Beleidsnotitie. Ondersteunende horeca. Cranendonck. Team Vergunningen J.M.P. Vermeulen,

Transcriptie

1 Beleidsnotitie Ondersteunende horeca Cranendonck Portefeuillehouder: Samensteller: Burgemeester B.P. Meinema Team Vergunningen J.M.P. Vermeulen, Budel, februari 2009

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Wat is Ondersteunende Horeca? Kansen en bedreigingen Regelgeving met betrekking tot ondersteunende horeca Drank- en Horecawet 4.2 Algemene Plaatselijke Verordening APV) 4.3 Ondersteunende horeca in bestemmingsplannen Beleid ondersteunende horeca Voorwaarden ondersteunende horeca 5 Uitvoering...6 1

3 1 Inleiding Steeds vaker komen er verzoeken van ondernemers voor het mogen exploiteren van ondersteunende horeca. Ondernemers / instellingen willen hiermee het serviceniveau voor de consumenten verhogen. Er bestaat op dit moment nog geen duidelijk gemeentelijk beleid rond ondersteunende horeca. Dit gemis leidt tot onduidelijkheid over de mogelijkheden. Het doel van deze notitie is dan ook om visie te ontwikkelen over het verschijnsel ondersteunende horeca. Het gaat hierbij om horeca bij detailhandel en bij de functies bijzondere en recreatieve doeleinden. Doel van deze notitie is aan te geven onder welke voorwaarden ondersteunende horeca toelaatbaar is. Dit willen we bereiken door: 1. Te komen tot een goede definiëring van het verschijnsel en helderheid te scheppen rond het fenomeen ondersteunende horeca. Hierbij zal een beschrijving worden gemaakt van de categorieën ondersteunende horeca en zullen de kansen en bedreigingen worden weergegeven. 2. Het verschijnsel ondersteunende horeca te reguleren. Er zullen criteria worden weergegeven waaraan moet worden voldaan om als ondersteunende horeca behandeld te worden. 1

4 2 Wat is Ondersteunende Horeca? Het gaat bij ondersteunende horeca steeds om het verkopen en ter plaatse consumeren van dranken en spijzen in een openbaar toegankelijk commercieel bedrijf. Hieronder valt dus niet het gratis aanbieden van een kop koffie bij de kapper. Dit behoort tot de normale dienstverlening en is altijd toegestaan. Kantines in niet-commerciële instellingen (buurthuizen sportkantines e.d.) vallen buiten dit beleidskader, hier is namelijk sprake van paracommerciële horeca. Ook horecavoorzieningen in de vorm van personeelskantines / bedrijfsrestaurant in kantoor- / bedrijfsgebouwen en commerciële voorzieningen vallen buiten dit beleidskader, deze zijn in de regel niet openbaar toegankelijk. Definitie van horeca: een lokaliteit waarin anders dan geheel machinaal- dranken en/of etenswaren tegen betaling worden verstrekt voor consumptie ter plaatse. Ondersteunende horeca omvat het als nevenactiviteit verkopen van dranken en spijzen voor consumptie ter plaatse, in een openbaar toegankelijk commercieel bedrijf, dit bedrijf heeft niet als (planologische) hoofdbestemming horeca. Hierbij is de volgende onderverdeling te maken: 1. Ondersteunende horeca bij winkels en commerciële consumentverzorgende- en zakelijke dienstverlening: ondersteunende horeca in dagelijkse detailhandel (bv. koffiecorner bij een bakker); niet dagelijkse detailhandel (vb. non-foodwinkel) en commerciële consumentverzorgende- en zakelijke dienstverlening (vb. cursuscentrum) 2. Ondersteunende horeca bij commerciële sport en culturele voorzieningen (zoals commerciële sportscholen) 3. Ondersteunende horeca bij commerciële toeristische en recreatieve voorzieningen: Hiermee worden bedrijven verstaan die zich richten op activiteiten van toeristische en recreatieve aard met een commercieel karakter (bv. Manege ) 4. Ondersteunende horeca bij commerciële sociaal-maatschappelijke functies: hieronder worden bedrijven verstaan die zich richten op activiteiten van sociaal-maatschappelijke aard met een commercieel karakter. (verzorgingstehuis) 5. Ondersteunende horeca bij agrarische functies: Vooruitlopend op het nieuwe Bestemmingsplan Buitengebied Cranendonck, dat in geval van beëindiging van een agrarisch bedrijf vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen, in het verwevingsgebied en het extensiveringsgebied, worden hergebruikt voor kleinschalige vormen van intensieve dagrecreatie. Deze moeten een zekere binding en schaal hebben, die past bij het landelijk karakter van het buitengebied. Voorbeelden hiervan kunnen zijn: huifkarverhuur, boerengolf en passende vormen van horeca. Dit moet dan wel aansluiten bij de reconstructie zonering Kansrijk extensief recreatief landelijk gebied en de gemeentelijke visie over het Landschapspark Baronie Cranendonck. 2

