Passend Onderwijs. Van internationale inspiratie naar beleid passend onderwijs

Transcriptie

1 Passend Onderwijs Van internationale inspiratie naar beleid passend onderwijs

2

3

4 Van passend onderwijs naar inclusief onderwijs?

5 Waarom inclusief? Een groeiend aantal ouders accepteert geen afwijzing op grond van een beperking Paradigmashift: van medisch model ( defecten ) naar sociaal model ( burgerschap ) Internationale tendensen (Salamanca statement)

6 Visie op beperkingen Defectperspectief Burgerschaps-perspectief Mensvisie Maatschappelijke positie Mens met stabiele beperkingen Patiënt Mens met rechten en plichten Volwaardig burger Begeleidings-strategie Verzorgen Ondersteunen Locatie Apart instituut/ segregatie Reguliere voorziening/integratie

7 Ouders.!!!!

8 Salamanca Statement Allen met speciale onderwijsbehoeften moeten toegang hebben tot reguliere scholen welke hen opnemen in een kindgericht pedagogisch klimaat dat in staat is aan hun behoeften tegemoet te komen. Regeringen worden opgeroepen om wettelijk of beleidsmatig het principe van inclusief onderwijs aan te nemen, waarbij alle leerlingen in reguliere scholen worden geplaatst, tenzij er dringende redenen zijn om dat niet te doen.

9 In speciale voorzieningen

10 Analyse hoge segregatiepercentages (C. Meijer) Bevolkingsdichtheid en percentage leerlingen met SEN in aparte voorzieningen hangen sterk samen: ongeveer 40 % van de verschillen in segregatie tussen landen kan worden verklaard door bevolkingsdichtheid. Met name praktische factoren spelen een rol: afstand, kosten en de aanwezigheid van voorzieningen.

11 Wat versterkt inclusief onderwijs? (C. Meijer) Collectieve professionaliteit (bv. in de vorm van co-teaching) Coöperatief leren Systematische preventie van gedragsproblemen Hoge, maar realistische doelen Volgen en plannen van de ontwikkeling door toetsen en observaties Heterogeen groeperen

12 Mythes?! Onderzoek Kohnstamm Instituut Klascompositie (aanwezigheid van gewichtenlln., zorglln., en excellente lln.) heeft weinig of geen effect op leerprestaties en sociaal-emotionele variabelen: heterogeniteit van de groep doet er niet of nauwelijks toe! Heterogeniteit maakt het voor leerkrachten wel lastiger Aandeel zorglln. heeft geen negatieve, maar wel enkele positieve effecten: hoe groter het aantal zorglln., des te hoger de uitkomsten

13 Engels onderzoek Leerlingen met het syndroom van Down die aan het regulier onderwijs deelnemen maken een significant betere cognitieve ontwikkeling door Extra handen in de vorm van teacher assistants hebben een beperkt effect op betere leerprestaties

14 Kernvraag: hoe gaat de leerkracht om met verschillen?

15 ITALIË Speciaal onderwijs met één streep door de wet opgeheven Al meer dan 25 jaar full inclusion Twee paar handen in de klas Versnippering en verdwijnen expertise Veel leerplichtontheffingen (kinderen in instituten)

16 CONNECTICUT Inclusief onderwijs langs juridische weg afgedwongen door ouders Tot op zekere hoogte een inclusieve cultuur Toch aparte eenheden voor SEND binnen de school Grote verschillen tussen scholen

17 STEIERMARK Leerlingen met speciale onderwijsleerproblemen: 3,58% (SEN = fysieke of cognitieve beperkingen en handicaps) Segregatiepercentage Oostenrijk: 1,64% Flinke verschillen per Bundesland Steiermark: van 3000 SO-leerlingen in 1985 naar 500 in 2005 (83% SEN-leerlingen in regulier) Belangrijke succesfactor: co-teaching

18 NOORWEGEN Segregatiepercentage Noorwegen: 0,33% Door grote afstanden ook in het verleden voornamelijk inclusief Wet: SEN-leerlingen op de lokale school in de wijk en in het bijzonder in de klas waar ze gezien hun leeftijd in thuis horen. Echter: gemeenten kunnen kiezen voor SO Van 40 SO-scholen in 1991 naar 20 SO-scholen nu 1992: 20 scholen omgevormd tot resource centers met vliegende brigades

