Stroomkring en richtingspijlen voor spanning en stroom

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Stroomkring en richtingspijlen voor spanning en stroom"

Transcriptie

1 Katern voor scholing, her- en bijscholing 6 inhoud Stroomkring en richtingspijlen voor spanning en stroom 3 Spanningsdelers en gelijkstroom - netwerken 6 Fotowedstrijd zo moet het niet Basiskennis Een uitgave van Intech Elektro & ICT en OTIB maart 2007 Stroomkring en richtingspijlen voor spanning en stroom We besteden hier aandacht aan de berekening van elektrische schakelingen. Verklaard wordt, beginnend met de grondstroomkring, wat we verstaan onder richtingspijlen voor spanning en stroom en hoe je die kunt toepassen. Getoond wordt, hoe je de serie- en parallelschakeling van weerstanden kunt berekenen. Tot slot wordt nog ingegaan op de beide, naar Gustav Robert Kirchhoff genoemde wetten van Kirchhoff, de stroomwet voor een knooppunt en de spanningswet voor een maas. Cursusaanbod Bij elektrische netwerken gaat het om schakelingen die weerstanden en spanningsbronnen bevatten. Het eenvoudigste elektrische netwerk is de zogenoemde grondstroomkring, die bestaat enkel uit een ideale spanningsbron ) en een belastingsweerstand (afbeelding ). Richtingspijlen voor spanning en stroom In afbeelding staan pijlen voor de spanning en de stroom I, de zogenoemde richtingspijlen voor spanning en stroom. Je moet er hierbij opletten dat deze pijlen willekeurig kunnen worden geplaatst. Ze zeggen niets over de werkelijke richting van spanning en spanningsbron I Q A B klem R klem. Grondstroomkring die bestaat uit een spanningsbron, belastingsweerstand, richtingspijl voor spanning en stroom. belastingsweerstand stroom, maar leggen slechts vast in welke richting positief wordt gerekend. Komt in een schakeling door een berekening een negatieve getalswaarde, bijvoorbeeld voor een stroom, dan betekent dit alleen dat de stroom in de omgekeerde richting gaat, dus tegengesteld aan de pijl. Willen we aan een schakeling rekenen, dan moeten we voor elke tak een pijl voor de stroom invoeren, en ook aan de spanningsbronnen moet een richtingspijl voor de spanning worden toegekend. In afbeelding volgt de stroom I uit de Wet van Ohm, te weten: I = R Geleidende verbindingen in een schakeling worden door een lijn voorgesteld. Een punt symboliseert dat verschillende leidingen elektrisch zijn verbonden. We spreken dan van een knooppunt (afbeelding 2). Serieschakeling van weerstanden Een serieschakeling van weerstanden wordt bij een onvertakte stroomkring door een enkele vervangingsweerstand weergegeven ) Een ideale spanningsbron levert een constante spanning die onafhankelijk is van de belastingsstroom. Werkelijke spanningsbronnen, waarbij de spanning afhankelijk is van de belasting, worden in een van de volgende edities van Impuls behandeld. 6

2 stroomkring en richtingspijlen voor spanning en stroom 2. Knooppunt met vier aftak- I I I 3 I 4 kingen. R tot = + + R 3 I knooppunt R 3 3. Serieschakeling van weerstanden en vervangingsschakeling. (afbeelding 3). Deze heeft als weerstand de som van de afzonderlijke weerstanden. Voor de schakeling in afbeelding 3 geldt: R tot = + + R 3 Bij toepassing van de vervangingsweerstand R tot vloeit dezelfde stroom I als bij de drie afzonderlijke weerstanden. Over het algemeen geldt dus voor een serieschakeling: R tot = + + R 3 + Parallelschakeling van weerstanden Ook bij de parallelschakeling van weerstanden behoort een vervangingsweerstand. Voor de schakeling conform afbeelding 4 geldt: R tot = R R2 R3 R4 En over het algemeen: R tot = () + R2 + R Overigens is bij de parallelschakeling de vervangingsweerstand altijd kleiner dan de kleinste van de afzonderlijke weerstanden. Bij de serieschakeling is de vervangende weerstand altijd groter dan de grootste afzonderlijke weerstand. Staan er slechts twee weerstanden parallel, dan krijg je door vergelijking () om te werken: R 3 R 4 R tot = R + Rekenen met geleidingen Als je bij een parallelschakeling de zogenoemde geleiding (omgekeerde van de weerstand) neemt, is de totale geleiding gemakkelijk te berekenen. Dan geldt: G tot = G + G 2 + G We hoeven dus de geleidingen alleen maar op te tellen. Knooppuntswet van Kirchhoff De knooppuntswet van Kirchhoff zegt: Alle naar een knooppunt vloeiende stromen zijn samen nul. Laten we hiervoor eens kijken naar het knooppunt in afbeelding 2. Omdat de beide stromen I 3 en I 4, preciezer aangeduid de stroompijlen, niet naar het knooppunt wijzen, maar juist ervan af, moeten we deze beide stromen van een negatief teken voorzien, zodat voor afbeelding 2 geldt: I + I 3 I 4 = 0 Kijken we vervolgens naar het voorbeeld in afbeelding 5, dan luidt de vergelijking: I I 3 I 4 + I 5 = 0 (2) Bij een knooppunt kunnen nooit aan alle deelstromen willekeurige waarden worden toegekend, omdat door de knooppuntswet R tot 4. Parallelschakeling van weerstanden en overeenkomstige vervangingsschakeling. van Kirchhoff de ene stroom altijd uit de andere kan worden berekend, met andere woorden daaruit volgt. Laten we aannemen dat bij de stromen in afbeelding 5 de volgende waarden worden gemeten: I = 3A; = 4A; I 3 = 2A; I 4 = 5A. Voor I 5 volgt met vergelijking (2): I 5 = + I 3 + I 4 I I 5 = 4A 2A+5A 3A I 5 = 4A I 4 I 3 I 5 I 5. Knooppunt met vijf aftakkingen en richtingspijlen voor de stroom. Spanningswet voor mazen van Kirchhoff De spanningswet van Kirchhoff luidt: In een willekeurige maas (van een netwerk) is de som van de deelspanningen, die in dezelfde richting wijzen, nul. We moeten dus bijvoorbeeld alle deelspanningen in een elektrische schakeling, die in de maas met de klok mee lopen, positief tellen. Is een deelspanning tegen de klok in georiënteerd, dan moet deze met een negatief teken worden aangeduid. Een maas is ge - definieerd als een willekeurige, gesloten weg, dat wil zeggen het einde van de maas komt met het begin overeen. Als voorbeeld nemen we de schakeling in afbeelding 6. Deze heeft twee spanningsbronnen, Q en Q 2. Verder zijn er in de schakeling nog vijf weerstanden en drie 6 2