5 3 Kansen en bedreigingen Om een beleidslijn voor ondersteunende horeca te kunnen neerzetten is het belangrijk de kansen en bedreigingen tegen elkaar af te wegen. Argumenten vóór het toestaan van ondersteunende horeca zijn: - Ondersteunende horeca draagt bij aan verlevendiging van de leef- en werkgebieden en vergroot daarmee de aantrekkingskracht van deze gebieden. De juiste combinatie van functies als detailhandel, horeca, leisure, cultuur en verblijfsomgeving zorgt ervoor dat bezoekers naar het centrum komen en er langer verblijven. - Binnen de detailhandel valt de trend waar te nemen van schaalvergroting. In grotere winkels verblijven consumenten gemiddeld langere tijd en derhalve is het voor de ondernemer wenselijk de consument dan een kopje koffie tegen betaling te kunnen aanbieden. Dit maakt de winkel aantrekkelijker voor de consument en een langere verblijftijd in een winkel leidt tot een toename van het aantal koopmomenten. - Bij de food-detailhandel kan gesproken worden van een directe relatie tussen detailhandelsactiviteit en horeca-activiteit. Het gaat om een afgeleide activiteit van de hoofdactiviteit. - Bij de functies bijzondere doeleinden en recreatieve doeleinden geldt vaak dat ondersteunende horeca moeilijk los kan worden gekoppeld van de hoofdfunctie. Neem bijvoorbeeld een cursuscentrum of een sportschool: voor het goed functioneren van een dergelijke voorziening is ondersteunende horeca een noodzaak. Bij het toestaan van ondersteunende horeca gelden de volgende kanttekeningen: - Er moet ingespeeld worden op nieuwe trends en ontwikkelingen, zonder dat ondersteunende horeca leidt tot oneerlijke concurrentie met bestaande reguliere horecavoorzieningen. - Er moet voor gewaakt worden dat een wildgroei aan horeca-activiteiten ontstaat, die niet meer te handhaven is. Dit zorgt voor kwaliteitsverslechtering van de bestaande voorzieningenstructuur. Conclusie: er zijn zowel duidelijke positieve als negatieve aspecten aan het toestaan van het fenomeen ondersteunende horeca. Dit leidt tot de vaststelling dat het weliswaar wenselijk is om ondersteunende horeca mogelijk te maken, maar dan wel onder strikte voorwaarden. 3

