[Uitzending 367: 1 Samuël 22:1 t/m 23:28]

Transcriptie

1 [Uitzending 367: 1 Samuël 22:1 t/m 23:28] In de vorige uitzending hebben we gelezen (in 1 Sam.21) dat David door een list is ontkomen aan de Filistijnen van Gat. In 1 Sam.22 arriveert hij bij de spelonk van Adullam. 1 Samuël 22 vers 1 en 2: Zo kon David Gat verlaten. Hij vluchtte naar de grot van Adullam, waar zijn broers en andere familieleden hem al snel gezelschap kwamen houden. Ook anderen kwamen daarheen, mensen die in moeilijkheden zaten, schulden hadden of gewoon ontevreden waren. Uiteindelijk stond David aan het hoofd van ongeveer 400 man. Met 1Sam.22 begint een periode in Davids leven waarin hij zich in holen en grotten moet verbergen. De HERE heeft geen haast met het koningschap van David en dat moeten David en zijn mannen ook leren inzien. Net zo als wij vandaag. De dingen gebeuren op Gods tijd en wijze, in Zijn tempo en naar Zijn plan mogen wij volgen en gehoorzamen. Dat valt vaak niet mee. Dat zien we ook in het leven van David. In de jaren waarin David zich voor Saul moet verbergen probeert de koning hem steeds weer te doden en wordt hij opgejaagd en voortgedreven. Hij wordt van het kastje naar de muur gestuurd en is gedwongen zich in bossen en grotten te verbergen om de woede en de aanslagen van koning Saul te ontwijken. David beschrijft zichzelf in deze periode op verschillende manieren. In 1Sam.26:20 vraagt hij: Waarom jaagt de koning van Israël op mijn leven als op een vlo of zoals men jaagt op een veldhoen in de bergen? In Psalm 102:7 horen we David zeggen: Ik voel mij als een pelikaan in de woestijn, hulpeloos. Alsof ik een steenuil ben die in de ruïnes zit. En in Psalm 57:5 en 7, Ik voel mij als voor de leeuwen gegooid en: zij hebben een val voor mij gezet om mij levend te vangen. David verlaat de Filistijnse stad Gat en vlucht naar de grot van Adullam Adullam is een plaats die ligt tussen Gat en Bethlehem en David gaat naar een spelonk die in de buurt van deze stad moet hebben gelegen. Als zijn broers en familie horen dat David daar is aangekomen, voegen zij zich bij hem. Het is goed mogelijk dat de familieleden zich bij David voegen uit angst voor vergeldingsmaatregelen van Saul. Naast zijn familie voegt zich ook nog een andere groep mensen bij hem. TTB - NL - TWR - CW 1

2 Het zijn mensen die moeilijkheden hebben, mensen met schulden en mensen die verbitterd zijn. David wordt de leider van deze outcasts. Hun aantal bedraagt ongeveer 400 man en groeit later uit tot 600. Dit aantal zegt iets over de problemen die blijkbaar een groot aantal Israëlieten onder de regering van Saul hebben. Het pleit voor David dat hij deze groep mensen weet om te vormen tot een loyaal en gedisciplineerd leger. David is in deze periode een beeld van de Grote Zoon van David: Jezus Christus. De periode waarin Davids leven zich nu bevindt is een periode van verwerping. De HERE heeft hem wel tot koning laten zalven maar zijn koningschap wordt in deze periode bedreigd en (in ieder geval door Saul) verworpen. Zo is het vandaag ook met de Here Jezus Christus. De wereld heeft Christus verworpen net zoals David werd verworpen en opgejaagd. Zijn vijand gaat rond als een brullende leeuw, op zoek naar David om hem te verslinden. Daarin is te zien op wie Saul lijkt. Ook vandaag worden gelovigen vermaand met de woorden uit 1 Petrus 5 vers 8: u moet de situatie goed inzien en op uw hoede zijn voor de grote tegenstander, de duivel. Hij gaat rond als een brullende leeuw, op zoek naar een prooi om te verslinden. David kon zeggen: ik voel mij als voor de leeuwen gegooid en met de woorden van Petrus in ons achterhoofd kunnen wij ons er iets bij voorstellen. De Here Jezus Christus heeft Zijn volgelingen uit deze wereld geroepen als Zijn eigendom en een volk voor Zijn naam. Hij roept hen die in ellende en problemen verkeren, die in schuld vastzitten en mensen die niet gelukkig zijn. Het lijkt op de groep mensen die zich rondom David verzamelen. Ook vandaag worstelen mensen met de ellende in deze wereld. Voor sommige komt het zover dat zij daarom niets meer van God willen weten. Alsof de HERE God de schuld is van alle ellende! Ja maar, zal iemand zeggen: God is toch almachtig? Hij kan er toch iets aan doen? Waarom doet God dat niet? Zeker, de HERE kan er alles aan doen en dat heeft Hij ook gedaan! Alleen gaat de oplossing niet buiten de mensen om maar door de mensen heen. Want als de mensen niet veranderen, verandert de wereld ook niet! TTB - NL - TWR - CW 2

