-contract is de eerste stap van het programma Rotterdamse Groene Gebouwen: een ambitieus plan van de gemeente om al haar vastgoed (zo n gebouwen) duurzaam te maken. Gestart is met de zwembaden, omdat juist die grootverbruikers zijn van energie en water. In de toekomst wil de gemeente nog veel meer gebouwen verduurzamen, zoals sporthallen, scholen, theaters en musea. Op deze manier levert Rotterdam een belangrijke bijdrage aan het Clinton Climate Initiative, waarin 40 wereldsteden hebben afgesproken hun CO 2 -uitstoot terug te dringen.

17 Kerncijfers Opdrachtgever: gemeente Rotterdam Looptijd contract: 10 jaar Uitvoerder: Strukton in samenwerking met zwembadspecialist Hellebrekers Technieken Start werkzaamheden: april 2011 In de praktijk > 34% minder energiekosten: 3,4 miljoen > 15% minder onderhoudskosten: 1,3 miljoen > Totale besparing: 4,7 miljoen > 34% minder energiekosten: 3,4 miljoen euro (netto contant) > 15% minder onderhoudskosten: 1,3 miljoen euro (netto contant) > Totale besparing: 4,7 miljoen euro > 43% minder gas > Betere waterkwaliteit > 24% minder elektriciteit > Beter binnenklimaat > 9% minder water > Betere luchtkwaliteit > 20% lokaal opgewekte elektriciteit > ton minder CO 2 -uitstoot per jaar (gelijk aan de uitstoot van 500 woningen) Harde garanties > Als de ESCo er niet in slaagt de afgesproken energiebesparing te realiseren, legt Strukton het verschil zelf bij. > Als de ESCo een hogere energiebesparing realiseert, profiteren zowel de ESCo als de gemeente Rotterdam. Zwembad Afrikaanderplein Zwembad Alexander Zwembad Hoogvliet Zwembad IJsselmonde Zwembad Overschie Zwembad Charlois Sportcentrum West Sportcentrum Schuttersveld Sportcentrum De Wilgenring

18 Veelgestelde vragen In de praktijk Wat levert de ESCo de gemeente Rotterdam financieel op? Met de aanpassingen die worden gedaan om de zwembaden te verduurzamen, nemen de lasten voor energie- en waterverbruik af. Over tien jaar zijn de investeringen terugverdiend en leveren ze de gemeente geld op. Op het onderhoud en beheer incasseert de gemeente direct een financieel voordeel, namelijk een verlaging van het onderhoudsbudget. Dit wordt direct verrekend in de kostendekkende huurprijs. De winst op de korte termijn zit natuurlijk ook in de verhoging van het gebruikerscomfort en de kwaliteitsverbetering van de gebouwen. Meer comfort kan leiden tot een hogere kaartverkoop, waardoor ook op dat onderdeel financieel voordeel ontstaat. Leiden de besparingen tot minder gemeentelijk personeel? Nee, het onderhoud van de zwembaden werd al door de gemeente uitbesteed aan verschillende externe partijen. Dit onderhoud wordt nu uitbesteed via één contract en zal daardoor efficiënter en goedkoper worden. De bedrijfsleiders van de baden krijgen nu één aanspreekpunt, wat erg prettig is. Hoe zijn de onderhandelingen met de aanbieders voor de Rotterdamse zwembaden verlopen? De gemeente Rotterdam heeft een Europese aanbestedingsprocedure doorlopen om een marktpartij te selecteren die de beste oplossingen voor de zwembaden biedt. De gemeente heeft daarbij gebruik gemaakt van de concurrentiegerichte dialoog. Wat is een concurrentiegerichte dialoog? Een concurrentiegerichte dialoog is een aanbestedingsprocedure waarin volop ruimte is om samen met geselecteerde marktpartijen verschillende oplossingen te verkennen. Uiteindelijk leidt deze dialoog tot biedingen die optimaal aansluiten op de behoeften van de opdrachtgever. Hierdoor ontstaat een maximaal haalbare oplossing, die anders waarschijnlijk niet bereikt zou zijn. Een concurrentiegerichte dialoog wordt toegepast bij projecten waarin de exacte omvang en benodigde oplossingen vooraf niet volledig zijn aan te geven. Wat is een onderhouds- en energieprestatiecontract? Een onderhouds- en energieprestatiecontract is een overeenkomst tussen een opdrachtgever en een ESCo. In het contract zijn de energiebesparing die de ESCo aan de opdrachtgever garandeert juridisch vastgelegd, evenals alle noodzakelijke werkzaamheden voor het volledige beheer en onderhoud van gebouwen en installaties. In verschillende plannen, zoals een energiebesparingsplan en een uitvoeringsplan, is vastgelegd hoe dit gebeurt. Uitgangspunt is dat verlaging van de energie- en waterlasten de investering en onderhoudskosten van de besparende maatregelen dekt en dat de volledige verantwoordelijkheid voor het beheer en onderhoud bij de ESCo ligt. Doordat de ESCo slim omgaat met de investeringen, is er minder onderhoudbudget nodig. Wat gebeurt er als Strukton niet aan de eisen van de gemeente Rotterdam voldoet? Overeenkomstig de afspraken zal de kwaliteit van de geleverde dienstverlening de komende tien jaar intensief worden gecontroleerd. Hiervoor zijn in het contract verschillende door Strukton te behalen resultaten en uitvoeringsnormen vastgesteld. Als blijkt dat de gemaakte resultaatafspraken en overeengekomen normen niet worden behaald, treden er direct verschillende correctiemechanismen in werking (zoals een bonus/malus-systeem) om te zorgen dat de vereiste kwaliteit alsnog wordt behaald. Hiervoor zijn direct opeisbare garanties van Strukton overeengekomen. Waarom verduurzaamt de gemeente Rotterdam haar gebouwen niet zelf? De succesfactor van het project is de geïntegreerde aanpak met professionele markpartijen die gespecialiseerd zijn in zwembadtechnieken en geïntegreerd gebouwonderhoud. Deze partijen hebben optimaal ingespeeld op de specifieke uitvraag van de gemeente. Ze zijn met innovatieve oplossingen gekomen die de gemeente op zich zelf niet kan voorschrijven. Daarvoor is een gespecialiseerd bedrijf nodig dat dagelijks met deze materie bezig is. Naast verstand van zwembadinstallatietechniek moesten de marktpartijen ook sterk integraal nadenken om tot de beste oplossing te komen. Er is een sterke interactie tussen investeren in installaties, gebouwbeheer en onderhoud. De energiebesparingdoelstellingen hebben als vliegwiel gewerkt voor de verbetering van de gebouwen, lagere onderhoudskosten en verdere ontzorging van de vastgoedbeheerder Rotterdam. Bovendien resulteert het in een verhoging van de gebruikskwaliteit van de baden. Zie ook:

