Rabobank Retail Update

Transcriptie

1 Rabobank Retail Update Oktober 2016 Deze update geeft een selectie van belangrijke ontwikkelingen in de sector 1. De onderwerpen zijn voorzien van Rabobank commentaar en gegroepeerd naar vijf belangrijke thema s in de Nederlandse retail: Fusion/grenzeloze retail, Verticale integratie, Omnichannel/ technologie, Samenwerking en Markt en concurrentie. Verder zijn enkele kerncijfers opgenomen ter illustratie van de marktontwikkelingen en vooruitzichten. Heeft u geen Save the Date ontvangen voor het Rabobank Anton Dreesmann retailcongres van 20 januari 2017 en behoort u tot de doelgroep (bestuurders van grotere retailers)? Stuur een mail naar Jeroen Wortman of Jos Voss Amazon bouwt verder aan fysiek winkelnetwerk Behalve in permanente fysieke boekwinkels investeert Amazon flink in pop-up stores op zijn Amerikaanse thuismarkt. Amazon heeft er al 22 en volgend jaar zou dit aantal tegen de honderd kunnen uitkomen. De pop-up stores worden gebruikt voor promotie van verschillende Amazon devices waaronder de eigen e-reader Kindle, de Fire TV en de virtuele huisvriend Echo. Gebruikers kunnen Echo met hun stem onder meer de opdracht geven om eerder gekochte artikelen op Amazon.com opnieuw aan te schaffen. Verwacht wordt dat Echo binnenkort niet alleen wacht op commando s, maar op basis van connected devices ook actief gaat communiceren over bijvoorbeeld productvoorraden. Fusion grenzeloze retail Leapp gaat reparatieservice bieden Leapp introduceert binnenkort een reparatieservice in al zijn fysieke winkels. Leapp knapt nu al alle producten die het verkoopt op, maar doet dat vooralsnog buiten het zicht van de consument. CEO Rogier van Camp: Klanten kunnen bijvoorbeeld hun kapotte MacBook meenemen en voor een paar tientjes bij ons laten repareren, terwijl ze van een kop koffie genieten. Beate Uhse lanceert streamingdienst Beate Uhse heeft zijn erotische all you can watch dienst gelanceerd. De dienst genaamd Tintl is geschikt voor televisie, laptop, tablet en smartphone en kost EUR 9,99 per maand. Bij de start zijn via het platform ruim kwaliteitsfilms te zien in HD. Het aanbod wordt de komende tijd flink uitgebreid. Tintl gaat van start in Nederland, België, Luxemburg en Frankrijk. Andere Europese landen moeten binnenkort volgen. Otto gaat producten verhuren De Duitse online retailer Otto wil het voor Duitse consumenten mogelijk maken om wasmachines, televisies en tablets via zijn platform te huren. De producten zijn te vinden op Otto.de en kunnen voor minimaal drie maanden gehuurd worden. De eerste te huren artikelen komen uit de categorieën multimedia, consumentenelektronica en sport. Otto maakt met zijn nieuwe stap een vuist tegen de wegwerpmaatschappij. Het blijft volgens het bedrijf daarbij niet bij het huren van een wasmachine. Wij geloven dat consumenten in de toekomst ook producten willen huren om bijvoorbeeld muziek te streamen of auto-onderdelen te monteren, zegt verkoopdirecteur Marc Opelt. 1 Voor bronnen: zie pagina 4. Pagina 1 van 5

2 Fusion gaat over het verdwijnen van grenzen binnen en buiten de retailsector wat nieuwe groeikansen biedt. De voorbeelden laten verschillende van dit soort kansen zien. Leapp, Beate Uhse en Otto bieden nu naast producten ook diensten aan: reparatie, streaming, verhuur. Het verkopen van diensten heeft ten opzichte van het verkopen van producten een aantal voordelen waaronder: (i) meer mogelijkheden om toegevoegde waarde en onderscheidend vermogen te leveren, (ii) minder prijstransparantie, (iii) constante inkomstenstroom. Amazon investeert ook in fysieke retail ter ondersteuning van de online verkoop. Dit onderstreept dat de grenzen tussen online en offline steeds verder vervagen. Verticale integratie H&M: unieke collectie met WWF H&M heeft de handen ineen geslagen met het Wereld Natuurfonds (WWF) via de lancering van een nieuwe kindercollectie die bedreigde diersoorten moeten helpen. Tien procent van de verkoopopbrengst gaat naar het WWF. De