Schooladministratie en schoolprocedures 16.8 Protocol Gewenst gedrag

Transcriptie

1 Beleidsterrein 16 Schooladministratie en schoolprocedures 16.8 Protocol Gewenst gedrag 1. Wat doen we om pesten te voorkomen? 1.1 Omgangsregels voor de kinderen Obs it Twaspan heeft 3 algemene omgangsregels geformuleerd, waaraan ieder kind zich houdt. Deze regels benoemen het gewenste gedrag en vertegenwoordigen een aantal achterliggende waarden. De volgende waarden nemen wij op it Twaspan in acht: Respect en solidariteit Veiligheid en rust Omgaan met materialen Deze waarden vinden we terug in onze kapstok -regels: Voor groot en klein zullen we aardig zijn (respect en solidariteit) De school is van binnen een wandelgebied en buiten hoeft dat lekker niet (veiligheid en rust) We zullen goed voor de spullen zorgen, dan zijn ze weer te gebruiken morgen (omgaan met materialen) Deze afsprakenzijn herkenbaar voor alle leerlingen van it Twaspan. Ze zijn zichtbaar gemaakt d.m.v. posters. Deze hangen in de school. De leerkrachten zijn alert op naleving van deze regels. 1.2 Groepsregels De leerkrachten stellen aan het begin van het schooljaar samen met de leerlingen een aantal groepsregels op. Deze regels worden op papier gezet en zijn zichtbaar in de klas. De regels benoemen het gewenste gedrag. Gedurende het schooljaar wordt in alle groepen aandacht besteed aan de regels van het gewenste gedrag. 1.3 Brievenbus In groep 5/6 maakt de leerkracht gebruik van een brievenbus. De leerlingen kunnen briefjes (voorzien van naam) in de brievenbus gooien met informatie dat speciaal voor de leerkracht bedoeld is. Een leerling heeft op deze manier de mogelijkheid om de leerkracht dingen te laten weten, die de leerling moeilijk vindt om direct tegen de 1

2 leerkracht te vertellen. De leerkracht is de enige die de brievenbus mag openen. De leerkracht reageert d.m.v. een briefje terug of met een gesprek (afhankelijk van het onderwerp). Daarnaast wordt in groep 4 t/m 8 3 x per schooljaar een leerlinggesprek georganiseerd. De leerkracht gaat met de leerling in gesprek over het reilen en zeilen op school en het welbevinden van de leerling. 1.4 Gebruik van de methode Goed gedaan! It Twaspan gebruikt in alle groepen de methode Goed gedaan!, een methode voor sociale emotionele ontwikkeling. Iedere week wordt er een les uit deze methode gegeven. Sociale emotionele ontwikkeling staat in iedere groep als vakgebied op het weekrooster. Goed Gedaan is een methode die: Preventief de sociaal-emotionele ontwikkeling ondersteunt. Een belangrijke bijdrage levert aan een positief en veilig leerklimaat Aansluiting biedt bij wat leeft bij de kinderen. Een doorgaande lijn biedt van groep 1 t/m Oplossingsgericht werken in het onderwijs, thema gedrag De eerste 10 weken van het schooljaar zijn cruciaal voor een goede groepsvorming en sfeer. Samen met de leerlingen bespreken wat een goede groep is en vanuit een positieve manier op zoek gaan naar een oplossing is waardevol. De leerkracht gaat samen met de leerlingen op zoek naar de uitzonderingen en de momenten analyseren wanneer het wel goed gaat. Het belangrijkste uitgangspunt hierbij is stoppen met doen wat niet werkt en doorgaan met doen wat wel werkt en dit verder uitbouwen. De volgende interventies worden hiervoor gepleegd: De ideale situatie als uitgangspunt nemen. De leerlingen betrekken bij het bedenken van de oplossing. De leerlingen vaardigheden aan leren. Elkaar helpen. Positieve feedback geven op het gewenste gedrag. Hierdoor ontstaat een positievere groepssfeer. De vraagt van de leerkracht om zich verschillende oplossingsgerichte vaardigheden en gesprekstechnieken eigen te maken die kunnen worden ingezet in de klas. De doelen met Oplossingsgericht werken in het onderwijs, thema gedrag zijn: De leerlingen worden eigenaar van de oplossing. De leerlingen implementeren zelf gekozen oplossingen in de klas. De leerkracht denkt, praat en handelt oplossingsgericht. De groepssfeer is positiever. In de bovenbouw wordt de eerste 10 weken gewerkt met de lessencyclus van Oplossingsgericht werken in het onderwijs, thema gedrag. Daarna worden verschillende werkvormen en interventies toegevoegd aan de lessen van Goed gedaan. 2