19 Optimalisatie van warmtekrachtkoppeling Energiebesparende maatregelen in de Rotterdamse zwembaden In de praktijk Betere regeling van de temperatuur Aanwezigheidsdetectie Isolatie van glijbanen Automatisch legionellabeheer Zuivering van zwemwater met een UVC-reactor, waardoor het water minder vaak hoeft te worden ververst en er minder chloor nodig is Afdekken van zwembaden na sluitingstijd

20 Totaalpakket In het contract tussen de gemeente Rotterdam en de ESCo Strukton staan niet alleen afspraken over energiebesparing en CO 2 -reductie, maar ook over onderhoud en beheer, kwaliteit en comfort. Groot voordeel van deze totaaloplossing is dat het onderhoud en beheer van de negen zwembaden is ondergebracht in één allesomvattend contract. In de praktijk We krijgen nu al complimenten dat het zwembadwater nog nooit zo helder is geweest! Het prestatiecontract prikkelt ons om nog beter te presteren De komende tien jaar is Strukton verantwoordelijk voor alle onderhoudswerkzaamheden, inclusief het beheer van de waterkwaliteit, uitvoeren van reparaties en verhelpen van mogelijke storingen. Ook het repareren van vernielingen en verwijderen van graffiti zijn in het contract opgenomen. Dankzij deze krachtenbundeling kunnen de zwembaden efficiënter en effectiever worden beheerd, bijvoorbeeld door tijdig preventief onderhoud te plegen. Tevens levert de uitbesteding direct een aanzienlijke kostenbesparing op. Omdat Strukton investeert in nieuwe systemen, zal het onderhoudsbudget minder worden aangesproken. Jeroen Mieris, sr. projectmanager Strukton Worksphere We krijgen nu al complimenten dat het zwembadwater nog nooit zo helder is geweest! Het prestatiecontract prikkelt ons om nog beter te presteren Jeroen Mieris, projectmanager Strukton Integrale Projecten

21 Waarom Strukton? Bewezen prestaties Al vele jaren loopt Strukton voorop in Nederland als het gaat om design, build, finance, maintain en operate (DBFMO) contracten. Strukton heeft unieke kennis en uitgebreide en langdurige ervaring. Hierdoor zijn wij als geen ander in staat om u van deskundig advies te voorzien op het gebied van financiering, total life cycle management (initiatie en exploitatie), bouwkunde en techniek. Waarom Strukton Ruime ervaring met revitalisering van gebouwen Verschillende grote, kleine en prestigieuze projecten op gebied van revitalisering en energiezuinigheid en verduurzaming zijn door Strukton gerealiseerd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de revitalisatie van het Ministerie van Financiën en de nieuwe huisvesting van de Dienst Uitvoering Onderwijs en de Belastingdienst te Groningen. Financiering Door onze ervaring met DBFMO projecten hebben wij veel kennis opgedaan over de financieringsconstructies die nodig zijn om revitalisering en/of verduurzaming mogelijk te maken. Bij ESCo-contractvormen kunnen wij, indien gewenst, het financieringsrisico van u overnemen. Denk en Doe-kracht Wij combineren denken met doen. Wij bedenken en ontwerpen (eventueel in gezamenlijkheid met onze opdrachtgevers) maatregelen voor verduurzaming of revitalisering maar zijn ook in staat deze maatregelen en ontwerpen in de praktijk toe te passen. Strukton geeft hierop harde garanties.

22 Meer weten? > Op staat een uitgebreid overzicht met veel gestelde vragen over de verduurzaming van de Rotterdamse zwembaden. > Op vindt u uitgebreide informatie over het programma Rotterdamse Groene Gebouwen. > Op vindt u onder andere een ESCo-modelovereenkomst, een leidraad voor prestatiecontracten en verschillende video s over de Rotterdamse zwembaden. > Op leest u alles over het Clinton Global Initiative en de energiebesparingen in het Empire State Building in New York. > Op vindt u meer informatie over BREEAM-NL, het keurmerk van de Dutch Green Building Council om gebouwen beter op hun duurzaamheidprestaties te kunnen beoordelen. > Op vindt u alle ins en outs over de Europese aanbestedingsprocedures. > Op vindt u een interessant verslag van een seminar dat PPS Netwerk Nederland op 7 november 2011 organiseerde om kennis over ESCo s te delen. > Op leest u meer over de activiteiten van Strukton Worksphere, specialist in installatietechniek. > Op maakt u kennis met Strukton Integrale Projecten, expert op het gebied van publiek-private samenwerking (pps). Waarom Strukton

23 binnen handbereik Nog meer weten? Neem dan contact op met: > Peter van Schijndel van Strukton via of Versie 2.0, september 2012

Hellebrekers Technieken is een multidisciplinair bedrijf op het gebied van gebouwinstallaties en procesinstallaties

Hellebrekers Technieken is een multidisciplinair bedrijf op het gebied van gebouwinstallaties en procesinstallaties Hellebrekers Technieken is een multidisciplinair bedrijf op het gebied van gebouwinstallaties en procesinstallaties Familiebedrijf, opgericht in 1971 (40-jarig jubileum) Specialist in de waterbehandelingstechniek

Nadere informatie

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen 6 december 2011 Albert Hulshoff Ede 22 maart 2012 Prestatiecontracten - Prestatiecontracten - ESCo-eigenschappen

Nadere informatie

Presentatie Gert-Jan de Looze. Verduurzamen van vastgoed door gebruik van Esco s. Presentatie Stadsregio