3 Kijk maar eens goed naar het kruis van Golgotha daar ziet u dat de HERE alles aan de oplossing van de ellende in deze wereld heeft gedaan. Hij gaf het liefste dat Hij had: Zijn eigen Zoon. Want als de mensen niet veranderen, verandert de wereld ook niet! Heeft de Here Jezus uw leven al veranderd? En helpt u door Hem mee, de wereld te veranderen door Zijn evangelie te verkondigen? Zonder de Here Jezus blijft alles bij het oude en is een nieuw en ander leven niet mogelijk. Ja maar, waar komt al die ellende in de wereld dan vandaan? Nou, niet van de HERE God. Dat kunt u o.a. zien in de Hof van Eden, in de tijd dat Adam en Eva in harmonie leefde met God. De ellende is door een verkeerde keuze van de mens gekomen. Een keuze tegen het uitdrukkelijke bevel van de HERE. Daardoor kwam de mensheid midden in de donkerheid van de dood terecht. U kunt de HERE God niet de schuld geven van de ellende in deze wereld want dan verdraait u de feiten. Als een prachtig gebouw kapot wordt geschoten, is dat dan de schuld van de architect? Nee, daarvoor heeft de architect het niet ontworpen. Zo is het ook met de schepping van God. De HERE heeft Zijn schepping niet gegeven om voor eeuwig in de ellende onder te gaan. Daarom pakt Hij de oorzaak van de ellende aan: de mensen, u, jij en ik! Door Zijn Zoon Jezus Christus is er verandering mogelijk. Daarom, geloof in de Here Jezus Christus en u zult behouden worden. Jezus zegt in Matth.11:28, Als de lasten u drukken en u vermoeid bent, kom dan bij Mij. Ik zal u rust geven. En ook: Als u dorst hebt, kom dan bij Mij om te drinken (Joh.7). Zoals in de tijd van David de mensen naar hem toekwamen (die in de ellende zaten, met schuld worstelden en ontevreden waren) zo mag u vandaag naar de Here Jezus gaan en Zijn naam aanroepen. Vragen om Zijn hulp en bijstand in uw persoonlijke omstandigheden en situatie. Alle kans dat de HERE daarbij ook nog één van Zijn kinderen op uw pad stuurt om u te bemoedigen en te ondersteunen. Het kan natuurlijk ook een berichtje zijn van een vriend of vriendin of iemand anders. Is er iemand in de buurt die u kunt bemoedigen? Op z n tijd hebben we allemaal bemoediging nodig. TTB - NL - TWR - CW 3