3 Het team volgt in een teamstudie Oplossingsgericht werken in het onderwijs, thema gedrag. Hierdoor wordt de denk, praat en handelingswijze schoolbreed toegepast. 1.6 Structureel gebruik van ZIEN It Twaspan maakt structureel gebruik van ZIEN. ZIEN is een leerlingvolgsysteem voor sociale competentie. De leerkracht vult tweemaal per schooljaar (oktober + april) een digitale lijst in. De vragen gaan over de sociale vaardigheden van de leerlingen: Betrokkenheid Welbevinden Sociaal initiatief Sociale flexibiliteit Sociale autonomie Impulsbeheersing Inlevingsvermogen De observaties en invullen worden gedurende 10 weken uitgevoerd. Dit voorkomt een observatie van 1 momentopname. De scores van ZIEN zijn zichtbaar op de GroepsKaart in ParnasSys. It Twaspan gebruikt ZIEN, omdat de school: De ontwikkeling van de sociale competenties op groeps- en op schoolniveau planmatig wil aanpakken. Leerlingen, die extra ondersteuning op het gebied van de sociale vaardigheden nodig hebben, snel wil signaleren en ondersteunen. 1.7 Vertrouwenspersoon Wanneer een leerling een probleem niet aan de leerkracht durft te vertellen, kan hij/zij naar de vertrouwenspersoon gaan. De vertrouwenspersoon op it Twaspan is Hiltsje Wieling, intern begeleidster van onze school. Zij koppelt het probleem in overleg met de leerling terug naar de direct betrokken leerkracht alsmede de directeur van de school. Geheimhouding van dit probleem moet bij deze terugkoppeling gewaarborgd zijn. Ook ouders/verzorgers kunnen met hun zorg terecht bij de vertrouwenspersoon. 1.8 Cyberpesten Onze school heeft lessen Mediabegrip voor groep 5 t/m 8 in het aanbod. De bibliotheek verzorgt het lesstofaanbod. Cyberpesten maakt onderdeel uit van dit aanbod. Er is gerichte aandacht om verstandig om te gaan met social media. Als er incidenten zijn op dit gebied, waarbij onze leerlingen betrokken zijn, volgen wij een vastomlijnd stappenplan. Zie bijlage Conflicthantering (omgaan met ruzies op it Twaspan) 2.1 Conflicthantering op onze school We verstaan onder een conflict een ruzie met schoppen, slaan of schelden / gemene opmerkingen (mondeling of schriftelijk). Bij conflicten tussen leerlingen maakt it Twaspan gebruik van een stappenplan. 3