Presentatie Gert-Jan de Looze. Verduurzamen van vastgoed door gebruik van Esco s. Presentatie Stadsregio Presentatie Gert-Jan de Looze Verduurzamen van vastgoed door gebruik van Esco s Presentatie Stadsregio Indeling presentatie Programma Rotterdamse Groene Gebouwen (RGG) Onderhouds en energieprestatiecontract

Nadere informatie

Ervaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s

Ervaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s Ervaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s Gert-Jan de Looze & Peter van Schijndel Gemeente Rotterdam & Strukton Gert-Jan de Looze Peter van Schijndel Rotterdamse

Nadere informatie

Ro#erdamse Groene Gebouwen case zwembaden. Ruben Zonnevijlle, Deloi#e Real Estate Advisory (NL)

Ro#erdamse Groene Gebouwen case zwembaden. Ruben Zonnevijlle, Deloi#e Real Estate Advisory (NL) Ro#erdamse Groene Gebouwen case zwembaden Ruben Zonnevijlle, Deloi#e Real Estate Advisory (NL) Ro#erdam Climate IniDaDve en Building Retrofit Concept Het Ro#erdam Climate IniDaDve wil maatregelen treffen

Nadere informatie

Verduurzamen van commercieel vastgoed juridische aspecten

Verduurzamen van commercieel vastgoed juridische aspecten Verduurzamen van commercieel vastgoed juridische aspecten 19 juni 2014 Inleiding Rollen en partijen Verschillende typen vastgoed met een eigen regime Woningen, winkels en overige bedrijfsruimte De split

Nadere informatie

Energy Service Company: een kans voor u?

Energy Service Company: een kans voor u? 1 Energy Service Company: een kans voor u? Stand van zaken provinciale pilot & Kansen voor de installatiebranche Hans van der Heide Pilot provincie Friesland (1) Doel: Ervaring opdoen met het opzetten

Nadere informatie

Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid

Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid Prestatiecontracten sleutel tot duurzaamheid Workshop Prestatiecontracten 7 december 2009 Albert Hulshoff, programma-adviseur adviseur Utiliteitsbouw SenterNovem Albert Hulshoff innovatie, energie, klimaat,

Nadere informatie

TECHNISCH BEHEER. Zorgeloze kwaliteit. vandorp.eu

TECHNISCH BEHEER. Zorgeloze kwaliteit. vandorp.eu TECHNISCH BEHEER Zorgeloze kwaliteit TECHNISCH BEHEER Onze samenleving verandert snel. Waar in het verleden volstaan kon worden met een eenvoudig inspanningscontract voldoet dit veelal niet meer aan de

Nadere informatie

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu ENERGIECONCEPTEN Advies op maat ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energiekosten zal dit in 10

Nadere informatie

Building4life. Wilt u weten hoe? Building4life. Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus 1069 4801 BB Breda

Building4life. Wilt u weten hoe? Building4life. Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus 1069 4801 BB Breda Wilt u weten hoe? Ga stap voor stap door onze aanpak: - Kennismaking Building4life - De Building4life werkwijze - Uitgewerkte case Amarant Tilburg Building4life Jan van Polanenkade 26B1 4811 KM Breda Postbus

Nadere informatie

Model. Marktconsultatie. Formule Rotterdamse Groene Gebouwen cluster zwembaden. Versie 1 Juni 2011

Model. Marktconsultatie. Formule Rotterdamse Groene Gebouwen cluster zwembaden. Versie 1 Juni 2011 Model Marktconsultatie Formule Rotterdamse Groene Gebouwen cluster zwembaden Versie 1 Juni 2011 Versie 1 juni 2011 1 van 12 Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding voor de marktconsultatie 3 Doel consultatie

Nadere informatie

Storingscontract. HVL Service, Onderhoud en Beheer

Storingscontract. HVL Service, Onderhoud en Beheer Uw samenwerking met HVL Service, Onderhoud en Beheer kan in verschillende contractvormen worden vastgelegd. Samen stellen wij een gedetailleerd onderhoudsplan op en formuleren wij een overeenkomst op maat,

Nadere informatie

Energiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg

Energiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg Energiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg Hoe kan ik energiebesparing realiseren en financieren? George Müller 06-34855943 george.muller@energymatters.nl www.energymatters.nl Voorstellen: George

Nadere informatie

AT OSBORNE. Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later. 19 september 2012. Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed

AT OSBORNE. Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later. 19 september 2012. Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed AT OSBORNE www.atosborne.nl Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed 19 september 2012 AT Osborne Huisvesting en Vastgoed Infrastructuur

Nadere informatie

ENERGIE. besparen. vandorp.eu

ENERGIE. besparen. vandorp.eu ENERGIE besparen ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energieprijzen zal dit in 10 jaar al gauw

Nadere informatie

BIJEENKOMST KMVG 26 JANUARI 2012 FREYA VAN DER KROEF, DIRECTEUR TENMAN BV. PPS-DBFM(O) kansen voor maatschappelijk vastgoed?

BIJEENKOMST KMVG 26 JANUARI 2012 FREYA VAN DER KROEF, DIRECTEUR TENMAN BV. PPS-DBFM(O) kansen voor maatschappelijk vastgoed? BIJEENKOMST KMVG 26 JANUARI 2012 FREYA VAN DER KROEF, DIRECTEUR TENMAN BV PPS-DBFM(O) kansen voor maatschappelijk vastgoed? OVERZICHT PRESENTATIE Wat is PPS Integrale contactvormen Kenmerken Toepassingen

Nadere informatie

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Ministerie van Financiën, Den Haag Manesco helpt gebouweigenaren met comfortverbetering, energiebesparing én, tegen lagere exploitatiekosten. Manesco is

Nadere informatie

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Toelichting op de aanpak van de gemeente Breda Marcel van Embden (projectleider afdeling Vastgoedbeheer) Inhoud Klimaatnota gemeente Breda Wat is de insteek bij het

Nadere informatie

ESCo voor wederzijds voordeel en gratis energiebesparing

ESCo voor wederzijds voordeel en gratis energiebesparing ESCo voor wederzijds voordeel en gratis energiebesparing Inclusief vijf cases en experttips Case 4: Renovatie Alliander te Duiven Voorwoord Gratis energiebesparing; het lijkt te mooi om waar te zijn. Energy

Nadere informatie

Uw hoogbouw SLIM renoveren De nieuwe, revolutionaire methode om al uw hoogbouw moeiteloos te verduurzamen!