3 stroomkring en richtingspijlen voor spanning en stroom spanningsdelers en gelijkstroomnetwerken R M 2 I 4 I 3 I 4 Q 2 4 R 4 M3 Q 2 5 R 5 M2 5 I 5 M5 M Vertakte stroomkring met richtingspijlen voor stroom en spanning. 7. Vertakte stroomkring met richtingspijlen en mazen. knooppunten. Belangrijk: de richtingpijlen voor de stromen worden eerst vastgelegd, en wel wil lekeurig. Vervolgens tekenen we de rich tings pijlen voor de deelspanningen, en wel bij de weerstanden steeds in dezelfde richting als de stromen. Er kunnen nu meerdere maasvergelijkingen worden opgesteld, omdat er immers willekeurige, gesloten wegen kunnen worden gekozen (zie daarvoor ook afbeelding 7): M: = 0 M2: = 0 M3: = 0 M4: = 0 M5: = 0 We vatten nog een keer samen hoe we bij de opstelling van deze maasvergelijkingen M tot M5 te werk zijn gegaan: de mazen worden altijd met de klok mee doorlopen; tegen de klok in aangegeven spanningen hebben we negatief meegeteld, met andere woorden in de vergelijking voorzien van een minteken. Spanningsdelers en gelijkstroomnetwerken Hoe werkt de spanningsdeler en hoe kom je op de wiskundige betrekkingen die de regels voor spanningsdelers vormen? Verder wordt uitgelegd hoe met de Wet van Ohm en met de Wet van Kirchhoff een gelijkstroomnetwerk kan worden berekend. Q I I L = 0 In Stroomkring en richtingspijlen voor spanning en stroom zijn de wetten van Kirchhoff behandeld en is uitgelegd hoe je met richtingspijlen moet omgaan. Met deze regels en met de Wet van Ohm kunnen we eenvoudige gelijkstroomnetwerken onderzoeken. Regels voor spanningsdelers De spanningsdeler in afbeelding bestaat uit de beide in serie geschakelde weerstanden en en de ideale spanningsbron Q met de bronspanning. De spanning 2 wordt over de weerstand genomen. Let erop dat de uitgang van de spanningsdeler niet belast is, met andere woorden de belastingsstroom bedraagt I L = 0 A. Je kunt je nu afvragen hoe de uitgangsspanning 2 afhankelijk is van de ingangsspanning en van de weerstanden en. Als eerste bepalen we met de Wet van Ohm de stroom I: 2 (). Spanningsdeler. Als tweede stap bepalen we de spanningsval over de weerstand, ook met de Wet van Ohm. Dat geeft met de vergelijking (): 6 3

4 spanningsdelers en gelijkstroomnetwerken Na omwerking van de vergelijking volgt: Bij vergelijking (2) gaat het om de zogenoemde spanningsdelerregel. Deze regel zegt: Bij een spanningsdeler verhoudt zich de deelspanning tot de totale spanning als de deelweerstand tot de totale weerstand. Voor (spanning over weerstand ) kan met vergelijking () worden berekend: (2) Instellen van een deelspanning Als we voor zowel de deelspanning 2 als de stroom I een bepaalde waarde willen krijgen, dan geldt dat beide weerstanden en moeten worden ingesteld. Kijken we hiervoor naar een voorbeeld, waarbij gegeven is: = 8 V, I = 0 ma, 2 = 2 V En waarbij wordt gevraagd:, De oplossing: omzetten van vergelijking () geeft dan: (4) Na omwerking van vergelijking (3) komen we op: (3) Vergelijking (4) is de eerste vergelijking, die moet worden opgelost. (We hebben twee vergelijkingen nodig, want er zijn twee onbekenden, namelijk en ). Daarom nemen we vergelijking (2) die luidt: (5) Daarmee verhouden de deelspanningen en 2 zich als volgt tot elkaar: We kunnen nu vergelijking (4) in vergelijking (5) invullen en dat levert op: (6) Bekijken we hierbij een voorbeeld, waarbij gegeven is: = 2 V, = 8 Ω, = 4 Ω En waarbij wordt gevraagd: I,, 2 Dan is de oplossing met: vergelijking (): Dit geeft met vergelijking (6) en de gegeven waarden: Door omwerken van vergelijking (4) volgt voor vergelijking (3): Proef op de som: vergelijking (2): De som van de deelspanningen en 2 geeft de totaalspanning weer, met andere woorden de spanning van de bron. Dat is uiteindelijk de consequentie van de maaswet van Kirchhoff, die luidt: Zo is 2 ook als volgt te berekenen: Berekeningen aan een gelijkstroomnetwerk In afbeelding 2 wordt een gelijkstroomnetwerk getoond met de spanningsbron Q, de drie weerstanden, en R 3 en ook een aan de klemmen aangesloten belastingsweerstand R L. Gevraagd worden de stromen I, en I 3 en de spanning L, die over de klemmen komt te staan. We zetten vervolgens twee maasvergelijkingen op: (7) 6 4

5 spanningsdelers en gelijkstroomnetwerken (8) I R 3 I 3 In de vergelijkingen (7) en (8) zijn drie onbekenden, namelijk I, en I 3. it de wiskunde weten we dat er altijd zoveel vergelijkingen nodig zijn, als er onbekenden zijn. Met andere woorden, er ontbreekt nog een vergelijking. Hiervoor gebruiken we de knooppuntswet van Kirchhoff: Q L R L (9) Nu moeten we de drie onbekenden door een juiste substitutie bepalen. Hiervoor zetten we in vergelijking (8) in plaats van de stroom I 3 I 3 = I en krijgen dan voor vergelijking (8): (0) 2. Eenvoudig gelijkstroomnetwerk met twee mazen voor het opstellen van de maasvergelijkingen. = 2 V, = 4 Ω, = 6 Ω, R 3 = 2 Ω, R L = 5 Ω En waarbij wordt gevraagd: I,, I 3, L Dan is hierbij de oplossing met: vergelijking (2): Als we nu de vergelijkingen (7) en (0) bekijken, dan zijn er nog maar twee onbekenden, namelijk I en en daarmee zijn we al een flink stuk verder. it vergelijking (0) volgt: () vergelijking (3): Nu zetten we de vergelijking () in (7) en elimineren daardoor ook nog : vergelijking (4): vergelijking (5): (2) Vergelijking () geeft dan : (3) En met vergelijking (9) kunnen we I 3 berekenen: (4) Voor l kunnen we invullen: (5) We kijken naar een rekenvoorbeeld, waarbij gegeven is: 6 5