4 1 Samuël 22 vers 3 en 4: Korte tijd later vertrok David naar Mispe in Moab om de koning van Moab te vragen of zijn ouders daar onder koninklijke bescherming mochten verblijven, totdat hij wist wat God met hem voorhad. David bracht hen bij de koning en zij bleven in Moab gedurende de hele periode dat David in de bergvesting woonde. David wil zijn ouders niet blootstellen aan zijn riskante schuilplaats en gaat naar de koning van Moab in Mispe. Een reden waarom de koning onderdak verschaft aan de ouders van David, kan liggen aan de familiebanden (Ruth 4). Een andere reden kan zijn dat vijanden van de Israëlieten graag opstandige groepen bij hun vijand steunen. Dat gebeurt later ook - in 1Sam.27 - bij de Filistijnen. 1 Samuël 22 vers 5 t/m 8: Op een dag vertelde de profeet Gad aan David dat hij de bergvesting moest verlaten om terug te keren naar Juda. David deed dat en trok naar het woud van Cheret. Saul hoorde algauw waar David en zijn mannen zich hadden verscholen. Hij was op dat moment in Gibea en zat onder een eik met zijn speer in de hand, omringd door zijn officieren. Luister, mannen van Benjamin, riep Saul toen hij het nieuws had gehoord. Heeft ook David u akkers, wijngaarden en hoge rangen in zijn leger aangeboden? Daarom snap ik niet dat u tegen mij bent. Want niet een van u heeft mij ooit verteld dat mijn eigen zoon een verbond met David heeft gesloten. U voelt zelfs niet met mij mee. Denk u eens in! Mijn eigen zoon moedigt David aan hier te komen en een greep naar de macht te doen! David wordt geleid door een profetenwoord dat hem terugbrengt in het land waar hij koning zal worden. De HERE stimuleert hem tot daadkrachtig optreden en behoedt hem voor vluchtgedrag. David is (ook in de zorg voor zijn ouders) voorzichtig en afhankelijk van de HERE God. Het toneel verplaatst zich in vers 6 naar Saul. Hij zit met een speer in de hand onder een eik (een tamarisk) op een heuvel in Gibea, waar hij al zijn officieren om zich heen heeft verzameld. In zelfmedelijden en zelfrechtvaardiging zegt hij dat zijn zoon Jonathan niet loyaal aan hem is. Jonathan heeft immers een verbond met David gesloten. TTB - NL - TWR - CW 4

5 Daarbij verwijt Saul zijn officieren dat ze hem dat niet hebben verteld. In de gespannen stilte die volgt, na de woorden van Saul, geeft één van de aanwezigen antwoordt, het is de Edomiet Doëg. Hij was in de tabernakel toen David er ook was. 1 Samuël 22 vers 9 t/m 11: Toen nam de Edomiet Doëg, die bij Sauls mannen stond, het woord en zei: Toen ik in Nob was, heb ik David zien praten met de priester Achimelech. Achimelech vroeg de HERE om raad over wat David moest doen en daarna gaf hij hem voedsel en het zwaard van de Filistijn Goliath. Daarop ontbood koning Saul onmiddellijk Achimelech en zijn hele familie en de andere priesters uit Nob. Doëg vertelt dat Achimelech David brood en het zwaard van Goliath heeft gegeven. Daarnaast vertelt hij iets dat niet is genoemd in 1Sam.21, namelijk dat Achimelech de HERE raadpleegde voor David. Nadat Saul het bericht van Doëg heeft gehoord, laat hij Achimelech en zijn familieleden (de priesters van Nob) bij zich komen. Vervolgens verschijnen ze allemaal voor de koning. Er wordt een soort rechtszitting gehouden. 1 Samuël 22 vers 12 t/m 14: Toen zij aankwamen, zei Saul tegen hem: Luister eens goed naar mij, zoon van Achitub! Wat is er aan de hand? vroeg de angstige Achimelech. Waarom hebben u en David tegen mij samengezworen? wilde Saul weten. Waarom hebt u hem voedsel en een zwaard gegeven en voor hem met God gepraat? Waarom hebt u hem aangemoedigd tegen mij in opstand te komen en mij hier aan te vallen? Maar koning, wierp Achimelech tegen, er is toch zeker niemand onder al uw dienaren die zo trouw is als David? Hij is uw schoonzoon en het hoofd van uw lijfwacht! Wie mag zo vertrouwelijk met u omgaan en geniet zoveel aanzien aan uw hof? Dit was toch zeker niet de eerste keer dat ik God voor hem om raad heb gevraagd? Het is niet eerlijk als u mij en mijn familie hiervan beschuldigt, want ik heb nooit iets geweten van enige samenzwering tegen u. In zijn antwoord geeft Achimelech er blijk van dat hij destijds niet wist wat er fout was aan David. Hij geeft aan dat hij David altijd heeft gezien als iemand TTB - NL - TWR - CW 5