Uw hoogbouw SLIM renoveren De nieuwe, revolutionaire methode om al uw hoogbouw moeiteloos te verduurzamen! Uw hoogbouw SLIM renoveren De nieuwe, revolutionaire methode om al uw hoogbouw moeiteloos te verduurzamen! snelle realisatie in duurzame renovatie snelle realisatie in duurzame renovatie De béste prestatie

Nadere informatie

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt Urgenda ESCo-project Peter Odermatt Inleiding Ambitie Urgenda: Vergroten energie efficiency in NL Beter benutting hernieuwbare energie potentieel in NL Verkennen onder welke voorwaarden ESCo s een bijdrage

Nadere informatie

Bestaand Vastgoed. Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011. DHV 2011 All rights reserved Openbaar

Bestaand Vastgoed. Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011. DHV 2011 All rights reserved Openbaar Bestaand Vastgoed Hoe beweging krijgen in verduurzaming? Vincent Swinkels Mei 2011 DHV 2011 All rights reserved Openbaar Wat is er aan de hand? Circa 1/3 energiegebruik NL zit in gebouwde omgeving Focus

Nadere informatie

Rapport energiecijfers kantoren

Rapport energiecijfers kantoren Rapport energiecijfers kantoren Dit rapport is aangemaakt op 08/31/10 om 11:31. De website Energiecijfers van NL Energie en Klimaat levert u actuele gegevens over energieprijzen en alle aspecten van energiegebruik

Nadere informatie

meer werk of meerwaarde? Pps bij scholenbouw in Nederland

meer werk of meerwaarde? Pps bij scholenbouw in Nederland meer werk of meerwaarde? Pps bij scholenbouw in Nederland Overweegt u nieuwbouw of renovatie van een school? Deze folder geeft u inzicht in wat publiekprivate samenwerking (pps) bij scholen inhoudt. Wanneer

Nadere informatie

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd

Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Een comfortabel en duurzaam gebouw, gegarandeerd Ministerie van Financiën, Den Haag Manesco helpt gebouweigenaren met comfortverbetering, energiebesparing én, tegen lagere exploitatiekosten. Manesco is

Nadere informatie

De bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant

De bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant De bakens verzetten Verduurzamen van commercieel vastgoed Machiel Karels - consultant Het glas is half leeg PROFIT 20-6- 20-6- Meer dan 25% van gebouwgebruikers klaagt over de huisvesting Ziekteverzuim

Nadere informatie

AT OSBORNE. Masterclass Energiebesparing in de zorg. Professioneel opdrachtgeverschap 16 november 2011. Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg

AT OSBORNE. Masterclass Energiebesparing in de zorg. Professioneel opdrachtgeverschap 16 november 2011. Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg AT OSBORNE www.atosborne.nl Masterclass Energiebesparing in de zorg Professioneel opdrachtgeverschap 16 november 2011 Marjolijn Kroon adviseur gezondheidszorg AT Osborne Huisvesting en Vastgoed Infrastructuur

Nadere informatie

Energieke Zorgbouw. 5 oktober 2011. Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO)

Energieke Zorgbouw. 5 oktober 2011. Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO) Energieke Zorgbouw 5 oktober 2011 Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO) Introductie Wijnanda Willemse adviseur NL Energie & Klimaat - Agentschap NL Voorheen SenterNovem Energiebesparing

Nadere informatie

TOTAL COST OF OWNERSHIP

TOTAL COST OF OWNERSHIP Nieuwe perspectieven op TOTAL COST OF OWNERSHIP INTELLIGENT BUILDING SPECIALS Investeren in comfort en energiebesparing loont Ondernemingen en overheidsorganisaties zijn zich er steeds meer van bewust

Nadere informatie

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones

Nadere informatie

EPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen. Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw

EPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen. Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw EPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw Wat wil ik met u bespreken? Casus Zutphen Strategie en uitgangspunten

Nadere informatie

ert Harm ten Bolscher

ert Harm ten Bolscher Bent u toeschouwer of doet u mee? ert Harm ten Bolscher 21-3- Inhoud Trends voor de bouw-/ vastgoedwereld? Anders denken Aanpak vanuit F2F-/Citadel-netwerk Wat betekenen trends voor de vastgoed- en bouwwereld?

Nadere informatie

Energy Services heeft nieuws voor u!

Energy Services heeft nieuws voor u! Energy Services heeft nieuws voor u! Mobiele App voor uw Energiezaken Energiebesparende technieken en duurzame energie Nieuwe website, met nog meer informatie Energiebesparing in kantoren, bedrijfshallen

Nadere informatie

Besparen met duurzame energie. Unica Ecopower

Besparen met duurzame energie. Unica Ecopower Besparen met duurzame energie Unica Ecopower Besparen met duurzame energie Dat voor u als eigenaar of beheerder van duurzaam vastgoed de energielevering op duurzame wijze moet geschieden spreekt voor zich.

Nadere informatie

Risicomanagement bij geïntegreerde contractvormen. IPMA-NL Interessegroep Risicomanagement

Risicomanagement bij geïntegreerde contractvormen. IPMA-NL Interessegroep Risicomanagement Risicomanagement bij geïntegreerde contractvormen IPMA-NL Interessegroep Risicomanagement Jeroen Mieris, Project Manager 1 Inhoud Even voorstellen.. Veranderende bouwwereld Geïntegreerde contracten Risicomanagement

Nadere informatie

Energiebesparing is investeren in de toekomst

Energiebesparing is investeren in de toekomst Energiebesparing is investeren in de toekomst Hoe energieprestatiecontracten leiden tot gegarandeerde energiebesparing Selina Roskam Energievakbeurs Voorstellen: Selina Roskam Kennismakelaar Duurzaam bouwen

Nadere informatie

Budgetneutraal energieslurpende. opwaarderen

Budgetneutraal energieslurpende. opwaarderen Budgetneutraal energieslurpende zwembaden opwaarderen 14 Zwembaden zijn duur, en in deze tijd van bezuiniging laten sommige gemeenten de bassins in hun zwembad voorgoed leeglopen. Eén op de zestien openbare

Nadere informatie

ZWEMBADEN. Zorgeloos waterplezier. vandorp.eu

ZWEMBADEN. Zorgeloos waterplezier. vandorp.eu ZWEMBADEN Zorgeloos waterplezier DUURZAME KWALITEIT Van Dorp is al meer dan 35 jaar specialist op het gebied van o.a. zwembaden, sauna s, stoomcabines en waterattracties. Onze activiteiten zijn ontwerpen,

Nadere informatie

Overijssel maakt werk van nieuwe energie!