6 fotowedstrijd cursusaanbod Fotowedstrijd Zo moet het niet! Onder het motto Zo moet het niet gaat Intech Elektro en ICT op zoek naar foto s van slecht of foutief uitgevoerde installaties. Inzenders van wie de foto s worden geplaatst in Intech kunnen rekenen op een technisch handboek van Isso ter waarde van maar liefst 245 euro. Het handboek bestaat uit twee delen en bevat ruim.400 pagina s aan technische kennis. Vermeldt u alstublieft kort en bondig welke fouten te zien zijn op de foto en uiteraard ook uw naam en adres. Prijswinnaar van deze maand Ger Hermsen van Kwakkernaat Elektro tech niek Kabeltelevisie uit Nijmegen is deze maand de winnaar van de fotowedstrijd. Dat studentenhuizen vaak niet uitblinken qua veiligheid is een publiek geheim. De fotoserie laat zien dat het in dit geval echt bar en boos is. Hermsen ontvangt het handboek Installatietechniek van Isso. Van harte gefeliciteerd namens de redactie! Onder: Er zit een gat in de ruit. Dat is handig! Hoeven we geen gat te boren, kunnen we de leiding er zo doorheen steken. Dit scheelt tijd en bespaart de nodige energie! Mail of stuur uw foto s naar: Redactie Intech Elektro en ICT Zo moet het niet intech@groepvts.nl Postbus AD Zoetermeer We dachten in eerste instantie dat deze bruine leiding zou fungeren als aardleiding die dan zou worden gekoppeld met de aardelektrode in de kelder. De leiding loopt van de eerste verdieping, waar zich de schakel- en verdeelinrichting bevindt, naar het trapgat in de kelder. Een logische gedachtegang toch? Niemand zal toch bedenken dat dit een faseleiding is? En jawel hoor! Dit is echt een faseleiding, nog wel vanaf de hoofdzekering van het GEB! Trouwens, ook een handig draadje als je van de trap valt, dan kun je je daaraan vasthouden als schrikreactie. Cursusaanbod Er zijn veel cursussen op het terrein van gelijkstroomnetwerken en elektrische schakelingen. Ga voor meer info naar Bedrijfsinstallaties Voor wie? Onderhoudsfunctionaris, installateur, electrotechnicus en medewerkers technische dienst Waar? Basiskennis elektrotechniek Voor wie? Elektromonteur, vmbo opleidingsniveau en medewerkers van elektrotechnische (installatie)bedrijven Waar? gen.nl, NEN340/NEN-EN 500 opfris laagspanningsinstallaties Voor wie? Monteur, vakbekwaam persoon, bevoegd persoon en technicus Waar? Onderhoud, storingen en metingen aan sterkstroominstallaties Voor wie? Monteur op monteur sterkstroom installatiesniveau Waar? NEN 00 voor monteurs Voor wie? itvoerende monteurs Waar? Hoogspanning Voor wie? Servicemonteurs, engineers, installatieverantwoordelijken en inspecteurs Waar? NEN 340/NEN-EN 500 Inspectie laagspanningsinstallaties Voor wie? Leidinggevende, hoofd technische dienst, inspecteur laagspanning en installatieverantwoordelijke Waar? Elektrisch schakelen Voor wie? Werktuigbouwkundigen, operators, machinisten, sales engineers en onderhoudstechnicus Waar? Elektrisch schakelen, gevorderd Voor wie? Servicetechnicus, technicus, servicemonteur en onderhoudsmonteur Waar?

Arbeidsfactor en spanningsval op leidingen

Arbeidsfactor en spanningsval op leidingen Katern voor scholing, her- en bijscholing 06 inhoud 1 Arbeidsfactor en spanningsval op leidingen 5 Cursusoverzicht 6 Fotowedstrijd 6 Kort nieuws Otib Basiskennis Een uitgave van Intech Elektro & ICT en

Nadere informatie

9 PARALLELSCHAKELING VAN WEERSTANDEN

9 PARALLELSCHAKELING VAN WEERSTANDEN 9 PARALLELSCHAKELING VAN WEERSTANDEN Een parallelschakeling komt in de praktijk vaker voor dan een serieschakeling van verbruikers. Denken we maar aan alle elektrische apparaten die aangesloten zijn op

Nadere informatie

NETWERKEN EN DE WETTEN VAN KIRCHHOFF

NETWERKEN EN DE WETTEN VAN KIRCHHOFF NETWERKEN EN DE WETTEN VN KIRCHHOFF 1. Doelstelling van de proef Het doel van deze proef is het bepalen van de klemspanning van een spanningsbron, de waarden van de beveiligingsweerstanden en de inwendige

Nadere informatie

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 25 juli 2015 dr. Brenda Casteleyn

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 25 juli 2015 dr. Brenda Casteleyn Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Fysica: Elektrodynamica 25 juli 2015 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Atheneum van Veurne (http://www.natuurdigitaal.be/geneeskunde/fysica/wiskunde/wiskunde.htm),

Nadere informatie

DEEL 6 Serieschakeling van componenten. 6.1 Doel van de oefening. 6.2 Benodigdheden

DEEL 6 Serieschakeling van componenten. 6.1 Doel van de oefening. 6.2 Benodigdheden Naam: Nr.: Groep: Klas: Datum: DEEL 6 In de vorige oefeningen heb je reeds een A-meter, die een kleine inwendige weerstand bezit, in serie leren schakelen met een gebruiker. Door de schakelstand te veranderen

Nadere informatie

Antwoorden bij Deel 1 (hfdst. 1-8)

Antwoorden bij Deel 1 (hfdst. 1-8) Elektrische netwerken Oefenopgaven: open vragen Hints en Antwoorden Antwoorden bij Deel 1 (hfdst. 1-8) Hoofdstuk 1 1.1 15 S 1.2 4,5 A 1.3 2 A, 4 A, 6 A 1.4 5 ma,!2,5 ma 1.5 B: in strijd met de stroomwet;!1

Nadere informatie

Steven Werbrouck 04-02-2000 Practicum 2: Schakelen van weerstanden

Steven Werbrouck 04-02-2000 Practicum 2: Schakelen van weerstanden Practicum 2: Schakelen van weerstanden 1. Situering Het komt vaak voor dat een bepaalde stroomkring meer dan één weerstand bevat. Men zegt dan dat de weerstanden op een bepaalde manier geschakeld werden.

Nadere informatie

Serie. Itotaal= I1 = I2. Utotaal=UR1 + UR2. Rtotaal = R1 + R2. Itotaal= Utotaal : Rtotaal 24 = 10 + UR2 UR2 = 24 10 = 14 V

Serie. Itotaal= I1 = I2. Utotaal=UR1 + UR2. Rtotaal = R1 + R2. Itotaal= Utotaal : Rtotaal 24 = 10 + UR2 UR2 = 24 10 = 14 V Om te onthouden Serieschakeling Parallelschakeling Itotaal= I = I2 Utotaal=U + U2 totaal = + 2 Itotaal=I + I2 Utotaal= U = U2 tot 2 enz Voor elke schakeling I totaal U totaal totaal Itotaal= I = I2 Utotaal=U

Nadere informatie

1. Weten wat elektrische stroom,spanning en vemogen is en het verband ertussen kennen 2. Elektrische netwerken kunnen oplossen

1. Weten wat elektrische stroom,spanning en vemogen is en het verband ertussen kennen 2. Elektrische netwerken kunnen oplossen Hoofdstuk 3 Elektrodynamica Doelstellingen 1. Weten wat elektrische stroom,spanning en vemogen is en het verband ertussen kennen 2. Elektrische netwerken kunnen oplossen Elektrodynamica houdt de studie

Nadere informatie

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 4 november Brenda Casteleyn, PhD

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Fysica: Elektrodynamica. 4 november Brenda Casteleyn, PhD Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Fysica: Elektrodynamica 4 november 2017 Brenda Casteleyn, PhD Met dank aan: Atheneum van Veurne, Leen Goyens (http://users.telenet.be/toelating) 1. Inleiding

Nadere informatie

12 Elektrische schakelingen

12 Elektrische schakelingen Elektrische schakelingen Onderwerpen: - Stroomsterkte en spanning bij parallel- en serieschakeling - Verangingsweerstand bij parallelschakeling. - Verangingsweerstand bij serieschakeling.. Stroom en spanning

Nadere informatie

Parallelschakeling - 2

Parallelschakeling - 2 Parallelschakeling - 2 In de vorige les over de parallelschakeling hebben we gezien dat de spanning in de parallelschakeling overal gelijk is. Verder hebben we deelstromen berekend en opgeteld tot de totale

Nadere informatie

AT-142 EPD Basis 1. Zelfstudie en huiswerk 10-08

AT-142 EPD Basis 1. Zelfstudie en huiswerk 10-08 AT-142 EPD Basis 1 Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 ELEKTRISCH METEN 5 SPANNING METEN 6 STROOM METEN 7 WEERSTAND METEN 9 BASISSCHAKELINGEN 10 ELEKTRISCH VERMOGEN 11

Nadere informatie

Naam: Klas: Repetitie natuurkunde voor havo (versie A) Getoetste stof: elektriciteit 1 t/m 5

Naam: Klas: Repetitie natuurkunde voor havo (versie A) Getoetste stof: elektriciteit 1 t/m 5 Naam: Klas: Repetitie natuurkunde voor havo (versie A) Getoetste stof: elektriciteit 1 t/m 5 OPGAVE 1 Teken hieronder het bijbehorende schakelschema. Geef ook de richting van de elektrische stroom aan.