6 4 Regelgeving met betrekking tot ondersteunende horeca De gemeente heeft momenteel geen beleid om ondersteunende horeca te reguleren. Toetsing vindt plaats op basis van: Drank- en horecawet, de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en het bestemmingsplan. 4.1 Drank- en Horecawet artikel 15: Detailhandelsactiviteiten in horecalokaliteiten Op grond van artikel 15 van de Drank- en Horecawet is het verboden om detailhandelsactiviteiten uit te oefenen in horecalokaliteiten (waar alcohol wordt geschonken). Het is verder verboden om detailhandelsactiviteiten uit te oefenen in een lokaliteit die behoort tot een inrichting waar het horecabedrijf wordt uitgeoefend, tenzij het publiek slechts toegang heeft tot die verkoopruimte zonder een lokaliteit te betreden waar alcoholhoudende drank aanwezig is. De Drank- en horecawet beoogt hiermee te voorkomen dat winkelend publiek in de verleiding wordt gebracht tot het nuttigen van alcoholhoudende drank. 4.2 Algemene Plaatselijke Verordening (APV) Horecabedrijf Onder horecabedrijf wordt verstaan: de voor het publiek toegankelijke, besloten ruimte waarin bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was logies wordt verstrekt of dranken worden geschonken of rookwaren of spijzen voor directe consumptie worden bereid of verstrekt. Onder een horecabedrijf wordt in ieder geval verstaan: een hotel, restaurant, pension, café, cafetaria, snackbar, discotheek. Onder horecabedrijf wordt mede verstaan: een bij dit bedrijf behorend terras en de andere aanhorigheden, waar tegen een vergoeding dranken en / of spijzen voor directe consumptie worden verstrekt. Hiermee heeft afdeling 8 van Hoofdstuk 2 van de APV, waarin onder andere het toezicht op horecabedrijven wordt geregeld, betrekking op wat hiervoor als ondersteunende horeca is gedefinieerd. Exploitatievergunning In artikel APV eerste lid is bepaald dat het is verboden een horecabedrijf te exploiteren zonder vergunning van de burgemeester. Dit geldt dus ook voor ondersteunende horeca waar alcoholhoudende dranken worden verstrekt. Lid 7 van artikel 2.28 APV geeft aan dat het in het eerste lid genoemde niet geldt voor: Ondersteunende droge horeca 4.3 Ondersteunende horeca in bestemmingsplannen Ondersteunende horeca onderscheidt zich van andere horeca doordat het niet wordt beschouwd als zelfstandige horeca. Aangezien het bij ondersteunende horeca gaat om een aanvullende voorziening, wordt deze horeca niet op de plankaart in het bestemmingsplan opgenomen. Op basis van deze beleidsnotitie kan ondanks het ontbreken van een directe horecabestemming zonodig toch een horeca-exploitatievergunning worden afgegeven. Indien het vigerend bestemmingsplan meer ruimte voor ondersteunende horeca biedt, dan is het bestemmingsplan leidend. 4

7 4.3.1 Nieuw beleid ondersteunende horeca De opkomst van ondersteunende horeca is een maatschappelijk geaccepteerde ontwikkeling. In navolging van andere gemeenten, wordt geadviseerd kaders te scheppen waarbinnen ondersteunende horeca kan worden geformaliseerd. In bestemmingsplannen moet niet alleen gewerkt worden met de functies detailhandel, horeca en bijzondere doelen, maar moet aan ondersteunende horeca apart aandacht worden besteed. Erkenning houdt in dat er apart beleid geformuleerd wordt voor ondersteunende horeca. Dit brengt met zich mee dat op basis van objectieve criteria moet worden afgebakend wat wel en niet wenselijk is. Deze criteria zullen vervolgens hun plaats moeten krijgen in bestemmingsplannen. Het bestemmingsplan bepaalt uiteindelijk waar ondersteunende horeca is toegestaan Voorwaarden voor ondersteunende horeca Uitgangspunt is dat de groei van ondersteunende horeca bij de vijf onderscheiden hoofdfuncties (hoofdstuk 2) mogelijk dient te worden gemaakt, zij het niet onbeperkt. Derhalve dienen regels gesteld te worden aan de omvang van de ondersteunende horeca activiteiten. Om te komen tot een goede afbakening van het verschijnsel ondersteunende horeca is allereerst een definitie gegeven: Ondersteunende horeca omvat het als nevenactiviteit verkopen van dranken en spijzen voor consumptie ter plaatse, in een openbaar toegankelijk commercieel bedrijf en dit bedrijf heeft niet als (planologische) hoofdbestemming horeca. Bij deze categorie horeca gaat het dus om horeca-activiteiten die ondergeschikt zijn aan de hoofdfunctie van een commercieel bedrijf. Deze activiteiten worden planologisch-juridisch gezien niet onder de functie horeca begrepen, maar onder de bestemming van de hoofdfunctie van het bedrijf. De voorwaarden voor het toestaan van ondersteunende horeca zijn: 1. De horeca activiteit is ondergeschikt aan de hoofdactiviteit en mag niet meer dan 49% van het totale overdekte en omsloten bruto vloeroppervlak van de hoofdactiviteit beslaan, dit naar rato van doel en beschikbare ruimte met een maximum van 150m²; 2. De activiteit dient te voldoen aan de Drank- en Horecawet en overige wet- en regelgeving; 3. Voor het verkrijgen van een Drank- en Horecavergunning is minimaal 35m² bruto vloeroppervlak horeca vereist. Indien de ondersteunende horeca onder deze grens blijft is het schenken van alcoholhoudende dranken uitgesloten; 4. De openingstijden van de horeca activiteit zijn aangepast aan de openingstijden van de hoofdactiviteit; ondersteunende horeca omvat zowel dag- als avondhoreca. Nachthoreca is uitgesloten; 5. De ondersteunende horecavoorziening dient tijdens openingsuren van de hoofdactiviteit openbaar toegankelijk te zijn, verhuur aan derden tijdens en buiten openingsuren voor feesten en partijen is niet toegestaan; 6. De toegang tot de horeca activiteit is uitsluitend via het erf / of toegang van de hoofdactiviteit; er is dus geen aparte ingang; 7. Er is in het pand vrij toegankelijke sanitaire ruimte aanwezig. 8. Voor de horeca activiteit mag geen aparte reclame worden gemaakt 5