Overijssel maakt werk van nieuwe energie! Overijssel maakt werk van nieuwe energie! U wilt met uw onderneming of woningcorporatie werk maken van nieuwe energie of energiebesparing. Maar u krijgt de financiering niet (volledig) rond via een bancaire

Nadere informatie

Stappenplan verduurzaming bestaand vastgoed

Stappenplan verduurzaming bestaand vastgoed 3 februari 2017 Peter Bekkering Stappenplan verduurzaming bestaand vastgoed Verduurzaming van vastgoed komt steeds hoger op de politieke agenda en daarom worden ook de wettelijke eisen steeds strenger.

Nadere informatie

Zonnepanelen huren bij Zelfstroom

Zonnepanelen huren bij Zelfstroom Zonnepanelen zonder investering Zonnepanelen huren bij Zelfstroom Voor uw persoonlijke dakcheck en offerte ga naar www.zelfstroom.nl Al duizenden Nederlanders gingen u voor! Zonnepanelen huren Bij Zelfstroom

Nadere informatie

Dé perfecte partner voor uw bouwplannen! Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving. Neem vandaag nog contact op voor meer informatie

Dé perfecte partner voor uw bouwplannen! Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving. Neem vandaag nog contact op voor meer informatie TLBURG TLBURG Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving U wil de juiste omgeving om in te recreëren, sporten, werken of leren. Met onze services kunnen wij zo n omgeving voor u realiseren. Design

Nadere informatie

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp

Meer wooncomfort. en minder energieverbruik door een warmtepomp. voltalimburg.nl/warmtepomp Meer wooncomfort en minder energieverbruik door een warmtepomp voltalimburg.nl/warmtepomp Tip! Vraag subsidie aan bij de aanschaf van een warmtepomp. Het subsidiebedrag voor een warmtepomp van 5 kw is

Nadere informatie

Uitvoeringsplan Verduurzaming Gemeentelijk Vastgoed 2016

Uitvoeringsplan Verduurzaming Gemeentelijk Vastgoed 2016 Openbaar Onderwerp Uitvoeringsplan Verduurzaming Gemeentelijk Vastgoed 2016 Programma Sport & Accommodaties Portefeuillehouder R. Helmer-Englebert Samenvatting De Raad heeft het vliegwielprincipe Duurzaamheid

Nadere informatie

Hilco Knul & Rutger Naber. BUILT4U Huizen waar bewoners om vragen

Hilco Knul & Rutger Naber. BUILT4U Huizen waar bewoners om vragen Hilco Knul & Rutger Naber BUILT4U Huizen waar bewoners om vragen 25 september 2014 De ambitie van Built4U B4U = Revolutionair voor de renovatiemarkt. = Betaalbare passiefrenovatie. = Energiezuinige, gezonde,

Nadere informatie

Vaillant & rendement. Technisch Project Advies

Vaillant & rendement. Technisch Project Advies Vaillant & rendement Technisch Project Advies meer rendement van uw project? Begin bij Vaillant Technisch Project Advies tijdige inschakeling TPA Uw winst Hoe blijven we samen aan de voortdurend aangescherpte

Nadere informatie

Voorgestelde beslissing :

Voorgestelde beslissing : Voorstel aan : Gemeenteraad van 19 december 2011 Door tussenkomst van : Raadscommissie van 6 december 2011 Nummer : Onderwerp : Duurzame scholen, een goede prestatie Bijlage(n) : 1. Notitie 'Duurzame scholen,

Nadere informatie

Energiereductie met een ESCo. Jan-Maarten Elias Unica Ecopower

Energiereductie met een ESCo. Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Energiereductie met een ESCo Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Inhoud 1. Over Unica Ecopower 2. Huidige en toekomstige energie wetgeving 3. Wat is een ESCo 4. Europese Gedragscode voor ESCo s 5. Voorbeeld

Nadere informatie

Financiering van Openbare Duurzame Verlichting voor Gemeenten

Financiering van Openbare Duurzame Verlichting voor Gemeenten Financiering van Openbare Duurzame Verlichting voor Gemeenten Den Haag 9 september 2015 Intoductie BNG Bank Leo Valkenburg & Pieter Oppermann 2 Duurzame verlichting voor gemeenten Pieter Oppermann 01/03/2012

Nadere informatie

Bepaal je bestemming vóórdat je vertrekt! Kennisdag Grip op Kwaliteit, 10 november 2015

Bepaal je bestemming vóórdat je vertrekt! Kennisdag Grip op Kwaliteit, 10 november 2015 Bepaal je bestemming vóórdat je vertrekt! Kennisdag Grip op Kwaliteit, 10 november 2015 Introductie Bernd Karstenberg, LCC adviseur André van den Hoek, Projectmanager onderwijshuisvesting (o.a. voor Lucas

Nadere informatie

Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw?

Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw? Gaat kosten efficiency voor verduurzaming bij bestaande bouw? Workshop Energie Besparen blok 2: 13:20 u- 14:10 u Agenda Welkom Even Voorstellen De CO 2 -ladder Verduurzaming woningbouw in de praktijk Oplossingsrichting

Nadere informatie

Specialist. in planmatig onderhoud en vastgoedverbetering

Specialist. in planmatig onderhoud en vastgoedverbetering Specialist in planmatig onderhoud en vastgoedverbetering Tijden veranderen De vastgoedmarkt is in de afgelopen jaren ingrijpend veranderd. Waar nieuwbouw steeds verder onder druk komt te staan, groeit

Nadere informatie

Energienota

Energienota Energienota 2014-2016 De Stad Gent heeft, in kader van het klimaatplan, als doelstelling om tegen 2019 het stadspatrimonium te verduurzamen en tot een minimale energiebesparing van 15% ten opzichte van

Nadere informatie

Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014

Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014 #gebiedsesco Financiering verduurzaming bedrijventerreinen GebiedsESCo, hoe pak je dat aan? 12 juni 2014 #gebiedsesco Programma Gijs Schuurhuis (De Urbanisator Plaspoelpolder) Welkomstwoord Hans Korbee

Nadere informatie

TVVL lezing EAE BREEAM. 15 feb 2017

TVVL lezing EAE BREEAM. 15 feb 2017 TVVL lezing EAE BREEAM 15 feb 2017 introductie Jean Frantzen Adviseur Duurzaam Bouwen DGMR Bouw bv Breeam Expert 2 Inhoud Intro Duurzaam? Doelen stellen Meten Breeam Breeam voor EAE 3 Waarom de bouw verduurzamen?

Nadere informatie

Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want:

Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want: Marktanalyse Markt functioneert nu mondjesmaat, er is meer potentieel dan nu wordt gerealiseerd, want: Onbekendheid gebouweigenaren & gebruikers met de mogelijkheden en winst die te behalen valt Ondoorzichtige

Nadere informatie

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden van Vliet Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten April 2011 7 april 2009 2 April 2011 - Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden 3 April 2011

Nadere informatie

Naar een duurzame school - een stappenplan - Kennis en regie schoolbesturen sleutelfactoren

Naar een duurzame school - een stappenplan - Kennis en regie schoolbesturen sleutelfactoren White Paper Naar een duurzame school - een stappenplan - Kennis en regie schoolbesturen sleutelfactoren Door: Jeroen Nollet Escoplan Barrel Ripper Matrix Onderwijshuisvesting Wim Fieggen Instituut Voor

Nadere informatie

Zonnepanelen huren bij Zelfstroom

Zonnepanelen huren bij Zelfstroom Zonnepanelen zonder investering Zonnepanelen huren bij Zelfstroom Voor uw persoonlijke dakcheck en offerte ga naar www.zelfstroom.nl klimaatneutraal natureoffice.com NL-077-729117 gedrukt Al duizenden

Nadere informatie

Vastleggen budget Openbare verlichting

Vastleggen budget Openbare verlichting Openbaar Onderwerp Vastleggen budget Openbare verlichting Programma Openbare Ruimte Portefeuillehouder R. Helmer-Englebert Samenvatting Kwaliteitsverbeteringen door investeringen van de markt in ruil voor

Nadere informatie

Casper Hesp Hoofd Portefeuillemanagement , Financial Investigator Seminar

Casper Hesp Hoofd Portefeuillemanagement , Financial Investigator Seminar [CLICK TO START] Casper Hesp Hoofd Portefeuillemanagement 30-10-2018, Financial Investigator Seminar ESG beleid vol in de schijnwerpers 2 Waarom vastgoed in de portefeuille? Goed risico rendementsprofiel

Nadere informatie

16-20 september 2013 MAANDAG 16 SEPTEMBER

16-20 september 2013 MAANDAG 16 SEPTEMBER BUILDING ENERGY U BENT UITGENODIGD VOOR DE DUTCH GREEN BUILDING WEEK Energie is de belangrijkste grondstof voor succes, daarom gaan wij er zorgvuldig mee om. We realiseren en faciliteren gebouwen die in

Nadere informatie

Quickscan energiebesparing

Quickscan energiebesparing Quickscan energiebesparing Golf Club Zeegersloot Kromme Aarweg 5 Alphen a/d Rijn Samen op weg naar 30% besparing! ~ 1 15 maart 2013 Inleiding Als relatie van etb a. hogenes bv heeft u gebruik gemaakt van

Nadere informatie

20% energiebesparing door het slim en zelflerend regelen van elke individuele ruimte

20% energiebesparing door het slim en zelflerend regelen van elke individuele ruimte 20% energiebesparing door het slim en zelflerend regelen van elke individuele ruimte De gebouwde omgeving, woningen en utiliteitsbouw, is verantwoordelijk voor 32% van het jaarlijks bruto eindverbruik

Nadere informatie

Lindenhove. Renovatie & Transformatie. Informatie vanuit Renovatieteam Lindenhove

Lindenhove. Renovatie & Transformatie. Informatie vanuit Renovatieteam Lindenhove Lindenhove Renovatie & Transformatie Informatie vanuit Renovatieteam Lindenhove ' Duurzaam & Comfortabel Met slimme combinaties van energiebesparende maatregelen en opwekking van duurzame energie komen

Nadere informatie

nergiebespaar Concept

nergiebespaar Concept nergiebespaar Concept Totaalpakket - Warmtepomp Zonneboiler CV-ketel Iets meer investeren, veel meer besparen: Zeer hoge energiebesparing! Zeer hoge subsidie! Zeer veel comfort! Waarom duurzaam? Drie redenen

Nadere informatie

Even voorstellen. Philip Blaauw. INNAX GEBOUW & OMGEVING Directie 0885533000 pblaauw@innax.com

Even voorstellen. Philip Blaauw. INNAX GEBOUW & OMGEVING Directie 0885533000 pblaauw@innax.com Even voorstellen Philip Blaauw INNAX GEBOUW & OMGEVING Directie 0885533000 pblaauw@innax.com INNAX GROUP is een onafhankelijk Energie Diensten Bedrijf = ESCO voor het verduurzamen van gebouwen INNAX GROUP

Nadere informatie

Ondanks een aantrekkelijke waarde wordt onvoldoende bestaand vastgoed verduurzaamd

Ondanks een aantrekkelijke waarde wordt onvoldoende bestaand vastgoed verduurzaamd Duurzaamheid loont Bestaande gebouwen zijn de grootste veroorzakers van CO 2 -uitstoot in Nederland Ondanks een aantrekkelijke waarde wordt onvoldoende bestaand vastgoed verduurzaamd Knelpunten in de keten

Nadere informatie

PUBLIEKSRAPPORT ONDERZOEK POWERPLAYER

PUBLIEKSRAPPORT ONDERZOEK POWERPLAYER Rotterdammers besparen ruim 6% op hun totale energierekening door slimme meter en actief bekijken van hun verbruik via een display Slimme Meter In 2020 moeten netbeheerders zoals Stedin bij minimaal 80%

Nadere informatie

Activiteiten ICDuBo. Maak kennis met alle facetten van duurzaam bouwen in de hal van 2.000 m2 vol inspirerende oplossingen en voorbeelden.