Nadere informatie

Elektrische stroomnetwerken

Elektrische stroomnetwerken ntroductieweek Faculteit Bewegings- en evalidatiewetenschappen 25 29 Augustus 2014 Elektrische stroomnetwerken Dr. Pieter Neyskens Monitoraat Wetenschappen pieter.neyskens@wet.kuleuven.be Assistent: Erik

Nadere informatie

Elektrische netwerken

Elektrische netwerken Deel 1: de basis H1 - H4: basisbegrippen gelijkspanning Opgaven bij hoofdstuk 1... 1 Opgaven bij hoofdstuk 2... 2 Opgaven bij hoofdstuk 3... 4 Opgaven bij hoofdstuk 4... 7 H5 - H8: basisbegrippen wisselspanning

Nadere informatie

SERIE-schakeling U I. THEMA 5: elektrische schakelingen. Theoretische berekening voor vervangingsweerstand:

SERIE-schakeling U I. THEMA 5: elektrische schakelingen. Theoretische berekening voor vervangingsweerstand: QUARK_5-Thema-05-elektrische schakelingen Blz. 1 THEMA 5: elektrische schakelingen Inleiding: PHET-opdracht ---> GEVAL-1 : SERIE-schakeling OPDRACHT: 1. bepaal de spanningspijlen en de stroomsterkten.

Nadere informatie

Een elektrische schakeling is tot op zekere hoogte te vergelijken met een verwarmingsinstallatie.

Een elektrische schakeling is tot op zekere hoogte te vergelijken met een verwarmingsinstallatie. Inhoud Basisgrootheden... 2 Verwarmingsinstallatie... 3 Elektrische schakelingen... 4 Definities van basisgrootheden... 6 Fysische achtergrond bij deze grootheden... 6 Opgave: Geladen bollen... 7 De wet

Nadere informatie

3.4.3 Plaatsing van de meters in een stroomkring

3.4.3 Plaatsing van de meters in een stroomkring 1 De stroom- of ampèremeter De ampèremeter is een meetinstrument om elektrische stroom te meten. De sterkte van een elektrische stroom wordt uitgedrukt in ampère, vandaar de naam ampèremeter. Voorstelling

Nadere informatie

VWO Module E1 Elektrische schakelingen

VWO Module E1 Elektrische schakelingen VWO Module E1 Elektrische schakelingen Bouw de schakelingen voor een elektrische auto. Naam: V WO Module E1 P agina 1 38 Titel: Auteur: Eigenfrequentie, VWO module E1: Elektrische schakelingen Simon de

Nadere informatie

Hoofdstuk 26 Gelijkstroomschakeling

Hoofdstuk 26 Gelijkstroomschakeling Hoofdstuk 26 Gelijkstroomschakeling Inhoud hoofdstuk 26 Elektromotorische kracht (emk) en klemspanning. Weerstanden in serie en parallel De wetten van Kirchhoff Spanningbronnen in serie en parallel; batterijen

Nadere informatie

1. Metingen aan weerstanden.

1. Metingen aan weerstanden. 1. Metingen aan weerstanden. Doel van de proef De student leert: -omgaan met veel gebruikte apparatuur op het laboratorium -opzetten van schema s en aansluiten volgens schema -omgaan met wet van Ohm en

Nadere informatie

Condensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U

Condensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U Inhoud Condensator... 2 Het laden van een condensator... 3 Het ontladen van een condensator... 6 Het gedrag van een condensator in een schakeling... 7 Opgaven... 8 Opgave: Alarminstallatie... 8 Opgave:

Nadere informatie

5 Het oplossen van netwerken

5 Het oplossen van netwerken 5 Het oplossen van netwerken 5b e stellingen 1 1 Stelling van Thevenin Wat? oel? E T? R T? Nee: foute meting toestel mogelijk stuk 2 1 1 Stelling van Thevenin Wat? oel? E T? R T? Nee: Oneindig 3 1 Stelling

Nadere informatie

Bij een uitwendige weerstand van 10 is dat vermogen 10

Bij een uitwendige weerstand van 10 is dat vermogen 10 Elektriciteitsleer Inwendige weerstand Een batterij heeft een bronspanning van 1,5 V en een inwendige weerstand van 3,0. a. Teken de grafiek van de klemspanning als functie van de stroomsterkte. Let er

Nadere informatie

Hfd 3 Stroomkringen. Isolator heeft geen vrije elektronen. Molecuul. Geleider heeft wel vrije elektronen. Molecuul.

Hfd 3 Stroomkringen. Isolator heeft geen vrije elektronen. Molecuul. Geleider heeft wel vrije elektronen. Molecuul. Hfd 3 Stroomkringen Enkele begrippen: Richting van de stroom: Stroom loopt van de plus naar de min pool Richting van de elektronen: De elektronen stromen van de min naar de plus. Geleiders en isolatoren

Nadere informatie

4.0 Elektriciteit 2 www.natuurkundecompact.nl

4.0 Elektriciteit 2 www.natuurkundecompact.nl 4.0 Elektriciteit 2 www.natuurkundecompact.nl 4. Statische elektriciteit 4.2 Stroom in schakelingen 4.3 Wet van Ohm 4.4 a Weerstand in schakelingen b Weerstand in schakelingen (Crocodile) 4.5 Kilowattuurmeter

Nadere informatie

Elektrische stroomkring. Student booklet

Elektrische stroomkring. Student booklet Elektrische stroomkring Student booklet Elektrische stroomkring - INDEX - 2006-04-06-17:02 Elektrische stroomkring In deze module wordt uitgelegd wat een elektrische stroomkring is en wat parallel- en

Nadere informatie

3.2 Instapprobleem met demonstratie Schakelingen van drie lampjes

3.2 Instapprobleem met demonstratie Schakelingen van drie lampjes 3 Serie- en parallelschakeling 3.1 Introductie Inleiding In de vorige paragraaf heb je je beziggehouden met de elektrische huisinstallatie en de veiligheidsmaatregelen die daarvoor van belang zijn. Behalve

Nadere informatie

R Verklaar alle antwoorden zo goed mogelijk

R Verklaar alle antwoorden zo goed mogelijk PROEFWERK TECHNOLOGIE VWO MODULE 6 ELECTRICITEIT VRIJDAG 19 maart 2010 R Verklaar alle antwoorden zo goed mogelijk 2P 2P 2P Opgave 1 Tup en Joep willen allebei in bed lezen. Ze hebben allebei een fietslampje.