collectie bestaat uit stukken gemaakt van biologisch katoen, met prints van dieren als tijgers, panda s, ijsberen en sneeuwpanters. De kleding is ook voorzien van teksten als Roar for wildlife en Protect my habitat. Cosmeticamerk naar de winkelstraat Het Amerikaanse cosmeticamerk NYX Professional Makeup opent in november zijn eerste Nederlandse fysieke winkel in de Amsterdamse Kalverstraat. Daar zijn dezelfde bizarre taferelen te verwachten als te zien waren bij eerdere winkelopeningen in Milaan, Barcelona, Madrid, Gent en Genève. Meisjes stonden daar in lange rijen voor de deur, vertelt brandmanager Marloes Schenk van NYX in Nederland. Kooplustigen wachten volgens haar soms wel zes uur om binnen te komen of om er een bekende onlinefilmpjesmaker (vlogger) over schoonheidsartikelen te zien. Deze fans maakten op internet een hit van het in 1999 opgerichte merk. Het aantal Instagramvolgers van NYX explodeerde bijvoorbeeld in een paar jaar tijd, van in 2014 naar zeven miljoen nu. Naar aanleiding van dit succes opent het merk sinds oktober vorig jaar fysieke vestigingen. Alexander Wang maakt speciale Adidas collectie Ontwerper Alexander Wang presenteerde tijdens een modeshow in New York een capsule collectie in samenwerking met Adidas. De collectie, die zowel voor mannen als vrouwen is, bestaat uit 84 items en bevat zowel kleding als schoenen. Het verhaal van de collectie gaat over het ondermijnen van regels, wat de ontwerper rebels wist te verbeelden door het bekende Adidas-logo op de kop te gebruiken. De collectie werd in een beperkte oplage verkocht in een pop-up truck in New York. Begin 2017 zal de collectie volledig verkrijgbaar zijn bij een aantal verkooppunten, waaronder de Adidas Originals-winkels, de websites van Wang en Adidas en geselecteerde retailers. Verticale integratie het voeren van regie over de keten en het dicht bij de klant komen is een belangrijke trend in retail. H&M en Adidas maken unieke collecties door hun merknamen te combineren met die van een NGO (het WWF) en een ontwerper (Alexander Wang). Voor H&M zitten er ook nog MVO aspecten aan de WWF-collectie wat verder bijdraagt aan het onderscheidend vermogen. Het cosmeticamerk NYX Professional Makeup komt via voorwaartse integratie naar retail dichter bij de eindklant en krijgt daarmee directe klantinformatie die in de keten kan worden gebruikt. Omnichannel en technologie Biermerk komt met bestelknop In navolging van de Dash-buttons van Amazon komt het biermerk Carling in het Verenigd Koninkrijk met de Carling Beer Button, een one touch bestelknop waarmee de consument gemakkelijk zijn biervoorraad kan aanvullen. De Carling Beer Button synchroniseert met de bijbehorende app waarmee de consument op zijn smartphone webbestellingen kan doen. Aankopen kunnen direct vanuit de koelkast worden gedaan met een simpele druk op de knop, zonder dat de bierliefhebber online hoeft te gaan om een zoekactie uit te voeren. Molson Coors, eigenaar van Carling, zegt met de bierbestelknop de Britse consument een handje te willen helpen. Nieuwe collectie tonen via Augmented Reality De Britse webwinkel Lyst heeft bezoekers van de London Fashion Week via augmented reality kennis laten maken met zijn nieuwe collectie. Consumenten konden de kleding via een tablet projecteren op modellen van vlees en bloed. Vier modellen in ondergoed fungeerden als paspop voor de kledingstukken van Lyst.com. De bezoekers konden hun tablet of smartphone voor de modellen houden om ze aan te kleden met jurken, jassen en broeken uit de collectie. Via de augmented reality optie konden potentiële kopers zien hoe de kleding valt. Dit was onder andere goed te zien vanwege de optie waarmee de modellen virtueel 360-graden konden draaien. Ook was het mogelijk om in te zoomen op het materiaal van de kleding. Pagina 2 van 5