Activiteiten ICDuBo. Maak kennis met alle facetten van duurzaam bouwen in de hal van 2.000 m2 vol inspirerende oplossingen en voorbeelden. Van duurzaam denken naar duurzaam doen Activiteiten ICDuBo Kenniscentrum Inspiratie: Maak kennis met alle facetten van duurzaam bouwen in de hal van 2.000 m2 vol inspirerende oplossingen en voorbeelden.

Nadere informatie

ZUINIGE ENERGIE EN KPN

ZUINIGE ENERGIE EN KPN ZUINIGE ENERGIE EN KPN KPN start op 30 oktober 2012 met nieuwe corporate campagne Het netwerk dat geeft om Nederland. Hierbij worden relevante maatschappelijke thema s belicht. In de eerste uiting, We

Nadere informatie

Doelstelling en doelgroep

Doelstelling en doelgroep klimaat op maat Klimaat op maat Het klimaat verandert en de olievoorraden raken langzaamaan op. Dat laatste betekent concreet dat de energieprijzen naar verwachting flink stijgen in de komende decennia.

Nadere informatie

Integrale aanpak 24 gebouwen Evaluatie 1 e fase Krediet 2 e fase

Integrale aanpak 24 gebouwen Evaluatie 1 e fase Krediet 2 e fase Integrale aanpak 24 gebouwen Evaluatie 1 e fase Krediet 2 e fase Opsteller : Michel van den Berg projectmanager Gresco Datum : 24 april 2019 Integrale aanpak 24 gebouwen: Evaluatie 1 e fase en krediet

Nadere informatie

Project Verduurzaming gemeentelijk vastgoed 2015

Project Verduurzaming gemeentelijk vastgoed 2015 Project Verduurzaming gemeentelijk vastgoed 2015 Voortgang (Lester Agten en Hans de Groot) Wat hebben we tot nu toe gedaan? Onderzoeksfase: Vastgesteld is Ambitie (gemiddeld energielabel A, minimaal B),

Nadere informatie

Haal kennis over energie in huis

Haal kennis over energie in huis 3 Incompany cursussen 3 Verduurzamen gebouwen Haal kennis over energie in huis Voor: facility manager, hoofd technische dienst, inkoper, financieel directeur, vastgoedmanager, hoofd vastgoed, hoofd huisvesting,

Nadere informatie

ibisapps IBIS4Tender

ibisapps IBIS4Tender ibisapps IBIS4Tender online budgetten aanbesteden bewaken Quote Online aanbesteden met IBIS4Tender is transparant en voorkomt fouten. Daarnaast is het voor alle betrokkenen ook veel eenvoudiger. Transparanter

Nadere informatie

ESCo en Financiering Voorbeeld Rotterdamse Groene Gebouwen. CoreNetbijeenkomst, 16 mei 2012

ESCo en Financiering Voorbeeld Rotterdamse Groene Gebouwen. CoreNetbijeenkomst, 16 mei 2012 ESCo en Financiering Voorbeeld Rotterdamse Groene Gebouwen CoreNetbijeenkomst, 16 mei 2012 Introductie Janko Lindenbergh Director Real Estate Advisory Finance & Transactions Deloitte Financial Advisory

Nadere informatie

Wie zijn wij? Van 0-meting tot haalbare business case. Programma. De methode. Meten van duurzaamheid. Heldere kijk op duurzaamheid.

Wie zijn wij? Van 0-meting tot haalbare business case. Programma. De methode. Meten van duurzaamheid. Heldere kijk op duurzaamheid. Van 0-meting tot haalbare business case Meer informatie: www.w-e.nl www.gprsoftware.nl ir. Janny Stevens (stevens@w-e.nl) ir. Saskia van Hulten (hulten@w-e.nl) Wie zijn wij? W/E adviseurs www.w-e.nl Saskia

Nadere informatie

De toegevoegde waarde van een duurzame werkplek

De toegevoegde waarde van een duurzame werkplek De toegevoegde waarde van een duurzame werkplek Zó maakt u automatisering onderdeel van uw duurzaamheids-doelstelling Dat duurzaamheid een belangrijke kernwaarde is binnen het bedrijfsleven spreekt voor

Nadere informatie

Enorme hallen moeten natuurlijk ook verwarmd of gekoeld worden. Een dergelijke machine zou je wellicht in een boot verwachten

Enorme hallen moeten natuurlijk ook verwarmd of gekoeld worden. Een dergelijke machine zou je wellicht in een boot verwachten Dank dat ik op de eindejaarsbijeenkomst van het Orange Sports Forum mag spreken. Een unieke bijeenkomst waar de sportwereld en het bedrijfsleven samenkomt. Vorige week maandag is bij het IOC-congres in

Nadere informatie

Energie- en prestatiemonitoring

Energie- en prestatiemonitoring Energie- en prestatiemonitoring Onderdeel van integraal gebouwbeheer 9 november 2011 Machiel Karels Agenda 1. Wat willen we? 2. Wat gebeurt er om ons heen? 3. Wat er mogelijk is? 4. Wat we zouden moeten

Nadere informatie

Is een energieprestatiecontract. interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf

Is een energieprestatiecontract. interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf Is een energieprestatiecontract interessant voor de sportsector? Dirk Meire CEO Vlaams EnergieBedrijf Inhoud 1. Wat is een energieprestatiecontract? 2. Wat doet een ESCO? 3. Waarom is dit interessant voor

Nadere informatie

uw portaal voor technisch facilitair management unica online

uw portaal voor technisch facilitair management unica online uw portaal voor technisch facilitair management unica online , Altijd en overal inzicht in uw technische installaties Snel en eenvoudig een storing melden? Inzicht in het energiegebruik van uw installaties?