Nadere informatie

Gemengde schakelingen

Gemengde schakelingen Gemengde schakelingen We hebben in vorige lessen de serieschakeling en de parallelschakeling behandeld. Veel schakelingen zijn een combinatie van de serieschakeling en de parallelschakeling. Dat noemen

Nadere informatie

Condensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U

Condensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U Inhoud Condensator... 2 Het laden van een condensator... 3 Het ontladen van een condensator... 5 Opgaven... 6 Opgave: Alarminstallatie... 6 Opgave: Gelijkrichtschakeling... 6 Opgave: Boormachine... 7 1/7

Nadere informatie

Opgaven bij hoofdstuk 12

Opgaven bij hoofdstuk 12 32 Meerkeuze-opgaven Opgaven bij hoofdstuk 12 12.6 Van een lineaire tweepoort is poort 1 als ingang en poort 2 als uitgang op te vatten. Bij de Z-parametervoorstelling van deze tweepoort geldt dan: a:

Nadere informatie

Van Dijk Educatie Parallelschakeling 2063NGQ0571. Kenteq Leermiddelen. copyright Kenteq

Van Dijk Educatie Parallelschakeling 2063NGQ0571. Kenteq Leermiddelen. copyright Kenteq Parallelschakeling 2063NGQ0571 Kenteq Leermiddelen copyright Kenteq Inhoudsopgave 1 Parallelschakeling 5 1.1 Inleiding 5 1.2 Doelen 5 1.3 Parallelschakeling 6 1.4 Shuntweerstand 21 1.5 Samenvatting 24

Nadere informatie

BAT-141 EPD basis 1. Zelfstudie en huiswerk 10-08

BAT-141 EPD basis 1. Zelfstudie en huiswerk 10-08 BAT-141 EPD basis 1 Zelfstudie en huiswerk 10-08 2 Inhoud INTRODUCTIE 3 DOELSTELLINGEN 4 ELEKTRISCH METEN 5 SPANNING METEN 6 STROOM METEN 7 WEERSTAND METEN 9 BASISSCHAKELINGEN 10 ELEKTRISCH VERMOGEN 11

Nadere informatie

Signalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde

Signalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde Technologie 1 Elektrische en elektronische begrippen Signalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde Opleiding Pop en Media Peet Ferwerda, januari 2002 Deze instructie wordt tijdens

Nadere informatie

Om een lampje te laten branden moet je er een elektrische stroom door laten lopen. Dat lukt alleen, als je een gesloten stroomkring maakt.

Om een lampje te laten branden moet je er een elektrische stroom door laten lopen. Dat lukt alleen, als je een gesloten stroomkring maakt. Samenvatting door een scholier 983 woorden 8 april 2011 6,8 988 keer beoordeeld Vak Methode NaSk Nova Natuurkunde H5 par 1 t/m 5 samenvatting Par. 1 Een stroomkring maken Om een lampje te laten branden

Nadere informatie

BIOFYSICA: WERKZITTING 08 en 09 (Oplossingen) ELEKTRISCHE KRINGEN

BIOFYSICA: WERKZITTING 08 en 09 (Oplossingen) ELEKTRISCHE KRINGEN 1ste Kandidatuur ARTS of TANDARTS Academiejaar 2002-2003 Oefening 11 (p29) BIOFYSICA: WERKZITTING 08 en 09 (Oplossingen) ELEKTRISCHE KRINGEN Bereken de stromen in de verschillende takken van het netwerk

Nadere informatie

UITWERKINGEN EXTRA OPGAVEN SCHAKELINGEN

UITWERKINGEN EXTRA OPGAVEN SCHAKELINGEN UITWERKINGEN EXTRA OPGAVEN SCHAKELINGEN U. Gegevens invullen: 24 0 24-0 4 V 2a R v2 R R 2. invullen gegevens: R v2 3 4 7 28 b R tot R v. invullen gegevens: 7 dus 4 A U U c R R. invullen gegevens: 3 dus

Nadere informatie

Werkblad 1 Serieschakeling gelijke lampjes

Werkblad 1 Serieschakeling gelijke lampjes Werkblad 1 Serieschakeling gelijke lampjes In een serieschakeling gaat de stroom door alle onderdelen. In figuur 1 gaat de stroom eerst door lampje 1, dan door lampje 2, om terug te komen bij de spanningsbron.

Nadere informatie

Elektrische Netwerken 27

Elektrische Netwerken 27 Elektrische Netwerken 27 Opgaven bij hoofdstuk 12 12.1 Van een tweepoort zijn de Z-parameters gegeven: Z 11 = 500 S, Z 12 = Z 21 = 5 S, Z 22 = 10 S. Bepaal van deze tweepoort de Y- en H-parameters. 12.2

Nadere informatie

Opgave 1 Er zijn twee soorten lading namelijk positieve en negatieve lading.

Opgave 1 Er zijn twee soorten lading namelijk positieve en negatieve lading. itwerkingen Opgave Er zijn twee soorten lading namelijk positieve en negatieve lading. Opgave 2 Een geleider kan de elektrische stroom goed geleiden. Metalen, zout water, grafiet. c. Een isolator kan de

Nadere informatie

b. Bereken de vervangingsweerstand RV. c. Bereken de stroomsterkte door de apparaten.

b. Bereken de vervangingsweerstand RV. c. Bereken de stroomsterkte door de apparaten. Oefenopgaven vervangingsweerstand en transformator 1 Twee lampjes L1 en L2 staan in serie: R1 = 5,0 Ω en R2 = 9,0 Ω Bereken de vervangingsweerstand van de twee lampjes. gegeven: R1 = 5,0 Ω, R2 = 9,0 Ω

Nadere informatie

Leerling maakte het bord volledig zelf

Leerling maakte het bord volledig zelf 3. Oefeningen en Metingen 3.. Montageoefening Bouw een paneel als volgt: lampvoeten monteren draden van de lampvoeten naar een suikertje verbindingsstuk brengen. Twee verbindingsstukken doorverbinden.

Nadere informatie

Natuur- en scheikunde 1, elektriciteit, uitwerkingen. Spanning, stroomsterkte, weerstand, vermogen, energie

Natuur- en scheikunde 1, elektriciteit, uitwerkingen. Spanning, stroomsterkte, weerstand, vermogen, energie 4M versie 1 Natuur- en scheikunde 1, elektriciteit, uitwerkingen Werk netjes en nauwkeurig Geef altijd een duidelijke berekening of een verklaring Veel succes, Zan Spanning, stroomsterkte, weerstand, vermogen,

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit)

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit) Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit) Samenvatting door een scholier 1671 woorden 2 december 2012 5,6 55 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Natuurkunde overal Natuurkunde H2 elektriciteit

Nadere informatie

Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen

Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen Inhoud De schakeling Een blokspanning van 15 V opwekken De wisselspanning omhoog transformeren Analyse van de maximale stroom door de primaire

Nadere informatie

Practicum Zuil van Volta

Practicum Zuil van Volta Practicum Zuil van Volta Benodigdheden Grondplaat, aluminiumfolie, stuivers (munten van vijf eurocent), filtreerpapier, zoutoplossing, voltmeter, verbindingssnoeren, schaar Voorbereidende werkzaamheden

Nadere informatie

Netwerken. De ideale spanningsbron. De ideale stroombron. De weerstand. De bouwstenen van elektrische netwerken.