3 Lincherie: Technologie=Service+Advies Lincherie (lingerieketen met 35 winkels) heeft in Amsterdam het Lincherie Styling Center geopend. In deze winkel ligt de focus op service en advies en kunnen klanten alleen online shoppen. Van het volledige assortiment zijn in de winkel pas-exemplaren aanwezig. Verder beschikt de winkel over vier paskamers met een 3D-scanspiegel, die de BH-maat van de klant kan bepalen. Mede op basis daarvan wordt vervolgens een advies gegeven. De retailer richt met dit concept op vrouwen die goed advies willen, maar graag zelf rustig een setje willen uitkiezen. Via tablets krijgen klanten in de winkel toegang tot het volledige assortiment om direct te bestellen. Ook kunnen ze een verlanglijstje naar zichzelf laten mailen, waarna ze op een ander moment kunnen bestellen. Busje met drones voor bezorging Mercedes-Benz ontwikkelt, samen met dronemaker Matternet, een busje dat pakketten bezorgt via drones op het dak. De elektrische Vision Van, die hetzelfde formaat heeft als een Mercedes-Benz Sprinter, beschikt over een volledig geautomatiseerd pakketsysteem dat weet welk pakket waar bezorgd moet worden. Via een luik in het dak wordt vervolgens het pakket aan een Matternet M2-drone gegeven. De chauffeur krijgt een seintje wanneer hij moet stoppen, zodat de drone kan opstijgen. Een efficiënte manier van bezorgen, want de chauffeur hoeft minder vaak uit te stappen en de drones hoeven niet zo n groot bereik te hebben. De drone zou ook een pakket kunnen leveren aan een bezorger die al vertrokken is. Zo kunnen sites bezorging op dezelfde dag beloven. De Matternet M2- drone kan zonder menselijke tussenkomst een pakket tot twee kilo aannemen en bezorgen. De Vision Van heeft een actieradius van 270 kilometer. De klant staat centraal bij het issue omnichannel en technologie en niet de technologie of de kanalen. Door het combineren en integreren van kanalen moet de service aan de klant verbeterd worden, waarbij technologie ondersteunend is. De voorbeelden sluiten hier allemaal op aan. Carling biedt gemak aan de klant die niet zonder bier wil zitten. De online webshop Lyst.com voegt service en beleving toe aan het gemak van online shoppen door gebruik te maken van augmented reality technologie. Lincherie zet technologie op verschillende manieren in om het passen en bestellen voor klanten makkelijker te maken. Bezorging via drones maakt snelle levertijden mogelijk. Hiermee kunnen winkels één van hun USP s (directe productbeschikbaarheid) kwijtraken. Samenwerking Albert Heijn en BP werken samen aan formule De retailformules Albert Heijn to go en BP gaan samenwerken om het aanbod van vers en gezond eten en drinken bij tankstations in Nederland uit te breiden. Albert Heijn heeft in september zijn eerste AH to go-winkel geopend bij een BP tankstation (Nieuwerkerk aan Den IJssel). BP haalt met Albert Heijn to go een bewezen succesvolle retail formule in huis. Ruben Beens, verantwoordelijk voor de retail van BP in Nederland: Wij weten dat onze klanten steeds vaker etenswaren voor directe en latere consumptie in onze shops kopen. Hier spelen wij op in door samen met Albert Heijn to go een gevarieerd aanbod te creëren. De komende maanden zullen nog eens vijf vestigingen verspreid door het land hun deuren openen. De Bijenkorf en America Today werken online samen De Bijenkorf start online met de verkoop van de kindercollectie van America Today. Ook een deel van de damescollectie van de kledingketen wordt via de webshop van het warenhuis verkocht. De samenwerking is een volgende stap in de uitbreiding van het aantal online verkoopkanalen van America Today, zo laat algemeen directeur Peter van Kampen weten. Dit is een mooie stap om onze artikelen bij een groot publiek verkrijgbaar te maken. De klanten van de Bijenkorf passen volgens hem goed bij de doelgroep van America Today. Sissy-Boy: warenhuis via co-creatie Sissy-Boy gaat samen met partners op zoek naar ruimtes in de binnenstad. Op die manier wil de retailer onder meer de rol van het warenhuis overnemen, stelt CEO Victor van Nieuwenhuizen. Sissy-Boy heeft een winkel in een voormalig postkantoor in Gent geopend, waar ook Skins Cosmetics, Men At Work