Nadere informatie

Openbare VerLichting (OVL) en energiebesparende technologie binnen PPS

Openbare VerLichting (OVL) en energiebesparende technologie binnen PPS 1 Openbare VerLichting (OVL) en energiebesparende technologie binnen PPS Syndeks een combinatie van ingenieurs- en inkoopactiviteiten Materiekennis Syndeks b.v. Son & Europese Aanbestedingen Lid van 2

Nadere informatie

Energie efficiëntie: een totaalpakket

Energie efficiëntie: een totaalpakket Energie efficiëntie: een totaalpakket VEB Klantendag (16/10/2015) Inge Goessens Directeur Energie-efficiëntie Agenda De overheid als grootverbruiker Beheer en data vormen de sleutel Energie efficiëntie

Nadere informatie

Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt!

Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt! Duurzaam Inkopen overheidsgebouwen werkt! Overheden kunnen zonder meerkosten energiebesparing in gebouwen realiseren PIANOo lunch 12 april 2011 Irma Thijssen, Agentschap NL Joost van Linder, Rijksgebouwendienst

Nadere informatie

Duurzaam Gebouwbeheer

Duurzaam Gebouwbeheer 2-daagse cursus Duurzaam Gebouwbeheer Gemeenten hebben verschillende gebouwen in beheer, zoals gemeentehuizen, kantoren en brandweerkazernes. Ook zijn er gebouwen eigendom van de gemeente, maar worden

Nadere informatie

Ons antwoord op de meest gestelde vragen Zit ik vast aan de slimme meter? Over Oxxio Welkom bij Oxxio! Wanneer start Oxxio met de energielevering?

Ons antwoord op de meest gestelde vragen Zit ik vast aan de slimme meter? Over Oxxio Welkom bij Oxxio! Wanneer start Oxxio met de energielevering? Welkom bij Oxxio! Uw overstap naar Oxxio: een slimme keuze Welkom bij Oxxio. Net als u hebben al vele particuliere en zakelijke klanten inmiddels ontdekt dat overstappen naar Oxxio een slimme keuze is.

Nadere informatie

Energie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter

Energie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter Energie besparing en woning verbetering voor VvE s sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter Onderzoek doen en experimenteren met als doel: Mensen prettig laten wonen, leven en werken Experiment:

Nadere informatie

Contouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET

Contouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET Contouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET Value Case 2 Value Case 3 Value Case 4 Value Case 5 Value Case 6 Value Case 7 Status: VALUE CASE Van ambitie naar realisatie

Nadere informatie

Zonnepanelen. zonder investering. Zonnepanelen huren bij Zelfstroom. Voor uw persoonlijke dakcheck en offerte ga naar

Zonnepanelen. zonder investering. Zonnepanelen huren bij Zelfstroom. Voor uw persoonlijke dakcheck en offerte ga naar Zonnepanelen zonder investering Zonnepanelen huren bij Zelfstroom Voor uw persoonlijke dakcheck en offerte ga naar www.zelfstroom.nl Al duizenden Nederlanders gingen u voor! Nu: zonnepanelen huren Bij

Nadere informatie

Sportief verduurzamen

Sportief verduurzamen Sportief verduurzamen Deelnemersworkshop Michel de Boer (GSF):Green Liz en de GSF Peter Smit (Green Liz): toelichting concept Guido Beijer (BAM): techniek en rapportages Michel de Boer (GSF) Green Liz

Nadere informatie

Pilot verduurzaming commercieel vastgoed Nijmegen Aanpak klimaatneutraal maken van (winkel)panden: het klimaatgerust programma

Pilot verduurzaming commercieel vastgoed Nijmegen Aanpak klimaatneutraal maken van (winkel)panden: het klimaatgerust programma 11 juni 2019 Pilot verduurzaming commercieel vastgoed Nijmegen Aanpak klimaatneutraal maken van (winkel)panden: het klimaatgerust programma Uitgevoerd door: In samenwerking met: Wat gaan we doen? Projectactiviteiten

Nadere informatie

Resultaten. Nationale enquête duurzame prestaties Nederlandse gemeenten.

Resultaten. Nationale enquête duurzame prestaties Nederlandse gemeenten. Resultaten Nationale enquête duurzame prestaties Nederlandse gemeenten. 19 mei 2011 Inleiding De duurzame ambities verschillen per gemeente. Zo ook de daadwerkelijke invulling van deze ambities. Toch streven

Nadere informatie

Wilt u continu verbeteren én besparen?

Wilt u continu verbeteren én besparen? Wilt u continu verbeteren én besparen? RORE staat voor Return on Real Estate; continu verbeteren en besparen mét uw vastgoedportefeuille. Middels de RORE-raamovereenkomst wordt afgesproken dat wij risicodragend,

Nadere informatie

Hoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk?

Hoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk? Hoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk? Conclusies nav onderzoek in Opdracht van agentschap NL Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Dit rapport is bestemd voor de organisatie

Nadere informatie

IN VIER STAPPEN NAAR EEN ENERGIEZUINIG BEDRIJFSPAND

IN VIER STAPPEN NAAR EEN ENERGIEZUINIG BEDRIJFSPAND IN VIER STAPPEN NAAR EEN ENERGIEZUINIG BEDRIJFSPAND Faris Nizamic, CEO Sustainable Buildings BV Whitepaper Sustainable Buildings 1 Ons huidige energieverbruik en de wijze van consumeren staan onder druk.

Nadere informatie

Workshop financieringsconstructies. Arthur Messelink & Daan Arkesteijn

Workshop financieringsconstructies. Arthur Messelink & Daan Arkesteijn Workshop financieringsconstructies Arthur Messelink & Daan Arkesteijn Wat gaan we doen vandaag? Fictief schoolgebouw renoveren Jullie moeten aan de slag Interactief Vragen kan altijd Wat is het doel? Meer

Nadere informatie

u kunt er niet omheen

u kunt er niet omheen EPA-W Advies Het energielabel: u kunt er niet omheen Eigenaren van woningen zijn bij de verkoop of verhuur verplicht om een Energielabel te overhandigen aan de koper of huurder. Als erkend EPA-W Adviseur

Nadere informatie