Netwerken. De ideale spanningsbron. De ideale stroombron. De weerstand. De bouwstenen van elektrische netwerken. Netwerken De bouwstenen van elektrische netwerken. Topologie van netwerken. Wetten van Kirchoff. Netwerken met één bron. Superpositiestelling. Stellingen van Thevenin en Norton. Stelsel van takstromen.

Nadere informatie

Elektriciteit. Hoofdstuk 2

Elektriciteit. Hoofdstuk 2 Elektriciteit Hoofdstuk 2 (het blijft spannend) Om de lamp te laten branden moet er een gesloten stroomkring zijṇ Om de lamp te laten branden moet er een gesloten stroomkring zijṇ Om de lamp te laten branden

Nadere informatie

Inspecteren volgens. Tekst: Anton Kerkhofs Fotografie: John Hermans, Arno Massee

Inspecteren volgens. Tekst: Anton Kerkhofs Fotografie: John Hermans, Arno Massee Katern voor scholing, her- en bijscholing 52 inhoud Een uitgave van Intech Elektro & ICT en otib juni 211 1 Inspecteren volgens nen 11 en nen 31-211 Cursussen 5 Otib-nieuws Fotowedstrijd Inspecteren volgens

Nadere informatie

Inleiding 3hv. Opdracht 1. Statische elektriciteit. Noem drie voorbeelden van hoe je statische elektriciteit kunt opwekken.

Inleiding 3hv. Opdracht 1. Statische elektriciteit. Noem drie voorbeelden van hoe je statische elektriciteit kunt opwekken. Inleiding hv Opdracht Statische elektriciteit Noem drie voorbeelden van hoe je statische elektriciteit kunt opwekken Opdracht Serie- en parallelschakeling Leg van elke schakeling uit ) of het een serie-

Nadere informatie

INLEIDING. Veel succes

INLEIDING. Veel succes INLEIDING In de eerste hoofdstukken van de cursus meettechnieken verklaren we de oorsprong van elektrische verschijnselen vanuit de bouw van de stof. Zo leer je o.a. wat elektrische stroom en spanning

Nadere informatie

Spanning versus potentiaal

Spanning versus potentiaal Spanning versus potentiaal Opgave: Potentiaal II R1 = 1,00 Ω R2 = 2,00 Ω R3 = 3,00 Ω R4 = 4,00 Ω R5 = 5,00 Ω R6 = 6,00 Ω R7 = 7,00 Ω Het potentiaalverschil tussen twee punten is gelijk aan de spanning

Nadere informatie

Lessen in Elektriciteit

Lessen in Elektriciteit Lessen in Elektriciteit Door: Gaby Sondagh en Isabel Duin Eckartcollege Tegenwoordig kunnen we niet zonder elektriciteit. Het licht in de klas, de computers waar je op werkt en allerlei andere apparaten

Nadere informatie

De condensator en energie

De condensator en energie De condensator en energie Belangrijkste onderdelen in de proeven De LEGO-condensator De condensator heeft een capaciteit van 1 Farad en is beschermd tegen een overbelasting tot 18 Volt. Wanneer de condensator

Nadere informatie

Bliksem- en. overspanningsbeveiliging

Bliksem- en. overspanningsbeveiliging Katern voor scholing, her- en bijscholing 22 inhoud 1 Bliksem- en 4 OTIB nieuwsberichten 5 Fotowedstrijd Zo moet het niet 5 Cursussen bliksemen Een uitgave van Intech Elektro & ICT en OTIB oktober 2008

Nadere informatie

9.2 Bepaal de harmonische tijdsfuncties die horen bij deze complexe getallen: U 1 = 3 + 4j V; U 2 = 3e jb/8 V; I 1 =!j + 1 ma; I 2 = 7e!jB/3 ma.

9.2 Bepaal de harmonische tijdsfuncties die horen bij deze complexe getallen: U 1 = 3 + 4j V; U 2 = 3e jb/8 V; I 1 =!j + 1 ma; I 2 = 7e!jB/3 ma. Elektrische Netwerken 21 Opgaven bij hoofdstuk 9 9.1 Geef de complexe weergave van deze tijdsfuncties: u 1 =!3.sin(Tt+0,524) V; u 2 =!3.sin(Tt+B/6) V; u 3 =!3.sin(Tt+30 ) V. (Klopt deze uitdrukking?) 9.2

Nadere informatie

Deling van elektrische stroom en spanning. Student booklet

Deling van elektrische stroom en spanning. Student booklet Deling van elektrische stroom en spanning Student booklet Deling van elektrische stroom en spanning - INDEX - 2006-04-06-17:15 Deling van elektrische stroom en spanning In deze module wordt uitgelegd

Nadere informatie

Elektrische netwerken

Elektrische netwerken Deel 1: de basis H1 - H4: basisbegrippen gelijkspanning Opgaven bij hoofdstuk 1... 1 Opgaven bij hoofdstuk 2... 2 Opgaven bij hoofdstuk 3... 4 Opgaven bij hoofdstuk 4... 11 H5 - H8: basisbegrippen wisselspanning

Nadere informatie

Een elektrische schakeling is tot op zekere hoogte te vergelijken met een verwarmingsinstallatie.

Een elektrische schakeling is tot op zekere hoogte te vergelijken met een verwarmingsinstallatie. Inhoud Basisgrootheden... 2 Verwarmingsinstallatie... 3 Elektrische schakelingen... 4 Definities van basisgrootheden... 6 Fysische achtergrond bij deze grootheden... 6 Opgave: Geladen bollen... 7 De wet

Nadere informatie

Engineering Embedded Systems Engineering

Engineering Embedded Systems Engineering Engineering Embedded Systems Engineering Interfacetechnieken Inhoud 1 Timing digitale schakelingen... 3 2 Berekenen delay-tijd... 5 3 Theorie van Thevenin... 11 4 Theorie van Norton... 15 5 Oefenopgaven

Nadere informatie

Toets 1 IEEE, Modules 1 en 2, Versie 1

Toets 1 IEEE, Modules 1 en 2, Versie 1 Toets 1 IEEE, Modules 1 en 2, Versie 1 Datum: 16 september 2009 Tijd: 10:45 12:45 (120 minuten) Het gebruik van een rekenmachine is niet toegestaan. Deze toets telt 8 opgaven en een bonusopgave Werk systematisch

Nadere informatie

Oefeningen Elektriciteit II Deel II

Oefeningen Elektriciteit II Deel II Oefeningen Elektriciteit II Deel II Dit document bevat opgaven die aansluiten bij de cursustekst Elektriciteit II deel II uit het jaarprogramma van het e bachelorjaar industriële wetenschappen KaHo Sint-ieven.