6 die in hoog aanzien stond en aan wie hij gehoorzaamheid verschuldigd was. Hierbij wijst Achimelech op een vijftal argumenten. David wordt aangeduid als dienaar van de koning, hij is trouw, hij is de schoonzoon van de koning, hij is het hoofd van de lijfwacht en hij geniet veel aanzien aan het hof. Het was voor Achimelech onmogelijk vast te stellen dat een vooraanstaand man als David een complot smeedde tegen koning Saul. Daarnaast stelt Achimelech de retorische vraag dat het toch niet de eerste keer was dat hij de HERE raadpleegde ten behoeve van David. De zaak is geheel duidelijk, Achimelech wist niets van de situatie af en kan er daarom ook niet verantwoordelijk voor worden gesteld. 1 Samuël 22 vers 15 t/m 17, koning Saul schreeuwde: U zult sterven, Achimelech, samen met uw hele familie. Hij beval zijn lijfwachten: Dood deze priesters, want zij zijn bondgenoten van David. Zij wisten dat hij voor mij op de vlucht was, maar hebben het mij niet verteld! De soldaten weigerden echter de priesters van de HERE te doden. Ondanks de sterke argumenten spreekt Saul het oordeel uit dat Achimelech en zijn familie moeten sterven. Als reden voor de executie geeft Saul aan dat zij handlangers van David zijn. Onmiskenbaar spreekt hier een paranoïde man die zijn omgeving ervaart als een ernstige bedreiging. De laatste beschuldiging geldt de priesters zij wisten dat David op de vlucht was en stelden Saul niet op de hoogte. Maar, de soldaten weigerden de priesters van de HERE te doden. In zijn woede geeft Saul Doëg het bevel om het vuile werk voor hem uit te voeren. 1 Samuël 22 vers 18 en 19: Toen wendde de koning zich tot Doëg en zei: Doet u het maar. Doëg liep op hen af en doodde de 85 priesters, die allemaal de linnen priesterkleding droegen. Saul liet ook Nob verwoesten, de stad van de priesters en doodde hun gezinnen: mannen, vrouwen, kinderen en baby s en ook ossen, ezels en schapen. Het was een verschrikkelijk bevel en een afschuwelijke daad. De verbittering en wraak van Saul is vreselijk. Verbittering is iets waarvoor een mens op zijn of haar hoedde moet zijn. In Hebr.12:15 staat: Let erop dat niemand van u de genade van God aan zich voorbij laat gaan. Er mag geen verbittering onder u komen, want als dat gebeurt, TTB - NL - TWR - CW 6

7 zullen velen erdoor aangestoken worden en zijn de gevolgen niet te overzien. Saul verdrinkt in zelfmedelijden, tegen zijn naaste medewerkers zegt hij: ik heb jullie hoge rangen in het leger gegeven, jullie voelen niet met mij mee, ik snap niet dat jullie tegen mij zijn. Dan koelt hij zijn woedde op de priesters van de HERE en laat hij 85 priesters vermoorden, inclusief hun gezinnen en verwoest de stad waar ze woonden. 1 Samuël 22 vers 20: Alleen Abjatar, één van de zonen van Achimelech, wist te ontkomen en vluchtte naar David. Het treffende is dat Saul en Doëg hier handelen in overeenstemming met de voltrekking van de ban, zoals aan een Kanaänitische of afgodische stad voltrokken moest worden, maar die hier in het geheel niet van toepassing is. De uitvoering van de ban sluit aan bij een oude voorzegging over de nazaten van Eli. De priesters van Nob zijn immers nazaten van Eli, tot wie ooit gezegd is dat al zijn mannelijke nakomelingen zouden sterven. Eén zoon van Achimelech (Abjatar) weet te ontkomen en hij sluit zich aan bij David. In 1Sam.23 lezen we dat Abjatar bij zijn vlucht de efod heeft meegenomen, het middel waarmee de wil van de HERE kan worden ontdekt. Door Abjatar hoort David dat Saul de priesters van de HERE heeft laten afslachten. David beseft dat hij voorzichtiger had moeten zijn, toen hij Doëg in de tabernakel had gezien. Hij ziet het als zijn schuld dat de familie van Abjatar is uitgemoord. David voelt zich verantwoordelijk voor Abjatar en zegt toe hem te beschermen. 1 Samuël 23 vers 1 t/m 5: Op een dag kwam David ter ore dat de Filistijnen bij Keïla de dorsvloeren aan het leegroven waren. David vroeg de HERE: Moet ik daarheen gaan en hen aanvallen? Ja, bevrijd Keïla van de Filistijnen, was het antwoord van de HERE. Maar Davids mannen zeiden: Zelfs hier in Juda voelen we ons niet veilig, moeten wij dan wel naar Keïla gaan en daar het hele Filistijnse leger bestrijden? Opnieuw vroeg David de HERE om raad en Hij antwoordde: Ga naar Keïla, want Ik zal u helpen de Filistijnen te verslaan. Zo trokken zij TTB - NL - TWR - CW 7