en Le Pain Quotidien gevestigd zijn. Wij geloven in co-creatie, met partners, klanten, startups en merken. Ook met concurrenten, aldus Van Nieuwenhuizen. Makro wil consumentenelektronica uitbesteden De Belgische tak van Makro heeft de gespecialiseerde retailers Fnac en Media Markt benaderd om de afdeling hifi/video over te nemen. Het afstoten van de elektronica-afdeling is onderdeel van een herstructureringsplan, waarbij vijfhonderd banen bij winkelketens Makro en Metro in België op het spel staan. Makro wil zich bij onze Zuiderburen focussen op kwaliteitsvoeding, feestartikelen en decoratie- en bouwmaterialen. Media Markt behoort, net als Makro, tot het Duitse concern Metro Group. Pagina 3 van 5

4 Een groot voordeel van samenwerking is dat de zelfstandigheid in stand blijft. Bovendien worden de risico s van andere groeistrategieën vermeden. Samenwerking is daarmee een aantrekkelijke strategische optie voor retailers. De voorbeelden laten verschillende vormen van samenwerking zien waarmee diverse strategische doelen bereikt kunnen worden. Albert Heijn en BP werken samen aan een formule waarbij AH de foodexpertise inbrengt en BP beschikt over een netwerk van distributiepunten met bijbehorende (captive) klanten. De samenwerking tussen de Bijenkorf en America Today versterkt de online aanwezigheid van de kledingspecialist. Sissy-Boy bouwt een onderscheidende formule door co-creatie met anderen waaronder klanten, merken en andere retailers. Makro kan met de uitbesteding van consumentenelektronica aan een andere retailer ( category management ) meerdere doelen bereiken waaronder het versterken van de category en het kunnen focussen op eigen specialismen. Markt en concurrentie Britse meubelverkoper groeit verder in Nederland De Britse meubelverkoper DFS opent nog voor Kerst twee nieuwe winkels in ons land, aldus international development director Keith Baker. DFS opende twee jaar terug zijn eerste Nederlandse winkel in Cruquius, gevolgd door filialen in Rotterdam en Amsterdam. Voor december 2017 willen we een landelijke keten zijn met winkels in de tien belangrijkste steden, stelt Baker. Als DFS zijn doel heeft bereikt, wil de retailer ook beginnen met televisiereclame. In eigen land is dat volgens Baker een belangrijk middel. Daar zijn we vijftig weken per jaar te zien op tv. Maar voor we daar in Nederland aan gaan beginnen hebben we eerst landelijke dekking nodig. Pas dan kan de retailer er zeker van zijn dat de service optimaal is, vertelt hij. Het mag niet zo zijn dat onze distributiestructuur de grote volumes niet aankan. Verder test de meubelverkoper een kleiner format, om ook in de binnenstad actief te kunnen zijn. De formule is erop gericht sieraden zoveel mogelijk aanraakbaar te maken, onder meer door met open schappen in plaats van glazen vitrines te werken. De resultaten zijn tot nu toe boven verwachting, zegt Pot. H&M heeft last van weer en dollar Kledingketen Hennes & Mauritz (H&M) heeft over het eind augustus afgelopen kwartaal minder winst geboekt (SEK 4,8 mld, ca. EUR 500m) dan een jaar eerder (SEK 5,3 mld). De omzet liep wel met 6 procent op, tot bijna SEK 57 mld. Door het ongewoon warme weer van de afgelopen tijd waren er minder klanten voor de herfstcollectie en werden kortingsacties opgevoerd om mensen naar de winkels te trekken. Daarnaast maakte de opmars van de dollar de inkoop duurder. Marktomstandigheden verbeteren lichtjes De vertrouwensindicatoren zijn in september sterk verbeterd. In juli steeg de retailomzet in de food en non-food winkels. Online groeide in hoog tempo door en won verder marktaandeel. Zie het onderdeel Kerncijfers voor meer details. In september zijn zowel het consumentenvertrouwen als de voor de detailhandel belangrijke koopbereidheid sterk verbeterd. Dit is positief voor de sector. De CBS omzetcijfers over juli lieten een stijging zien die nog iets is gedrukt door een ongunstige samenstelling van het aantal koopdagen. De cijfers tonen ook aan dat online verder marktaandeel