Nadere informatie

inhoud Een uitgave van Intech Klimaat & Sanitair en OTIB maart 2009 Basiskennis Aarding sanitaire toestellen Otib-nieuws Cursussen

inhoud Een uitgave van Intech Klimaat & Sanitair en OTIB maart 2009 Basiskennis Aarding sanitaire toestellen Otib-nieuws Cursussen Katern voor scholing, her- en bijscholing 14 inhoud 1 Aarding sanitaire toestellen 5 Otib-nieuws Cursussen Basiskennis Een uitgave van Intech Klimaat & Sanitair en OTIB maart 2009 Aarding sanitaire toestellen

Nadere informatie

Werkstuk Natuurkunde Schakeling

Werkstuk Natuurkunde Schakeling Werkstuk Natuurkunde Schakeling Werkstuk door een scholier 677 woorden 23 december 2003 5,5 68 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Inleiding In dit verslag wordt bepaald welke regels er gelden voor stromen

Nadere informatie

Inhoudsopgave Schakelen van luidsprekers

Inhoudsopgave Schakelen van luidsprekers Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Vermogen...3 Impedantie...3 Serieschakeling van luidsprekers...4...4...4...4 Voorbeeld...4 Parallelschakeling van luidsprekers...4...4...4...4 Voorbeeld...5

Nadere informatie

Domeinspecifieke probleemoplosstrategieën

Domeinspecifieke probleemoplosstrategieën Handboek natuurkundedidactiek Hoofdstuk 5: Vaardigheidsontwikkeling 5.2 Probleemoplossen Achtergrondinformatie Domeinspecifieke probleemoplosstrategieën Inleiding In het stuk Kennisbasis en probleemoplossen

Nadere informatie

4 Elektrische netwerken

4 Elektrische netwerken 4 lektrische netwerken 4.1 Netwerkelementen lektrische netwerken bestaan uit componenten die meestal twee aansluitklemmen hebben. Zo n component met twee klemmen wordt een tweepool genoemd. v + lk netwerkelement

Nadere informatie

Elektriciteit thuis. Extra informatie Elektriciteit, Elektriciteit thuis, www.roelhendriks.eu

Elektriciteit thuis. Extra informatie Elektriciteit, Elektriciteit thuis, www.roelhendriks.eu Elektriciteit thuis Nuldraad, fasedraad In de elektriciteitskabel die je huis binnenkomt, bevinden zich twee draden: de fasedraad en de nuldraad. Zie de onderstaande figuur. De spanning tussen deze draden

Nadere informatie

Deel I De basis. De plaats van Elektrische Netwerken binnen de elektrotechniek. ALGEMENE ELEKTROTECHNIEK / ELEKTRONICA ELEKTRISCHE VELDEN

Deel I De basis. De plaats van Elektrische Netwerken binnen de elektrotechniek. ALGEMENE ELEKTROTECHNIEK / ELEKTRONICA ELEKTRISCHE VELDEN Deel I De basis Elektrotechniek is geen exact vak, wordt wel eens beweerd. Daar zit een kern van waarheid in, als wij kijken naar het brede algemene terrein van elektrotechniek en elektronica. In die echte

Nadere informatie

Over Betuwe College Oefeningen H3 Elektriciteit deel 4

Over Betuwe College Oefeningen H3 Elektriciteit deel 4 1 Door een dunne draad loopt een elektrische stroom met een stroomsterkte van 2 A. De spanning over deze draad is 50 V. Bereken de weerstand van de dunne draad. U = 50 V I = 2 A R = 50V 2A R = 25Ω 2 Een

Nadere informatie

3. Zoek, op het nieuwe vereenvoudigde schema, nieuwe serie en/of parallelschakelingen op en vervang ze. Ga zo door tot het einde.

3. Zoek, op het nieuwe vereenvoudigde schema, nieuwe serie en/of parallelschakelingen op en vervang ze. Ga zo door tot het einde. Probeer, bij het oplossen van de oefeningen, zo weinig mogelijk de andere stellingen te gebruiken. Vermijd het oplossen met de wetten van Kirchhoff (tenzij het niet anders kan) en zoek de openklemspanning

Nadere informatie

Opgaven bij hoofdstuk 20 20.1. Bepaal R 1 t/m R 3 (in het sternetwerk) als in de driehoek geldt: R 1 = 2 ks, R 2 = 3 ks, R 3 = 6 ks 20.

Opgaven bij hoofdstuk 20 20.1. Bepaal R 1 t/m R 3 (in het sternetwerk) als in de driehoek geldt: R 1 = 2 ks, R 2 = 3 ks, R 3 = 6 ks 20. Elektrische Netwerken 49 Opgaven bij hoofdstuk 20 20.1 Bepaal R 1 t/m R 3 (in het sternetwerk) als in de driehoek geldt: R 12 = 1 ks, R 23 = 3 ks, R 31 = 6 ks 20.2 Bepaal R 12 t/m R 31 (in de driehoek)

Nadere informatie

Formuleblad Wisselstromen

Formuleblad Wisselstromen Formuleblad Wisselstromen Algemeen Ueff = U max (bij harmonisch variërende spanning) Ieff = I max (bij harmonisch variërende stroom) P = U I cos(φ) gem eff eff U Z = I Z V = Z + Z + (serieschakeling) Z3

Nadere informatie

EXAMENFOLDER maandag 26 januari 2015 OPLOSSINGEN. Vraag 1: Een gelijkstroomnetwerk (20 minuten - 2 punten)

EXAMENFOLDER maandag 26 januari 2015 OPLOSSINGEN. Vraag 1: Een gelijkstroomnetwerk (20 minuten - 2 punten) Universiteit Gent naam: Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur voornaam: de Bachelor Ingenieurswetenschappen richting: Opties C,, TN en W prof. Kristiaan Neyts Academiejaar 4-5 erste xamenperiode

Nadere informatie

Uitwerkingen Hoofdstuk 2 - deel 2

Uitwerkingen Hoofdstuk 2 - deel 2 Uitwerkingen Hoofdstuk 2 - deel 2 4 VWO 2.6 Serie en parallel 51. Vervanging 52. Bij de winkelstraat zijn de lampen parallel geschakeld en bij de kandelaar in serie. 53. Voorbeeld: Serie De stroom moet

Nadere informatie

Artikel 3.5 van het Arbobesluit

Artikel 3.5 van het Arbobesluit Katern voor scholing, her- en bijscholing 55 inhoud 1 nen 3140 en het aanwijsbeleid 4 Fotowedstrijd Een uitgave van Intech Elektro & ICT en otib oktober 2011 nen 3140 en het aanwijsbeleid Alle ondernemingen

Nadere informatie

Sensoren Introductie Weerstandtechniek Brug van Wheatstone Basis Opamp schakelingen Opampschakelingen voor gevorderden

Sensoren Introductie Weerstandtechniek Brug van Wheatstone Basis Opamp schakelingen Opampschakelingen voor gevorderden Mechatronica/Robotica Mechanical Systems ELA Sensoren Sensoren Introductie Weerstandtechniek Brug van Wheatstone Basis Opamp schakelingen Opampschakelingen voor gevorderden Sessie 2: Basisschakelingen

Nadere informatie

In deze proevenserie gaan we kijken wat elektriciteit is en wat je er mee kunt doen.