8 toch naar Keïla. Zij richtten een slachting aan onder de Filistijnen en joegen al hun vee weg. Op die manier werden de inwoners van Keïla gered. Als David hoort dat de Filistijnen de oogst van de stad Keïla aan het roven zijn wil hij van de HERE weten of hij in actie moet komen. De stad Keïla ligt 5 km ten zuiden van Adullam. Als Saul hoort dat David en zijn mannen in de ommuurde stad Keïla is, stuurt hij direct zijn leger er heen om de stad (inclusief David en zijn mannen) te omsingelen. Wat moet David nu doen? Zullen de mannen van Keïla hem aan Saul uitleveren? David vraagt de HERE wat hij moet doen. De antwoorden van de HERE zijn duidelijk David moet zo snel mogelijk uit Keïla weg om aan Saul te ontsnappen. 1 Sam.23 vers 13 t/m 18: Saul kwam algauw te weten dat David was ontsnapt en besloot daarom niet naar Keïla op te trekken. David vestigde zich toen in de bergvestingen van het heuvelgebied van de woestijn van Zif. In het woud van Choresa ontving David op een dag de boodschap dat Saul op weg was naar Zif om hem op te sporen. Dagen achtereen achtervolgde Saul hem, maar de HERE liet niet toe dat hij David vond. Ondertussen ging Jonathan eropuit om David te zoeken, hij ontmoette hem bij Choresa en bemoedigde hem in zijn geloof in God. Wees niet bang, verzekerde Jonathan hem nog een keer. Mijn vader zal je nooit vinden! Jij zult koning van Israël worden en ik zal onder je staan, iets dat mijn vader heel goed weet. Zo vernieuwden zij hun vriendschapsband. David bleef bij Choresa, terwijl Jonathan terugkeerde naar huis. Steeds wordt David geplaagd door verraders ook nu, 1 Samuël 23 vers 19: De mannen van Zif gingen echter naar Saul in Gibea en verraadden David. Wij weten waar hij zich verbergt, zeiden zij. Hij zit bij ons in de bergvestingen van Choresa, op de heuvel van Chachila, in het zuidelijke deel van de woestijn. De situatie wordt kritiek en het begint er op te lijken dat Saul David te pakken krijgt. 1 Samuël 23 vers 26: TTB - NL - TWR - CW 8

9 Toen Saul en zijn mannen hen begonnen in te sluiten, probeerde David weg te vluchten. Precies op dat moment kreeg Saul echter te horen dat de Filistijnen Israël weer waren binnengevallen. Saul gaf daarom de achtervolging op en keerde terug om de strijd aan te binden met de Filistijnen. Sinds die tijd wordt de plaats waar David zijn kamp had Sela -Hammachlekot, Rots van de Scheiding, genoemd. Zo redde de HERE ook deze keer het leven van David en zijn mannen. In de volgende uitzending lezen we 1 Sam.24 en 25, hoe het verder gaat met David en Saul. TTB - NL - TWR - CW 9