4 De betrokkene leerlingen beantwoorden direct na een conflict een aantal vragen, voordat de leerkracht met de leerlingen in gesprek gaat. De betrokkene leerlingen beantwoorden direct na het ontstaan van een conflict de volgende vragen: Waar gebeurde het? Wie waren er bij? Wat gebeurde er? Wat heb je zelf gedaan? Hoe had je het kunnen voorkomen? Hoe ga je het voortaan doen? Wat spreken we af? (samen met de leerkracht in vullen). Tevens worden de ouders geïnformeerd over de gebeurtenis en het stappenplan. Het verslag van dit stappenplan wordt gearchiveerd als Notitie in ParnasSys: Categorie Gesprekken Onderwerp Conflicthantering De reflectiebladen dienen een aantal doelen: Afkoelperiode (na het conflict kan de leerling afkoelen tijdens het invullen van de vragen). Reflectie op eigen rol in het conflict. Inzicht krijgen op het ontstaan van het conflict. Archivering van conflicten (goed zicht op frequentie van betrokkenheid bij conflicten) Betrokkenheid van ouders bij conflicten op school. Een print van de Notitie wordt gearchiveerd in de map Incidentregistratie. Deze map staat in de personeelskamer. 3. Hulp en begeleiding. Aan de hand van het ingevulde stappenplan krijgen de ouders, de leerling en de leerkracht inzicht in de rol van de leerlingen in het conflict. 3.1 Hulp aan de leerkracht De leerkracht heeft een zeer belangrijke rol. De leerkracht zal helder en duidelijk moeten maken dat dit ongewenste gedrag volstrekt niet geaccepteerd wordt. Met het stappenplan kan de leerkracht heldere afspraken maken. De leerkracht biedt in eerste instantie de gepeste leerling bescherming, spreekt ernstig met de pester en zijn ouders en richt zich vervolgens op de groep en de meelopers. De leerkracht kan begeleid worden door de IB-er van de school en in overleg met ouders hulp vragen bij het Passend Onderwijs Opsterland. Ook kan schoolmaatschappelijk werk en de schoolarts worden ingeschakeld in geval van pesten. 3.2 Hulp aan de gepeste Gesprekken met de leerkracht van het kind. De leerkracht kiest een vast moment in de week om een gesprekje te hebben met het gepeste kind, de pester(s) en een kind uit de klas. Tijdens het gesprek wordt ingegaan op de rol van een ieder. De week wordt nabesproken (wat ging er goed? Wat ging er niet goed?). De volgende week wordt voorbesproken (Wat ga je anders doen?). 4

5 Naast deze wekelijkse gesprekken is het belangrijk dat de leerkracht alleen met de gepeste praat over de gewenste vooruitgang. Het doel is tweeledig: zowel het signaleren van de nieuwe prikkels, als het verwerken van de eerdere ervaringen. 3.3 Hulp aan de pester De pesters hebben recht op hulp. Zij zijn niet in staat om op een normale wijze met anderen om te gaan en hebben daar onze professionele hulp bij nodig. Die hulp bestaat uit de volgende activiteiten: Gesprekken met de leerkracht van het kind. De leerkracht kiest een vast moment in de week om een gesprekje te hebben met het gepeste kind, de pester en een kind uit de zwijgende middengroep. Tijdens het gesprek wordt ingegaan op de rol van een ieder. De week wordt nabesproken (wat ging er goed? Wat ging er niet goed?). De volgende week wordt voor besproken (Wat ga je anders doen?). Naast deze wekelijkse gesprekjes is het belangrijk dat de leerkracht alleen met de pester praat over de gewenste vooruitgang. Het doel is tweeledig; zowel het signaleren van nieuwe prikkels als het concreet uitvoeren van gemaakte afspraken (zie 2.1 conflicthantering). Een duidelijke afspraak over welke consequenties er zal volgen indien het pestgedrag toch weer voorkomt. Pestgedrag wordt binnen het team van de school gemeld, zodat al het personeel alert kan reageren. De ouders worden geïnformeerd van zowel de pester als het gepeste kind. Van alle gesprekken met de pester en/of de ouders worden verslagen gemaakt. Indien deze activiteit geen oplossing biedt voert de leerkracht een aantal probleemoplossende gesprekken met de leerling waarbij getracht zal worden de oorzaak van het pesten te achterhalen. Daarnaast proberen we de pester gevoelig te maken voor hetgeen hij/zij aanricht bij het gepeste kind. Als het pestgedrag blijft voortduren, roept de school de hulp in van externen. Indien dit alles niet leidt tot een verbetering zal de ouders geadviseerd worden te kijken naar een andere school voor hun kind 3.4 Hulp aan de groep De zwijgende middengroep is al eerder beschreven in dit stuk van cruciaal belang in de aanpak van het probleem. Als de groep eenmaal in beweging is gebracht, hebben kinderen dei pesten veel minder te vertellen. Deze middengroep is eenvoudig te mobiliseren, niet alleen door de leerkracht, maar ook door de ouders. 3.5 Hulp aan ouders Voor de ouders van het gepeste kind is het van belang dat de school ernst maakt met de aanpak van het pesten. Met de ouders van het gepeste kind zal overleg zijn over de aanpak en de begeleiding van hun kind. De ouders van de pesters moeten absoluut op de hoogte zijn van wat er met hun kind gebeurt. Zij hebben er recht op te weten dat hun kind in sociaal opzicht bepaald zorgwekkend gedrag vertoont dat dringend verbetering behoeft. De ouders van de groep moeten zich bij de leerkracht kunnen melden als zij van hun kind vernemen dat er een kind gepest wordt. Ook voor ouders is een klimaat geschapen waarin het duidelijk is dat de school open staat voor dit soort meldingen. Ouders kunnen hun kinderen zeggen dat zij het dat zij het verschrikkelijk vinden als kinderen elkaar pesten. Dat als hun kind het ziet, het zeker niet 5