8 Bij afwijking van één of meer van deze criteria is sprake van reguliere horeca en dient zodanig in het bestemmingsplan terug te vinden te zijn óf dient middels bestemmingswijziging gefaciliteerd te worden. Indien voldaan is aan bovenstaande voorwaarden is het mogelijk om: - een percentueel gemaximeerd aantal vierkante meters van het vloeroppervlak in te richten als horeca; - dranken en spijzen te verstrekken voor consumptie ter plaatse conform de dranken horecavergunning (exploitatievergunning); - een terras te realiseren conform de APV en naar rato van doel en beschikbare ruimte, met een maximum aantal tafeltjes van 4 (16 zitplaatsen); - het aan derden in gebruik stellen van het ondergeschikte horecadeel aan een andere exploitant dan de ondernemer van de hoofdfunctie is mogelijk. Voorwaarde is dat in het contract tussen de twee exploitanten moet zijn opgenomen dat indien de hoofdfunctie gestaakt / beëindigd wordt het ondergeschikte horecadeel eveneens wordt gestaakt / beëindigd. Indien dit niet contractueel is geregeld is verpachting uitgesloten. Een en ander heeft geen consequenties voor de bestemming (bestemmingsplan) van de hoofdactiviteit. Door het stellen van beperkende criteria wordt ondersteunende horeca gereguleerd en gefaciliteerd. In principe is het mogelijk dat in elke winkel ondersteunende horeca wordt aangeboden. De praktijk zal zijn, dat door een stuk marktwerking een dergelijke situatie zich niet zal voordoen. Tevens zal de investering die gepaard gaat met het inrichten van de ondersteunende horeca veel ondernemers doen besluiten geen ondersteunende horeca aan te bieden. Door de aanwezige relatie met de hoofdfunctie functioneert ondersteunende horeca vooral complementair aan de reguliere horeca. 5. Uitvoering Uitvoering van het in deze nota geformuleerde beleid zal als volgt plaatsvinden: - Bij nieuw op te stellen bestemmingsplannen worden de uitgangspunten en randvoorwaarden, zoals in deze beleidsnotitie zijn omschreven, meegenomen. - Voor aanvragen in het kader van ontheffing op het vigerende bestemmingsplan (WRO) wordt bij beoordeling van de aanvraag rekening gehouden met de in deze beleidsnotitie opgenomen uitgangspunten en randvoorwaarden. Met bovenstaande aanpak wordt het beleid stapsgewijs juridisch ingebed. Voor gebieden waar het beleid (nog) niet in het bestemmingsplan is opgenomen, worden aanvragen getoetst aan deze beleidsnotitie, waarmee een gelijke behandeling van vergelijkbare situaties wordt gewaarborgd. 6

9 7

10 8