19 ENGELAND Geïdentificeerde SEN-leerlingen: 2,94% SEN-leerlingen zonder verklaring: 14,98% Segregatie landelijk: 2,5% Beleid: parental choice als uitgangspunt Inclusief voorbeeld: Newham

20 Linda Jordan

21 Newham (Oost Londen) Hoge deprivatie, meer dan 150 verschillende culturen Segregatiepercentage van 2,3% in 1984 naar 0,5% nu Vijf van de zeven speciale scholen gesloten Personeel en kinderen naar resourced schools Ook overige scholen een breed ondersteuningsprofiel Person centred planning, solution focused approach, one page plan

22 Newham: toewijzing middelen Middelen via de gemeente naar de scholen Allocatie middelen op basis van indicatoren (o.a. SES) Gesloten budget Klein budget voor de meest complexe onderwijsbehoeften op bovenschools niveau Toewijzing van individueel budget (ERF) via een moderation process Toewijzingscommissie: SENCO s uit een circle of schools

23 Wat is nodig voor inclusie?

24 Consent Openbaar onderwijs Enschede, Dinkelland, Oldenzaal, Losser 31 basisscholen, 2 speciale basisscholen, 7300 leerlingen Onderdeel samenwerkingsverband PO 2302 Beleid samenwerkingsverband: centraal wat moet SPOE: steunpunt passend onderwijs Enschede Samenwerking met VCO (samen leerlingen)

25 Verevening PO2302 3,50% 3,00% 2,90% 2,60% 2,50% 2,21% 2,00% 1,50% 1,72% 1,34% 1,64% PO2302 Landelijk 1,00% 1,01% 0,95% 0,50% 0,00% 0,40% 0,21% 0,09% 0,09% sbao so cat 1 so cat 2 so cat 3 so totaal rugzakken Taakstelling verevening SWV 2302: 3 miljoen Taakstelling Consent 600k

26 Deelregio Enschede

27 Hoofdlijnen beleid PaO Preventie van gedragsproblemen: PBS en PEP Handelings- en oplossingsgericht werken Vroeg interveniëren AB ers overgenomen: coaches passend onderwijs Driehoeksgesprekken en GLANS Scholing (o.a. Master SEN) Uitwisseling met Londen Newham

28 Arrangeren met IVO 1. Extra handen/tijd 2. Onderwijsmaterialen 3. Ruimtelijke omgeving 4. Expertise 5. Samenwerking met externe partners (jeugdhulpverlening, kinderpsychiatrie, jeugdgezondheidszorg etc.)

29 Arrangeren op 3 niveaus Individu: via Commissie Interne Arrangementen Groep School: aanvragen bij het bestuur

30

31 Commissie Interne Arrangementen Mensen uit de praktijk adviseren over de praktijk: ib, directeuren, verbinding met steunpunt Lijn van breedteteam naar CIA Veel aanvragen betreffen extra handen Financiële besluit

32 Schoolarrangementen Netwerkschool Smalle ondersteuningsschool = basisprofiel Brede ondersteuningsschool: enkele scholen Inclusieve scholen: vooralsnog. SO kleiner, SBO verbreden (naamgeving?)

33 Scenario: mengmodel N D B N N N N B oplopende integratie van leerlingen met speciale onderwijsbehoeften: N S B - I 33

34 Pilot: Glanerbrug Noord Schoolarrangement voor een breder profiel Veel speciale onderwijsbehoeften Goed pedagogisch klimaat Geen SBO in Enschede Oost SBO-directeur als meerscholendirecteur voor SBO en Glanerbrug Noord Ontwikkelplan gericht op SBO-

35 Ervaringen tot dusverre Scholen gemotiveerd voor verbreding ondersteuningsprofiel Veel verwarring bij ouders door onjuiste berichtgeving in media Ouders vragen steeds vaker om passend onderwijs in de reguliere basisschool Het gaat meer om tacit knowledge dan om kennis door opleiding Denken vanuit onderwijsbehoeften vraagt veel aandacht

36 Ontwikkelpunten Voorkomen van s(b)o-verwijzingen zonder kinderen tekort te doen Snelle uitputting van het budget voor arrangementen: en dan.? Indicatoren voor toewijzing schoolarrangementen Verschil tussen gewenst en zo passend mogelijk Hoe bouw je de expertise uit? Realiseren van een inclusieve cultuur

37 Ellen Goodey

38 Vragen????