6 mee moet pesten, maar stelling moet nemen. Indien het kind die stelling niet durft te nemen, het altijd aan de ouders of aan de leerkracht moet vertellen. Praten over pesten is fundamenteel iets anders dan klikken. Ouders kunnen hun kind daarin ondersteunen en begeleiden. 4. Procedure mbt herhaald pestgedag 1. Aan de hand van het stappenplan (zie 2.1 conflicthantering) krijgen de leerkracht, ouder en het kind inzicht in de rol van de kinderen in een conflict. Als blijkt dat het kind driemaal de rol van de pester heeft aangenomen, gaat de volgende procedure in werking: Indien er sprake is van herhaald pestgedrag worden de ouders van de pester in het bijzijn van de pester op de hoogte gesteld van de ongewenste gebeurtenissen in een gesprek op school. Leidraad in de gesprek zijn de ingevulde stappenplan formulieren. Aan het einde van dit oudergesprek worden de afspraken met de pester uitdrukkelijk doorgesproken en ook vastgesteld. 2. Er wordt een handelingsplan door de leerkracht opgesteld en uitgevoerd. Doel hierbij is om negatief gedrag om te buigen. Ouders worden hiervan op de hoogte gesteld. 3. Na een periode van vier weken wordt er een tussenevaluatie uitgevoerd met leerling, ouders en IB er. 4. Na een periode van acht weken wordt geëvalueerd met leerling, ouders en IB er. 5. Indien het probleem zich toch blijft herhalen meldt de leerkracht dit gedrag aan de directeur van de school. De leerkracht overhandigt de IB er en de directeur de ingevulde stappenplan formulieren, het handelingsplan, verslaglegging van de gesprekken (met handtekening van de ouders) en afspraken zoals die gemaakt zijn om het pesten aan te pakken. 6. De directeur roept de ouders op school voor een gesprek. Ook het kind kan in dit eerste directiegesprek betrokken worden. De directeur gaat uit van het opgebouwde archief van de leerkracht. Er worden hernieuwde afspraken gemaakt. 7. Indien het gedrag niet verbetert kan er melding gemaakt worden bij het zorgteam. Een verwijzing kan plaatsvinden naar het maatschappelijk zorgsysteem in de richting van de afdeling Jeugdzorg dan wel het RIAG. Een en ander wordt zorgvuldig gedocumenteerd in het leerlingen dossier van de school. 8. Indien het pestgedrag van de pester niet aanzienlijk verbetert, en/of de ouders van het kind werken onvoldoende mee om het probleem ook aan te pakken, kan de directeur van de school overgaan tot bijzondere maatregelen. Borging: - bespreken en vastleggen tijdens teamvergadering Cyclus: - vastgesteld: december evaluatiecyclus: 1 jaar - evaluatie december