wint. Verschillende buitenlandse spelers zien kansen in de Nederlandse markt, zoals de voorbeelden van DFS en Reclaimed Jewels aantonen. Opvallend is dat beide ketens zich richten op de grotere steden in Nederland. Dit illustreert de druk op fysieke retail in de meer perifere gebieden door demografische ontwikkelingen waaronder urbanisatie. De groei van nieuwe spelers in een markt die hooguit beperkt groeit, leidt tot verder verscherpte concurrentie. De dalende winst van H&M laat zien dat de marktomstandigheden in de (kleding)retail nog steeds uitdagend zijn. De door H&M genoemde factoren (dure dollar, warm weer, extra korting) zullen op meer (kleding)retailers betrekking hebben. Als een retailer met de schaal en het businessmodel van H&M hier al last van heeft, zal dit in versterkte mate gelden voor kleinere spelers. Bronnen voor deze uitgave zijn: retailnews.nl, retailwatching.nl, twinklemagazine.nl, fd.nl, nu.nl, fashionunited.nl, denationalefranchisegids.nl, CBS Statline Contactgegevens Sectorspecialisten Retail Rabobank Jos Voss Jos.Voss@rabobank.com John David Roeg JohnDavid.Roeg@rabobank.com Nieuw juweliersconcept wil naar winkels Het dit jaar gestarte juweliersconcept Reclaimed Jewels wil op termijn groeien naar dertig tot vijftig winkels op A1-locaties in grote steden. De onderneming mikt op plaatsen met honderdtot driehonderdduizend inwoners, aldus verkoopdirecteur Martin Pot. Reclaimed Jewels komt uit de koker van Goudwisselkantoor en opende in juni een pilotlocatie in Almere. Sebastiaan Schreijen Sebastiaan.Schreijen@rabobank.com Pagina 4 van 5

5 Kerncijfers Vertrouwensindicatoren Sep-15 Nov-15 Jan-16 Mar-16 May-16 Jul-16 Sep De in augustus ingezette stijging van het consumentenvertrouwen, is in september doorgezet. De indicator kwam uit op +8 (augustus +2, juli +1). De voor de detailhandel belangrijke koopbereidheid toonde ook een sterke verbetering: van -2 in augustus naar +2 in september Consumer confidence NL Readiness to buy NL Detailhandelsomzet: groei in % (jaar-op-jaar) Jul-15 Sep-15 Nov-15 Jan-16 Mar-16 May-16 Jul-16 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% Sales growth non-food stores Sales growth food stores De omzet van food winkels steeg 0,8% in juli (prijs +1,1%, volume -0,3%). De non-food winkels lieten een groei van 0,4% zien, door hogere prijzen (+0,6%) en iets lagere volumes (-0,2%). Gecorrigeerd voor een ongunstige samenstelling van de koopdagen, zou de omzetstijging nog iets hoger zijn geweest. De online omzet groeit nog steeds flink. Sales growth online+catalogue players Online sales growth multi channel stores Non-food winkels januari-juli 2016 groei in % (jaar-op-jaar) 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% Living DIY Clothing 7,3% 4,6% 3,2% -2,9% 2,2% 2,1% 2,0% 0,0% Growth in % Jan-July 2016 (YoY) Textile superm. Drugstores Average -5,3% 4,2% -0,1% 1,7% Growth in % Jan-July 2015 (YoY) Consumer electr. -5,9% -2,3% Het beeld voor de verschillende sectoren loopt nogal uiteen. Wonen en DHZ profiteren van de aantrekkende woningmarkt. Er zijn ook plussen voor kleding, textielsupermarkten (value-formoney propositie) en drogisterijen (veel need to have producten). Consumentenelektronica laat daarentegen een forse min zien. Huishoud was t/m juni ook sterk negatief (-7,0%); over juli zijn hiervoor nog geen cijfers bekend. Bron: CBS Deze publicatie is een uitgave van Rabobank. De in deze publicatie gepresenteerde visie is gebaseerd op gegevens uit door ons betrouwbaar geachte bronnen die worden genoemd in de bronvermelding. Deze bronnen zijn op zorgvuldige wijze in onze analyse verwerkt. Rabobank aanvaardt echter geen enkele aansprakelijkheid voor het geval dat de in deze publicatie neergelegde gegevens of prognoses onjuistheden bevatten noch voor eventuele (zet-)fouten en onvolledigheden. Het betreft algemene informatie die aan veranderingen onderhevig is. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. De tekst is afgesloten op 4 oktober Pagina 5 van 5