In deze proevenserie gaan we kijken wat elektriciteit is en wat je er mee kunt doen. In deze proevenserie gaan we kijken wat elektriciteit is en wat je er mee kunt doen. Als je onderdelen van een stroomkring aan elkaar vastmaakt, noem je dit schakelen of aansluiten. Sommige onderdelen

Nadere informatie

b. Bereken de vervangingsweerstand RV. c. Bereken de stroomsterkte door de apparaten.

b. Bereken de vervangingsweerstand RV. c. Bereken de stroomsterkte door de apparaten. Oefenopgaven vervangingsweerstand en transformator 1 Twee lampjes L1 en L2 staan in serie: R1 = 5,0 Ω en R2 = 9,0 Ω Bereken de vervangingsweerstand van de twee lampjes. 2 Twee apparaten, weerstand R1 =

Nadere informatie

Potentiaal, elektrische weerstand

Potentiaal, elektrische weerstand Katern voor scholing en bijscholing 01 inhoud 1 Potentiaal, elektrische weerstand 4 Vermeende bliksem- en overspanningschade Basiskennis Een uitgave van Intech Elektro & ICT en OTIB november 2006 Potentiaal,

Nadere informatie

Meten met de multimeter Auteur: Wouter (Flush) [0905-002]

Meten met de multimeter Auteur: Wouter (Flush) [0905-002] Meten met de multimeter Auteur: Wouter (Flush) [0905-002] Dit artikel moet de beginners helpen simpele metingen te kunnen uitvoeren met de multimeter. Soorten multimeters Eerst en vooral hebben we digitale

Nadere informatie

Hoofdstuk 4 Het schakelen van weerstanden.

Hoofdstuk 4 Het schakelen van weerstanden. Hoofdstuk 4 Het schakelen van weerstanden.. Doel. Het is de bedoeling een grote schakeling met weerstanden te vervangen door één equivalente weerstand. Een equivalente schakeling betekent dat een buitenstaander

Nadere informatie

profielvak produceren, installeren en energie CSPE GL onderdeel C

profielvak produceren, installeren en energie CSPE GL onderdeel C Examen VMBO-GL 2017 gedurende 70 minuten profielvak produceren, installeren en energie CSPE GL onderdeel C Naam kandidaat Kandidaatnummer Dit onderdeel bestaat uit 4 opdrachten. Voor dit onderdeel zijn

Nadere informatie

Elektrische Netwerken 59

Elektrische Netwerken 59 Elektrische Netwerken 59 Opgaven bij hoofdstuk 17 17.12 We beschouwen de spanningen en stromen in een willekeurig RLC-netwerk. Op het tijdstip t=0 wordt geschakeld, zodat deze spanningen en stromen veranderen.

Nadere informatie

1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring

1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring 1 Elektriciteit Oriëntatie Om met je auto of een tractor te kunnen rijden heb je elektriciteit nodig. Ook voor verlichting en je computer is veel elektriciteit nodig. Ook als je de mobiele telefoon aan

Nadere informatie

Naam: Klas Practicum elektriciteit: I-U-diagram van lampje Nodig: spanningsbron, schuifweerstand (30 Ω), gloeilampje, V- en A-meter, 6 snoeren

Naam: Klas Practicum elektriciteit: I-U-diagram van lampje Nodig: spanningsbron, schuifweerstand (30 Ω), gloeilampje, V- en A-meter, 6 snoeren Naam: Klas Practicum elektriciteit: I-U-diagram van lampje Nodig: spanningsbron, schuifweerstand (30 Ω), gloeilampje, V- en A-meter, 6 snoeren Schakeling In de hiernaast afgebeelde schakeling kan de spanning

Nadere informatie

Elektrische techniek

Elektrische techniek AOC OOST Almelo Groot Obbink 01-09-2013 . Zowel in huis als bij voertuigen heb je met elektriciteit te maken. Hoe zit een meterkast in elkaar? Hoe werkt een elektrisch ontstekingssysteem van een motor?

Nadere informatie

6.0 Elektriciteit 1 www.natuurkundecompact.nl

6.0 Elektriciteit 1 www.natuurkundecompact.nl 6.0 Elektriciteit 1 www.natuurkundecompact.nl 6.1 a Stroomkring b Geleiders en isolatoren 6.2 Chemische spanningsbron 6.3 a Schakelingen b Schakelingen (Crocodile) 6.4 a Stroom meten (Crocodile) b Schakelingen

Nadere informatie

Elektrische Netwerken

Elektrische Netwerken Elektrische Netwerken 1 Project 1 Info te verkrijgen via: http://www.hanese.nl/~jonokiewicz/ Programma Week 1: DC stromen en spanningen Week 2: Serie en parallel, l stroomdeling, spanningsdeling Week 3:

Nadere informatie

Inspecteren van bestaande elektrische installaties volgens NEN 3140 (deel 3)

Inspecteren van bestaande elektrische installaties volgens NEN 3140 (deel 3) Katern voor scholing, her- en bijscholing 58 inhoud Een uitgave van Intech Elektro & ICT en otib januari 2012 1 Inspecteren van bestaande elektrische installaties volgens nen 3140 (deel 3) 4 Fotowedstrijd

Nadere informatie

Aanwijzingen. Figuur 1 LDR (NORP12) Weerstand - lichtsterkte grafiek (Let op: Logaritmische schaal) Nakijkmodel

Aanwijzingen. Figuur 1 LDR (NORP12) Weerstand - lichtsterkte grafiek (Let op: Logaritmische schaal) Nakijkmodel Rotterdam Academy Tentamenvoorblad Naam: Studentnr.: Groep/klas: Tentamen voor de: Arts en Crafts Officemanagement Opleiding(en): Engineering Maintenance & Mechanic Ondernemen Pedagogisch-Educatief Mw

Nadere informatie

jaar: 1989 nummer: 10

jaar: 1989 nummer: 10 jaar: 1989 nummer: 10 Gegeven een cylindervomtige geleider van 1 m lengte met een diameter van 5 mm. De weerstand van de geleider is R. De draad wordt uitgerekt tot een lengte van 1,2 m terwijl het volume

Nadere informatie

Sensoren Introductie Weerstandtechniek Brug van Wheatstone Basis Opamp-schakelingen Opamp-schakelingen voor gevorderden

Sensoren Introductie Weerstandtechniek Brug van Wheatstone Basis Opamp-schakelingen Opamp-schakelingen voor gevorderden Mechatronica/obotica Mechanical Systems ELA Sensoren Sensoren Introductie Weerstandtechniek Brug van Wheatstone Basis Opamp-schakelingen Opamp-schakelingen voor gevorderden Sessie : Introductie,weerstandtechniek

Nadere informatie

LABORATORIUM ELEKTRICITEIT

LABORATORIUM ELEKTRICITEIT LABORATORIUM ELEKTRICITEIT 1 Proef RL in serie... 1.1 Uitvoering:... 1.2 Opdrachten... 2 Proef RC in serie... 7 2.1 Meetschema... 7 2.2 Uitvoering:... 7 2.3 Opdrachten... 7 3 Proef RC in parallel... 11

Nadere informatie

onder controle 1. Aardlekschakelaar type B voor alle lekstroomvormen.

onder controle 1. Aardlekschakelaar type B voor alle lekstroomvormen. Katern voor scholing, her- en bijscholing 07 inhoud 1 Alle soorten lekstroom onder controle 5 Fotowedstrijd Zo moet het niet 5 Kort nieuws Elektrotechniek Alle soorten lekstroom onder controle Een uitgave

Nadere informatie